1363.04.02

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.04.02
نام‌های دیگر دو تیر
تاریخ شمسی 1363.04.02
تاریخ میلادی 23 ژوئن 1984
تاریخ قمری 23 رمضان 1404






گزارش- 1

1. امروز در جبهه آبادان تبادل آتش بین نیروهای ایرانی و عراقی ادامه یافت و 2 تن از سربازان عراقی به نیروهای خودی تسلیم شدند. در شهر آبادان، ساعت 19 امروز، یک گلوله توپ در بازار روز در پشت شهربانی به خانه شماره 3 اصابت کرد و قسمتی از خانه مذکور تخریب شد، اما مأموران از گسترش آتشسوزی جلوگیری کرده و آن را خاموش کردند. در منطقه عملیاتی آبادان نیز براثر تبادل آتش، یکی از نیروهای خودی شهید شد و 11 تن (10 نظامی و یک غیرنظامی) مجروح شدند.[۱] دولت عراق از این تبادل آتش تحت عنوان گلولهباران منطقه عملیاتی شرق بصره نام برد و مدعی شد که نیروهای عراقی «خط مقدم، سنگرها و مراکز تجمع افراد دشمن در منطقه عملیاتی شرق بصره را گلولهباران کردند.» در اطلاعیه نظامی امروز عراق برخلاف روزهای قبل هیچ ادعایی درخصوص گلولهباران مناطق غیرنظامی بصره نشده است. [۲] باوجود تبادل آتش بین نیروهای ایرانی و عراقی در آبادان، 2 تن از سربازان عراقی با بهخطرانداختن جان خود، شناکنان از اروندرود عبور کرده و به نیروهای خودی پناه آوردند که در بین راه یکی از آنها غرق شد و دیگری به ساحل رسید. فرد نجاتیافته درمورد اقدام خود گفت: «بهعلت ظلم و ستم مقامات عراقی تصمیم گرفتیم فرار کنیم و بهدنبال فرصت مناسبی بودم تا اینکه روز گذشته پس از اینکه نگهبانی را تحویل دادم به اتفاق پسردائی خود با شنا از اروند عبور کردیم. در بین راه پسردائیام غرق شد و من ساعت 2:40 بامداد امروز، به حاشیه اروند رسیدم و خود را به نیروهای ایران معرفی کردم.»[۳] در جبهه فکه نیز یک سرباز دیگر عراقی به مواضع نیروهای خودی آمده و تسلیم شد.[۴]

گزارش- 2

2. احمد غلامپور فرمانده قرارگاه کربلا (سپاه)، به قرارگاههای فرعی کربلای 1، 2 و 3 سپاه دستور داد نیروهای خود را دراسرعوقت برای اجرای عملیات آماده کنند. فرماندهی قرارگاه خاتمالانبیا(ص) نیز خواستار تشکیل گروهان ویژه امداد و انتقال مجروحان در کلیه لشکرها و تیپها شد. در این دستور با بیان اینکه «زمان برای آمادهشدن بسیار محدود میباشد و لازم است فرماندهان تلاش وسیعی را جهت آمادهشدن در کمترین زمان ممکن از خود نشان دهند»، بر پیگیری این موارد تأکید شده است: 1. باتوجهبه اصرار فرماندهان بر ادغام و اجرای آموزش ادغامی و رسیدن نیروهای بسیج، باید نیروها آمادگی لازم برای ادغام هر چه سریعتر را کسب کنند. 2. سازمان گردانهای خطشکن هرچه سریعتر طرحریزی و آموزش ویژه آنها با شدت پیگیری شود. 3. آمادگی واحدهای ستادی و رزمی باید بهسرعت افزایشیافته و آنها برای اجرای مأموریت آینده کاملاً آماده شوند. 4. میدانهای آموزشی بهسرعت تکمیل شده و تاریخ مانورهای آموزشی به این قرارگاه اطلاع داده شود. 5. فرماندهان شخصاً در سرکشی و نظارت بر مسائل جزئی لشکرشان دخالت کرده و از آمادگی کامل رزمی لشکر خود مطمئن شوند. 6. حداکثر تا تاریخ 15 تیر 1363، میبایست کلیه قرارگاهها اعلام آمادگی صددرصد کنند. 7. شناساییها تکمیل شوند و طرح مانور جزء به جزء دراسرعوقت باتوجهبه اعلام زمان آمادگی تهیه شود.[۵] از سوی دیگر، امروز فرماندهی قرارگاه خاتمالانبیا(ص) در دستورالعملی به کلیه لشکرها و تیپها خواستار تشکیل گروهان ویژه امداد و انتقال مجروحان شد. در ابتدای این دستورالعمل آمده است: «باتوجهبه ضعف تخلیه مجروحین در عملیاتها و پیامدهای ناشیاز مفقودالاثر شدن مجروحین و نتایج انعکاس منفی آن در سطح جامعه، لذا فرماندهان لشکرها و تیپهای پیاده بایستی هرچه سریعتر نسبت به تشکیل گروهان ویژه امداد و انتقال مجروحین در بهداری لشکر و تیپ اقدام کنند.» این گروهان وظیفه دارد اگر در امر تخلیه یا امداد مجروحان مشکلی ایجاد شد، بهسرعت وارد عمل شود. گروهان ویژه امداد متشکل از پزشکیار ماهر و امدادگر مجرب و عملیاتی، تخلیهگر ورزیده و بیسیمچی میباشد. وسایل و امکانات گروهان شامل برانکارد، کولهپشتی امدادگر، بیسیم، نفربر- آمبولانس و آمبولانس میباشد. محل استقرار گروهان ویژه انتقال و امداد مجروحان در مراکز اورژانس است و در مواقعی که فاصله اورژانس از خط زیاد باشد، گروهان در نزدیکی خط و در جای امنی مستقر میشود. سازمان گروهان ویژه امداد و انتقال مجروحان چنین است: ساختار گروهان ویژه انتقال و امداد براساس این دستور العمل کل نیروهای مورد نیاز گروهان امداد و انتقال 81 تن میباشد که عبارتاند از: مسئول و معاون گروهان (2نفر)، پزشکیار دسته (3نفر)، تخلیهگر (48نفر)، امدادگر (24نفر) و بیسیمچی (4نفر).[۶] سازمان نیروی هر دسته تعداد (نفر) عنوان ردیف 1 پزشکیار مسئول دسته 1 16 تخلیه‎گر ورزیده 2 8 امدادگر عملیاتی 3 1 بیسیمچی 4 26 جمع 5

وسایل و امکانات هر دسته تعداد عنوان ردیف 8 برانکارد 1 8 کولهپشتی 2 1 بی‎سیم PRC-77 3

گزارش- 3

3. تداوم درگیری نیروهای خودی و افراد مسلح غیرقانونی در محور پسوه، حمله عناصر ضدانقلاب به پایگاه چوپلو تکاب و برخی روستاهای میاندوآب، درگیری در چند روستا در سنندج و سردشت، پاکسازی روستای دولهگرم سردشت و تسلیمشدن چند تن از عناصر گروههای مسلح غیرقانونی به نیروهای خودی از مهمترین حوادث امروز مناطق کردنشین بود. در ادامه درگیریهای روز گذشته در محور پسوه، امروز نیز پایگاههای سیدآباد و کانیباغ، محل درگیری نیروهای دولتی و عناصر مسلح غیرقانونی بود. افراد ضدانقلاب ساعت 9 به نیروهای تأمین جاده کانیباغ حمله کردند که با واکنش شدید افراد مستقر در پایگاههای مذکور روبهرو شدند. این درگیری پس از سه ساعت با متواریشدن عوامل ضدانقلاب به پایان رسید و هیچگونه تلفاتی متوجه نیروهای خودی نشد.[۷] در منطقه تکاب نیز عناصر مسلح غیرقانونی امشب به پایگاه چوپلو حمله کرده و با نیروهای خودی درگیر شدند که در این درگیری یکی از اهالی روستای چوپلو به نام ابراهیم صفایی کشته شد، اما نیروهای خودی تلفاتی نداشتند و از تلفات مهاجمان هم خبری منتشر نشده است.[۸] درهمینحال، امروز یک تن از افراد حزب دمکرات کردستان که اهل روستای قلدره تکاب بود با یک قبضه اسلحه ژ3 و 7 عدد خشاب پر خود را به گروهان توتسوران معرفی کرد و پس از تخلیه اطلاعاتی به سپاه مریوان تحویل داده شد.[۹] همچنین در شهرستان میاندوآب، شبهنگام تعدادی از عناصر حزب دمکرات به روستاهای باجوند، آتابلاغی و دیگر روستاهای منطقه مراجعه و ضمن کتکزدن چند تن از اهالی روستای باجوند و جمعآوری یارمتی (کمک مردمی)، روستائیان را تهدید کردند که نباید به پایگاههای سپاه بروند.[۱۰] دراینخصوص لشکر28 هم در گزارشی اعلام کرد: «درحالحاضر، ضدانقلابیون پایگاه مردمی خود را در مناطق آزادشده از دست داده و در بین روستاها شایع کرده است که با شروع فصل جمعآوری محصول، ضدانقلابیون تصمیم دارند که با آتشزدن خرمنهای روستائیان در کشاورزان رعب و وحشت ایجاد نمایند.»[۱۱] در ادامه اقدامات ایذائی گروههای مسلح ضدانقلاب، 70 تن از عناصر سازمان کومهله در اطراف روستای بیساران واقع در 24 کیلومتری سنندج، با نیروهای خودی درگیر شدند. مهاجمان 3 نفر از پیشمرگان مسلمان کرد را که در اطراف روستا مشغول چیدن علف بودند به گروگان گرفته و پس از کشتن یکی از آنها، 2 تن دیگر را با خود بردند.[۱۲] در درگیری دیگری که در روستای رشنش سنندج بین نیروهای خودی و تعدادی از عناصر گروههای مسلح غیرقانونی رخ داد یک تن از عناصر ضدانقلاب دستگیر و یک تن کشته شد.[۱۳] در سردشت نیز عوامل حزب دمکرات به روستای قلعهرش حمله کرده و با نیروهای مستقر در منطقه درگیر شدند. در جریان این درگیری، تعدادی از مهاجمان کشته شدند که جنازه یکی از آنها در محل باقی ماند و به دست نیروهای خودی افتاد.[۱۴] در اقدامی دیگر عوامل حزب دمکرات با حمله به روستای چیآباد سقز، درمانگاه این روستا را به آتش کشیدند و اثاثیه آن را به سرقت بردند.[۱۵] از سوی دیگر در پاسخ به اقدامات گروههای مسلح غیرقانونی و در ادامه پاکسازی روستاها، ساعت 16 امروز یک گروه 50 نفری از جندالله سردشت و گردان حضرت رسول(ص) با هماهنگی نیروهای جندالله بهسوی روستای دولهگرم سردشت حرکت کرده و در ساعت 10 شب این روستا را از سه طرف محاصره و در مسیر روستا کمین کردند، سپس یک گروه نفوذی 12 نفره وارد روستا شد. این گروه درحال بازرسی از خانهها بود که در یکی از کوچهها با تعدادی از عناصر مسلح ضدانقلاب درگیر شد. در این درگیری یکی از عوامل ضدانقلاب کشته شد و بقیه آنها فرار کردند.[۱۶] علاوهبراین، نیروهای عملکننده در محل کمین خود در مسیر روستای دولهگرم، با تعدادی از عناصر حزب دمکرات درگیر شدند و 2 تن از عناصر ضدانقلاب که اهل قلعهرش بودند کشته و 3 تن زخمی شدند. گفتنی است هنگام اجرای این عملیات 3 تن از افراد هیز برگیری با سلاحهای انفرادی خود تسلیم شدند. نیروهای عملکننده پس از اجرای کمین و پاکسازی روستا به پایگاه خود بازگشتند.[۱۷] دو خبر کوتاه دیگر از مناطق کردنشین حاکی است امروز یکی از اعضای هیز آواره که از اهالی پیرانشهر بود خود را به ستاد سپاه این شهرستان معرفی و تسلیم کرد.[۱۸]

گزارش- 4

4. گروهی از پیشمرگان حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانیها) در دو اقدام جداگانه ضرباتی بر عناصر رژیم عراق وارد کرده و تعدادی از آنها را کشتند. امروز همچنین دبیرخانه شورای امنیت کشور در نامهای درمورد ناهماهنگی در بهکارگیری نیروهای بارزانی هشدار داد. پیشمرگان کرد شاخه 3 و 4 بارزانیها در منطقه بیانان و نورباب به تعدادی از عناصر رژیم عراق حمله کرده و به مدت دو ساعت با استفاده از آر.پی.جی، خمپاره و اسلحه سبک آنها را زیر آتش گرفتند. در این اقدام، 7 تن از نیروهای عراقی کشته و 9 تن دیگر مجروح شدند. همچنین امروز پیشمرگان کرد در منطقه شاندری، یک نارنجک بهسوی خودروی عناصر بعثی عراق پرتاب کردند که براثر انفجار آن خودرو منهدم و راننده آن کشته شد.[۱۹] درهمینحال، دبیرخانه شورای امنیت کشور در نامهای به محسن رضایی فرمانده کل سپاه درخصوص ناهماهنگی موجود در منطقه کردستان در استفاده از نیروهای کرد بارزانی هشدار داد و نوشت: «امنیت روستای سیلوه که از حساسیت ویژهای برخوردار است توسط نیروهای بارزانی برقرار میشد، از قرار معلوم در چند روز گذشته بنا به دستور یکی از برادران سپاه و بدون هماهنگی با شورای تأمین استان آذربایجانغربی تخلیه شده است. این درحالی است که بارزانیها نباید در داخل کشور بهصورت نظامی به کار گرفته شود. بر همین اساس، چند روز پیش ازسوی سپاه پیرانشهر این نیروها محاصره و خلع سلاح میشوند و پس از بازرسی مجدد، سلاحهایشان به آنها بازگردانده میشود. اما این نیروها به همین دلیل منطقه را ترک کردهاند.» دبیرخانه شورای امنیت کشور با طرح این موضوع و یادآوری اهمیت این روستای مرزی هشدار داد که درحالحاضر، این روستا بدون پایگاه و امنیت است و نیاز است که دستور داده شود نیروها با همدیگر همکاری و هماهنگی بیشتری داشته باشند.[۲۰]

گزارش- 5

5. به دنبال افزایش تلفات ناشیاز مینهای کاشته شده در محورهای مناطق کردنشین ایران، منطقه11 سپاه، لشکر28 سنندج و دبیرخانه شورای امنیت کشور خواستار ارسال امکانات بیشتر ازجمله دستگاههای مینیاب به این مناطق شدند. در نامه واحد طرح و عملیات سپاه به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) آمده است: «باتوجهبه گسترش سپاه در مناطق بانه، مریوان، سقز، دیواندره، بیجار و سنندج که مجموعاً 62 پایگاه جدید دایر کرده است، اعلام میشود درصورتیکه امکانات خودرویی و مینیابی پیش بینی شده تحویل پایگاههای فوق نشود، در آینده نهچندان دور با مشکلات فراوانی روبهرو خواهیم شد. از زمان احداث پاسگاهها در منطقه، دشمن حداقل 30 مین کار گذاشته که تعداد 20 عدد خنثی و 10 عدد عمل کرده که منجر به شهادت و زخمیشدن تعدادی از نیروها گردیده است. لذا لازم است ضمن دراختیارگذاشتن مینیاب، در امر راهسازی اقدامات جدی به عمل آید.»[۲۱] لشکر28 سنندج نیز در نامهای به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) با اعلام اینکه ازنظر مینیاب بهشدت در مضیقه هستند، خواستار انجام اقدامات لازم شد.[۲۲] علاوهبراین، دبیرخانه شورای امنیت کشور در نامهای به فرماندهان عالی سپاه، ارتش و ژاندارمری خواستار ارسال تجهیزات مینیاب بیشتر به مناطق کردنشین کشور شد. در قسمتی از این نامه آمده است: «... مینگذاری توسط ضدانقلاب در محورها و جادههای عملیاتی رزمندگان اسلام و بعضاً جادههای بینروستایی محل تردد نیروهای رزمنده و مردم [افزایش یافته] که هر روز شاهد بهشهادترسیدن و زخمیشدن تعدادی از برادران رزمنده هستیم.»[۲۳]

گزارش- 6

6. گروههای مسلح غیرقانونی دمکرات و کومهله از خانوادههای اسرا در کردستان اخاذی میکنند. علیرضا تابش سرپرست استانداری کردستان، در نامهای به نخستوزیر ضمن تشریح اقدامات این گروهها خواستار کمک به خانواده قربانیان شد. در نامه سرپرست استانداری کردستان آمده است: «گروههای ضدانقلاب از عدهای از مردم مؤمن و مسلمان کردستان که فرزندان و اقوام آنها در اسارت گروهکها هستند، با وعده آزادی اخاذی میکنند. آنها در مقابل وعده آزادی زندانیان، مبالغ هنگفتی از خانوادههای زندانیان دریافت میکنند و نهتنها آنها را آزاد نمیکنند، بلکه در مواقعی جنازه زندانیان را به خانوادههایشان تحویل میدهند. غالباً اینگونه افراد از اقشار مستضعف و محروم روستایی یا از پیشمرگان کرد مسلمان هستند که مبالغ مزبور را با قرض یا فروش کل زندگی خود تأمین میکنند و بعد از شهادت عزیزان خود به استانداری مراجعه، تقاضای جبران آن را دارند.» استانداری کردستان در این نامه از نخستوزیر درخواست کرده است با این افراد همانند افراد خسارتدیده رفتار و اجازه داده شود که از محل بودجه تأمین خسارت با تأیید فرمانداری، فرمانده سپاه و رئیس بنیاد شهید بخشی از خسارت حداکثر به مبلغ یکصد هزار تومان به آنها پرداخت شود.[۲۴]

گزارش- 7

7. دولت عراق ضمن حمایت از گروههای مسلح کرد در مناطق کردنشین ایران، میکوشد با استفاده از عناصر ناراضی در استان سیستان وبلوچستان، این منطقه از کشور را نیز ناامن کند. طبق اعلام ستاد منطقه6 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 50 تن از افراد مسلح به سرپرستی فقیر محمدرند بلوچ بهتازگی از عراق به پاکستان آمده و در کوههای بین هنگ مورتان مستقر شدهاند و قصد ایجاد ناامنی در جادهها و احتمالاً حمله به پاسگاههای نظامی و انتظامی را دارند. این افراد در پاکستان طرحی را برای حمله به پاسگاهها آماده کردهاند و قرار است میرمولا داد سردار زهی نیز به این گروه بپیوندد.[۲۵] درهمینحال، در کردستان نیز امروز واحد اطلاعات و تحقیقات سپاه پاوه اعلام کرد که یک گروه 10 نفری از مهاجمان بعثی به سرپرستی فردی به نام توفیق زیرانی وارد منطقه مرخیل پاوه شده و قصد دارند از ساعت 17 به بعد، در مسیر جاده مرخیل، دگاسیاب، لشکرگاه و دودان کمین کرده و به نیروهای خودی ضربه بزنند. همچنین این گروه میخواهد با حمایت از عناصر حزب دمکرات کردستان ایران و اجرای کمین در جاده دوآب، هیروی و نوسود، خرابکاری کند. واحد تحقیقات و اطلاعات سپاه پاوه ضمن طرح این موضوع از فرماندهان نیروهای سپاه خواسته است از اعزام خودروهای سپاه به جادهها از ساعت 17 به بعد خودداری کنند.[۲۶]

گزارش- 8

8. شرکت تالبوت انگلستان امروز اعلام کرد تولید تجهیزات خودرو برای ایران را از پایان هفته آینده متوقف خواهد کرد. ارزش سالانه مبادلات تجاری این شرکت با ایران 150 میلیون پوند است و قطعات پیکان بهعنوان پرتیراژترین سواری ایرانی را شرکت تالبوت تأمین میکند. این شرکت دلیل توقف تولید برای ایران را نگرانی فزاینده درمورد دریافتنکردن اعتبارنامهها از تهران اعلام کرد که ارزش آنها به چند میلیون پوند میرسد.[۲۷] خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی از لندن با اعلام این خبر اضافه کرد: «بحران ارزی مداوم، ایران را به قطع واردات و بهتعویقانداختن [پرداخت] بدهیها به بسیاری از عرضهکنندگان مجبور کرده است. تالبوت که بخشی از گروه کارخانجات پژو متعلق به فرانسه است، اعلام کرده که با این روند کمتر از نیمی از 1800 کارگر کارخانه استوک واقع در کاونتری بیکار خواهند شد.» باوجوداین، تالبوت در اعلامیه خود با ابراز امیدواری درمورد طولانینشدن این توقف، افزوده است: «ما اطمینان داریم در ایران تجارت خوبی وجود دارد که میبایست با مشتریان خود انجام دهیم.»[۲۸] رادیو بیبیسی نیز در گزارشی دراینباره اعلام کرد مذاکره بین ایران و شرکت خودروسازی تالبوت ادامه دارد. این شرکت ارسال قطعات به ایران را متوقف کرده است تا پرداختهای ایران از سرگرفته شود. یک هیئت از ایران برای مذاکره با شرکت تالبوت به انگلستان سفر کرده است تا درمورد معاملات پایاپای بین ایران و انگلستان برای گرفتن نفت بهجای پرداختهای وزارت صنایع سنگین و بازرگانی ایران ادامه دهد. این گفتوگوها در دو هفته آینده با سفر هیئت شرکت تالبوت به تهران ادامه خواهد یافت.[۲۹]

گزارش- 9

9. رؤسای ستادهای مشترک ارتش کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس امروز بهمنظور بررسی اوضاع منطقه و همکاری نظامی بین اعضای شورا در ریاض تشکیل جلسه دادند. همزمان با این نشست سفیر عربستان در امریکا نیز با وزیر امور خارجه ایالات متحده درخصوص بحران خلیجفارس مذاکراتی طولانی داشت. در جلسه رؤسای ستاد مشترک ارتش کشورهای عربستان، کویت، قطر، بحرین، امارات متحده عربی و عمان بر اتخاذ تصمیمات مشترک و راهبرد نظامی واحد و ایجاد هماهنگی بیشتر در زمینههای نظامی و غیرنظامی تأکید شد. روزنامه الخلیج به نقل از عبدالله بشاره دبیرکل شورای همکاری خلیجفارس، نوشت: «هدف اجلاس امروز هماهنگی دفاعی و تشکیل فرماندهی مشترک بین شش کشور عضو شورا است تا اعتماد به نفس نیروهای مسلح این کشورها افزایش یابد.» وی اضافه کرد در این اجلاس مسئله جنگ ایران و عراق و آخرین رویدادهای منطقه بررسی و در راستای تصمیم رهبران این کشورها بر تکیه بر تواناییهای خود و تقویت این تواناییها تأکید شده است.[۳۰] نشست رؤسای ستاد مشترک کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس امشب بدون صدور بیانیهای پایان یافت.[۳۱] خبرگزاری رویتر به نقل از منابع کویتی گزارش داد: شرکتکنندگان در اجلاس ریاض احتمال تشکیل یک نیروی مشترک، برگزاری مانورهای نظامی مشترک در آینده نزدیک، فراهمساختن سلاحهای فوق مدرن برای ارتشهای منطقه بهمنظور دفاع از کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس را بررسی کردند.[۳۲] رادیو مونتکارلو نیز در گزارشی از این اجلاس اعلام کرد: رؤسای ستادهای مشترک ارتش کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس وضعیت منطقه و مسائل ناشیاز گسترش جنگ ایران و عراق و حمله به کشتیها را مورد بررسی قرار داده و بر ایجاد فرماندهی واحد، اتخاذ راهبرد جنگی مشترک، دفاع از تمامیت سرزمینی همه کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس تأکید کردند. در راهبرد پیشنهادی این نشست ایجاد یک فرماندهی واحد طرح و مقرر شده است که زیر نظر آن دو نیروی هوایی و دریایی برای حمایت از آبهای منطقهای شکل بگیرد. در این راهبرد بر دفع هرگونه حمله به هریک از این کشورها تأکید شده است. همچنین شرکتکنندگان در این نشست تصمیم گرفتهاند مبلغ یک میلیارد دلار به سلطاننشین عمان برای توسعه پدافند هوایی و افزایش کارایی شبکه راداری در منطقه تنگه هرمز کمک کنند.[۳۳] همزمان با برگزاری اجلاس فرماندهان نیروهای نظامی کشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس، بندر بن سلطان سفیر عربستان در امریکا، با جورج شولتز وزیر امور خارجه ایالات متحده دیدار و طرح امریکا درخصوص ایجاد یک خط آتش موشکی هاوک در سراسر خلیجفارس فاش شد. به گزارش آسوشیتدپرس، وزارت دفاع امریکا یک راهبرد جنگی برای تمامی منطقه خلیجفارس پیشنهاد کرده است که براساس آن تمامی منطقه خلیجفارس زیر چتر هواپیماهای آواکس امریکا که در عربستان مستقر هستند، قرار میگیرد. موشکهای هاوک در سراسر منطقه مستقر شده و در مقابل حملات احتمالی از کشورهای منطقه دفاع خواهند کرد.[۳۴] درهمینحال خبرگزاری فرانسه با اشاره به حمایت امریکا از عربستان در حمله به هواپیمای جنگی ایران نوشت: «در ملاقات سفیر عربستان با وزیر خارجه امریکا، واشنگتن از تدابیر عربستان سعودی در تقویت امکانات دفاعی حمایت کرد.» سفیر عربستان گزارش نیویورک تایمز مبنیبر گسترش منطقه امنیتی خود را رد کرد و گفت: «ما هرگز مسائل مربوط به امنیت سلطاننشین عربستان را تفسیر نمیکنیم.» این روزنامه در گزارشی ادعا کرده بود که عربستان در آبهای خلیجفارس فراتر از 12 مایل مرسوم خط جدیدی به نام «خط فهد» ایجاد کرده است.[۳۵]

گزارش- 10

10. دو کشور ترکیه و پاکستان به عنوان دو همسایه غیرعرب ایران خواستار پایاندادن به جنگ ایران و عراق هستند و سوریه تحمیل جنگ به ایران را خدمت بغداد به صهیونیستها میداند. وحید خلف اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه، امروز در بن اعلام کرد: «ترکیه به پایانگرفتن جنگ بسیار علاقهمند است. زیرا این یک تراژدی است که مسلمانان در ماه مبارک رمضان دستان خود را به خون یکدیگر آغشته نمایند.» خلف اوغلو اظهار امیدواری کرد خونریزی هرچه زودتر پایان پذیرد «زیرا ادامه این جنگ نه در راستای منافع ایران و عراق است و نه منافع کشورهای منطقه بهویژه حوزه خلیجفارس را تأمین میکند.» وزیر امور خارجه ترکیه ضمن اعلام آمادگی برای میانجیگری بین ایران و عراق اضافه کرد: «کشورش مایل است تمامی تلاشهای خود را بهمنظور متقاعدساختن تمامی گروههای ذینفع به لزوم متوقفساختن این جنگ به کار گیرد.»[۳۶] راجا ظفرالحق وزیر اطلاعات پاکستان، نیز ضمن ابراز تأسف از ادامه جنگ ایران و عراق گفت: «دولت پاکستان خواهان توقف فوری این جنگ است تا وحدت ممالک اسلامی شکل گیرد.» وی در سخنانی در راولپندی افزود: «پاکستان بهعنوان عضو کمیته صلح کنفرانس اسلامی نقش مؤثری در کوشش برای پایاندادن به جنگ ایفا خواهد کرد.»[۳۷] همچنین روزنامه اردو زبان جسارت (چاپ کراچی) در سرمقاله امروز خود تداوم جنگ ایران و عراق را موجب مداخله ابرقدرتها در منطقه و به ضرر جهان اسلام ذکر کرد و نوشت: «اگر جنگ بیهدف ایران و عراق پایان نیابد، قدرتهایی که خواهان توسعهدادن به آن هستند این را بهانهای برای دخالت در جنگ قرار خواهند داد و اگر ابرقدرتها در جریان این جنگ وارد خلیجفارس شوند، دیری نخواهد گذشت که جنگ جهانی سوم شروع خواهد شد.» این روزنامه با خطاب قراردادن رهبران ایران و عراق تأکید کرد که رؤسای دو کشور باید بدانند فقط مسلمانان از ادامه این جنگ ضرر میبینند. از سوی دیگر، روزنامه جنگ پاکستان نیز در مقالهای مدعی شد که باتوجهبه اوضاع خلیجفارس امکان دخالت رژیم صهیونیستی در منطقه را نمیتوان رد کرد. این روزنامه به نقل از نخستوزیر رژیم صهیونیستی اضافه کرد: «این کشور اوضاع جنگ ایران و عراق را دقیقاً بررسی میکند و چنانچه ضرورت ایجاب کند، در آن دخالت خواهد کرد.» روزنامه جنگ افزود: «اسرائیل جنگ را بهانهای برای دریافت مقدار کثیری اسلحه از امریکا قرار داده است.»[۳۸] درهمینحال، عبدالحلیم خدام معاون رئیسجمهور سوریه، در گفتوگو با مجله الکفاح العربی حمله عراق به ایران را خدمت به صهیونیستها عنوان کرد و درخصوص وضعیت منطقه غرب آسیا، موضوع فلسطین و تأثیر جنگ تحمیلی بر آن گفت: «سادات با امضای قرارداد کمپ دیوید نقش مصر را از بین برد و رژیم بغداد با حمله به جمهوری اسلامی ایران، نقشی که عراق میتوانست علیه رژیم صهیونیستی داشته باشد، را پایمال کرد. رژیم عراق علیه حکومتی وارد جنگ شد که رژیم شاه را سرنگون و امریکاییها را از ایران اخراج کرد و ازجمله اهداف مهمش مبارزه بهخاطر آرمان فلسطین است.»[۳۹]



منابع و مآخذ روزشمار 1363/04/02

  1. سند شماره 300007 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به اداره کل امور سیاسی و انتظامی استانداری، 3/4/1363؛ و - سند شماره 300011 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 3/4/1363.
  2. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 96، 3/4/1363، ص1، تهران - رادیو صوت‌الجماهیر.
  3. سند شماره 300007 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به اداره کل امور سیاسی و انتظامی استانداری، 3/4/1363؛ و - سند شماره 300011 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 3/4/1363.
  4. سند شماره 133721 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 2/4/1363.
  5. سند شماره 190565 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه کربلا (سپاه) به قرارگاه‌های کربلای 1، 2 و 3 (سپاه)، 2/4/1363.
  6. سند شماره 174125 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به فرماندهی یگان‏ها، 2/4/1363.
  7. سند شماره 353046 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن3) به فرماندهی نزاجا، شماره 96، 3/4/1363، ص3.
  8. سند شماره 416841 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه تکاب به ستاد منطقه11 سپاه، 3/4/1363.
  9. سند شماره 302461 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن3) به استانداری کردستان، 3/4/1363.
  10. سند شماره 416894 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه میاندوآب به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 2/4/1363.
  11. سند شماره 338487 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از باقیمانده لشکر28 (رکن2) به استانداری کردستان، 2/4/1363.
  12. سند شماره 338496 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از باقیمانده لشکر28 (رکن2) به استانداری کردستان، 10/4/1363.
  13. سند شماره 360972 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه سنندج، 28/4/1363، ص1.
  14. سند شماره 169658 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای واحد اطلاعات نظامی سپاه، 13/4/1363، ص7.
  15. سند شماره 58903 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 7/4/1363.
  16. سند شماره 352925 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه سردشت به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 18/4/1363، ص1.
  17. سند شماره 356099 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه سردشت به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 3/4/1363؛ و - سند شماره 416964 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه سردشت به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 3/4/1363؛ و - سند شماره 416971 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سردشت به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 3/4/1363.
  18. سند شماره 416873 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پیرانشهر به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 3/4/1363.
  19. سند شماره 186595 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از کمبا11 به فرماندهی قرارگاه مقدم نزاجا در شمال‌غرب، 26/4/1363، ص9.
  20. سند شماره 449145 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دبیرخانه شورای امنیت کشور به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 2/4/1363.
  21. سند شماره 423720 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از طرح و عملیات ناحیه سپاه به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 2/4/1363.
  22. سند شماره 503778 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 سنندج به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 6/4/1363.
  23. سند شماره 440996 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دبیرخانه شورای امنیت کشور، 2/4/1363.
  24. سند شماره 342338 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری کردستان به نخست‌وزیری، 2/4/1363.
  25. سند شماره 58794 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه6 سپاه به ستاد مرکزی سپاه، 2/4/1363.
  26. سند شماره 279670 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات و تحقیقات سپاه پاوه به فرماندهی سپاه پاوه، 2/4/1363.
  27. اداره کل مطبوعات خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بررسی مطبوعات جهان، شماره 575، 24/4/1363، ص14، به نقل از فایننشال تایمز.
  28. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 96، 3/4/1363، ص13، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  29. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 106، 13/4/1363، ص25، رادیو بی‌بی‌سی.
  30. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 96، 3/4/1363، ص4.
  31. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 97، 4/4/1363، ص21، رادیو مونت کارلو.
  32. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 96، 3/4/1363، ص6، کویت - خبرگزاری رویتر.
  33. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 97، 4/4/1363، ص21، رادیو مونت کارلو.
  34. روزنامه اطلاعات، 3/4/1363، ص16.
  35. همان.
  36. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 97، 4/4/1363، ص6، تهران - خبرگزاری کویت.
  37. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 96، 3/4/1363، ص2، اسلام‌آباد - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  38. همان، ص2، اسلام‌آباد - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  39. روزنامه کیهان، 3/4/1363، ص20.