1365.03.09
| روزشمار جنگ سال 1365 1365.03.09 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | نه خرداد |
| تاریخ شمسی | 1365.03.09 |
| تاریخ میلادی | 30 مه 1986 |
| تاریخ قمری | 20 رمضان 1406 |
گزارش - 1
1. برپایه برخی اطلاعات، ارتش بعث عراق با هدف بازپس‌گیری فاو، درحال آماده‌سازی نیرو برای حمله به این منطقه است و برای این منظور ضمن تشکیل لشکر طلایی، از اتباع نظامی کشورهای مصر و اردن نیز استفاده خواهد کرد. با گذشت چهار ماه از اجراي عملیات والفجر8 در منطقه فاو، ارتش بعث عراق همچنان در تکاپوی نظامی برای بازپس‌گیری فاو است. دراین‌باره قرارگاه عملياتي خاتم‌الانبياي سپاه پاسداران به نقل از يك اسير عراقي* اعلام كرد كه «افسران آموزش‌ديده لشكر طلايي صدام گفته‌اند هدف از تشكيل اين لشكر تصرف شهر فاو است و به‌منظور افزايش ضريب آمادگي رزمي، تاكنون مأموريتي به اين لشكر واگذار نشده است. اين درحالي است كه نيروهاي ديگري جهت آزادسازي فاو جمع‌آوري شده‌اند و اكنون در پادگان آموزشی النهروان مي‌باشند.» به گفته اين اسير عراقي نيروهاي لشكر طلايي در پادگان‌هاي آموزشي نجف، حله و محاويل آموزش مي‌بينند. مدت آموزش روزانه آنها حدود 12 ساعت (از ساعت 4:30 صبح تا 17 بعدازظهر)، مي‌باشد. تعداد سربازان آموزش‌ديده در پادگان مزبور 600 نفر و تعداد افسران 150 نفر است. رده افسران از درجه ستوان دومي تا سرواني مي‌باشد. نيروهاي مهمات خاصه (مأموريت‌هاي ويژه) نيز از پايان عمليات والفجر8 تا امروز، آموزش‌هاي ويژه‌اي در پادگان آموزشي جيش‌الشعبي النهروان ديده‌اند. همچنين يك ماه پيش، حدود 600 نفر در پادگان حبانيه درحال آموزش بوده‌اند كه آموزش آنها براي نيروي مخصوص، هلي‌برن و پياده بوده است. تعدادي ديگر از نيروهاي لشكر طلايي صدام در پادگان الرشيد بغداد آموزش مي‌بينند. به نيروهاي اين لشكر مزاياي رسته كماندويي داده خواهد شد.**[۱] درهمین‌حال، دفتر فرماندهی کل سپاه امروز با ارسال نامهای با ارجحیت آنی به فرمانده نیروی زمینی، ضمن هشدار به این نیرو درمورد احتمال حمله عراق به فاو به نقل از سفارت جمهوری اسلامی ایران در کویت، تصریح کرد: «یک منبع نیمه‌موثق کویتی که دو روز قبل، از ناصریه عراق به کویت آمده است و از قول یک افسر عالی‌رتبه عراقی که با وی فامیلی نزدیکی دارد شنیده است به‌زودی ارتش عراق در منطقه فاو عملیاتی علیه نیروهای اسلام آغاز خواهد کرد. وی اظهار کرده است که یک نیروی مخصوص 15 هزار نفری هوابرد برای حمله، آخرین مراحل تدارکاتی و عملیاتی را انجام می‌دهند. این افسر عراقی گفته است که عملیات به کمک تعدادی از نیروهای اردن و مصر و سلاح‌های جدیدی که اخیراً عراق دریافت کرده است انجام خواهد شد. خبرهای مربوط به حمله قریب‌الوقوع عراق در روزهای اخیر از منابع مختلف واصل شده که اهم آنها قبلاً هم مخابره شده است. به نظر می‌رسد که عراقی‌ها قبل از پایان ماه رمضان و احتمالاً روز قدس حمله خود را به فاو آغاز کنند.» [۲]
گزارش - 2
2. سپاه ناحیه کردستان با اشاره به جزئیات تحرکات رژیم عراق به‌ویژه استقرار قبضه‌های توپ، احداث باندهای جدید هلیکوپتر و استقرار نیرو در مقابل جبهه‌های شمال‌غرب خواهان اقدام فوری علیه مراکز تجمع دشمن شد. واحد اطلاعات ناحیه کردستان در گزارشي به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) اعلام کرد که به‌تازگي تحرکات ارتش بعثی شامل نقل‌وانتقالات متراکم، استقرار آتشبارها، ایجاد باندهای هلیکوپتر، ایجاد سکوی موشکی و اعزام تیم‌های گشتی شناسایی با همراهي عناصر ضدانقلاب در سطح منطقه خط تماس در جنوب کردستان به‌خصوص مقابل پایگاه‌های بانه و مریوان مشاهده شده است، بنابراين احتمال اجراي عملیات در آینده نزديك، دور از انتظار نیست. براساس اطلاعات جمع‌آوری‌شده باندهاي هلیکوپتر يكي با موجودی 80 فروند هلیکوپتر توپ‌دار در منطقه چوارتا و ديگري با موجودی 50 فروند در پادگان بستان‌سور و پایگاه سکوی موشکی با 5 فروند موشک هفت‌متری در سه‌راه سلمان‌آباد بین جاده عربت به سیدصادق، انتقال توپ و تانک به روستای کنایه و باسنی، انتقال یک آتشبار با 6 قبضه توپ 105 میلی‌متری در مانی‌دولبه و استقرار آتشبار با 12 قبضه توپ 105 میلی‌متری در کوه لب بالا و پايین، استقرار آتشبارهای دیگر در سمت چپ منطقه قلب چولان، قلات، ماروت و روستای کاریزه و استقرار 8 هزار نیروی جاش در مناطق چولان و چوارتا و 4 هزار نفر در باسهی ازجمله اقدامات عراق است. در این گزارش درخواست شده تا به‌منظور پیشگیری از حمله احتمالی دشمن، تدبیری برای بمباران مواضع یادشده*** اتخاذ شود.[۳]
گزارش - 3
3. جنگنده‌هاي عراقی امروز با نفوذ به حریم هوایی ایران یک هدف دریایی در خلیج‌فارس، تأسیسات نفتی خارک و پادگان‌های قلعه‌شاهین و ابوذر را بمباران کردند. یک فروند هواپیمای خودی نیز در منطقه دهدشت سقوط کرد. همچنین تعمیرات پل قطور پایان یافت. فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق با صدور اطلاعیه نظامی 2244 اعلام کرد: «طی روز جاری، هواپیماهای جنگنده نیروی هوایی 63 مأموریت رزمی انجام دادند. در یکی از عملیات‌ها، ساعت 13:30 بعدازظهر امروز، یک هدف بزرگ دریایی در نزدیکی سواحل ایران را به‌طور دقیق مورداصابت قرار دادند.**** در حمله‌ای دیگر در ساعت 14، به تأسیسات پادگان قلعه‌شاهین حمله کرده و ضمن انهدام تأسیسات پادگان، تعدادی از افراد به قتل رسیدند.» ارتش عراق در این اطلاعیه، اشاره‌اي به منطقه‌ای که هدف دریایی را موردحمله قرار داده، نکرده است.[۴] خبرگزاری جمهوری اسلامی در بوشهر درباره ادعاي عراق مبني‌بر حمله به يك هدف دريايي ايران اعلام كرد: مقارن ساعت 12:30 امروز، صدای یک انفجار خفیف در شهر بوشهر شنیده شد، اما تاکنون مقامات موثق و آگاه در استان خبری دال بر حمله به یک هدف دریایی در آب‌های سواحل ایران را دریافت نکرده‌اند.[۵] همچنین ساعت 14:55، منطقه سرپل ذهاب موردتجاوز و بمباران 8 فروند هواپیمای عراقی قرار گرفت که در نتیجه بمباران پادگان ابوذر چند ساختمان تخريب و براثر اصابت ترکش بمب‌ها به ساختمان ستاد تیپ313 ارتش، 2 نفر مجروح شدند.[۶] به گزارش فرماندهی قرارگاه نوح سپاه، ساعت 9:57 امروز، درپی مشاهده 2 فروند هواپیمای دشمن در صفحه رادار مستقر در خارک، در منطقه وضعیت قرمز اعلام شد و دقایقی بعد هواپیماهای عراقی تأسیسات نفتی جزیره خارك را هدف قرار دادند. در اين حمله یکی از بمب‌ها به نزدیکی یک تانکر نفتی حامل زباله و مواد نفتی زايد برخورد كرد و موجب آتش‌سوزی شد كه اين آتش‌سوزي تا ساعت 12:15، (زمان مخابره خبر) ادامه داشت. [۷] بنا به گزارش سپاه ناحیه استان کهگیلویه‌وبویراحمد، ساعت 13:30، یک فروند هواپیمای اف4 خودی در آسمان پاسگاه کوشک از توابع شهرستان دهدشت سقوط کرد. خلبانان این هواپیمای جنگنده با استفاده از چتر نجات، سالم فرود آمدند. در این گزارش به علت سقوط هواپیما اشاره‌ای نشده است. [۸] درهمین‌حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی از ارومیه اعلام کرد: با تلاش کارکنان راه‌آهن و همراهی رزمندگان امروز، تعمیر بخشي از پل قطور که در نتیجه بمباران هواپیماهای عراقی در روز 5/3/1365، تخریب و موجب قطع تردد در مسير ایران ـ ترکیه شده بود، پایان یافت و نخستین قطار از روی آن عبور کرد. [۹]
گزارش - 4
4. در نتيجه كمين و درگيري رزمندگان و ضدانقلابيون در شهرهای بانه، سنندج، پاوه و سردشت در استان کردستان و آذربايجان‌غربي هر دو طرف متحمل تلفاتی شدند. قرارگاه حمزه به سپاه تبریز درباره احتمال اجراي يك‌سري عمليات ترور ازسوي منافقين هشدار داد. تعدادی از اعضاي سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با هدف حمله به پایگاه رزمندگان، در نزدیک مرز ایران استقرار یافتند. عناصر ضدانقلاب با اجراي كمين در مسير یک خودروی جهاد سازندگي که در جاده پاوه در حرکت بود، 3 تن از نيروهاي جهاد را مجروح كردند. مسئول بسیج سپاه پاوه به محض اطلاع از درگیری، همراه چند تن، به محل حادثه رفتند كه آنها نیز به کمین افراد ضدانقلاب افتادند. در اين حادثه 3 تن شهید و 2 نفر ازجمله مسئول بسیج مجروح شدند. از عناصر ضدانقلاب هم یک قبضه کلت و مقداری مهمات انفجاری و چند گلوله آر.پی.جی به غنيمت گرفته شد. گفتني‌است در محل استقرار عناصر ضدانقلاب مقداری خون مشاهده شد که نشان‌دهنده تلفات آنها بود.[۱۰] ازسوي ديگر امروز تعدادی از چته‌های کومه‌له در روستای انجیله از توابع بانه به کمین رزمندگان افتادند و یک نفر از آنها کشته شد. [۱۱] در سردشت نيز مسئول پایگاه گله واقع در محور سردشت ـ مهاباد، هنگام اجرای مأموریت با تعدادی از افراد هیز زمزیران درگیر و به شهادت رسيد. [۱۲] همچنین در محور سردشت ـ بانه عناصر ضدانقلاب قصد حمله به پايگاه روستاي چناره از توابع سنندج را داشتند،[۱۳] كه با هوشیاری رزمندگان، متواری شدند.[۱۴] قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) در گزارشی به ستاد سپاه ناحیه تبریز هشدار داد: عناصری از منافقین (سازمان مجاهدین خلق) ملبس به لباس روحانیت قصد دارند یک‌سری عملیات ترور علیه شخصیت‌ها اجرا كنند.[۱۵] علاوه‌برآن امروز، تعدادی از اعضاي سازمان مجاهدين خلق (منافقین) با هدف آماده‌سازي حمله به پايگاه‌هاي رزمندگان و مين‌گذاري جاده نظامي سوركوه همراه 9 رأس قاطر، تعدادي اسلحه و مین ضدتانک و ضدنفر و مقداري مهمات به منطقه موسک در 20 کیلومتری نوار مرزی در خاک عراق وارد شدند.[۱۶]
گزارش - 5
5. رئيس شوراي‌عالي دفاع درهم‌شكستن روحيه مقاومت مردم و واداركردن ايران به سازش و صلح تحميلي را نشدنی دانست و بر سرنگوني رژيم عراق تأكيد كرد. مردم روزه‌دار تهران هم‌زمان با فرارسیدن شب‌هاي قدر، نماز جمعه را در دانشگاه تهران به امامت آیت‌الله سیدعلی‌خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای‌عالی دفاع اقامه کردند. امام‌جمعه تهران در خطبه اول به تشریح صفات برجسته امام علی(ع) و در خطبه دوم به تبيين مواضع و سیاست دفاعی ایران دربرابر سیاست امریکا در حمایت از عراق، آینده جنگ و لزوم مشارکت مردم در جبهه‌ها پرداخت. آیت‌الله خامنه‌ای در واکنش به تمایل غرب برای طولانی‌کردن جنگ به‌منظور حفظ رژیم عراق گفت: «اگر سیاست امریکا بر این اساس است که جنگ طولانی شود و آنها محتضری [چون صدام] را سرپا نگه دارند، اما ما می‌خواهیم جنگ را یکسره کنیم و رژیم متجاوز عراق را به مدد نیروی الهی و مردم سرنگون کنیم. ... امروز، برای امریکا و انگلیس و متحدان امریکا در منطقه که از پیروزی جمهوری اسلامی بیمناک هستند، راهی نیست جز آنکه جنگ را به شکلی ادامه دهند که هیچ طرفی پیروز نشود.»[۱۷] رئیس شورای‌عالی دفاع در ادامه با تأکید بر موضوع جنگ به‌عنوان مسئله اصلی جامعه و پیچیده‌شدن ابعاد آن چهار فرض را درباره آینده جنگ از ديدگاه حامیان رژیم عراق محتمل دانست. آیت‌الله خامنه‌ای اولین فرض را استمرار تقویت عراق و پشتیبانی از اين كشور با هدف درهم‌شکستن مقاومت رزمندگان دانست و افزود: «[اين فرض] راه به جایی نمی‌برد، زیرا مشاهده سابقه مقاومت و روحیه جنگجویی رزمندگان طی این سال‌ها، دشمن را به‌رغم آنكه در مقطعی از جنگ یک‌دهم تا یک‌چهلم و یک‌پنجاهم امروز در جبهه‌ها نیرو نداشتند و توانسته بودند 70 تا 80 کیلومتر در اعماق خاک ما بیایند، ناکام گذاشت و نتوانستند مقاومت رزمندگان سلحشور را درهم بشکنند. بنابراین احتمال درهم‌شکستن روحیه مقاومت ازنظر دشمنان ما به‌کلی منتفی است.» آیت‌الله خامنه‌ای ادامه داد: فرض دیگر این است که جمهوری اسلامی ایران پیروز شود که این را هم استکبار جهانی به‌هیچ‌وجه تحمل نمی‌کند و فرض سوم تحمیل صلح، برقراری آتش‌بس و واداركردن ما به سازش است. امام‌جمعه تهران دراين‌باره تصريح كرد: ما انگیزه‌های خودخواهانه آنها را به‌درستی فهمیده‌ایم و فریب اينکه تن به سازش بدهیم را نمي‌خوريم، زيرا موجودی و طبیعت (دشمنان ايران) طبیعت جنگ‌افروزی و آتش‌افروزی است. بنابراین هرقدر هم فشار آورند، تبلیغات کنند، هیئت فرستاده و دوباره بفرستند، گوش جمهوری اسلامی ایران و این امت بدهکار این حرف‌ها نیست. آیت‌الله خامنه‌ای چهارمین فرض را برای آینده جنگ، استمرار جنگ با ماهیت بردوباخت برای هیچ‌یک تحلیل کرد. وی دراین‌باره خاطرنشان کرد: «یک احتمال و یک فرض دیگر بیشتر دراختیار استکبار جهانی باقی نمی‌ماند و اینکه هرگاه احساس کردند کفه جنگ به نفع جمهوری اسلامی می‌چرخد و احتمال یکسره‌شدن پایان کار صدام نزدیک است، کمک‌های خودشان را به صدام‌حسین افزایش دهند تا شاید بتوانند به همین ترتیب جنگ را بدون آنکه برنده‌ای داشته باشد ادامه دهند. این تنها راه‌حلی است که برای استکبار جهانی به‌عنوان یک راه‌حل باقی می‌ماند.» امام‌جمعه تهران افزود: «گرچه این تنها چیزی [راه‌حلی] است که امروز استکبار به او امید بسته است، ولی همچنان آرزومند است که بتواند (با گزینه سوم) ما را به صلح وادار کند، که این خودش یک شکست بزرگی برای جمهوری اسلامی و اسلام است و طبعاً سیاست جمهوری اسلامی درست نقطه مقابل این سیاست است ... و ما اجازه نخواهیم داد که سیاست استکبار جهانی و امریکا موبه‌مو اجرا شود و این جنگ همین‌طور بدون اینکه کسی در آن پیروز شود و تکلیف و سرنوشت دو ملت معلوم بشود، ادامه پیدا کند ... . ما سیاستمان این است که کار جنگ را یکسره کنیم. رژیم متجاوز، ضعیف و متزلزل عراق را هرچه زودتر به مدد قدرت و نیروی الهی و مردم خودمان سرنگون کنیم و دو ملت را یکباره نجات بدهیم.» رئیس شورای‌عالی دفاع همچنین درمورد آمادگی سپاه پاسداران برای جذب نیروهای رزمی گفت: «ما احساس مي‌كنيم، امروز آن روز آزمايش تاريخي ما است و بايد هيجان عظيم را كه از ايمان آگاهانه مردم ناشي مي‌شود به‌عنوان يك مشت محكم در مقابل متجاوزين بعثي به كار بگيريم و اجازه دهيم مردم معجزه‌اي را كه بالاخره بايد اتفاق بيفتد، تحقق بخشند. ... [امروز] حضور مردم در جبهه‌ها و حضور مردم در میدان‌های نبرد، حرف آخری است که جمهوری اسلامی می‌زند و با همین سخن آخر مسئله جنگ را پایان می‌دهد. ... برادران سپاه (پاسداران انقلاب اسلامی) اظهار آمادگی کرده‌اند که تلاش خودشان را برای سازماندهی بیشتر کنند.***** ... البته دستگاه‌های گوناگون باید به سپاه کمک کنند. یکی از مشکلات برادران ما [در سپاه] مسئله گزینش است. هیئت‌های گزینش در سراسر کشور، (در دستگاه‌های دولتی) با برادران سپاه هماهنگی کنند، به آنها کمک کنند و بگذارند کسانی که مایل‌اند، وارد سازماندهی عظیم مردمی شوند. بایستی مسئولین شهرها، ائمه محترم جمعه و استانداران و برادران جهاد در هر استان کوشش کنند ... ما اگر بخواهیم در مقابل توطئه‌های استکبار جهانی و کمک‌های مالی و تسلیحاتی که به عراق داده می‌شود ... حرکت بکنیم، نقطه قوت ما ایمان‌های استوار مردم ماست. ما از این نقطه قوت که درست نقطه‌ضعف دشمن ماست باید حداکثر استفاده را به نفع اسلام و مسلمین بکنیم.»[۱۸]
گزارش - 6
6. نماینده ایران در سازمان ملل متحد اتهام باج‌گیری ایران به‌منظور وساطت براي آزادی گروگان‌های فرانسوی در لبنان را رد کرد. سعید رجایی خراسانی در يك مصاحبه تلویزیونی گفت: «دولت ایران پیشنهاد کمک به فرانسه برای آزادسازی گروگان‌ها را داده است، ولیکن هیچ‌گونه اطلاعی از محل نگهداری گروگان‌ها و اینکه چه گروهی (در لبنان) آنها را به اسارت گرفته، ندارد، چون گروه‌های فراوانی وجود دارند. اگرچه در لبنان و دیگر کشورهای مسلمان نفوذ زیادی داریم.» به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، رجایی خراسانی رابطه بین آزادی گروگان‌ها با بهبود روابط ایران و فرانسه و اینکه برخی محافل سیاسی برخورد ایران با این ماجرا را یک باج‌گیری تلقی کرده‌اند، مردود دانست و تصریح کرد که هیچ‌گونه باج‌گیری در کار نیست، بلکه کاهش بحران بین ایران و فرانسه کمک خواهد کرد تا رهبران دو کشور در تماس‌هایشان، مسائل و مشکلاتشان ازجمله مسئله گروگان‌گیری را حل کنند. در پایان این مصاحبه نماينده ايران در سازمان ملل ضمن سرزنش امریکا به‌علت انتقادات اخیرش از ایران اظهار داشت: «من نمی‌دانم که برای ايران چه سودی خواهد داشت تا کمک نماید که گروگان‌های امریکایی آزاد شوند، زیرا که نظر ایران راجع به روابط با امریکا و فرانسه متفاوت است.»****** [۱۹]
گزارش - 7
7. رئیس پارلمان عراق تصرف فاو را یک دستاورد تبلیغاتی صرف برای ایران ذكر كرد. سفیر عراق در ایتالیا نيز با تكرار ادعای صلح‌طلبی کشورش مداخله امريكا و شوروي و کشورهای اروپایی برای خاتمه جنگ ايران و عراق را ضروری دانست. سعدون حمادی رئیس مجلس عراق، در مصاحبه با مجله عربی‌زبان التضامن (چاپ لندن) گفت که کشور وی درحال‌حاضر از موقعیت بهتری نسبت به ایران برخوردار است و قدرت اقتصادی و نظامی ایران به‌سرعت روبه تحلیل است. وي افزود: «تصرف ترمینال نفتی فاو توسط ایران چیزی بیش از یک دستاورد تبلیغاتی نبوده است.» به گزارش خبرگزاری کویت، حمادي خاطرنشان کرد که نیروهای دشمن در طول مرز 1200 کیلومتری بین دو کشور مستقر می‌باشند و عراق درحال‌حاضر درحدود 290 کیلومترمربع از اراضی راهبردي ایران را دراختیار دارد. رئیس پارلمان عراق ايران را يك كشور شکست‌خورده سیاسی برشمرد و گفت: «این کشور هیچگاه به‌اندازه امروز در صحنه بین‌المللی منزوی نبوده است.»[۲۰] از سوی ديگر سفیر عراق در ایتالیا در نشستي با شرکت فدراسیون جوانان حزب سوسیالیست شهر بری ایتالیا، كشور خود را صلح‌جو خواند و دخالت كشورهاي بزرگ در جنگ ايران و عراق را تعيين‌كننده تلقي كرد و گفت: «عراق خواستار صلح می‌باشد و برای نیل به این هدف از هیچ تلاشی فروگذار نکرده و دراین‌مورد آماده پذیرفتن کلیه پیشنهادات تمامی کشورهای جهان برای میانجیگری می‌باشد. ... معتقدم برای خاتمه‌دادن به این جنگ که تقریباً شش سال است به طول انجامیده نقش سازمان ملل و کشورهای مقتدری چون امریکا و شوروی و نیز کشورهای اروپایی و در رأس آنها ایتالیا بسیار ضروری و تعیین‌کننده می‌باشد. [به‌خصوص كه] دولت ایتالیا هیچگاه از تلاش خود جهت خاتمه‌بخشیدن به تشنج در خاورمیانه [غرب آسيا] نکاسته و در کاهش‌دادن به درگیری‌های موجود در این منطقه نقش فعالی داشته است.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در رم، وی سپس با اشاره به همکاری‌های میان ایتالیا و عراق افزود: «ایتالیا کشوری است که آمادگی زیادی برای همکاری با کشورهایی چون عراق دارد که طالب صلح و دوستی بوده و به حقوق بشر و اصول اساسی بین‌المللی و حق تعیین سرنوشت کشورها توسط ملت‌ها احترام می‌گذارد.» وی افزود: اگر درحال‌حاضر ملت عراق در یک جنگ ناخواسته شرکت دارد فقط به‌دلیل دفاع از سرزمین خود می‌باشد. [۲۱]
گزارش - 8
8. خبرنگار روزنامه تایمز مالی با سفر به عراق آخرین تحولات جنگ تحمیلی، تاکتیک‌های اخیر عراق، پیش‌بینی عملیات آینده ایران و زمان و مکان آن را بررسی كرده است. این خبرنگار در یک مقاله نسبتاً طولانی با عنوان "عراق برای حفظ روحیه دست به عملیات زده است" نوشته است: «مقامات نظامی عراق به‌طور خصوصی می‌گویند مهران مطلقاً با فاو قابل‌مقایسه نیست. عمليات در مهران یک پیروزی توخالی است و تنها معادل فاو، احتمالاً شهر خرمشهر خواهد بود که ژنرال عراقی ماهر عبدالرشید برای تصرف آن شوق بسیار دارد.» از سویی بعد از شکست عراق در فاو، تغییر تاکتیک نظامی به‌عنوان یک وسیله افزایش روحیه براي اين كشور اهمیتی حیاتی دارد، بااين‌حال، همواره به‌علت احتمال افزایش تلفات نگرانی‌هایی در عراق وجود داشته، خبرنگار تایمز مالی دراین‌باره افزوده است: «عراق درصدد نیست فاو را مجدداً پس بگیرد، زیرا برای این کار احتمالاً پانزده‌هزار نفر تلفات خواهد داد که این تعداد تلفات برای جامعه عراق رقم بسیار سنگینی خواهد بود، به‌خصوص که تخمین زده شده عراق در جریان نبردهای فاو، ده‌ها هزار تن از نیروهایش را از دست داده باشد. ضمن آنکه در درگیری‌های بعدی چند هزار نفر دیگر نیز به‌شمار تلفات عراق اضافه شده است.» تایمز مالی درباره عملیات آينده رزمندگان ايران، به تأثیر پیام اخیر امام خميني اشاره و اضافه کرده است: «بعد از این پیام، ایران شاهد بزرگ‌ترین بسیج نیرو بوده که به جبهه عزیمت کرده‌اند، اعزام‌هایی که این بار عراق آنها را جدی گرفته است.» خبرنگار تایمز مالی به نقل از یک تحلیل‌گر غربی آورده است: «هم ما و هم عراقی‌ها می‌دانند که چیز بزرگی در شرف وقوع است. عراقی‌ها فکر می‌کنند قبل از آنکه اوضاع اقتصادی ایران به وخامت بگراید، این عملیات زودتر آغاز شود. از سویی استراتژیست‌ها معتقدند اگر ایران حمله را تا سال 1987 (زمستان 1365)، به تعویق بیندازد ممکن است توان انجام یک عملیات نهایی را از دست بدهد. ازاین‌رو اکثر آگاهان متفق‌القول‌اند که ایرانی‌ها یک بار دیگر تلاش خواهند کرد تا از مرداب‌های اطراف جزایر مجنون عبور کنند، جایی که تنها 15 کیلومتر با بصره به‌عنوان جایزه بزرگ فاصله دارد.» خبرنگار تایمز مالی در پايان خاطرنشان کرد: عراقی‌ها در گذشته ثابت کرده‌اند كه در حملات غیرمترقبه زخم‌پذیرند. باوجوداين در عملیات آینده و عملیات نهایی که به‌وسیله ایرانی‌ها طراحی شده است امکان اشتباه ممکن است کم باشد. [۲۲]
گزارش - 9
9. نشریه امریکایی بررسی سیاست خاورمیانه جنگ ایران و عراق را حول چهار محور، اهداف عراق در راهبرد نظامی جدید، برخورد امریکا با روند جاری جنگ، همکاری‌های اطلاعاتی امریکا با عراق و تشریک‌مساعی امريكا و شوروی در کنترل جنگ مورد بررسي و تحلیل قرار داد. در بخشی از مقاله اين نشريه، ازجمله اهداف عملیات‌های اخیر عراق به‌ویژه حمله به گذرگاه فکه و مهران ـ که به اشغال بخش‌های کوچکی از سرزمین ایران انجاميد ـ یکی اعمال فشار جدید نظامی به ایران و دیگری بالابردن روحیه نیروهای عراقي درپی ازدست‌دادن بندر فاو ذكر شده است.******* نشریه يادشده به نقل از برخی کارشناسان افزوده است: مهم‌تر از این دو هدف، به‌دست‌آوردن ابتکار عملیات است كه در آن فرماندهان عراقی حداقل به‌طور موقت ایرانی‌ها را وادار كردند قبل از اینکه دست به حمله دیگری بزنند، طرح‌ریزی عراق را براي ادامه حملات مدنظر قرار دهند. به گفته یک کارشناس امریکايی «دو سال است که ایرانی‌ها توانسته‌اند بدون تحمل آسیب، در هرجای طول جبهه دست به حمله بزنند، ولی اکنون آنان حداقل بایستی اندکی درباره طرح‌های عراق علیه خود نگران باشند.» گرچه یک ناظر ديگر، با تجربه طولانی دراین‌باره اظهار داشته كه «عراقی‌ها بارها چیزی را شروع کرده‌اند که نتوانسته‌اند خاتمه دهند.» نشریه بررسي سياست خاورميانه در ادامه دخالت امریکا و برخی اقدامات این کشور در جنگ ایران و عراق را بدين شرح توضيح داده است: «برخی مقامات امریکايی هنوز امیدوارند که از آرامش قابل‌پیش‌بینی جنگ برای تحکیم یک روش فعال‌تر امریکايی جهت خاتمه درگیری، بهره گیرند. آنها استدلال می‌کنند که دو ستون اصلی سیاست امریکا [شامل] تحت‌کنترل درآوردن صادرات اسلحه غربی به ایران عملیات وقفه و تشریک‌مساعی اطلاعاتی با عراق اثر خود را از دست داده است.» یک مقام امریکايی گفت: «ما تقریباً راه تأمین سلاح ایران از غرب را بند آورده‌ایم.» نشریه مذکور همچنین درباره همکاری اطلاعاتی امریکا و عراق و ضعف ارتش رژیم بعثی در عملیاتی‌کردن آن نوشته است: «همکاری اطلاعاتی [با بهره‌گیری از هواپیماهای جاسوسی] آواکس پرکلر، اطلاعات حیاتی برای بغداد فراهم کرده‌اند ... و اطلاعات [آن]، به همراه برخی رهنمودها ازطریق سفارت امریکا به بغداد انتقال می‌یابد، ولی به‌وضوح عراقی‌ها معمولاً پاسخ می‌دهند که بعضی هدف‌ها دور از دسترس یا خارج از توانایی بمب‌افکن‌های بسیار بلندپرواز است.»******** همچنین اين نشريه درباره تشریک‌مساعی دو ابرقدرت برای کنترل جنگ نوشته است: «چند مقام کلیدی امریکايی امیدوارند که دیگران را در دولت متقاعد سازند تا به امید ابتکاری مشترک، به اتحاد شوروی نزدیک شوند. نخستین فرصت احتمالاً در تابستان آتی طی مذاکرات در سطح متوسط با مقامات اتحاد شوروی به دست می‌آید.» در ادامه اين نشريه به نقل از یک مقام عالی‌رتبه وزارت امور خارجه امريكا افزوده است: «اجازه بدهید موضوع را مطرح نمايیم. نه ما و نه شوروی آرزوی دیدن فروپاشی عراق را نداریم و چون آنها نسبت به ما قبلاً تماس‌های بیشتری با بغداد و تهران داشته‌اند، یک نظرگاه مشترک موجب فعال‌ترشدن نقش آنان در منطقه نخواهد شد.» [۲۳]
گزارش - 10
10. درحالي‌كه به‌دنبال سير نزولي قیمت نفت در ماه‌های اخیر، پیش‌بینی می‌شود که ایران در ماه‌های آینده با افزایش هزینه جنگ، دچار بحران شدید شود، نخست‌وزیر ایران ضمن تأکید بر خوداتکایی، راه برون‌رفت از اين بحران را توسعه بخش غیرنفتی دانست. به نوشته تحلیل‌گر نشریه هندلزبلات (چاپ آلمان) بنا بر «پیش‌بینی دیپلمات‌های غربی، کاهش بهای نفت، قدرت خرید ایران را در سال جاری به نصف خواهد رساند. در سال مالی 1987 ـ 1986 (سال 1365) که از ماه مارس (اسفند ـ فروردین)، آغاز شده است درآمد ارزی کشور که 95٪ آن از راه صدور نفت به دست می‌آید به‌زحمت بالغ‌بر 7 میلیارد دلار خواهد شد. درحالی‌که این مبلغ در سال گذشته، 13 میلیارد دلار بوده است. در سال قبل دولت مبلغ 4 تا 5 میلیارد دلار جهت خرید تسلیحات، 3 میلیارد دلار برای واردات مواد غذايی و 750 میلیون دلار برای واردات دارويی پرداخته است. ازاین‌رو دولت بر برنامه‌های صرفه‌جویی بنیادین تأکید می‌ورزد. قرار است واردات در سال جاری 13٪ نسبت به سال گذشته، کاهش یافته و به 5/13 میلیارد دلار محدود شود.» تحلیل‌گر هندلزبلات با اشاره به اینکه موسوی نخست‌وزیر ايران، یکی از نمایندگان طبقه بنیادگرا مي‌باشد، خاطرنشان كرد که «وي امیدوار است باتوجه‌به فشار مالی فزاینده، موفق به جلب حمایت مردم جهت ایجاد تحولات اساسی گردد. او خواهان تغییر بنیادین اندیشه است و معتقد است کشور باید در آینده خودکفا بشود؛ حتی اگر این امر به پايین‌آمدن کیفیت کالا هم منجر گردد.» ميرحسين موسوي معتقد به توسعه بخش غیرنفتی است. اگرچه اولین دستاورد این آزمایش برای او چندان درخشان نبود. زیرا باوجود افزایش 25 درصدي صادرات غیرنفتی در سال گذشته، درآمدی که از این راه کسب شد چندان قابل‌توجه نبود و فقط تا 400 میلیون دلار رسید. این نشریه با ابراز ترديد درمورد اظهارات موسوی مبني‌بر اينكه «ایران به هیچ کشوری بدهکار نیست و در آینده هم از جايی اعتبار نخواهد گرفت»، به استناد سخنان برخی ناظران ادعا کرده است: «دیپلمات‌های غربی به‌هیچ‌وجه مطمئن نیستند، موسوی که این‌گونه از اصلاحات سخن می‌گوید، به‌راستی دارای یک برنامه اقتصادی روشن باشد.» [۲۴]
گزارش - 11
11. بازتاب رسانه‌‌اي کوشش‌های پادشاه اردن برای آشتی‌دادن سوریه و عراق همچنان ادامه دارد. هدف کوشش‌های حسین شاه اردن برای نزدیک‌کردن دمشق به بغداد، جدایی آن از تهران است. خبرگزاری رویتر به نقل از روزنامه کیهان با بیان اینکه راهبرد سوریه تحت‌تأثیر کمک مالی کشورهای متمول عرب قرار گرفته است، اعلام كرد: «کشورهای نفت‌خیز ثروتمند خلیج‌فارس آماده‌اند که اگر سوریه رهبران ایران را وادار به قبول یک راه‌حل صلح برای جنگ با عراق نماید، یک کمک مالی را به‌خاطر تغییر استراتژی سوریه، دراختیار دمشق قرار دهند.» این تحلیل از این دیدگاه متأثر می‌شود که روزنامه کیهان نوشته است: «رهبران سوریه اخیراً به عربستان گفته‌اند که روابط حسنه میان دمشق - تهران در مرحله اول به نفع اعراب است و این امر می‌تواند به این معنا باشد که در شرایط خاص سوریه می‌تواند از نفوذ خود در تهران به نفع کشورهای میانه‌روي عرب استفاده کند.» خبرگزاری رویتر افزود: اما اگر کشورهای ثروتمند عرب نتوانند سوریه را متقاعد کنند که در جنگ خلیج‌فارس میانجیگری کند، آنها یک راه‌حل میانه را اتخاذ می‌کنند، بدین معنا که خط لوله نفت عراق به مديترانه را ازطریق خاک سوریه بازگشایی خواهند کرد.******** [۲۵] روزنامه الاتحاد (چاپ ابوظبی) که به‌طور شتاب‌زده نتایج تلاش‌هاي حسین شاه اردن را مثبت ارزیابی کرده، به نقل از ناظران در سوريه نوشته است: «موفقیت در آشتی‌دادن میان عراق و سوریه، به نتایج بسیار مهمی نائل خواهد شد که اولین آن، پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران و دومین آن استقرار مجدد وحدت عربی است.»[۲۶] روزنامه وال استریت ژورنال با اشاره به چشم‌انداز عربستان سعودی و اردن به‌عنوان حامیان رژیم بعث عراق خاطرنشان کرده که مقامات ریاض و امان بی‌صبرانه مشتاق تغییر گرایش حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه، هستند، زیرا آنها به‌دنبال فتح فاو به‌دست ایرانی‌ها درمورد شکست نظامی عراق بسیار نگران شدند و در جست‌وجوی راه‌هایی برای بالابردن موقعیت نظامی و سیاسی عراق بوده‌اند. گرچه انتظار نمی‌رود تغییر موضع سوریه در آینده نزدیک اثر مهمی بر جنگ داشته باشد. بااین‌حال اعراب میانه‌رو که برای فراهم‌كردن این ملاقات تلاش می‌کنند به‌وضوح به تغییر نگرش سوریه یا لااقل اتخاذ یک موضع بی‌طرفانه و صلح‌جویانه در قبال جنگ ازجانب دمشق امیدوار هستند. زیرا اگر سوریه موضع بی‌طرفانه‌تری اتخاذ کند ایران را درمورد پذيرش پيشنهاد صلح بغداد، تحت‌فشار بیشتری قرار خواهد داد. [۲۷] روزنامه تایمز مالی نیز ملاقات‌های شاه حسین در دمشق و بغداد را موجب پیش‌بینی‌های صاحب‌نظران منطقه درباره انجام تلاش‌های جدی براي برگزاری اجلاس سران عرب ـ که احتمالاً در سه هفته آینده برگزار خواهد شد ـ و معتدل‌ساختن موضع سوریه در جنگ ایران و عراق توصیف کرد و به نقل از یک دیپلمات غربی در دمشق نوشت: آخرین چیزی که سوری‌ها می‌خواهند، انجام‌گرفتن یک حمله بزرگ ازسوی ایران و به‌تصرف‌درآمدن همه عراق می‌باشد. در ادامه این مطلب آمده است: به‌دلیل اختلافات شخصی بین حافظ اسد و صدام‌حسین تغییر موضع سوریه به نفع عراق غیرمحتمل به نظر می‌رسد و سوریه ممکن است برای دفع انتقادات اعراب فقط قدری از حمایت خود از ایران بکاهد. ... گرچه گزارش‌هایی هم می‌رسد که «سوری‌ها اکنون در باب خطر گسترش جنگ ایران و عراق به سایر نقاط با کشورهای دیگر عرب هم‌صدا شده‌اند. منابع موثق سیاسی در تونس می‌گویند که سوریه به کشورهایی پیوسته است که دعوت قلیبی را برای برگزاری کنفرانس اول ژوئن وزیران امور خارجه عرب در مراکش پذیرفته‌اند. همچنین سوریه اظهار آمادگی کرده که در اجلاس آینده سران عرب در دستورجلسه موضوعات دیگری همچون جنگ ایران و عراق و مسئله فلسطین را نیز در کنار حمله امریکا به لیبی موردبحث قرار دهد. گفته می‌شود که الجزایر نیز که دفعه پیش از موضع سوریه و لیبی حمایت کرده بود دعوت قلیبی را پذیرفته است.» [۲۸]
گزارش - 12
12. دیپلمات‌های غربی عقیده دارند ایران ممکن است به‌زودی با برقراری روابط عادی با کشورهای فرانسه و شوروی به یک موفقیت دیپلماتیک عمده در سیاست خارجی خود دست یابد. روزنامه امریکایی کریستین ساینس مانیتور با اشاره به سفر هفته گذشته يك هیئت ایرانی به فرانسه و ملاقات با مقامات ارشد این کشور به نقل از ژاک شیراک نخست‌وزیر فرانسه، نوشت: «کابینه وی خواهان گفت‌وگو و مذاکره با ایران است.» این روزنامه به نقل از خبر دو روز پیش شبکه تلویزیونی سی.بی.سی امریکا افزود: «فرانسه موافقت کرده در ازای آزادی گروگان‌های فرانسوی در لبنان یک‌میلیارد وام بازپرداخت شود. همچنین گفته شده که فرانسه مقداری پول به آدم‌ربایان پرداخت خواهد کرد، ولی دلالان این گزارش‌ها را موردتأیید قرار ندادند.» به نوشته کریستین ساینس مانیتور «رایزن‌های نظامی غربی در تهران اظهار می‌دارند سلاح‌های ساخت فرانسه در ماه‌های اخیر، ازطریق غیرمستقیم به ایران وارد شده است. مقامات رسمی این امر را که فرانسه اجازه صدور تسلیحات نظامی به ایران را داده تکذیب کرده‌اند، اما یک روزنامه فرانسوی اسفندماه گذشته، از ارسال مقادیری تسلیحات نظامی ساخت فرانسه به ایران گزارش داده بود. ازاین‌رو و برپایه گزارشات روزنامه‌های عربی در منطقه و اظهارات رایزن‌های غربی در تهران، ایران اخیراً قدرت آتش رزمی هلیکوپترهای خود را با مسلح‌کردن آنها به موشک‌های اس12 ساخت فرانسه افزایش داده است.» نویسنده اين مقاله در ادامه آورده است: «درهمین‌حال دولت ایران به‌آرامی درحال بهبودبخشیدن به روابط خود با شوروی است.» به ادعای وي، مسکو در ازای محدودکردن حمایت تهران از گروه‌های مبارز افغانی و به تعویق‌انداختن محاکمه سران حزب توده، فروش تسلیحات نظامی به ایران ازجانب برخی از کشورهای هم‌پیمان خود را موردتأیید قرار داده است. ضمن آنکه ایران و شوروی درحال انجام مذاکرات هستند تا خطوط لوله گاز میان دو کشور گشوده شود.[۲۹]
گزارش - 13
13. سفیر امریکا در سازمان ملل متحد علت میانه‌روی سیاست امریکا درباره سوریه را تشریح کرد. ورنون والترز سفیر امریکا در سازمان ملل، در گفت‌وگو با روزنامه لوموند به‌طور ضمنی گفت که میانه‌روی امریکا درمورد سوریه تا حدی مربوط به مسئله گروگان‌های امریکا در لبنان می‌شود که احتمالاً در مناطق تحت‌نفوذ سوریه نگهداری می‌شوند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، والترز با به‌رخ‌کشیدن نتایج حمله امریکا به لیبی و تصریح بر اینکه قذافی پس از حمله امریکا به‌اندازه کافی ساکت شده است، گفت که تحقیقات انگلیسی‌ها درمورد مسئولیت احتمالی سوریه درزمینه تروریسم بین‌المللی و به‌ویژه در کوشش اخیر برای سوءقصد به دفتر شرکت هواپیمایی اسرائیل در لندن کم بها نمی‌دهد، ولی دليل احتیاط واشنگتن علیه دمشق اين است که «امریکا همانند فرانسویان گروگان‌هایی در لبنان دارد و تا آنجا که می‌داند آنها احتمالاً در مناطق تحت‌کنترل سوری‌ها هستند.»[۳۰] ضمیمه گزارش649: مشروح اطلاعاتي درباره تركيب، گسترش، تاكتيك و شايستگي‌هاي رزمي لشكر طلايي صدام نیروهایی که ارتش عراق به‌تازگي جمع‌آوری كرده به نامهای لشکر طلایی صدام و گردان‌های پیاده مهمات خاصه (مأموریت‌های ویژه) معروف و براي آزادسازی شهر فاو سازماندهی و تشکیل شده‌اند و تبلیغات زیادی درمورد تعداد و آموزش آنها شده است. ترکیب از تابعيت لشکر طلایی اطلاعی در دست نیست، اما به احتمال زیاد دراختیار ستاد کل ارتش عراق می‌باشد. بنا به اظهار اسرای عملیات مهران استعداد این لشکر، 2 تیپ به نامهای تیپ4 کماندویی و تیپ5 کماندویی می‌باشد. از تیپ‌های دیگر آن اطلاع دقیقي در دست نیست. هر تیپ دارای 3 گردان رزمی می‌باشد که این گردان‌ها فاقد گروهان قرارگاه و گروهان پشتیبانی می‌باشند. گسترش تیپ4 کماندویی و تیپ5 کماندویی دوره آموزش یگانی خود را در کنار هم در پادگان حبانیه گذرانده‌اند که پس از پایان آموزش، تیپ4 را در تاریخ 20/2/1365، از پادگان مذكور خارج و براي عمليات به منطقه شرهانی منتقل کرده‌اند، ولی از محل استقرار تیپ5 اطلاعی در دست نیست. استعداد افراد این لشکر از تیپ‌های مختلف ارتش جمع‌آوری شده‌اند، بدین ترتیب که به کلیه تیپ‌ها اعلام شده بود که هر تیپ بایستی 25 الی 30 نفر از افراد ممتاز را دراختیار این لشکر قرار دهد، ولی بنا به اظهار پناهندگان و اسرای قبلی و همچنین اسرای خود لشکر موردبحث، اکثر تیپ‌ها افراد بی‌انضباط، شرور، دارای غیبت و به‌طوركلي نيروهايي را كه از کیفیت خوبی برخوردار نبوده‌اند، به این لشکر معرفی كرده‌اند. تیپ‌های4 و 5 حدود 1500 نفر پرسنل دارند، زیرا نیروهایي که در پادگان حبانیه آموزش می‌دهند بالغ بر 3000 نفر بوده‌اند. لازم به یادآوری است که ارتش عراق دارای 160 تیپ از رسته‌های مختلف بوده که در عملیات والفجر8 و پاتک‌های دشمن در منطقه عملیاتی والفجر8 به تعداد زیادی از این تیپ‌ها تلفات و ضایعات سنگینی وارد شده است و امکان آزادسازی 25 الی 30 نفر پرسنل از هر تیپ مشکل به نظر می‌رسد. تاکتیک و شایستگی رزمی به گفته اسرا و پناهندگان، این لشکر با آموزش‌های خوبی که دیده (کماندویی، هلی‌برن، عبور از باتلاق و قایق‌رانی) براي آزادسازی شهر فاو در نظر گرفته شده است. همچنين به گفته آنها فرستادن تیپ4 كماندويي به منطقه عملیاتی شرهانی خود یک آموزش بوده است تا در عمل توانایی‌های این تیپ را محک بزنند.[۳۱] ضمیمه گزارش657: گزارش كامل وزارت امور خارجه ايران از همكاري اطلاعاتي امريكا و عراق عليه ايران درباره همکاری اطلاعاتی امریکا با رژیم بعث عراق، در نشريه گزارش مستقیم وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی مطلبی با عنوان" ماهواره‌های جاسوسی و جنگ ایران و عراق" بدین شرح درج شده است: «در طی ربع قرن گذشته [از سال 1339 هـ ش 1960م] و پس از آن، امریکا و شوروی به‌عنوان دو کشور پیشرو در امر اکتشافات فضایی از همان ابتدا درصدد بهره‌برداری از فضا برای مقاصد نظامی و جاسوسی برآمدند. به‌طوری‌که دو کشور مزبور انحصار استفاده از ماهواره‌های جاسوسی را دراختیار دارند. برای مثال دوربین‌های عکس‌برداری ماهواره‌های امریکایی پرنده بزرگ (Big Bird) و 11 KH قادرند اشیایی کوچک‌تر از 30 سانتي‌متر را از فاصله 185 کیلومتری زمین رؤیت و ثبت نمایند. شوروی در رقابت با امریکا و به‌منظور جبران عقب‌افتادگي خود از آن كشور درزمینه به‌کارگیری ماهواره‌های جاسوسی در سال 1972، اقدام به پرتاب ماهواره کاسموس 520 نمود. این ماهواره و ماهواره‌های کاسموس 606، 665 و 706 انواع جدیدتر ماهواره‌های کاسموس بودند که بعداً به فضا پرتاب گردیدند و فاقد نواقص قبلی ماهواره‌های دیگر بودند.» آنها قادرند از فاصله 300 کیلومتری زمین به عکس‌برداری از سطح زمین بپردازند. این نشريه در ادامه افزوده است: «ماهواره کاسموس 1210 در 19 سپتامبر 1980 [28 شهریور 1359]، به فضا پرتاب شد. ... کاسموس 1211 روز 23 سپتامبر [1/7/1359، یک روز پس از شروع جنگ]، پرتاب گردید و کاسموس 1212 روز 26 سپتامبر [4/7/1359]، پرتاب شد. به‌احتمال زیاد در میان این سه (ماهواره)، کاسموس 1210 دقیق‌ترین اطلاعات را جمع‌آوری نموده است. نکته شایان توجه درمورد اين ماهواره اینکه تقریباً دو روز قبل از شروع حمله نظامی عراق به ایران به فضا پرتاب شده است. این مطلب باتوجه‌به اینکه ماهواره‌های کاسموس برای قرارگرفتن در مدار مطلوب خود حداقل به 24 ساعت زمان نیاز دارند، روشنگر این حقیقت است که پرتاب کاسموس 1210 با برنامه‌ریزی و به‌احتمال قوی با اطلاع قبلی از زمان دقیق حمله عراق به ایران انجام شده است.» نشريه مذکور در ادامه به نقش ماهواره‌های جاسوسی امریکا پرداخته و اضافه كرده است: در مواردی که کسب اطلاعات کامل‌تری از یک منطقه مثل غرب آسيا یا منطقه جنگ ایران و عراق موردنظر باشد امریکایی‌ها ماهواره‌های کوچک‌تری برای انجام این مأموریت به فضا پرتاب مي‌كنند. آنتونی کندن یکی از کارشناسان فضایی انگلستان که مسائل مربوط به پرتاب و عملیات ماهواره‌های جاسوسی را مورد بررسی و تحقیق قرار می‌دهد، معتقد است که از 2 ماهواره 11 KH که امریکا درحال‌حاضر در فضا دارد یکی از آنها از کار افتاده و دیگری دچار نقص فنی شده است. به این ترتیب اگر گفته کارشناسان نامبرده صحت داشته باشد می‌توان نتیجه گرفت که سیستم ماهواره‌های جاسوسی امریکا به‌شدت دچار نقصان شده است و از دلایل این امر، غافلگیري و ضعف امريكا برای اطلاع‌رساني و هشدار به‌موقع به عراق درباره زمان شروع عملیات والفجر8 ازسوی ایران به‌شمار می‌رود.[۳۲] ضمیمه گزارش659: تحليل روزنامه كيهان درباره تلاش‌هاي شاه‌حسين براي نزديكي دمشق و بغداد روز گذشته، روزنامه کیهان در ستون تفسیر سیاسی خود، با بررسی تحرکات اخیر شاه حسین در ميانجيگري و نزديك‌كردن روابط دمشق و بغداد به ملاقات‌هاي غیرمنتظره وي با رؤسای جمهوری عراق و سوریه در هفته جاری (3 تا 7 خردادماه)، اشاره كرده و نوشت: از دیدگاه اعراب میانه‌روي منطقه، سوریه نفوذ سیاسی قابل‌توجهی در تهران دارد، شاه حسین امیدوار است که در شرایط کنونی سوریه را به اتخاذ یک موضع مخالف استمرار عملیات نظامی ایران در خاک یک کشور عربی بکشاند. البته شاه حسین می‌داند که این تغییر راهبرد دمشق نيازمند بهای سنگیني است که رژیم عراق و کشورهای حامی این رژیم در حوزه جنوبی خلیج‌فارس باید به‌اتفاق آن را بپردازند. در آن سوی قضیه کشورهای خلیج‌فارس به‌ویژه عربستان سعودی و کویت به قطعی‌کردن رویگردانی دمشق از راهبرد فعلي‌اش مي‌انديشند. به عبارت دیگر، کشورهای حامی رژیم عراق در خلیج‌فارس آمادگی دارند كه اگر تغییر راهبرد دمشق، موجب ترغیب رهبران ایران به قبول راه‌حل مسالمت‌آمیز در جنگ با عراق شد، در پرداخت بهای تغییر راهبرد دمشق مشارکت فعال داشته باشند. از طرفی دیگر، در بررسی موضع دمشق درمورد تحول جاری باید گفت که سوریه یکی از کشورهایی است که براثر کاهش قیمت نفت به‌شدت در تنگنا قرار گرفته، چنان‌که کارشناسان اقتصادی می‌گویند ساختمان اقتصادی سوریه برپايه کمک‌های مالی کشورهای ثروتمند عرب استوار است. حجم کمک‌های مالی کشورهای نفت‌خیز به سوریه به‌گونه بسیار مؤثر در تبیین و ابراز راهبرد سیاسی این کشور دخالت دارد. بنابراين کمک‌های کشورهای ثروتمند عرب به سوریه همواره به‌صورت یک اهرم فشار علیه دمشق به کار گرفته شده است. پیش از به‌خطرافتادن امنیت سیاسی رژیم عراق، یعنی قبل از تصرف شبه‌جزیره راهبردي فاو به‌دست نيروهاي ایران و نیز در دوره بازارگرمی بهای نفت، کشورهای ثروتمند عرب در بهره‌گیری از اهرم فشار علیه دمشق محتاطانه عمل می‌کردند، اما در شرایط موجود حکام این کشورها جرئت بیشتری پیدا کردند تا با استفاده از این اهرم، دمشق را به اتخاذ سیاست میانجیگرانه برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق وادار كنند. از دیدگاه این کشورها با انتقال بخشی از حجم کنونی کمک‌های مالی به رژيم عراق از میدان جنگ به میدان دیپلماسی می‌توان امیدوار شد که جنگ ایران و عراق با میانجیگری دمشق به پایان خواهد رسید. این یکی از آرزوهای کشورهای نفت‌خیز عرب محسوب می‌شود، اما آنها درصورت ناکامی در تلاش‌های خود، راه دیگری برای خروج از این بن‌بست پیدا خواهند کرد، راهی که می‌توان آن را راه‌حل میانه نامید. این راه ازطریق بازگشایی خط لوله نفتی عراق به دریای مدیترانه که از سوریه می‌گذرد، قابل‌حصول است. بدین ترتیب هم سوریه ازطریق بازگشایی این خط لوله نفتی بهره اقتصادی خواهد برد و هم رژیم عراق ازطریق افزایش صادرات نفتی اتکای کمتری به کمک‌های مالی کشورهای نفت‌خیز عرب خواهد داشت. به گفته برخی از منابع دیپلماتیک در منطقه، رژیم عراق به شاه حسین اطلاع داده است که این رژیم آماده است در مقابل تجدید روابط بین بغداد و دمشق، ورقه سفید امضاءشده‌اي را دراختیار رهبران دمشق قرار دهد. حکام عراق معتقدند رویگردانی دمشق از تهران یک پیروزی بزرگ محسوب می‌شود که پیروزی‌های نظامی ایران و نیز شرایط رهبران دمشق برای عادی‌سازی مناسبات خود با بغداد، در مقابل آن ناچیز است.[۳۳]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/03/09
- ↑ سند شماره 14145 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه، شماره 15، 9/3/1365، صص 2 و 3 ضمیمه.
- ↑ سند شماره 75760 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر فرماندهی به نیروی زمینی سپاه، 9/3/1365.
- ↑ سند شماره 361977 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات ناحیه کردستان به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 9/3/1365.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 72، 10/3/1365، ص1، رادیو صوت‌الجماهیر، 9/3/1365.
- ↑ سند شماره 75760 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر فرماندهی به نیروی زمینی سپاه، 9/3/1365.
- ↑ سند شماره 14259 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی سپاه دوم نیروی زمینی سپاه پاسداران، شماره 1، 17/3/1365، ص6؛ و - سند شماره 274825 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از حفاظت اطلاعات منطقه2 نجف (سپاه شمال) به حفاظت اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 26/3/1365.
- ↑ سند شماره 448836 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه نوح(ع) به معاونت دریایی منطقه4 نوح(ع)، 9/3/1365.
- ↑ سند شماره 75770 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه ناحیه کهگیلویه و بویراحمد به ستاد مرکزی سپاه پاسداران، 12/3/1365.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 72، 10/3/1365، ص13، ارومیه - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/3/1365؛ و - سند شماره 442192 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به اطلاعات ستاد مرکزی سپاه پاسداران، 21/3/1365.
- ↑ سند شماره 75774 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه پاوه به دفتر فرمانده کل سپاه، 12/3/1365؛ و - سند شماره 274834 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از حفاظت اطلاعات منطقه2 نجف (سپاه شمال) به حفاظت اطلاعات کل سپاه پاسداران، 26/3/1365.
- ↑ سند شماره 352282 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات ناحیه کردستان به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 14/3/1365.
- ↑ سند شماره 360412 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه فرماندهی سردشت به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 10/3/1365.
- ↑ سند شماره 360415 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (رکن3 - ژاجا) به رکن2 فرماندهی ژاجا،10/3/1365.
- ↑ سند شماره 340105 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استاندار کردستان، 12/3/1365.
- ↑ سند شماره 361980 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به اطلاعات ستاد سپاه ناحیه تبریز، 9/3/1365.
- ↑ سند شماره 14414 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه عملیاتی نجف3 سپاه، شماره 7514، 27/3/1365، ص5.
- ↑ روزنامه کیهان، 11/3/1365، ص18.
- ↑ روزنامه کیهان، 11/3/1365، ص18.
- ↑ روزنامه رسالت، 11/3/1365، ص 12.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 72، 10/3/1365، ص5، خبرگزاری کویت، 9/3/1365.
- ↑ همان، ص11، رم - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/3/1365.
- ↑ همان، صص 9 و 10، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/3/1365.
- ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1143، 18/4/1365، نشریه بررسی سیاست خاورمیانه (چاپ امریکا)، 30 مه 1986 (9/3/1365).
- ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1141، 14/4/1365، به نقل از نشریه هندلزبلات (چاپ آلمان)، 30 مه 1986 (9/3/1365).
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 72، 10/3/1365، ص22، تهران ـ خبرگزاری رویتر، 9/3/1365.
- ↑ همان، ص24، ابوظبی - خبرگزاری امارات، 9/3/1365.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 73، 11/3/1365، ص15، واشنگتن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از روزنامه وال استریت ژورنال، 9/3/1365.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 72، 10/3/1365، ص21، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 5/3/1365.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 74، 12/3/1365، صص 14 و 15، واشنگتن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 11/3/1365.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 73، 11/3/1365، ص34، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 10/3/1365.
- ↑ سند شماره 143655 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 27/2/1365، صص 1 و 2.
- ↑ سند شماره 214551 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، شماره 42/4، 7/3/1365، بخش ضمیمه.
- ↑ روزنامه کیهان، 8/3/1365، صفحه آخر.