1361.04.19

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.04.19
نام‌های دیگر نوزده تیر
تاریخ شمسی 1361.04.19
تاریخ میلادی 10 ژوئیه 1982
تاریخ قمری 18 رمضان 1402





گزارش- 225

عراق با احداث يك كانال جديد در شرق تنومه و ايجاد چندين رديف مواضع و استحكامات جديد از جمله خاك‌ريز و خندق هاي متعدد در منطقه شلمچه، خطوط پدافندي شهرهاي بصره و تنومه را تقويت كرده‌است. با ايجاد اين كانال جديد ـ كه از شط‌العرب تا انتهاي غربي كانال ماهي گيري و از آن جا به‌سمت شرق و سپس مجدداً به طرف شط‌العرب ادامه يافته‌است ـ قصد دارد آب شط‌العرب را به منطقه ميان اين رودخانه و كانال كوتيبان در منطقه زريچي وارد كند تا با وصل كردن دو سوي كانال به موانع طبيعي، خطوط پدافندي بصره را تكميل كند و نيز اين امكان را بيابد كه با استقرار يگان‌هاي زرهي خود در پشت خاك‌ريزهاي انتهاي غربي كانال ماهي گيري به‌طرف شمال، از منطقه پدافند كند.[۱] همچنين دشمن مي تواند با استفاده از اين كانال، آب هور و آب زه كشي منطقه را به سمت محل استقرار نيروهاي خودي هدايت كند كه در اين صورت محل استقرار و مواضع نيروهاي خودي با مشكلات جدي مواجه خواهد شد.[۲] تلاش سخت نيروهاي دشمن در ايجاد استحكامات و خطوط پدافندي متعدد در منطقه بصره و تنومه، گوياي اهميت سياسي و نظامي اين منطقه براي عراق است. به گزارش فرمانده اطلاعات قرارگاه كربلا، ارتش عراق مواضع و خطوط پدافندي خود را در اين منطقه چندان انباشته از نيرو و تجهيزات كرده‌است كه عبور از آن ها بسيار دشوار به نظر مي رسد. همچنين دشمن براي پشتيباني از اين منطقه محدود، با استقرار ده گردان توپخانه هرگونه تحرك نيروهاي خودي را با انبوه آتش مواجه خواهد ساخت. فرمانده اطلاعات قرارگاه كربلا همچنين گزارش داده‌است كه دشمن سكوهاي تانك و ضدتانك در پشت كانال ماهي گيري (غرب و جنوب كانال) ايجاد كرده‌است و علاوه بر آن مي‌كوشد با مين‌گذاري منطقه و احداث خاك‌ريزهاي جديد و استحكامات متعدد، بر ضريب اطمينان خطوط پدافندي خود در اين منطقه بيفزايد. در اين گزارش در تحليلي از مواضع و استحكامات ايجاد شده و در دست احداث دشمن در اين منطقه، آمده‌است: «دشمن با فرض اين كه تقريباً تهديدي در سرتاسر منطقه شلمچه و كانال ماهي گيري نمي تواند در وضع موجود متوجه تنومه باشد، نظر خود را متوجه منطقه "پيچ مجنون" نموده تا آسيب پذيري خود را از اين محل تقليل دهد.»[۳]

گزارش- 226

درباره تداوم اشغال منطقه حساس مهران، معاونت سياسي استانداري ايلام كه از منطقه مهران و موسيان بازديد كرده‌است، در گزارش خود به معاونت سياسي وزارت كشور، اعلام كرده‌است كه ارتش عراق شهر مهران را تخليه كرده‌است اما ارتفاعات مهم و حساس "343"، تپه هاي "ميلارو" و ارتفاعات سوق الجيشي "5000" را كه بر شهر مهران مسلط هستند، همچنان در اشغال دارد.[۴]

گزارش- 227

امروز انفجاري در انبار مهمات سپاه پاسداران در حوالي روستاي "حميديه" روي داد كه براثر آن، شماري از اهالي اين روستا مجروح شدند. خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي، حمله هواپيماهاي عراقي، سهل انگاري در نگه‌داري مهمات كميته انقلاب و نيز خراب كاري عناصر سازمان مجاهدين خلق را از عوامل احتمالي وقوع اين حادثه اعلام كرد.[۵] به گزارش خبرنگار اين خبرگزاري، در اين انفجار حداقل60 منزل مسكوني يا ويران شده يا دچار آسيب ديدگي و حريق شده‌است. همچنين سه تن از اهالي شهيد و 17 تن نيز مجروح شده‌اند.[۶] طبق آخرين گزارش هاي رسيده از اين انفجار، آتش سوزي ها خاموش شده و اوضاع به‌حالت عادي بازگشته‌است، همچنين شمار شهداي اين حادثه به پنج تن رسيده‌است.[۷]

گزارش- 228

افراد حزب دمكرات كردستان با كمين در مسير يك خودرو (از نوع تويوتا) كه حامل چهار نظامي و يك غير نظامي در محور مياندوآب ـ مهاباد بود، سه تن از آنان را شهيد و دو تن ديگر را مجروح كردند كه مجروحان توانستند خود را نجات دهند.[۸] دفتر سازمان مجاهدين خلق در پاريس اعلام كرد كه اين سازمان در سه ماه اخير در هشت حمله مسلحانه در نزديكي شهرهاي رامسر، قائم شهر، و جنگل هاي شمال ايران، 90 تن از پاسداران انقلاب اسلامي را كشته‌است.[۹] دفتر اين سازمان همچنين ادعا كرده‌است كه فرمانده سپاه منطقه رامسر و سه تن از اعضاي عالي رتبه سپاه در دهكده "بدي‌كلا " در نزديكي قائم شهر جزء كشته شدگان هستند.[۱۰]

گزارش- 229

در ادامه كمك هاي همه جانبه كويت به عراق، امروز 60 دستگاه تريلي حامل تانك كه از بندر "شعيبه" كويت بارگيري شده بودند، وارد عراق شدند. شاهدان گزارش داده اند كه بدنه تانك ها كاملاً پوشانده شده بود ولي لوله هاي آن ها به وضوح ديده مي شد. امروز همچنين تعدادي خودرو "شورولت" و چندين دستگاه لودر نيز از همين بندر به عراق حمل شده‌است. اين محموله ها با خودروهاي ويژه اسكورت پليس كويت تا مرز عراق همراهي مي‌شده‌اند.[۱۱]

گزارش- 230

روزنامه ديلي‌تلگراف امروز با اشاره به خسارات وارده به كشتي ها در جريان جنگ عراق و ايران، نوشته‌است: «صورت حساب بيمه كشتي هايي كه در جريان جنگ عراق و ايران، دچار خساراتي شده‌اند، بالغ بر صد و پنجاه ميليون پوند است و اين رقم به مراتب بيش‌تر از ميزان خساراتي است كه به كشتي ها در جريان جنگ "فالك لند" رسيده‌است. اين روزنامه سپس افزوده‌است كه تاكنون خسارات وارده به 64 كشتي از يك صد فروند كشتي خسارت ديده، برآورد شده‌است.[۱۲]

گزارش- 231

حجت‌الاسلام "حكيم" عضو جامعه روحانيت مبارز عراق و سرپرست دفتر انقلاب اسلامي عراق، ورود به خاك عراق را حق مسلم نيروهاي نظامي ايراني دانست. وي در سخناني در جمع سه هزار تن از اسيران عراقي در پادگان "حشمتيه" تهران مي گفت: «ارتش ايران كه تعداد كثيري از جوانان خود را در اين جنگ از دست داده و صدها شهر و روستاي ميهنش توسط بعثي ها ويران شده‌است، حق مسلم دارد براي دفاع از خود و آزاد كردن ملت مسلمان عراق از زير يوغ رژيم صدام كه از جمهوري اسلامي ايران تقاضاي كمك كرده اند، وارد خاك عراق شود.» آقاي حكيم سپس در تشريح دلايل ورود ارتش جمهوري اسلامي ايران به خاك عراق گفت: «گرفتن حق ملت مسلمان ايران از دولت عراق و تحقق شرايط ايران، از جمله دلايل ديگر حق ورود نيروهاي جمهوري اسلامي ايران به خاك عراق است و ايران از ورود به خاك عراق اهداف كاملاً اسلامي و انساني را تعقيب مي نمايد و تا موقعي كه شرايط ايران تحقق نيابد، جنگ با صدام ضروري است و هرگونه ايجاد وقفه در جنگ، مجال دادن به متجاوزگر براي ادامه تجاوز خود مي باشد.» قبل از سخنراني حجت‌الاسلام حكيم، يكي از اسراي عراقي در سخناني ضمن اعلام ندامت اسيران اين اردوگاه، گفت كه آنان بي‌صبرانه در انتظار دستور امام خميني هستند تا به همراه نيروهاي جمهوري اسلامي ايران وارد خاك عراق شوند و ملت خود را از ظلم و ستم حكومت بعث حاكم بر عراق نجات دهند.[۱۳] همچنين سازمان "سربازان انقلاب اسلامي عراق" حمايت خود را از ورود نيروهاي جمهوري اسلامي ايران به خاك عراق اعلام كرد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي از لندن، در اطلاعيه اين سازمان خطاب به امام خميني آمده‌است: «ترديدي نيست كه انقلاب اسلامي ايران در چارچوب مرزهاي ايران محدود نشده‌است، بنابراين ما حمايت خود را از عبور رزمندگان اسلام به داخل خاك عراق اعلام مي داريم.» در پايان اين اطلاعيه از امام خميني درخواست شده‌است كه پس از ورود رزمندگان به خاك عراق، رهبري نيروهاي متحد اسلامي متشكل از رزمندگان ايراني و عراقي را تا سرنگوني صدام به عهده گيرند.[۱۴]

گزارش- 232

در پي خبر روز گذشته راديو امريكا درباره اقدام احتمالي شوراي امنيت سازمان ملل در خصوص صدور قطع نامه درباره جنگ ايران و عراق امروز اعلام شد كه اين شورا سرگرم بررسي طرحي به منظور پايان بخشيدن اين جنگ 22 ماهه‌ است. اين طرح، پيشنهاد كشورهاي جنبش عدم‌تعهد مبني بر برقراري آتش‌بس و عقب‌نشيني نيروهاي دو كشور به مرزهاي بين‌المللي را نيز شامل مي شود. در اين طرح همچنين به تشكيل يك نيروي نظامي براي نظارت بر آتش‌بس و استقرار آن ميان دو كشور تا حل نهايي اختلافات اشاره شده‌است. قرار است شوراي امنيت سازمان ملل متحد اين طرح را در جلسه روز دوشنبه هفته جاري مورد بررسي قراردهد.[۱۵] خبرگزاري فرانسه در اين مورد چنين اظهار نظر كرده‌است: «هر چند محافل وابسته به شوراي امنيت معتقدند كه شرايط كنوني براي يافتن يك راه حل سياسي براي خاتمه جنگ بين ايران و عراق مساعد است و تلاش هاي جديد شوراي امنيت نيز با اين ديدگاه آغاز شده‌است، ليكن تعدادي از خبرگزاري ها گزارش داده اند كه ايران در وضع فعلي با هرگونه اقدامي از سوي شوراي امنيت مخالف است.» [۱۶] پس از اين كه اعلام شد شوراي امنيت سازمان ملل در جلسه دوشنبه (پس فردا) راه هاي پايان بخشيدن به جنگ ايران و عراق را بررسي خواهدكرد، "رجايي خراساني" نماينده دائم ايران در سازمان ملل‌متحد، در مصاحبه اي مطبوعاتي مخالفت ايران را با هرگونه دخالت شوراي امنيت در اين جنگ اعلام كرد. وي با "پوچ" و "نامربوط" توصيف‌كردن تلاش هايي كه براي به تصويب رساندن قطع نامه اي در شوراي امنيت جهت پايان دادن به جنگ ايران و عراق در جريان است، گفت: «شوراي امنيت در 22 ماه تهاجم و تجاوز عراق به ايران كاملاً نسبت به جنگ بي تفاوت بود.» رجايي خراساني سپس با اعلام اين كه هنوز قسمت هايي از خاك ايران در اشغال ارتش عراق است، شرايط ايران را براي پذيرش صلح چنين بر شمرد: «آزادي كليه سرزمين هاي ايراني از اشغال متجاوزان عراقي؛ دريافت مبلغي در حدود 150 ميليارد دلار غرامت جنگي از دولت عراق؛ تعيين و تنبيه متجاوز.» وي افزود كه چنانچه با سقوط حكومت كنوني عراق، يك حكومت جمهوري اسلامي به سبك ايران در عراق تشكيل شود، ايران براي دريافت غرامت پافشاري نخواهد كرد.[۱۷] در همين حال اعلام شد كه سعدون حمادي وزير امورخارجه عراق به منظور تبادل نظر با دبيركل سازمان ملل جهت يافتن راه حل سياسي براي خاتمه صلح آميز جنگ، امروز راهي نيويورك شد.[۱۸]

گزارش- 233

روزنامه اطلاعات در سرمقاله امروز خود با اشاره به "ادعاهاي دروغين صلح طلبي عراق" موضع امريكا و شوروي در برابر انقلاب اسلامي در اين برهة خاص از جنگ را تجزيه و تحليل كرده‌است: «به نظر مي رسد امريكا در اين مرحله از جنگ دو هدف را در كنار يكديگر تعقيب مي كند كه عبارتند از: 1 ـ جمهوري اسلامي ايران را با اقدامات صلح‌طلبانه صدام زير فشار قرارداده و در آينده اي نه‌چندان دور از طريق شوراي امنيت سازمان ملل به "اقدامات عملي" عليه ايران دست بزند؛ اقداماتي كه در جهت جلوگيري از سقوط صدام و حزب بعث عراق مي تواند از محكوميت ايران تا استقرار نيروهاي به اصطلاح حافظ صلح در داخل خاك عراق و نزديك مرزهاي ايران را شامل شود. [اين روزنامه در ادامه با اشاره به اين‌كه سقوط صدام مي تواند ضربه بزرگي بر منافع حياتي جهان سرمايه داري وارد آورد، افزوده‌است:] در چنين صورتي موازنه‌ استراتژيك در منطقه به نفع انقلاب اسلامي به هم خواهد خورد و اين امري است كه شرق و غرب از آن در هراسند. 2 ـ از طرف ديگر، شرق و غرب پس از آزادسازي خرمشهر، تلاش وسيعي را در تسليح مجدد عراق شروع كرده اند و اگر عراق احساس كند كه توان اقدامات نظامي عليه ايران را دارد، بعيد نيست كه با توسل به اين بهانه كه ايران در مقابل تمام تلاش هاي صلح‌طلبانه عراق مقاومت كرده و بر ادامه جنگ اصرار مي ورزد، بارديگر به مرزهاي ايران حمله كند و حتي سعي كند كه قسمت‌هايي از خاك كشورمان را مجدداً به اشغال خود درآورد.» [۱۹]

گزارش- 234

صدام حسين رئيس حكومت عراق، در مصاحبه اي با خبرنگار مجله "تايم" چاپ اروپا، نظر خود را در مورد جنگ ايران و عراق، روابط عراق و امريكا و مواضع ابرقدرت ها در جنگ تحميلي، تشريح كرده‌است. صدام حسين درباره موضع عراق در جنگ گفت: «ما تا روز 28 ژوئن (8 تير) در خاك ايران بوديم و همان‌طوركه اعلام داشتيم ارتش ما به مرزهاي بين‌المللي عقب‌نشيني كرد ولي ايراني‌ها به تلاش هاي صلح جويانه ما پاسخي نداده اند. ما اميدوار بوديم كه ايران آتش‌بس برقراركرده و به مذاكره بنشيند.» وي افزود: «در وضعيت كنوني، رژيم ايران دو راه در پيش‌رو دارد: اول اين كه يا نيروهاي خود را در همان مواضع فعلي نگه داشته و به تبادل آتش توپخانه ادامه دهند؛ دوم اين كه درصدد نفوذ به خاك ما برآيد.» صدام سپس گفت: «چنانچه ايران به عراق حمله كند، شكست خواهد خورد و نخواهد توانست رژيمي را كه نوكر تهران باشد، به عراق تحميل نمايد و مجبور خواهد شد هم زيستي مسالمت‌آميز با عراق را بپذيرد.»[۲۰] رئيس حكومت عراق در مورد وضعيت نيروهاي ايراني مدعي شد: «چيزي كه در نيروهاي نظامي ايران رخ داده‌است، ورود سازمان‌يافته كارشناسان خارجي در صفوف آنان است.» وي افزود: «حال كه ما در خاك خودمان هستيم، خواهيم توانست بر آنان غلبه نماييم و اين كه نيروهاي نظامي ايران تا چه اندازه به كارشناس و تجهيزات دست يافته اند، اهميتي ندارد.» صدام سپس با اشاره به اين‌كه مي تواند حاميان خارجي ايران را نام ببرد، دولت كره شمالي را تأمين‌كننده اسلحه ايران خواند و مدعي شد كه كارشناسان اسرائيلي نيز در ارتش ايران خدمت مي كنند! وي افزود: « ما اعتقاد داريم كه مقداري سلاح هاي روسي نيز به دست ايرانيان رسيده‌است، اما هنوز نمي توانيم اين خبر را به صورت كامل تأييد كنيم.»[۲۱] صدام در خصوص تأثير جنگ بر كاهش نيروي كار عراق، گفت: «در طول جنگ به علت اعزام افراد به جبهه هاي جنگ، نيروي كار كشور40 درصد كاهش يافته‌است.» وي درباره وضعيت مالي عراق نيز اعلام كرد كه احتمال ورشكستگي وجود ندارد و افزود: «چنانچه لازم باشد براي تأمين نيازهاي جبهه جنگ، برخي از پروژه هاي عمراني متوقف شوند، اين كار انجام خواهد شد.» وي سپس بدون اشاره به كمك هاي كشورهاي عرب به عراق در طول جنگ، اعلام كرد كه عراق از برخي از برادران عرب خود وام هايي دريافت كرده‌است.[۲۲] صدام در پاسخ به پرسش خبرنگار مجله "تايم" در مورد وضعيت روابط عراق با امريكا، نداشتن رابطه با يكي از دو ابرقدرت را "غير طبيعي" خواند و خواستار داشتن روابط حسنه با امريكا شد. وي افزود: «من شخصاً خصومتي با امريكا ندارم و دوست دارم روابط حسنه با امريكا داشته باشيم و در موقع مناسب نيز به امريكائي ها خواهيم گفت كه بيايند و با آنان رابطه برقرار خواهيم‌كرد.»[۲۳] صدام در مورد موضع شوروي در جنگ، گفت: «شوروي صريحاً مي گويد كه علاقه‌مند به حفظ عراق مي باشد و دوست ندارد عراق را در وضعيت بدي مشاهده كند. در عين حال روس‌ها مي‌گويند كه آن چه پس از سقوط شاه در ايران روي داد، مفهوم دگرگوني بزرگي در استراتژي بين‌المللي را دارا مي باشد. ايران با شوروي هم مرز است و روس ها در منطقه اهدافي دارند كه ايران در ميان اين اهداف قرار دارد.» وي سپس افزود: « ما شوروي را متهم نكرده و نفرينش نمي‌كنيم، اما ايران اين كار را مي كند.»[۲۴]

گزارش- 235

مجله " تايم" امروز علاوه بر به چاپ رساندن مصاحبه خبرنگار خود با صدام حسين، در مقاله جداگانه اي نيز وضعيت جبهه هاي جنگ ايران و عراق و روابط عراق و امريكا و پي‌آمد هاي احتمالي پيروزي ايران بر عراق در منطقه خليج فارس و مسائل ديگر را تحليل كرده‌است. اين مجله در مورد وضعيت جبهه هاي جنگ نوشته‌است: «عكس هاي شناسايي امريكا از فاصله 700 مايلي نشان مي دهد كه نيروهاي ايران خود را براي يك حمله تمام عيار ديگر به عراق آماده مي‌سازند. واحدهايي از سرتاسر ايران ـ از جمله 8 لشكر كه قبلاً در مرز شوروي مستقر بودند ـ به‌سرعت به مرز عراق انتقال يافته اند.» "تايم" سپس به نقل از كارشناسان امريكايي افزوده‌است كه ممكن است ايراني ها حملات خود را در اوائل همين هفته آغاز كنند. در اين مقاله همچنين به نقل از مقامات امريكايي ادعا شده‌است كه شوروي قصد دارد بعد از شروع حمله ايران، كمك هايي را در اختيار ايران قراردهد. اين مقاله سپس به مراكز تجمع نيروهاي ايران و نقاط احتمالي حملات ايران اشاره كرده‌است: «نيروهاي مسلح ايران در سه‌نقطه در طول مرز عراق آماده حمله به اين كشور مي باشند. اولين منطقه تجمع، درمنطقه جنوب ـ كه نيروهاي ايران در آن منطقه در نزديكي شهر بندري بصره و محل تأسيسات عمده نفت عراق مستقر هستند ـ مي باشند. منطقه دوم تجمع نيروهاي ايران، در منطقه مياني جبهه و در نزديكي شهر العماره در 200 مايلي بغداد است. و منطقه سوم كه ايران قصد حمله از آن را دارد، منطقه مرزي شمال عراق است كه در آن آيت‌الله خميني ناراضيان كرد را بر آن داشته‌است تا مشكلات تازه اي را براي رژيم صدام فراهم آورند.»[۲۵] اين مقاله در ادامه با اشاره به سخنان صدام در مصاحبه با خبرنگار مجله "تايم"، افزوده‌است: «هر چند ايران خود را براي نبرد ديگري با عراق مهيا مي كند ولي صدام معتقد است كه براي دفاع از مرزهاي عراق، نيروهاي مسلح عراق را كه طي سال گذشته متحمل تلفات سنگيني شده اند، تشجيع خواهد نمود. به عقيده وي، هنگامي كه ايران در موضع حمله به خاك عراق قرارگيرد، وضعيت جنگ از نظر رواني تغيير خواهد يافت.» در اين مقاله سپس آمده‌است: «اگر حمله ايران به داخل خاك عراق صورت گيرد، به طرح ميزباني صدام از سران عضو جنبش عدم‌تعهد پايان خواهدداد. صدام اين اجلاس را به صورت راهي براي مورد تأكيد قراردادن نقش رو به رشد عراق به عنوان قدرت بي‌طرف و برتر خليج فارس مي بيند و تصميم صدام مبني بر فراخواندن نيروهاي خود از ايران در ماه گذشته، دست‌كم تا اندازه اي از اشتياق وي براي نجات اين كنفرانس ناشي مي شد، هر چند در اين‌كه آيا عراق مي توانست از اين به‌بعد هم اراضي ايران را تحت اشغال داشته‌باشد يا نه، ترديد جدي وجود دارد.»[۲۶] اين مقاله سپس به تحليل روابط عراق و امريكا پرداخته‌است: «صدام به اميد تجديد روابط ديپلماتيك با امريكا، به چاپلوسي اين كشور پرداخته‌است، در عين حال ميزان تجارت امريكا با عراق به يك ميليارد دلار در سال افزايش يافته‌است كه بيش از سه برابر ميزان تجارت عراق با شوروي مي باشد. وزارت‌‌‌خارجه امريكا نيز نام عراق را از فهرست كشورهايي كه به تروريسم كمك مي كنند، برداشته‌است كه اين امر در واقع چشم‌اندازهاي تجاري را افزايش مي دهد. ديپلمات‌هاي امريكايي نيز از اين‌كه تبادلات خصوصي آن ها با همتاهاي عراقي‌شان عاري از مجادلات پيرامون حمايت امريكا از اسرائيل بوده، خشنود مي باشند.» اين مقاله همچنين به نقل از يك مقام وزارت‌‌‌خارجه امريكا نوشته‌است: «ما مي توانيم اختلافات با عراق بر سر اسرائيل را كنار گذاشته و مسائل را به‌طور عاقلانه مورد بحث قراردهيم. نگراني محسوس تر عراق از اين بابت است كه شايد از نظر امريكا ارزش ايران به عنوان يك طعمة ‌استراتژيكي در منطقه به مراتب بيش از نياز به گشايش روابط دوستانه با عراق باشد.»[۲۷] در پايان اين مقاله در مورد پي‌آمدهاي احتمالي پيروزي ايران در جنگ، آمده‌است: «درصورت پيروزي ايران بر عراق، ممكن است شور و حرارت انقلاب اسلامي ايران به سرعت در شيخ‌نشين هاي خليج فارس و نيز استان نفت خيز شرقي عربستان نفوذ نمايد، هم چنان كه نيروي نظامي ايران همه قدرت خود را در حفظ خط دفاعي در جبهه عراق بسيج مي كند، رهبران كشورهاي عرب حوزه خليج فارس در اين وحشت به سر مي برند كه امكان چنين رويدادي روز به روز به حقيقت نزديك تر مي شود.»[۲۸]

گزارش- 236

تصميم بر تداوم عمليات، حضور نيروهاي مصري در عراق و انتقاد از مواضع سياسي سوريه، موضوع هاي گفت‌وگوي "طه ياسين رمضان" معاون اول رئيس جمهور عراق با هفته‌نامه "اكتبر" چاپ مصر، بوده‌است. وي در اين مصاحبه گفت كه كشورش تا توافق ايران با پايان بخشيدن به جنگ 22 ماهه، به نبرد ادامه خواهد داد. رمضان دربارة اقدامات احتمالي عراق در صورت پافشاري ايران بر ادامه جنگ، گفت: «ما هم بدون توجه به اين‌كه جنگ چه مدت طول خواهدكشيد، به جنگ ادامه داده و از حق حاكميت خود دفاع خواهيم‌كرد.» وي با اعلام اين كه 10 هزار سرباز مصري در ارتش عراق با ايران مشغول نبرد هستند، حمايت مصر از عراق در جنگ را ستود و از ديگر كشورهاي عربي خواست كه حمايت كامل خود را از عراق در جنگ با ايران، اعلام كنند. وي سپس سوريه را به دليل حمايتش از ايران مورد سرزنش قرار داد. گفتني است كه از آغاز جنگ عراق با ايران، دولت مصر كليه نيازهاي تسليحاتي عراق را تأمين كرده‌است و نيروهاي بسياري نيز براي حمايت از عراق براي جنگ با ايران به جبهه هاي جنگ گسيل كرده‌است و اخيراً نيز دولت اين كشور به ايران اخطار كرده كه از ورود به خاك عراق خودداري كند.[۲۹]

گزارش- 237

روزنامه سوري "الثوره" در تفسيري درباره دليل نزديكي عراق و مصر نوشت: «صدام و مبارك مسئول پيش‌آمدن وضع ناهنجار كنوني در جهان عرب هستند و اسرائيل با استفاده از اين وضع توانسته‌است تجاوزات خود عليه لبنان را آغاز كند.» اين روزنامه افزوده‌است كه صدام براي خروج از انزواي سياسي، به حكومت مصر ـ كه با اسرائيل يك پيمان نظامي بسته و خود را دربست در اختيار امريكا قرار داده ـ روي آورده‌است. در اين تفسير سپس آمده‌است: «تماس هاي اخير صدام و مبارك به تشويق امريكا و با نظارت و حضور اسرائيل و در چارچوب توطئه صهيونيست ها كه هدف آن سركوبي ملت فلسطيني است، صورت گرفته‌است.»[۳۰]

گزارش- 238

دولت يوگسلاوي بر پشتيباني مجدد كشورش از برگزاري كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد در بغداد، تأكيد كرد. كميته روابط خارجي مجلس يوگسلاوي نيز در جلسه امروز خود فعاليت هاي سياسي دولت اين كشور براي برگزاري كنفرانس سران غيرمتعهدها در بغداد را مورد تأييد قرارداد. اين كميته همچنين خواستار پايان يافتن جنگ ايران و عراق شد. مشاور وزيرخارجه يوگسلاوي نيز از همه كشورهاي عضو جنبش عدم‌تعهد درخواست كرد تا براي موفقيت كنفرانس بغداد مسئوليت بيش‌تري را بپذيرند.[۳۱] همچنين در ادامه حمايت هاي سياسي ـ تبليغاتي يوگسلاوي از عراق، روزنامه "ويسنگ" چاپ زاگرب، امروز با درج مقاله اي درباره كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد در بغداد، به تشريح اوضاع منطقه خاورميانه و آماده شدن عراق براي پذيرايي از ميهمانان كنفرانس پرداخته‌است. اين مقاله ادعاي صدام مبني بر خروج نيروهايش از مناطق اشغالي ايران را قدمي مثبت براي تضمين تشكيل كنفرانس بغداد دانسته و در مورد مشكلات احتمالي برسر راه برگزاري اين كنفرانس نوشته‌است: «هنوز شك در اين است كه آيا تهران هدف خود را يعني خلع رژيم عراق ـ كه اين براي ما عمليات نظامي آشكار در اراضي عراق در آستانه كنفرانس غيرمتعهدها خواهد بود ـ ناديده خواهدگرفت يا نه؟ نيروهاي ايراني پس از عقب‌نشيني عراق همچنان به بمباران شهرهاي مرزي عراق ادامه داده اند. و مي توان اين چنين نتيجه گرفت كه تهران در حالي كه مواضع نظامي خود را در ارضي آزاد شده تحكيم مي بخشد، سعي در تهديد به ادامه مناقشات دارد. و يا شايد تهران درصدد درك اين مطلب است كه تحميل شرايط برنده به طرفي كه دوسال قبل بي‌جهت جنگ را آغاز كرده، در احتساب شانس پيروزي امروز اشتباه مي باشد و اوضاع خاورميانه به شدت به نفع بلوك ها خواهد بود و بدين‌ترتيب علي‌رغم لفظ هاي ضدصهيونيستي‌اش، عملاً موضع اسرائيل را تقويت مي‌نمايد.»[۳۲]

گزارش- 239

در پي سفر روز گذشته شاه "حسين" پادشاه اردن به بغداد، خبرگزاري فرانسه در گزارشي به نقل از منابع كاملاً آگاه در امان، اعلام كرد كه سفر وي به همراه نخست وزير اردن به بغداد در حالي صورت‌گرفت كه شواهد و قرائن موجود، از تهاجم قريب‌الوقوع ايران به عراق حكايت داشته‌است و وي براي اعلام حمايت اردن از صدام در جنگ عليه ايران، اين سفر را به عراق انجام داده‌است.[۳۳] راديو كلن نيز در اين باره گفت: « پس از برگشت شاه حسين از سفر ناگهاني خود به بغداد، در امان رسماً اعلام شد كه وي قول داده‌است كه از تلاش هاي عراق براي پايان دادن به جنگ خود با ايران پشتيباني كند. ... شاه حسين طي ديدار اخير خود از بغداد، وضع جنگ خليج (فارس) و بيروت را با پرزيدنت صدام حسين مورد بحث و بررسي قرارداده‌است.» اين راديو افزود: «سفر شاه حسين به بغداد زماني انجام گرفته‌است كه تعدادي از سياست مداران ايراني تهديدات خود را راجع به پيش‌روي در خاك عراق در صورت عدم پاسخ مثبت عراق به شرايط تعيين شده از طرف ايران و پايان دادن به جنگ، تكراركرده اند.» اين راديو سپس خاطر نشان ساخت كه اردن از زمان آغاز جنگ قوي ترين هم پيمان عراق بوده‌است.[۳۴]

گزارش- 240

به دنبال انتشار خبر تمركز نيروهاي تركيه در مرز مشترك اين كشور با عراق، روزنامه آلماني "فرانكفورتر الگمانيه" امروز در مقاله اي درباره همكاري هاي تركيه و عراق نوشت: «تركيه و عراق و عربستان پس از به قدرت رسيدن ژنرال ها درآنكارا در 12سپتامبر 1980 (21 شهريور 1359)، همكاري هاي خود را به شدت تشديد كرده اند. آنكارا و بغداد نه تنها درمورد مسائل اقتصادي با هم همكاري مي كنند بلكه در مورد حمايت نظامي از يكديگر نيز مذاكراتي را انجام داده اند.» اين روزنامه از مذاكراتي كه بين يك هيئت ترك و عراقي در ماه مه در خصوص تأمين امنيت مرزهاي دو كشور جريان داشته خبر داده و افزوده‌است كه اين مذاكرات بر اثر حملات كردها به پاسگاه هاي مرزي تركيه و عراق صورت گرفته و درباره همكاري هاي نظامي دو كشور در اين خصوص بوده‌است.[۳۵]

گزارش- 241

در پي واكنش به تعطيلي موقت سفارت و كنسول گري هاي جمهوري اسلامي ايران در آلمان ـ كه در اعتراض به حكم اخراج تعدادي از دانشجويان ايراني از اين كشور صورت گرفته‌است ـ[۳۶] وزير امور خارجه آلمان با ارسال نامه اي به وزير امورخارجه كشورمان از تصميم وزارت‌‌‌خارجه جمهوري اسلامي ايران مبني‌بر به تعليق درآوردن فعاليت نمايندگي هاي ايران در جمهوري فدرال آلمان، اظهار تأسف‌كرده و افزوده‌است كه براي مناسبات بين كشورش و ايران اهميت بسزايي قائل است و حاضر است در مورد مسائل به وجود آمده، توضيح دهد و تلاش خود را براي حل و فصل اين مسائل به كار بندد. وي يادآور شده‌است كه جمهوري فدرال آلمان به خواسته هاي نظام جمهوري اسلامي و ملت ايران احترام مي گذارد و آرزومند است كه همكاري پر ثمر دو كشور توسعه يابد. در بخشي ديگر از اين نامه آمده‌است كه عليه ايرانياني كه در سال گذشته به مؤسسات ايران و آلمان حمله كرده اند نيز اعلام جرم شده‌است. وزيرخارجه آلمان هدف از ارسال اين نامه براي وزيرخارجه كشورمان را ـ كه توسط كاردار جمهوري فدرال آلمان تسليم قائم مقام وزير امورخارجه كشورمان شد ـ اعلام آمادگي براي حل و فصل مسائل به وجود آمده و رفع سوءتفاهمات موجود ذكر كرده‌است.[۳۷]

گزارش- 242

وزارت امورخارجه جمهوري اسلامي ايران با انتشار اطلاعيه اي، مقام هاي لبنان را مسئول پي‌آمدهاي ربوده شدن ديپلمات هاي ايران در اين كشور دانست. در اين اطلاعيه با اشاره به اطلاع كامل وزارت‌‌‌خارجه لبنان از سفر ديپلمات هاي ايراني و اين كه نيروهاي ويژه حفاظت پليس لبنان مسئوليت حفاظت از اين ديپلمات ها را برعهده داشته اند، آمده‌است: «جمهوري اسلامي ايران، دولت لبنان را مسئول پي‌آمدهاي اين حادثه مي داند و از آن كشور مي خواهد كه تمامي مساعي و تلاش خويش را براي آزادي ديپلمات هاي ايراني به كار بندد.»[۳۸]

گزارش- 243

به منظور تهيه و تنظيم ادعا نامه عليه حكومت عراق و مشخص‌كردن ابعاد جنايات حاكمان اين كشور، كميسيوني مركب از پنج كميته نظامي، خبري، اقتصادي، حقوقي و سياسي در وزارت‌امورخارجه تشكيل شده‌است. معاون حقوقي و پارلماني وزارت امورخارجه با اعلام اين خبر در مورد هدف از تشكيل اين كميسيون گفت: «در رابطه با گردآوري اطلاعات لازم درمورد جنايات عراق و اثرات تخريبي ناشي از تجاوز عراق به ايران در زمينه هاي مختلف، از ابتداي جنگ تحميلي فعاليت هاي پراكنده اي از سوي نهادها و وزارت‌خانه هاي مختلف انجام شده‌است، لذا به منظور فعاليت مشترك و هماهنگ همه نهادها و وزارت‌خانه ها در اين رابطه، كميسيون مزبور تشكيل گرديد تا با جمع‌آوري اطلاعات و آمار و اسناد از اثرات تجاوز رژيم عراق به ايران، مجموعه‌اي مستند، كامل و مدون فراهم شود كه ادعانامه محكمي عليه عراق خواهدبود و هم به عنوان سند ارزنده تاريخي كه بيانگر ابعاد و اثرات تجاوز رژيم متجاوز عراق به ايران است، براي آيندگان حفظ خواهد شد.»[۳۹]

گزارش- 244

آقاي سيدمحمدخاتمي وزير ارشاد اسلامي در رأس هيئتي مركب از معاون امور بين‌المللي وزارت ارشاد اسلامي، سرپرست سازمان حج و زيارت و تعدادي از مسئولان جمعيت هلال‌احمر جمهوري اسلامي ايران به منظور مذاكره با مقام هاي دولت عربستان در خصوص ايجاد و تسهيلات براي زائران ايراني به آن كشور سفر كرده بود، پس از بازگشت به كشور در يك مصاحبه مطبوعاتي گفت كه با وزير كشور عربستان مذاكره كرده و در پايان يادداشتي نيز امضاء شده‌است كه براساس آن، دولت عربستان تسهيلات لازم را براي زائران ايراني فراهم خواهدساخت و از طرف دولت جمهوري اسلامي ايران نيز يك دفتر دائم براي رسيدگي به مسائل زائران ايراني در عربستان داير خواهد شد. وي در پايان آمادگي ايران را براي همكاري با دولت عربستان و زائران ديگر كشورهاي اسلامي براي بارور ساختن مراسم حج و تبديل آن به يك كنگره جهاني براي حل مشكلات جهان اسلام، اعلام كرده‌است.[۴۰]



منابع و مآخذ روزشمار 1361/04/19

  1. سند شماره 016185، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي شماره 541 از قرارگاه كربلا (ر ـ 2)، 19/4/1361، ص4.
  2. سند شماره 016203، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 112/97 از ستاد مشترك ارتش ـ اداره دوم، 19/4/1361، ص 8.
  3. مأخذ 1، ص 3.
  4. سند شماره 016185، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي شماره 541 از قرارگاه كربلا (ر ـ 2)، 19/4/1361، ص4.
  5. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 113، 20/4/1361، ص 1، اهواز ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/4/1361.
  6. پيشين، ص 1و1 مكرر.
  7. سند شماره 066527، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ستاد مركزي سپاه(م ف)، به خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/4/1361.
  8. سند شماره 016203، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 112/97 از ستاد مشترك ارتش ـ اداره دوم، 19/4/1361، ص 8.
  9. مأخذ 5، ص 14، راديو اسرائيل، 19/4/1361، به نقل از سازمان مجاهدين‌خلق در پاريس.
  10. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 114، 21/4/1361، ص 6، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري رويتر از لندن، 20/4/1361، به نقل از سازمان مجاهدين‌خلق از پاريس.
  11. پيشين، ص 1 كويت ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 20/4/1361.
  12. مأخذ5، صص 4و5، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل از روزنامه "ديلي تلگراف"، 19/4/1361.
  13. روزنامه اطلاعات، 19/4/1361، ص 13 به نقل از حجت‌الاسلام "حكيم" عضو جامعه روحانيت مبارز عراق و سرپرست دفتر انقلاب اسلامي عراق در تهران.
  14. روزنامه كيهان، 19/4/1361، ص 2، به گزارش واحد مركزي خبر از لندن.
  15. مأخذ 5، ص 11، به نقل از راديو امريكا، 19/4/1361.
  16. مأخذ 5، ص 2،تهران خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/4/1361، به نقل از خبرگزاري فرانسه از نيو‌يورك.
  17. مأخذ 13، ص 16.
  18. مأخذ 5، صص 2و3، تهران، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/4/1361، به نقل از خبرگزاري عراق از بغداد.
  19. مأخذ 13، صص 1و2.
  20. اداره كل مطبوعات و رسانه هاي خارجي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، "بررسي مطبوعات جهان"، نشريه شماره 214، 3/5/1361، ص 52، مجله "تايم"، چاپ اروپا، 28/4/1361، به نقل از صدام حسين.
  21. پيشين، صص 25 و 26.
  22. مأخذ 20، ص 25.
  23. مأخذ 20، ص 24.
  24. مأخذ 20، ص 24.
  25. مأخذ 20، ص 25.
  26. پيشين، صص 25 و 26.
  27. مأخذ 20، ص 27.
  28. مأخذ 25، ص 17.
  29. روزنامه كيهان، 20/4/1361، ص 16، به نقل از يونايتدپرس از قاهره.
  30. روزنامه آزادگان، 20/4/1361، ص 3، خبرگزاري جمهوري اسلامي از دمشق، به نقل از روزنامه سوري "الثوره".
  31. مأخذ 5، ص 4، بلگراد ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/4/1361.
  32. مأخذ 5، صص 3و4، بلگراد ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/4/1361، به نقل از روزنامه "ويسنگ"، چاپ زاگرب.
  33. روزنامه اطلاعات، 27/4/1361، ص 12، خبرگزاري فرانسه، امان، 26/4/1361.
  34. مأخذ 10، ص 18، بخش عربي راديو كلن، 20/4/1361.
  35. مأخذ 5، ص 9، به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي از بن ، به نقل از روزنامه "فرانكفورتر آلگمانيه" چاپ آلمان، 19/4/1361.
  36. مأخذ 14، ص 207 به نقل از راديو كلن.
  37. مأخذ 13، ص 13، به نقل از وزيرخارجه آلمان.
  38. مأخذ 14، ص 20، به نقل از وزارت امورخارجه ايران.
  39. مأخذ 14، ص 16، سرويس سياسي كيهان.
  40. مأخذ 29، ص 13، به نقل از معاون امور بين‌الملل وزارت ارشاد.