1366.04.19: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.04.19 |نام دیگر=نوزده تیر |روز=19 تیر 1366 |تاریخ شمسی= 1366.04.19 |تاریخ میلادی= 10 ژوئیه 1987 |تاریخ قمری= 13 ذیقعده 1407 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.04.19</div> <div class="bootstrap-btn">1361...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۵: سطر ۲۵:




==گزارش -1==
==گزارش - 623 ==
در ادامه عملیات بازرسی کشتی‏های خارجی در تنگه هرمز، امروز هم نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی، سه فروند کشتی را بازرسی کرد و پس از اطمینان از عدم حمل کالای نظامی برای عراق، به آنها اجازة عبور داده شد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 21/4/1366، ص2.</ref>
 
==گزارش - 624 ==
نیروهای سپاه پاسداران در عملیاتی غافلگیرکننده علیه چته‏های کومه‌له در منطقه آویهنگ در غرب سنندج، دو تن از نیروهای این سازمان را به هلاکت رسانده و دو تن را مجروح کردند. همچنین چند قبضه اسلحه و مقداری مهمات را به غنیمت گرفتند. یک تن از افراد کشته شده، مسئول تدارکات یکی از واحدهای نظامی کومه‌‌له بود. در این عملیات به نیروهای خودی آسیبی نرسید.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 21/4/1366، ص2.</ref>
 
==گزارش - 625 ==
امروز پنج تن از مجروحان حمله شیمیایی عراق به شهر سردشت، برای ادامة معالجات به مادرید اسپانیا منتقل شدند.<ref>روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.</ref>
 
==گزارش - 626 ==
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، امروز مبارزان کرد عراقی، دو تن از عناصر حکومت عراق را در شهرهای موصل و عمادیه به قتل رساندند. این دو تن عبدالزهره ابوزید از سران حزب بعث در موصل و سلیمان عیسی بریفکی از عناصر اطلاعاتی در عمادیه، بودند.<ref>روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.</ref>
انوشیروان امین معاون رهبری اتحادیه میهنی کردستان عراق، در مصاحبه با رادیو
بی‌بی‌سی، دربارة همبستگی جدید نیروهای معارض کرد عراقی و توافقات آنها برای تداوم
حمله گفت: «ماه‏های اخیر فعالیت سیاسی مسلح پیش‌مرگ‏های اتحادیه میهنی کردستان با مردم کردستان عراق گسترش زیادی کرده است. از طرفی، نیروهای مسلح اتحادیه میهنی کردستان در چند جای کردستان عراق حملاتی را شروع کردند و از طرف دیگر، مردم کردستان عراق شروع به تظاهرات و مقاومت سیاسی کردند.» انوشیروان دربارة همکاری‏های اخیر اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی‏ها) و حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‏ها) گفت: «این اتحاد یا توافق از نظر ما امری استراتژیکی است و در عمل به توافق رسیده‏ایم که تمام نیروهای پیش‌مرگ را در کردستان عراق که تابع اتحادیه میهنی کردستان هستند، در آینده نزدیک با هم تحت یک رهبری مشترک متحد کنیم. همچنین به توافق رسیده‏ایم که دستگاه‏های اطلاعاتی، دستگاه‏های حکمرانی، دستگاه‏های دارایی و دستگاه‏های نمایندگی در خارج از کشور، همه را با کمک‏های مشترک و رهبری مشترک متحد کنیم. به ‏خاطر اینکه آرمان‏های خود را تحقق بخشند، باید تمام نیروها و توان مردم کردستان عراق با یکدیگر متحد شوند.»<ref>خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، صص 37 و 38، رادیو بی‌بی‌سی، 19/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 627 ==
خبرگزاری جمهوری اسلامی از بازتاب حمله قایق‏های تندرو علیه نفت‏کش پکونیک در مطبوعات عمده کویت، گزارشی تهیه کرده است. تحریک امریکایی‏ها برای دست زدن به اقدامات مقابله به مثل، از پیام‏های اصلی این نشریات است: «مطبوعات کویت امروز خبر حمله قایق‏های موشک‏انداز ایرانی علیه یک نفت‏کش متعلق به امریکا را با اهمیت خاصی، در صدر صفحات اول خود منعکس کردند. در این چارچوب، روزنامة القبس با تیتر درشتی نوشت: با حمله ایران علیه یک نفت‏کش امریکایی در نزدیکی کویت، جنگ نفت‏کش‏ها در خلیج‏فارس از سر گرفته شد. روزنامه مذکور ضمن تشریح نحوه حمله به نفت‏کش امریکایی، با عنوان درشتی نوشت: پس از گذشت چند ساعت از حمله عراق به جزیره خارک و صدور بیانیه سمبلیک مجلس نمایندگان امریکا در مورد برافراشتن پرچم این کشور بر نفت‏کش‏های کویتی، ایران با هجده موشک، نفت‏کش امریکایی پکونیک را مورد حمله قرار داد و آن را به آتش کشید. الانباء روزنامه دیگر کویت ضمن چاپ عکس قایق‏های تندروی نیروی دریایی سپاه در صدر صفحه اول خود نوشت: هم‏زمان با مخالفت سمبلیک نمایندگان امریکایی با طرح ریگان برای محافظت از نفت‏کش‏های کویتی، قایق‏های ایران یک نفت‏کش امریکایی را در خلیج‏فارس مورد حمله قرار دادند. در این حال، روزنامه الوطن با عناوین درشتی در صدر صفحه اول خود نوشت: در حالی که کویت دعوت به کاهش سطح تشنج در خلیج‏فارس می‏کند، ایران یک نفت‏کش امریکایی را مورد حمله قرار داد. الوطن، حمله قایق‏های ایرانی به نفت‏کش امریکایی را یک تجاوز و اقدام خصمانه علیه امریکا خواند و افزود: از آغاز جنگ نفت‏کش‏ها ظرف سه سال گذشته، این اولین باری است که ایران در فاصله نزدیک از سواحل کویت، اقدام به حمله علیه نفت‏کش‏ها می‏کند. الرأی العام نیز خبر حمله به یک نفت‏کش امریکایی را با تیترهای درشتی منعکس کرد و نوشت: امریکا این حمله را محکوم نمود اما از دست زدن به هرگونه اقدام انتقام‏جویانه علیه ایران خودداری کرد. السیاسه در یک لحن انتقادآمیز به عکس‏العمل امریکا در قبال این حمله، نوشت: در حالی که ایران یک نفت‏کش امریکایی را با هجده موشک به آتش کشید، امریکا تنها این حمله را محکوم کرد و از انتقام گرفتن خودداری نمود.»<ref>خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، صص 37 و 38، رادیو بی‌بی‌سی، 19/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 628 ==
گروهی از علما و روحانیون معارض کرد عراقی که در ایران به سر می‏برند، امروز با آیت‏الله منتظری دیدار کردند. گزارش روزنامه کیهان از این دیدار به این شرح است: «جمعی از علما و روحانیون کرد عراقی که برای تداوم مبارزه خود با رژیم صهیونیستی عراق به ایران مهاجرت کرده‏اند، با آیت‏الله منتظری دیدار کردند. در این دیدار، قائم‌مقام رهبری از علما و روحانیون کرد عراقی که به حکم وظیفه الهی برای دفاع از اسلام و نجات سرزمین اسلامی عراق از دست رژیم جنایت‌کار عراق قیام کرده‏اند، تقدیر کردند و با اشاره به گوشه‏هایی از مسائل مربوط به هجرت رسول اکرم(ص) و اصحاب آن حضرت به مدینه، یادآور شدند: رسول‏الله(ص) با آن همه مشکلات، هجرت کردند و در شرایط سخت مدینه، با کمک انصار توانستند پایه‏های دو حکومت روم و ایران را متزلزل و آنها را مسخّر سازند. شما هم الآن همان شرایط را دارید و رسالت شما خیلی سنگین است. کشور عراق را ملت عراق باید آزاد سازد و مسئولیت عمده به دوش علما است که بر اساس اسلام، عراق را آزاد کنند، ملت مظلوم عراق را نجات دهند و اسلام را حاکم سازند. البته باید در ملت عراق یک تغییرات اساسی ایجاد شود و ملت عراق حقیقتاً تحرک یابد، تا در ملت تحرک ایجاد نشود، از اوضاع نکبت‏بار نجات پیدا نمی‏کنند. قائم‌مقام رهبری یادآور شدند: من بارها گفته‏ام که نباید از قدرت‏های حاکم و سلاح و امکاناتشان خوف داشت. رژیم محمدرضا در ایران خیلی قدرتمند بود، ولی بر اثر سه عامل ایمان، اتحاد مردم و رهبری قاطعانه حضرت امام خمینی (مدظله‏العالی)، مردم توانستند آن رژیم سفاک را که همه قدرت‏ها پشتوانه او بودند، ساقط و نظام اسلامی را حاکم سازند. شما هم در سایه همین سه عامل اساسی، حتماً پیروز می‏شوید.»<ref>روزنامه کیهان، 21/4/1366، ص2.</ref>
 
==گزارش - 629 ==
معاون سیاسی وزیر امورخارجه ایران در مصاحبه‏ای در اسپانیا، ضمن اعتراض به کشورهای اروپایی به دلیل پناه دادن به سازمان‏های تروریستی ایرانی، خواستار پیگیری و مجازات عاملان ترور دبیر دوم سفارت ایران در مادرید شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی حسین شیخ‏الاسلام که برای عیادت از محمد رئیسی دبیر دوم سفارت ایران، در مادرید به سر می‏برد، با تأکید بر این مسئله که ترورها و آدم‌کشی‏ها بر روابط ایران و اسپانیا تأثیر نخواهد گذاشت، گفت: «ایران یکی از بزرگ‌ترین قربانیان تروریسم کور بوده و سند آن، ترور بیش از پنجاه تن از مقامات عالی‏رتبه آن است.» وی دربارة اوضاع خلیج‏فارس گفت: «حضور نظامی امریکا، شرایط خلیج‏فارس را به حد انفجار رسانیده و راه خروج از این بحران آن است که عراق جهت متوقف ساختن اقدامات غیرقانونی خود، تحت فشار قرار گیرد.» از سوی دیگر، در پی ترور نافرجام دبیر دوم سفارت ایران در مادرید خورخه دیسکانارا مدیرکل بخش خاورمیانه‏ای وزارت خارجه اسپانیا، در بیمارستان از محمد رئیسی عیادت کرد. وی در این ملاقات، ضمن محکوم کردن این عمل گفت که کشورش برای جلوگیری از تکرار چنین وقایعی، دستورداده هرچه سریع‌تر اقدام لازم برای شناسایی و مجازات تروریست‏ها به عمل‌ آید.<ref>روزنامه کیهان،‌20/4/1366، ص20.</ref>
 
==گزارش - 630 ==
امروز سفیر ایران در زیمبابوه با وزیرخارجه این کشور دیدار کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی در این‏باره گزارش داد: «سفیر ایران در زیمبابوه، امروز با من گودندا وزیرخارجه این کشور، ملاقات کرد و ضمن تقدیم پیام دکتر ولایتی، پیرامون شرایط ایران برای تحقق صلح در خلیج‏فارس و سیاست کشورهای عرب منطقه با وی به گفت‌وگو پرداخت.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، شهابی سفیر ایران در هراره، پس از تشریح اقدامات حکومت بعث عراق در استفاده از سلاح‏های شیمیایی و حمله به نقاط مسکونی گفت: «کشورهای امپریالیستی و مرتجع و نیز عدم همکاری کافی برخی از کشورها، مانع اجرای حق و عدالت و حرکت در مسیر مسالمت‏‏آمیزتر برای خاتمه جنگ است.» در این دیدار، وزیرخارجه زیمبابوه اعلام کرد در بیانیه سیاسی سران جنبش عدم تعهد، با حضور ناوگان‏های قدرت‏های بزرگِ خارجی در خلیج‏فارس مخالفت شده است.<ref>روزنامه کیهان، 21/4/1366، ص3.</ref>
 
==گزارش - 631 ==
نشریه سان فرانسیسکو کرونیکل دربارة آخرین اقدامات امریکا برای تقویت نیروهای نظامی خود در منطقه خلیج‏فارس نوشت: «نیروی دریایی امریکا حضور خود در خلیج‏فارس را توسعه بخشیده تا برای عملیات اسکورت نفت‏کش‏ها، کسب آمادگی نماید. به علاوه، ناو هواپیمابر کانستلیشن در اقیانوس هند مستقر می‏باشد و رزم‏ناو میسوری احتمالاً آماده شده تا سواحل غربی امریکا را به قصد خلیج‏فارس ترک نماید.»<ref>Sanfrancisco chronicle, July, 10,1987. Losangles tims.</ref>
شبکه تلویزیونی ای.بی.سی امریکا نیز اعلام کرد که امریکا قصد دارد برای مقابله و خنثی کردن عملیات قایق‏های گشتی سپاه پاسداران در خلیج‏فارس، هلی‏کوپترهای تهاجمی به منطقه ارسال کند. این شبکه تلویزیونی در اخبار سراسری خود گفت: «یک قایق گشتی ایران به یک سوپر تانکر امریکایی ثبت شده در لیبریا در فاصله 100 کیلومتری ساحل کویت در آب‏های خلیج‏فارس، حمله کرده است.» ای.بی.سی به نقل از تحلیل‌گران جاسوسی امریکا اعلام کرد: «هم ‏اکنون، ایران دارای صدها قایق کوچک می‏باشد که برای اذیت و تحریک کشتی‏های تجاری در خلیج‏فارس به ‏کار گرفته می‏شوند.» این شبکه با پخش تصاویر ماهواره‏ای از سواحل ایران در خلیج‏فارس، ادعا کرد که اغلب این قایق‏ها، در بندرعباس در حوالی تنگه هرمز مستقر هستند و واحدهای ضربت سپاه پاسداران آنها را هدایت می‌کنند. گزارشگر شبکه ای.بی.سی در وزارت دفاع امریکا، سپس به نقل از مقامات نظامی این کشور می‏افزاید که این قایق‏ها آن‏چنان در میان مقامات نگرانی آفریده‏اند که پنتاگون در نظر دارد برای مقابله با آنها، هلی‏کوپترهای تهاجمی به خلیج‏فارس ارسال کند.<ref>خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، ص12، واشنگتن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/4/1366.</ref>
در این حال، رادیو مسکو اوضاع منطقه خلیج‏فارس را متشنج و اضطراب‌آور خواند و سیاست نظامی امریکا در تقویت ناوگان جنگی را نه تنها اسکورت نفت‏کش‏های کویتی، بلکه وارد کردن "ضربه پیشگیرانه" به ایران خواند. این رادیو گفت: «این اواخر خبرهای اضطراب‏آور تازه‏ای دربارة افزایش تشنجات در خلیج‏فارس به گوش می‏رسد. یکی از آخرین رویدادها در این زمینه، حملة یک ناوچه ایرانی به تانکری بود که تحت پرچم لیبریا حرکت می‏کرد. تشدید عملیات جنگی نیروهای دریایی ایران و عراق، در زمینه افزایش چشمگیر قدرت نظامی امریکا در خلیج‏فارس به ‏عمل می‏آید. در حال حاضر، ناوگروه جدید نیروی دریایی امریکا مرکب از دو رزم‌ناو و یک بریگاد، به ‏خلیج‏فارس نزدیک می‏شود. پنتاگون قصد دارد علاوه بر این ناوگروه، ناوهایی که هم‏اکنون بر آب‏های خلیج‏فارس رفت و آمد می‏کنند، رزم‌ناو چیگون دروگا [را همراه] با ناوهای بدرقه، در مدخل تنگه هرمز و یک دسته از ناوهای هواپیمابر را در بخش شمال‏ غربی اقیانوس هند مستقر کند. ناو میسوری هم به‏زودی راهی آن منطقه خواهد شد. ضمناً برخی‏ها در واشنگتن پنهان نمی‏کنند که قدرت رزمی نیروی دریایی امریکا ممکن است نه تنها برای دفع حملات احتمالی ایران به تانکرهای کویتی که تحت پرچم امریکا رفت ‏و آمد می‏کنند، بلکه برای وارد کردن نوعی "ضربت پیشگیرانه" به ایران، هم به‏کار رود. در ایران، خوب می‏دانند که اعمال استراتژی‏های آن سوی اقیانوسیه (سیاست نئوگلوبالیسم) به چه وضعی می‏تواند منجر شود.»<ref>همان، ص17، رادیو مسکو، 19/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 632 ==
سفیر ژاپن در کویت شرکت کشورش در منازعات منطقه در پوشش حضور نظامی را رد کرد. سخنان وی از آنجایی حائز اهمیت است که ورنون والترز فرستادة ویژه امریکا در این کشور به ‏سر می‏برد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از روزنامه کویتی الوطن، تاکیدا نوروما سفیر ژاپن در کویت، در این‏باره گفت: «کشورش هرگز در اقدامات نظامی جاری در منطقه خلیج‏فارس شرکت نخواهد کرد. ژاپن علی‏رغم اینکه به شدت بر نفت خلیج‏فارس تکیه دارد، اما به‏خاطر پای‌بندی به قوانین، از مداخله نظامی به منظور حمایت از کشتی‏رانی بین‏المللی در منطقه خلیج‏فارس، خودداری می‏کند. قانون اساسی ژاپن به این کشور اجازه نمی‏دهد در اقدامات نظامی مناطق جهان شرکت کند.» وی با اشاره به وجود روابط حسنه میان کشورش با کشورهای ایران و عراق گفت: «توکیو تلاش می‏نماید فضای مناسبی میان ایران و عراق جهت دست یافتن به راه‏حلی صلح‏آمیز برای جنگ فراهم آورد.»<ref>روزنامه کیهان،‌20/4/1366، صفحه آخر.</ref>
 
==گزارش - 633 ==
نزار حمدون سفیر عراق در امریکا - که به تازگی به معاونت وزارت امورخارجه عراق برگزیده شده است و به گفته رادیو امریکا تا چند هفته دیگر واشنگتن را ترک خواهد کرد - امروز در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‏‌المللی امریکا سخنرانی کرد و به پرسش خبرنگاران پاسخ گفت. محورهای سخنان حمدون عبارت بودند از: بهبود رابطه امریکا و عراق، تغییر سیاست امنیتی - نظامی امریکا به نفع عراق از سال 1361، واقع‏گرایی عراق در درک منافع امریکا در منطقه، اجتناب‏ناپذیر بودن گرایش عراق به سوی امریکا و نقش دو حادثه ناو استارک و ایران گیت در
این گرایش. وی همچنین در پاسخ به خبرنگاران، دربارة اسکورت نفت‏کش‏های کویتی به وسیله ناوگان امریکا، نقش سازمان ملل در جنگ تحمیلی و پیشنهاد ایران برای توقف جنگ نفت‏کش‏ها، مطالبی بیان کرد. نزار حمدون در آغاز سخنانش، با اشاره به بهبود روابط امریکا و عراق گفت: به ‏عقیده من از دهه 1950 تاکنون، مناسبات ایالات متحده و عراق هیچ‏گاه به این گرمی نبوده است. وی خاطرنشان ساخت که هر دو کشور با دلایل خاص خود که به اوضاع امنیتی منطقه مربوط می‏شود، به‏سوی یکدیگر کشیده شدند. سفیر عراق در واشنگتن گفت: عراق بر این باور است که از 1982 به این سو، امریکا در ارتباط با مسائل امنیتی منطقة خلیج[‏فارس] و نقش عراق در منطقه، سیاست واقع‏گرایانه‏تری پیش ‏گرفته است؛ سیاستی که جلوگیری از گسترش سلطة ایران بر تمامی منطقه و بی‏ثبات‏سازی اوضاع سیاسی کشورهای این منطقه، بخش لاینفکی از آن را تشکیل می‏دهد. سفیر عراق افزود: عراق نیز نقش امریکا را به‏عنوان یک قدرت جهانی با منافعی مشروع و قابل درک و بررسی، بیش از پیش به رسمیت شناخته و دریافته است که امریکا در تعیین سرنوشت بسیاری از مسائل مبتلابه منطقه، قدرت بالقوه به‏شمار می‏رود. نزار حمدون با اشاره به ارادة عراق در مورد تأثیر مثبت گذاشتن بر سیاست این ابرقدرت گفت: کشورش به همین علت، سر و کار داشتن با امریکا را اجتناب‏ناپذیر دانست و دریافت که باید بهترین مناسبات ممکن را با این کشور برقرار و حفظ کند. سفیر عراق در واشنگتن، سپس با اشاره به اینکه عراق هیچ‏گاه از طرح صریح و بی‏پرده نظرها و سیاست‏هایش ابایی نداشته، بر اهمیت دو بحران اخیر تأکید کرد که به گفته وی، شناخت بهتری از چهره عراق و دوستی میان دو کشور امریکا و عراق ارائه می‌دهد. این دو بحران ماجرای معامله پنهانی امریکا با ایران و حادثه حمله یک هواپیمای عراقی به ناوچه استارک در خلیج‏فارس است. به گفته سفیر عراق، این دو حادثه به عراق فرصت داد که موضع خویش را صادقانه و به‏گونه‏ای آشکار بیان دارد و ذهن امریکاییان را روشن سازد. سفیر عراق افزود: از هنگام این دو حادثه، آگاهی امریکاییان نسبت به ماهیت جنگ ایران و عراق و مسائل منطقه گسترش یافته و از طرفی، دولت عراق نیز با استفاده از فرصت، نظراتش را پیرامون این مسائل با مردم امریکا در میان گذاشته است. نزار حمدون آنگاه یادآور شد که به‏رغم فراز و نشیب‏های بسیار، مناسبات امریکا و عراق بسیار محکم و پابرجاست. وی به مبادله نامه میان رؤسای جمهوری دو کشور در پی حادثه‏‏ ناوچه استارک اشاره کرد و گفت: گرچه این حادثه خوشایند نبود، اما پایه‏های مناسبات دو کشور را مستحکم‏تر و زمینه را برای گفت‌وگوهای سازنده آماده کرد. سفیر عراق در واشنگتن اضافه کرد که مناسبات تجاری و اقتصادی دو کشور نیز گسترش یافته است. وی خاطرنشان ساخت که حجم مبادلات بازرگانی میان دو کشور در سال گذشته، به یک‌میلیارد دلار بالغ شد و انتظار می‏رود که در سال جاری، حتی از این مبلغ فراتر رود. سفیر عراق گفت: یکی از اهداف عراق از هنگام مناسبات با ایالات متحده، جلب اعتماد مردم امریکا بوده است که حیثیت و اعتبار یک کادر دیپلماتیک برایش حائز اهمیت بسیار است. در ارتباط با احساس امریکاییان نسبت به جنگ ایران و عراق و حکومت آیت‏الله خمینی، سفیر عراق گفت: به دلایل گوناگون سیاسی، بیش از هرجای دیگر، در واشنگتن نسبت به [امام]خمینی احساس هم‌دردی وجود دارد. در خارج از محدوده واشنگتن، ملت امریکا برداشتی کاملاً متفاوت از [امام]خمینی و حکومت او دارند و تجزیه و تحلیل سیاست‌مدارانی را که معتقدند باید با ایران از در مصالحه درآمد یا سیاست‌مدارانی که فکر می‏کنند برای حفظ جان گروگان‏ها، باید به ایران امتیاز داد، قابل پذیرش نمی‏دانند.
سفیر عراق در پایان سخنانش در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‏المللی، به پرسش‏های خبرنگاران که بیشتر درباره نظر عراق در مورد طرح امریکا برای برافراشتن پرچم امریکا بر فراز نفت‏کش‏های کویتی بود، پاسخ داد. یک خبرنگار پرسید: در پی اجرای این طرح، آیا بیم آن نمی‏رود که حادثه استارک تکرار شود؟ نزار حمدون گفت تصور نمی‏کند که چنین حادثه‏ای تکرار شود، زیرا دو کشور تدابیری برای جلوگیری از وقوع آن اتخاذ کرده‏اند. وی افزود: البته این خطر همیشه از جانب ایران که از حمله به کشتی‏رانی در آب‏های بین‏المللی ابایی ندارد، وجود دارد. حمله‏های عراق همواره به آمد و شد کشتی‏ها در قلمرو آب‏های ساحلی ایران محدود بوده‏اند. در پاسخ به اینکه آیا دولت امریکا نظر عراق را درباره نفت‏کش‏های کویتی جویا شده یا نه؟ حمدون گفت: من اطلاعی ندارم، اما تصور نمی‏کنم که در این زمینه با عراق مشورت شده باشد. درباره اینکه آیا عراق این اقدام امریکا را ضروری می‏داند، سفیر عراق گفت: این امر به نیازهای امنیتی کویت مربوط می‏شود و اینکه آن کشور چه اقداماتی را برای حفاظت از منافع خود ضروری تشخیص می‏دهد. عراق مانع از هیچ اقدامی که برای حفظ این منافع ضروری باشد، نخواهد شد. در پاسخ پرسشی درباره نقش سازمان ملل در حفاظت از کشتی‏رانی در خلیج‏فارس، نزار حمدون گفت: به عقیده من، سازمان ملل باید در این زمینه و زمینه‏های دیگر مانند پایان دادن به جنگ و مقابله با تهدیدهای ایران در منطقه، عزم و اراده بیشتری از خود نشان دهد. درمورد پرسشی درباره پیشنهاد ایران که می‏توان به جنگ نفت‏کش‏ها پایان داد اما نبرد زمینی باید همچنان ادامه یابد، سفیر عراق گفت: موضع ایران نباید مورد پذیرش قرار گیرد. وی افزود: پیشنهاد پایان دادن به جنگ نفت‏کش‏ها در خارج از چارچوب راه‏حلی برای خاتمه دادن به کل نبرد، پیشنهادی عبث و مسخره است. سفیر عراق آنگاه گفت: هیچ قانون بین‏المللی کشوری را از یاری دادن به کشوری دیگر منع نمی‏کند. وی افزود: اگر چه کویت در جنگ ایران و عراق از عراق حمایت معنوی و مالی کرده است، اما درگیر جنگ نیست و ازاین‏رو، کمک به کویت نباید به منزله گرایش به سوی عراق تلقی شود. امریکا محق است که از منافع خود حفاظت کند و این اقدام، نباید متمایل شدن این کشور به سوی عراق تعبیر گردد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.</ref>
 
==گزارش - 634 ==
امریکا بار دیگر پیشنهاد ایران را برای توقف حملات به کشتی‏های در حال آمد و شد در خلیج‏فارس، رد کرد. به نوشته روزنامه انگلیسی گاردین، چارلز ردمن سخنگوی وزارت امورخارجه امریکا، دربارة این پیشنهاد که روز گذشته اکبر هاشمی رفسنجانی نمایندة امام در شورای عالی دفاع، بار دیگر آن را مطرح کرد، گفت: «این پیشنهاد فاقد یک راه‏حل جامع است و انحراف از ابتکارات سازمان ملل می‏باشد.» وی گفت: «ما به تلاش‏های غیرجامع علاقه‌‌مند نیستیم. این حضور نیروی دریایی امریکا نیست که در منطقه ایجاد تشنج می‏کند، بلکه جنگ میان ایران و عراق است.» وی تأکید کرد که حضور امریکا باید به‏عنوان یک نیروی بازدارنده قلمداد شود. روزنامه گاردین که این خبر را منتشر کرده است، در ادامه می‏افزاید: «اعلام مجدد ایران مبنی‏بر اینکه حملات تلافی‏جویانه در خلیج‏فارس در صورت توقف حملات علیه نفت‏کش‏های عازم ایران، متوقف خواهد شد، کاخ سفید را به موضع تدافعی کشانده است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 114، 21/4/1366، ص13، لندن، 20/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 635 ==
هم‌زمان با اوج‏گیری تلاش کشورهای عضو شورای امنیت و به‌ویژه امریکا، به‌منظور تصویب قطعنامه‏ای برای پایان دادن به جنگ تحمیلی - بدون در نظر گرفتن حقوق قانونی ایران - محمدحسین عادلی سفیر جدید ایران در ژاپن، یکی از اصلی‏ترین شرایط ایران برای ترک مخاصمه را اعلام کرد. رادیو ژاپن در این‏باره گفت: «سفیر جدید ایران در ژاپن می‏گوید در صورتی که سازمان ملل متحد عراق را به شروع جنگ خلیج متهم کند، کشور وی مذاکرات مستقیم با سازمان ملل را آغاز خواهد کرد. محمدحسین عادلی که اخیراً در توکیو سمت خود را پذیرفت، در یک کنفرانس خبری به تلاش‏های میانجیگری سازمان ملل متحد برای پایان دادن به جنگ که مستلزم عقب‏نشینی سربازان دوطرف و مبادله اسرا می‌شود، اشاره ‏کرد و گفت: سازمان ملل باید عراق را نصیحت کند تا حمله به کشتی‏های نفت‏کش را در خلیج‏فارس متوقف سازد. وی گفت اگر اول عراق به کشتی‏ها حمله نکند، ایران هیچ کشتی‌ای را مورد حمله قرار نخواهد داد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 135، 11/5/1366، ص55، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 10/5/1366؛ و - خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، ص5، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/4/1366.</ref>
روزنامه آلمانی فرانکفورتر الگماینه نیز شرایط ایران برای پایان دادن به جنگ را چنین بیان می‌کند: «هیچ‏کس در کادر رهبری تهران (به فرض آنکه توازن قدرت در ایران تغییر نکند) حاضر نیست تا زمانی‏که بغداد به چیزی شبیه به اعتراف به گناه علنی نپرداخته، در مورد صلح اقدامی نماید. تهران همچنین مایل است شخص پرزیدنت صدام‏حسین مسئول شناخته شود.»<ref>اداره کل مطبوعات و رسانه‏های خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشریهبررسی مطبوعات جهان، شماره 1248، 28/4/1366، ص20، روزنامه فرانکفورتر الگماینه (چاپ آلمان)، 19/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 636 ==
یاسر عرفات در مصاحبه‌ای مطبوعاتی، به کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی پیشنهاد کرد که درباره ارائه یک پیشنهاد صلح، به گفت‏وگو بنشینند. وی در یک اظهار نظر غیرمترقبه، کشور کویت را برای میزبانی این اجلاس پیشنهاد کرد. گزارش خبرگزاری فرانسه در این‏باره چنین است: «عرفات که امروز وارد بنگلادش شد، طی یک گفت‏وگوی مطبوعاتی گفت: چهل‌وشش کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی باید یک یا دو روز را وقف بررسی و مطالعه نزاع ایران و عراق کنند. وی پیشنهاد کرد که این کنفرانس در کویت برگزار شود. پایان دادن به جنگ ضروری است زیرا با این کار، از یک مصیبت در خلیج‏فارس جلوگیری خواهد شد. حضور ابرقدرت‏ها در خلیج‏فارس، باعث گسترش جنگ ایران و عراق می‏شود.»<ref>روزنامه کیهان، 21/4/1366، صفحه آخر.</ref>
 
==گزارش - 637 ==
در حالی که مشکلات سیاسی ایران و فرانسه همچنان دچار بن‏بست است، سخنگوی وزارت امورخارجه فرانسه امروز اعلام کرد که بین پی‏یر لافرانس کاردار فرانسه در تهران و مقامات ایرانی تماس‏هایی در مورد وضعیت وحید گرجی وجود دارد و آخرین تماس، روز پنج‏شنبه برقرار شده است. وی افزود که تماس‏ها تا اندازه‌ای فنی و دربارة وضعیت وحید گرجی مترجم سفارت‌خانه ایران در پاریس، بوده است. وی گفت: «توضیحات ما برای ایرانی‏ها در مورد کنوانسیون وین بوده و یکی از مخاطبین اصلی کاردار فرانسه، آقای ابوطالبی مدیر بخش اروپایی وزارت امورخارجه ایران، است.»<ref>خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، ص24، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 19/4/1366.</ref>
رادیو فرانسه نیز به نقش میانجیگرانه یک کشور ثالث اشاره کرد و گفت: «دولت فرانسه در تلاش برای حل بحرانی که در سفارت ایران در پاریس به‏وجود آمده، با دولت‏های خارجی در تماس است. یک سخنگوی وزارت امورخارجه فرانسه گفت: تماس‏ها در جریان است ولی نام کشورهای ثالث را ذکر نکرد. منابع آگاه اظهار می‏دارند ممکن است این کشور الجزایر باشد که قصد دارد در بحران ایران - فرانسه، نقش میانجی را ایفا کند.»<ref>روزنامه کیهان،‌20/4/1366، ص20.</ref>
در این حال، مارک کروات سردبیر بخش خاورمیانه‏ای روزنامه لیبراسیون در مصاحبه با رادیو امریکا، به بررسی عملکرد دو کشور ایران و فرانسه در بحران اخیر پرداخت و سوابق تلاش‏های دو کشور را برای عادی‏سازی روابط در سال‏های اخیر برشمرد. وی همچنین اطلاعاتی را دربارة نقش وحید گرجی در بهبود روابط ایران و فرانسه و میزان نفوذ وی در سطوح تأثیرگذار در وزارت خارجه این کشور بیان کرد. وی عملکرد ایران را در این ماجرا منطقی و قانونی و سیاست فرانسه را بی‌منطق خواند. گزیده‏ای از اظهارات وی به ‏نقل از رادیو امریکا به این شرح است: «مارک کروات گفت: شباهت این دو ماجرا، سیاست دولت‏های امریکا و فرانسه برای بازپس گرفتن گروگان‏هایشان در لبنان است. جمهوری اسلامی ایران به هر دو کشور گفته که اگر مایل‌اند که تهران برای آزادی گروگان‏ها تلاش کند، متقابلاً شرایطش باید پذیرفته شود. این شرایط باعث مشکلاتی در سیاست داخلی واشنگتن و پاریس می‏شود. سردبیر امورسیاسی روزنامه لیبراسیون افزود: حدود یک ‏سال است که فرانسه تصمیم به عادی‏سازی روابط با تهران گرفته است. برای عادی‏سازی، جمهوری اسلامی سه شرط داشت: بازپرداخت وام پروژه اوردیف، اخراج مخالفین رژیم تهران از فرانسه و مهم‏تر از همه تغییر سیاست فرانسه در جنگ. پاریس تا به‏ حال یک سوم از وام یک‌میلیارد دلاری را بازپرداخته است و سال گذشته، مسعود رجوی را از فرانسه اخراج کرده است و دیدیم که به‏طور معجزه‏آسا، دو گروگان فرانسوی آزاد شدند. ولی از یک ‏سال پیش تاکنون، خبر دیگری از گروگان‏ها نیست و فرانسه بارها نارضایتی خود را ابراز داشته است. تهران به فرانسه گفت که شما بازپرداخت بخش کوچکی از طلب ما را به‏عنوان پول برای آزادی گروگان‏هایتان به حساب می‏آورید، در صورتی که شرط مهم ما، تغییر سیاست فرانسه در جنگ است. جمهوری اسلامی سپس به فرانسه پیشنهاد کرد که پاریس یا به هیچ‌یک از دو طرف متخاصم اسلحه نفروشد یا به هر دو طرف بفروشد. در این مذاکرات، وحید گرجی نقش اصلی را به‏عهده داشت. مارک کروات افزود: به نظر می‏رسد که وحید گرجی از طرف‌داران با قدرتی در دولت و پلیس فرانسه برخوردار است. باید ببینیم چرا؟»
رادیو امریکا می‏افزاید: «از مارک کروات سردبیر امورسیاسی روزنامه لیبراسیون نظرش را در مورد عکس‏العمل جمهوری اسلامی در این ماجرا سؤال می‏کنیم. وی می‏گوید: عکس‏العمل ایران در این ماجرا بسیار تعجب‏انگیز است. به جرئت می‏توان گفت که ایران در این ماجرا با مهارت و هوشیاری تمام، از تناقض در سیاست فرانسه استفاده کرده است. تهران، امروز می‏گوید: شما بارها با گرجی ملاقات کرده‏اید چون مایل بودید راه‏حلی برای عادی‏سازی پیدا کنید. پس اگر امروز گرجی را تروریست می‏نامید، واضح است که عناصری در دولت فرانسه مخالف عادی‏سازی روابط با ایران هستند. اینجاست که سیاست تهران بر پایه منطق و سیاست فرانسه بر بی‏منطقی است. مارک کراوت می‏افزاید: بنابر اطلاعات ما، در اواخر زمستان گذشته، وحید گرجی در مذاکراتی طولانی با صاحبان صنایع اسلحه در فرانسه، پیشنهاد کرده است که اگر فرانسه از فروش اسلحه به عراق خودداری کند یا راضی شود که به ایران نیز اسلحه بفروشد تا جنگ تمام شود، جمهوری اسلامی ایران کلیه بدهی‏های عراق به فرانسه را خواهد پرداخت. مارک کراوت افزود: با توجه به این واقعیت و همچنین با توجه به نقش وحید گرجی در مذاکرات پیشرفته فروش اسلحه فرانسوی به ایران در ازای آزادی گروگان‏ها، بدیهی است که لابی عراق نگران شود. ماه‏ها است که لابی عراق بسیار فعال است، چون نگران فروش اسلحه فرانسوی به ایران هستند. در دولت فرانسه طرف‌داران عراق و ایران، هم از حزب سوسیالیست و هم از حزب گلیست‏ها می‏باشند. همچنین بنا به گفته منابع پلیس، از فعال‏ترین افراد لابی عراق، اعضای سازمان مجاهدین خلق و مسعود رجوی هستند. بنابراین، طبیعی است که وزارت امورخارجه فرانسه در حال حاضر مایل نیست که گرجی به دادگاه کشیده شود، چون در این صورت، ماجرای فروش احتمالی اسلحه فرانسوی به ایران نیز افشا خواهد شد.»<ref>همان، صص 27 - 25، رادیو امریکا، 19/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 638 ==
در حالی که روابط سیاسی ایران و انگلیس به پایین‌ترین سطح خود رسیده است، دولت
انگلیس در دومین اقدام اخلال‏گرانة خود، یک نفت‏کش ایرانی را به بهانه شکایت دولت نروژ، توقیف کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی دراین‌باره گزارش داد: «توقیف نفت‏کش 284632 تنی خارک 5 - متعلق به شرکت ملی نفت ایران - توسط مقامات انتظامات دریایی انگلیس، هنگامی صورت گرفت که در حال تخلیه نفت در اسکله شرکت تکزاکو در بندر میلفورد
هیون واقع در جنوب ‏غربی این کشور بود. به گزارش روزنامه لویدز لندن، خارک5 در ارتباط با شکایت یک شرکت نروژی علیه شرکت ملی نفت‏کش ایران توقیف شده است. این نفت‏کش، خود عمل خلافی انجام نداده است. وکلای شرکت اس.اس.بی.اینوست که دفتر مرکزی آن
در اسلو می‏باشد، مدعی‏اند که شرکت ملی نفت‏کش ایران در سال 1985 از پرداخت هزینه سوخت ‏کشتی که از این شرکت اجاره کرده بود، سر باز زده است. یک مقام مسئول انگلیسی اعلام کرده است مدارک ارائه شده نشان می‏دهد زمینه کافی برای محاکمه شرکت ایرانی وجود دارد و خارک 5 تا زمان ارائه اسناد مربوط به دادگاه، آزاد نخواهد شد.»<ref>همان، صص 34 و 35، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 639 ==
روزنامه امریکایی نیویورک تایمز در مقاله‏ای به بررسی عملکرد و دیدگاه‏های فرانسه و انگلیس در خلیج‏فارس پرداخت. اسکورت اعلام نشدة نفت‏کش‏های انگلیسی به وسیله ناوگان نظامی این کشور در خلیج‏فارس و پرهیز از هیاهوهای تبلیغاتی در این مورد و همچنین عملکرد فرانسه - در ابعاد محدودتر و محتاطانه‏تر - برای اجتناب از درگیری با ایران محور اصلی این مقاله است. روزنامه نیویورک تایمز می‏نویسد: «فرانسه و بریتانیا که در خلیج‏فارس بسیار تجربه دارند، تا حدی با نگرانی، مراقب فعالیت‏های دولت پرزیدنت ریگان در خلیج‏فارس هستند. اما ضمناً از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که به‏منظور وارد کردن فشار بیشتری به ایران برای رضایت دادن به صلح است، پشتیبانی می‏کنند. بریتانیا و فرانسه، هر دو در خلیج‏فارس واحدهای دریایی دارند اما فقط ناوگان بریتانیا است که کشتی‏های تجاری را در این آبراه همراهی می‏کند. یک ناو و یک ناوشکن انگلیسی پیوسته نفت‏کش‏هایی را که در بریتانیا ثبت شده‏اند و نیز سایر کشتی‏های تجاری را در خلیج‏فارس همراهی می‏کنند و یک ناو دیگر و یک کشتی ویژه تجدید مهمات و ملزومات، در خلیج عمان خارج از تنگه هرمز هستند.»
روزنامه نیویورک تایمز می‌افزاید: «افسران نیروی دریایی بریتانیا، مطمئناً به‏وسیله بی‏سیم با افسران نیروی دریایی ایران در تماس هستند و حرکات کاروان‏های دریایی را به آگاهی همتایان ایرانی خود می‏رسانند. در کنفرانس اقتصادی سران کشورهای صنعتی بزرگ جهان آزاد که ماه گذشته در شهر ونیز در ایتالیا برگزار شد، جرج شولتز وزیر امورخارجه امریکا افشا کرد که تنها در سال میلادی جاری - یعنی در شش ‏ماه اخیر - ناوهای انگلیسی یک‏صد و چهل کاروان تجاری دریایی را در خلیج‏فارس همراهی کرده‏اند. در حالی که انگلیس برای اینکه حضورش در این منطقه جنگی چندان به چشم نخورد، درباره این ارقام سکوت اختیار کرده بود. اما مقامات انگلیسی از افشاگری وزیر امورخارجه امریکا در رد ادعاهای مخالفان در امریکا - که می‏گفتند کشورهای اروپای غربی برای تضمین جریان محصولات نفتی خود در خلیج‏فارس کاری نمی‏کنند - ناخشنود نبوده‌اند.»
نیویورک تایمز ادامه می‌دهد: «اخیراً مقامات بریتانیا در داخل کشور تا حدی درباره عملیات خود در خلیج‏فارس تبلیغاتی به ‏راه انداخته‏اند و روزنامه‏نگاران و گروه‏های تلویزیونی را به‏وسیله ناو 3500 تنی بریتانیایی به نام برود اسویت در خلیج‏فارس گردش دادند. اما هدف این برنامه آگاه ساختن مردم بریتانیا از اقدامات دولتشان بود، بدون اینکه کشورهای خلیج‏فارس را برنجانند. حتی پیش از آغاز جنگ ایران و عراق در هفت ‏سال پیش، ناوگان فرانسه در خلیج‏فارس روش بسیار احتیاط‌آمیزتری در پیش گرفته بود. این احتیاط تا حدی به این دلیل بود که تعداد نفت‏کش‏هایی که دارای پرچم فرانسه هستند و از خلیج‏فارس عبور می‏کنند، نسبتاً کمتر است. پس از آنکه ایران به دو کشتی تجاری فرانسه در خلیج‏فارس حمله کرد، روش ناوگان فرانسه در آب‏های خلیج‏فارس محتاطانه‏تر شد.»
روزنامه نیویورک تایمز می‏افزاید: «ناوهای فرانسوی کشتی‏های تجاری را در خلیج‏فارس همراهی نمی‏کنند. این ناوها که در جیبوتی پایگاه دارند، معمولاً در خاور تنگه هرمز باقی می‏مانند و فقط گاهی، پرچم خود را در خلیج‏فارس به اهتزاز درمی‏آورند. کشتی‏های تجاری فرانسه هنگامی که از خلیج‏فارس بیرون می‏روند و وارد اقیانوس هند می‏شوند، تحت حمایت ناوگان فرانسه قرار می‏گیرند. چون فرانسه تأمین‌کننده اصلی تجهیزات جنگی عراق است، مقامات نظامی فرانسه می‏کوشند از حضور نظامی آشکارتر فرانسه در خلیج‏فارس اجتناب کنند تا به برخورد ناوگان بزرگ‌تر ایران با ناوگان فرانسه که در خلیج‏فارس کوچک‌تر است، منجر نشود.» روزنامه نیویورک تایمز اظهار عقیده می‏کند که بر اساس تجربة فرانسوی‏ها و انگلیسی‏ها در خلیج‏فارس، این دو کشور در مورد تأثیر و عقلانی بودن تصمیم امریکا دایر بر قرار دادن یازده نفت‏کش کویتی زیر پرچم امریکا و تحت حمایت ناوگان امریکا، شک و تردید دارند. اما مقامات پاریس و لندن مواظب بودند که علناً از امریکا انتقاد نکنند. یکی از مشاوران مارگارت تاچر نخست‏وزیر بریتانیا، می‏گوید: ما فکر می‏کنیم اقدام برای اینکه رژیم ایران را سرجای خود بنشانیم، اقدامی منطقی است اما خالی از خطر هم نیست. خشم ایران نسبت به کویت، ممکن است به درگیری و برخورد امریکا با ایران منجر بشود، در حالی که بریتانیا تنها کاری که می‏کند، این است که مراقب کشتی‏های خودش باشد. روزنامه نیویورک تایمز می‏افزاید: «یکی از مشاوران ژاک شیراک نخست‏وزیر فرانسه هم می‏گوید: فرانسه قصد ندارد برای دفاع از خلیج‏فارس به یک نیروی بین‏المللی بپیوندد و نمی‏خواهد پایش به سیاستی کشیده بشود که خود فرانسه، آن سیاست را پیش نگرفته است.»<ref>همان، صص 17 - 15، رادیو امریکا، 19/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 640 ==
مجله لبنانی الشراع از مذاکرات ایران و سوریه برای آزادی گروگان‌های فرانسوی خبرداد. این هفته‌نامه نوشت: «سوری‏ها و ایران در مذاکرات سختی وارد شده‏اند که امکان دارد موجب آزادی شش گروگان فرانسوی شود که در لبنان در اختیار مسلمانان بنیادگرا هستند.» الشراع می‏افزاید: «به دنبال درخواست ژاک‏ شیراک نخست‏وزیر فرانسه از حافظ اسد، رئیس‏جمهوری سوریه در رابطه با انجام این مذاکرات پیش‏قدم شد.» خبرگزاری آسوشیتدپرس که این خبر را گزارش کرده است، می‏افزاید: «مجله مزبور بدون استناد به هیچ منبعی در گزارش خود افزود: مذاکرات سختی در حال انجام است و امکان دارد منجر به آزادی گروگان‏های فرانسه شود. الشراع نوشت: اسد در این رابطه، دستوراتی به فاروق ‏الشرع وزیرخارجه این کشور داد که وی، بعداً برای انجام مذاکرات، از تهران دیدن خواهد کرد.»<ref>همان، ص39، بیروت - خبرگزاری یونایتدپرس، 19/4/1366.</ref>
در این حال، رادیو اسرائیل از دیدار نخست‏وزیر سوریه از اردن خبر داد. این رادیو زمینه اصلی این سفر را مذاکره سوری‌ها با مقامات اردن دربارة موضوع آشتی میان سوریه و عراق اعلام کرد. رادیو اسرائیل گفت: «آقای عبدالرئوف الکسم نخست‏وزیر سوریه، فردا برای بازدید رسمی از امان، در رأس هیئت نمایندگی به منظور شرکت در اولین جلسه کمیسیون مشترک بین دو کشور، وارد اردن خواهد شد و مسئله آشتی بین سوریه و عراق، در مرکز این مذاکرات قرار خواهد داشت. محافل موثق امان پایتخت اردن، دیروز اظهار داشتند که وزیران خارجه سوریه و عراق که یک ‌ماه پیش، محرمانه در فرودگاه نظامی شمال اردن با یکدیگر ملاقات کرده‏اند، به‏زودی علناً به گفت‏وگو خواهند پرداخت. از قرار معلوم، اولین جلسه کمیسیون مشترک بین سوریه و اردن، راه را برای ملاقات پرزیدنت حافظ اسد و صدام‌ حسین باز خواهد کرد.»<ref>دفتر مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 20/3/1366، ص11، رادیو امریکا، 19/3/1366.</ref>
 
==گزارش - 641 ==
در پی حمله به یک نفت‏کش لیبریایی متعلق به یک شرکت امریکایی، قیمت نفت در بازارهای جهانی افزایش یافت. نشریه سان فرانسیسکو کرونیکل در این‏باره نوشت: «صاحبان شرکت‏های نفتی اظهار داشته‏اند که در پی خبر حمله قایق توپدار به نفت‏کش امریکایی، قیمت نفت به بالاترین سطح خود ظرف 19 ماه گذشته رسید. صاحب‌نظران مسائل اقتصادی و تحلیل‌گران بازار نفت نیز گفتند که این قیمت‏ها با افزایش تشنجات خلیج‏فارس صعود می‏کند. کارل دی نیکولو از شرکت GPR دراین‌باره گفت: قیمت نفت خام به‏وسیله خبرهای خاورمیانه که به یک نفت‏کش حمله شد، تعیین می‏گردد. دیوید نیر راهی نویسنده روزنامه میدل ایست رویورتس هم گفت: قیمت‏ها تا یکی دو روز آینده به‏علت واکنش ایجاد شده، افزایش خواهد یافت و تا 22 دلار در هر بشکه - تا آخر هفته - خواهد رسید، و [قیمت‏ها] در صورتی که تشنجات در خلیج‏فارس افزایش یابد، در همین سطح خواهند ماند.»<ref>Sanfrancisco chronicle. Ju1y, 10,1987, Newyourk, Reuters.</ref>
در این حال، عربستان سعودی نیز خواهان افزایش قیمت نفت از سال آینده میلادی شد. به گزارش خبرگزاری آلمان به نقل از خبرگزاری کویت، عربستان سعودی برای توافق به منظور افزایش بهای نفت‏ خام، به جناح تندرو اوپک پیوست و پیشنهاد کرد که از آغاز سال 1988 میلادی
(دی 1366) بهای هر بشکه نفت خام پایة اوپک، دو دلار افزایش یابد. بر اساس این گزارش، پس از طرح مسئله سهمیه‏بندی تولید نفت که عمده‏ترین مسئله اوپک می‏باشد، اعضای اصلی سازمان، ضرورت افزایش بهای نفت‏ خام سازمان به بیست دلار در هر بشکه را احساس کرده‏اند.<ref>روزنامه کیهان،‌20/4/1366، ص20.</ref>
 
==گزارش - 642 ==
رادیو امریکا از گشایش خط جدید انتقال نفت عراق از خاک ترکیه خبر داد. این رادیو گفت: «یک مقام بلندپایه ترک می‏گوید دومین خط لولـه نفت عراق به ترکیه، تا اواخر ماه میلادی جاری (اوایل دی‏ماه) قابل بهره‏برداری خواهد بود. اظهارات امروز وزیر دارایی ترکیه در پی دیدار روز گذشته وی با وزیر نفت عراق در شهر آدانا در جنوب ترکیه، ایراد شد. وزیر نفت عراق به‏همراه هیئتی از کارشناسان نفتی آن کشور، امروز وارد ترکیه شد تا از این خط لولـه دیدن کند. از آغاز جنگ ایران و عراق در سال 1980 (1359) تاکنون، عراق برای صدور نفت خود، به خط لولـه زمینی از طریق ترکیه متکی است.»<ref>خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، رادیو امریکا، 19/4/1366.</ref>
خبرگزاری آلمان نیز وضعیت صدور نفت عراق را با توجه به فعال شدن خط جدید انتقال نفت، بررسی کرده است. به گزارش این خبرگزاری، تا پایان جولای (اوایل مرداد)، عراق ظرفیت صادرات نفت‏ خام خود را از طریق خط لولـه‏ای که از ترکیه می‏گذرد تا یک‌ونیم میلیون بشکه در روز، خواهد رساند. خط لولـه دیگری که از عربستان می‏گذرد، در حال حاضر با ظرفیت نیم‏میلیون بشکه در روز کار می‏کند و عراق در حال مذاکره برای توسعه ظرفیت این خط لولـه تا یک‌میلیون و ششصد بشکه در روز تا سال 1989 (1368) است. خبرگزاری آلمان می‌افزاید: «همچنین عراقی‏ها در حال صدور چیزی در حدود روزانه 135هزار بشکه نفت با استفاده از کامیون از طریق ترکیه و اردن می‏باشند و حدود 430 هزار بشکه در روز نیز تصفیه می‏کنند و نزدیک به یک سوم محصولات نفتی تصفیه شدة خود را از طریق دو کشور مزبور صادر می‏کنند. بنابراین جمع استخراج نفتی عراق در طول سال جاری با احتساب 310 هزار بشکه در روز که به‏عنوان کمک‏های جنگی از سوی عربستان و کویت برای عراق صادر می‏شود، به 3 میلیون بشکه در روز بالغ می‏شود. این رقم را باید با رقم 3/2 میلیون بشکه در روز که ایران بهره‏برداری می‏کند مقایسه نمود. به‏علاوه اینکه تأسیسات نفتی ایران بار دیگر تحت حملات شدید نیروی هوایی برتر عراق قرار گرفته است.»
این خبرگزاری به تخطی آشکار عراق از مقررات اوپک اشاره کرده و اعلام می‌کند: «استراتژی گوش ‏کر صدام در زمینه صادرات نفتی، موفق بوده و این کشور در صادرات خود تا آنجا پیش‏ رفته است که در حال حاضر، دو برابر سهمیه تعیین شده از سوی اوپک را صادر می‏کند. در حالی که سایر اعضای اوپک مجبور شده‏اند تا با صاحبان قیمت نفت (تعیین‌کنندگان اصلی قیمت نفت) همراهی کرده و از تولیدات خود بکاهند.»<ref>همان، صص 31 - 28، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 643 ==
خبرگزاری رویتر از رویکرد جدید اقتصادی دولت عراق برای جذب سرمایه‏های خارجی به منظور بازسازی اقتصاد این کشور خبر داد. رویتر به نقل از روزنامه الجمهوریه ارگان رسمی دولت عراق، اعلام کرد: «عراق از سرمایه‏گذاران عرب خواست تا با اقدام به سرمایه‏گذاری‏های مشترک در این کشور که بر اثر جنگ با ایران شدیداً آسیب دیده است، وضعیت اقتصادی آن را بهبود بخشند. الجمهوریه افزود: عراق در زمینه پیاده کردن 229 طرح صنعتی که هزینه اجرایی آن به 750 میلیون دلار بالغ می‏شود، نیازمند مشارکت سرمایه‏گذاران عرب است. الجمهوریه به طرح اخیر صدام که به‏منظور رفع بحران فزاینده اقتصادی عراق ارائه شده، اشاره کرده و ادعا کرده است، رئیس رژیم عراق در این طرح، بخش خصوصی عراق و نیز سرمایه‏گذاران سایر کشورهای عرب را به ایفای نقش هرچه فعال‏تر در اقتصاد عراق تشویق کرده است. این نشریه، حذف عوارض گمرکی بر روی واردات ماشین‏آلات و تجهیزات صنعتی و همچنین، مواد خام را از جمله اقداماتی ذکر کرده است که در راستای طرح تازه برای رفع بحران کنونی اقتصاد عراق، انجام شده است.»<ref>روزنامه کیهان،‌20/4/1366، ص2.</ref>
تغییر استراتژی اقتصادی حکومت عراق مورد توجه خبرگزاری آلمان نیز قرار گرفته است. این خبرگزاری درباره سازمان‏دهی جدید سیاست اقتصادی عراق گزارش داد: «عراق با افزایش میزان تولید نفت خود و رساندن آن به فراسوی میزان تولید قبل از جنگ، به آرامی در حال حرکت به سوی سیاست‏های آزاد اقتصادی است که می‏تواند هم شامل مفاهیم استراتژیک بلندمدت باشد و هم اینکه به جنگ هفت‏ساله خود با ایران، ادامه دهد.» خبرگزاری آلمان می‏افزاید: «دیپلمات‏های منطقه خلیج‏فارس و صاحبان صنایع اظهار می‏دارند انتظار می‏رود یک تغییر جهت شدید در قوانین و مقررات مربوط به فعالیت‏های اقتصادی در عراق به‏وجود آید که برخی از این تحولات به‏منظور مقابله با مشکلات مالی کوتاه‌مدت تنظیم شده است، ولی در اصل برای نشان دادن اهمیت عراق به کشورهای جهان آزاد می‏باشد. یک دیپلمات که نخواست نامش فاش شود، گفت: آنچه به وقوع می‏پیوندد، چیزی کمتر از یک کودتای اقتصادی در کشور سوسیالیستی عراق نیست. صدام‏حسین در این اواخر، جلسات مشورتی بیشتری با برنامه‏ریزان اقتصادی برگزار می‏کند تا مشاوران نظامی.»
خبرگزاری آلمان ادامه می‌دهد: «صدام اخیراً تحت عنوان اعطای حقوق اجتماعی به
کارگران، معادل با کارمندان، تشکیل اتحادیه‏های کارگری را آزاد نمود. وی بعداً به مقامات اجرایی عراق گفت: در جهت تشویق بخش خصوصی، باید اقداماتی انجام شود و باید میان امتیازات اعطایی به کارکنان از یک‏طرف و حقوق کارفرمایان و توجه به راندمان اقتصادی تولید از سوی دیگر، تعادلی ایجاد کرد. برخی از صاحبان سرمایه در خارج می‏گویند اصلاً احتمال نمی‏رود که عراق تا آنجایی پیش برود که سرمایه‏گذاری خارجی توسط بخش خصوصی را در این کشور مجاز کند، ولی برخی دیگر تأکید می‏کنند که این فکر در مخیله عراقی‌‏ها وجود دارد و این کاملاً روشن است. یک سرمایه‏دار غربی می‏گوید، صدام به‏طور خصوصی گفته است که کشورش از سرمایه‏گذاری اعراب در عراق استقبال می‏کند. وی افزود: این همان پوشش رسمی است که در سال‏های 1970 (1349) در مصر عنوان شد تا راه برای ورود مجدد سرمایه‏های خارجی بازگردد. یک بانک‌دار در منطقه خلیج‏فارس گفت: هم‌زمانی حرکت‏‏های عراق در جهت لیبرالیزه کردن اقتصاد با افزایش صادرات نفتی و موفقیت این کشور در رساندن صادرات نفتی خود به سطح قبل از جنگ، قابل توجه است. وی افزود: بدون تردید، سرمایه‏گذاران خارجی به‏ دعوت کشورِ شدیداً بدهکار عراق، فقط پوزخند خواهند زد.» خبرگزاری آلمان درباره میزان ذخایر نفتی عراق به نقل از مجله میدل ایست اکونومیک دایجست (مید) اعلام کرد: «در سمیناری که در اتاق‏های بازرگانی امریکا و عراق تشکیل داده بودند، عنوان شد که پیش‏بینی می‏شود که عراق در اوایل دهه 1990 (1369) به‏ یک بازار بیست‌میلیارد دلاری برای غرب تبدیل شود. یک بانک‌دار دیگر عرب در این سمینار گفت: ذخایر نفتی عراق با یک تخمین محتاطانه، در حدود صدمیلیارد بشکه برآورد شده است که دومین کشور در جهان پس از عربستان می‏باشد و باید به این نکته اشاره کرد که پنجاه درصد کل خاک موجود در سرزمین عراق را به چشم نفت باید نگریست. عراق با جمعیتی دو برابر جمعیت عربستان، پس از پایان جنگ می‏تواند یک بازار بیست‌میلیارد دلاری باشد و سهم امریکا از این بازار، می‏تواند حدود چهارمیلیارد دلار در سال باشد.»
خبرگزاری آلمان همچنین دربارة رویکرد امریکا در کمک به دولت عراق در قالب اعطای وام دویست‌میلیون دلاری، تأثیر حمله عراق به ناو استارک در توقف این اقدام و میزان بدهی عراق به کشورهای مختلف و شرکای اصلی خود، گزارش داد: «بانک صادرات و واردات امریکا، به‏عنوان علامتی برای تغییر وضعیت در عراق، در نظر داشت یک اعتبار دویست‌میلیون دلاری را در ماه مه گذشته (اردیبهشت) به عراق اعطا کند و قرار بود، این اعتبار صرف خرید کالاهای صنعتی ساخت امریکا شود. ولی پس از حمله اشتباهی عراق به کشتی استارک، این عمل به تأخیر افتاد. قروض خارجی عراق در حال حاضر در حدود پنجاه‌میلیارد دلار تخمین زده می‏شود، ولی مقامات عراقی تمایل دارند که بیش از نیمی از این مبلغ را به‏عنوان هدایایی از سوی دوستان عرب خود تلقی کرده و بازپرداخت نکنند. بخش مهمی از باقی‌مانده این مبلغ را شرکای تجاری اصلی عراق از جمله ژاپن، فرانسه، آلمان و ایتالیا از این کشور طلب‏کارند. بخش اصلی این دریافت‏ها، باید در سال‏های اخیر دوباره زمان‏بندی شود اگرچه درآمدهای اضافی نفت در دو سال آینده باید برای بازپرداخت هزینه‏های احداث خط لولـه نفت استفاده گردد.»<ref>خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، صص 31 - 28، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 644 ==
در پی بروز حادثه دو روز پیش در شهر کراچی و کویته پاکستان - که منابع خبری از آن به‏عنوان درگیری طرف‌داران انقلاب اسلامی و سازمان مجاهدین خلق نام بردند - رادیو بی‌بی‌سی دربارة واکنش دولت پاکستان در این‏ حادثه گفت: «دولت پاکستان در واکنشی رسمی، نسبت به برخوردهای هفته گذشته بین گروه‏های ایرانی رقیب در شهرهای کراچی و کویته گفته است: اعمال خشونت‏بار ایرانی‏های مخالف حکومت آیت‏الله خمینی را در خاک خود تحمل نخواهد کرد.»<ref>همان، ص21، رادیو بی‌بی‌سی، 19/4/1366.</ref> این رادیو همچنین در تفسیر رفتار پاکستان در قبال این حادثه گفت: «از واکنش دولت پاکستان نسبت به حوادث اخیر در این کشور این‏طور برمی‏آید که این دولت برای حفظ روابط خوب خود با ایران، ارجحیت قائل است. در بیانیه‏ای که به‏دنبال درگیری‏های میان گروه‏های ایرانی از طرف وزارت خارجه پاکستان منتشر شد، آمده است: دولت پاکستان فعالیت گروه‏های مخالف ایران را در خاک پاکستان تحمل نخواهد کرد و به علاوه تأکید شده است که پاکستان هرگز گروه‏های مخالف ایران را به رسمیت نشناخته است.» بی‌بی‌سی می‏افزاید: «اما ظاهراً این بیانیه واقعیت را نادیده گرفته زیرا این گروه‏های طرف‌دار [آیت‏الله] خمینی بوده‏اند که به خانه‏های مجاهدین خلق حمله کردند و نه بالعکس. مع‏الوصف، دولت پاکستان قاعدتاً از اینکه باید شاهد حل مخالفت‏های داخلی کشور دیگری در خاک خود باشد، نگران است. مجاهدین خلق هم نگران آن هستند که دولت پاکستان به علت علاقه‏ای که به حفظ روابط خوب خود با ایران دارد، ممکن است شروع به سرکوب فعالیت‏های آنان و اخراج تعداد زیادی از پناهندگان ایرانی کند و مراتب نگرانی آنها هم به‏وسیله تلکس به پرزیدنت ضیاءالحق اطلاع داده شده است.»<ref>همان، ص22، رادیو بی‌بی‌سی، 19/4/1366.</ref>
 





نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۳

روزشمار جنگ سال 1366
1366.04.19
نام‌های دیگر نوزده تیر
تاریخ شمسی 1366.04.19
تاریخ میلادی 10 ژوئیه 1987
تاریخ قمری 13 ذیقعده 1407



گزارش - 623

در ادامه عملیات بازرسی کشتی‏های خارجی در تنگه هرمز، امروز هم نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی، سه فروند کشتی را بازرسی کرد و پس از اطمینان از عدم حمل کالای نظامی برای عراق، به آنها اجازة عبور داده شد.[۱]

گزارش - 624

نیروهای سپاه پاسداران در عملیاتی غافلگیرکننده علیه چته‏های کومه‌له در منطقه آویهنگ در غرب سنندج، دو تن از نیروهای این سازمان را به هلاکت رسانده و دو تن را مجروح کردند. همچنین چند قبضه اسلحه و مقداری مهمات را به غنیمت گرفتند. یک تن از افراد کشته شده، مسئول تدارکات یکی از واحدهای نظامی کومه‌‌له بود. در این عملیات به نیروهای خودی آسیبی نرسید.[۲]

گزارش - 625

امروز پنج تن از مجروحان حمله شیمیایی عراق به شهر سردشت، برای ادامة معالجات به مادرید اسپانیا منتقل شدند.[۳]

گزارش - 626

به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، امروز مبارزان کرد عراقی، دو تن از عناصر حکومت عراق را در شهرهای موصل و عمادیه به قتل رساندند. این دو تن عبدالزهره ابوزید از سران حزب بعث در موصل و سلیمان عیسی بریفکی از عناصر اطلاعاتی در عمادیه، بودند.[۴] انوشیروان امین معاون رهبری اتحادیه میهنی کردستان عراق، در مصاحبه با رادیو بی‌بی‌سی، دربارة همبستگی جدید نیروهای معارض کرد عراقی و توافقات آنها برای تداوم حمله گفت: «ماه‏های اخیر فعالیت سیاسی مسلح پیش‌مرگ‏های اتحادیه میهنی کردستان با مردم کردستان عراق گسترش زیادی کرده است. از طرفی، نیروهای مسلح اتحادیه میهنی کردستان در چند جای کردستان عراق حملاتی را شروع کردند و از طرف دیگر، مردم کردستان عراق شروع به تظاهرات و مقاومت سیاسی کردند.» انوشیروان دربارة همکاری‏های اخیر اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی‏ها) و حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‏ها) گفت: «این اتحاد یا توافق از نظر ما امری استراتژیکی است و در عمل به توافق رسیده‏ایم که تمام نیروهای پیش‌مرگ را در کردستان عراق که تابع اتحادیه میهنی کردستان هستند، در آینده نزدیک با هم تحت یک رهبری مشترک متحد کنیم. همچنین به توافق رسیده‏ایم که دستگاه‏های اطلاعاتی، دستگاه‏های حکمرانی، دستگاه‏های دارایی و دستگاه‏های نمایندگی در خارج از کشور، همه را با کمک‏های مشترک و رهبری مشترک متحد کنیم. به ‏خاطر اینکه آرمان‏های خود را تحقق بخشند، باید تمام نیروها و توان مردم کردستان عراق با یکدیگر متحد شوند.»[۵]

گزارش - 627

خبرگزاری جمهوری اسلامی از بازتاب حمله قایق‏های تندرو علیه نفت‏کش پکونیک در مطبوعات عمده کویت، گزارشی تهیه کرده است. تحریک امریکایی‏ها برای دست زدن به اقدامات مقابله به مثل، از پیام‏های اصلی این نشریات است: «مطبوعات کویت امروز خبر حمله قایق‏های موشک‏انداز ایرانی علیه یک نفت‏کش متعلق به امریکا را با اهمیت خاصی، در صدر صفحات اول خود منعکس کردند. در این چارچوب، روزنامة القبس با تیتر درشتی نوشت: با حمله ایران علیه یک نفت‏کش امریکایی در نزدیکی کویت، جنگ نفت‏کش‏ها در خلیج‏فارس از سر گرفته شد. روزنامه مذکور ضمن تشریح نحوه حمله به نفت‏کش امریکایی، با عنوان درشتی نوشت: پس از گذشت چند ساعت از حمله عراق به جزیره خارک و صدور بیانیه سمبلیک مجلس نمایندگان امریکا در مورد برافراشتن پرچم این کشور بر نفت‏کش‏های کویتی، ایران با هجده موشک، نفت‏کش امریکایی پکونیک را مورد حمله قرار داد و آن را به آتش کشید. الانباء روزنامه دیگر کویت ضمن چاپ عکس قایق‏های تندروی نیروی دریایی سپاه در صدر صفحه اول خود نوشت: هم‏زمان با مخالفت سمبلیک نمایندگان امریکایی با طرح ریگان برای محافظت از نفت‏کش‏های کویتی، قایق‏های ایران یک نفت‏کش امریکایی را در خلیج‏فارس مورد حمله قرار دادند. در این حال، روزنامه الوطن با عناوین درشتی در صدر صفحه اول خود نوشت: در حالی که کویت دعوت به کاهش سطح تشنج در خلیج‏فارس می‏کند، ایران یک نفت‏کش امریکایی را مورد حمله قرار داد. الوطن، حمله قایق‏های ایرانی به نفت‏کش امریکایی را یک تجاوز و اقدام خصمانه علیه امریکا خواند و افزود: از آغاز جنگ نفت‏کش‏ها ظرف سه سال گذشته، این اولین باری است که ایران در فاصله نزدیک از سواحل کویت، اقدام به حمله علیه نفت‏کش‏ها می‏کند. الرأی العام نیز خبر حمله به یک نفت‏کش امریکایی را با تیترهای درشتی منعکس کرد و نوشت: امریکا این حمله را محکوم نمود اما از دست زدن به هرگونه اقدام انتقام‏جویانه علیه ایران خودداری کرد. السیاسه در یک لحن انتقادآمیز به عکس‏العمل امریکا در قبال این حمله، نوشت: در حالی که ایران یک نفت‏کش امریکایی را با هجده موشک به آتش کشید، امریکا تنها این حمله را محکوم کرد و از انتقام گرفتن خودداری نمود.»[۶]

گزارش - 628

گروهی از علما و روحانیون معارض کرد عراقی که در ایران به سر می‏برند، امروز با آیت‏الله منتظری دیدار کردند. گزارش روزنامه کیهان از این دیدار به این شرح است: «جمعی از علما و روحانیون کرد عراقی که برای تداوم مبارزه خود با رژیم صهیونیستی عراق به ایران مهاجرت کرده‏اند، با آیت‏الله منتظری دیدار کردند. در این دیدار، قائم‌مقام رهبری از علما و روحانیون کرد عراقی که به حکم وظیفه الهی برای دفاع از اسلام و نجات سرزمین اسلامی عراق از دست رژیم جنایت‌کار عراق قیام کرده‏اند، تقدیر کردند و با اشاره به گوشه‏هایی از مسائل مربوط به هجرت رسول اکرم(ص) و اصحاب آن حضرت به مدینه، یادآور شدند: رسول‏الله(ص) با آن همه مشکلات، هجرت کردند و در شرایط سخت مدینه، با کمک انصار توانستند پایه‏های دو حکومت روم و ایران را متزلزل و آنها را مسخّر سازند. شما هم الآن همان شرایط را دارید و رسالت شما خیلی سنگین است. کشور عراق را ملت عراق باید آزاد سازد و مسئولیت عمده به دوش علما است که بر اساس اسلام، عراق را آزاد کنند، ملت مظلوم عراق را نجات دهند و اسلام را حاکم سازند. البته باید در ملت عراق یک تغییرات اساسی ایجاد شود و ملت عراق حقیقتاً تحرک یابد، تا در ملت تحرک ایجاد نشود، از اوضاع نکبت‏بار نجات پیدا نمی‏کنند. قائم‌مقام رهبری یادآور شدند: من بارها گفته‏ام که نباید از قدرت‏های حاکم و سلاح و امکاناتشان خوف داشت. رژیم محمدرضا در ایران خیلی قدرتمند بود، ولی بر اثر سه عامل ایمان، اتحاد مردم و رهبری قاطعانه حضرت امام خمینی (مدظله‏العالی)، مردم توانستند آن رژیم سفاک را که همه قدرت‏ها پشتوانه او بودند، ساقط و نظام اسلامی را حاکم سازند. شما هم در سایه همین سه عامل اساسی، حتماً پیروز می‏شوید.»[۷]

گزارش - 629

معاون سیاسی وزیر امورخارجه ایران در مصاحبه‏ای در اسپانیا، ضمن اعتراض به کشورهای اروپایی به دلیل پناه دادن به سازمان‏های تروریستی ایرانی، خواستار پیگیری و مجازات عاملان ترور دبیر دوم سفارت ایران در مادرید شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی حسین شیخ‏الاسلام که برای عیادت از محمد رئیسی دبیر دوم سفارت ایران، در مادرید به سر می‏برد، با تأکید بر این مسئله که ترورها و آدم‌کشی‏ها بر روابط ایران و اسپانیا تأثیر نخواهد گذاشت، گفت: «ایران یکی از بزرگ‌ترین قربانیان تروریسم کور بوده و سند آن، ترور بیش از پنجاه تن از مقامات عالی‏رتبه آن است.» وی دربارة اوضاع خلیج‏فارس گفت: «حضور نظامی امریکا، شرایط خلیج‏فارس را به حد انفجار رسانیده و راه خروج از این بحران آن است که عراق جهت متوقف ساختن اقدامات غیرقانونی خود، تحت فشار قرار گیرد.» از سوی دیگر، در پی ترور نافرجام دبیر دوم سفارت ایران در مادرید خورخه دیسکانارا مدیرکل بخش خاورمیانه‏ای وزارت خارجه اسپانیا، در بیمارستان از محمد رئیسی عیادت کرد. وی در این ملاقات، ضمن محکوم کردن این عمل گفت که کشورش برای جلوگیری از تکرار چنین وقایعی، دستورداده هرچه سریع‌تر اقدام لازم برای شناسایی و مجازات تروریست‏ها به عمل‌ آید.[۸]

گزارش - 630

امروز سفیر ایران در زیمبابوه با وزیرخارجه این کشور دیدار کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی در این‏باره گزارش داد: «سفیر ایران در زیمبابوه، امروز با من گودندا وزیرخارجه این کشور، ملاقات کرد و ضمن تقدیم پیام دکتر ولایتی، پیرامون شرایط ایران برای تحقق صلح در خلیج‏فارس و سیاست کشورهای عرب منطقه با وی به گفت‌وگو پرداخت.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، شهابی سفیر ایران در هراره، پس از تشریح اقدامات حکومت بعث عراق در استفاده از سلاح‏های شیمیایی و حمله به نقاط مسکونی گفت: «کشورهای امپریالیستی و مرتجع و نیز عدم همکاری کافی برخی از کشورها، مانع اجرای حق و عدالت و حرکت در مسیر مسالمت‏‏آمیزتر برای خاتمه جنگ است.» در این دیدار، وزیرخارجه زیمبابوه اعلام کرد در بیانیه سیاسی سران جنبش عدم تعهد، با حضور ناوگان‏های قدرت‏های بزرگِ خارجی در خلیج‏فارس مخالفت شده است.[۹]

گزارش - 631

نشریه سان فرانسیسکو کرونیکل دربارة آخرین اقدامات امریکا برای تقویت نیروهای نظامی خود در منطقه خلیج‏فارس نوشت: «نیروی دریایی امریکا حضور خود در خلیج‏فارس را توسعه بخشیده تا برای عملیات اسکورت نفت‏کش‏ها، کسب آمادگی نماید. به علاوه، ناو هواپیمابر کانستلیشن در اقیانوس هند مستقر می‏باشد و رزم‏ناو میسوری احتمالاً آماده شده تا سواحل غربی امریکا را به قصد خلیج‏فارس ترک نماید.»[۱۰] شبکه تلویزیونی ای.بی.سی امریکا نیز اعلام کرد که امریکا قصد دارد برای مقابله و خنثی کردن عملیات قایق‏های گشتی سپاه پاسداران در خلیج‏فارس، هلی‏کوپترهای تهاجمی به منطقه ارسال کند. این شبکه تلویزیونی در اخبار سراسری خود گفت: «یک قایق گشتی ایران به یک سوپر تانکر امریکایی ثبت شده در لیبریا در فاصله 100 کیلومتری ساحل کویت در آب‏های خلیج‏فارس، حمله کرده است.» ای.بی.سی به نقل از تحلیل‌گران جاسوسی امریکا اعلام کرد: «هم ‏اکنون، ایران دارای صدها قایق کوچک می‏باشد که برای اذیت و تحریک کشتی‏های تجاری در خلیج‏فارس به ‏کار گرفته می‏شوند.» این شبکه با پخش تصاویر ماهواره‏ای از سواحل ایران در خلیج‏فارس، ادعا کرد که اغلب این قایق‏ها، در بندرعباس در حوالی تنگه هرمز مستقر هستند و واحدهای ضربت سپاه پاسداران آنها را هدایت می‌کنند. گزارشگر شبکه ای.بی.سی در وزارت دفاع امریکا، سپس به نقل از مقامات نظامی این کشور می‏افزاید که این قایق‏ها آن‏چنان در میان مقامات نگرانی آفریده‏اند که پنتاگون در نظر دارد برای مقابله با آنها، هلی‏کوپترهای تهاجمی به خلیج‏فارس ارسال کند.[۱۱] در این حال، رادیو مسکو اوضاع منطقه خلیج‏فارس را متشنج و اضطراب‌آور خواند و سیاست نظامی امریکا در تقویت ناوگان جنگی را نه تنها اسکورت نفت‏کش‏های کویتی، بلکه وارد کردن "ضربه پیشگیرانه" به ایران خواند. این رادیو گفت: «این اواخر خبرهای اضطراب‏آور تازه‏ای دربارة افزایش تشنجات در خلیج‏فارس به گوش می‏رسد. یکی از آخرین رویدادها در این زمینه، حملة یک ناوچه ایرانی به تانکری بود که تحت پرچم لیبریا حرکت می‏کرد. تشدید عملیات جنگی نیروهای دریایی ایران و عراق، در زمینه افزایش چشمگیر قدرت نظامی امریکا در خلیج‏فارس به ‏عمل می‏آید. در حال حاضر، ناوگروه جدید نیروی دریایی امریکا مرکب از دو رزم‌ناو و یک بریگاد، به ‏خلیج‏فارس نزدیک می‏شود. پنتاگون قصد دارد علاوه بر این ناوگروه، ناوهایی که هم‏اکنون بر آب‏های خلیج‏فارس رفت و آمد می‏کنند، رزم‌ناو چیگون دروگا [را همراه] با ناوهای بدرقه، در مدخل تنگه هرمز و یک دسته از ناوهای هواپیمابر را در بخش شمال‏ غربی اقیانوس هند مستقر کند. ناو میسوری هم به‏زودی راهی آن منطقه خواهد شد. ضمناً برخی‏ها در واشنگتن پنهان نمی‏کنند که قدرت رزمی نیروی دریایی امریکا ممکن است نه تنها برای دفع حملات احتمالی ایران به تانکرهای کویتی که تحت پرچم امریکا رفت ‏و آمد می‏کنند، بلکه برای وارد کردن نوعی "ضربت پیشگیرانه" به ایران، هم به‏کار رود. در ایران، خوب می‏دانند که اعمال استراتژی‏های آن سوی اقیانوسیه (سیاست نئوگلوبالیسم) به چه وضعی می‏تواند منجر شود.»[۱۲]

گزارش - 632

سفیر ژاپن در کویت شرکت کشورش در منازعات منطقه در پوشش حضور نظامی را رد کرد. سخنان وی از آنجایی حائز اهمیت است که ورنون والترز فرستادة ویژه امریکا در این کشور به ‏سر می‏برد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از روزنامه کویتی الوطن، تاکیدا نوروما سفیر ژاپن در کویت، در این‏باره گفت: «کشورش هرگز در اقدامات نظامی جاری در منطقه خلیج‏فارس شرکت نخواهد کرد. ژاپن علی‏رغم اینکه به شدت بر نفت خلیج‏فارس تکیه دارد، اما به‏خاطر پای‌بندی به قوانین، از مداخله نظامی به منظور حمایت از کشتی‏رانی بین‏المللی در منطقه خلیج‏فارس، خودداری می‏کند. قانون اساسی ژاپن به این کشور اجازه نمی‏دهد در اقدامات نظامی مناطق جهان شرکت کند.» وی با اشاره به وجود روابط حسنه میان کشورش با کشورهای ایران و عراق گفت: «توکیو تلاش می‏نماید فضای مناسبی میان ایران و عراق جهت دست یافتن به راه‏حلی صلح‏آمیز برای جنگ فراهم آورد.»[۱۳]

گزارش - 633

نزار حمدون سفیر عراق در امریکا - که به تازگی به معاونت وزارت امورخارجه عراق برگزیده شده است و به گفته رادیو امریکا تا چند هفته دیگر واشنگتن را ترک خواهد کرد - امروز در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‏‌المللی امریکا سخنرانی کرد و به پرسش خبرنگاران پاسخ گفت. محورهای سخنان حمدون عبارت بودند از: بهبود رابطه امریکا و عراق، تغییر سیاست امنیتی - نظامی امریکا به نفع عراق از سال 1361، واقع‏گرایی عراق در درک منافع امریکا در منطقه، اجتناب‏ناپذیر بودن گرایش عراق به سوی امریکا و نقش دو حادثه ناو استارک و ایران گیت در این گرایش. وی همچنین در پاسخ به خبرنگاران، دربارة اسکورت نفت‏کش‏های کویتی به وسیله ناوگان امریکا، نقش سازمان ملل در جنگ تحمیلی و پیشنهاد ایران برای توقف جنگ نفت‏کش‏ها، مطالبی بیان کرد. نزار حمدون در آغاز سخنانش، با اشاره به بهبود روابط امریکا و عراق گفت: به ‏عقیده من از دهه 1950 تاکنون، مناسبات ایالات متحده و عراق هیچ‏گاه به این گرمی نبوده است. وی خاطرنشان ساخت که هر دو کشور با دلایل خاص خود که به اوضاع امنیتی منطقه مربوط می‏شود، به‏سوی یکدیگر کشیده شدند. سفیر عراق در واشنگتن گفت: عراق بر این باور است که از 1982 به این سو، امریکا در ارتباط با مسائل امنیتی منطقة خلیج[‏فارس] و نقش عراق در منطقه، سیاست واقع‏گرایانه‏تری پیش ‏گرفته است؛ سیاستی که جلوگیری از گسترش سلطة ایران بر تمامی منطقه و بی‏ثبات‏سازی اوضاع سیاسی کشورهای این منطقه، بخش لاینفکی از آن را تشکیل می‏دهد. سفیر عراق افزود: عراق نیز نقش امریکا را به‏عنوان یک قدرت جهانی با منافعی مشروع و قابل درک و بررسی، بیش از پیش به رسمیت شناخته و دریافته است که امریکا در تعیین سرنوشت بسیاری از مسائل مبتلابه منطقه، قدرت بالقوه به‏شمار می‏رود. نزار حمدون با اشاره به ارادة عراق در مورد تأثیر مثبت گذاشتن بر سیاست این ابرقدرت گفت: کشورش به همین علت، سر و کار داشتن با امریکا را اجتناب‏ناپذیر دانست و دریافت که باید بهترین مناسبات ممکن را با این کشور برقرار و حفظ کند. سفیر عراق در واشنگتن، سپس با اشاره به اینکه عراق هیچ‏گاه از طرح صریح و بی‏پرده نظرها و سیاست‏هایش ابایی نداشته، بر اهمیت دو بحران اخیر تأکید کرد که به گفته وی، شناخت بهتری از چهره عراق و دوستی میان دو کشور امریکا و عراق ارائه می‌دهد. این دو بحران ماجرای معامله پنهانی امریکا با ایران و حادثه حمله یک هواپیمای عراقی به ناوچه استارک در خلیج‏فارس است. به گفته سفیر عراق، این دو حادثه به عراق فرصت داد که موضع خویش را صادقانه و به‏گونه‏ای آشکار بیان دارد و ذهن امریکاییان را روشن سازد. سفیر عراق افزود: از هنگام این دو حادثه، آگاهی امریکاییان نسبت به ماهیت جنگ ایران و عراق و مسائل منطقه گسترش یافته و از طرفی، دولت عراق نیز با استفاده از فرصت، نظراتش را پیرامون این مسائل با مردم امریکا در میان گذاشته است. نزار حمدون آنگاه یادآور شد که به‏رغم فراز و نشیب‏های بسیار، مناسبات امریکا و عراق بسیار محکم و پابرجاست. وی به مبادله نامه میان رؤسای جمهوری دو کشور در پی حادثه‏‏ ناوچه استارک اشاره کرد و گفت: گرچه این حادثه خوشایند نبود، اما پایه‏های مناسبات دو کشور را مستحکم‏تر و زمینه را برای گفت‌وگوهای سازنده آماده کرد. سفیر عراق در واشنگتن اضافه کرد که مناسبات تجاری و اقتصادی دو کشور نیز گسترش یافته است. وی خاطرنشان ساخت که حجم مبادلات بازرگانی میان دو کشور در سال گذشته، به یک‌میلیارد دلار بالغ شد و انتظار می‏رود که در سال جاری، حتی از این مبلغ فراتر رود. سفیر عراق گفت: یکی از اهداف عراق از هنگام مناسبات با ایالات متحده، جلب اعتماد مردم امریکا بوده است که حیثیت و اعتبار یک کادر دیپلماتیک برایش حائز اهمیت بسیار است. در ارتباط با احساس امریکاییان نسبت به جنگ ایران و عراق و حکومت آیت‏الله خمینی، سفیر عراق گفت: به دلایل گوناگون سیاسی، بیش از هرجای دیگر، در واشنگتن نسبت به [امام]خمینی احساس هم‌دردی وجود دارد. در خارج از محدوده واشنگتن، ملت امریکا برداشتی کاملاً متفاوت از [امام]خمینی و حکومت او دارند و تجزیه و تحلیل سیاست‌مدارانی را که معتقدند باید با ایران از در مصالحه درآمد یا سیاست‌مدارانی که فکر می‏کنند برای حفظ جان گروگان‏ها، باید به ایران امتیاز داد، قابل پذیرش نمی‏دانند. سفیر عراق در پایان سخنانش در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‏المللی، به پرسش‏های خبرنگاران که بیشتر درباره نظر عراق در مورد طرح امریکا برای برافراشتن پرچم امریکا بر فراز نفت‏کش‏های کویتی بود، پاسخ داد. یک خبرنگار پرسید: در پی اجرای این طرح، آیا بیم آن نمی‏رود که حادثه استارک تکرار شود؟ نزار حمدون گفت تصور نمی‏کند که چنین حادثه‏ای تکرار شود، زیرا دو کشور تدابیری برای جلوگیری از وقوع آن اتخاذ کرده‏اند. وی افزود: البته این خطر همیشه از جانب ایران که از حمله به کشتی‏رانی در آب‏های بین‏المللی ابایی ندارد، وجود دارد. حمله‏های عراق همواره به آمد و شد کشتی‏ها در قلمرو آب‏های ساحلی ایران محدود بوده‏اند. در پاسخ به اینکه آیا دولت امریکا نظر عراق را درباره نفت‏کش‏های کویتی جویا شده یا نه؟ حمدون گفت: من اطلاعی ندارم، اما تصور نمی‏کنم که در این زمینه با عراق مشورت شده باشد. درباره اینکه آیا عراق این اقدام امریکا را ضروری می‏داند، سفیر عراق گفت: این امر به نیازهای امنیتی کویت مربوط می‏شود و اینکه آن کشور چه اقداماتی را برای حفاظت از منافع خود ضروری تشخیص می‏دهد. عراق مانع از هیچ اقدامی که برای حفظ این منافع ضروری باشد، نخواهد شد. در پاسخ پرسشی درباره نقش سازمان ملل در حفاظت از کشتی‏رانی در خلیج‏فارس، نزار حمدون گفت: به عقیده من، سازمان ملل باید در این زمینه و زمینه‏های دیگر مانند پایان دادن به جنگ و مقابله با تهدیدهای ایران در منطقه، عزم و اراده بیشتری از خود نشان دهد. درمورد پرسشی درباره پیشنهاد ایران که می‏توان به جنگ نفت‏کش‏ها پایان داد اما نبرد زمینی باید همچنان ادامه یابد، سفیر عراق گفت: موضع ایران نباید مورد پذیرش قرار گیرد. وی افزود: پیشنهاد پایان دادن به جنگ نفت‏کش‏ها در خارج از چارچوب راه‏حلی برای خاتمه دادن به کل نبرد، پیشنهادی عبث و مسخره است. سفیر عراق آنگاه گفت: هیچ قانون بین‏المللی کشوری را از یاری دادن به کشوری دیگر منع نمی‏کند. وی افزود: اگر چه کویت در جنگ ایران و عراق از عراق حمایت معنوی و مالی کرده است، اما درگیر جنگ نیست و ازاین‏رو، کمک به کویت نباید به منزله گرایش به سوی عراق تلقی شود. امریکا محق است که از منافع خود حفاظت کند و این اقدام، نباید متمایل شدن این کشور به سوی عراق تعبیر گردد.»[۱۴]

گزارش - 634

امریکا بار دیگر پیشنهاد ایران را برای توقف حملات به کشتی‏های در حال آمد و شد در خلیج‏فارس، رد کرد. به نوشته روزنامه انگلیسی گاردین، چارلز ردمن سخنگوی وزارت امورخارجه امریکا، دربارة این پیشنهاد که روز گذشته اکبر هاشمی رفسنجانی نمایندة امام در شورای عالی دفاع، بار دیگر آن را مطرح کرد، گفت: «این پیشنهاد فاقد یک راه‏حل جامع است و انحراف از ابتکارات سازمان ملل می‏باشد.» وی گفت: «ما به تلاش‏های غیرجامع علاقه‌‌مند نیستیم. این حضور نیروی دریایی امریکا نیست که در منطقه ایجاد تشنج می‏کند، بلکه جنگ میان ایران و عراق است.» وی تأکید کرد که حضور امریکا باید به‏عنوان یک نیروی بازدارنده قلمداد شود. روزنامه گاردین که این خبر را منتشر کرده است، در ادامه می‏افزاید: «اعلام مجدد ایران مبنی‏بر اینکه حملات تلافی‏جویانه در خلیج‏فارس در صورت توقف حملات علیه نفت‏کش‏های عازم ایران، متوقف خواهد شد، کاخ سفید را به موضع تدافعی کشانده است.»[۱۵]

گزارش - 635

هم‌زمان با اوج‏گیری تلاش کشورهای عضو شورای امنیت و به‌ویژه امریکا، به‌منظور تصویب قطعنامه‏ای برای پایان دادن به جنگ تحمیلی - بدون در نظر گرفتن حقوق قانونی ایران - محمدحسین عادلی سفیر جدید ایران در ژاپن، یکی از اصلی‏ترین شرایط ایران برای ترک مخاصمه را اعلام کرد. رادیو ژاپن در این‏باره گفت: «سفیر جدید ایران در ژاپن می‏گوید در صورتی که سازمان ملل متحد عراق را به شروع جنگ خلیج متهم کند، کشور وی مذاکرات مستقیم با سازمان ملل را آغاز خواهد کرد. محمدحسین عادلی که اخیراً در توکیو سمت خود را پذیرفت، در یک کنفرانس خبری به تلاش‏های میانجیگری سازمان ملل متحد برای پایان دادن به جنگ که مستلزم عقب‏نشینی سربازان دوطرف و مبادله اسرا می‌شود، اشاره ‏کرد و گفت: سازمان ملل باید عراق را نصیحت کند تا حمله به کشتی‏های نفت‏کش را در خلیج‏فارس متوقف سازد. وی گفت اگر اول عراق به کشتی‏ها حمله نکند، ایران هیچ کشتی‌ای را مورد حمله قرار نخواهد داد.»[۱۶] روزنامه آلمانی فرانکفورتر الگماینه نیز شرایط ایران برای پایان دادن به جنگ را چنین بیان می‌کند: «هیچ‏کس در کادر رهبری تهران (به فرض آنکه توازن قدرت در ایران تغییر نکند) حاضر نیست تا زمانی‏که بغداد به چیزی شبیه به اعتراف به گناه علنی نپرداخته، در مورد صلح اقدامی نماید. تهران همچنین مایل است شخص پرزیدنت صدام‏حسین مسئول شناخته شود.»[۱۷]

گزارش - 636

یاسر عرفات در مصاحبه‌ای مطبوعاتی، به کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی پیشنهاد کرد که درباره ارائه یک پیشنهاد صلح، به گفت‏وگو بنشینند. وی در یک اظهار نظر غیرمترقبه، کشور کویت را برای میزبانی این اجلاس پیشنهاد کرد. گزارش خبرگزاری فرانسه در این‏باره چنین است: «عرفات که امروز وارد بنگلادش شد، طی یک گفت‏وگوی مطبوعاتی گفت: چهل‌وشش کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی باید یک یا دو روز را وقف بررسی و مطالعه نزاع ایران و عراق کنند. وی پیشنهاد کرد که این کنفرانس در کویت برگزار شود. پایان دادن به جنگ ضروری است زیرا با این کار، از یک مصیبت در خلیج‏فارس جلوگیری خواهد شد. حضور ابرقدرت‏ها در خلیج‏فارس، باعث گسترش جنگ ایران و عراق می‏شود.»[۱۸]

گزارش - 637

در حالی که مشکلات سیاسی ایران و فرانسه همچنان دچار بن‏بست است، سخنگوی وزارت امورخارجه فرانسه امروز اعلام کرد که بین پی‏یر لافرانس کاردار فرانسه در تهران و مقامات ایرانی تماس‏هایی در مورد وضعیت وحید گرجی وجود دارد و آخرین تماس، روز پنج‏شنبه برقرار شده است. وی افزود که تماس‏ها تا اندازه‌ای فنی و دربارة وضعیت وحید گرجی مترجم سفارت‌خانه ایران در پاریس، بوده است. وی گفت: «توضیحات ما برای ایرانی‏ها در مورد کنوانسیون وین بوده و یکی از مخاطبین اصلی کاردار فرانسه، آقای ابوطالبی مدیر بخش اروپایی وزارت امورخارجه ایران، است.»[۱۹] رادیو فرانسه نیز به نقش میانجیگرانه یک کشور ثالث اشاره کرد و گفت: «دولت فرانسه در تلاش برای حل بحرانی که در سفارت ایران در پاریس به‏وجود آمده، با دولت‏های خارجی در تماس است. یک سخنگوی وزارت امورخارجه فرانسه گفت: تماس‏ها در جریان است ولی نام کشورهای ثالث را ذکر نکرد. منابع آگاه اظهار می‏دارند ممکن است این کشور الجزایر باشد که قصد دارد در بحران ایران - فرانسه، نقش میانجی را ایفا کند.»[۲۰] در این حال، مارک کروات سردبیر بخش خاورمیانه‏ای روزنامه لیبراسیون در مصاحبه با رادیو امریکا، به بررسی عملکرد دو کشور ایران و فرانسه در بحران اخیر پرداخت و سوابق تلاش‏های دو کشور را برای عادی‏سازی روابط در سال‏های اخیر برشمرد. وی همچنین اطلاعاتی را دربارة نقش وحید گرجی در بهبود روابط ایران و فرانسه و میزان نفوذ وی در سطوح تأثیرگذار در وزارت خارجه این کشور بیان کرد. وی عملکرد ایران را در این ماجرا منطقی و قانونی و سیاست فرانسه را بی‌منطق خواند. گزیده‏ای از اظهارات وی به ‏نقل از رادیو امریکا به این شرح است: «مارک کروات گفت: شباهت این دو ماجرا، سیاست دولت‏های امریکا و فرانسه برای بازپس گرفتن گروگان‏هایشان در لبنان است. جمهوری اسلامی ایران به هر دو کشور گفته که اگر مایل‌اند که تهران برای آزادی گروگان‏ها تلاش کند، متقابلاً شرایطش باید پذیرفته شود. این شرایط باعث مشکلاتی در سیاست داخلی واشنگتن و پاریس می‏شود. سردبیر امورسیاسی روزنامه لیبراسیون افزود: حدود یک ‏سال است که فرانسه تصمیم به عادی‏سازی روابط با تهران گرفته است. برای عادی‏سازی، جمهوری اسلامی سه شرط داشت: بازپرداخت وام پروژه اوردیف، اخراج مخالفین رژیم تهران از فرانسه و مهم‏تر از همه تغییر سیاست فرانسه در جنگ. پاریس تا به‏ حال یک سوم از وام یک‌میلیارد دلاری را بازپرداخته است و سال گذشته، مسعود رجوی را از فرانسه اخراج کرده است و دیدیم که به‏طور معجزه‏آسا، دو گروگان فرانسوی آزاد شدند. ولی از یک ‏سال پیش تاکنون، خبر دیگری از گروگان‏ها نیست و فرانسه بارها نارضایتی خود را ابراز داشته است. تهران به فرانسه گفت که شما بازپرداخت بخش کوچکی از طلب ما را به‏عنوان پول برای آزادی گروگان‏هایتان به حساب می‏آورید، در صورتی که شرط مهم ما، تغییر سیاست فرانسه در جنگ است. جمهوری اسلامی سپس به فرانسه پیشنهاد کرد که پاریس یا به هیچ‌یک از دو طرف متخاصم اسلحه نفروشد یا به هر دو طرف بفروشد. در این مذاکرات، وحید گرجی نقش اصلی را به‏عهده داشت. مارک کروات افزود: به نظر می‏رسد که وحید گرجی از طرف‌داران با قدرتی در دولت و پلیس فرانسه برخوردار است. باید ببینیم چرا؟» رادیو امریکا می‏افزاید: «از مارک کروات سردبیر امورسیاسی روزنامه لیبراسیون نظرش را در مورد عکس‏العمل جمهوری اسلامی در این ماجرا سؤال می‏کنیم. وی می‏گوید: عکس‏العمل ایران در این ماجرا بسیار تعجب‏انگیز است. به جرئت می‏توان گفت که ایران در این ماجرا با مهارت و هوشیاری تمام، از تناقض در سیاست فرانسه استفاده کرده است. تهران، امروز می‏گوید: شما بارها با گرجی ملاقات کرده‏اید چون مایل بودید راه‏حلی برای عادی‏سازی پیدا کنید. پس اگر امروز گرجی را تروریست می‏نامید، واضح است که عناصری در دولت فرانسه مخالف عادی‏سازی روابط با ایران هستند. اینجاست که سیاست تهران بر پایه منطق و سیاست فرانسه بر بی‏منطقی است. مارک کراوت می‏افزاید: بنابر اطلاعات ما، در اواخر زمستان گذشته، وحید گرجی در مذاکراتی طولانی با صاحبان صنایع اسلحه در فرانسه، پیشنهاد کرده است که اگر فرانسه از فروش اسلحه به عراق خودداری کند یا راضی شود که به ایران نیز اسلحه بفروشد تا جنگ تمام شود، جمهوری اسلامی ایران کلیه بدهی‏های عراق به فرانسه را خواهد پرداخت. مارک کراوت افزود: با توجه به این واقعیت و همچنین با توجه به نقش وحید گرجی در مذاکرات پیشرفته فروش اسلحه فرانسوی به ایران در ازای آزادی گروگان‏ها، بدیهی است که لابی عراق نگران شود. ماه‏ها است که لابی عراق بسیار فعال است، چون نگران فروش اسلحه فرانسوی به ایران هستند. در دولت فرانسه طرف‌داران عراق و ایران، هم از حزب سوسیالیست و هم از حزب گلیست‏ها می‏باشند. همچنین بنا به گفته منابع پلیس، از فعال‏ترین افراد لابی عراق، اعضای سازمان مجاهدین خلق و مسعود رجوی هستند. بنابراین، طبیعی است که وزارت امورخارجه فرانسه در حال حاضر مایل نیست که گرجی به دادگاه کشیده شود، چون در این صورت، ماجرای فروش احتمالی اسلحه فرانسوی به ایران نیز افشا خواهد شد.»[۲۱]

گزارش - 638

در حالی که روابط سیاسی ایران و انگلیس به پایین‌ترین سطح خود رسیده است، دولت انگلیس در دومین اقدام اخلال‏گرانة خود، یک نفت‏کش ایرانی را به بهانه شکایت دولت نروژ، توقیف کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی دراین‌باره گزارش داد: «توقیف نفت‏کش 284632 تنی خارک 5 - متعلق به شرکت ملی نفت ایران - توسط مقامات انتظامات دریایی انگلیس، هنگامی صورت گرفت که در حال تخلیه نفت در اسکله شرکت تکزاکو در بندر میلفورد هیون واقع در جنوب ‏غربی این کشور بود. به گزارش روزنامه لویدز لندن، خارک5 در ارتباط با شکایت یک شرکت نروژی علیه شرکت ملی نفت‏کش ایران توقیف شده است. این نفت‏کش، خود عمل خلافی انجام نداده است. وکلای شرکت اس.اس.بی.اینوست که دفتر مرکزی آن در اسلو می‏باشد، مدعی‏اند که شرکت ملی نفت‏کش ایران در سال 1985 از پرداخت هزینه سوخت ‏کشتی که از این شرکت اجاره کرده بود، سر باز زده است. یک مقام مسئول انگلیسی اعلام کرده است مدارک ارائه شده نشان می‏دهد زمینه کافی برای محاکمه شرکت ایرانی وجود دارد و خارک 5 تا زمان ارائه اسناد مربوط به دادگاه، آزاد نخواهد شد.»[۲۲]

گزارش - 639

روزنامه امریکایی نیویورک تایمز در مقاله‏ای به بررسی عملکرد و دیدگاه‏های فرانسه و انگلیس در خلیج‏فارس پرداخت. اسکورت اعلام نشدة نفت‏کش‏های انگلیسی به وسیله ناوگان نظامی این کشور در خلیج‏فارس و پرهیز از هیاهوهای تبلیغاتی در این مورد و همچنین عملکرد فرانسه - در ابعاد محدودتر و محتاطانه‏تر - برای اجتناب از درگیری با ایران محور اصلی این مقاله است. روزنامه نیویورک تایمز می‏نویسد: «فرانسه و بریتانیا که در خلیج‏فارس بسیار تجربه دارند، تا حدی با نگرانی، مراقب فعالیت‏های دولت پرزیدنت ریگان در خلیج‏فارس هستند. اما ضمناً از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که به‏منظور وارد کردن فشار بیشتری به ایران برای رضایت دادن به صلح است، پشتیبانی می‏کنند. بریتانیا و فرانسه، هر دو در خلیج‏فارس واحدهای دریایی دارند اما فقط ناوگان بریتانیا است که کشتی‏های تجاری را در این آبراه همراهی می‏کند. یک ناو و یک ناوشکن انگلیسی پیوسته نفت‏کش‏هایی را که در بریتانیا ثبت شده‏اند و نیز سایر کشتی‏های تجاری را در خلیج‏فارس همراهی می‏کنند و یک ناو دیگر و یک کشتی ویژه تجدید مهمات و ملزومات، در خلیج عمان خارج از تنگه هرمز هستند.» روزنامه نیویورک تایمز می‌افزاید: «افسران نیروی دریایی بریتانیا، مطمئناً به‏وسیله بی‏سیم با افسران نیروی دریایی ایران در تماس هستند و حرکات کاروان‏های دریایی را به آگاهی همتایان ایرانی خود می‏رسانند. در کنفرانس اقتصادی سران کشورهای صنعتی بزرگ جهان آزاد که ماه گذشته در شهر ونیز در ایتالیا برگزار شد، جرج شولتز وزیر امورخارجه امریکا افشا کرد که تنها در سال میلادی جاری - یعنی در شش ‏ماه اخیر - ناوهای انگلیسی یک‏صد و چهل کاروان تجاری دریایی را در خلیج‏فارس همراهی کرده‏اند. در حالی که انگلیس برای اینکه حضورش در این منطقه جنگی چندان به چشم نخورد، درباره این ارقام سکوت اختیار کرده بود. اما مقامات انگلیسی از افشاگری وزیر امورخارجه امریکا در رد ادعاهای مخالفان در امریکا - که می‏گفتند کشورهای اروپای غربی برای تضمین جریان محصولات نفتی خود در خلیج‏فارس کاری نمی‏کنند - ناخشنود نبوده‌اند.» نیویورک تایمز ادامه می‌دهد: «اخیراً مقامات بریتانیا در داخل کشور تا حدی درباره عملیات خود در خلیج‏فارس تبلیغاتی به ‏راه انداخته‏اند و روزنامه‏نگاران و گروه‏های تلویزیونی را به‏وسیله ناو 3500 تنی بریتانیایی به نام برود اسویت در خلیج‏فارس گردش دادند. اما هدف این برنامه آگاه ساختن مردم بریتانیا از اقدامات دولتشان بود، بدون اینکه کشورهای خلیج‏فارس را برنجانند. حتی پیش از آغاز جنگ ایران و عراق در هفت ‏سال پیش، ناوگان فرانسه در خلیج‏فارس روش بسیار احتیاط‌آمیزتری در پیش گرفته بود. این احتیاط تا حدی به این دلیل بود که تعداد نفت‏کش‏هایی که دارای پرچم فرانسه هستند و از خلیج‏فارس عبور می‏کنند، نسبتاً کمتر است. پس از آنکه ایران به دو کشتی تجاری فرانسه در خلیج‏فارس حمله کرد، روش ناوگان فرانسه در آب‏های خلیج‏فارس محتاطانه‏تر شد.» روزنامه نیویورک تایمز می‏افزاید: «ناوهای فرانسوی کشتی‏های تجاری را در خلیج‏فارس همراهی نمی‏کنند. این ناوها که در جیبوتی پایگاه دارند، معمولاً در خاور تنگه هرمز باقی می‏مانند و فقط گاهی، پرچم خود را در خلیج‏فارس به اهتزاز درمی‏آورند. کشتی‏های تجاری فرانسه هنگامی که از خلیج‏فارس بیرون می‏روند و وارد اقیانوس هند می‏شوند، تحت حمایت ناوگان فرانسه قرار می‏گیرند. چون فرانسه تأمین‌کننده اصلی تجهیزات جنگی عراق است، مقامات نظامی فرانسه می‏کوشند از حضور نظامی آشکارتر فرانسه در خلیج‏فارس اجتناب کنند تا به برخورد ناوگان بزرگ‌تر ایران با ناوگان فرانسه که در خلیج‏فارس کوچک‌تر است، منجر نشود.» روزنامه نیویورک تایمز اظهار عقیده می‏کند که بر اساس تجربة فرانسوی‏ها و انگلیسی‏ها در خلیج‏فارس، این دو کشور در مورد تأثیر و عقلانی بودن تصمیم امریکا دایر بر قرار دادن یازده نفت‏کش کویتی زیر پرچم امریکا و تحت حمایت ناوگان امریکا، شک و تردید دارند. اما مقامات پاریس و لندن مواظب بودند که علناً از امریکا انتقاد نکنند. یکی از مشاوران مارگارت تاچر نخست‏وزیر بریتانیا، می‏گوید: ما فکر می‏کنیم اقدام برای اینکه رژیم ایران را سرجای خود بنشانیم، اقدامی منطقی است اما خالی از خطر هم نیست. خشم ایران نسبت به کویت، ممکن است به درگیری و برخورد امریکا با ایران منجر بشود، در حالی که بریتانیا تنها کاری که می‏کند، این است که مراقب کشتی‏های خودش باشد. روزنامه نیویورک تایمز می‏افزاید: «یکی از مشاوران ژاک شیراک نخست‏وزیر فرانسه هم می‏گوید: فرانسه قصد ندارد برای دفاع از خلیج‏فارس به یک نیروی بین‏المللی بپیوندد و نمی‏خواهد پایش به سیاستی کشیده بشود که خود فرانسه، آن سیاست را پیش نگرفته است.»[۲۳]

گزارش - 640

مجله لبنانی الشراع از مذاکرات ایران و سوریه برای آزادی گروگان‌های فرانسوی خبرداد. این هفته‌نامه نوشت: «سوری‏ها و ایران در مذاکرات سختی وارد شده‏اند که امکان دارد موجب آزادی شش گروگان فرانسوی شود که در لبنان در اختیار مسلمانان بنیادگرا هستند.» الشراع می‏افزاید: «به دنبال درخواست ژاک‏ شیراک نخست‏وزیر فرانسه از حافظ اسد، رئیس‏جمهوری سوریه در رابطه با انجام این مذاکرات پیش‏قدم شد.» خبرگزاری آسوشیتدپرس که این خبر را گزارش کرده است، می‏افزاید: «مجله مزبور بدون استناد به هیچ منبعی در گزارش خود افزود: مذاکرات سختی در حال انجام است و امکان دارد منجر به آزادی گروگان‏های فرانسه شود. الشراع نوشت: اسد در این رابطه، دستوراتی به فاروق ‏الشرع وزیرخارجه این کشور داد که وی، بعداً برای انجام مذاکرات، از تهران دیدن خواهد کرد.»[۲۴] در این حال، رادیو اسرائیل از دیدار نخست‏وزیر سوریه از اردن خبر داد. این رادیو زمینه اصلی این سفر را مذاکره سوری‌ها با مقامات اردن دربارة موضوع آشتی میان سوریه و عراق اعلام کرد. رادیو اسرائیل گفت: «آقای عبدالرئوف الکسم نخست‏وزیر سوریه، فردا برای بازدید رسمی از امان، در رأس هیئت نمایندگی به منظور شرکت در اولین جلسه کمیسیون مشترک بین دو کشور، وارد اردن خواهد شد و مسئله آشتی بین سوریه و عراق، در مرکز این مذاکرات قرار خواهد داشت. محافل موثق امان پایتخت اردن، دیروز اظهار داشتند که وزیران خارجه سوریه و عراق که یک ‌ماه پیش، محرمانه در فرودگاه نظامی شمال اردن با یکدیگر ملاقات کرده‏اند، به‏زودی علناً به گفت‏وگو خواهند پرداخت. از قرار معلوم، اولین جلسه کمیسیون مشترک بین سوریه و اردن، راه را برای ملاقات پرزیدنت حافظ اسد و صدام‌ حسین باز خواهد کرد.»[۲۵]

گزارش - 641

در پی حمله به یک نفت‏کش لیبریایی متعلق به یک شرکت امریکایی، قیمت نفت در بازارهای جهانی افزایش یافت. نشریه سان فرانسیسکو کرونیکل در این‏باره نوشت: «صاحبان شرکت‏های نفتی اظهار داشته‏اند که در پی خبر حمله قایق توپدار به نفت‏کش امریکایی، قیمت نفت به بالاترین سطح خود ظرف 19 ماه گذشته رسید. صاحب‌نظران مسائل اقتصادی و تحلیل‌گران بازار نفت نیز گفتند که این قیمت‏ها با افزایش تشنجات خلیج‏فارس صعود می‏کند. کارل دی نیکولو از شرکت GPR دراین‌باره گفت: قیمت نفت خام به‏وسیله خبرهای خاورمیانه که به یک نفت‏کش حمله شد، تعیین می‏گردد. دیوید نیر راهی نویسنده روزنامه میدل ایست رویورتس هم گفت: قیمت‏ها تا یکی دو روز آینده به‏علت واکنش ایجاد شده، افزایش خواهد یافت و تا 22 دلار در هر بشکه - تا آخر هفته - خواهد رسید، و [قیمت‏ها] در صورتی که تشنجات در خلیج‏فارس افزایش یابد، در همین سطح خواهند ماند.»[۲۶] در این حال، عربستان سعودی نیز خواهان افزایش قیمت نفت از سال آینده میلادی شد. به گزارش خبرگزاری آلمان به نقل از خبرگزاری کویت، عربستان سعودی برای توافق به منظور افزایش بهای نفت‏ خام، به جناح تندرو اوپک پیوست و پیشنهاد کرد که از آغاز سال 1988 میلادی (دی 1366) بهای هر بشکه نفت خام پایة اوپک، دو دلار افزایش یابد. بر اساس این گزارش، پس از طرح مسئله سهمیه‏بندی تولید نفت که عمده‏ترین مسئله اوپک می‏باشد، اعضای اصلی سازمان، ضرورت افزایش بهای نفت‏ خام سازمان به بیست دلار در هر بشکه را احساس کرده‏اند.[۲۷]

گزارش - 642

رادیو امریکا از گشایش خط جدید انتقال نفت عراق از خاک ترکیه خبر داد. این رادیو گفت: «یک مقام بلندپایه ترک می‏گوید دومین خط لولـه نفت عراق به ترکیه، تا اواخر ماه میلادی جاری (اوایل دی‏ماه) قابل بهره‏برداری خواهد بود. اظهارات امروز وزیر دارایی ترکیه در پی دیدار روز گذشته وی با وزیر نفت عراق در شهر آدانا در جنوب ترکیه، ایراد شد. وزیر نفت عراق به‏همراه هیئتی از کارشناسان نفتی آن کشور، امروز وارد ترکیه شد تا از این خط لولـه دیدن کند. از آغاز جنگ ایران و عراق در سال 1980 (1359) تاکنون، عراق برای صدور نفت خود، به خط لولـه زمینی از طریق ترکیه متکی است.»[۲۸] خبرگزاری آلمان نیز وضعیت صدور نفت عراق را با توجه به فعال شدن خط جدید انتقال نفت، بررسی کرده است. به گزارش این خبرگزاری، تا پایان جولای (اوایل مرداد)، عراق ظرفیت صادرات نفت‏ خام خود را از طریق خط لولـه‏ای که از ترکیه می‏گذرد تا یک‌ونیم میلیون بشکه در روز، خواهد رساند. خط لولـه دیگری که از عربستان می‏گذرد، در حال حاضر با ظرفیت نیم‏میلیون بشکه در روز کار می‏کند و عراق در حال مذاکره برای توسعه ظرفیت این خط لولـه تا یک‌میلیون و ششصد بشکه در روز تا سال 1989 (1368) است. خبرگزاری آلمان می‌افزاید: «همچنین عراقی‏ها در حال صدور چیزی در حدود روزانه 135هزار بشکه نفت با استفاده از کامیون از طریق ترکیه و اردن می‏باشند و حدود 430 هزار بشکه در روز نیز تصفیه می‏کنند و نزدیک به یک سوم محصولات نفتی تصفیه شدة خود را از طریق دو کشور مزبور صادر می‏کنند. بنابراین جمع استخراج نفتی عراق در طول سال جاری با احتساب 310 هزار بشکه در روز که به‏عنوان کمک‏های جنگی از سوی عربستان و کویت برای عراق صادر می‏شود، به 3 میلیون بشکه در روز بالغ می‏شود. این رقم را باید با رقم 3/2 میلیون بشکه در روز که ایران بهره‏برداری می‏کند مقایسه نمود. به‏علاوه اینکه تأسیسات نفتی ایران بار دیگر تحت حملات شدید نیروی هوایی برتر عراق قرار گرفته است.» این خبرگزاری به تخطی آشکار عراق از مقررات اوپک اشاره کرده و اعلام می‌کند: «استراتژی گوش ‏کر صدام در زمینه صادرات نفتی، موفق بوده و این کشور در صادرات خود تا آنجا پیش‏ رفته است که در حال حاضر، دو برابر سهمیه تعیین شده از سوی اوپک را صادر می‏کند. در حالی که سایر اعضای اوپک مجبور شده‏اند تا با صاحبان قیمت نفت (تعیین‌کنندگان اصلی قیمت نفت) همراهی کرده و از تولیدات خود بکاهند.»[۲۹]

گزارش - 643

خبرگزاری رویتر از رویکرد جدید اقتصادی دولت عراق برای جذب سرمایه‏های خارجی به منظور بازسازی اقتصاد این کشور خبر داد. رویتر به نقل از روزنامه الجمهوریه ارگان رسمی دولت عراق، اعلام کرد: «عراق از سرمایه‏گذاران عرب خواست تا با اقدام به سرمایه‏گذاری‏های مشترک در این کشور که بر اثر جنگ با ایران شدیداً آسیب دیده است، وضعیت اقتصادی آن را بهبود بخشند. الجمهوریه افزود: عراق در زمینه پیاده کردن 229 طرح صنعتی که هزینه اجرایی آن به 750 میلیون دلار بالغ می‏شود، نیازمند مشارکت سرمایه‏گذاران عرب است. الجمهوریه به طرح اخیر صدام که به‏منظور رفع بحران فزاینده اقتصادی عراق ارائه شده، اشاره کرده و ادعا کرده است، رئیس رژیم عراق در این طرح، بخش خصوصی عراق و نیز سرمایه‏گذاران سایر کشورهای عرب را به ایفای نقش هرچه فعال‏تر در اقتصاد عراق تشویق کرده است. این نشریه، حذف عوارض گمرکی بر روی واردات ماشین‏آلات و تجهیزات صنعتی و همچنین، مواد خام را از جمله اقداماتی ذکر کرده است که در راستای طرح تازه برای رفع بحران کنونی اقتصاد عراق، انجام شده است.»[۳۰] تغییر استراتژی اقتصادی حکومت عراق مورد توجه خبرگزاری آلمان نیز قرار گرفته است. این خبرگزاری درباره سازمان‏دهی جدید سیاست اقتصادی عراق گزارش داد: «عراق با افزایش میزان تولید نفت خود و رساندن آن به فراسوی میزان تولید قبل از جنگ، به آرامی در حال حرکت به سوی سیاست‏های آزاد اقتصادی است که می‏تواند هم شامل مفاهیم استراتژیک بلندمدت باشد و هم اینکه به جنگ هفت‏ساله خود با ایران، ادامه دهد.» خبرگزاری آلمان می‏افزاید: «دیپلمات‏های منطقه خلیج‏فارس و صاحبان صنایع اظهار می‏دارند انتظار می‏رود یک تغییر جهت شدید در قوانین و مقررات مربوط به فعالیت‏های اقتصادی در عراق به‏وجود آید که برخی از این تحولات به‏منظور مقابله با مشکلات مالی کوتاه‌مدت تنظیم شده است، ولی در اصل برای نشان دادن اهمیت عراق به کشورهای جهان آزاد می‏باشد. یک دیپلمات که نخواست نامش فاش شود، گفت: آنچه به وقوع می‏پیوندد، چیزی کمتر از یک کودتای اقتصادی در کشور سوسیالیستی عراق نیست. صدام‏حسین در این اواخر، جلسات مشورتی بیشتری با برنامه‏ریزان اقتصادی برگزار می‏کند تا مشاوران نظامی.» خبرگزاری آلمان ادامه می‌دهد: «صدام اخیراً تحت عنوان اعطای حقوق اجتماعی به کارگران، معادل با کارمندان، تشکیل اتحادیه‏های کارگری را آزاد نمود. وی بعداً به مقامات اجرایی عراق گفت: در جهت تشویق بخش خصوصی، باید اقداماتی انجام شود و باید میان امتیازات اعطایی به کارکنان از یک‏طرف و حقوق کارفرمایان و توجه به راندمان اقتصادی تولید از سوی دیگر، تعادلی ایجاد کرد. برخی از صاحبان سرمایه در خارج می‏گویند اصلاً احتمال نمی‏رود که عراق تا آنجایی پیش برود که سرمایه‏گذاری خارجی توسط بخش خصوصی را در این کشور مجاز کند، ولی برخی دیگر تأکید می‏کنند که این فکر در مخیله عراقی‌‏ها وجود دارد و این کاملاً روشن است. یک سرمایه‏دار غربی می‏گوید، صدام به‏طور خصوصی گفته است که کشورش از سرمایه‏گذاری اعراب در عراق استقبال می‏کند. وی افزود: این همان پوشش رسمی است که در سال‏های 1970 (1349) در مصر عنوان شد تا راه برای ورود مجدد سرمایه‏های خارجی بازگردد. یک بانک‌دار در منطقه خلیج‏فارس گفت: هم‌زمانی حرکت‏‏های عراق در جهت لیبرالیزه کردن اقتصاد با افزایش صادرات نفتی و موفقیت این کشور در رساندن صادرات نفتی خود به سطح قبل از جنگ، قابل توجه است. وی افزود: بدون تردید، سرمایه‏گذاران خارجی به‏ دعوت کشورِ شدیداً بدهکار عراق، فقط پوزخند خواهند زد.» خبرگزاری آلمان درباره میزان ذخایر نفتی عراق به نقل از مجله میدل ایست اکونومیک دایجست (مید) اعلام کرد: «در سمیناری که در اتاق‏های بازرگانی امریکا و عراق تشکیل داده بودند، عنوان شد که پیش‏بینی می‏شود که عراق در اوایل دهه 1990 (1369) به‏ یک بازار بیست‌میلیارد دلاری برای غرب تبدیل شود. یک بانک‌دار دیگر عرب در این سمینار گفت: ذخایر نفتی عراق با یک تخمین محتاطانه، در حدود صدمیلیارد بشکه برآورد شده است که دومین کشور در جهان پس از عربستان می‏باشد و باید به این نکته اشاره کرد که پنجاه درصد کل خاک موجود در سرزمین عراق را به چشم نفت باید نگریست. عراق با جمعیتی دو برابر جمعیت عربستان، پس از پایان جنگ می‏تواند یک بازار بیست‌میلیارد دلاری باشد و سهم امریکا از این بازار، می‏تواند حدود چهارمیلیارد دلار در سال باشد.» خبرگزاری آلمان همچنین دربارة رویکرد امریکا در کمک به دولت عراق در قالب اعطای وام دویست‌میلیون دلاری، تأثیر حمله عراق به ناو استارک در توقف این اقدام و میزان بدهی عراق به کشورهای مختلف و شرکای اصلی خود، گزارش داد: «بانک صادرات و واردات امریکا، به‏عنوان علامتی برای تغییر وضعیت در عراق، در نظر داشت یک اعتبار دویست‌میلیون دلاری را در ماه مه گذشته (اردیبهشت) به عراق اعطا کند و قرار بود، این اعتبار صرف خرید کالاهای صنعتی ساخت امریکا شود. ولی پس از حمله اشتباهی عراق به کشتی استارک، این عمل به تأخیر افتاد. قروض خارجی عراق در حال حاضر در حدود پنجاه‌میلیارد دلار تخمین زده می‏شود، ولی مقامات عراقی تمایل دارند که بیش از نیمی از این مبلغ را به‏عنوان هدایایی از سوی دوستان عرب خود تلقی کرده و بازپرداخت نکنند. بخش مهمی از باقی‌مانده این مبلغ را شرکای تجاری اصلی عراق از جمله ژاپن، فرانسه، آلمان و ایتالیا از این کشور طلب‏کارند. بخش اصلی این دریافت‏ها، باید در سال‏های اخیر دوباره زمان‏بندی شود اگرچه درآمدهای اضافی نفت در دو سال آینده باید برای بازپرداخت هزینه‏های احداث خط لولـه نفت استفاده گردد.»[۳۱]

گزارش - 644

در پی بروز حادثه دو روز پیش در شهر کراچی و کویته پاکستان - که منابع خبری از آن به‏عنوان درگیری طرف‌داران انقلاب اسلامی و سازمان مجاهدین خلق نام بردند - رادیو بی‌بی‌سی دربارة واکنش دولت پاکستان در این‏ حادثه گفت: «دولت پاکستان در واکنشی رسمی، نسبت به برخوردهای هفته گذشته بین گروه‏های ایرانی رقیب در شهرهای کراچی و کویته گفته است: اعمال خشونت‏بار ایرانی‏های مخالف حکومت آیت‏الله خمینی را در خاک خود تحمل نخواهد کرد.»[۳۲] این رادیو همچنین در تفسیر رفتار پاکستان در قبال این حادثه گفت: «از واکنش دولت پاکستان نسبت به حوادث اخیر در این کشور این‏طور برمی‏آید که این دولت برای حفظ روابط خوب خود با ایران، ارجحیت قائل است. در بیانیه‏ای که به‏دنبال درگیری‏های میان گروه‏های ایرانی از طرف وزارت خارجه پاکستان منتشر شد، آمده است: دولت پاکستان فعالیت گروه‏های مخالف ایران را در خاک پاکستان تحمل نخواهد کرد و به علاوه تأکید شده است که پاکستان هرگز گروه‏های مخالف ایران را به رسمیت نشناخته است.» بی‌بی‌سی می‏افزاید: «اما ظاهراً این بیانیه واقعیت را نادیده گرفته زیرا این گروه‏های طرف‌دار [آیت‏الله] خمینی بوده‏اند که به خانه‏های مجاهدین خلق حمله کردند و نه بالعکس. مع‏الوصف، دولت پاکستان قاعدتاً از اینکه باید شاهد حل مخالفت‏های داخلی کشور دیگری در خاک خود باشد، نگران است. مجاهدین خلق هم نگران آن هستند که دولت پاکستان به علت علاقه‏ای که به حفظ روابط خوب خود با ایران دارد، ممکن است شروع به سرکوب فعالیت‏های آنان و اخراج تعداد زیادی از پناهندگان ایرانی کند و مراتب نگرانی آنها هم به‏وسیله تلکس به پرزیدنت ضیاءالحق اطلاع داده شده است.»[۳۳]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/04/19

  1. روزنامه جمهوری اسلامی، 21/4/1366، ص2.
  2. روزنامه جمهوری اسلامی، 21/4/1366، ص2.
  3. روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.
  4. روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.
  5. خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، صص 37 و 38، رادیو بی‌بی‌سی، 19/4/1366.
  6. خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، صص 37 و 38، رادیو بی‌بی‌سی، 19/4/1366.
  7. روزنامه کیهان، 21/4/1366، ص2.
  8. روزنامه کیهان،‌20/4/1366، ص20.
  9. روزنامه کیهان، 21/4/1366، ص3.
  10. Sanfrancisco chronicle, July, 10,1987. Losangles tims.
  11. خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، ص12، واشنگتن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/4/1366.
  12. همان، ص17، رادیو مسکو، 19/4/1366.
  13. روزنامه کیهان،‌20/4/1366، صفحه آخر.
  14. روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.
  15. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 114، 21/4/1366، ص13، لندن، 20/4/1366.
  16. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 135، 11/5/1366، ص55، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 10/5/1366؛ و - خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، ص5، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/4/1366.
  17. اداره کل مطبوعات و رسانه‏های خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشریهبررسی مطبوعات جهان، شماره 1248، 28/4/1366، ص20، روزنامه فرانکفورتر الگماینه (چاپ آلمان)، 19/4/1366.
  18. روزنامه کیهان، 21/4/1366، صفحه آخر.
  19. خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، ص24، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 19/4/1366.
  20. روزنامه کیهان،‌20/4/1366، ص20.
  21. همان، صص 27 - 25، رادیو امریکا، 19/4/1366.
  22. همان، صص 34 و 35، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/4/1366.
  23. همان، صص 17 - 15، رادیو امریکا، 19/4/1366.
  24. همان، ص39، بیروت - خبرگزاری یونایتدپرس، 19/4/1366.
  25. دفتر مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 20/3/1366، ص11، رادیو امریکا، 19/3/1366.
  26. Sanfrancisco chronicle. Ju1y, 10,1987, Newyourk, Reuters.
  27. روزنامه کیهان،‌20/4/1366، ص20.
  28. خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، رادیو امریکا، 19/4/1366.
  29. همان، صص 31 - 28، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/4/1366.
  30. روزنامه کیهان،‌20/4/1366، ص2.
  31. خبرگزاری جمهوری‏ اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 113، 20/4/1366، صص 31 - 28، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/4/1366.
  32. همان، ص21، رادیو بی‌بی‌سی، 19/4/1366.
  33. همان، ص22، رادیو بی‌بی‌سی، 19/4/1366.