1360.05.22

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1360
1360.05.22
نام‌های دیگر بیست و دو مرداد
تاریخ شمسی 1360.05.22
تاریخ میلادی 13 اوت 1981
تاریخ قمری 12 شوال 1401





گزارش- 307

در آخرین ساعات امروز، نیروهای عراقی ضمن اجرای آتش تهیه‌ شدید در جبهه شمال کرخه‌کور - طراح واقع در جنوب جاده‌ حمیدیه - سوسنگرد، با آرایش نظامی و مانور تانک تظاهر به حمله کردند که با واکنش نیروهای خودی در خط و اجرای مؤثر آتش توپخانه‌ها، چند دستگاه زرهی ارتش عراق خسارت دید و اقدام آنان بی‌نتیجه ماند.[۱]

گزارش- 308

عملیات اکراد مخالف صدام در استان سلیمانیه و گزارشی از حمله ارتش به روستای جیزان درپی پناه‌بردن تعدادی از افراد حزب الدعوه اسلامی و شماری از ارتشیان عراقی به اهالی این روستا، موضوع گزارش زیر است. به گزارش ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران (رکن2 - اطلاعات) گروهی از پیشمرگان حزب دمکرات کردستان عراق با نفوذ به شهر زاخو در استان سلیمانیه‌ عراق، به ساختمان حزب بعث و ضداطلاعات ارتش، حمله کردند که درنتیجه‌ آن ضمن واردشدن آسیب جدی به ساختمان، 4 نفر از افراد ضداطلاعات کشته و تعدادی نیز زخمی شدند.[۲] در همین حال، "حزب الدعوه اسلامی" عراق، که از گروه‌های مخالف رژیم بغداد است، با انتشار اطلاعیه‌‌ای اعلام کرد که هجوم نیروهای حزب بعث عراق با کمک نیروی هوایی ارتش این کشور به روستای "جیزان الچول" به کشته‌شدن همه‌ اهالی روستا و تخریب و آتش‌سوزی باغ‌های این روستا انجامید. در بخشی از این اطلاعیه با اشاره به پناه‌بردن تعدادی از اعضای حزب الدعوه و ارتشیان عراقی به اهالی روستا، آمده است: «چند هفته‌ پیش، تعدادی از مجاهدین حزب الدعوه همراه با گروهی از ارتشیان بازگشته به آغوش اسلام (خط توابین) به روستایی نزدیک شهر خالق به نام جیزان پناه می‌برند. مردم این روستا با روحیه‌ اسلامی از آنان استقبال و حمایت می‌نمایند. مزدوران رژیم صدام به روستای مزبور وحشیانه یورش برده، لیکن با آتش مجاهدین روبه‌رو می‌شوند و درنتیجه 26 نفر از مزدوران بعثی به هلاکت رسیده و بقیه پا به فرار می‌گذارند. خونخواران رژیم بعث عراق تصمیم به انتقام از مجاهدین و روستائیان بی‌گناه می‌گیرند. ساعت 2:30 بعد از نیمه‌شب پنجشنبه (22 مرداد 1360)، 5 هزار مسلح مزدور، روستای مزبور را محاصره نمود و همراه با جنگنده‌های میگ، کلیه‌ اهالی روستا را کشته، خانه‌ها را ویران و تمامی باغات محل را به آتش کشیدند. برخی از اهالی ده که درصدد فرار بودند، تحت تعقیب هلیکوپترهای مزدوران رژیم قرار گرفته و به خاک و خون می‌غلتند و درنتیجه روستای مزبور همراه با ساکنین آن با خاک یکسان می‌شود.»[۳]

گزارش- 309

یک درجه‌دار و یک سرباز عراقی در مرز بانه و یک سرباز در جبهه‌ شاوریه در غرب دزفول، خود را به نیروهای ایرانی تسلیم و درخواست پناهندگی کردند.[۴] همچنین در طول یک هفته گذشته، نیروهای امنیتی عراق 37 نفر از ایرانیان را که از گذشته ساکن استان سلیمانیه عراق بودند، دستگیر و از عراق اخراج کردند. این افراد ازطریق مرز این استان به‌طرف ایران رهسپار شدند.[۵] 7 خانواده عراقی نیز با عبور از یک نقطه مرزی در غرب کشور به ایران پناهنده شدند.[۶]

گزارش- 310

در 3 عملیات گروه‌های مسلح ضدانقلاب در محور دیواندره - سنندج و شهر سقز، 2 سرباز شهید و 6 نظامی مجروح شدند. از مهاجمان هم تعدادی کشته و چند تن زخمی شدند. در عملیات نیروهای سپاه نیز 2 روستا پاک‌سازی شد. افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی که قصد حمله به پاسگاه نیروهای خودی در چناره واقع در 3 کیلومتری جنوب جاده دیواندره به سنندج را داشتند، روی مین‌های کاشته‌شده‌ اطراف پاسگاه رفتند و براثر انفجار مین‌ها 3 نفر از آنان کشته شدند. در درگیری پس از این انفجار نیز چند نفر دیگر از این افراد مسلح کشته یا مجروح شدند.[۷] در حادثه‌ دیگری، افراد وابسته به گروه‌های مسلح ضدانقلاب به یک پاسگاه ارتش در شهر سقز حمله کردند. در این حمله 2 سرباز به نام‌های علیرضا یاقوتی و کریم الله‌وردی شهید و 6 نفر از نظامیان این پاسگاه زخمی شدند. مهاجمان که با دفاع سایر نیروهای پاسگاه و تیراندازی متقابل آنها مواجه شدند، گریختند.[۸] در مهاباد نیز نیروهای سپاه پاسداران در واکنش به تیراندازی افراد مسلح وابسته به گروه‌های غیرقانونی، در چند نقطه از این شهر، به محاصره و بازرسی این مکان‌ها پرداختند که درپی آن چند نفر از مهاجمان دستگیر شدند و نقشه‌ ترور یکی از مسئولان اصناف شهر از آنان به دست آمد. همچنین در تیراندازی‌های متقابل، یکی از مهاجمان کشته شد و چند نفر دیگر زخمی شدند. سایر افراد گروه نیز با دیدن این وضعیت متواری شدند.[۹] در اقدام دیگری، نیروهای سپاه پاسداران با مشارکت پیشمرگان مسلمان کرد دو روستای گزگزاره علیا و گزگزاره سفلی از بخش دهگلان واقع در جنوب‌شرقی سنندج را پاک‌سازی کردند که در جریان آن، 2 نفر از افراد گروه‌های مسلح مجروح و سایر آنها متواری شدند. نیروهای عمل‌کننده سالم به پایگاه خود بازگشتند.[۱۰]

گزارش- 311

در ترورهای امروز گروه‌های مسلح ضدانقلاب 7 تن شهید و 7 تن نیز مجروح شدند. باتوجه‌به روش مهاجمان در این ترورها به نظر می‌رسد بیشتر این اقدامات به‌دست عناصر وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) انجام شده باشد. مهاجمان مسلح هنگام عبور از بزرگ‌راه شهید چمران تهران، به‌سمت یک خودرو سپاه پاسداران در منطقه اوین، شلیک کردند که درنتیجه‌ آن، 2 نفر از نیروهای سپاه شهید و 2 نفر دیگر مجروح شدند.[۱۱] در خیابان هدایتی تهران (منطقه تهران‌نو) نیز براثر پرتاب یک بمب دست‌ساز به جمع چند نفر از پاسداران کمیته که در طبقه‌ دوم ساختمان مسجد باب‌الحوائج حضور داشتند، یک پاسدار به نام رضا میرحسینی به شهادت رسید و 4 نفر مجروح شدند.[۱۲] همچنین یوسف دقت عضو شورای فرماندهی و مسئول روابط عمومی سپاه پاسداران بندرعباس، ساعت 7:45 صبح، حین عبور از یکی از کوچه‌های انتهای خیابان دکتر شریعتی بندرعباس، از پشت، هدف حمله‌ دو موتورسوار مسلح قرار گرفت و براثر اصابت 5 گلوله‌ اسلحه یوزی به شهادت رسید.*[۱۳] در اصفهان نیز یکی از مربیان سپاه پاسداران و اعضای بسیج منطقه4 اصفهان به نام عنایت‌الله امینی در خیابان شریف واقفی این شهر، هدف اصابت گلوله یک موتورسوار مسلح قرار گرفت و قبل از رسیدن به بیمارستان به شهادت رسید.[۱۴] در کرج هم یکی از افراد متعهد این شهر به نام جواد جابری درحالی‌که عازم محل کار خود بود، از ناحیه‌ سر هدف اصابت گلوله یکی از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق قرار گرفت و به شهادت رسید. چند نفر به تعقیب ضارب پرداختند، اما وی با شلیک چند تیر گریخت.[۱۵] یکی از کارکنان اتاق عمل بیمارستان امام رضا(ع) مشهد هم به‌همراه یکی از خویشاوندان خود سوار بر موتورگازی از خیابان کوه‌سنگی عبور می‌کرد که هدف حمله‌ دو موتورسوار مسلح قرار گرفت. در این حادثه، ترک‌نشین موتور به نام محمد یزدانی براثر اصابت گلوله به پیشانی‌اش بلافاصله به شهادت رسید و راننده‌ موتورسیکلت که مهاجمان او را به‌دلیل رنگ لباسش پاسدار فرض کرده بودند، مجروح شد. ضاربان پس از این اقدام گریختند.[۱۶]

گزارش- 312

در عملیات‌های نظامی افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق در تهران، چند مورد بمب‌گذاری و پرتاب بمب دست‌ساز و آتش‌زا به مغازه‌های مردم و مراکز فرهنگی و به آتش کشیده‌شدن انبار علوفه‌ زمستانی کشاورزان در کوهدشت، خساراتی به این مکان‌ها و اموال مردم وارد شد. امروز همچنین 3 بمب ساعتی کشف و خنثی گردید. ساعت 9 صبح امروز، تعدادی از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با استفاده از نارنجک تفنگی، اسلحه‌های یوزی، کلاشینکف و ژ3 به‌سوی ساختمان ستاد منطقه‌ 4 کمیته‌ انقلاب اسلامی در خیابان شریعتی تهران، تیراندازی کردند. بلافاصله بعد از آغاز حمله، که از فراز ساختمان‌های روبه‌روی ستاد انجام می‌گرفت، نیروهای سپاه پاسداران و کمیته با همکاری گسترده و مؤثر مردم، این ساختمان را محاصره و چند نفر از مهاجمان را دستگیر کردند. خسارت‌های این حادثه اندک بود و تلفات جانی نداشت.[۱۷] در اقدامی دیگر در صبح امروز، یک بمب آتش‌زا به منزل یکی از افراد متعهد در خیابان پیروزی تهران، پرتاب شد که خساراتی ایجاد کرد. در این حادثه کسی آسیب ندید.[۱۸] در اراک نیز افراد وابسته به گروه‌های مسلح یک بمب دست‌ساز به‌سمت مغازه‌ یکی از کسبه‌ متعهد شهر در یکی از خیابان‌های منشعب از خیابان نیروی هوایی پرتاب کردند که براثر انفجار آن خسارت‌هایی وارد شد.[۱۹] یکی از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق با پرتاب یک بمب آتش‌زا به ‌داخل مغازه‌ یکی از اعضای بسیج سپاه پاسداران شهر آستانه‌ اشرفیه، مغازه‌ وی را به آتش کشید و خساراتی ایجاد کرد.[۲۰] در مشهد هم سرنشینان یک اتومبیل تویوتا یک بمب آتش‌زا به ‌داخل مغازه‌‌ای در میدان ده دی در ابتدای خیابان رازی، پرتاب کردند که براثر انفجار آن، مغازه آتش گرفت و خسارت کمی به آن وارد شد.[۲۱] در شهر فسا در استان فارس، نارنجکی به‌سمت کتابخانه‌ ارشاد پرتاب شد که با انفجار آن خساراتی به کتابخانه وارد شد.[۲۲] امروز همچنین 2 بمب ساعتی که افراد وابسته به گروه‌های مسلح در دو نقطه از شهر شیروان کار گذاشته بودند، با تلاش نیروهای سپاه پاسداران خنثی شد. یکی از این بمب‌ها در یک مغازه و دیگری در چهارراه جامی کار گذاشته شده بود که مردم آنها را کشف کردند و به سپاه پاسداران اطلاع دادند. یک متهم به بمب‌گذاری هم دستگیر شد.[۲۳] در شیراز هم یک بمب ساعتی دست‌ساز بزرگ در مقابل یک سوپرمارکت کار گذاشته شده بود که با اطلاع‌رسانی به‌موقع مردم و تلاش مأموران خنثی شد.[۲۴] امروز یک بمب دست‌ساز نیز در کارخانه‌ یخ‌سازی شهر گچساران منفجر شد که خسارت کمی به بار آورد. در حادثه دیگری، با انفجار یک بمب آتش‌زا در ساختمان گروه فرهنگی جهاد سازندگی دهدشت وسایل موجود در این مکان از بین رفت. در منطقه‌ کوهدشت نیز انبار علوفه‌ روستائیان این منطقه به آتش کشیده شد که بخش عمده‌‌ای از علوفه‌ها سوخت.[۲۵]

گزارش- 313

امروز 8 خانه تیمی کشف شد و 49 نفر از افراد فعال سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و 4 تن از عناصر سازمان پیکار در 6 شهر دستگیر شدند. تعدادی اسلحه و مقداری مهمات نیز به دست آمد. با کشف 5 خانه تیمی در شهرستان فسا، 37 نفر از افراد فعال وابسته به سازمان مجاهدین خلق دستگیر شدند. شناسایی این افراد، درپی دستگیری و اعتراف یکی از عناصر این سازمان انجام گرفت. این فرد در بازجویی‌ها، از گردهمایی تعدادی از افراد شاخه‌ نظامی سازمان از چند شهر مختلف در فسا خبر داد که براساس این اطلاعات، نیروهای سپاه این 5 خانه را شناسایی و افراد سازمان را که از شهرهای استهبان، نی‌ریز، سروستان، داراب، لار، جهرم، کازرون و گناوه به‌منظور برنامه‌ریزی برای تخریب و ترور گرد هم آمده بودند، دستگیر کردند. عامل پرتاب نارنجک به کتابخانه‌ ارشاد فسا نیز در میان دستگیرشدگان بود. از این خانه‌های تیمی تعداد فراوانی مدرک، دستورالعمل‌های درون‌گروهی، تعدادی نارنجک، مهمات و لباس‌های نظامی به دست آمد.*[۲۶] در شهر بابل نیز نیروهای سپاه پاسداران و کمیته‌ انقلاب اسلامی با شناسایی یک خانه‌ تیمی 2 تن از افراد حاضر در آنجا را دستگیر کردند. در بازرسی این خانه، 18 بمب دست‌ساز، 12 بمب آتش‌زا و مقدار زیادی وسایل ساخت بمب‌های انفجاری و آتش‌زا کشف شد.[۲۷] در همین شهر، خانه‌ تیمی دیگری متعلق به سازمان مجاهدین خلق شناسایی و تصرف شد و 5 نفر از اعضای سازمان در آنجا دستگیر شدند. براساس مدارک موجود و اعترافات این افراد، خانه‌ تیمی دیگری در تهران شناسایی شد که از آن خانه 2 کلت و تعدادی مدارک و اسناد سازمان، یک خودرو بدون پلاک و مبلغی پول به دست آمد.[۲۸] همچنین در یکی از محلات شهر لاهیجان، 3 تن از افراد فعال سازمان مجاهدین خلق دستگیر شدند. یکی از این دستگیرشدگان از عاملان به‌شهادت‌رساندن 8 نفر از اعضای هسته مقاومت بسیج روستای لسمجان لاهیجان در 8 مرداد 1360 و تهاجم مسلحانه‌ ناموفق به پایگاه بسیج سیاهکل بود. در آستانه‌ اشرفیه هم 2 نفر دیگر از افراد فعال وابسته به این سازمان که از مدت‌ها پیش شناسایی شده و متواری بودند، در بخش لولمان این شهر دستگیر شدند.[۲۹] در شیراز نیز یکی از اعضای فعال سازمان پیکار که مسئولیت توزیع نشریات سازمان با عنوان ستاره‌ سحر را در سطح شهر بر عهده داشت، دستگیر شد. اعترافات وی به دستگیری 3 نفر دیگر نیز انجامید.[۳۰]

گزارش- 314

چریک‌های فدایی خلق اقلیت (شاخه‌ اشرف دهقان) با انتشار خبرنامه‌‌ای تبلیغاتی در 16 صفحه خطاب به مردم بندرعباس، بخش‌هایی از اقدامات مسلحانه خود در سطح این شهر را اعلام کردند. در قسمتی از این خبرنامه با اشاره به موضع این سازمان مبنی‌بر جنگ مسلحانه علیه جمهوری اسلامی و برخی اقداماتشان؛ ازجمله چند سرقت مسلحانه از بانک‌ها و اماکن دولتی آمده است: «ما هسته‌های سیاسی - نظامی طرف‌داران چریک‌های فدایی خلق ایران نیز با اعتقاد به این خط مشی مبارزاتی درجهت ضربه‌زدن به دشمن در هر نقطه، مبارزات خود را در بندرعباس عمق بخشیدیم. با اعتقاد به ضرورت حمله به نهادهای امپریالیستی، رفقای ما به مصادره‌ انقلابی موجودی بانک‌های امپریالیستی (نیم میلیون تومان موجودی ماشین حامل پول نیروی دریایی، 2/1 میلیون تومان [از] بانک صادرات، 800 هزار تومان [از] بانک ملی، 8 میلیون تومان [از] نیروی دریایی) به نفع خلق و برای سازماندهی مبارزات توده‌ها اقدام کردند.»[۳۱]

گزارش- 315

محسن رضایی مسئول واحد اطلاعات و عضو شورای فرماندهی سپاه پاسداران، از فروپاشی 70 درصد از تشکیلات سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و دستگیری افراد و کادرهای این سازمان در اکثر شهرهای کشور، ازجمله تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و شهرهای مختلف مازندران، گیلان و اهواز خبر داد. وی با اعلام این خبر در یک برنامه‌ تلویزیونی، درمورد ادامه‌یافتن انفجارها و ترورهای این سازمان، به‌ویژه در تهران، گفت: «علت آن، این است که عملیات منافقین در اینجا متمرکز شده است و رادیوهای امپریالیستی نیز با بزرگ‌کردن و نشر آن می‌کوشند تا چنین وانمود کنند که در ایران هم می‌شود کارهایی انجام داد.» عضو شورای فرماندهی سپاه پاسداران درباره‌ کشف 2 انبار مهمات منافقین در همدان افزود: «در این 2 انبار که در بیابان‌های همدان کشف شد، 2 وانت اسلحه و 20 حلبی پر از فشنگ، که جاسازی شده بودند، به دست آمد.» وی همچنین گفت: «در یکی از کشفیات، آرشیوی به دست آمده که در آن نامه‌های رجوی به قاسملو و قاسملو به رجوی و رجوی به بنی‌صدر و حتی مکاتبات اعضای آنها که به اعمال رجوی اعتراض داشتند، کشف شده است.» محسن رضایی سپس گفت: «در همین دو روز اخیر، یک خانه‌ تیمی کشف شد که در آن مقادیری مهمات و اسلحه بوده است و در نزدیکی همان خانه، در خانه‌ تیمی دیگری، 7 اسلحه‌ ژ3، فشنگ ژ3، اسلحه‌ برنو، گاز اشک‌آور و چاشنی بمب‌های انفجاری به دست پاسداران افتاد.» محسن رضایی سپس از دستگیری افراد رابط میان خانه‌های تیمی خبر داد و افزود: «در روزهای اخیر، 4 نفر از این افراد دستگیر شده‌اند که 2 نفر آنها دختر بوده‌اند و کارشان پوشش نظامی بوده است. فردی که مسئول گروه عملیاتی در تهران بوده هم به‌وسیله‌ پاسداران بازداشت شده است که بلافاصله 2 خانه تیمی توسط او لو رفته و افراد آن دستگیر شده‌اند.»[۳۲] روزنامه اطلاعات نیز در گزارشی، از مهار اقدامات خرابکارانه‌ افراد گروه‌های مسلح و دستگیری تعدادی از آنان به‌دست نیروهای سپاه خبر داد. در بخشی از این گزارش آمده است: «درپی سخنان امام خمینی رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، درمورد انفجارها، ترورها، جنایات و کشتارهای بی‌ر‌حمانه گروهک‌های امریکایی و شناسایی و دستگیری این افراد توسط برادران پاسدار و دیگر مأموران انتظامی و با همکاری صادقانه‌ مردم، طی چند روز گذشته، توسط برادران سپاه پاسداران در شهرستان‌ها،* 286 تن از هواداران و اعضای فعال سازمان مجاهدین خلق، پیکار، چریک‌های فدایی (اقلیت) و دیگر افراد ضدانقلاب دستگیر و تحویل مقامات قانونی شدند. دراین‌رابطه تعداد زیادی خانه‌های تیمی نیز کشف و مقادیر زیادی سلاح، مهمات، مواد آتش‌زا، نشریات مختلف و دیگر مدارک و اسناد این گروهک‌های منافق و امریکایی به دست آمد.»[۳۳]

گزارش- 316

عده‌‌ای سلطنت‌طلب** یک ناوچه از 3 ناوچه‌ موشک‌اندازی که ایران از فرانسه خریده بود را در آب‌های دولت اسپانیا ربودند.*** این 3 ناوچه ‌هفته‌ گذشته پس از دریافت خدمات مورد نیاز، از بندر شربورگ فرانسه به مقصد آب‌های ایران حرکت کردند، اما پس از طی مسافتی، در 7 کیلومتری یکی از بندرهای فرانسه به نام کادیز و در آب‌های ساحلی اسپانیا، یک یدک‌کش که چند فرد مسلح روی عرشه‌ آن ایستاده بودند، به آخرین ناوچه (تبرزین) نزدیک شد و در کنار آن پهلو گرفت. افراد مسلح پس از ورود به ناوچه‌ تبرزین، خدمه‌ آن را وادار به درازکشیدن روی عرشه کردند و بدین‌ترتیب ناوچه را ربودند. آنها سپس با سرعت زیاد، به‌سمت جنوب حرکت کردند. پس از اشغال ناوچه‌ تبرزین، 2 ناوچه‌ دیگر (نیزه و خنجر) تغییر مسیر دادند و در بندر نزدیک به محل حادثه (بندر الجرسیراس) پهلو گرفتند.[۳۴] رادیو امریکا به نقل از فردی که وی را سخنگوی "سازمان آزادگان ایران" با گرایش‌های سلطنت‌طلبانه معرفی کرد، مدعی شده است که ربایندگان با اجاره‌ یک یدک‌کش اسپانیایی به نام سالزون* خدمه‌ آن را واداشتند به ناوچه‌ تبرزین نزدیک شوند و بدین‌ترتیب این ناوچه را ربودند.**[۳۵] براساس گزارش آسوشیتدپرس، 2 فروند از این ناوچه‌ها در یکی از بندرهای اسپانیا پهلو گرفته است و ناوچه‌ ربوده‌شده در بندر طنجه در مراکش لنگر انداخته است.[۳۶] خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از رئیس کارخانه‌ کشتی‌سازی شربورگ فرانسه اعلام کرده است: همه‌ تکنیسین‌ها و کارگران فرانسوی این کارخانه پس از آزمایش ناوچه‌های ایرانی (قبل از عزیمت به ایران)، آنها را ترک کردند و هنگام تهاجم جنبش آزادگان به این ناوچه‌ها، هیچ فرد فرانسوی داخل این ناوچه‌ها نبوده است. همچنین این 3 کشتی آخرین سری از 12 ناوچه‌ جنگی بود که شاه سابق ایران به کارخانجات شربورگ سفارش داده بود.[۳۷] درپی این اقدام، وزارت امور خارجه‌ ایران با صدور اطلاعیه‌‌ای، سرقت ناوچه را نتیجه‌ همکاری مشترک سازمان اطلاعات امریکا (سیا) و فردی به نام حبیب‌اللهی فرمانده نیروی دریایی ارتش شاه،* اعلام کرد.[۳۸] در همین حال ناخدا افضلی فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی در مصاحبه‌ای با خبرنگاران رسانه‌ها جزئیات ربوده‌شدن ناوچه ایرانی را تشریح کرد.

گزارش- 317

خلبان یک هواپیمای کوچک مسافربری "فرند شیب" این هواپیما را با 13 سرنشین در مسیر تهران - بندرعباس - چابهار، ربود و به مسقط پایتخت عمان برد.**[۳۹] به گزارش خبرگزاری‌ها، دولت عمان به هواپیما اجازه فرود نداده، اما هواپیما در کنار باند فرودگاه بین‌المللی مسقط به زمین نشسته است.***[۴۰] تیمسار فلاحی جانشین رئیس ستاد مشترک ارتش در پایان جلسه‌ شورای‌عالی دفاع در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام کرد: «این هواپیما در مسیر تهران - بندرعباس برای سوخت‌گیری و سوارکردن مسافر در فرودگاه بندرعباس فرود آمد و با 12 سرنشین به‌طرف چابهار پرواز کرد، اما در 70 مایلی چابهار به‌سمت جنوب و دریا تغییر مسیر داد. درپی این اقدام، یک هواپیمای شکاری به تعقیب آن پرداخت، اما به‌دلیل دورشدن هواپیما و فاصله‌ کوتاه آن با مسقط، نتوانست آن را بازگرداند.****[۴۱] هیچ‌یک از رسانه‌های خبری، اخباری درباره‌ هویت و نیت ربایندگان هواپیما منتشر نکردند؛ فقط خبرگزاری فرانسه از پاریس به نقل از فردی که وی را سخنگوی جنبش ارتش آزادی‌بخش ایران (آزادگان)***** معرفی کرد، مدعی شده است که خلبان هواپیمای ربوده‌شده وابسته به این جنبش است.[۴۲]

گزارش- 318

یک روز پس از خروج دومین گروه اتباع فرانسوی از ایران، برخی مقامات فرانسوی که تا قبل از این، موضع‌گیری‌هایشان دربرابر جمهوری اسلامی محتاطانه بود، نارضایتی خود را از وضعیت داخلی ایران، رفتار مقامات ایرانی و سخنان شماری از فرانسویان - که از فراخوانی خود به فرانسه ابراز ناراحتی کرده بودند - بیان کردند. ازجمله گی ژرژی سفیر فرانسه که پس از اقدام دولت فرانسه در اعطای پناهندگی به بنی‌صدر و رجوی و تنش‌های به‌وجودآمده میان ایران و فرانسه، از ایران اخراج شد، در گفت‌وگو با کانال دوم تلویزیون فرانسه، دلیل بازگشت اتباع فرانسوی مقیم ایران را اوضاع متشنج ایران ذکر کرد و گفت: «تعدادی زیادی از این افراد [فرانسوی] فارسی نمی‌دانند و لبخند خوشامدگویانه همسایگانشان را وجود امنیت تلقی می‌کردند.»* سفیر فرانسه در تهران که می‌کوشید اوضاع ایران را برای فرانسویان تهدیدآمیز جلوه دهد، افزود: «قدرت‌های موجود در ایران به‌دلیل اینکه تحت کنترل واحدی نیستند، می‌توانند تصمیمات خارق‌العاده‌‌ای اتخاذ کنند. این مسئله امنیت فرانسویان را تهدید می‌کرد.»[۴۳] علاوه‌بر این سخنان، نشریات فرانسوی نیز با تغییر لحن محتاطانه‌ قبلی خود درمورد ایران، در ابعاد وسیعی به درج اخبار بازگشت فرانسویان به کشورشان پرداختند؛ ازجمله روزنامه‌ دست راستی فیگارو به‌گونه‌‌ای به شرح ماجرا پرداخته است که گویی این عده گروگان‌هایی بوده‌اند که پس از آزادی به میهن خود برگشته‌اند. در بخشی از مطلب این روزنامه آمده است: آقای پل دپی فرستاده‌ مخصوص فرانسوا میتران بالاخره پس از نزدیک به یک هفته تلاش، موفق شد (!) آزادی هم‌وطنان ما را به دست آورد. این روزنامه همچنین مدعی شد که باوجود نشان‌دادن حسن‌نیت فرانسه در تحویل سه ناوچه‌ جنگی خریداری‌شده ازجانب ایران و همچنین ممانعت از فعالیت‌های سیاسی بنی‌صدرتوسط فرانسه، دولت تهران سیاست قهرآمیز خود را با فرانسه همچنان دنبال می‌کند و از فرانسه خواسته است درمورد موضع "غیردوستانه" خود در قبال این کشور توضیح دهد، در غیر این صورت، مجبور خواهد شد در مناسبات خود با فرانسه تجدیدنظر کند.[۴۴]

ضمیمه گزارش316: توضیحات ناخدا افضلی درباره نحوه ربوده‌شدن ناوچه تبرزین و اقدامات ایران برای بازپس‌گیری آن ناخدا بهرام افضلی فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، در مصاحبه‌‌ای به سؤال خبرنگاران درمورد نحوه‌ ربوده شدن ناوچه‌ ایرانی تبرزین و اقدامات ایران برای بازپس‌گیری آن چنین پاسخ داد: «سه فروند ناوچه‌ نیزه، خنجر و تبرزین که جدیداً از فرانسه تحویل گرفته شده بود، برای سوخت‌گیری در بندر گادیس اسپانیا پهلو گرفت و پس از چند روز توقف، به دریانوردی عادی خودشان به‌طرف ایران ادامه می‌دادند [که] ناوسر فرماندهی اول از اسکله جدا می‌شود، ناوچه‌ دوم پشت سر او و ناوچه‌‌ای که ربوده شده، سومین ناوچه‌‌ای بوده که از اسکله جدا شده بود. یک ناخدای یدک‌بر اسپانیایی بعداً به مقامات اسپانیولی گزارش می‌کند که تعدادی حدود 14 نفر به او مراجعه کردند و آنها که به زبان فرانسه صحبت می‌کردند، از وی خواستند که آنان را برای گردش به‌طرف محوطه‌ داخلی خلیج بندر گادیس ببرد و او آنها را برای گردش سوار کرده، به‌محض اینکه مقداری از ساحل جدا شدند، با هفت‌تیر وی را تهدید کردند و دستگاه مخابراتی یدک‌کش او را که با بندر در تماس بود، خاموش کردند و وی را مجبور کردند به نقطه‌‌ای در فاصله‌ حدود 4 الی 5/4 مایلی ساحل برود. این ناخدای اسپانیایی در گزارش خود افزود: "من وقتی به آنجا رسیدم، یک ناوچه که شمارة پی232 روی آن نوشته شده و ملیتش برای من مشخص نبود را دیدم که چند نفر مسلح دست و پاهای تعداد دیگری را بسته بودند و روی کشتی خوابانده بودند و اینها یدک‌بر مرا هدایت کردند. کنار ناوچه پهلو گرفتم و اینها پیاده شدند و به من گفتند الآن تو می‌توانی بروی."» ناخدا افضلی افزود: «در همین احوال که این اتفاق روی ناوچه‌ سوم می‌افتد، فاصله‌اش با دو ناوچه‌ اول و دوم حدود 3 مایل شده بود. آن دو ناوچه از این اتفاق اطلاعی نداشتند و ناوچه‌ تبرزین نیز به دریانوردی خودش پس از این اتفاق ادامه می‌دهد و دنبال ناوچه‌ها می‌رود تا تقریباً وسط تنگه‌ جبل‌الطارق. در این لحظه [فرمانده ناوچه] اعلام می‌کند که به‌علت خراب‌بودن موتور مجبور است که یک مقداری اینجا سرعتش را کم بکند و بایستد. شما به راهتان ادامه دهید، من به شما ملحق خواهم شد.» ناخدا افضلی سپس ادامه داد: «پس از اینکه دو ناوچه‌ اول به راهشان ادامه می‌دهند، پس از 20 دقیقه، مکالمه‌ مخابراتی قطع می‌شود. ناوچه‌ فرماندهی به دومی دستور می‌دهد که او برای گشت و پیداکردن و اینکه چه شده برود. ناوچه‌ دومی می‌رود و پس از نیم‌ساعت گشت‌زنی، از ناوچه‌ سومی اطلاع به دست نمی‌آورد. دستور داده می‌شود که منطقه‌ خارجی تنگه‌ جبل‌الطارق را بچرخید و من هم در تنگه‌ داخلی جبل‌الطارق گشت می‌زنم تا اگر اتفاقی برای آن افتاده است، پیدا بشود، ولی بازهم ناوچه‌ تبرزین را پیدا نمی‌کنند. تصمیم می‌گیرند که به اولین بندر اسپانیولی نزدیک بشوند و در همین احوال، تعدادی کشتی، هلیکوپتر اسپانیولی را می‌بینند و به بندر که پهلو می‌گیرند، وقتی ماوقع را بیان می‌کنند، مقامات اسپانیا به آنها اطلاع می‌دهند که این ناوچه ربوده شده است.» فرمانده نیروی دریایی افزود: «حدس زده می‌شود با تبانی یک عده‌ معدودی از 31 نفر سرنشین ناوچه، در لحظاتی که تمام پرسنل ناو در اماکن ناوچه بوده‌اند؛ یعنی در اتاق فرمان و غیره بوده‌اند، یک عده‌‌ای حدود 4 نفر موفق شده‌اند در اسلحه‌خانه را باز کنند و دیگران را زندانی کرده، دست و پایشان را ببندند که بعداً آن 14 نفر که به آنها ملحق می‌شوند، کادرشان را تکمیل می‌نمایند و این عمل کشتی‌ربایی را انجام می‌دهند.»[۴۵]

ضمیمه گزارش317: جزئیات ربوده‌شدن هواپیمای فرند شیب ایرانی و فرود آن در عمان یکی از خدمه‌ هواپیما درباره نحوه‌ ربوده‌شدن این هواپیما گفت: «از تهران به بندرعباس رفتیم و از آنجا پس از سوارکردن مسافر، به‌سوی چابهار، حرکت کردیم. پس از مدتی، متوجه شدم هواپیما تغییر مسیر داده و در سطح آب‌های خلیج‌فارس درحال پرواز است. بلافاصله وارد کابین خلبان شدم و از خلبان هواپیما توضیح خواستم که جواب داد: چون هواپیما نقص فنی پیدا کرده است، تغییر مسیر داده‌ایم. سپس سؤال کردم پس چرا در سطح آب پرواز می‌کند که پاسخ داد: چون هوا به‌زودی طوفانی می‌شود، در سطح آب پرواز می‌کنیم.» وی ادامه داد: «به ‌داخل هواپیما بازگشتم و جریان را برای مسافران هواپیما که نگران این وضع بودند بازگو کردم. پس از مدتی نگرانی من بیشتر شد، چون دیدم هواپیما به‌سوی ضلع پایین خلیج‌فارس در حرکت است. مجدداً به ‌داخل کابین خلبان رفتم و از او توضیح بیشتری خواستم که با اسلحه‌ کمری تهدید کرد که کاری به پرواز هواپیما نداشته باشم و به قسمت عقب هواپیما بازگردم.» وی افزود: «نزد بقیه‌ مسافران بازگشتم و گفتم که خلبان هواپیما با اسلحه تهدید کرده است. من خودم یک کلت داشتم و خواستم از آن استفاده کنم و هواپیما را بازگردانم، اما چون ممکن بود براثر تیراندازی به مسافران هواپیما آسیب برسد و هواپیما نیز از بین برود، الزاماً کاری نکردیم و منتظر شدیم. پس از مدتی، هواپیما وارد فرودگاه مسقط در کشور عمان شد و پس از چند بار پرواز در اطراف باند، سرانجام اجازه‌ فرود دادند و هواپیما به زمین نشست.» وی در پایان گفت: «بلافاصله از مقامات عمان تقاضای بازگشت کردیم و پس از چند روز، سرانجام با این هواپیما به ایران بازگشتیم.» گفتنی است که 2 نفر از خدمه‌ هواپیما از رژیم عمان تقاضای پناهندگی کردند که یکی از آنها خلبان هواپیما می‌باشد.[۴۶]



منابع و مآخذ روزشمار 1360/05/22

  1. خبرگزاری پارس، نشریه‌ خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 148، 24/5/1360، صص 5 و 6، تهران - خبرگزاری پارس، 24/5/1360، و - روزنامه‌ اطلاعات، 24/5/1360، ص15.
  2. سند شماره 169026 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا2 (م - 132) به سماجا3 (مرکز فرماندهی)، 26/5/1360، سند تک‌برگی.
  3. روزنامه‌ جمهوری اسلامی، 5/6/1360، ص5.
  4. روزنامه‌ کیهان، 22/5/1360، ص14؛ و - روزنامه‌ اطلاعات، 20/5/1360، ص15؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه‌ خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 148، 24/5/1360، ص6، تهران - خبرگزاری پارس، 24/5/1360.
  5. خبرگزاری پارس، نشریه‌ خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 148، 24/5/1360، صص 5 و 6، تهران - خبرگزاری پارس، 24/5/1360، و - روزنامه‌ اطلاعات، 24/5/1360، ص15.
  6. روزنامه اطلاعات، 19/5/1360، ص15.
  7. سند شماره 39114 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه مرکز (فرماندهی) به سپاه سنندج (فرماندهی)، 23/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 169089 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد سپاه پاسداران غرب کشور (اطلاعات) به ستاد مرکزی سپاه پاسداران (اطلاعات)، 26/5/1360، سند تک‌برگی.
  8. روزنامه‌ اطلاعات، 22/5/1360، ص4.
  9. سند شماره 57914 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه مهاباد (ارومیه) به فرماندهی سپاه مرکز، 24/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 57884 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نزاجا (عملیات)، 22/5/1360، سند تک‌برگی.
  10. خبرگزاری پارس، نشریه‌ خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 148، 24/5/1360، ص19، سنندج - خبرگزاری پارس، 24/5/1360.
  11. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، ص3، تهران - خبرگزاری پارس، 22/5/1360.
  12. روزنامه‌ کیهان، 22/5/1360، ص2.
  13. سند شماره 54742 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از تعاون بندرعباس به تعاون مرکز، 24/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - روزنامه‌ اطلاعات، 24/5/1360، ص14؛ و - روزنامه‌ کیهان، 24/5/1360، ص2.
  14. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، ص6، اصفهان - خبرگزاری پارس، 22/5/1360؛ و - روزنامه‌ کیهان، 24/5/1360، ص15؛ و‌ - روزنامه‌ اطلاعات، 24/5/1360، ص14.
  15. خبرگزاری پارس، نشریه‌ خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 148، 24/5/1360، صص 5 و 6، تهران - خبرگزاری پارس، 24/5/1360، و - روزنامه‌ اطلاعات، 24/5/1360، ص15.
  16. روزنامه‌ خراسان، 23/5/1360، ص1؛ و - روزنامه‌ اطلاعات، 24/5/1360، ص14.
  17. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، ص5، تهران - خبرگزاری پارس، 22/5/1360؛ و - سند شماره 57874 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (مرکز فرماندهی) به سماجا3 (مرکز فرماندهی)، 22/5/1360، سند تک‌برگی.
  18. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، ص3، تهران - خبرگزاری پارس، 22/5/1360.
  19. خبرگزاری پارس، نشریه‌ خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 146، 22/5/1360، ص20، رشت - خبرگزاری پارس، 22/5/1360.
  20. روزنامه‌ اطلاعات، 24/5/1360، ص14.
  21. روزنامه‌ خراسان، 23/5/1360، ص1.
  22. سند شماره 54725 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه شیراز به فرماندهی سپاه مرکز، 22/5/1360، سند تک‌برگی.
  23. خبرگزاری پارس، نشریه‌ خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 148، 24/5/1360، صص 20 و 21، مشهد - خبرگزاری پارس، 24/5/1360؛ و - مرکز خبری روابط عمومی ستاد مرکزی سپاه پاسداران، نشریه‌ خبرنامه، شماره 208، 27/5/1360، ص4.
  24. سند شماره 54725 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  25. سند شماره 54740 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از گچساران به تهران (فرماندهی سپاه)، 23/5/1360، سند تک‌برگی.
  26. خبرگزاری پارس، نشریه‌ خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 146، 22/5/1360، صص 18 و 19، شیراز - خبرگزاری پارس، 22/5/1360؛ و - روزنامه‌ کیهان، 24/5/1360، ص15؛ و - روزنامه‌ اطلاعات، 24/5/1360، ص16.
  27. روزنامه‌ اطلاعات، 22/5/1360، ص4.
  28. روزنامه‌ کیهان، 24/5/1360، ص15؛ و - سند شماره 54720 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه بابل (ساری) به فرمانده سپاه مرکز و منطقه، 26/5/1360، سند تک‌برگی.
  29. روزنامه‌ اطلاعات، 24/5/1360، ص14؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه‌ خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 146، 22/5/1360، ص20، رشت - خبرگزاری پارس، 22/5/1360.
  30. سند شماره 54836 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شیراز به تهران (فرماندهی سپاه)، 29/5/1360، سند تک‌برگی.
  31. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 179، 25/6/1360، صص 4 و 5، تهران - خبرگزاری پارس، 24/5/1360.
  32. روزنامه‌ اطلاعات، 22/5/1360، ص1.
  33. همان، ص15.
  34. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 147، 24/5/1360، ص7، مادرید - خبرگزاری فرانسه، 23/5/1360.
  35. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 148، 25/5/1360، ص1 ضمیمه، رادیو امریکا، 24/5/1360.
  36. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 147، 24/5/1360، صص 3 و 4، مادرید - آسوشیتدپرس، 23/5/1360.
  37. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 148، 25/5/1360، ص9، شربورگ - خبرگزاری فرانسه، 24/5/1360.
  38. روزنامه‌ کیهان، 24/5/1360، ص1.
  39. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، ص2، تهران - خبرگزاری پارس، 22/5/1360.
  40. روزنامه‌ کیهان، 24/5/1360، ص13.
  41. خبرگزاری پارس، نشریه‌ خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 148، 24/5/1360، صص 5 - 3، تهران - خبرگزاری پارس، 24/5/1360.
  42. خبرگزاری پارس، نشریه‌ گزارش‌های ویژه، شماره 147، 24/5/1360، ص6، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 23/5/1360.
  43. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، صص 11 و 12، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 22/5/1360.
  44. اداره‌ کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 11، 30/6/1360، صص 43 - 39، فیگارو.
  45. روزنامه‌ اطلاعات، 26/5/1360، صص 1 و 19.
  46. همان، ص19.