1361.04.02

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.04.02
نام‌های دیگر دو تیر
تاریخ شمسی 1361.04.02
تاریخ میلادی 23 ژوئن 1982
تاریخ قمری 1 رمضان 1402


1360.04.02
1362.04.02
1363.04.02
1364.04.02
1365.04.02
1366.04.02
1367.04.02




گزارش- 11

به دنبال سخنان امام خميني در مورد توجه جدي به جبهه‌هاي جنگ با عراق و در پي اعلام مواضع مشترك رجال سياسي و فرماند‌هان نظامي دربارة اصلي بودن جبهة عراق، نيروهاي عراق فعاليت هاي گسترده‌اي را در امر تحكيم مواضع در سراسر جبهه‌ها به خصوص خطوط حساس و مهم جبهه‌‌هاي جنوب آغاز كردند. واحد اطلاعات لشكر5 سپاه پاسداران و قرارگاه كربلا اقدامات ارتش عراق را چنين گزارش دادند: «الف: درمحور بوبيان تا كوت‌سواري، فعاليت هاي مين گذاري، مهندسي و تردد خودروها به‌نسبت زياد بوده‌است. ب: در محور شمال و جنوب شلمچه آتش عراق سنگين بوده و از نيروهاي خودي در اين مدت 6 تن شهيد و مجروح شده اند. نيروهاي عراق مشغول مستحكم تر كردن استحكامات خود بوده و موانع مصنوعي را جهت پدافند گسترده تر كرده‌اند، ضمن آن كه گشتي هاي دشمن در تمام منطقه لشكر 5 رفت و آمد داشته كه باگشتي هاي خودي برخورد كرده‌اند.»[۱] قرارگاه كربلا نيز گزارش داد: «نيروهاي عراق در سرتاسر منطقه جنوب مشغول تحكيم مواضع و تكميل آرايش پدافند زميني هستند. اجراي آتش‌توپخانه عراق به صورت ضدآتش بار با نواخت بسيار كم مي باشد.»[۲] همچنين نيروهاي عراق در نوار مرزي از جنوب هورالعظيم، كوشك تا مرز شلمچه اقدام به حفر دو كانال كرده‌اند. نخستين كانال در حاشيه خط مرزي به عرض 80 متر و به فاصله2 الي3متري پشت سيم خاردار جلو خاك‌ريز به طول تقريبي 1 كيلومتر و دومين كانال به فاصله هشت كيلومتر از نوار مرزي و در داخل خاك عراق احداث شده و قسمتي از آب هورالعظيم در اين كانال ها هدايت شده‌است. به گفتة فرماندهان منطقه، وجود اين دو كانال عمليات پيش‌روي احتمالي نيروهاي ايران را به آن سوي مرز با اشكال مواجه مي سازد.[۳] امروز شهر آبادان به طور متناوب زير آتش توپخانه و خمپاره‌اندازهاي عراق قرارداشت.[۴]

گزارش- 12

در ادامه كمك هاي كشورهاي حوزه خليج فارس به عراق، درساعت 2 امروز 45 دستگاه تريلر مهمات و سوخت براي عراق از طريق مرز نويسيب وارد كويت شده و سپس با اسكورت پليس كويت به مقصد عراق به حركت درآمده اند.[۵] همچنين در اين روز هفتاد دستگاه تريلر حامل محموله هاي نظامي كه چهل دستگاه آن تانك و نفربر و بقيه حامل صندوق هاي مهمات بودند، از طريق مرز كويت به عراق وارد شد.[۶]

گزارش- 13

لزوم تداوم عمليات و تنبيه متجاوز براي تحقق شرايط جمهوري اسلامي، موضوعاتي است كه وزير امورخارجه، آقاي كروبي و دو تن از فرماندهان نظامي ارتش دربارة آن به اظهار نظر پرداخته اند. آقاي ولايتي وزير امور خارجه در ديدار با آلبرتو خوزه سفير كوبا درتهران كه نظر جمهوري اسلامي را دربارة عقب نشيني عراق جويا شده بود، با توجه به بيانات چند روز گذشته امام امت، گفت: «عقب نشيني اجباري صدام فقط يكي از شرايط ما براي پايان يافتن جنگ است و تا تحقق شرايط ديگر، جنگ همچنان ادامه خواهد يافت.»[۷] سرپرست بنياد شهيد و دو تن از فرماندهان نظامي ارتش جمهوري اسلامي ايران با تبليغاتي خواندن عقب نشيني عراق و با تاكيد بر ضرورت ادامه جنگ تا تحقق شرايط اعلام شده از سوي جمهوري اسلامي ايران، نظر خود را درمورد عقب نشيني نيروهاي عراق از مرزهاي كشورمان اعلام كردند. حجت‌الاسلام كروبي سرپرست بنياد شهيد، گفت: «زماني كه استكبار جهاني صدام را در جنگ شكست خورده ديد، با صحنه سازي، نمايش عقب نشيني عراق را به راه انداخت تا جنگ را تمام شده اعلام كند ولي سرنوشت جنگ را نيروهاي ما كه در جبهه ها هستند تعيين مي‌كنند و مسئولين ما شرايط را گفته اند و ما بايد حق مان را بگيريم.» [۸] سرهنگ لطفي فرمانده لشكر 16 زرهي قزوين نيز با بيان اين مطلب كه صدام با عقب نشيني سعي در جلب اذهان عمومي دارد تا از آن بهره برداري تبليغاتي نمايد، گفت: «همان طور كه امام امت فرموده‌اند عقب نشيني نيروهاي عراقي تنها يكي از شرايط ما براي آتش بس مي باشد و ساير شروط از جمله دريافت غرامت جنگي و محاكمه متجاوز به قوت خود باقي است و ما جنگ را تا احقاق حق مان ادامه خواهيم داد. هر انسان منطقي با مشاهده خرابي هاي هويزه، خرمشهر، پادگان حميد و آبادان، اين حق را به ما مي دهد كه براي كسب حقوق مشروع خود، دست به هر اقدامي بزنيم.»[۹] سرهنگ جمشيدي از ديگر فرماندهان نظامي نيز در مصاحبه با خبرگزاري جمهوري اسلامي عقب نشيني صدام از خاك كشورمان را يك بازي سياسي خواند و افزود: «عراق با اين عقب نشيني مي خواهد موقعيت خود را تثبيت كند و از سقوط حتمي نجات يابد.» وي تاكيد كرد: «قواي عراقي اگر از خاك ما بيرون نمي رفتند، ما با توسل به زور آن ها را بيرون مي كرديم.»[۱۰]

گزارش- 14

روزنامه "الجمهوريه" چاپ عراق، درتوجيه عقب نشيني عراق نوشت: «عقب نشيني اين كشور به مثابه آزمايش سختي براي روشن شدن ماهيت واقعي ايران مي باشد. موضع مخالفت آميز ايران، به زودي منجر به افزايش قدرت و اراده پيكارگرانه و سخت در ميان فرزندان ملت عراق شده و تمام قدرت هاي نهفته و نيروهاي ذخيره را براي سركوبي هرگونه تلاش كه كيان و خاك وطن او را هدف قرار داده اند، بسيج خواهدكرد.»[۱۱] از سوي ديگر دبيركل جامعه عرب با ارسال پيامي به صدام، وي را به دليل اتخاذ تصميم تخليه خاك ايران ستايش كرد. شاذلي قليبي در اين پيام اظهار اميدواري كرد كه اين تصميم واكنش مناسبي از ايران را درپي داشته و آغازي براي همكاري و همسايگي دوستانه بين دو كشور باشد.[۱۲]

گزارش- 15

علل عقب نشيني عراق از خاك ايران، تصميم ايران مبني بر اصلي قلمداد كردن جبهة عراق و تعقيب متجاوز و احتمالات اين تصميم، موضوع اصلي تفاسيري است كه خبرگزاري فرانسه، راديو كلن و روزنامة فرانكفورترآلگمانيه و ديلي‌تلگراف بدان پرداخته اند. خبرگزاري فرانسه: «امتيازي كه عراق با اعلام عقب نشيني نيروهايش پس از قبول چندين شكست مهم از اراضي اشغالي ايران به اين كشور داده‌است، به نظر مي رسد كه برعكس باعث شده‌باشد تا رهبران ايران، در تصميم خود راسخ تر شده و با صداي محكم تري سخن بگويند. براي اولين مرتبه آنچه كه تاكنون تلويحاً به آن اشاره مي شد، به طور علني عنوان گشته‌است. جمهوري اسلامي ايران با رژيم "كافر" بعثي هرگز مذاكره نخواهد كرد. بدون تغيير رژيم بغداد مناقشات ادامه داشته و جنگ احتمالاً به عراق كشيده خواهد شد. شخصيت هايي چون حجت‌الاسلام رفسنجاني و سرهنگ صياد شيرازي فرمانده نيروي زميني اعلام كرده‌اند كه جنگ تا سقوط صدام ادامه خواهديافت و اين اولين گام در راه آزادسازي بيت‌المقدس مي‌باشد كه از مسير كربلا مي گذرد. از نقطه نظر نظامي، نيروهاي ايراني كه در موضع قدرت به سر مي برند، هر زمان كه اراده كنند مي توانند در خاك عراق نفوذ كنند. سؤالاتي كه ذهن كارشناسان نظامي بيگانه درتهران را به خود مشغول داشته، چنين است: تا كجا؟ و براي چه مدت؟» خبرگزاري فرانسه سپس با اشاره به تأثيرات جهاني ورود ايران به خاك عراق، نوشته‌است: «از نقطه نظر سياسي، تهران به طور قطع متحدين انگشت‌شمار خود را از دست خواهد داد و سفارت‌خانه هاي مقيم تهران تأييد مي نمايند كه اين متحدين به شدت تهران را از نفوذ به خاك عراق و عبور از مرز نهي مي كنند.»[۱۳] راديو كلن: « به نظر مي رسد كه ايران تصميم خود را جهت پيش روي درخاك عراق گرفته‌است. به هر حال اين همان چيزي است كه رئيس مجلس شوراي اسلامي ايران اعلام كرد.» اين راديو با اشاره به اين سخن آقاي هاشمي كه "اميد مي رود در ماه مبارك رمضان شاهد پيروزي جديد و فصل تازه اي در تاريخ اسلامي باشيم"، گفت: «به اين ترتيب مقاصد و هدف هاي حكومت انقلاب اسلامي در ايران آشكار گرديد زيرا چنين به نظر مي رسد كه دولت تهران در حال حاضر و از طريق تحقق پيروزي كامل عليه رژيم عراق مي خواهد توفان انقلاب اسلامي را به كناره جنوبي خليج فارس انتقال دهد.» راديو كلن در ادامه تفسير خود با اشاره به اين كه هدف نهايي ايران از حمله به عراق بازكردن راهي به سوي اسرائيل براي رهايي قدس است، افزود: «شروع حمله عليه عراق همسايه به معني اعلام جنگ عليه ديگر كشورهاي عربي حوزه خليج (فارس) نيز مي باشد. اظهارات مقامات تهران حاكي است كه آنها از حمله به عراق فقط يك هدف در پيش دارند و آن مبارزه عليه اسرائيل است. همان طور كه مي دانيم ايران قبلاً نيروهاي خود را براي جنگ با اسرائيل به لبنان اعزام كرد و با همين اقدام توانسته‌است به اراده سياسي خود مبني بر ايستادگي در كنار جنگجويان فلسطيني عليه نيروهاي اسرائيلي تأكيد نمايد، اما در حال‌حاضر مقامات ايراني گفته‌اند راه لبنان از عراق مي گذرد.»[۱۴] نشريه آلماني فرانكفورترالگمانيه نيز طي تفسيري تحت عنوان "تلاش هاي صدام حسين رئيس‌جمهوري عراق جهت نجات از جنگ با ايران" به دست‌آويز صدام جهت پايان جنگ، يعني مبارزه عليه اسرائيل، اشاره كرده و نوشته‌است: «صدام حسين اكنون جنگ با اسرائيل را به عنوان دليلي بر اهميت آرمان مشترك تمامي مسلمين مطرح مي سازد و اين در حالي است كه آيت‌الله‌خميني رهبر ايران به آساني حاضر به پايان دادن به مناقشه بين دو كشور نيست و بر درخواست هاي ايران از جمله پرداخت خسارت جنگي از سوي عراق و حق عبور از اين كشور براي رفتن به لبنان اصرار دارد. عراق قادر به پرداخت خسارت جنگي نيست، اين كشور خود به خاطر مخارج جنگي به شدت در قرض فرو رفته‌است. راه دادن به ايران براي رفتن به سوريه براي جنگ با اسرائيل به اين معني خواهدبود كه صدام حسين درخواست ايران را پذيرفته‌است.»[۱۵] همچنين روزنامه "ديلي‌تلگراف" چاپ لندن، در شماره امروز خود طي مقاله اي پس از اشاره به سخنان امام امت و بررسي ساير شرايط درخواستي ايران، نوشته‌است: «كشورهاي منطقه خليج فارس كمك هاي مالي فراواني به عراق كردند تا صدام بتواند به جنگ با رژيم آيت‌الله‌خميني ادامه دهد.» اين روزنامه سپس با اشاره به خرسند بودن كشورهاي منطقه از شكست قدرت حاكم بر ايران، افزوده‌است: «اين كشورها معتقدند هدف بعدي انقلاب اسلامي آنان خواهند بود.» در ادامه اين مقاله آماده‌است: « نپذيرفتن صلح پيشنهادي عراق توسط ايران، لرزه اي ديگر در سراسر منطقه خواهدبود و رهبران موروثي اين منطقه نفتي آن را به عنوان پيامي دريافت خواهند نمود كه نشانگر سرنگوني صدام و جانشين شدن حاكمي طرف دار ايران به جاي او مي باشد.»[۱۶]

گزارش- 16

بعد از اشغال بخشي از خاك لبنان، كشته و مجروح و آواره كردن صدها هزار نفر از مردم بي‌گناه، اسرائيل به نيروهاي سوريه و ايراني پيشنهاد آتش‌بس داد. راديو رژيم صهيونيستي دراين باره گفت: «به شرطي كه سوريه نيز بخواهد، از ساعت 16 به وقت محلي (19:40 به‌وقت تهران) آتش بس را به مورد اجرا خواهيم گذارد..» رژيم صهيونيستي در شديدترين جنگ بين سوريه و اسرائيل از هنگام آتش‌بس، سربازان، تانك‌ها و هواپيماهاي خود را عليه مواضع سوري و ايراني كه در دو دهكده در امتداد شا‌ه راه بيروت ـ دمشق موضع گرفته‌اند، وارد عمل كرد. به دنبال اعلام آتش‌بس صهيونيست‌ها ايالات متحده امريكا نيز از اين آتش بس حمايت كرد. سخن‌گوي كاخ سفيد در اين مورد گفت: «ما اميدواريم كه تمام طرف‌هاي درگير آتش‌بس را رعايت كنند.»[۱۷]

گزارش- 17

خبرگزاري فرانسه از بيروت گزارش داد: «به دليل اوضاع بحراني در لبنان، سفارت امريكا در بيروت از امريكايي ها خواست بي‌درنگ از غرب بيروت خارج شوند. سفارت امريكا در يك بيانيه خطاب به تمام شهروندان امريكايي خاطرنشان كرد يك كشتي روز پنج شنبه از بندر جوئيه (20 كيلومتري شمال بيروت در منطقه مسيحي‌نشين) تمام اتباع امريكا را كه مايل به خروج از لبنان هستند، تخليه خواهدكرد. لازم به ذكر است كه سفارت‌خانه‌هاي ايتاليا، آلمان‌غربي، استراليا، اتريش و انگليس در هفته اخير مبادرت به تخليه داوطلبانه اتباع خود از لبنان كرده‌اند.» [۱۸]

گزارش- 18

در حالي كه جهان اسلام و بسياري از كشورهاي ديگر حمله اسرائيل به جنوب لبنان را محكوم كرده‌اند، "ادوين ميز" مشاور كاخ سفيد اعلام كرد به رغم حمله اسرائيل به لبنان، دولت امريكا كمك به آن كشور را كاهش نخواهد داد. در همين حال يونايتدپرس از واشنگتن گزارش داد: «اسرائيل كه با اشغال بخش وسيعي از خاك لبنان در صدد تحميل شرايط پيشنهادي خود مبني بر استقرار يك نيروي بين المللي در حد فاصل مرزهاي اشغال‌شده تا عمق چهل كيلومتري خاك لبنان است، اعلام كرده كه حتي حضور نيروهاي سازمان ملل را در جنوب لبنان نمي‌پذيرد بلكه بايد نيروهاي امريكايي و چند كشور غربي در آن مستقر شوند.»[۱۹]

گزارش- 19

در اعلاميه پاياني ديدار رسمي نخست وزير بلغارستان از مسكو، شوروي خواستار عقب‌نشيني اسرائيل از لبنان شد.[۲۰]

گزارش- 20

عراق تنها در صورت دريافت اعتبار مالي از آلمان قادر خواهد بود به واردات خود از اين كشور ادامه دهد. خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از بن، اين مطلب را از قول وزير اقتصاد عراق اعلام كرد. طبق اين گزارش، ايتاليا و ژاپن پرداخت وام به عراق را پيشنهاد كرده‌اند. زيرا ايتاليا اكنون مانند فرانسه از بزرگ ترين خريداران نفت عراق محسوب مي‌شود. همچنين عراق به ارزش زياد صنعت آلمان و وابستگي عراق به صنايع اين كشور اعتراف مي‌كند و كارشناسان آلماني معتقدند كه آلمان در صورت از دست دادن بازارهاي فروش خود در عراق، 35 هزار موقعيت شغلي را از دست خواهد داد. اين گزارش حاكي است كه عراق در سال گذشته حدود 7/6 ميليارد مارك از آلمان واردات داشته و در همين زمان نيز 176 ميليون مارك نفت به آلمان فروخته‌است.[۲۱]

گزارش- 21

سياست ايران در بالا بردن قيمت نفت و درآمد نفتي، موضوعي است كه فايننشنال‌تايمز به آن توجه كرده‌است. راديو بي. بي. سي. به نقل از اين نشريه گفت: «اعلام افزايش بشكه‌اي يك دلار در تمام انواع نفت خام از طرف ايران، قيمت نفت اين كشور را به ميزان قيمت اوپك كه اكتبر سال گذشته توسط اين سازمان تصويب شد، نزديك مي‌كند؛ مثلاً قيمت نفت سبك ايران اينك بشكه‌اي 31 دلار و 20 سنت تعيين شده‌است و بهاي تعيين شده توسط اوپك 34 دلار و 20 سنت است. دولت ايران بيش‌تر مي خواهد درآمد ارزي خود را زياد كند تا روابط خود را با كشورهاي عضو اوپك ترميم نمايد. توليد نفت در ايران اكنون طبق تخمين بعضي منابع، بين دو ميليون و دويست هزار بشكه در روز است كه يك ميليون و هشتصد هزار بشكه از آن صادر مي‌شود. اين رقم را بايد با يك‌ميليون و دويست هزار بشكه مقايسه كرد كه از طرف اوپك به عنوان سهميه توليد تعيين شده بود.» [۲۲]

گزارش- 22

خريد نفت سوريه از ايران و بستن خط لوله نفت عراق به مديترانه كه از سوريه مي‌گذرد، دو موضوعي است كه عبدالجبار الضحاك وزير نفت سوريه در مصاحبه با مجله اقتصادي خاورميانه (ميدل ايست اكونوميست سروي) ذكر كرده‌است. وزير نفت سوريه گفت كه كشورش بيش تر بهاي نفت خريداري شده از ايران را به صورت نقد پرداخت مي‌كند. براساس موافقت‌نامه‌اي كه در ماه مارس (اسفند ـ فروردين) بين ايران و سوريه به امضاء رسيد، ايران سالانه 7/8 ميليون تن نفت خام (174 هزار بشكه در روز) سوريه را تأمين خواهد كرد. الضحاك افزوده‌است: «سوريه در مقابل 7/2 ميليون تن از اين مقدار، محصولاتي مانند فسفات، جو ، شيشه و منسوجات را به صورت تهاتري به ايران صادر مي‌كند. براي پنج ميليون تن مطابق قيمت رسمي نفت ايران پول پرداخت مي‌شود و قيمت يك ميليون تن ديگر براساس قيمت توافق شده پرداخت خواهد شد.» وي همچنين دليل بستن خط لوله نفت عراق به مديترانه را بستن موقتي مرز با عراق جهت جلوگيري از حوادث و نه به سبب توافق نكردن بر سر هزينه آن، اعلام كرد.[۲۳]

گزارش- 23

در ادامه مصاحبه‌هاي روزنامه "ترجمان" چاپ تركيه با رهبران گروه هاي مخالف جمهوري اسلامي ايران، اين روزنامه اقدام به چاپ مصاحبه خود با اويسي فرمانده حكومت نظامي زمان شاه معدوم نمود. اويسي در اين مصاحبه گفته‌است: « ما براي سرنگون كردن رژيم ايران حاضريم با تمام گروه‌هاي مخالف به جز كمونيست‌ها و روحانيون متحد شويم. ارتش آزادي‌بخش ايران تاكنون با گرو‌ه هاي زيادي تماس گرفته و همكاري مي‌كند.» وي در مورد امكان همكاري با بني صدر و رجوي گفت: « بني صدر يك چپي و رجوي يك ماركسيست و آنارشيست است و بدين جهت سازمان ما نمي تواند با آن ها همكاري كند»[۲۴] علي اميني رهبر نجات ملي نيز در مصاحبه‌اي با اين روزنامه در مورد آينده فعاليت‌هاي خود و ديگر همكارانش گفت كه پس از به دست‌گرفتن قدرت، از قانون اساسي قديم به جاي قانون اساسي جديد استفاده خواهدكرد و سپس با انتخابات مجلس، تصميمات مربوط به نظام آينده گرفته خواهدشد.[۲۵]

گزارش- 24

بيست و هفت تن ديگر از مسلمانان عراق كه اهل شهرهاي كركوك و سليمانيه هستند، با عبور از مرزهاي غربي طي روز گذشته و امروز به جمهوري اسلامي ايران پناهنده شدند. اين عده عموماً اوضاع سياسي، اقتصادي، نظامي و اجتماعي عراق را وخيم و رژيم عراق را در حال سقوط توصيف كرده‌اند.[۲۶]


منابع و مآخذ روزشمار 1361/04/02

  1. ↑ سند شماره 015971 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اطلاعات لشكر5 سپاه، به فرمانده لشكر5 سپاه، 2/4/1361.
  2. ↑ سند شماره 015970 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي شماره 524، قرارگاه كربلا (ركن 2) 2/4/1361، ص1.
  3. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 96، 3/4/1361، ص2، اهواز، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/4/1361.
  4. ↑ مأخذ 2.
  5. ↑ سند شماره 015999 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعات شماره 97، خبرگزاري جمهوري اسلامي، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران، اداره دوم (فرماندهي اطلاعات)، 4/4/1361، ص1.
  6. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشرية شماره 98، 5/4/1361، ص2، كويت خبرگزاري جمهوري اسلامي، 4/4/1361.
  7. ↑ روزنامة جمهوري اسلامي، 3/4/1361، ص2.
  8. ↑ روزنامه كيهان، 2/4/1361، ص2، دمشق، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  9. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه" ، نشريه شماره 96، 3/4/1361، ص2، اهواز، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/4/1361.
  10. ↑ پيشين.
  11. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، گزارش‌هاي ويژه، نشريه شماره 96، 3/4/1361، ص6، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري خليج از تهران. به نقل از دبير كل جامعه عرب.
  12. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 96، 3/4/1361، ص5، تهران، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/4/1361.به نقل از بي.بي.سي.
  13. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 96، 3/4/1361، ص9، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري فرانسه از تهران، 2/4/1361.
  14. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 96، صص31و32، بخش عربي راديو كلن، 2/4/1361.
  15. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 96، صص6و7، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري آلمان از هامبورگ، 2/4/1361، به نقل از نشريه فرانكفورتر الگمانيه سايتونگ.
  16. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 96، 3/4/1361، صص8 و 9، لندن، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/4/1361، به نقل از روزنامه ديلي تلگراف چاپ لندن.
  17. ↑ روزنامه كيهان، 2/4/1361، ص16، بيروت، به نقل از يونايتدپرس.
  18. ↑ پيشين، واحد مركزي خبر، به نقل از خبرگزاري فرانسه از بيروت.
  19. ↑ روزنامه كيهان، 3/4/1361، ص16، به نقل از يونايتدپرس از واشنگتن، به نقل از مشاور كاخ سفيد.
  20. ↑ پيشين، واحد مركزي خبر، به نقل از رويتر از مسكو.
  21. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 96، 3/4/1361، ص22، بن، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/4/1361، به نقل از وزير اقتصادي عراق.
  22. ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 4/4/1361، صص 8 ـ 7 ، راديو بي.بي.سي. (لندن) 4/4/1361، به نقل از ريچارد جونز، به نقل از فايننشنال تايمز، 4/4/1361،
  23. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 96، 3/4/1361، ص21، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از رويتر از بحرين، 2/4/1361، به نقل از نشريه بررسي اقتصادي خاورميانه(ميدل ايست اكونوميك سروي)، به نقل از وزير نفت سوريه.
  24. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 97، 4/4/1361، صص12 ـ 11، آنكارا، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/4/1361، مصاحبه روزنامه ترجمان چاپ تركيه با فرمانده حكومت نظامي زمان شاه،.
  25. ↑ پيشين، مصاحبه روزنامه ترجمان تركيه با رهبر به اصطلاح نجات ايران.
  26. ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 3/4/1361، ص24؛ و سند شماره 066390، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرمانده منطقه 5 به فرمانده كل، 3/6/1361.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1361.04.02&oldid=3373»