1363.03.20

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.03.20
نام‌های دیگر بیست خرداد
تاریخ شمسی 1363.03.20
تاریخ میلادی 10 ژوئن 1984
تاریخ قمری 10 رمضان 1404


گزارش - 1

1. امروز یک نفتکش کویتی در آبهای خلیجفارس هدف حمله هوایی قرار گرفت و بهشدت آسیب دید. این نفتکش که کاظمه نام دارد در جنوب خلیجفارس و در نزدیکی قطر بهوسیله یک هواپیمای جنگی مورد حمله قرار گرفت. هرچند این حمله به ایران نسبت داده شد، اما حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی سخنگوی شورایعالی دفاع، از پذیرش مسئولیت این حمله اجتناب کرده و گفت: «ما نمیتوانیم جزئیاتی اعلام کنیم که مسائل را مشخص نماید. ما معمولاً سیاستمان را اعلام میکنیم. سیاست ما آن است که یا باید همه کشتیها بتوانند در آنجا سالم رفتوآمد کنند و یا اینکه آنهایی که در جنگ بهنحوی شریک هستند و کمک میکنند نباید توقع داشته باشند، که امنیت داشته باشند.» [۱] آنتونی کردزمن در کتاب درسهای جنگ مدرن حمله به کشتی کویتی را اقدام تلافیجویانه جمهوری اسلامی ایران دانسته و آورده است: «یک روز بعد از حملات عراق به شهر دزفول ایران به مقابله برخاست و یک فروند نفتکش کویتی را در نزدیکی قطر با هواپیما مورد حمله قرار داد.»[۲]

گزارش - 2

2. در ادامه گلولهباران شهرهای مرزی و تبادل آتش در جبهه های نبرد، امروز شهرهای آبادان، خرمشهر و دهلران زیر آتش توپخانه دوربرد ارتش عراق قرار داشتند و در منطقه عملیاتی خیبر نیز دو طرف مواضع یکدیگر را زیر آتش توپخانه گرفتند. ارتش عراق امروز هم با استفاده از سلاحهای سنگین و دوربرد بر روی شهر آبادان اجرای آتش کرد. در جریان این گلولهباران، 23 منزل مسکونی و 3 مغازه خسارت دید و 13 تن مجروح شدند. علاوهبراین، 4 فقره آتشسوزی در شهر روی داد که با تلاش مأموران آتشنشانی خاموش شد.[۳] همچنین امروز ارتش رژیم بعثی عراق با سلاحهای سنگین حوزه استحفاظی راهآهن خرمشهر را زیر آتش گرفت. درنتیجه این حملات خساراتی به ساختمان آن وارد آمد.[۴] امروز علاوهبر آبادان و خرمشهر، حدود ساعت 17:35، بخش شرقی دهلران نیز زیر آتش توپخانه ارتش رژیم بعثی قرار گرفت و 15 گلوله توپ به این منطقه اصابت کرد. باتوجهبه خروج مردم از شهر، این گلولهباران تلفات جانی درپی نداشت.[۵] درهمینحال امروز، دو فروند هواپیمای رژیم بعثی عراق به حریم هوایی مریوان تجاوز کردند، اما قبل از انجام هرگونه اقدامی با آتش پدافند هوایی مستقر در منطقه روبهرو و ناگزیر به فرار شدند. گفتنی است بهدلیل تهدیدات رژیم بعثی صدام مبنیبر بمباران شهرها، عملاً شهر مریوان خالی از سکنه بود و تمام مغازههای این شهر تعطیل بودند.[۶] ارتش عراق مدعی شد توپخانه ایران شهرهای بصره، مندلی، خانقین، زرباطیه، دربندیخان و حلبچه را گلولهباران کرده و براثر این حملات 18 باب منزل مسکونی تخریب، 5 تن کشته و 23 تن مجروح شدهاند.[۷] همزمان با حملات عراق به شهرهای ایران، تبادل آتش سلاحهای سنگین بین ارتش عراق و نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران در مناطق عملیاتی نیز در جریان بود. قرارگاه کربلا در گزارش نوبهای خود اعلام کرد: در یک هفته منتهی به 20 خرداد، در جزایر مجنون یگانهای مستقر در منطقه ضمن ترمیم و تحکیم مواضع خودی با نیروهای دشمن تبادل آتش سنگین داشتند که براثر آن 24 تن از نیروهای خودی شهید و 88 تن مجروح شدند که 7 تن از شهدا و 20 تن از زخمیها از نیروهای لشکر7 ولیعصر(عج) و بقیه آنها از نیروهای ارتش بودند.[۸] در منطقه عملیاتی آبادان نیز براثر آتش دشمن بعثی 11 تن مجروح شدند.[۹]

گزارش - 3

3. تحرکات و اقدامات ایذایی افراد وابسته به گروههای مسلح ضدانقلاب در مناطق کردنشین و تدابیر نیروهای خودی برای مقابله با آن امروز هم ادامه داشت. در مهاباد ساعت 19، تعدادی از عناصر گروههای مسلح غیرقانونی پس از تاریکشدن هوا وارد شهر شده و به منزل توابین کرد در محله تپهقاضی رفتند. آنها ابتدا یکی از توابین کرد را کشتند و وقتی میخواستند نفر دوم را بکشند، مادر این فرد ممانعت کرد، اما آنها مادر و فرزند را یکجا به قتل رساندند.[۱۰] افراد ضدانقلاب در اقدام دیگری با همه توان به پایگاه شهربانی در مهاباد حمله کرده و با نیروهای پایگاه درگیر شدند. این درگیری تا پاسی از نیمهشب ادامه داشت و در جریان آن یک تن از نیروهای خودی به شهادت رسید و یک تن دیگر مجروح شد.[۱۱] در محور دیواندره - سقز ساعت 2 بعدازظهر، یک دستگاه تویوتای ژاندارمری با 6 سرنشین روی مینی که چتههای ضدانقلاب در مسیر بین روستای گزمیل و کول کار گذاشته بودند، رفت. براثر انفجار مین، 4 تن از سرنشینان خودرو (2 سرباز و 2 درجهدار) مجروح شدند که 3 تن از آنها در بیجار بستری شدند و یکی از آنها بهدلیل شدت جراحات به بیمارستانی در زنجان انتقال یافت.[۱۲] در این حادثه یک قبضه تفنگ نارنجکانداز40 میلیمتری و 6 عدد خشاب از بین رفت.[۱۳] امروز در حادثه دیگری، در جاده تپهسبز بانه، 2 نفر که مشغول خنثیکردن مینهای این منطقه بودند، روی مین رفتند و یکی از آنها شهید شد. همچنین در همین منطقه عناصر مسلح غیرقانونی 4 تن از نیروهای خودی را به اسارت گرفتند. 3 نفر از این افراد زمانی که سعی داشتند از دست مهاجمان فرار کنند، به شهادت رسیدند و فقط یکی از آنها توانست به پایگاه برگردد.[۱۴] بهدنبال افزایش تلفات ناشیاز انفجار مینهایی که عناصر ضدانقلاب کار گذاشتهاند، فرمانده گروهان هزارکانیان خواستار ارسال مینیاب به منطقه شد. وی در نامهای نوشت: «باتوجهبه اینکه حدود شش پایگاه در این منطقه تحت پوشش گروهان هزارکانیان هستند و هر روز شاهد شهادت و مجروحشدن بهترین عزیزانمان در مسیر راهها هستیم، متأسفانه مینیابی نداریم و به ما تابهحال ندادهاند، خواهشمند است موضوع را مجدانه پیگیری نمایید.»[۱۵] در منطقه جوانرود، درپی کمین روز گذشته عناصر گروههای مسلح غیرقانونی در مسیر نیروهای بهداری، امروز نیروهای گشت پایگاه ازگله با عناصر ضدانقلاب درگیر شدند که در جریان آن، 2 نفر از افراد گروههای مسلح غیرقانونی کشته و چند نفر مجروح شدند. نیروهای خودی به سلامت به پایگاه خود بازگشتند.[۱۶] امروز بار دیگر نیروهای پایگاه شهید خاکزاد (خلیفه) با عناصر گروههای مسلح غیرقانونی درگیر شدند. در این درگیری که از ساعت 15:15 شروع شده بود و تا ساعت 19:30 ادامه یافت، یک درجهدار و 3 سرباز این پایگاه مجروح شدند.[۱۷] ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران با تأیید افزایش حملات عناصر گروههای مسلح غیرقانونی به پایگاه خلیفه، خواستار تقویت پایگاههای منطقه شد و پیشنهاد داد که پایگاه جدیدی بین پایگاه شهید عبدی و شهید خاکزاد (خلیفه) ایجاد شود.[۱۸]

گزارش - 4

4. درپی نزدیکی بیشتر جلال طالبانی به رژیم بعثی عراق، امروز اعلام شد رژیم صدام پذیرفته است که به نیروهای جلال طالبانی همانند سربازان ارتش عراق حقوق پرداخت کند. براساس این توافق، دولت عراق موظف است به هر پیشمرگ کرد ساده حدود 50 دینار، پیشمرگ با یک سال سابقه 75 دینار و پیشمرگ بالای یک سال سابقه بیش از 120 دینار، همانند سربازان ارتش عراق بپردازد. علاوهبر این مبلغ، افراد طالبانی از مزایای دیگر مانند حق اولاد نیز برخوردار خواهند بود.[۱۹] باوجوداین، نزدیکی طالبانی به رژیم بعثی عراق، موجب شکاف درون اتحادیه میهنی کردستان عراق شده است. برخی گزارشها از بروز درگیری میان نیروهای رژیم صدام و مخالفان نزدیکی اتحادیه و دولت عراق حکایت دارد. این درگیریها از یک هفته پیش در اربیل شروع شده است.[۲۰] لشکر28 سنندج اعلام کرد که بهدلیل بهتأخیرافتادن خودمختاری اکراد ازسوی رژیم بعثی عراق، حدود هزار نفر از پیشمرگان جلال طالبانی از دستورات دولت عراق سرپیچی کرده و به مبارزه با این رژیم برخاسته یا سلاحهای خود را زمین گذاشتهاند.[۲۱] بااینحال خبرهای رسیده از مناطق مرزی ایران و عراق حاکی است نیروهای طالبانی نسبت به گذشته فعالتر شدهاند. 200 تن از نیروهای طالبانی در منطقه ماؤوت و چوارتا، حدود هزار نفر در منطقه طویله و نوسود و 400 تن در منطقه سیدصادق مستقر هستند. آنها با نیروهای ارتش عراق ارتباط بسیار نزدیکی دارند.[۲۲] «آنها بهصورت پارتیزانی به نیروهای ایرانی حمله نموده و شخصیتهای طرفدار جمهوری اسلامی ایران را ترور کرده و به گروههای ضدانقلاب ایرانی برای انجام اقدامات خرابکارانه در مناطق کردنشین ایران کمک میکنند.»[۲۳]

گزارش - 5

5. فعالیتهای عراق و گروههای ضدانقلاب در جبهه شمالغرب کشور بهویژه در منطقه سیدکان بهشدت افزایش یافته است. امروز وزارت کشور در نامهای به رئیس شورایعالی دفاع وضعیت منطقه را تشریح کرده و درمورد غافلگیری نیروهای خودی در منطقه هشدار داد. در این نامه آمده است: شهر سیدکان به قلعهای در حصار پایگاههای بعثی عراق در تپههای اطراف شهر تبدیل شده است. رژیم عراق تلاش دارد قبل از اینکه ایران اقدامی انجام دهد، پایگاههای خود را بهسوی مرز ایران گسترش دهد. ازطرف شمال سیدکان، نیروهای عراقی بهدنبال تسلط بر منطقه کلاشین هستند. در این منطقه حدود 50 پایگاه استقرار یافته و بهطرف برزین درحال گسترش است. رژیم بعثی عراق با انجام اینگونه اقدامات درپی تأمین این اهداف است: 1. تسلط بر دشت هرت تا منطقه حیات و کلیرش و همکاری با رژیم ترکیه با هدف قطع رابطه بارزانیها از شاخه یک. 2. قطع رابطه بارزانیها با ایران ازطریق کلاشین. 3. محاصره نیروهای بین بیرکم و لولان و سپیدار. این گزارش در پایان اعلام کرده است: احداث جاده مرزی کلاشین که با تلاش واحد مهندسی رزمی جهاد درحال انجام است، در روزهای آینده به پایان خواهد رسید. در حاشیه این متن دستور داده شده است که موضوع این گزارش به فرماندهی کل سپاه اطلاع داده شود تا اقدامات لازم انجام گیرد.[۲۴] عباس احمد آخوندی مسئول شورای تأمین ویژه غرب کشور، نیز در نامهای به رئیس شورایعالی دفاع ضمن تشریح فعالیتهای عراق در منطقه، درمورد پیامدهای آن هشدار داده و نوشت: «پایگاههای زیادی بر تپههای اطراف شهر سیدکان ایجاد شده و رژیم عراق میکوشد این پایگاهها را قبل از واکنش ایران بهسمت مرز گسترش دهد. هدف عراق از این کار مسلطشدن بر دشت هرت تا منطقه حیات و کلیرش و همکاری با رژیم ترکیه جهت قطع بارزانیها از شاخه 01؛ قطع رابطه بارزانیها با ایران ازطریق کلاشین؛ و در محاصره قراردادن نیروهای موجود بین بیرکم، لولان و سپیدار است.»[۲۵]

گزارش - 6

6. واحدهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در منطقه کردستان با کمبود نیروی انسانی و تجهیزات نظامی ازجمله بالگرد برای پشتیبانی و انتقال نیروها و مجروحان مواجه هستند. فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی امروز در دستوری به فرماندهان مناطق 1 تا 5 و 9 و 10 سپاه خواستار رعایت سهمیهای مشخص برای اعزام نیرو به منطقه 11 سپاه شد که با حضور در منطقه کردستان به انجام مأموریتهای محوله مشغول است. در مقدمه دستورالعمل فرماندهی کل سپاه آمده است: «در جهت متلاشیشدن کانون فساد گروهکها و نجات کردستان مظلوم از چنگ عوامل سرسپرده ابرقدرتها و برای پاسداری از دستاوردهای خون شهدا، لازم است سپاه طبق یک خط مشی واقعبینانه و مبتنیبر مبانی و اخلاق جمهوری اسلامی، طرح و برنامه کوتاهمدت و بلندمدت خود را مشخص نموده و با استعانت از امدادهای حضرت احدیت به مرحله اجرا درآورد.» براساس این دستورالعمل، برای هرکدام از مناطق سپاه پاسداران سهمیهای در نظر گرفته شده و مقرر گردیده است که طبق زمانبندی مشخص، بخشی از نیروهای مورد نیاز منطقه 11 سپاه پاسداران را تأمین کنند. این مناطق موظفاند در مرحله اول، نیروی تعیینشده را تا یک ماه آینده به منطقه 11 اعزام و برای تداوم آن در ماههای بعد اقدامات لازم را انجام دهند. این نامه که به امضای علی شمخانی رسیده است درقالب بخشنامه به مناطق یازدهگانه سپاه ارسال شده است.[۲۶] دستورالعمل فرمانده کل سپاه در پاسخ به نامههای ارسالی از منطقه صادر شده است. فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) چند روز قبل در نامهای به فرمانده کل سپاه پاسداران ضمن طرح موضوع کمبود نیروی کیفی مجرب در منطقه، موقعیت خاص نظامی منطقه، فقر فرهنگی و کمبود تبلیغات در سطح شهرهای شیعهنشین، اختلافات و دستهبندیهای سیاسی در شهرها، کمبود روحانی در منطقه و تقارن زمانی با فصل کشاورزی را از علل کمبود نیرو در منطقه 11 دانسته و خواستار اتخاذ تدابیر لازم برای رفع آن شده بود.[۲۷] واحد طرح و عملیات سپاه نیز مسئله کمبود نیرو را تأیید و در نامهای به فرمانده کل سپاه نوشت: «منطقه 4 در کامیاران با 400 نفر کمبود و دیواندره با 500 نفر کمبود نیرو مواجه هستند و اقدامات صورتگرفته ... تاکنون نتیجهای نداشته است.»[۲۸] کمبود نیرو در سردشت 400 نفر میباشد و باتوجهبه ایجاد پایگاههای جدید و پایان مأموریت نیروهای قبلی، این تعداد باید تا 25 روز آینده تأمین شود.[۲۹] واحد طرح و عملیات سپاه پاسداران در نامهای به فرمانده منطقه 4 سپاه از وی خواست برای جبران بخشی از کمبود نیرو در کردستان از نیروهای گروهانهای رمضان استفاده کند.[۳۰] اعزام نیرو به کردستان در قیاس با نیازهای آن بسیار محدود است. طبق گزارش منطقه 10 سپاه، از 23 اسفند سال گذشته تا 16 خرداد سال جاری فقط 1325 تن از این منطقه به سقز اعزام شدهاند که باتوجهبه دوره سهماهه اعزام عملاً بیشتر آنها بهزودی ترخیص خواهند شد.[۳۱] اعزام نیرو از منطقه 10 سپاه به منطقه سقز

تعداد نفر تاریخ اعزام ردیف 337 23/12/1362 1 420 3/1/1363 2 20 8/1/1363 3 20 28/1/1363 4 32 4/2/1363 5 210 19/2/1363 6 23 21/2/1363 7 39 25/2/1363 8 30 1/3/1363 9 10 6/3/1363 10 78 9/3/1363 11 61 13/3/1363 12 45 16/3/1363 13 1325 جمع کل

منطقه کردستان صرفاً با کمبود نیرو مواجه نیست. امروز معاونت عملیات و اطلاعات نزاجا درخواست ماه پیش فرمانده کل سپاه پاسداران درخصوص دریافت 5 فروند بالگرد و تشکیل یگان پروازی در جبهه شمالغرب و پشتیبانی از عملیات نیروهای خودی را رد و اعلام کرد: «درحالحاضر، کلیه وسایل پرنده یگان هوانیروز در مناطق عملیاتی درگیر میباشند و نزاجا با کمبود وسایل پرنده و قطعات یدکی آنها روبهرو است؛ بهطوریکه هماکنون نگهداشتن بالگردهای مستقر در قرارگاهها با مشکل روبهرو است و نزاجا سعی میکند تنها در موارد کاملاً ضروری و اضطراری از آنها استفاده کند و بر این باور است که اگر در بهکاربردن بالگردها دقت و صرفهجویی نشود، در عملیاتهای آتی یگانهای عملکننده با مشکل عدم پشتیبانی هوایی مواجه خواهند شد.»[۳۲] سپاه پیرانشهر نیز در نامهای به واحد طرح و عملیات منطقه 11 سپاه از کمبود مهمات شکایت کرد و خواستار تأمین هرچه سریعتر فشنگ کلاشینکف شد. در بخشی از این نامه آمده است: «موجودی کلاش این سپاه صفر است و حتی یک جعبه در انبار سپاه موجود نمیباشد. ولی متأسفانه برادران باور نکرده و تنها 50 هزار فشنگ تحویل دادهاند.»[۳۳]

گزارش - 7

7. همزمان با ابراز نارضایتی واحد مهندسی ستاد مرکزی سپاه از کاهش شدید بودجه این واحد، امروز فرماندهی کل سپاه پاسداران در دستورالعملی به مناطق دوازدهگانه سپاه خواستار اجرای "طرح سلمان فارسی" و تقویت واحد مهندسی سپاه شد. براساس طرح سلمان فارسی که ازسوی فرماندهی کل سپاه پاسداران خطاب به پایگاههای دوازدهگانه سپاه صادر شده است، یگانهای سپاه موظف شدهاند نیروهای تحصیلکرده و علاقهمند را دراختیار واحد مهندسی قرار دهند تا پس از طی دورههای آموزشی پیشرفته از آنها در این واحد استفاده شود. در قسمتی از این دستورالعمل آمده است: «باتوجهبه روند جنگ 50 ماهه کفر علیه اسلام و باتوجهبه ضرورت بهکارگیری علم و تکنیک و صنعت ... تقویت بنیه مهندسی جنگ و اجرای طرح سلمان فارسی یک امر ضروری و تکلیف تلقی میشود.» در این طرح از واحد مهندسی نیز خواسته شده است که دورههای آموزشی نقشهبرداری، اطلاعات و عملیات مهندسی، راهسازی و پلسازی، استحکامات، مکانیک ماشین و تخریب را برای داوطلبان برگزار کند. مدت این دورهها بهجز دوره تخریب و مکانیک ماشینآلات که به ترتیب 75 روز و 6 ماه است، سهماهه بوده و باید از 13 تیرماه شروع شود.[۳۴] درهمینحال، واحد مهندسی ستاد مرکزی سپاه پاسداران امروز در نامهای به فرماندهی کل سپاه از کاهش شدید بودجه مهندسی سال 1363 و نحوه تخصیص آن ازسوی شورایعالی سپاه ابراز نارضایتی کرده و خواستار بررسی مجدد وضعیت بودجه این واحد شد. طبق این نامه و پیوست آن، بودجه درخواستی اولیه واحد مهندسی برای سال 1363 بیش از 93 میلیارد ریال بوده است که در مرحله دوم به بیش از 31 میلیارد ریال کاهش یافته و درنهایت ازسوی شورایعالی سپاه فقط 8 میلیارد ریال به آن اختصاص داده شده است. «از سوی دیگر، واحد تدارکات ستاد مرکزی برخلاف برنامه پیشنهادی واحد مهندسی و بنا بر تشخیص خود کل این مبلغ را جهت خرید ماشینآلات مهندسی و قطعات یدکی آن ازجمله 100 دستگاه تراکتور و 70 دستگاه لیفتراک، که جزء اقلام تدارکات میباشد، در نظر گرفته و آن را جهت خرید به وزارت سپاه سفارش میدهند.» و بدین ترتیب عملاً برای واحد مهندسی هیچگونه بودجهای باقی نمیماند تا برای تجهیز گردانهای مهندسی در قرارگاهها و سایر هزینههای قرارگاهی مانند گردانهای پل و استحکامات به کار گیرد.[۳۵]

گزارش - 8

8. با افزایش تحرکات قدرتهای منطقه ای و مداخله گران خارجی در خلیجفارس، برنامه های بسیج مستضعفین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای کسب آمادگی عمومی و مقابله با توطئه های استکبار جهانی اعلام شد. علاوهبراین سپاه دهم قدس به کلیه نیروهای فتح 3 طرح "لبیک یا خمینی"* آمادهباش داد. حجت الاسلام محمدعلی رحمانی سرپرست بسیج مستضعفین سپاه، ضمن تأکید بر ادامه اجرای طرح لبیک یا خمینی، از برنامهریزی برای تقویت پایگاههای مقاومت در سراسر کشور خبر داد و طرح تشکیل گروههای نجات بسیج با عنوان "گروههای نجات ناصرین" را تشریح کرد. وی با اشاره به دسیسه های استکبار جهانی در شروع جنگ تحمیلی و آتش افروزی در خلیجفارس و ایجاد محدودیتهای اقتصادی و سیاسی برای جمهوری اسلامی ایران، از اجرای طرح فتح 3 در سراسر کشور و فراخوان عمومی برای ثبتنام در آموزشهای نظامی و اعزام به جبهه های جنگ خبر داد. سرپرست بسیج مستضعفین سپاه همچنین درمورد گروه امداد و نجات بسیج مستضعفین گفت: «بهزودی گروه امداد و نجات بسیج به نام گروه نجات و امداد ناصرین ابتدا در مناطق جنگی و سپس در سراسر کشور تشکیل خواهد شد. کار این گروه انجام کارهای امدادی به هنگام بروز سوانح و یا رویدادهای اضطراری دیگر است. این گروه بهعنوان بازوی عملیاتی ستاد امداد و پشتیبانی از مناطق بمبارانشده، که زیر نظر آیتالله مهدویکنی فعالیت دارد، عمل خواهد کرد.» محمدعلی رحمانی از همه مردم برای شرکت در آموزشهای نظامی عمومی، از مشمولین برای گذراندن دوره خدمت نظام وظیفه عمومی در بسیج و از نیروهای آموزشدیده و متخصص برای اعزام به جبهه های جنگ دعوت کرد. همچنین وی پیشنهاد داد ستادی با شرکت وزارتخانهها، سازمانها، کارخانجات و ارگانهای صنعتی تشکیل شود تا نیازهای فنی و صنعتی جنگ را ارزیابی کند و هریک از اعضا باتوجهبه توان خود برای تأمین آنها اقدام کنند. دراینصورت هم نیازهای جبهه و جنگ تأمین خواهد شد و هم جنگ موجب تحول در عرصه صنعتی کشور میشود.[۳۶] سپاه دهم قدس نیز به کلیه نیروهای فتح 3 طرح لبیک یا خمینی اعلام آمادهباش کرد. این سپاه در اطلاعیهای از کلیه نیروهای فتح 3 طرح لبیک یا خمینی خواست برای ثبتنام و انجام مراحل سازماندهی از امروز لغایت 23 خرداد، به مراکز پذیرش مستقر در نواحی مقاومت بسیج مراجعه کنند. در اطلاعیه سپاه دهم قدس از نیروهای فتح 1 و 2 طرح لبیک یا خمینی نیز خواسته شده است که برای اعزام به جبهه های جنگ به پایگاههای بسیج مراجعه کنند.[۳۷]

گزارش - 9

9. رؤسای جمهور ایران و عراق امروز در دو نامه جداگانه به پیام دبیرکل سازمان ملل متحد درخصوص پایاندادن به حملات علیه مناطق غیرنظامی، پاسخ مثبت دادند. آیت الله سیدعلی خامنه ای رئیسجمهور ایران، در نامهای از پیام دبیرکل سازمان ملل درمورد متوقف کردن حملات به مناطق مسکونی استقبال کرد و نوشت: این اقدام باید بسیار زودتر و حدود 44 ماه قبل صورت میگرفت. وی با اشاره به بی تفاوتی سازمان ملل و کشورهای بزرگ در قبال حملات هوایی و موشکی عراق به شهرهای ایران، حملات متقابل ایران را اقدامات تلافی جویانه ذکر کرد و افزود: «در دوره بیش از سه سال و نیم از شروع این جنگ، عراق مکرراً به مناطق مسکونی ما حمله کرده است که با کلیه اصول بینالمللی و بشردوستانه مغایرت دارد و علیرغم زیانهای سنگین و خسارات مادی، در ابتدا، مبادرت به اقدامات تلافیجویانه ننمودیم، زیرا ما اصرار به تبعیت از اصول اسلامی داریم.» رئیسجمهور با بیان بی تفاوتیهای سازمان ملل حتی پس از بازدید هیئت این سازمان از ایران و گزارش مفصل آنها درمورد جنایات صدام، حملات تلافی جویانه را تنها راه باقیمانده در قبال رژیم بعثی عراق برشمرد و افزود: «تنها طی چند ماه گذشته، جمهوری اسلامی ایران ملزم شد به اقدامات تلافیجویانه به عنوان آخرین راه جهت دفاع از جان و مال شهروندانش، مبادرت نماید.» رئیس شورایعالی دفاع در ادامه پیام خود، ضمن پاسخ مثبت به درخواست دبیرکل سازمان ملل تأکید کرد: «به هرحال، دولت جمهوری اسلامی ایران برای اینکه حسننیت خود را نشان دهد، به پیشنهادهای جنابعالی جهت پایاندادن به حملات علیه مناطق مسکونی، پاسخ مثبت داده است.» آیتالله خامنهای در پایان نامه افزود: «اعتقاد داریم پیشنهاد جنابعالی زمانی مفید خواهد بود که اقداماتی صورت پذیرد که با نقض چنین تعهداتی، سریعاً هیئتها برای مشخص کردن طرف متخلف اعزام گردند.»[۳۸] صدام حسین رئیسجمهور عراق، نیز در نامهای به دبیرکل سازمان ملل با استقبال از توقف حملات به مناطق مسکونی مدعی شد که ایران در سالهای گذشته مدام به بمباران شهرها و روستاهای مرزی ادامه داده و بارها پیشنهاد عراق برای آتش بس را رد کرده است. صدام بی توجه به کشته شدن صدها تن در جریان حمله هوایی این رژیم به شهر بانه، جمهوری اسلامی ایران را به تزویر متهم کرد و افزود: «تلاشهای رژیم ایران در توجیه تشدید جنایات اخیرش به تلافی بمباران بانه، نمونه دیگری از تزویر میباشد که تبلیغات جدیدی را به راه انداخته که نبایستی ازسوی مجامع بینالمللی بهآسانی پذیرفته شود.» رژیم بعثی عراق که پنج روز پیش تجمع مردم بانه به مناسبت 15 خرداد را هدف حمله قرار داده بود، در نامه امروز خود به دبیرکل مدعی شد: «[در حمله به بانه] یک اردوگاه را بمباران کرده که تعداد زیادی از نیروهای ایران در آن تجمع کرده بودند.» این رژیم خودداری از حمله به مناطق مسکونی را مشروط به توقف حملات ازسوی ایران اعلام و خاطرنشان کرد: «دولت عراق پیشنهادهای جنابعالی را [بهصورت] مشروط پذیرفته است و ایران نیز باید به آن تن دهد. شما ترتیبات مؤثری را جهت نظارت بر تعهدتان تا آنجا که ممکن است به عمل آورید.» درهمینحال، صدام حسین در پایان نامه به طور ضمنی جملهای نوشت تا توجیهکننده اقدامات جنایتکارانه عراق در حمله به شهرها باشد: «تأکید مینمایم لازم است طرفین از تمرکز نیروهای نظامی خود در شهرها یا نزدیکی آنها اجتناب نمایند تا مناطق مسکونی در طی عملیاتهای نظامی از هدفگیری مصون باشند.»[۳۹]

گزارش - 10

10. جلسه کمیته صلح سازمان کنفرانس اسلامی که قرار بود امروز به منظور یافتن راهحلی برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق در ریاض تشکیل شود، به تعویق افتاد. سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان اعلام کرد که تاریخ جلسه برای کشورهای پاکستان، سنگال و گامبیا مناسب نیست. افزون بر این سه کشور، بنگلادش، گینه، مالزی، ترکیه و سازمان آزادیبخش فلسطین نیز از اعضای این کمیته هستند. حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، برای تعیین تاریخ جدید تشکیل جلسه درحال گفتوگو با اعضای کمیته است. در اجلاس بعدی بهجای احمد سکوتوره رئیس جدیدی تعیین خواهد شد که احتمالاً همچنان از کشورهای افریقایی میباشد.[۴۰] ضمیمه گزارش527: توضیحاتی درمورد طرح لبیک یا خمینی طرح لبیک یا خمینی یکی از طرحهای سپاه پاسداران است که با هدف بهبود کیفی روشهای جذب، آموزش و بهرهگیری از نیروهای داوطلب مردمی برای اعزام به جبهه های جنگ تحمیلی ارائه شده است. این طرح در اوایل سال 1362، ازسوی سپاه پاسداران پیشنهاد و از اواسط همان سال با درج فراخوان در روزنامه های کثیرالانتشار کشور وارد مرحله اجرایی شد. مقامات و فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در مناسبتهای گوناگون به تشریح این طرح پرداخته و از مردم خواستند که درقالب طرح لبیک یا خمینی سازماندهی و پس از گذراندن آموزشهای لازم به جبهه های جنگ اعزام شوند. آنها تشکیل سازمان رزمی ارتش 20 میلیونی براساس فرمان امام خمینی را اساس این طرح اعلام کردند.


منابع و مآخذ روزشمار 1363/03/20

  1. روزنامه اطلاعات، 22/3/1363، ص3.
  2. آنتونی کردزمن و ابراهام واگنر، درس‌های جنگ مدرن؛ جنگ ایران و عراق، جلد یک، ترجمه حسین یکتا، تهران: نشر مرزوبوم، 1389، ص380.
  3. روزنامه اطلاعات، 22/3/1363، ص3.
  4. سند شماره 81564 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 20/3/1363.
  5. سند شماره 300145 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  6. سند شماره 81566 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 20/3/1363.
  7. سند شماره 81563 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا (رکن2) به سماجا (رکن3)، 20/3/1363.
  8. سند شماره 155346 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه کربلای سپاه به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 20/3/1363.
  9. سند شماره 406642 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از گردان دهلران به ناحیه باختران (رکن3)، 20/3/1363؛ و - سند شماره 81580 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه7 سپاه به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 21/3/1363.
  10. سند شماره 40664 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه شهید بروجردی مهاباد به فرماندهی لشکر64، 21/3/1363.
  11. سند شماره 431833 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از پایگاه مهاباد به ستاد منطقه11 سپاه، 21/3/1363؛ و - سند شماره 81582 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 21/3/1363؛ و - سند شماره 431832 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران مهاباد به ستاد منطقه11 سپاه، 21/3/1363.
  12. سند شماره 302503 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن3) به استانداری کردستان، 21/3/1363.
  13. سند شماره 406734 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن3) به فرماندهی نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، شماره 83، 21/3/1363، ص3.
  14. سند شماره 431839 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی ناحیه کردستان به فرماندهی منطقه11 سپاه، 21/3/1363.
  15. سند شماره 338216 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از بخشداری دیواندره به فرمانداری سنندج، 21/3/1363.
  16. سند شماره 274173 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران جوانرود به فرماندهی منطقه7 سپاه، 21/3/1363.
  17. سند شماره 406622 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه شهید بروجردی ژاجا به فرماندهی قرارگاه شهید بروجردی (سپاه پاسداران)، 21/3/1363.
  18. سند شماره 406624 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه شهید بروجردی ژاجا به فرماندهی قرارگاه شهید بروجردی (سپاه پاسداران)، 21/3/1363.
  19. سند شماره 183207 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات بانه به اطلاعات سپاه ناحیه کردستان، 20/3/1363.
  20. سند شماره 183178 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر روابط بین‌الملل سپاه، 20/3/1363.
  21. سند شماره 338491 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از باقیمانده لشکر28 ارومیه (رکن2) به استانداری کردستان، 4/4/1363.
  22. سند شماره 183054 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات بانه به اطلاعات سپاه ناحیه کردستان، 28/3/1363.
  23. سند شماره 183032 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از باقیمانده لشکر28 ارومیه به استانداری کردستان، 28/3/1363.
  24. سند شماره 481355 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از وزارت کشور به رئیس‌جمهور، 20/3/1363.
  25. سند شماره 445903 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر رئیس مجلس شورای اسلامی به فرماندهی کل سپاه، 22/3/1363.
  26. سند شماره 449046 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی کل سپاه به مناطق سپاه، 20/3/1363.
  27. سند شماره 406880 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، 17/3/1363.
  28. سند شماره 449021 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد طرح و عملیات سپاه به فرماندهی کل سپاه، 24/3/1363.
  29. سند شماره 431779 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران سردشت به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 20/3/1363.
  30. سند شماره 80334 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی کل سپاه (واحد طرح و عملیات) به فرماندهی سپاه منطقه4، 27/3/1363.
  31. سند شماره 406689 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اعزام نیروی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 19/3/1363.
  32. سند شماره 449044 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد طرح و عملیات ستاد مرکزی سپاه به نزاجا (معاونت اطلاعات و عملیات)، 21/3/1363.
  33. سند شماره 402376 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران پیرانشهر به طرح و عملیات منطقه11 سپاه، 19/3/1363.
  34. سند شماره 327610 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی کل سپاه به فرماندهان مناطق دوازده‌گانه سپاه، 20/3/1363.
  35. سند شماره 449045 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد مهندسی ستاد مرکزی سپاه به فرماندهی کل سپاه، 20/3/1363.
  36. روزنامه اطلاعات، 21/3/1363، ص2.
  37. همان؛ و - روزنامه کیهان، 21/3/1363، ص3.
  38. مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، جلد سوم، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1387، صص 148 و 149.
  39. همان، صص 149 و 150.
  40. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 79، 17/3/1363، ص19، اسلام‌آباد - خبرگزاری یونایتدپرس.