1362.04.27

روزشمار جنگ سال 1362 1362.04.27
نام‌های دیگر	بیست و هفت تیر
تاریخ شمسی	1362.04.27
تاریخ میلادی	18 ژوئیه 1983
تاریخ قمری	7 شوال 1403

1360.04.27

1361.04.27

1363.04.27

1364.04.27

1365.04.27

1366.04.27

1367.04.27

1. در مقر تاکتیکی فرماندهی تیپ۳۳ المهدی(عج) در قمطره، جلسه محدودی با حضور برخی فرماندهان قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) سپاه، قرارگاه حمزه سیدالشهداء(ع) و تیپ۳۳ المهدی(عج) تشکیل شد* که در آن حاضران به موضوعات و تذکرات مختلف و در عین حال کوتاه برای هماهنگی‌های بیشتر یگان‌های شرکت‌کننده در عملیات منطقه پیرانشهر پرداختند. باوجوداینکه موضوع جلسه بحث دامنه‌دار برای رسیدن به نتیجه خاصی نبود، ولی مطالبی درباره مشکلات اجرای عملیات در منطقه کوهستانی و باتوجه‎به پیچیدگی مانور عملیات مطرح شد و غلامعلی رشید و رحیم صفوی توصیه‌ها و راهکارهایی را بیان کردند. در ابتدای جلسه غلامعلی رشید از سعید بهادری مسئول طرح و عملیات تیپ۳۳ المهدی(عج)، پرسید که نیرو‌های شما خمپاره ۶۰ همراه خود دارند؟ وی جواب داد: هر گروهان یک قبضه خمپاره ۶۰ دراختیار دارد. رشید دوباره سؤال کرد مهمات دارید؟ بهادری پاسخ داد: داریم، ولی کم است. رشید گفت به تدارکات قرارگاه خاتم‎الانبیاء(ص) می‌گوییم بیشتر بدهند و اضافه کرد دشمن بی‎تردید روی شما آتش زیادی خواهد ریخت و ۲۴ یا ۴۸ ساعت بعد از شروع عملیات، نیروها شهید یا زخمی شده و افراد سالم هم خسته می‌شوند، بنابراین به نیروی جدید احتیاج خواهید داشت. در مرحله اول باید با قناعت نیروها را به کار بگیرید و مهمات مصرف کنید تا اینکه جاده پیرانشهر ـ حاج‌عمران باز شود. وی سپس خاطرنشان کرد: این روال همه عملیات‌ها است. دشمن در اول کار، فشار فراوانی وارد می‌کند و تو باید مقاومت کنی و نیروهای تازه‎نفس به‎ کار بگیری. غلامعلی رشید در ادامه با تأکید بر مقاومت افزود: شکی نیست که ما موفق می‌شویم و اهداف را تأمین می‌کنیم، ولی مهم این است که شهید و مجروح کمتری متحمل شویم و بتوانیم متصرفات را حفظ کنیم و نگه داریم. ما می‌توانیم اهداف را بگیریم، تأمین کنیم و جاده را هم باز کنیم، ولی برای حفظ آن باید مقاومت کنیم و به تک‌های دو سه روز اول دشمن جواب بدهیم تا منطقه تثبیت شود. سپس جعفر اسدی فرمانده تیپ۳۳ المهدی(عج)، نیز درباره مشکلات خاص عملیات در این منطقه، مقایسه تدارک دو منطقه هموار و کوهستانی و نقش هوانیروز در تدارکات نیروها اظهار کرد: در محور جنوب کار آسان است، وانت تویوتا بنه و تدارکات نیرو را کنار دستش خالی می‌کند، ولی مشکل ما در اینجا این است که با نبود جاده چطور تدارکات را به جلو برسانیم. وی ادامه داد: ترس من از این است که نتوانیم در روی ارتفاعات مهمات و آب و غذا به دست نیروها برسانیم و اگر این‏طور شود، نیروها پایین می‌آیند. دراین‎حال، رشید گفت که نیروها نباید پایین بیایند، باید مقاومت کنند. اسدی در جواب وی ابراز کرد: بله، حرف ما هم همین است، ولی باید به بالگردها فشار بیاوریم که نیروهای جلو و نیروهای روی ارتفاعات را تدارک کنند. وی بار دیگر در مقابل تأکید غلامعلی رشید برای استقامت نیروها در خط اول و ارتفاعات خاطرنشان کرد: ما به نیروها فشار می‌آوریم، همه آنها را هم توجیه کرده‌ایم، ولی اگر آنها تدارک نشوند من نمی‌توانم تضمین بدهم که آنها حتماً روی ارتفاعات می‌مانند، لذا باید به هوانیروز بگوییم به هر بدبختی که شده نیروها را تدارک کنند تا ان‌شاءالله جاده (پیرانشهر - حاج‌عمران) باز شود، چون وضع طوری است که حتی با موتور تریل هم نمی‌توانیم جلو برویم و به نیرو‌ها سر بزنیم. در ادامه جلسه رحیم صفوی با اشاره به پیچیدگی طرح مانور، درباره وضعیت خاص مانور گردان‌ها و مشکل هماهنگی توپخانه با حرکت و پیشروی گردان‌ها بیان کرد: مشکل ما با توپخانه این است که گردان‌های ما به هنگام اجرای عملیات باهم قاطی خواهند شد، لذا ما برای اجرای آتش کمک مستقیم به گردان‌ها و تنظیم آتش باید تطبیق داشته باشیم، یعنی خط بدهیم که دید‌بان مثلاً تعیین کند که گردان فجر تا چه محدوده‌ای می‌تواند اجرای آتش بکند. ما تابه‎حال چنین عملیاتی نداشته‌ایم، چون گردان‌ها قاطی هستند و از سه محور عملیات می‌کنند، لذا طرح‎ریزی آتش توپخانه مشکل است، یعنی هم از جلو هم از چپ و هم از راست باید محدوده‎ها مشخص شود. باید مقرر کنیم که در این عملیات فقط به درخواست دید‌بان که در جلو هست قبضه‌ها اجرای آتش کنند و الا هیچ آتش توپخانه‌ای نمی‌توانیم داشته باشیم.

________________________________________

2. یک روز مانده به اجرای عملیات والفجر۲، سیدمحمد اسحاقی راوی قرارگاه مالک اشتر، علاوه‎بر حضور در جلسات فرماندهی و ضبط گفت‎وگوهای آنها و یادداشت‌ موضوعات طرح‎شده، در دفترچه خود اقدام به نگارش خبرهایی که در قرارگاه فرماندهی شنیده بود کرد که این خبرها تا حدودی وضعیت منطقه و آخرین اقدام فرماندهان برای اجرای عملیات را نشان می‌دهد. برخی از اخبار اسحاقی بدین‎شرح است: ـ از بعدازظهر روز گذشته، احمد کاظمی فرمانده لشکر٨ نجف، به مقر فرماندهی تیپ٣٣ المهدی(عج) آمده که با جعفر اسدی فرمانده این تیپ، همکاری کند. - امروز قرار شد که به‎جای ٢ گردان تیپ٥٥ ویژه شهدا که احتیاط تیپ٣٣ المهدی(عج) بود، ٢ گردان از لشکر٨ نجف دراختیار این تیپ قرار گیرد. ـ تا ساعت ١١ شب هنوز یک آتشبار ١٣٠ میلی‎متری، یک آتشبار ٢٠٣ و یک آتشبار کاتیوشا به منطقه نیامده و سرهنگ نامی فرمانده تیپ٢ لشکر٩٩ خراسان، از این تأخیر خیلی ناراحت است، چندین بار تماس گرفت، ولی حاصلی نداشت. ـ براساس طرح، قرار است برای کم‎کردن فاصله حایلی بین منطقه خودی تا نقطه تماس با دشمن ایجاد شود و روز قبل از اجرای عملیات ٦ گردان به حالت اختفا به منطقه دشمن نفوذ کرده و پس از رسیدن به حوالی منطقه هدف، روز را (٢٨ تیرماه) به حالت استتار به سر ببرند و در اواخر همان شب یا ساعات اولیه ٢٩ تیرماه از آن موضع به دشمن حمله کنند. (برپایه این گزارش، نیروهای مذکور که ٦ گردان هستند از امروز عصر به‌سمت محل مورد نظر، برای نزدیک‎شدن به خط تماس با دشمن در عمق منطقه، حرکت کردند.**) ـ صبح امروز، سرهنگ افشین فرمانده گروه هوانیروز، همراه خلبانان بالگردهای کبری و ٢١٤ به مقر فرماندهی تیپ٣٣ آمد و سپس همگی همراه جعفر اسدی برای توجیه زمین منطقه به روی ارتفاع قمطره رفتند و جعفر اسدی از روی آن ارتفاع و با کمک نقشه و دوربین آنها را درمورد ارتفاعات، شیارها، رودخانه‌ها، مسیر عبور بالگردها و ... و همچنین محل استقرار سلاح‌های دشمن به‎ویژه قبضه‌های ضدهوایی در فاصله قمطره تا حاج‌عمران توجیه کرد. محمد اسحاقی درخصوص این جلسه توجیهی نوشته است خلبانان هوانیروز خوشحال بودند و می‌گفتند که به‎راحتی می‌توانیم در اینجا عملیات کنیم. - نیروهای شنود نیز گزارش داده‌اند که نیروهای رده جلوی دشمن به فرماندهی خود اعلام کرده‌اند که دید‌بان‌های توپخانه ایران در روی ارتفاعات مشاهده شده‌اند. ـ امروز هواپیماهای دشمن منطقه را بمباران کردند و به‎نظر می‎رسد که قصد داشتند شهر و پادگان‌های پیرانشهر، پسوه و جلدیان را که عقبه‌های اصلی عملیات هستند، بمباران کنند، اما خوشبختانه موفق نشدند و بمب‌ها را در اطراف پادگان‌ها رها کردند. ـ حسن شفیع‌زاده مسئول توپخانه سپاه، در گفت‌وگو با جعفر اسدی به وی گفت که ما درکل ٢ گردان توپخانه (٣٦ قبضه توپ) دراختیار داریم. دو آتشبار ٢٣ و ٣ آتشبار ١٠٥ بنا به درخواست شما اجرای آتش خواهند کرد. همچنین ٢ آتشبار ١٢٢ و یک آتشبار ١٠٥ دراختیار قرارگاه هست که اگر شما به آن نیاز داشتید به آنها دستور می‌دهیم تا به درخواست شما اجرای آتش کنند.

________________________________________

3. با نزدیک‌تر شدن زمان اجرای عملیات در منطقه پیرانشهر تلاش یگان‌ها و واحدها برای آمادگی بیشتر با جدیت دنبال می‌شود. یک بولتن اطلاعاتی لشکر۶۴ پیاده، اخباری که یگان‌های ارتش در روز اخیر برای کسب آمادگی اعلام کرده‎اند را به فرماندهی قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش در شمال غرب اطلاع داد. مهم‌ترین این اخبار عبارت‌اند از: - باقی‎مانده گردان٢٤٤ توپخانه ١٣٠ میلی‎متری روز گذشته (برای اجرای مأموریت در عملیات والفجر٢) به پایگاه پیرانشهر وارد و در آنجا مستقر شد. - تعداد ٩٠ نفر از نیروهای گردان١٢٦ پیاده از پایگاه محل مأموریت جمع‌آوری و (برای اجرای مأموریت در عملیات آینده) به گردان مذکور ملحق شدند. - افراد کمبا ١١ (بارزانی‌ها) دو شب پیش به‎منظور اجرای عملیات نامنظم از روستای کهنه‌لاهیجان (محور جنوبی عملیات) به منطقه اعزام شدند. - در روزهای ٢٤ و ٢٦ تیرماه نیروهای تیپ٢ لشکر٧٧ خراسان (تیپ شرکت‌کننده در عملیات والفجر٢) با هدف نزدیک‌شدن به منطقه مأموریت در حوالی پسوه مستقر شدند. همچنین برای تأمین جاده‌های عملیات و بنا به توافقات قبلی، از فردا صبح تأمین جاده ۲۴ ساعته محور ارومیه تا پیرانشهر بدین‎شرح اجرا خواهد شد: - تأمین جاده ارومیه تا شیرین‌بلاغ با سپاه ارومیه - از شیرین‌بلاغ تا جلدیان با سپاه نقده و اشنویه - از جلدیان تا پسوه و از جلدیان به پیرانشهر با سپاه پیرانشهر.

________________________________________

4. امروز در ۵ نوبت شهرهای پیرانشهر و پسوه و مناطق اطراف آنها در ساعات ۱۱:۳۰ تا ۱۲:۴۵، به‎وسیله ۴ فروند هواپیمای میراژ فرانسوی و با بمب‌های آتش‌زای خوشه‌ای بمباران شد که صدمات جانی نداشت و فقط منجر به واردآمدن خسارات به مزارع و احشام رام منطقه شد. روز گذشته نیز هواپیماهای عراقی به فضای عمومی منطقه پیرانشهر تجاوز و در برخی نقاط اقدام به شکستن دیوار صوتی کردند. احتمال داده می‎شود که این هواپیماها قصد عکسبرداری و شناسایی داشته‎اند.

________________________________________

5. در عملیات پاک‌سازی مثلث سنندج - دهگلان - دیواندره چندین روستا پاک‌سازی شد و ۱۵ تن از افراد حزب دمکرات کشته شدند. نیروهای خودی در این عملیات براساس طرح از پیش تعیین‎شده از دو سمت شمال و جنوب حرکت خود را برای پاک‌سازی آغاز کردند. در عملیات محور جنوب که در حدفاصل سنندج تا صلوات‌آباد و به‎سمت شمال اجرا شد افراد حزب دمکرات به‎محض مشاهده تحرک نیروهای خودی از منطقه فرار کردند، ولی در محور شمال نیروهای خودی از روستای حسین‌آباد در غرب محور سنندج - دیواندره به‎سمت جنوب و جنوب‌شرقی عملیات خود را آغاز کردند و موفق شدند عناصر حزب دمکرات را در چندین روستا پاک‌سازی کنند. دمکرات‎ها به‏ناچار در روستای ماچکه پایین و ارتفاعات حوالی آن تجمع کرده و سنگر گرفتند، اما نیروهای خودی در ادامه عملیات موفق شدند این روستا و ارتفاعات اطراف آن را نیز پاک‌سازی کنند. در این عملیات عده‎ای از عناصر حزب دمکرات کشته یا زخمی شدند. گفتنی است در عملیات مذکور، روستاهای منطقه ازجمله کوله‌بیان، ماچکه پایین و بالا، ناوگران، باغچه‌مریم، تازه‌آباد بالا و پایین، جبرائیلان، دولبندی و ارتفاع الی‌‌پینگ پاک‌سازی شد. براساس گزارش‌ها، ۱۵ تن از افراد حزب دمکرات کشته شدند که جنازه ۱۰ نفر از آنان در منطقه باقی‌مانده بود. همچنین تعدادی از آنان زخمی شدند. از نیروهای خودی نیز ۳ نفر به شهادت رسیدند.

________________________________________

6. در عملیات‌هایی که امروز افراد مسلح غیرقانونی در منطقه عمومی مریوان و محورهای پیرانشهر - اشنویه و پیرانشهر ـ سقز اجرا کردند، نیروهای خودی ضرباتی به آنها وارد آوردند که موجب کشته یا زخمی‌شدن ۲۲ نفر از آنها شد. همچنین در این عملیات‎ها ۱۲ تن از افراد خودی شهید یا زخمی شدند. علاوه‎براین، تجمع افراد مسلح حزب دمکرات در محور بوکان ـ میاندوآب، اعدام ۷ تن از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به‎جرم فعالیت در فاز نظامی و طراحی و ترور مردم در نیریز، صومعه‌سرا، شیراز، رشت و مسجدسلیمان از دیگر موضوعات گزارشی است که درپی می‏آید. یک واحد از نیروهای خودی در حوالی روستای مرزی هانی‌گرمله در منطقه جنوب مریوان، مشغول اجرای مأموریت گشتی بودند که عده‌ای از افراد گروه رزگاری و حزب دمکرات به‌ آنها حمله کردند، ولی با هوشیاری نیروهای خودی ۱۶ تن از مهاجمان کشته یا زخمی شدند. در این عملیات نیروهای خودی نیز ۴ نفر شهید یا زخمی ‌داشتند. ازطرفی، در شمال پیرانشهر؛ در محور اشنویه به این شهر، افراد مسلح غیرقانونی به پایگاه کولیج حمله کردند که با مقاومت نیروهای پایگاه و فرارسیدن نیروهای کمکی، افراد مهاجم با تحمل ۶ کشته و زخمی از منطقه متواری شدند. در پیرانشهر نیز عناصر حزب دمکرات به نیروهای خودی حمله کردند که براثر آن یک تن از بسیجی‎ها زخمی شد. دراین‎حال، در حوالی روستای آلواتان در شمال سردشت، یکی از سربازان به مینی که افراد مسلح کار گذاشته بودند برخورد کرد و به‎شدت آسیب دید. حادثه دیگری نیز در شهر سقز رخ داد. در ساعت ۲۲، شخصی در پوشش درخواست کمک برای حمل بیمار به بیمارستان‌ به نیروهای سپاه مستقر در پایگاه محله کریم‌آباد مراجعه کرد و وقتی پاسداران و بسیجی‌ها برای کمک عازم آن محل شدند عوامل سازمان کومه‎له که در مسیر کمین کرده بودند به‌سمت نیروهای پایگاه تیراندازی کردند که براثر آن ۴ تن از عابران و یک تن از پاسداران شهید و ۲ تن دیگر زخمی شدند. درضمن، در ادامه خبرهای مربوط به تجمع و حضور افراد مسلح غیرقانونی در مناطق مختلف، امروز واحد عملیات میاندوآب اعلام کرد که گروه‌های ۲۰ الی ۳۰ نفره از هیز بیان حزب دمکرات کردستان که مجهز به سلاح‌های انفرادی و چند قبضه آر‌.پی‌.جی هستند در شرق محور میاندوآب به بوکان شبانه‌ در روستاها گشت می‌زنند و مکان ثابتی ندارند. علاوه‌براین، امروز حکم اعدام یک تن از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق در نی‌ریز به اجرا در‌آمد. وی عامل و فرمانده یک گروه ترور سازمان مجاهدین خلق بود. در صومعه‌سرا نیز ۲ نفر از فعالان گروه اتحاد چپ که طراح ترور ۴ تن از اهالی محلی ماسال در سال ۱۳۶۰ و عامل ایجاد رعب و وحشت در منطقه بودند در نوزدهم تیرماه اعدام شدند. همچنین در شیراز، رشت و مسجدسلیمان، ۴ تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق که در فاز نظامی فعال بودند به اعدام محکوم شدند و حکم درباره آنها به اجرا درآمد. منبع خبر درباره ریز اتهامات این افراد اطلاعاتی نداده است.

________________________________________

7. ستاد قرارگاه حمزه سیدالشهداء(ع) سپاه، امروز به‎منظور اطلاع‎رسانی به برخی پایگاه‎های تحت‎امر ترجمه سند به‎دست‌آمده از خلاصه گفت‎وگوها و توافقات نماینده اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی‌ها) با نمایندگان سران رژیم بعث عراق (احتمالاً در زمستان سال گذشته)*** را برای آنها ارسال کرد. ترجمه سند مذکور بدین‎شرح است: برادرِ صدام‌ حسین رئیس‌جمهور عراق و برادرِ سعدون‌حمادی پیش ما رسیدند، ازنظر تبلیغاتی پیش مردم این‌طور نشان دادیم که آنها فرستاده فلسطینی‌ها هستند. پس از سنجش خواسته‌ها و نظرها، با نامبردگان به نتیجه خوبی رسیدیم. ـ درحال‎حاضر خطر بزرگ، رژیم ارتجاعی ایران است که باید با همکاری و اتحاد با نیروهای مبارز کومه‎له (که پیش‎تر نیز با آنها همکاری کرده و آنها را پشتیبانی می‌کردیم)، حزب دمکرات کردستان ایران، افراد ملاشیخ عزالدین حسینی و شیخ عثمان نقشبندی و مام‎جلال حسینی، شب و روز به دشمن اشغالگر ضربه بزنیم. ـ درحال‎حاضر مسئله مهم این است که سعی کنیم با هرچه در توان داریم برای رسواکردن و افشا و ضربه‎زدن به حزب سوسیالیست کردستان عراق کوشش کنیم. ـ قیاده موقت (بارزانی‌ها) از پیروزی بریده‌اند و فقط مشغول مزدوری هستند. ـ ازطریق سوریه و لیبی کاری کرده‌ایم که به ایران فشار بیاورند که هجوم ایران تا انجام بعضی تصمیمات مهم و آب‎شدن برف‌ها به تأخیر بیفتد. ـ حزب شیوعی عراق (حزب کمونیست کردستان عراق) به‎غیراز خیانت، با عقیده مارکسیستی، ضد اتحاد شوروی و دولت‌های سوسیالیستی هستند. ـ بهتر است سعی کنیم بی‎موقع حزب شیوعی عراق را دشمن خود نسازیم. ـ سعی کنید اقشار مختلف مردم را مطلع سازید که دوستی ما با رژیم بغداد دروغ و بهتانی است که قیاده موقت و حزب سوسیالیست کردستان و حزب شیوعی عراق به ما می‎زنند، چون با نمایندگانی که آمده بودند مصلحت دانستیم که اعلام این مسئله به زیان تمام می‌شود.

________________________________________

8. درپی انتشار اخباری درباره دیده‌شدن چند مین دریایی در سواحل عربستان سعودی و بحرین، امروز دیدگاه‎های مختلفی دراین‌باره اعلام شد. درحالی‎که بیمه لویدز مدعی غرق‎شدن یک کشتی دیگر در سواحل دو کشور مزبور شده است خبرگزاری رویترز به نقل از منابع نظامی امریکا این امر را محتمل نمی‌داند. بر همین اساس، خبرگزاری فرانسه به نقل از شرکت بیمه لویدز اعلام کرد: «شرکت بیمه لویدز صبح امروز با انتشار اعلامیه‌ای خبر داد که در طول یک ماه گذشته یک کشتی تجارتی به نام آنابلا و یک کشتی به نام اموران براثر برخورد با مین‌های دریایی کارگذاشته ازسوی جمهوری اسلامی ایران در آب‌های خلیج‌فارس خسارت دیده‌اند. در اعلامیه شرکت بیمه لویدز لندن همچنین آمده است که یک نفتکش لیبریا به نام ساکسیس در نزدیکی ترمینال نفتی خارک براثر برخورد با مین‌های دریایی غرق شده است.» خبرگزاری فرانسه یادآوری کرد که یک مین دریایی متعلق به جمهوری اسلامی**** در تاریخ چهاردهم ژوئن ۱۹۸۳ یا بیش از یک ماه پیش، در نزدیکی ترمینال رأس‌التنوره متعلق به عربستان سعودی، منفجر شد و یک مین دیگر در تاریخ نوزدهم ژوئن (۲۹ خردادماه) در نزدیکی سواحل بحرین خنثی شد. خبرگزاری فرانسه در پایان گزارش خود از لندن افزود: به‎دلیل خطرات جدیدی که در آب‌های خلیج‌فارس به‎تازگی به چشم می‌خورد شرکت بیمه لویدز به تمامی کشتی‌هایی که نزد آن شرکت بیمه هستند هشدار داده است که مراقب مین‌های کارگذاری‎شده ازسوی رژیم جمهوری اسلامی در آب‌های منطقه باشند. خبرگزاری رویترز نیز با اعلام تلاش گارد ساحلی عربستان سعودی برای یافتن مین در سواحل این کشور به نقل از منابع رسمی به‎نوعی ادعای اعلام‏شده بیمه لویدز را رد کرد. بنا به اعلام رویترز، منابع کشتیرانی خلیج‌فارس امروز گفتند جست‎وجو برای یافتن مین‌هایی که گفته می‌شود در نزدیکی یک پایانه نفتی عمده سعودی دیده شده‌اند ادامه دارد. منابع مذکور گفتند این جست‎وجو که به‎همت گاردهای ساحلی سعودی انجام می‌شود در آب‌های خلیج‌فارس در اطراف ترمینال نفتی رأس‌التنوره واقع در ۲۵ مایلی غرب بحرین متمرکز شده است. منابع خلیج‌فارس امروز گزارش‌های آژانس دفاعی نقشه‎برداری امریکا درمورد اینکه مین‌های شناور که سال گذشته در جریان جنگ ازسوی ایران و عراق کار گذاشته شده‌اند احتمالاً به دو وسیله نقلیه دریایی صدمه وارد کرده و یک کشتی باری به نام ساکسیس را غرق کرده‎اند را غیرمتحمل داشتند.

________________________________________

9. آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور ایران، در دیدار با فاروق الشرع وزیر امور خارجه سوریه، حمایت قاطع ایران از سوریه را در مقابل رژیم اشغالگر قدس اعلام کرد. روزنامه اطلاعات درباره این دیدار و گفت‎وگوها گزارش داد: «آقای فاروق الشرع وزیر امور خارجه سوریه که حامل پیامی ازسوی رئیس‌جمهور کشورش است، پیش‎ازظهر دیروز با آقای [آیت‌الله] سیدعلی خامنه‌ای رئیس‌جمهور، ملاقات و گفت‌وگو کرد. در این دیدار که آقای احمد عزیزی قائم‌مقام وزارت امور خارجه و ابراهیم یونسی سفیر سوریه در تهران نیز حضور داشتند، ابتدا وزیر مشاور در امور خارجی سوریه ضمن تقدیم پیام آقای حافظ اسد، گزارش مشروحی پیرامون رویدادهای اخیر منطقه به‎ویژه توطئه‌های امریکا و رژیم صهیونیستی در لبنان و همچنین مواضع دولت متبوع خود در قبال این رویدادها را به اطلاع ریاست‎جمهوری کشورمان رساند. آن‎گاه آقای[آیت‌الله] خامنه‌ای با اشاره به مواضع قاطع دولت سوریه در برابر توطئه‌های استکبار جهانی در منطقه، گفت: "ما به‎عنوان یک کشور مسلمان از آقای حافظ اسد و دیگر مسئولان تصمیم‎گیرنده در سوریه به‎خاطر اعلام مواضع به‎حقشان درمورد مسئله اسرائیل و فلسطین عمیقاً تشکر می‌کنیم." وی افزود: "مطمئناً عناصر مؤمن منطقه در کنار شما خواهند بود و دولت و ملت ایران در مواضع شجاعانه، در کنار شما خواهند ماند." رئیس‌جمهور در پایان ضمن تأکید بر لزوم وحدت نیروهای معتقد به مبارزه علیه اسرائیل و امریکا، اظهار داشت: یک مبارزه جدی با اسرائیل می‌بایستی صورت گیرد و ما بر همین اساس پیشنهاد کرده‌ایم و تأکید می‌کنیم که باید جبهه پایداری و دولت‌هایی که معتقد به مبارزه با اسرائیل هستند، اتحاد بیشتری داشته باشند.»

________________________________________

10. پیش‌بینی تصمیم وزرای نفت عضو سازمان اوپک درباره میزان تولید و قیمت نفت، تصمیم تبانی عجیب و بی‌سابقه وزرای نفت کشورهای عضو این سازمان برای محروم‌کردن ایران از تصدی پست دبیرکل دوره‌ای اوپک و آخرین مواضع و گفته‌های وزیر نفت ایران به هنگام ورود به هلسینکی درباره اجلاس اوپک موضوع گزارش کوتاه خبرگزاری رویترز است. به گزارش واحد مرکزی خبر به نقل از خبرگزاری رویترز از هلسینکی، وزیران نفت کشورهای عضو اوپک که امروز در پایتخت فنلاند تشکیل جلسه دادند امیدوارند از مناقشه میان عراق و ایران بر سر انتخابات دبیرکل جدید این سازمان اجتناب کنند. مسئله انتخاب دبیرکل جدید اوپک اوایل سال جاری در جلسه وزیران نفت اوپک مسکوت گذاشته شد، لکن انتظار می‌رود این مسئله در جلسه امروز مجدد مطرح شود. دیروز هم‏زمان با ورود تدریجی وزیران نفت ۱۳ کشور عضو اوپک، یک کمیته چهار نفری که وظیفه بررسی اوضاع بازار نفت را عهده‌دار است، تشکیل جلسه داد. منابع صنعت نفت پیش‌بینی کرده‌اند که در اجلاس هلسینکی، وزیران نفت اوپک قیمت پایه کنونی نفت را که در اجلاس پیشین بیست‎ونه دلار در هر بشکه تعیین شد، مجدد مورد تأیید قرار دهند. در اجلاس هلسینکی به‎دلیل بازنشستگی مارک نگوما دبیرکل کنونی اوپک، مسئله انتخاب دبیرکل جدید یکی از مسائل مورد بحث خواهد بود. به گزارش خبرگزاری رویترز، باتوجه‎به ادواری‎بودن پُست دبیرکلی اوپک، این‎بار نوبت ایران است که دبیرکل جدید را تعیین کند و این کشور محمدحسن خردمند رئیس شرکت ملی نفت ایران را برای احراز این مقام معرفی کرده است. دراین‎حال، برخلاف سنت رایج، اعضای اوپک تصمیم گرفته‎اند که سیستم ادواری را کنار گذاشته و با کفایت‌ترین نامزد معرفی‎شده به دبیرکل این سازمان را انتخاب کنند. به گفته منابع آگاه، عراق یکی از مقام‌های خود به نام رمزی سلمان را برای احراز مقام دبیرکلی اوپک معرفی کرده و اگر درزمینه انتخاب دبیرکل جدید توافقی حاصل نشود احتمالاً دیگر کشورهای عضو نیز نمایندگانی معرفی خواهند کرد. سیدمحمد غرضی وزیر نفت ایران، در مصاحبه با شبکه تلویزیون هلسینکی که در فرودگاه این شهر انجام شد درخصوص مواضع ایران درباره تعیین دبیرکل جدید اوپک و تلاش جمهوری اسلامی برای حفظ انسجام و کارایی این سازمان مطالبی بیان کرد. به نوشته روزنامه اطلاعات «غرضی به هنگام ورود به فنلاند در فرودگاه هلسینکی در یک مصاحبه تلویزیونی با شبکه تلویزیونی فنلاند شرکت کرد. آقای غرضی در پاسخ این سؤال که در اجلاس وزرای نفت چه مطالبی قرار است مورد بحث قرار گیرد، گفت: این اجلاس یکی از جلسات عادی وزرای نفت اوپک می‌باشد و ما مسئله خاصی نداریم و برای ما در این جلسه مسئله دبیرکلی مسئله اصلی است. خبرنگار تلویزیون فنلاند سپس پرسید: چنانچه کسی را که ایران به‎عنوان نامزد دبیرکلی معرفی کرده برای احراز این پست انتخاب نشود کار این اجلاس به کجا می‌انجامد؟ مهندس غرضی در پاسخ با اشاره به اساسنامه اوپک و تذکر این مسئله که مدت ۲۲ سال است در اوپک به این اساسنامه عمل شده و اساسنامه درمورد انتخاب دبیرکل اوپک به‎طریق دوره‌ای صراحت دارد، گفت: اینک نوبت ایران است و من بعید می‌دانم که مشکلی پیش آید. خبرنگار تلویزیون فنلاند مجدداً سؤال کرد: بااین‎حال، آیا تصور می‌کنید که اگر دبیرکل از ایران انتخاب نشود مشکلاتی ایجاد خواهد شد؟ وزیر نفت کشورمان در پاسخ گفت: قاعده این است که دبیرکل از ایران انتخاب شود و ما برای حفظ و انسجام اوپک فکر می‌کنیم که کاندیدای ایران بتواند نقش مؤثری بازی کند و نباید غیر از این تحمل شود. خبرنگار تلویزیون فنلاند پرسید: آیا شما فکر می‌کنید به‌طورکلی مشکلات مطروحه در این اجلاس چه مواردی باشد؟ وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران گفت: من عرض کردم ما بیشترین فداکاری را نسبت به انسجام اوپک انجام دادیم و سعی ما بر این است که اوپک به‌صورت یک سازمان پرقدرت و بدون مشکل داخلی بتواند با مشکلات خارجی خود روبه‌رو شود.»

________________________________________

11. ناراسیمارائو وزیر امور خارجه هند، امروز در رأس یک هیئت عالی‎رتبه سیاسی و اقتصادی وارد ایران شد. این هیئت قرار است در اقامت پنج‎روزه خود در ایران درباره مسائل مختلف سیاسی و اقتصادی با مقامات ایرانی گفت‎وگو کند. درحالی‎که منابع داخلی، موضوع این گفت‎وگوها را توسعه روابط دو کشور و امضای توافقنامه در همین موارد اعلام کردند، رادیو بی‌بی‌سی در یک مقاله رادیویی به جزئیات بیشتری درباره این مذاکرات پرداخت. بی‎بی‎سی همچنین به علاقه‌مندی هندوستان به‎عنوان یکی از بنیان‌گذاران جنبش عدم تعهد به ایفای نقش در میانجیگری بین ایران و عراق اشاره کرد. به گزارش رادیو بی‌بی‌سی، «هندوستان پیشنهاد تشکیل کمیسیون مشترکی را به ایران داده است. این پیشنهاد اینک به مرحله عمل رسیده و سفر وزیر امور خارجه هندوستان که با هیئتی مرکب از کارشناسان صنعتی، تجاری، اقتصادی و خبری هندوستان امروز به تهران وارد شده‌ است تا حدی برای افتتاح این کمیسیون بوده است. تأسیس این کمیسیون مشترک در عین حال اشاره به این واقعیت دارد که باوجود مشکلات ناشی‎از سقوط شاه و شروع جنگ ایران و عراق در همکاری‌های میان ایران و هندوستان خللی ایجاد نشده است. جنگ ایران و عراق البته مشکلاتی برای هندوستان ایجاد کرده است. قبل از شروع جنگ دوسوم نفت مصرفی هندوستان ازطریق ایران و عراق تأمین می‌شد، ایران درحال‎حاضر سالانه ۵/۳ میلیون تن نفت به هندوستان صادر می‌کند و هندوستان ناچار با احتیاط موضع بی‌طرفانه خود را در جنگ ایران و عراق حفظ کرده و فعالانه کوشیده است ازطریق میانجیگری کشورهای غیرمتعهد به جنگ خاتمه دهد، اما ایران بیشتر به توانایی هندوستان در کاردانی‌های فنی و صنعتی علاقه‌مند است. هندوستان یکی از ۱۰ کشور صنعتی دنیا است و در عین حال ازنظر ایدئولوژیکی به‎عنوان یک کشور جهان سوم و نیز یکی از اعضای برجسته کشورهای غیرمتعهد برای ایران همتای مناسبی است. آقای هاشمی‌ رفسنجانی سخنگوی مجلس ایران، در دیدار خود از دهلی‎نو در ماه اوت گذشته، از هندوستان خواست تا برای تکمیل ساختمان سه نیروگاه انرژی اتمی در ایران اقدام کند و کمی بعد گروهی از کارشناسان هندی از ایران دیدن کردند. ایران همچنین به ماهواره‌های هندی و تکنولوژی فضایی این کشور علاقه نشان داده است. تولید آهن و ماشین‎آلات کشاورزی و نیز توسعه منابع آبیاری موارد دیگری است که ایران را به کاردانی فنی هندوستان علاقه‎مند می‌کند. رئوس این نکات در تفاهم‎نامه‌ای که در ماه اوت گذشته برای همکاری‌های دو کشور امضا شده، آمده است و ممکن است در کمیسیون مشترک که این هفته در تهران افتتاح می‌شود مورد بحث قرار گیرد.» دراین‎حال، گفته‌های رومیش بندری معاون وزیر امور خارجه هند که امروز هم‌زمان با سفر ناراسیمارائو وزیر امور خارجه هند به تهران، به کویت سفر کرده، حاکی است که کشورش برای پایان‎دادن به جنگ تلاش می‌کند. خبرگزاری رویترز دراین‌باره اعلام کرد: «رومیش بندری معاون وزیر امور خارجه هند، در کویت اظهار داشت هند که درحال‎حاضر رئیس نهضت غیرمتعهدها است دست به یک کوشش سیاسی درجهت حصول راه‎حلی برای پایان‎دادن به جنگ ایران و عراق و مسائل خاورمیانه زده است. بندری که در مسافرت اولیه دیروز همراه پیامی ازجانب گاندی نخست‎وزیر هند، برای امیر کویت وارد این کشور شد به رویتر گفت که وی به کشورهای عرب دیگر نیز سفر خواهد کرد تا زمینه کارهایی را که می‌توان برای رفع تشنجات جاری به انجام رساند، دریابد. او گفت امروز با سران کویت درباره وضعیت خاورمیانه و جنگ ۳۴ ماهه ایران و عراق گفت‎وگو خواهد کرد. بندری یادآور شد کویت یک نقش مهم در کوشش‌های به‎عمل‎آمده در پایان‎دادن به جنگ خلیج به‎عهده داشته و بی‌نهایت مفید است که از ارزیابی آنها درباره این موضوع اطلاع حاصل شود. درهمین‎حال نارسیمارائو وزیر امور خارجه هند که دیشب وارد تهران شد با مقامات ایرانی دراین‎باره صحبت خواهد کرد. صدام‌ حسین رئیس‌جمهور عراق، دیروز گفت نهضت غیرمتعهدها باید یک ابتکارعمل فعال و جدی را برای خاتمه جنگ به کار گیرد. معاون وزیر خارجه هند گفت دیدار وی از کویت بخشی از یک سفر است که شامل سوریه و لیبی نیز خواهد شد. بندری گفت وی گزارش درباره سفر خود را برای خانم گاندی تهیه خواهد کرد. وی گفت خانم گاندی مصمم است تمام کوشش خود را برای یافتن یک راه‎حل برای جنگ ایران و عراق و دیگر مسائل خاورمیانه همان‌گونه که در کنفرانس سران جنبش اظهار نموده، به‌ کار گیرد.»

________________________________________

12. طه یاسین رمضان معاون نخست وزیر عراق، امروز ضمن تکرار پیش‌بینی حمله نظامی ایران و همچنین تهدید به نابودی زیرساخت‌های اقتصادی ایران، وضعیت دشوار اقتصادی عراق را زودگذر اعلام کرد و شرکت‌های خارجی که به گفته وی روش منفی در پیش گرفته‌اند را به اقدام تلافی‌جویانه دولت عراق تهدید کرد. به گزارش رادیو لبنان، طه‌یاسین رمضان گفت که کشور متبوعش به‏رغم خسارات اقتصادی ناشی‏از جنگ با ایران همچنان ثروت بالقوه خود را حفظ کرده است. رمضان افزود: آن دسته از شرکت‌های خارجی که به‎دلیل جنگ ایران و عراق درمورد عراق روشی منفی پیش گرفته‌اند باید انتظار تلافی را داشته باشند. وی دشواری‌های اقتصادی کنونی عراق را موقتی خواند. دراین‎حال، یک منبع نظامی ایران از مشکلات ارزی عراق و تعطیل‎شدن طرح‌های پیمانکاران خارجی در این کشور خبر داد. این منبع گفت: چون سران رژیم عراق نمی‌توانند ارز مورد نیاز کشورشان را برای ادامه کارهای عمرانی از قبیل طرح‌های بزرگ ساختمانی، جاده‏سازی، کشاورزی و غیره تأمین کنند اکثر پیمانکاران خارجی این طرح‌های عمرانی از عراق خارج شده و کارهای آنان به‎صورت نیمه‎تعطیل درآمده است. ازطرفی پیمانکاران خارجی ازطریق دفاتر نمایندگی عراق در کشورهای متبوع خود به‎طور مرتب تقاضای ضرر و زیان ناشی‎از تعطیل‎شدن کار خود را می‌کنند.

________________________________________

13. رادیو بی‌بی‌سی و رادیو امریکا به تفسیر سخنان روز گذشته صدام‌ حسین پرداختند. واماندگی حکومت عراق در حل بحرانی که خود به‎وجود آورده است، استمداد صدام‌ حسین از قدرت‌های بزرگ برای رهایی از جنگ، نابسامانی اقتصادی عراق به‎علت درگیرشدن آن کشور در جنگ با ایران و... موضوعاتی است که مفسر بی‌بی‌سی درباره آنها سخن گفت. به گزارش بی‎بی‎سی «صدام‌ حسین رئیس‌جمهور عراق، از جهان عرب و جامعه بین‌المللی خواسته است که بکوشند تا به جنگ بین ایران و عراق پایان دهند. طی یک سخنرانی به مناسبت پانزدهمین سالگرد انقلاب عراق که حزب بعث را در این کشور به قدرت رساند، صدام‌ حسین گفت جامعه بین‌الملل وظیفه دارد که با توسل به‎زور، ایران را مجبور به ختم جنگ کند. جرالد بارت خبرنگار بی‌بی‌سی در خارومیانه، گزارشی دراین‏باره فرستاد است که می‌شنوید؛ تا دو ماه دیگر جنگ ایران و عراق سه‏ساله می‌شود، جنگی که صدام ‌حسین رئیس‌جمهور عراق، وقتی آن را آغاز کرد تصورش این بود که مبارزه کوتاه و سریع خواهد بود، [اما اکنون] از دو طرف مخاصمه هزاران نفر کشته شده‌اند و به اقتصاد هر دو کشور صدمات شدیدی وارد شده است. مشکلات اقتصادی عراق از مشکلات اقتصادی ایران شدیدتر بوده است، چون از تولید نفت عراق سریعاً کاسته شده است. صدام‌ حسین در ماه‌های اخیر در جست‎وجوی راه‌های متعددی برای خاتمه‎دادن به جنگ بوده است و در چند مورد درخواست آتش‎بس کرده است. فی‌المثل در اوایل سال جاری پیشنهادی برای آتش‎بس موقت داد تا در طول آن تأسیسات آسیب‎دیده نفت که موجب آلودگی آب‌های خلیج‌فارس شده است تعمیر گردد، اما همه این درخواست‌ها و پیشنهادها را دولت جمهوری اسلامی ایران رد کرده است. اکنون رئیس‌جمهور عراق نه‎تنها از همسایگان عرب خود، بلکه از قدرت‌های بزرگ جهان نیز درخواست کمک می‌کند. او گفته است که وظیفه این کشورها است که حتی درصورت لزوم، به‎زور ایران را وادار به خاتمه‎دادن به جنگ کنند. کوشش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ازجمله به‎وسیله شورای همکاری خلیج‌فارس سازمان ملل متحد، جنبش کشورهای غیرمتعهد و دیگران برای میانجیگری انجام گرفته است، اما این کوشش‌ها هم به جایی نرسیده است. رئیس‌جمهور عراق در گفتار خود از پاره‌ای از این اقدامات انتقاد کرده و گفت به اندازه کافی اقدام جدی صورت نگرفته است. به‎هرحال ایران در میدان نبرد مواجه با خطر مهمی نیست، از این گذشته شرایطش برای خاتمه جنگ همان سقوط صدام‌ حسین و پرداخت میلیاردها دلار خسارت به ایران است. بنابراین درحال‎حاضر اصلاً معلوم نیست که جوامع عرب یا جوامع بین‌الملل برای پایان‎دادن به یکی از طولانی‌ترین و پرخرج‌ترین جنگ‌های سال‌های اخیر چه می‌توانند بکنند.» رادیو امریکا نیز به ریشه‌ها و علل کم‎توانی اقتصادی عراق پرداخت و دراین‎باره اعلام کرد: «به‎نظر می‌رسد که اقتصاد عراق به‎ویژه با دردسر مواجه شده است. صدام‌ حسین در سخنان اخیر خود به مشکلات اقتصادی عراق اشاره کرد و گفت پس از سه سال جنگ، طبیعی است که منابع عراق کاهش یابد. صادرات مواد نفتی عراق که زمانی برای آن کشور منبع عمده تأمین درآمد و ثروت بود در پس تصمیم سوریه برای جلوگیری از انتقال نفت عراق از خط لوله‌ای که از سوریه می‌گذرد به میزانی قابل‎توجه کاهش یافته است، زیرا عراق نمی‌تواند ازاین‎طریق نفت خود را به بنادر دریایی مدیترانه منتقل سازد. در مقابل، گزارش‌های رسیده از نیویورک از افزایش چند میلیارد دلاری ذخایر ارزی ایران خبر می‌دهد که از افزایش صادرات نفت مایه می‌گیرد. به‎علاوه یک مؤسسه تحقیقاتی در واشنگتن نیز پیش‌بینی می‌کند که رشد اقتصادی ایران در سال جاری تقریباً به ۹ درصد برسد.»

________________________________________

14. روزنامه امریکایی نیویورک تایمز در مقاله‌ای به موضوعاتی مانند ناتوانی عراق در استفاده بهینه از قدرت برتر نیروی هوایی، مقایسه امکانات و تجهیزات نیروی هوایی دو کشور ایران و عراق، نقش دولت فرانسه و شوروی در تأمین تسلیحات و تجهیزات نظامی عراق، نوع سلاح‌های واگذاری این دو کشور به عراق و ورود امریکا و ایتالیا به بازار فروش سلاح به عراق پرداخت. گزیده‌ای از گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران از این مقاله بدین‏شرح است: «افسران نظامی خارجی مأمور در عراق از ناتوانی عراق در به‎کارگرفتن مؤثر نیروی هوایی‌اش که ازنظر کمی و کیفی برتر می‌باشد متعجب می‌باشند، زیرا عراق تاکنون ۳۸ جنگنده فرانسوی میراژ اف۱ دریافت نموده و قرار است که تا پایان سال جاری نیز ۳۲ فروند دیگر دریافت نماید. از سوی دیگر، شوروی نیز با ارسال میگ‌های ۲۳، ۲۵ و ۲۷ برای جایگزین‎نمودن هواپیماهای قدیمی عراق احتمالاً ۷۰ درصد نیازهای نظامی عراق را تأمین خواهد کرد. نیویورک تایمز در ادامه مقاله خود می‌نویسد: ایران حداکثر ۳۰ الی ۴۰ فروند هواپیمای قابل‎استفاده در مقابل بیش از ۳۰۰ فروند هواپیمای عراقی ازجمله ۱۳۰ تا ۱۴۰ فروند هواپیمای پیشرفته تهاجمی دارد، بااین‎حال، علت ناتوانی عراق در استفاده مؤثر از نیروی هوایی‌اش تاکتیک غلط و کمبود یک طرح مبارزه هوایی منسجم می‌باشد. تحلیل‎گران نظامی خارجی می‌گویند که هواپیماهای تهاجمی عراق که مسلح به موشک و اسلحه می‌باشند به‎ندرت از هدف‌هایی مانند اجتماع پیاده نظام و تانک‌های ایرانی بهره‌برداری لازم را می‌نمایند. بمب‌های خوشه‌ای اخیراً به سلاح‌های عراق افزوده شده است. ولی به گفته این تحلیل‎گران عراق از آنها علیه اجتماعات دشمن استفاده نمی‎کند و خلبان‌ها بمب و موشک‌ها را از ارتفاع بالا و با فاصله زیاد از اهداف رها می‌کنند. به گفته رایزن‌های نظامی، فرماندهان نیروی هوایی عراق از این ضعف‌ها آگاه‎اند و به این جهت از فروشندگان (تأمین‎کنندگان) عمده سلاح‎های خود، شوروی و فرانسه و همچنین هند و پاکستان که در تعلیم نیروی هوایی کمک می‌کنند خواسته‌اند آنها را درمورد هدف‎یابی و روش تهاجم راهنمایی نمایند. روزنامه مزبور ضمن اشاره به اینکه اصولاً یک طرح منسجم در حملات هوایی عراق وجود ندارد می‌افزاید علت این امر این است که فرماندهان محلی به‎طور خودسر و بدون مشورت‌با فرماندهان نواحی مجاور عمل می‌کنند و دراین‎رابطه چندی پیش بود که هواپیماهای عراقی ۲ موشک گران‎قیمت اگزوست را برای غرق‎نمودن یک کشتی باری ۸۰۰۰ تنی به کار گرفتند. فرانسه نیز موافقت نموده است که ۵ فروند هواپیمای سوپراتاندارد مجهز به موشک‌های اگزوست را به عراق عاریه بدهد. خلبان‌های عراقی درحال دیدن تعلیمات برای پرواز با این هواپیما‌ها در یک پایگاه در نزدیکی برست در فرانسه می‌باشند. گفته می‌شود که این هواپیماها تا پایان تابستان به نیروی هوایی عراق ملحق خواهند شد. این روزنامه ضمن اشاره به این نکته که تاکنون عراق موشک‌های اگزوست را از روی هلیکوپترهای فرانسوی سوپرفرلئون آتش می‌کرده است، می‌نویسد: فرانسه بعد از شوروی مقام دوم را در تأمین نیازهای نظامی عراق به‎عهده دارد، ولی سه سال اخیر ۲۵۰ میلیون دلار به عراق تجهیزات نظامی فروخته است و بعضی از (ناظرین) خارجی تردید دارند که حتی موشک‌های اگزوست بتواند در تغییر روند جنگ به نفع عراق مؤثر باشد. گرچه آنها می‌گویند که این موشک‌ها می‌توانند جزیره خارک را نابود نمایند، ولی هواپیماهای مهاجم با موشک‌های ایرانی ازجمله موشک‌های امریکایی هاوک مواجه خواهند شد. بااین‎حال درصورت حملات موفقیت‎آمیز عراق به جزیره خارک، احتمالاً عراق با حملات ازجان‎گذشته ایرانی‌های بر روی تأسیسات نفتی خود روبه‌رو خواهد شد. [...] به گفته رایزن‌ها، نیروی هلیکوپتری عراق بیشترین پیشرفت در قوای عراق را نشان می‌دهد. این نیرو بخشی از ارتش عراق بوده و شامل هلیکوپترهای امریکایی ساخت کارخانه بل و غیرمسلح می‌باشند. عراقی‌ها در نظر دارند که این هلیکوپترها را با سلاح‌های روسی و فرانسوی مسلح نمایند. نیروی دریایی عراق با مشکلات وحشتناکی روبه‌رو است که گاهی اوقات غیرقابل حل به‎نظر می‌رسد. عراق همچنین سفارش ۴ کشتی جنگی فریکاتس و ۴ کشتی کوروتس را به ایتالیا داده است. ایتالیا موافقت نموده که خدمه آنها را تعلیم بدهد، ولی این کار یک سال تمام طول خواهد کشید. به‎علاوه مشکل آمدن این کشتی‌ها به آب‌های عراق هم به‎طور جدی مطرح است. رایزن‌های نظامی معتقدند احتمال عبور این کشتی‌ها از تنگه هرمز باوجود آتش موشک‌ها و بمب‌های ایرانی‌ها وجود ندارد.»

________________________________________

15. روزنامه انگلیسی گاردین تحولات جنگ بین ایران و عراق را بررسی کرد. این روزنامه با فرض اینکه عملیات آتی در شمال‎غرب ایران و با هدف تصرف یا دستیابی به راه‌های مواصلاتی شهر و منطقه کرکوک اجرا خواهد شد به موقعیت استراتژیکی و اقتصادی این شهر و اهمیت حیاتی صدور نفت از این منطقه به ترکیه پرداخت. گاردین با استناد به سخنان حجت‏الاسلام هاشمی ‌رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، بخشی از تلاش ایران را معطوف به فشار به صدام‌ حسین و شکست آن کشور در ابعاد اقتصادی تفسیر کرد. این روزنامه در قسمتی از مقاله خود به تدابیر مقامات عراقی در جذب کمک‌های مردمی برای رفع تنگناهای اقتصادی اشاره کرد، ولی آنها را ناکافی خواند. گاردین در انتهای این مقاله به کمک لجستیکی دولت‌های شوروی و مصر به عراق پرداخت و آمار و ارقامی از کمک‎های مصر به عراق داد. بخش‌هایی از مقاله روزنامه گاردین بدین‎شرح است: «دور جدید قدرت‌نمایی بین ایران و عراق که احتمال دارد به یک حمله در روزهای آینده بینجامد تقریباً قطعی به‎نظر می‌رسد و این درحالی است که ایرانی‎ها‌ تلاش خود برای سرنگونی صدام ‌حسین رئیس‌جمهور عراق را از سر می‌گیرند. ناظران را عقیده بر این است که جنگ در منطقه شمالی به طول ۳۰۰ مایل که به کوه‌های کردستان نزدیک است به وقوع خواهد پیوست. هدف اساسی (کرکوک) که فقط ۸۰ مایل از مرز فاصله داشته و حوزه‌های نفتی آن تنها خط لوله نفت صادراتی عراق را تغذیه می‌کنند، می‌باشد. (ضمناً) عملیات محدودی در جنوب نیز غیرمتحمل نیست. ایرانی‌ها یک حمله (جدیدی) را اعلام نکرده‌اند، ولی از اواخر ماه مه گذشته (اردیبهشت) دعوت گسترده‌ای از داوطلبان و (مردان توانمند) به عمل آمده است. [...] آیت‌الله قدرتمند ایران رفسنجانی رئیس مجلس، اخیراً گفت که هرآن تهران امیدوار است که صدام را نه ازطریق مبارزه نظامی، بلکه با مبارزه اقتصادی از پای درآورد. آیت‌الله [...] رفسنجانی این نکته را روشن ساخت که استراتژی جنگی ایران ایجاد فشار بر دشمن در مرزها است تا بدین‎وسیله او (دشمن) توانایی رهایی از مشکلات خود را نداشته باشد. این فشار (فرسایش) اقتصادی می‌تواند به معنی ماه‌ها اگر نگوییم سال‌ها کشمکش که مشخصه این جنگ به میزان زیادی بوده است، باشد و این درحالی است که عراق با قروض زیادی دست‎به‎گریبان بوده و فشار بر رژیم برای جایگزین‎کردن (شخصی) به‎جای صدام درحال افزایش است. امیدهای تهران این‎چنین هستند. [...] کرکوک یک هدف وسوسه‎انگیز است. هنگامی‏که سوریه در آوریل ۱۹۸۲ خط لوله‌ای که نفت عراق به مدیترانه انتقال را می‌داد، مسدود کرد بغداد تنها یک راه خروجی صادراتی به بازارهای جهانی داشت که آن‎هم خط لوله ۶۱۰ مایلی از حوزه نفتی کرکوک به سیهان در سواحل ترکیه بود. خط لوله کرکوک هم‎اکنون روزانه ۷۰۰ هزار بشکه نفت را که کمتر از یک‎چهارم صادرات نفتی عراق در قبل از جنگ (که ۵/۳ میلیون بشکه بود) می‌باشد، انتقال می‌دهد که این مقدار برای تأمین هزینه‌های جنگ کافی نیست. ترمینال‌های عراق در خلیج‌فارس از همان روزهای اول جنگ به ‎خاطر بمباران‌های سنگین بسته شده‌اند. [...] گزارشات حکایت از ادامه کمک‌های شوروی می‌نمایند و گفته می‌شود که طارق عزیز امور وزیر خارجه عراق، در سفر خود در اوایل ماه جاری (مسیحی) به قاهره از این کشور (مصر) دررابطه‎ با کمک‌های نظامی‌اش به عراق تعهد گرفته است. مصر هم‌اکنون مهمات و لوازم یدکی اعم از جت‌های جنگنده (میگ) خود را دراختیار عراق می‌گذارد و بین ۱۲۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ مصری درزمینه لجستیکی در جنگ به عراق پیوسته‌اند.»

________________________________________

• افراد شرکت‌کننده در جلسه عبارت بودند از: رحیم صفوی، غلامعلی رشید، حسن شفیع‌زاده، محمد باقری، علی اسحاقی، احمد کاظمی، جعفر اسدی، سعید بهادری، جواد استکی و سیدمحمد اسحاقی راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
  • غلامعلی رشید بر استتار نیروها و درگیرنشدن آنها در طول روز تأکید داشت. وی در جلسه‌ای که برای آخرین هماهنگی‌ها در مقر تیپ۳۳ المهدی(عج) برگزار شد دراین‎باره خطاب به جعفر اسدی فرمانده این تیپ، گفت: نیروهایی که جلو رفته‌اند فردا قبل از شب، حق هیچ‌گونه درگیری ندارند، فردا در طول روز اصلاً نباید درگیری رخ دهد، اگر مثلاً ساعت ۹ شب و چند ساعت قبل از عملیات ناچار به درگیری شدید مهم نیست، ولی نباید تا قبل از ساعت ۹ شب درگیر شوید و اگر در طول روز دیدید که عراقی‌ها نیروهای شما را دیدند و اوضاع خراب می‌شود بدون درگیری عقب بیایید، ولی اگر چند ساعت قبل از شروع عملیات مشکل پیش آمد و درگیر شدید از شما می‌پذیریم که عملیات را شروع کنید.
    • در گزارش به تاریخ و مکان دیدار اشاره نشد، ولی اشاره به سردی هوا و وجود برف در متن گزارش نشان‌دهنده این است که دیدار مذکور در زمستان سال گذشته انجام شده است.»

بعید است که فرد گزارش‎دهنده که شاید کاک‌فریدون مسئول دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان عراق یا یکی از اعضاء شورای رهبری اتحادیه میهنی کردستان باشد با شخص صدام دیدار کرده باشد. به‎نظر می‌رسد این گفت‌وگو احتمالاً با فرستاده صدام‌ حسین و سعدون حمادی و شاید برادران آن ۲ تن انجام شده است، چون افراد اتحادیه میهنی کردستان لفظ "برادر" را به‌عنوان دوست صمیمی و... به کار نمی‌برند و لفظ برادر به‌عنوان "اخوی” و به معنای واقعی آن به کار رفته است.

• • • • تاکنون هیچ خبرگزاری یا مرجع رسمی، مین‌گذاری را به ایران نسبت نداده‌ است و به‎نظر می‌رسد رادیو ایران وابسته به گروه‌های سلطنت‌طلب که خبر را از خبرگزاری فرانسه نقل کرده خود نام ایران را به‎عنوان عامل مین‌گذاری در متن خبر اضافه کرده باشد.

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/04/27