1366.04.27
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.04.27 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و هفت تیر |
| تاریخ شمسی | 1366.04.27 |
| تاریخ میلادی | 18 ژوئیه 1987 |
| تاریخ قمری | 21 ذیقعده 1407 |
گزارش- 782
در تلاش برای بازپس‌گیری نقاط از دست رفته در جزیره مجنون، لشکر5 نصر برای اجرای عملیات در شامگاه 27 تیرماه - یک روز قبل از موعد مقرر - اعلام آمادگی کرد. چون فرمانده قرارگاه نصرت مصمم بود هر چه سریع‌تر عملیات انجام شود، صبح امروز به تیپ12 قائم برای اجرای عملیات هم‌زمان در روی ضلع غربی فشار آورد، ولی مسئولان این یگان که خود را برای اجرای عملیات در موعد تعیین شدة قبلی آماده می‌کردند، نتوانستند برای انجام عملیات هم‌زمان آماده شوند. در بررسی‌هایی که در آخرین ساعت‌های امروز به عمل آمد، علی هاشمی فرمانده قرارگاه نصرت (قرارگاه مقدم سپاه ششم در خوزستان) اجرای عملیات تیپ12 قائم را در شب بعد به این یگان ابلاغ کرد. بدین ترتیب زمان قطعی عملیات لشکر5 نصر در ضلع شرقی امشب و تیپ12 قائم در ضلع غربی فردا شب تعیین شد. در پی تصمیم قرارگاه نصرت مبنی‌بر اجرای عملیات لشکر5 نصر روی ضلع (دژ) شرقی جزیره مجنون جنوبی و بازپس‌گیری قسمت‌هایی از این دژ که در عملیات روز 20/4/1366 عراق از دست رفته بود، یک گردان از نیروهای لشکر5 نصر شامل یک گروهان غواص و دو گروهان قایق سوار برای عملیات روی ضلع شرقی آماده شدند. بر اساس طرح مانور، نیروهای غواص لشکر5 نصر ساعت 20:30 از محلی در نزدیکی اسکله لشکر با وارد شدن به آب هور به سمت اهداف خود حرکت کردند و پس از رسیدن به محل‌های تعیین شده در نزدیکی هدف‌ها برای اجرای عملیات اعلام آمادگی کردند. با آغاز حمله غواص‌ها، نیروهای عراقی مستقر روی دژ (ضلع) شرقی که غافلگیر شده بودند، نتوانستند مقاومت کنند و پس از یک درگیری مختصر، عقب‌نشینی کردند و بخش‌هایی از اهداف عملیات به تصرف درآمد؛ لکن به دلیل بروز مشکلاتی غواص‌ها موفق به تثبیت مواضع نشدند و نیروهای عراقی چند ساعت بعد، پیشروی کرده و مجدداً مواضع از دست رفته را تصرف کردند. باقی‌مانده نیروهای غواص نیز ناچار به عقب‌نشینی شدند. برخی از موانع و مشکلات پیش آمده: 1- بیشتر اسلحه‌های غواص‌ها به دلیل نفوذ گل و لای در آن دچار نقص شد و به جز گلولـه درون لولـه، گلولـه‌ای شلیک نشد. 2- نفوذ آب در بی‌سیم تیم‌های غواص موجب قطع ارتباط با فرمانده محور شد. 3- رسیدن اخبار ضد و نقیض درباره وضعیت غواص‌ها به فرمانده لشکر5 نصر به دلیل قطع ارتباط با غواص‌ها و در نتیجه تأخیر در اعزام نیروهای موج دوم (قایق سوار). 4- شلیک منورهای فراوان و آتش سنگین و پر حجم دشمن که خسارات و تلفات زیادی را به نیروهای غواص وارد کرد.[۱]
گزارش- 783
در پی حملة عراق در منطقه کهنه ریگ سومار برای تصرف ارتفاع 402 که به دلیل ایستادگی رزمندگان درگیری تا آخرین ساعت‌های روز گذشته و بامداد امروز هم ادامه داشت، ساعت 9 صبح امروز نیروهای دشمن حملة سنگینی را سازمان داده و اجرا کردند که با مقاومت نیروهای خودی، حمله دشمن ناکام ماند. گفتنی است که در عملیات روز گذشته و امروز شماری از نیروهای دشمن کشته شدند و 67 تن از آنان نیز به اسارت درآمدند.[۲] یک فرمانده ارشد عملیاتی در گفت‌وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی دربارة نیروهای عمل‌کننده دشمن، وسعت درگیری، نتایج عملیات و خسارتهای وارده به دشمن، اطلاعاتی را ارائه داد. وی گفت: «ارتش بعث در این عملیات، با جمع‌آوری نیرویی به استعداد یک لشکر تقویت شده، شامل تیپهای78، 417 و 425 پیاده که توسط دو گردان پیاده، یک گردان تانک، یک گردان کماندویی از تیپ108 و عناصری از تیپ706 تقویت شده بودند، در جبههای به عرض هشت کیلومتر و عمق سه کیلومتر، به منظور تصرف ارتفاع حساس 402 در سومار، وارد عمل شدند.» وی با تشریح موقعیت منطقه و اهمیت این ارتفاع در منطقه عمومی سومار گفت: «ارتفاع 402 در منطقه از آن‌چنان اهمیتی برخوردار است که بهدلیل مشرف بودن بر شهر مندلی عراق، در صورت اشغال آن توسط نیروهای بعثی، جبههای به عمق بیست کیلومتر را برای ما ایجاد می‌کرد و نیروهای ما مجبور بودند برای مقابله با آنها تا عمق بیست کیلومتر از منطقه را که در دید و تیر مستقیم دشمن قرار میگرفت، تخلیه کنند.» وی افزود: «در این عملیات 30 دستگاه تانک به همراه 120 دستگاه خودرو و ادوات زرهی دشمن منهدم شد و شمار زیادی ادوات از جمله چندین دستگاه خمپارهانداز و تعداد زیادی تفنگ با کالیبرهای مختلف به غنیمت نیروهای اسلام درآمد. دشمن تا صبح دیروز با حمایت هواپیماها و هلیکوپترهای خود - که برای پوشش هوایی و روحیه دادن به نیروهای متلاشی شدة خود در منطقه به پرواز درمیآیند - در چندین مرحله اقدام به پاتک کرد که در هر یک از پاتکها با آتش پرحجم توپخانه و ایستادگی و مقاومت نیروهای اسلام مواجه و با تحمل تلفات و خسارات بیشتری، مجبور به عقب‌نشینی شده است.» این فرمانده عالیرتبه ارتش در پایان اظهارات خود با اشاره به خسارات وارد آمده به یگان‌های عمل‌کننده عراق در این عملیات گفت: «تاکنون تیپ 78 به میزان هشتاد درصد، تیپ 417 به میزان شصت درصد و تیپ 425 به میزان هفتاد درصد متحمل خسارات شده است و اجساد پرسنل این واحدها هماکنون در سطح منطقه بهچشم میخورد.»[۳]
گزارش- 784
در ساعت 11 امروز هواپیماهای عراقی منطقه جم سورک در گیلان‌غرب را بمباران کردند که بر اثر آن تعدادی از احشام عشایر محلی تلف شدند.[۴]
گزارش- 785
در اجرای مأموریت نظارت بر رفت و آمد کشتیها در تنگه هرمز، امروز نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران چهارده فروند کشتی تجاری و نفتکش خارجی را شناسایی کرد و پس از اطمینان از عدم حمل کالای نظامی به مقصد عراق، به آنها اجازه داد به حرکت خود ادامه دهند.[۵]
گزارش- 786
امروز اعلام شد که نیروهای اتحادیه میهنی کردستان عراق در چند روز گذشته با حمله به پایگاههای کانیسرد در مجاورت سد دربندیخان، موفق شدند با تصرف و انهدام این پایگاهها و به آتش کشیدن تعدادی خودروی نظامی، مقادیری سلاح و مهمات را به غنیمت درآورند.[۶] همچنین این نیروها پنج پایگاه حفاظتی اردوگاههای اسکان اجباری را تصرف کردند. قرارگاه رمضان با اعلام این خبر می‌افزاید: «این اردوگاهها برای اسکان اجباری اهالی بیدفاع روستاهای منطقه سنگاو و آغجلر در منطقه چمچمال از استان کرکوک ایجاد شده‌اند. دشمن بعثی صهیونیستی برای حفاظت از این اردوگاهها اقدام به ایجاد پایگاههای نظامی در اطراف آنها کرده بود.»[۷] قرارگاه رمضان درباره تلاش عراق برای تخلیه منطقه اربیل از کردها گزارش داد: «عراق با تخریب و ویرانی روستاهای منطقه اربیل، عشایر عرب عربستان سعودی را جایگزین ساکنین کرد این مناطق کرده است. رژیم بعثی با اسکان این مزدوران در مناطق یاد شده، پول، سلاح و اتومبیل در اختیار آنها قرار داده است و با پشتیبانی نیروهای نظامی، تانک و هلیکوپتر، آنها را وادار به قتلعام مردم بیدفاع و بیرون راندن آنان از منازلشان کرده است. یکی از روستاهای تخریب شده دشت قراچ نام دارد که بین اربیل و تکریت قرار دارد.»[۸]
گزارش- 787
در ادامه درگیری نیروهای خودی با عناصر حزب دمکرات در پایگاه دژن از توابع کامیاران، نیروهای خودی با وجود تحمل تلفات سنگین موفق شدند نیروهای مهاجم را عقب برانند. با رسیدن نیروهای کمکی سپاه کامیاران و ادامة تعقیب و گریز، بار دیگر در مثلثی کاشتر - بزوش - سیویه، درگیری شدیدی رخ داد که به عقب‌نشینی نیروهای حزب دمکرات به ارتفاعات شاهو منجر شد. در این درگیری دو روزه، سی تن از نیروهای خودی شهید و هجده تن مجروح شدند. از نیروهای حزب دمکرات نیز ده تن از جمله سالار ابراهیمی مسئول لک بیستون و همچنین مسئول نظامی و معاون مالبند یک کشته شدند.[۹] گفتنی است بیشتر نیروهای خودی که در این عملیات به شهادت رسیدند، در ساعات نخست عملیات اسیر شده بودند که نیروهای حزب دمکرات آنها را در روستای دگاگا از توابع ژاوه‌رود بخش زرآب سنندج در جنوب منطقه درگیری به صورت دستهجمعی تیرباران کرده و به شهادت رساندند.[۱۰] هشتاد تن از نیروهای سازمان کومه‌له نیز به پایگاه روستای حسنآباد سنندج حمله کردند. مهاجمان در یک درگیری شدید، 7 تن از نیروهای پایگاه را شهید و 29 تن دیگر را مجروح کردند. در این حمله نیروهای کومه‌له تعدادی اسلحه و مهمات و لوازم شرکت تعاونی روستا و وسایل پزشکی و داروهای موجود در درمانگاه این روستا را به غارت بردند.[۱۱]
گزارش- 788
با هدف آمادهسازی نیروهای بسیج برای حضور در جبهههای جنگ و مقابله با اقدامات احتمالی امریکا در خلیج‌فارس، گردهمایی سه روزه مسئولان بسیج و یگان‌های رزمی واحد بسیج پایگاههای تابعه ناحیه و فرماندهان نواحی مقاومت سپاه پاسداران ناحیه مازندران با عنوان گردهمایی بزرگ ثامنالائمه، با حضور استاندار و جمعی از فرماندهان نظامی و مسئولان محلی استان، در منطقه پهنهکلای شهرستان ساری گشایش یافت. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در این گردهمایی، رحمانی مسئول واحد بسیج مرکزی سپاه پاسداران، در سخنانی ضمن تشریح اهداف گردهمایی زنجیرهای مسئولان و فرماندهان بسیج کشور و اعزام 600 هزار داوطلب رزمی به جبهههای نبرد تحت عنوان "سپاهیان حضرت محمد(ص)" و "سپاهیان حضرت صاحبالزمان(عج)" که در سال گذشته انجام گرفته است، گفت: «استکبار جهانی امروز از استقرار موشکهای کرم ابریشم توسط جمهوری اسلامی ایران در تنگه هرمز هراسی ندارد، بلکه چیزی که وحشت امریکا را سبب شده و موجب عدم مداخله مستقیم وی در خلیج‌فارس گردیده، وجود نیروهای بسیجی و شهادت‌طلب است که تاکنون بیش از 81 هزار نفر از آنان برای رویارویی مستقیم با امریکا در آب‌های نیلگون خلیج‌فارس، شهادتنامه خود را امضا کرده‌اند.»[۱۲]
گزارش- 789
در پی آغاز فعالیت نیروی دریایی امریکا و کویت برای پاک‌سازی مینهای شناور در سواحل کویت، امروز سخنگوی وزارت دفاع کویت اعلام کرد: «مردان قورباغهای نیروی دریایی امریکا و کویت کار پاک‌سازی دهانه مهمترین ترمینال نفتی کویت را از مینهای زیردریایی به اتمام رسانیدهاند.» وی گفت: «مدخل بندر الاحمدی کویت، شب گذشته به‌طور کامل از مینهای دریایی پاک گردید.»[۱۳] به گزارش روزنامه کیهان منابع دیپلماتیک غربی در اینباره توضیح بیشتری دادند: «تیم غواصی نیروی دریایی امریکا که در کشتیهای نیروی دریایی کویت کار میکنند، در 48 کیلومتری ساحل جنوبی کویت به جمع‌آوری مین مبادرت ورزیدند.» آنان افزودند: «هشت مین در بستر دریا در تنها کانال عمیقی که به بندر عمده نفتی الاحمدی میانجامد، کشف و خنثی شد.»[۱۴] در این حال، با وجود آنکه مقامات رسمی کویت قبلاً وجود مینها در سواحل کویت را ناشی از حرکت آنها بر اثر امواج دریا از خور عبدالله به این منطقه اعلام کرده بودند، روزنامه کویتی الانباء امروز در گزارشی در اینباره، ایران را به‌طور تلویحی عامل مینگذاری در سواحل کویت خواند. الانباء نوشت: «مینهای دریایی که در سواحل شمالی خلیج‌فارس و کویت پیدا شده ساخت کشور جمهوری خلق کره میباشد.» الانباء ضمن گزارش تحقیقات انجام شده در این زمینه می‌افزاید: «ایران اخیراً چندین قرارداد خرید سلاح و تجهیزات جنگی از کره‌شمالی به امضا رسانده است.»[۱۵]
گزارش- 790
پانزده ناو جنگی و پنجاه هواپیمای جنگی و بمبافکن، از جمله تجهیزات پیشرفته‌ای هستند که امریکا برای محافظت از نفتکشهای کویتی، تدارک دیده است. خبرگزاری رویتر ضمن اعلام این مطالب به نقل از مقامات رسمی امریکا، به برخی از تواناییهای تاکتیکی ناوگان امریکایی اشاره کرده و نیروی دریایی ایران را در مقایسه با این امکانات، ناکارا ارزیابی می‌کند. این خبرگزاری از قول مقامات امریکایی بر آمادگی و عزم جدی نیروی دریایی امریکا و همچنین چیرگی بیچون و چرای آن در صورت بروز هرگونه درگیری با ایران تأکید می‌کند. در پایان گزارش خبرگزاری رویتر به نگرانی ناشی از برخورد ناوهای امریکایی با مین اشاره شده است: «در حالی که نیروی دریایی امریکا خود را برای انجام اولین اسکورت کشتیها از زمان جنگ ویتنام آماده می‌کند، ناوهای جنگی این کشور در منطقه جنگی یا اطراف آن در خلیج[فارس] تجمع کرده‌اند. ناوها انواع تسلیحات با قدرت آتش فراوان، از جمله موشکها و تجهیزات ضدموشک و هواپیماهای مجهز به دستگاههای الکترونیکی ویژة از کار انداختن تجهیزات دشمن را در اختیار دارند. کارشناسان نظامی خصوصی و پنتاگون معتقدند نیروهای نظامی ایران که بر اثر جنگ هشتساله با عراق تحلیل رفتهاند، به هیچ‌وجه یارای رقابت با قدرت آتش نیروهای امریکایی را نخواهند داشت. مقامات امریکایی اظهار میدارند، اگرچه واشنگتن در جستوجوی جنگ با ایران نیست، ولی تسلیحات امریکایی در خلیج[فارس] در پاسخگویی به یک حمله یا حتی یک تهدید خصمانه علیه نفتکشهای تحت اسکورت، درنگ نخواهند کرد. یک مقام عالیرتبه نیروی دریایی امریکا دیروز بهخبرگزاری رویتر گفت: افسران و خدمههای ما حرفهای هستند و برای انجام مأموریت آمادگی دارند. وی تأکید کرد: اگر چیزی اتفاق بیفتد بدان دلیل نخواهد بود که ما جناح غیرمنطقی هستیم، ما دیگر مانند واقعه استارک غافلگیر نخواهیم شد.» خبرگزاری رویتر می‌افزاید: «به استثناء کشتی فرماندهی لاسال، دیگر ناوهای جنگی امریکا در خلیج[فارس] به انواع موشک و توپهای شلیک مستقیم 125 میلیمتری و توپهای سریعالحرکت 30 میلیمتری که قادرند موشکها و هواپیماها و همچنین قایقهای تندروی ایران را منهدم کنند، مجهز هستند. ناو هواپیمابر کانستلیشن نیز که به همراه پنج فروند کشتی اسکورت خود در دهانه تنگه هرمز مستقر میباشد، با خود بیست فروند هواپیمای اف - 14 و همچنین تعدادی هواپیماهای تهاجمی ای - 6 و ای - 7 و هواپیماهای ئی.ای.بی - 6 مجهز به دستگاههای الکترونیکی ویژة از کار انداختن تجهیزات دشمن را حمل می‌کند. مقامات رسمی پنتاگون گفتند رزم‌ناو میسوری مجهز به توپهای شلیک مستقیم 300 میلیمتری و موشکهای برد بلند کروز نیز در اواخر ماه جاری، سانفرانسیسکو را به مقصد شمال اقیانوس هند ترک خواهد کرد. این رزم‌ناو، در نزدیکی مرزهای ایران برای انجام عملیات تلافیجویانة احتمالی، مستقر خواهد شد.» در ادامة گزارش رویتر آمده است: «علیرغم ابراز نگرانی کنگره نسبت به رویارویی نظامی احتمالی با ایران، کارشناسان معتقدند که انتظار نمیرود ایران از موشکهای کرم ابریشم یا هواپیماهای خود برای حمله مستقیم به کشتیهای امریکایی استفاده کند. یک مقام پنتاگون در رابطه با حمله پاسداران انقلاب به نفتکشها که با استفاده از قایقهای تندرو و آر.پی.جی. صورت میگیرد، گفت: حمله به یک نفتکش فاقد محافظ با حمله به یک نفتکش دارای اسکورت و هر دوی آنها با حمله به یک رزم‌ناو به‌شدت تفاوت دارد. توپهای شلیک مستقیم 125 میلیمتری می‌تواند اینگونه قایق‌ها را ذرهذره کند. یکی از مقامات دولت ریگان می‌گوید: ما در رابطه با هشدار ایران در مورد عدم حمله به کشتیهای امریکایی مانند کسی هستیم که پرچم قرمزی را جلوی روی یک گاو وحشی بگیرد. اما ایرانیها در این رابطه عاقل هستند و همان اندازه که ما طالب جنگ با آنها نیستیم، آنها نیز تمایل به جنگ با ما ندارند.» رویتر می‌افزاید: «در این حال، ایران از توانایی اندکی در زمینه پاسخگویی به قدرت آتش امریکا برخوردار است و یک کارشناس دولت ریگان در امور خلیج[فارس] معتقد است در حدود ده فروند هواپیمای اف - 14 قابل استفادة ایران جرئت نخواهند کرد با خلبانان به خوبی آموزش دیدة امریکایی درگیر شوند. کارشناس مزبور اضافه کرد: ایران دارای تعدادی هواپیماهای اف - 4 و اف - 5 نیز میباشد، ولی این هواپیماها نیز به هیچ‌وجه قابل رقابت با هواپیماهای ما نیستند. منابع کنگره امریکا گفتند برخی از اعضای کنگره از حمله مستقیم ایران علیه ناوهای امریکایی وحشت ندارند، بلکه ترس آنها از برخورد این ناوها با مین یا آسیب دیدن بر اثر حادثهای که مستقیماً متهم کردن ایران به دست داشتن در آن مشکل است، میباشد.»[۱۶]
گزارش- 791
آقای محمدجواد لاریجانی معاون وزیرخارجه که به مسکو سفر کرده بود، امروز وارد تهران شد. وی در گفت‌وگویی با تأکید بر خطرناک بودن تحرکات امریکا در منطقه، اعلام کرد: «هر دو کشور ایران و شوروی با هرگونه افزایش نظامی امریکا در خلیج‌فارس مخالف‌اند.» وی درباره مذاکرات اقتصادی خود با مقامات شوروی گفت: «پیشنهادات جدیدی در زمینه نفت و گاز ارائه شده که این پیشنهادات در دست بررسی است و به محض اینکه به مرحله نهایی برسد، به‌طور رسمی اقدامات عملی آن شروع خواهد شد.»[۱۷]
گزارش- 792
متن کامل پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی شورای امنیت سازمان ملل را که قرار است روز دوشنبة آینده (29 تیر) در اجلاس این شورا به بحث گذاشته شود، خبرگزاری رویتر امروز منتشر کرد. این خبرگزاری اعلام کرد: «در این پیش‌نویس، ضمن ابراز نگرانی عمیق از ادامه جنگ میان ایران و عراق - به رغم درخواستهای مکرر برای آتشبس - بمباران مناطق مسکونی کاملاً غیرنظامی، حمله به کشتیها و هواپیماهای بیطرف، نقض قوانین بین‌المللی انسانی و دیگر قوانین مربوط به مناقشههای مسلحانه و بهویژه استفاده از سلاح شیمیایی - مغایر پروتکل 1925 ژنو - تقبیح گردیده است. در این پیش‌نویس، همچنین از تشدید و گسترش مناقشه، شدیداً ابراز نگرانی و خاطرنشان شده است، شورای امنیت با تصمیم راسخ برای پایان دادن به هرگونه فعالیت نظامی بین ایران و عراق، بر این اعتقاد است که یک صلح جامع عادلانه، شرافتمندانه و پایدار باید بین دو کشور برقرار گردد. در این پیش‌نویس آمده است: شورای امنیت از ایران و عراق میخواهد بهعنوان نخستین گام در جهت حل مناقشهشان از طریق مذاکره، یک آتشبس فوری را رعایت کرده، به هرگونه فعالیت نظامی در زمین، هوا و دریا پایان دهند و تمام نیروهای خود را بدون تأخیر به مرزهای شناخته شده بین‌المللی عقب بکشند. شورای امنیت همچنین از دبیرکل سازمان ملل میخواهد گروهی از ناظران این سازمان را برای رسیدگی، تأیید و نظارت بر آتشبس و عقب‌نشینی نیروها، به منطقه گسیل داشته، برای مشورت با طرفهای متخاصم اقدام لازم به عمل آورد و گزارشی در این زمینه به شورای امنیت تسلیم کند. شورای امنیت در ضمن از ایران و عراق میخواهد با دبیرکل سازمان ملل متحد در اجرای این قطعنامه و تلاش برای دستیابی به یک راهحل جامع، عادلانه و شرافتمندانه که مورد قبول هر دو طرف باشد و تمام مسائل موجود را در بر بگیرد، همکاری کنند. شورای امنیت همچنین از تمام کشورها خواست ضمن رعایت نهایت خویشتنداری، از دست زدن به هر اقدامی که ممکن است به تشدید وخامت بیشتر مناقشه منجر شود، خودداری ورزند و به اجرای این قطعنامه کمک کنند. در پیش‌نویس این قطعنامه همچنین مسئله آزادی اسیران جنگ پیش‌بینی شده است. در پایان این قطعنامه آمده است: شورای امنیت موافقت می‌کند در صورت لزوم، برای اتخاذ تدابیری بهمنظور تضمین اجرای این قطعنامه تشکیل جلسه دهد.»[۱۸] در این حال، روزنامه پاکستانی مسلم اقدامات شورای امنیت در این زمان را سؤال برانگیز خوانده و به سکوت این شورا در برابر تجاوز عراق به ایران در سال 1359 اشاره می‌کند. این روزنامه مینویسد: «چگونه شورای امنیت در بیانیهای که در هنگام تجاوز عراق به ایران انتشار داد، خواستار خروج نیروهای عراقی از ایران نگردید ولی امروز که نیروهای ایرانی مناطقی از خاک عراق را آزاد ساختهاند، خواستار خروج نیروهای ایرانی از عراق شده است؟» این نشریه، سپس نتیجهگیری می‌کند: «شورای امنیت سازمان ملل بیطرف نیست و از عراق حمایت می‌کند. چنانچه سازمان ملل بخواهد حرکتهای خود را در راستای تلاش‌های سابق قرار دهد، بدیهی است که موفقیتی در استقرار صلح به دست نخواهد آورد.» روزنامه مسلم در پایان مطلب خود، ضمن اشاره به این نکته که غرب باید تاکنون فهمیده باشد که بدون جلب رضایت جمهوری اسلامی ایران هیچگونه طرحی درباره جنگ تحمیلی به نتیجه نخواهد رسید، می‌افزاید: «زمزمه تحریم فروش سلاح که یک بار دیگر از سوی حامیان عراق علیه جمهوری اسلامی ایران شنیده می‌شود، همچون گذشته با شکست روبه‌رو خواهد شد و ایران همچنان مثل گذشته آنچه را لازم داشته باشد به دست خواهد آورد.»[۱۹]
گزارش- 793
با توجه به اینکه اعلام شده است آخرین نشست اعضای شورای امنیت سازمان ملل برای تصمیمگیری درباره قطعنامة جنگ ایران و عراق پس فردا (29 تیر) تشکیل می‌شود و به دنبال انتشار اخباری درباره ایفای نقش جدی وزیرخارجه آلمان غربی در این زمینه، امروز سفیر این کشور پیام ویژه هانس دیتریش گنشر وزیرخارجه آلمان را درباره نشست آتی شورای امنیت، تسلیم آقای ولایتی کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد: «وزیرخارجه کشورمان در این دیدار با تأکید بر مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران درباره جنگ و لزوم محکومیت رژیم متجاوز عراق از سوی شورای امنیت گفت: قطعنامه پیشنهادی شورای امنیت برای پایان جنگ ایران و عراق از نظر ایران به هیچ‌وجه قابل قبول نیست. در شرایط فعلی، عملیترین اقدام که فرا روی شورای امنیت سازمان ملل قرار دارد، تلاش برای جلوگیری از گسترش جنگ در خلیج‌فارس است. در غیر این صورت، شورای امنیت قادر نخواهد بود موضعگیریهای یکجانبه و غیرعادلانة گذشتة خود را تعدیل نماید.» وی افزود: متأسفانه این پیش‌نویس در صورت تصویب، دست دبیرکل سازمان ملل را برای ادامة تحرکات مؤثر و مثبت خواهد بست. ولایتی اظهار امیدواری کرد که اعضای شورای امنیت با واقع‌بینی از اتخاذ تصمیمات غیرمؤثر خودداری کنند و تلاش خود را در جهت جلوگیری از گسترش آتش جنگ توسط عراق شکل دهند.[۲۰] رجایی خراسانی سفیر دائمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل نیز در مصاحبهای با اعلام این مطلب که قطعنامه شورای امنیت هیچ اهمیت قانونی ندارد، تأکید کرد که شورای امنیت باید طرف متجاوز را محکوم کند. به گزارش رادیو امریکا، وی گفت: «انگلیس، چین، فرانسه، شوروی و امریکا در یک کلوپ هستند.» وی افزود: «برای اولین بار پنج عضو دائمی شورای امنیت کاملاً مستقل و جدای از بقیه اعضای شورا، اقدام به تصمیمگیری کرده‌اند. این خیلی مهم است که آنها شخصاً خود را درگیر یک مسئله ملی کرده‌اند.» وی گفت: «من فکر میکنم که شورای امنیت بایستی اشغال ایران را بهوسیله عراق محکوم کند.»[۲۱] وی اضافه کرد: «در موضع جمهوری اسلامی ایران درباره شورای امنیت هیچ تغییری بهوجود نیامده است، ولی وقتی شورای امنیت مرا در جریان رأی شورا بگذارد، قطعنامه تصویبی را به تهران خواهم فرستاد.»[۲۲] از رجایی خراسانی سؤال شد: «آیا در شرایطی که ریگان و تاچر (امریکا و انگلیس) از دکوئیار خواستهاند تا شخصاً عهدهدار مأموریتی در زمینه پایان دادن به جنگ شود، ایران وی را خواهد پذیرفت یا نه؟» وی پاسخ داد: «دعوت این دو کشور از دکوئیار احمقانه است. امّا دکوئیار می‌تواند جدای از این مسئله از تهران دیدار کند و دعوت ایران از وی هیچ ربطی به بیانیه ریگان و تاچر در این زمینه ندارد.»[۲۳]
گزارش- 794
در ادامة تلاش مقامات کشورهای عربی برای تقویت تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل، امروز اعضای هیئت هفت‌گانه عربی برای گفت‌وگو با مقامات ایتالیا وارد رم شدند و با جولیو آندرئوتی وزیرخارجه ایتالیا، گفت‌وگو کردند. شاذلی قلیبی دبیرکل اتحادیه عرب که سرپرستی این هیئت را برعهده دارد، در این دیدار با اشاره به پشتیبانی کلیه دولتهای عربی از کویت، آن را کشوری صلحدوست خواند که از هرگونه کمک به کشورهای نیازمند جهان سوم دریغ نکرده و وظایف مالی خویش را نسبت به سازمان ملل متحد ادا کرده و همیشه برای ثبات و برقراری صلح در منطقه عمل کرده است. وزیر مشاور در امور خارجه کویت نیز با معرفی کشور خود بهعنوان حامی استقرار صلح در منطقه، گفت: «اندیشه کویت، همانا دستیابی به متوقف نمودن جنگ عراق و ایران و برقراری صلح در منطقه است.»[۲۴] در این حال، توماس مکفارو از کارشناسان امریکایی در جنگ ایران و عراق که به گفتة رادیو امریکا، نویسنده چندین کتاب درباره جنگ ایران و عراق است، از کویت بهعنوان یکی از اصلیترین شرکای عراق نام برد و حمایت امریکا از این کشور را ناقض بیطرفی اعلام شده خواند. وی گفت: «امریکا با دیدی باریکتر درصدد تضمین امنیت کویت برآمده است. کویت هماکنون دو نگرانی بزرگ دارد؛ اول اینکه عراق تا کی می‌تواند در برابر ایران دوام بیاورد؟ دوم، مسئله بیاطمینانی از وضعیت داخلی کشور.» وی می‌گوید: «کویت یکی از عاصیترین ممالک جهان در صحنه بین‌المللی است. کویت نیز چون دیگر اعراب حامی عراق، نسبت به ناتوانی عراق در مقابله با ایران سرخورده و خشمگین است. در حالی که ما رسماً از کویت بهعنوان یک کشور بیطرف نام میبریم، کویت بیطرف نیست و مهمترین پشتیبان عراق است؛ از نظر مالی و غیره. تجهیزات جنگی شوروی از طریق بنادر کویت به عراق حمل می‌شود. امریکا هم با تضمین امنیت کویت و حمایت از آن کشور از حالت و سیاست بیطرفی فاصله میگیرد و به نظر میرسد که امریکا غیرمستقیم از عراق حمایت می‌کند.»[۲۵]
گزارش- 795
رئیس مجلس ملی مصر اعلام کرد که کشورهای غیرمتعهد باید تلاش مشترک خود را برای پایان دادن به جنگ فاجعهآمیز ایران و عراق که زندگی صدها هزار تن را بر باد داده و اقتصاد دو کشور را مختل کرده است، به کار گیرند. رادیو صلح و ترقی با اعلام این خبر می‌افزاید: «وی در یک مصاحبه مطبوعاتی تأکید کرد: جنگی که هفت سال ادامه دارد، همچنین در رابطه با تجمع مدرن‌ترین سلاحها در این ناحیه، امنیت منطقه را در معرض خطر قرار داده است.»[۲۶] در این حال علی لطفی نخست‌وزیر سابق مصر و رئیس جمع مشورتی مصر (پارلمان)، برای حمایت این کشور از کویت اعلام آمادگی کرد. وی در مصاحبه با روزنامه الرأی العام گفت: «مذاکرات بین مصر و کویت در خصوص همکاری‌های احتمالی بین دو کشور، همچنان ادامه دارد.» وی افزود: «نظریه بنیادی و استراتژیکی ما این است که خلیج‌فارس، بخشی از امنیت مصر محسوب می‌شود و هر خطری که این منطقه را تهدید کند، به مثابه تهدیدی علیه ما تلقی می‌شود. بنابراین ما در ازای هرگونه کمکی که از سوی کویت و دیگر کشورهای منطقه درخواست شود، تردید نخواهیم کرد. دیپلماتها میگویند کویت پس از کشف ده الی سیزده مین در آب‌های منتهی به ترمینال نفتی الاحمدی در این کشور، تقاضای کمک از مصر را جهت مینروبی خطوط دریایی خود مورد بررسی قرار داده است.»[۲۷]
گزارش- 796
خبرگزاری فرانسه از آخرین وضعیت محاصره سفارت ایران در پاریس گزارش داد: «24 ساعت پس از قطع روابط دیپلماتیک میان فرانسه و ایران، سفارت این کشور در پاریس با نردههای فلزی محصور شده و نیروهای ویژه و مأموران پلیس، ملبس به جلیقههای ضدگلولـه در اطراف آن کمین کرده و از بامداد امروز ارتباط آن را با جهان خارج قطع کرده‌اند. سر در ساختمان سفارت همچون شب گذشته، تمامی شب با سه پروژکتور قوی روشن شده بود. در پشت پردههای کشیده، نور تا پاسی از شب به درون نفوذ کرده بود، در حالی که مواد غذایی و مقادیری پتو توسط پلیس در اختیار اعضای سفارت قرار داده شده است. بامداد امروز دوشنبه، نزدیک به ده دستگاه اتوبوس پلیس و دو دستگاه اتوبوس ژاندارمهای سیار، در دو طرف سفارت متوقف شده‌اند. فاضلابهای محلهها، همه ساعت مورد بررسی قرار میگیرند و مأموران پلیس ضدشورش بر روی پشتبام ساختمانهای اطراف سفارت‌خانه مستقر شده‌اند. خیابانی که سفارت‌خانه در آن قرار دارد، کماکان بر روی تردد در دو جهت بسته شده است و مأموران پلیس ضدشورش در حالی که سلاح به کمر بستهاند، هویت افرادی را که در بخش امنیتی وارد میشوند کنترل میکنند. در ساختمان سه طبقهای که سفارت‌خانه در آن قرار دارد و پرچم ایران نیز بر فراز آن در اهتزاز میباشد، پردهها کماکان کشیده شده است و کرکرههای بیرونی در آخرین طبقه بسته است و تنها وسیله برقراری ارتباط مستقیم با خارج صحبت کردن از میان میلههاست.»[۲۸] وزیرخارجه فرانسه نیز از پافشاری بیشتر این کشور برای برآورده شدن شرایط دولت فرانسه سخن گفت. رادیو امریکا می‌گوید: «ژان برنارد ریمون وزیر امورخارجه فرانسه گفته است تا زمانی که از وحید گرجی که در سفارت ایران در پاریس به دستور یک قاضی فرانسوی تحت پیگرد قرار گرفته است، بازجویی به عمل نیاید، وی واجد شرایط برای بازگشت به ایران نمیباشد. وزیر امورخارجه فرانسه گفت دولت متبوع وی، اخطار ایران را درباره خودداری پلیس فرانسه از محاصره سفارت ایران در پاریس، غیرقابل قبول میداند. ژان برنارد ریمون گفت فرانسه را نمیتوان مرعوب ساخت.»[۲۹] در این حال، با آنکه فرانسه، ایتالیا را بهعنوان حافظ منافع خود در تهران برگزیده است، ولی ایران در اینباره اقدامی نکرده است. خبرگزاری فرانسه دراین‌باره گزارش داد: «در سفارت ایران در پاریس گفته شد که ایران هنوز انتخاب نکرده است کدام کشور عهدهدار منافعاش خواهد شد. ناظران یادآور شدند که سوئیس، حافظ منافع ایران در اسرائیل و الجزایر، حافظ منافع این کشور در امریکاست. سوئیس همچنین نماینده منافع امریکا در تهران است. فرانسه به نوبه خود از ایتالیا خواسته است تا نمایندگی منافعاش در ایران را بهعهده گیرد و رم موافقت اصولی خود را نیز اعلام کرده است.» از سوی دیگر، به گزارش آسوشیتدپرس، یک سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در خصوص اظهارات امروز (شنبه) وزیر کشور ایران درباره کارکنان سفارت‌خانه فرانسه در تهران گفت: «هیچ عکس‌العمل فوری نسبت به بیانیه ایران صورت نخواهد گرفت.»[۳۰] همچنین در راستای فشار بیشتر بر ایران، امروز اعلام شد که دولت فرانسه برای چهار تن از افراد سفارت ایران، حکم اخراج صادر کرده است. خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع دولتی فرانسه اعلام کرد: «به گفته منابع دولتی فرانسه، علیه چهار ایرانی بازداشت شده، طی روز جمعه در پاریس حکم اخراج صادر شده است و آنها در سفارت‌خانه ایران در پاریس تحت نظر قرار دارند. این چهار تن که در فرانسه اقامت دارند، از کارمندان سفارت‌خانه ایران هستند، ولی عضو هیئت دیپلماتیک یا کارمندان اداری و فنی نیستند. آنها همچنین از وضعیت ویژه نیز برخوردار نیستند. منابع یاد شده افزودند که این تصمیم، بهخاطر نظم عمومی اتخاذ شده است.»[۳۱]
گزارش- 797
علیاکبر محتشمی وزیر کشور، افراد سفارت فرانسه را به جاسوسی و داشتن روابط با ضد انقلاب متهم کرد. وی گفت: «افرادی که در داخل سفارت فرانسه در تهران هستند، پلی بین ضد انقلابیون داخلی و خارجی میباشند که اطلاعاتی را رد و بدل می‌کردند.» وزیر کشور گفت: «این افراد بایستی توسط پلیس دستگیر و تحویل مقامات قضایی شوند تا برابر قوانین نظام جمهوری اسلامی، محاکمه و تحت پیگرد قانونی قرار گیرند.»[۳۲] رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی با انعکاس سخنان آقای محتشمی درباره وضعیت عمومی سفارت‌خانه فرانسه در تهران گفت: «خیابانی که سفارت فرانسه در تهران در آن واقع است، امروز به محاصره متجاوز از صد نفر از نیروهای پلیس و واحدهای سپاه پاسداران درآمده است. علاوه بر این، تعدادی از اتومبیلهای مرسدس بنز متعلق به وزارت خارجه ایران نیز در محل دیده می‌شود. محاصره سفارت فرانسه برای سفارتخانههای ایتالیا و واتیکان نیز که در همین خیابان قرار دارند، تولید اشکال کرده است.» رادیو بی‌بی‌سی بدون اشاره به اقدامات دولت فرانسه در تشدید وخامت اوضاع سیاسی بین دو کشور، درباره سخنان وزیر کشور ایران گفت: «اظهارات وزیر کشور ایران امکان هرنوع معاملهای را که بر اساس آن دیپلماتهای فرانسوی در ایران در مقابل اجازه خروج به دیپلماتهای ایرانی در فرانسه، خواهند توانست تهران را ترک کنند، منتفی میسازد.»[۳۳]
گزارش- 798
روزنامه لوموند در سرمقاله امروز خود با عنوان "شکست یک سیاست"، از ناهماهنگی وزارت خارجه و وزارت کشور فرانسه انتقاد کرد و با توجه به موقعیت ایران، شروع روندی را که به قطع رابطه با ایران منجر شد، ابهامآمیز و درخور توضیح دانست. در این مقاله که با جملات سؤالی آغاز می‌شود، آمده است: «چرا وزارت کشور در زمان معینی، رویه احتیاطآمیز وزارت خارجه را مورد بیاعتنایی قرار داده و به نحوی بیپروا، سیاستی سختگیرانه و انعطافناپذیر که میبایستی از مدتها پیش اختیار می‌کرد، در پیش گرفت؟ چرا هرگونه آشتی و مصالحهای ناممکن شد، حال آنکه از 16 ماه پیش، گامهای کوچک و احتیاطآمیز دیپلماسی فرانسه، موجب آزادی پنج گروگان شده بود؟ چرا بهای پرداخت شده برای چنین نتیجهای، ناگهان غیرقابل تحصیل و پذیرش شد؟ مسائل و مشکلات واقعی ممکن است از این پس خودنمایی کند. در برابر انواع و اقسام تهدیدهایی که از این پس بر منافع فرانسه سایه خواهد افکند، پاریس چه نوع استراتژی را مورد نظر قرار داده است؟ آیا دولت پیامدهای قطع روابط خود با ایران را که حتی ممکن است در صورت حمله ایران به کشتیهای فرانسوی در خلیج‌فارس، به یک برخورد نظامی منتهی شود، دقیقاً مورد بررسی و سنجش قرار داده است؟» در پایان این سرمقاله روزنامه لوموند آمده است: «دگرگونی رویه و سیاست فرانسه نسبت به ایران، درخور یک توضیح منطقی و کامل است و بهویژه اینکه آقایان میتران رئیسجمهور و شیراک نخست‌وزیر، چندینبار تصریح کرده‌اند، ایران همچون عراق یک کشور بزرگ و دوست فرانسه است. بدیهی است که مقامات ایران، پیام مزبور را رد کرده‌اند زیرا همواره در این فکر بودهاند که فرانسه را به سلب حمایت نظامی از بغداد وادار سازند و مقامات فرانسه هم چون این نکته را به موقع درک نکردهاند، بیمهابا خویشتن را در مذاکرات مشکوکی آلوده و درگیر ساختهاند که امروز به قطع رابطه با ایران منتهی شده است و این به خودی خود نشانه بارز شکست یک سیاست محسوب می‌شود.»[۳۴](ضمیمه دارد)
گزارش- 799
جان سیمپسون مفسر تلویزیون دولتی بی‌بی‌سی به نقل از منابع وزارت خارجه، از عادی شدن رابطه انگلیس و ایران تا پایان سال جاری میلادی خبر داد. خبرگزاری جمهوری اسلامی دراین‌باره گزارش داد: «جان سیمپسون در اخبار کانال 1 تلویزیون بی‌بی‌سی گفت: "وزارت خارجه انگلیس امیدوار است تا پایان سال جاری مسیحی، تعداد بیشتری دیپلمات در ایران داشته باشد و روابط دو کشور بهبود یابد." در حالی که مطبوعات انگلیس سیمپسون را شخصی مطلع و دارای روابط خاص و نزدیک با وزارت خارجه آن کشور میشناسند، سخنگوی وزارت خارجه انگلیس مدعی شد، از منبع خبری سیمپسون اطلاعی ندارد و نمیداند وی با استناد به کدام منبع چنین اظهار نظری کرده است.»[۳۵] در این حال، سخنگوی وزارت خارجه انگلستان بدون هرگونه موضعگیری اعلام کرد که با فرانسه همدردی می‌کند. وی در یک مصاحبه تلفنی با خبرگزاری جمهوری اسلامی، در پاسخ به وضعیت رابطه ایران و فرانسه گفت: «هیچگونه بیانیه رسمی در این زمینه انتشار نیافته است و اگر درباره موضع ما در این مورد سؤال شود، باید گفت دولت انگلیس با توجه به تجارب خود درک می‌کند که روابط بین کشورها باید بر اساس احترام به قوانین بین‌المللی استوار باشد. درباره فرانسه، ما متوجه و ناظر اقدام پاریس هستیم و با وضع مشکل آنها ابراز همدردی میکنیم.»[۳۶] خبرگزاری جمهوری اسلامی با در نظر داشتن رقابت دو کشور (فرانسه و انگلیس) در صحنه سیاسی اروپا، درباره موضع اعلام نشدة انگلیس و همچنین اقدامات احتمالی این کشور برای بهرهبرداری از تشنج به وجود آمده در روابط ایران و فرانسه اعلام کرد: «دولت انگلیس بهدلایل بسیار قاعدتاً میبایست از قطع رابطه پاریس با تهران خوشحال باشد، زیرا فرانسه یکی از بزرگترین رقبای انگلیس در صحنه سیاسی و اقتصادی جهان و بهخصوص در خاورمیانه بهشمار میآید و وضعیت دشوار رقیب در ایران برای لندن قاعدتاً مسئله نامطبوعی نمیتواند باشد. انگلستان در چندسال اخیر، به طرق مختلف و بهخصوص از راه خبرسازیهای گوناگون سعی داشته است از عادی شدن روابط تهران و پاریس جلوگیری کند. طبیعی است، در حالی که روابط انگلیس و ایران ماه قبل به کمترین حد ممکن سیاسی تنزل یافت، امکان بهرهبرداری پاریس از خلأ ناشی از عدم حضور فعال انگلیس در ایران وجود داشت، اما اینک پاریس در این زمینه در مقایسه با لندن در موقعیت بدتری قرار گرفته است. قطع رابطه فرانسه با ایران اینک بهانه خوبی برای طرح و تبلیغ انزوای سیاسی ایران پیش آورده و لندن مُصِر است با تبلیغات بین‌المللی خود در این زمینه به ایران فشار سیاسی - روانی وارد آورد. به گمان انگلیس در صورت خلق چنین فشاری شرایط عادی شدن رابطه لندن - تهران به سود انگلیس تغییر جدی خواهد کرد. در عین حال، لندن دیگر نگران فعالیت بزرگترین رقیب اروپایی خود در ایران نخواهد بود. تصور می‌شود که عادی شدن رابطه تهران با پاریس، قطعاً دیرتر از عادی شدن روابط لندن و تهران رخ خواهد داد.»[۳۷]
گزارش- 800
خبرگزاری یونایتدپرس وضعیت فعلی رابطه ایران و فرانسه، قطع رابطه ایران و امریکا و کاهش روابط ایران و انگلیس به پایین‌ترین سطح را موجب افزایش قدرت دیپلماسی شوروی و تحکیم نقش این کشور در جنگ ایران و عراق دانست: «قطع رابطه بین فرانسه و ایران، موضع شوروی را بهعنوان تنها قدرت عمدة دارای مناسبات روشن دیپلماتیک با هر دو طرف جنگ خلیج[فارس]، تحکیم نموده است. نقش شوروی بهعنوان یک میانجی احتمالی در جنگ هفتساله، می‌تواند بهخصوص در نقش مانور دهنده آن در اطراف کوششهای شورای امنیت سازمان ملل جهت متوقف کردن جنگ مشهود باشد. این اقدام شورای امنیت که اکنون مورد مذاکره اعضای آن است، به دو قطعنامه جداگانه مربوط می‌شود. اگرچه دیپلماتهای عرب و غربی درباره اینکه شوروی برای تحریم اسلحه رأی بدهد - که به روابط آن با ایران آسیب خواهد زد - تردید زیاد دارند، تصویب قطعنامه اول می‌تواند پرستیژ شوروی در منطقه را افزایش دهد. اکنون فرانسه و امریکا روابطی با ایران ندارند در حالی که انگلیس پس از رویارویی ایران، فقط یک دیپلمات در تهران دارد. با توجهی که کشورهای جهان به خلیج [فارس] پیدا کرده‌اند، شوروی می‌تواند نقش یک میانجی صلح را بهعهده بگیرد و دیپلماتهای آن، بین پایتختهای دو کشور متخاصم رفت و آمد کنند. برعکس، امریکا در نقش برافروزنده شعله جنگ ظاهر شده است و دخالت نظامی خود را سریعاً افزایش داده و تهدید به حمله به ایران مینماید. دیپلماتهای غربی و عرب اشاره نمودهاند شورویها در این منطقة متشنج بهجای پیشبرد تعرضآمیز هدف‌های خود اقدام به پر کردن خلأ نمودهاند. با گسترش جنگ خلیج[فارس]، رویارویی غرب با ایران شدیدتر می‌شود و این نگرانی که حوادث ممکن است از کنترل خارج شود، افزایش مییابد. این روش آرام، مسکو را در وضع ایفا کننده نقش دیپلماتیک عمده در تهران و بغداد قرار میدهد.»[۳۸]
گزارش- 801
دبیرکل حزب لیبرال دمکرات ژاپن امروز در بغداد با طه محی‌الدین معروف معاون صدام، دیدار کرد. به گزارش رادیو دولتی عراق در این دیدار آقای پوشاکی کیبا که عضو مجلس نمایندگان ژاپن و رئیس انجمن دوستی ژاپن و عراق نیز هست، پیام شفاهی یاساهیرو ناکازونه نخست‌وزیر ژاپن، برای صدام را به محی‌الدین معروف ابلاغ کرد. به گفته این رادیو پیام مذکور درباره مناسبات و همکاری‌های موجود میان دو کشور است. براساس این گزارش در این ملاقات چگونگی گسترش مناسبات دوجانبه، آخرین تحولات جنگ ایران و عراق و تلاش‌های بین‌المللی برای پایان دادن به آن مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت.[۳۹]
گزارش- 802
به مناسبت سالگرد پیروزی کودتا در عراق و روی کار آمدن حزب بعث در این کشور، رسانههای دولتی برخی کشورهای عربی، برنامههایی در این زمینه پخش کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، تلویزیون کویت به همین مناسبت برنامة ویژهای پخش کرد که تا ساعت 2 بامداد ادامه داشت. در این برنامه شماری از خوانندگان کویتی به اجرای ترانهها و سرودهای ملی درباره صدام و حزب بعث پرداختند. بیشتر ترانهها و آوازهای خوانندگان کویتی، حاوی اهانت به جمهوری اسلامی و رزمندگان اسلام بود. در این حال، چندین انجمن و سازمان کویتی نیز با انتشار بیانیهای، همبستگی کویت با رژیم عراق را اعلام کردند.[۴۰] رادیو الجزایر نیز در برنامه ویژه سالگرد حزب بعث، ضمن ستودن رهبری و انقلاب عراق و پیشرفتهایی که در نتیجه بیست سال انقلاب در عراق به دست آمده است، گفت: «هنگامی که سرزمین بینالنهرین مورد تهدید و تجاوز قرار گرفت، فرزندان آن دیار، دلیرانه به مقابله با این تجاوز برخاستند و توانستند رؤیای تجاوزکارانه دشمنان را بر باد دهند.» رادیو الجزایر تلاش چشمگیر عراق برای پایان مسالمتآمیز جنگ را مورد ستایش قرار داد و گفت: «عراق از موضع قدرت، بارها خواستار پایان جنگ و انجام مذاکرات مسالمتآمیز و عادلانه برای دست یافتن هر دو ملت ایران و عراق به حقوق خویش شده است.»[۴۱] تلویزیون ترکیه نیز در یک برنامه تبلیغاتی به مناسبت سالگرد انقلاب عراق، با ستایش از پیشرفت عراق به رهبری صدامحسین، گفت: «پیوند رهبر عراق با مردم، صمیمی است و شخص صدام هر روز در مزرعه و کارخانه و مدرسه در میان فرزندان خویش دیده می‌شود.» این شبکه تلویزیونی افزود: «با وجود شرایط دشوار جنگ، عراق پیشرفت صنعتی نوین خود را همچنان دنبال می‌کند.»[۴۲]
گزارش- 803
خبرگزاری یونایتدپرس صادرات نفت ایران از طریق خط لولـه انتقال گاز ایران - شوروی را از محورهای اصلی گفتوگوهای لاریجانی در سفر دیروز وی به مسکو خواند و دربارة جزئیات این طرح اعلام کرد: «مقامات دیپلماتیک گفتند ایران طرح تعمیر یک خط لولة گاز بلااستفاده جهت صدور نفت از طریق شوروی و کاهش اتکای آن کشور به حمل نفت از طریق خلیج‌فارس را مورد مذاکره قرار داده است. این پیشنهاد بنابر گزارشها، در جریان سفر محمدجواد لاریجانی فرستاده ایران به مسکو، هم‌زمان با تشدید رویارویی ایران با غرب و به وجود آمدن نگرانی درباره امنیت کشتیرانی در خلیج‌فارس، انجام شده است. فشار ایران برای انتقال نفت از طریق شوروی اگر چنانچه اختلال بیشتری در رفت و آمد نفتکشها در خلیج‌فارس - که در حال حاضر تنها راه صادرات نفت ایران است - بهوجود آید، افزایش خواهد یافت. عراق اکنون نفت خود را از طریق ترکیه و عربستان سعودی ارسال می‌کند. گفتوگوهای مربوط به نفت، بر نفوذ شوروی در منطقه - در حالی که ایران بیش از پیش از غرب دور می‌شود - تأکید دارد.»[۴۳]
گزارش- 804
در جهت تقویت اقدامات دولت برای مهار تورم و مبارزه با گرانفروشی و احتکار، امامخمینی اجازه اجرای تعزیرات حکومتی را به میرحسین موسوی نخست‌وزیر، اعطا کردند. متن نامه نخست‌وزیر در اینباره چنین است: «امام امت در شب 27/4/1366، در جلسه رؤسای سه قوه با حضور برادران ارجمند آقایان موسوی اردبیلی، هاشمی رفسنجانی، حاج احمدآقا، موسوی نخست‌وزیر، موسوی خوئینیها و ولایتی، اختیار تعزیر حکومتی را با اجرای آن، در ادامه اجازهای که برای تعزیر و نظارت بر آن مرحمت فرموده بودند، به نخست‌وزیر دادند و فرمودند، قاطع عمل کنید. در پاسخ به این سؤال که این مسئله در ارتباط با قوه قضائیه قرار میگیرد، فرمودند: این تعزیر حکومتی است، تعزیر شرعی نیست. در عین حال، اجازه فرمودند که به فرمایش ایشان استناد شود. میرحسین موسوی نخست‌وزیر.»[۴۴]
ضمیمه گزارش782: شرح عملیات نیروهای غواص لشکر5 نصر طبق برنامه‌ریزی انجام شده، حدود ساعت 20:30 غواص‌های لشکر5 نصر که موج اول نیروهای تک‌ور بودند با وارد شدن به آب در محل اسکله، با قصد تصرف بخش‌های از دست رفته در تهاجم روز 20/4/1366 عراق در ضلع شرقی جزیره مجنون جنوبی، به سمت هدف‌های خود حرکت کردند. حرکت غواص‌ها تا رسیدن به نقطه‌ای که برای هماهنگی نهایی مشخص شده بود، طبق برنامه دنبال شد. حدود ساعت 11:30 هر سه دسته غواص با مسئول محور تماس گرفتند و با اعلام رسیدن به نقطة تعیین شده، برای حرکت به سمت هدف‌های خود اعلام آمادگی کردند. لذا به آنان دستور داده شد خود را به مواضع دشمن نزدیک‌تر کرده و نیم ساعت دیگر عملیات را آغاز کنند و طی این مدت فقط با مسئول محور در تماس باشند. در پی آخرین هماهنگی دسته‌های غواص با مسئول محور، ابتدا غواص‌های دسته2 از روبه‌رو به مقابل سنگر صفر رسیدند و سپس غواص‌های دسته1 پس از دور زدن پد صفر از پشت (جنوب) به نقطه اتصال پد صفر و دژ شرقی رسیدند و دسته3 نیز به دلیل نفوذ بیش از حد پیش‌بینی اولیه در عمق منطقه و در امتداد دژ شرقی، دیرتر از دو دسته دیگر به دژ شرقی رسیدند و نیروها در کنار دژ برای هماهنگ شدن با یکدیگر مستقر شدند. نیروهای دسته 1 و 2 بعد از تماس با مسئول محور بلافاصله از آب خارج شده و از دو نقطه با سرعت زیادی خود را روی دژ رساندند و با فاصله اندکی غواص‌های دسته 3 نیز موفق به حضور در روی دژ شدند و درگیری خود را با نیروهای دشمن آغاز کردند. سرعت زیاد غواص‌ها در حضور روی دژ شرقی آن‌چنان بود که کلیه نیروهای عراقی غافلگیر شدند و نتوانستند عکس‌العملی نشان بدهند تا حدی که تیربارهای مستقر در سنگر صفر که نقطه ثقل حضور نیروهای عراقی بود، حتی قادر به شلیک یک تیر هم نشدند. پس از آنکه محوطه سنگر صفر به تصرف غواص‌های دسته1 درآمد، نیروها اقدام به پاک‌سازی محدوده تصرف شده کردند. تعدادی از نیروهای عراقی حاضر در ادامة دژ (به سمت عقب منطقه) نیز که یک‌باره وضعیت منطقه را غیرعادی دیده و موفق به مقاومت نشده بودند، اقدام به فرار به سمت عقب منطقه کردند. در همان لحظات اولیه، غواص‌ها به‌طور غیرمنتظره‌ای با دو مشکل مواجه شدند: نخست آنکه تعدادی از اسلحه‌ها به دلیل نفوذ گل و لای در آنها به هنگام شلیک دچار نقص شدند و دیگر اینکه بی‌سیم‌ها نیز در ایجاد ارتباط با مشکل مواجه شدند. نیروهای دسته3 که مأموریت تصرف و تأمین بخشی از دژ (جلوتر از پد صفر) برای تأمین پد صفر را بر عهده داشتند، هم‌زمان با شروع درگیری در پد صفر به نزدیکی هدف رسیده و در داخل آب بودند که منورهای دشمن منطقه را روشن کرد و چون دشمن متوجه عملیات شده بود، نیروهای اطلاعات که همراه دسته بودند خود را سریع روی دژ شرقی کشاندند. رسیدن نیروهای اطلاعات دسته3 به روی دژ با عقب‌نشینی دشمن از پد صفر هم‌زمان شده بود، به نحوی که نیروهای دسته3 در حال بالا رفتن از کنارة دژ با نیروهای دشمن که بدون توجه به حضور غواص‌ها در حال دویدن به سمت سه‌راهی (محل اتصال پد صفر با دژ شرقی جزیره جنوبی) عقب‌نشینی می‌کردند، مواجه شدند. تعدادی از نیروهای دسته3 که در لحظه اول موفق به رفتن روی دژ شده بودند شروع به تیراندازی به سمت عراقی‌های در حال فرار کردند که اسلحه آنان مانند اسلحه غواص‌های دسته 1 و 2 از کار افتاد و تنها تعداد محدودی از آنها شلیک می‌کرد. دشمن که در حال فرار با فشار دیگری ناشی از حضور غواص‌های دسته3 مواجه شده بود قادر به مقاومت خاصی نشد. تنها یک سنگر در نزدیکی سه‌راه برای تسهیل در فرار نیروهای عراقی، به سمت غواص‌ها تیراندازی می‌کرد که نیروهای اطلاعات با 3 گلولـه آر.پی.جی. که همراه داشتند آن سنگر را منهدم کردند. پاک‌سازی بقیه سنگرهای تصرف شده عمدتاً به وسیله نارنجک انجام گرفت و به‌رغم مشکلات به وجود آمده، بخش‌های قابل توجهی از هدف‌های تعیین شده در طرح مانور، به تصرف گروهان غواص درآمد. در چنین وضعیتی در منطقه درگیری به دلیل قطع ارتباط بی‌سیم‌ها، غواص‌ها موفق به اعلام وضعیت خود به عقب و درخواست اعزام موج دوم (نیروهای قایق سوار) نشده بودند ولی تلاش می‌کردند این تماس را برقرار کنند. با گذشت حدود 20 دقیقه، ناگهان آسمان منطقه که تا آن لحظه عادی و آرام بود یک‌باره به وسیله منورهای شلیک شده به دست نیروهای عراقی روشن شد و حجم آتش دشمن نیز که مانند مواقع عادی به صورت پراکنده اجرا می‌شد، شدت پیدا کرد. فرمانده لشکر که این وضعیت را علامت هوشیاری و حساس شدن دشمن می‌دانست و از طرفی از آغاز درگیری در خط بی‌خبر بود، بلافاصله به مسئول محور (خلخالی) چنین دستور داد: «به سحرخیز (فرمانده دسته غواص) بگویید سریع برود و به دژ (شرقی جزیره جنوبی) بچسبد ولی درگیر نشود، تا می‌تواند خود را نزدیک کند، آرمین (فرمانده دسته غواص) هم همین‌طور، به سعیدی (فرمانده دسته غواص) هم بگو سریع برود و به سیل‌بند بچسبد.» وی بلافاصله در تماس دیگری با مسئول هماهنگی آتش توپخانه و ادوات، دستور داد آتش روی سنگر صفر را به دلیل نزدیک شدن غواص‌ها به اهداف، قطع کرده و تمامی قبضه‌ها آماده باشند که بنا به دستور عمل کنند. از آنجایی که در آن لحظات با اوج گرفتن فعالیت توپخانه و کاتیوشای دشمن که آتش دهانه قبضه‌ها و انفجارها در دید کامل حاضران روی سنگر فرماندهی بود، محمدباقر قالیباف بی‌خبر از اتفاقات در خط با تصور اینکه غواص‌ها هنوز درگیر نشده‌اند، خطاب به جمع حاضر می‌گوید: «این دیگه لو رفته، باید به بچه‌ها بگویم به سرعت (از دژ) بالا بروند.» و بلافاصله در تماس با مسئول محور گفت: «شما با سرعت همه را صدا کن، حتی المقدور تا می‌توانند دستپاچه نشوند ولی هر کجا دشمن را دیدند سریع (از دژ) بروند بالا.» در تماسی که ده دقیقه بعد با مسئول محور گرفته شد، از سوی محور اعلام شد که دسته‌های 2 و 3 غواص درگیر شده‌اند، لکن به علت قطع ارتباط، از وضعیت دسته1 خبری ندارند. در این لحظه به نیروهای موج دوم ابلاغ شد که سوار قایق‌ها شده و آماده دریافت دستور برای حرکت باشند. از این به بعد اخبار بعضاً به صورت متناقض به فرماندهی می‌رسید، برخی خبر درگیری غواص‌ها را تکذیب می‌کرد و برخی خبرها و همچنین اوضاع ظاهری منطقه، حاکی از درگیر شدن نیروها بود. چنین وضعیتی باعث شده بود که فرماندهی لشکر و حاضران به یک جمع‌بندی مطمئن و دقیقی نرسند. فعال نشدن هیچ‌یک از تیربارهای سنگر صفر که همگی منتظر بودند که به محض شروع درگیری فعال شوند، به این تردیدها بیشتر دامن می‌زد. اما در منطقه درگیری، نیروهای عراقی که با از دست دادن مواضع خود و تلفات در خط، عقب‌نشینی کرده بودند، اقدام به اجرای آتش سنگین روی مواضع از دست داده کردند که تلفات نسبتاً سنگینی را به غواص‌ها وارد کرد. اما از آنجایی که موج دوم نیروهای لشکر نصر عملاً وارد عملیات نشده و غواص‌ها نیز به دلیل وجود مشکل در اسلحه‌هایشان قادر به عکس‌العمل نبودند، نیروهای عراقی متوجه موضوعی شدند که خود از دلیل آن چندان اطلاعی نداشتند. لذا پس از مدتی به مرور و با احتیاط به سنگر صفر نزدیک شدند و چون مقاومتی از جانب غواص‌ها مشاهده نکردند با اجرای آتش منحنی و مستقیم فشار بیشتری را وارد کردند و در مدت کمی سنگر صفر را مجدداً تصرف کردند. تعدادی از غواص‌ها که شهید شده بودند در کانال داخل پد صفر ماندند و تعدادی که سالم و مجروح بودند خود را به داخل آب رسانده و از محوطه سنگر صفر دور شدند. اولین خبرها از وضعیت منطقه درگیری، پس از نیمه شب به فرماندهی لشکر رسید. یکی از غواص‌های مجروح که توانسته بود تا نزدیکی خط خودی عقب بیاید، اطلاعات اولیه‌ای را که حاکی از موفق بودن عملیات غواص‌ها بود، اعلام کرد و دقایقی بعد خبر شهادت فرمانده غواص‌های دسته1 و مجروح شدن فرمانده دسته2 به فرمانده لشکر اعلام شد. از این به بعد به مرور تعداد غواص‌هایی که عده‌ای از آنها مجروح بوده و به صورت غیر منسجم عقب آمده بودند بیشتر می‌شد که هر کدام اطلاعات پراکنده‌ای را از درگیری و نتیجة آن نقل می‌کردند. مجموع اخبار رسیده نشان می‌داد که عراقی‌ها حداقل به دو دسته از غواص‌ها که به سنگر صفر حمله کرده بودند، پاتک زده‌اند، لذا از این دقایق تمامی توجه لشکر معطوف به جمع‌آوری غواص‌ها و انتقال مجروحان به اورژانس شد. در این میان خبری از غواص‌های دسته3 که قرار بود در عمق بیشتری نفوذ و عملیات کنند نبود و تلاش محمدباقر قالیباف این بود که از آنان هم اطلاعاتی به دست آورد. از حدود ساعت 3:30 بامداد که تقریباً وضعیت مجروح شدن غواص‌ها و عقب آمدن آنها و از طرف دیگر حضور نیروهای عراقی روی پد صفر مشخص شده بود، جمع‌آوری غواص‌های سالم از آب و انتقال نیروها و مجروحان به عقب دستور اصلی کار بود. ساعت 5:40 صبح، 26 غواص دسته3 به همراه فرمانده گروهان که برای زدن به عمق دشمن رفته بودند و تا آن زمان از آنان خبری در دست نبود، در حالی که تعدادی از آنها مجروح شده بودند، عقب آمدند. از مجموع صحبت‌های غواص‌ها مشخص شد که برخلاف تردیدهای موجود بین فرماندهان مبنی‌بر عدم توفیق غواص‌ها یا درگیر نشدن آنان با نیروهای عراقی، غواص‌های دسته 1 و دسته 2 در یک عملیات بسیار سریع و غافلگیرانه مواضع عراقی‌ها را تصرف کردند، اما به دلیل قطع ارتباط و میسر نشدن اعلام وضعیت به مسئول محور برای فرستادن نیروهای موج دوم به مشکل برخوردند. از طرف دیگر، به علت وجود میدان مین در کناره‌های پد و شهید یا مجروح شدن نیروهای تخریب که همراه دسته3 بودند، بجز نیروهای اطلاعات بقیه موفق به رفتن روی دژ نشده و در کنار دژ و داخل آب معطل مانده بودند و به علت حجم بالای آتش منحنی و مستقیم دشمن (تانک و آر.پی.جی. و کالیبر) آمار شهیدان و مجروحان سریع بالا می‌رفت، لذا شعبانی فرمانده گروهان که همراه دسته بود تصمیم گرفت باقی نیروهای سالم و مجروح را تا پد صفر عقب بکشد و روی آن مستقر شوند. غواص‌های این دسته ابتدا شهیدانی را که داخل آب بودند مقداری از پد دور کرده و سپس به فاصله مشخصی از پد به سمت عقب حرکت کردند. در نزدیکی پد صفر با چند نفر از نیروهای دسته 1 و 2 که در آب‌های منطقه سرگردان بودند برخورد کردند و در صحبت با آنان موفق نبودن عملیات مشخص شد. بنابراین بقیه نیروهای این دسته (26 نفر) که بدون اسلحه و تجهیزات بودند و رفتن به سمت سنگر صفر را بدون نتیجه می‌دیدند، تصمیم به عقب آمدن گرفتند که به علت احتمال گم کردن راه، تا نزدیک صبح در منطقه ماندند و با روشن شدن هوا و یافتن جهت، به سمت اسکله خودی حرکت کردند. بدین ترتیب با توجه به مشکلات پیش آمده و موفق نشدن نیروهای غواص در تثبیت مناطق تصرف شده، فرمانده لشکر5 نصر پس از روشن شدن هوا، دستور تثبیت خطوط پدافندی و جمع‌آوری پیکر شهیدان و رسیدگی به نیروهای مجروح را صادر کرد.[۴۵]
ضمیمه گزارش 798: گاه‌شمار رویدادهای دیپلماتیک بین ایران و فرانسه از 1358 تا 1366 روزنامه کیهان، اهم رویدادهای دیپلماتیک ایران و فرانسه را از سال 1979 تا 1987 (1358 تا 1366) که به قطع کامل روابط دو کشور انجامید، به صورت گاه‌شمار و به شرح زیر تنظیم کرده است: «11 فوریه (22 بهمن 1359): شاپور بختیار آخرین نخست‌وزیر رژیم پهلوی، وارد پاریس می‌شود. فوریه 1981 (بهمن 1359): فرانسه، تعدادی جت جنگنده میراژ برای جنگ علیه ایران، در اختیار عراق قرار میدهد. 29 جولای 1981 (7 مرداد 1360): مسعود رجوی رهبر سازمان منافقین، به همراه بنیصدر وارد پاریس میشوند. اوت 1981 (مرداد 1360): با آغاز تظاهرات ضد فرانسوی در ایران به خاطر اعطای پناهندگی سیاسی به بنیصدر، فرانسویان مقیم ایران کشور را ترک میکنند. 11 اکتبر 1983 (19 مهر 1362): در پی افزایش فروش اسلحه فرانسوی به عراق، ایران مرکز تجاری فرانسه در ایران را تعطیل و تهدید می‌کند که دیپلماتهای فرانسوی را اخراج خواهد کرد. مارس و مه 1985 (اسفند 1363 و اردیبهشت 1364): چندین فرانسوی در لبنان توسط گروههای مسلمان شیعه طرف‌دار ایران به گروگان گرفته میشوند. 16 مارس 1986 (25 اسفند 1364): دولت ائتلاف راست - میانه در فرانسه به قدرت میرسد. 7 ژوئن 1986 (17 خرداد 1365): رجوی فرانسه را به قصد عراق ترک می‌کند. سپتامبر 1986 (شهریور 1365): انفجارهای زنجیرهای پاریس به وقوع میپیوندند. 17 نوامبر 1986 (26 آبان 1365): فرانسه و ایران قراردادی را به امضا میرسانند که طی آن فرانسه متعهد می‌شود 330 میلیون دلار از یک‌میلیارد دلاری را که زمان شاه از ایران وام گرفته بود، به جمهوری اسلامی بازپس دهد. 29 ژوئن 1987 (8 تیر 1366): پلیس فرانسه سفارت ایران در پاریس را به محاصره خود درمیآورد و خواستار بازجویی از وحید گرجی در رابطه با بمبگذاریهای سال 1986 می‌شود. 30 ژوئن 1987 (9 تیر 1366): پلیس ایران نیز سفارت فرانسه در تهران را محاصره می‌کند و مانع خروج اعضای سفارت می‌شود. 7 جولای 1987 (16 تیر 1366): ژاک شیراک نخست‌وزیر فرانسه، تهدید می‌کند در صورت خودداری گرجی از شرکت در بازجویی، فرانسه روابط خود با ایران را قطع خواهد کرد. 11 جولای 1987 (20 تیر 1366): پلیس فرانسه در بخش فرانسوی فرودگاه ژنو، یک دیپلمات ایرانی را مضروب می‌کند. 13 جولای 1987 (22 تیر 1366): یک کشتی فرانسوی در خلیج‌فارس، مورد حمله کشتیهای جنگی ایرانی قرار میگیرد. 16 جولای 1987 (25 تیر 1366): ایران 72 ساعت به فرانسه مهلت میدهد تا به محاصره سفارت ایران در پاریس خاتمه دهد وگرنه روابط خود با فرانسه را قطع خواهد کرد. 17 جولای 1987 (26 تیر 1366): فرانسه و ایران روابط خود را با چند ساعت اختلاف، قبل از مهلت 72 ساعته ایران قطع کردند.»[۴۶]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/04/27
- ↑ سند شماره 549/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات مجنون گزارش راوی قرارگاه کربلا، یدالله ایزدی، صص 37 - 30؛ و - سند شماره 25949/ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: هدایت عملیات.
- ↑ روزنامه کیهان، 28/4/1366، ص3.
- ↑ روزنامه کیهان، 28/4/1366، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 121، 28/4/1366، ص8، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/4/1366؛ و - دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 154، 31/4/1366، ص5.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 121، 28/4/1366، ص8، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/4/1366؛ و - دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 154، 31/4/1366، ص5.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 27/4/1366، ص18.
- ↑ روزنامه کیهان، 27/4/1366، ص3.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 27/4/1366، ص18.
- ↑ سند شماره 27890 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای اطلاعاتی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی به نیروی زمینی سپاه (اهواز - گلف)، شماره 18، 6/5/1366، ص18؛ و - سند شماره 88191 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد سپاه یازدهم امام حسن(ع) به ستاد مرکزی سپاه (معاونت اطلاعات)، 1/5/1366؛ و - سند شماره 88185 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش سپاه چهارم بعثت به ستاد مرکزی، 5/1/1366؛ و - دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 155، 8/5/1366، ص16؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 124، 31/4/1366، صص 42 و 43، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، 30/4/1366.
- ↑ سند شماره 27890 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 148، 24/5/1366، ص1، آتن - خبرگزاری یونایتدپرس، 23/5/1366.
- ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 155، 8/5/1366، ص15؛ و - سند شماره 88265 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به فرماندهی نیروی زمینی سپاه، 6/5/1366، ص3؛ و - سند شماره 88175 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد سپاه یازدهم امام حسن عسگری(ع) کردستان (معاونت اطلاعات) به ستاد مرکزی سپاه (معاونت اطلاعات)، 1/5/1366.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 28/4/1366، ص2.
- ↑ روزنامه کیهان، 29/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ همان.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 121، 28/4/1366، ص22، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، 27/4/1366.
- ↑ همان، صص 21 - 19، واشنگتن - خبرگزاری رویتر، 27/4/1366.
- ↑ روزنامه کیهان، 27/4/1366، ص17.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 27/4/1366، ص18.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 27/4/1366، ص9.
- ↑ روزنامه رسالت، 28/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ روزنامه رسالت، 27/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ همان.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 27/4/1366، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 121، 28/4/1366، ص10، رادیو کویت، 27/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 120، 27/4/1366، ص16، رادیو امریکا، 26/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 121، 28/4/1366، ص14، رادیو صلح و ترقی، 27/4/1366.
- ↑ همان، ص23، کویت - خبرگزاری رویتر، 27/4/1366.
- ↑ همان، ص47، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 27/4/1366.
- ↑ روزنامه کیهان، 29/4/1366، ص18.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 121، 28/4/1366، ص51، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 27/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 122، 29/4/1366، ص38، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 27/4/1366.
- ↑ روزنامه کیهان، 27/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 121، 28/4/1366، ص60، رادیو بی‌بی‌سی، 27/4/1366.
- ↑ همان، صص 63 و 64، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/4/1366.
- ↑ همان، ص74، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/4/1366.
- ↑ همان، ص53، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/4/1366.
- ↑ همان، صص 53 و 54، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/4/1366.
- ↑ همان، صص 12 و 13، مسکو - خبرگزاری یونایتدپرس، 27/4/1366.
- ↑ همان، ص78، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/4/1366.
- ↑ همان، صص 76 و 77، اهواز - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 122، 29/4/1366، ص62، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
- ↑ همان، ص61، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 128، 4/5/1366، ص56 و 57، مسکو - یونایتدپرس، 3/5/1366.
- ↑ معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، (جنگ تحمیلی و بحران خلیج‌فارس)، مهرماه 1366، ص28.
- ↑ سند شماره 549/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ روزنامه کیهان، 27/4/1366، صفحه آخر.