1365.12.22
| روزشمار جنگ سال 1365 1365.12.22 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و دو اسفند |
| تاریخ شمسی | 1365.12.22 |
| تاریخ میلادی | 13 مارس 1987 |
| تاریخ قمری | 12 رجب 1407 |
گزارش- 255
امروز جبهه‌هاي جنگ در آرامش نسبي بود.[۱] در منطقه عملياتي كربلاي7 (حاج‌عمران) طرفين به اجراي آتش‌هاي پراكنده، تثبيت و تحكيم مواضع نيروها و فعاليت‌هاي آتشباري و ضدآتشباري مي‌پرداختند.[۲] در اين حال خبرگزاري جمهوري اسلامي گزارش داد كه جمعي از خبرنگاران خارجي از مواضع نيروهاي ايران در منطقه عملياتي "كربلاي7" بازديد كردند. اين خبرنگاران ضمن بازديد خود از اين منطقه و تهيه عكس، فيلم و گزارش از مناطق آزاد شده و استراتژيك "حاج‌عمران"، با نيروهاي مستقر در اين مناطق به گفت‌وگو پرداختند[۳] و سپس از مناطق بمباران شده شهرستان اروميه نيز بازديد كردند. در اين بازديد اعلام شد كه در حمله وحشيانه ارتش بعثي عراق به شهر اروميه، بيش از 160 نقطه مسكوني شهر بمباران شد كه بسياري از مردم بي‌گناه - از كودكان خردسال تا مردان و زنان كهن‌سال - شهيد يا مجروح شدند.[۴] در عرصه قلمرو دريايي كشور نيز نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در گشت دريايي خود در محدوده تنگه هرمز يك فروند كشتي خارجي را بازرسي كرد.[۵]
گزارش- 256
يونان يكي از كشورهاي تأمين‌كننده سلاح براي عراق است. روزنامه راست‌گراي "الفتروس تايپوس" در گزارشي نوشت: «يك فروند هواپيماي ترابري عراق از نوع "ايلوشين - 76"، كه شماره 781 بر انتهاي آن نقش بسته بود - با محموله‌اي از مخازن سوخت هواپيماهاي جنگنده ميراژ، بمب و مهمات، فرودگاه نظامي "الوسينا" در يونان را به مقصد بغداد ترك كرده‌است.»[۶] اين روزنامه افزود: «دولت يونان نيز به‌طور غيرمستقيم اعتراف كرد كه به عراق - ولي نه به ايران - اسلحه مي‌فرستد. "يانيس روبائيس" سخن‌گوي دولت يونان در مصاحبه‌اي اظهارداشت: "يونان با بسياري از كشورها از جمله عراق قرارداد تجاري امضا كرده‌است. شركت‌هاي يوناني نيز به همين ترتيب تعهدات مشخصي را بر عهده گرفته‌اند كه شامل اين‌گونه اقدام (نظامي) نيز مي‌شود." وي ماهيت قرارداد يونان و عراق را فاش نكرد و در مورد زمان انعقاد آن نيز چيزي نگفت، ولي گزارش‌هاي مطبوعاتي مبني بر اعزام كارشناسان نظامي يونان به بغداد را تكذيب كرد. به‌علاوه موضوع فروش اسلحه توسط يونان به ايران را نيز رد كرد.»[۷] هفته‌نامه "كالاهي" نيز درباره دلايل حمايت يونان از عراق، نوشته‌است: «يونان از ابتداي جنگ عراق و ايران در كنار عراق و صدام‌حسين ايستاد كه اين امر نه تنها ناشي از پيوند عقيدتي "پاسوك" (حزب حاكم بر يونان) با حزب بعث عراق است، بلكه به‌ويژه به اين دليل است كه ما در عراق منافع جدي و مهمي داريم. به قيمت "ويژه" به يونان نفت مي‌فروشد و كارگران ساختماني يونان همچنان در عراق سرگرم كار هستند.»[۸] "پير تايفر" فرستاده ويژه خبرگزاري فرانسه به بغداد در گزارشي از بغداد با عنوان "بغداد بين دو حمله" نوشت: «. . . آتش‌بس جنگ شهرها كه سي‌ام بهمن ماه از جانب عراق اعلام شد، همچنان رعايت مي‌شود. هرچند كه مقامات عراقي گفته‌اند كه جنگ شهرها در صورت ناكامي مساعي شوراي امنيت و "خاوير پرز دكوئيار" دبيركل سازمان ملل متحد و يا حمله جديد ايران، بلافاصله از سرگرفته مي‌شود. در اين حال هر نوع اقدام براي مخفي نگه‌داشتن نتايج خونين نبرد بصره از سوي مقامات عراق به عمل آمده‌است.»[۹]
گزارش- 257
حجت‌الاسلام و المسلمين" اكبر هاشمي رفسنجاني" رئيس مجلس شوراي اسلامي، در خطبه عربي نمازجمعه امروز تهران از مجامع بين‌المللي خواست به مسئوليت خود در مورد پايان دادن به جنگ ايران و عراق عمل كرده و با يافتن راه‌حلي عادلانه براي جنگ، از خون‌ريزي بي‌سابقه در منطقه خليج‌فارس جلوگيري كنند: «ما به سازمان‌هاي بين‌المللي و كشورهاي اسلامي مي‌گوييم اگر در به عهده گرفتن مسئوليت‌شان براي برقراري صلح و جلوگيري از ضايعات عظيم‌تر مردم ايران و عراق ترديد كنند، فرصت، در آينده نه چندان دور از دست خواهد رفت. ما از همه درخواست مي‌كنيم به اين هشدار توجه كنند.» وي افزود: «هر راه‌حلي بايد خواسته‌هاي اصلي ايران را برآورده سازد. اين خواسته‌ها عبارت‌اند از: تنبيه عراق به‌عنوان متجاوز، پرداخت غرامات جنگي و بازگشت بيش از دويست‌هزار پناهنده عراقي كه در ايران زندگي مي‌كنند.» آقاي هاشمي اعلام كرد: «حملات اخير زميني ايران راه را براي حركت اخيرمان هموار كرده‌است، اما ايران هنوز تأمل مي‌كند چون خواهان حل و فصل عادلانه با حداقل خون‌ريزي است.» وي سپس گفت: «هر زماني كه اميد به ابتكاري براي صلح از جانب ديگران را از دست بدهيم، لحظه‌اي در وارد آوردن تمام نيروي خود درنگ نخواهيم كرد.» رئيس مجلس شوراي اسلامي به كشورهاي خليج‌فارس نيز هشدار داد: «اگر همه از وضعيت فعلي درس لازم را نگيرند، مجبور خواهند شد واقعياتي را كه جمهوري اسلامي ايران اعمال خواهد كرد، بپذيرند . . . در اين صورت تمام كساني كه به هشدارهاي ما توجه نكردند مسئول ضايعات ناشي از اين جنگ شناخته خواهند شد و توبه و پشيماني سودي نخواهد داشت.»[۱۰] آقاي هاشمي همچنين با اشاره به بخشي از گزارش "كميسيون تاور" كه در مورد تلاش‌هاي شكست خورده كاخ سفيد براي ايجاد روابط با ايران است، گفت: «در همين گزارش - كه مضامين آن كم‌كم مي‌رسد - ديده مي‌شود كه چيزهايي در آن گنجانده‌اند كه همان راه قبلي‌شان را ادامه بدهند. چيزهايي را نقل كرده‌اند كه شوروي را عليه ما و ما را عليه شوروي تحريك كنند كه معلوم است اصل آن حركت هم براي فاصله انداختن ما و روس‌ها بوده و اين كه ما را با همسايه‌مان، به جنگ بيندازند. در اين گزارش چيزهاي زيادي از قول ما نوشته‌اند كه نوعاً همه دروغ است. وقتي آن‌ها (امريكايي‌ها) به اين‌جا آمده بودند به ما مي‌گفتند كه روس‌ها 36 لشكر در مرز جنوبي خود جمع كرده‌اند و بناست به شما حمله كنند. آن‌ها يك نقشه هم به ما دادند، اين نقشه را به دنيا نشان مي‌دهيم. مي‌گفتند اين يك نقشه ماهواره‌اي است كه در آن نقشه، خط‌هايي را كه به قول آن‌ها شوروي مي‌خواهد به ايران نفوذ كند، مثلاً از ارس، خزر و كجا و كجا و اهدافي كه دارند مثلاً به زاگرس و . . . مي‌رسد را در آن تعيين كرده‌اند، يعني درست برنامه‌شان اين بود كه بگويند شوروي‌ها مي‌خواهند با ما بجنگند. آن‌ها از اين مسئله دو هدف را تعقيب مي‌كردند: نخست اين كه ما نيروهاي‌مان را در جنگ با عراق به‌كار نبريم و ديگر اين كه مبادا به شوروي‌ها نزديك شويم و روابط‌مان را حسنه بسازيم. امريكايي‌ها آن موقع موفق نشدند و حالا اين چيزها را در "گزارش كميسيون تاور" گنجانده‌اند و مي‌گويند ايراني‌ها اين جور مي‌گفتند و چيزهايي از اين قبيل، حالا هم دارند اين شيطنت را ادامه مي‌دهند.»[۱۱] امام جمعه موقت قم آيت‌الله "يوسف صانعي" نيز درباره اوضاع فعلي جنگ و تسليم نشدن نيروهاي خودي در برابر صلح تحميلي، گفت: «اكنون در جبهه‌هاي جنگ ايران و عراق رزمندگان اسلام انگيزه دفاع از حريم اسلام و مسلمين را بر خود عبادت مي‌دانند و در مقابل شيوه‌هاي ضدانساني و غيراسلامي رژيم جنايت‌كار حاكم بر عراق هرگز تسليم صلح تحميلي نمي‌شوند، بلكه با قدرت و توان همه‌جانبه خود، رژيم صدام را از صفحه تاريخ محو خواهند كرد.» وي در بخش ديگري از خطبه‌هاي نمازجمعه با محكوم كردن حمله تركيه به مناطق كردنشين شمال عراق، گفت: «وقتي شوروي‌ها و فرانسوي‌ها با همه كمك‌هاي ارسالي خود به رژيم عراق سودي نبرده‌اند، در شرايط كنوني نقش جديدي به تركيه داده شده‌است كه اين مسئله عواقب وخيمي براي اين كشور دارد و تركيه بايد به اين اشتباه خود پي ببرد.»[۱۲]
گزارش- 258
حكومت عراق با استفاده از تسهيلات دولت عربستان ميزان صادرات نفت خود را افزايش داده و از سهميه‌بندي اوپك تخلف كرده‌است. خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از لندن نوشته‌است: «عربستان به عراق اجازه داده‌است صادرات نفت خود از طريق خط لوله به بندر ينبع، واقع در درياي سرخ را به 500هزار بشكه در روز افزايش دهد. در دو ماه گذشته عراق تنها 250هزار بشكه نفت در روز از اين لوله نفت صادر مي‌كرد. امكان افزايش صادرات نفت عراق به تلاش‌هاي اوپك جهت بالا نگاه داشتن قيمت نفت، ضربه خواهد زد. به اين ترتيب ظرفيت توليد عراق در مجموع بيش از دوميليون بشكه در روز و با احتساب مصارف داخلي آن كشور، ميزان صادرات آن حدود 7/1ميليون بشكه در روز خواهد بود، در حالي كه طبق سهميه‌بندي اوپك، سهم توليد نفت عراق روزانه 46/1ميليون بشكه مي‌باشد.» اين خبرگزاري سپس افزوده: «عربستان در ابتدا عنوان كرده‌بود كه به خاطر مشكلات فني نمي‌تواند بيش از 250هزار بشكه در روز از طريق اين خط لوله صادر كند. اما رياض به دنبال سفر اخير هيئت بلندپايه عراقي به رياست "طه ياسين رمضان" معاون اول نخست‌وزير و مرد شماره2 عراق به شرط پاي‌بندي عراق به قيمت رسمي اوپك، از موضع خود عقب‌نشيني كرد.» در ادامه گزارش به نقل از روزنامه "تايمز مالي" آمده است: «به احتمال زياد عراق عضو بي‌قيدوبند اوپك به تعهد خود پاي‌بند نخواهد بود. از هم‌اكنون صادرات نفت عراق از اين خط لوله به 450هزار بشكه در روز رسيده‌است، در حالي كه عربستان سعودي تقريباً هيچ صادراتي از ينبع نداشته، چون مشتريان قيمت نفت آن را گران تلقي كرده‌اند. علاوه بر اين، انتظار مي‌رود سه ماه ديگر خط لوله دوم عراق به تركيه با ظرفيت 500هزار بشكه در روز آماده بهره‌برداري گردد و بر مشكلات اوپك بيفزايد.»[۱۳] در همين حال "فهد" شاه عربستان سعودي، در مصاحبه با رويتر و آژانس خبري ويس‌نيوز درباره كاهش توليدات اوپك گفت: عربستان سعودي در مورد قيمت نفت تصميم نمي‌گيرد و مطلقاً خواستار ثبات قيمت‌هاست. كشورهاي غير اوپك بايد در چارچوب منافع مشترك به ما كمك نمايند تا هيچ نوع رقابتي كه مي‌تواند براي همه زيان‌بار باشد، به وجود نيايد. انگلستان يكي از بزرگ‌ترين توليدكنندگان عمده غير اوپك تاكنون از پذيرش درخواست‌هاي اوپك مبني بر كاهش توليد نفت "درياي شمال" سر باز زده است. اين نه به عهده عربستان سعودي بلكه بر عهده تمام كشورهاي عضو اوپك است كه در مورد اين قبيل مسائل تصميم بگيرند. ايران و الجزاير خواهان افزايش قيمت پايه شده‌اند در حالي‌كه در هفته‌هاي اخير سطح قيمت هيجده دلار تحت فشار قرار گرفت. شاه فهد افزود: «عربستان سعودي بزرگ‌ترين صادركننده نفت جهان كاملاً به تصميمات اتخاذ شده در كنفرانس ماه دسامبر كه در آن حداكثر توليد 8/15 ميليون بشكه در روز براي نيمه اول 1987 تعيين شده، پاي‌بند است.»[۱۴]
گزارش- 259
در پي شكست تلاش امريكا براي نزديكي به ايران و بي‌اعتبار شدن اين كشور در نزد دولت‌هاي منطقه، شوروي تلاش ديپلماتيك بيش‌تري را براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق آغاز كرده‌است. روزنامه "الاتحاد" چاپ امارات متحده عربي، در خصوص فعاليت‌هاي شوروي نوشت: «شوروي در حال كسب حمايت جهاني براي ابتكار صلحي جهت پايان دادن به جنگ عراق و ايران از طريق استقرار يك نيروي بين‌المللي است.» اين روزنامه به نقل از گزارش يك ديپلمات لبناني افزود: «شوروي از تمام نمايندگان خارجي كه از مسكو ديدن مي‌كنند مي‌خواهد كه از طرح آن‌ها براي پايان دادن به جنگ عراق و ايران از طريق استقرار يك نيروي جداكننده بين‌المللي در طول مرزهاي اين دو كشور، حمايت كنند.» طبق اين گزارش - كه اخيراً دولت لبنان آن را از سفارت خود در مسكو دريافت كرده‌است - پيشنهاد شوروي به يك هيئت ايتاليايي كه از پايتخت شوروي ديدن كرده، ابلاغ شده‌است. در اين گزارش جزئيات طرح شوروي ذكر نشده ولي به نقل از "كرملين" آمده‌است كه اين طرح تنها راه پايان دادن به جنگ شش و نيم ساله خليج‌فارس است.[۱۵] "شاه فهد" نيز قبل از عزيمت به الجزاير در مصاحبه‌اي، خواستار پايان جنگ عراق و ايران شده و گفته‌است كه اين جنگ 5/6 ساله نمي‌تواند در ميدان جنگ فيصله يابد.[۱۶] راديو "صوت‌الجماهير" به نقل از مجله كويتي "النهضه" خاتمه دادن به جنگ ايران و عراق را ديگر نه تنها يك خواسته عربي يا اسلامي بلكه يك ضرورت جهاني عنوان كرد.[۱۷] روزنامه كويتي ديگري به نام "عرب تايمز" نيز با توجيه حمايت‌هاي كويت و كشورهاي عرب حاشيه خليج‌فارس از عراق، نوشت: «ايران بايد به‌خوبي آگاه باشد كه كشورهاي عرب خليج‌فارس چاره‌اي جز جانب‌داري از عراق ندارند، چون از هرج و مرج و آشفته‌بازاري كه ايران براي منطقه به ارمغان آورده‌است در هراس مي‌باشند.»[۱۸] از نظر كويت تنها راه پايان دادن به جنگ، كشاندن پاي ابرقدرت‌ها به منطقه است و امريكا نيز قوياً از اين موضوع حمايت مي‌كند. راديو امريكا در تفسيري در مورد وضعيت و آينده جنگ ايران و عراق از امكان مداخله غرب و وضعيت آينده عراق در صورت سقوط حكومت فعلي اين كشور و مواضع همسايگان عراق در اين مورد، به نقل از "شيرين هانتر"، از مفسران سياسي‌اش، گفت: «نيروهاي ارتش عراق كه صاحب انديشه‌هاي سياسي هستند و نيز جمعيت سني مذهب آن كشور هرگز وجود يك دولت شيعه هوادار [امام] "خميني" را در بغداد نخواهند پذيرفت. حتي اگر رژيم كنوني بغداد سرنگون شود، اين احتمال كه يك دولت شيعه متعصب و قشري جايگزين اين رژيم شود، بسيار اندك است. بسياري از كشورهاي منطقه خاورميانه از جمله سوريه چنين تغيير و تحولي را در بغداد متحمل نخواهند شد. عناصر هوادار [امام] خميني لزوماً توانايي آن را نخواهند داشت كه دولت‌هاي منطقه خليج‌فارس را ساقط كنند. در سال‌هاي اخير آن كشورها توانسته‌اند موقعيت خود را در برابر چنين نظري مستحكم‌تر كنند. اگر جمهوري اسلامي ايران بكوشد هر يك از حكومت‌هاي منطقه خليج‌فارس را از طريق نظامي و اعمال زور سرنگون سازد، چنين اقدامي احتمالاً با واكنش مشترك و هماهنگ كشورهاي عربي در برابر ايران - كه سوريه نيز مي‌تواند در اين واكنش نقش مهمي ايفا كند - روبه‌رو خواهد شد. در چند سال اخير كشورهاي عربي در برابر خطراتي كه از ناحيه ايران آن‌ها را تهديد مي‌كند به ميزان چشم‌گيري شدت عمل و قاطعيت نشان داده‌اند، به‌عنوان نمونه سعودي‌ها هواپيماهاي جنگنده ايراني را كه قصد تجاوز به حريم هوايي آن كشور را داشتند، سرنگون ساختند و يا كشورهاي عضو شوراي هم‌كاري از تهديدهاي رژيم [امام] خميني ترسي به دل راه نداده و مرعوب نشده‌اند. اين كشورها به صراحت اعلام داشتند كه حمله به هريك از آن‌ها، حمله به تمام آن‌ها تلقي خواهد شد. اما در همين حال يك عامل غربي را نيز نبايد از نظر دور داشت؛ به عقيده من غيرممكن است كه جمهوري اسلامي به خاك يكي از كشورهاي منطقه خليج‌فارس تجاوز كند و با واكنشي از سوي امريكا يا از سوي برخي از كشورهاي اروپايي روبه‌رو نشود.»[۱۹]
- * *
ضميمه گزارش شماره 259: حمايت امريكا از كويت در كتاب "روابط عراق و كويت" در مورد تلاش امريكا براي مداخله در جنگ ايران و عراق از سال 1982 تاكنون آمده‌است: «به دنبال ورود نيروهاي ايران به خاك عراق و آغاز ضعف و فتور در نيروهاي عراقي، امريكا و كويت هر دو از سقوط دولت عراق نگران شدند. در 14 ژوئيه 1982 سخن‌گوي كاخ سفيد رسماً اعلام كرد كه امريكا از امنيت دولت‌هاي دوست خود در منطقه اگر امنيت آن‌ها مورد تهديد قرار گيرد، حمايت مي‌كند. وي اضافه كرد امريكا آماده است با دولت‌هاي دوست خود در منطقه كه در اثر جنگ امنيت آن‌ها مورد تهديد قرار گرفته‌است، به مشورت بپردازد و براي تأمين امنيت آن‌ها گام‌هاي مناسب بردارد، پس از آن امريكا گام‌هايي در جهت تقويت دفاع هوايي كويت برداشت. اين در حالي بود كه قبل از آن امريكا درخواست كويت را براي خريد"موشك‌هاي استينگر" رد كرده‌بود. به هرحال امريكا اجازه داد كه كويت با عربستان سعودي در اطلاعات گرفته شده توسط هواپيماهاي آواكس سهيم باشد. امريكا همچنين يك شبكه دفاع هوايي با موشك‌هاي هاوك امريكايي براي كويت ايجاد كرد. "الكساندر هيگ" در اين زمينه گفت: "بي‌طرفي به اين مفهوم نيست كه ما نسبت به نتيجه [جنگ] بي‌علاقه باشيم. ما منافع و دوستاني داريم كه با ادامه خصومت‌ها، در معرض تهديد قرار دارند. ما متعهد به دفاع از منافع حياتي خود در منطقه هستيم. اين منافع و منافع جهاني با وحدت ارضي و استقلال سياسي تمام كشورهاي خليج‌فارس تأمين مي‌شود." اين اظهارات نه تنها به مفهوم تأييد حمايت امريكا از عراق، بلكه از كويت نيز بود.»[۲۰]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/12/22
- ↑ روزنامه اطلاعات، 24/12/1365، ص1.
- ↑ سند شماره 027122 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي، شماره 36 (23/12/1365)، از گردان 72 ثارالله، به قرارگاه سپاه يكم كربلا، ص2.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 24/12/1365، ص2.
- ↑ پيشين.
- ↑ مأخذ 1، ص18، اطلاعيه شماره 2775 ستاد مشترك ارتش.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 360 (24/12/1365)، صص9 و 10، روزنامه يوناني "الفتروس تايپوس"، 22/12/1365.
- ↑ مأخذ 1، ص18، آتن - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 1، ص18، آتن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل از هفته‌نامه "كالاهي"، چاپ يونان.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 359، (23/12/1365)، ص3، به نقل از خبرگزاري فرانسه.
- ↑ معاونت سياسي سپاه، بولتن "بررسي"، شماره 6 (1/1/1366)، ص5، به نقل از خبرگزاري آلمان‌غربي؛ و- خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 362 (26/12/1365)، ص5.
- ↑ مأخذ 1، ص13.
- ↑ مأخذ 1، ص2، قم - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 9، ص37 (23/12/1365) لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 22/12/1365، به نقل از روزنامه "تايمزمالي".
- ↑ مأخذ 1، ص9.
- ↑ مأخذ 1، ص18، به نقل از خبرگزاري امارات، به نقل از روزنامه "الاتحاد"، چاپ امارات متحده عربي.
- ↑ مأخذ 1، ص9.
- ↑ مأخذ 9، ص9 (23/12/1365)، راديو صوت‌الجماهير، به نقل از مجله كويتي "النهضه".
- ↑ بنياد حفظ آثار و ارزش‌هاي دفاع مقدس، معاونت تحقيقات و مركز اسناد، اسناد تجاوز به روايت مطبوعات خارجي، تهران، 1372، ص45، به نقل از نشريه "ديلي تلگراف"، 2/7/1359.
- ↑ مأخذ 9، ص5، به نقل از راديو امريكا، 22/12/1365.
- ↑ اصغر جعفري ولداني، روابط عراق و كويت، تهران: دفتر مطالعات سياسي و بين‌المللي وزارت خارجه، چاپ اول، 1369، ص157.