1361.05.04: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1361 |نام = 1361.05.04 |نام دیگر= چهار مرداد |روز=4 مرداد 1361 |تاریخ شمسی= 1361.05.04 |تاریخ میلادی=26 ژوئیه 1982 |تاریخ قمری= 5 شوال 1402 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.05.04</div> <div class="bootstrap-btn">136...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱۳: سطر ۱۳:




  <div class="bootstrap-btn">[[1359.05.04]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1360.05.04]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1360.05.04]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1362.05.04]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1362.05.04]]</div>
سطر ۲۰: سطر ۲۰:
   <div class="bootstrap-btn">[[1365.05.04]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1365.05.04]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1366.05.04]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1366.05.04]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1367.05.04]]</div>
<div style="text-align:justify">
 
 
 
 
==  گزارش- 455 ==
 
امروز فرمانده عمليات قرارگاه كربلا درباره طرح مانور مرحله پنجم عمليات رمضان
به‌نتيجه رسيد. با توجه به اين‌كه در چهار مرحله پيشين در تمامي راه‌كارها عمليات انجام شده‌است و غير از انهدام نيروي دشمن، موفقيتي كسب نشده، نظر فرمانده عمليات به قسمتي از منطقه عملياتي قرارگاه فجر در شمال منطقه عملياتي قرارگاه فتح جلب شده‌است. در اين مرحله مهم‌ترين تلاش عمليات به محور شمالي پاسگاه زيد در حد فاصل دژ مرزي عراق و خاك‌ريزهاي مثلثي شكل دشمن معطوف است تا با گرفتن سر پل، براي عمليات آينده آمادگي وجود داشته باشد.<ref>سند شماره 016453 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دستور جزء به جزء شماره 5، قرارگاه عملياتي فتح، 4/5/1361، صص 1 و 2.</ref>
وسعت منطقه مورد نظر 150 كيلومتر مربع است. طراحي منطقه مرحله پنجم
به اين صورت است كه نيروها با يك پيش‌روي 12 كيلومتري از خط خودي در جبهه‌اي    به عرض 10 كيلومتر، سه مثلثي اول از حد پاسگاه زيد به شمال را تصرف كنند. در اين طرح پيش‌بيني شده‌است كه براي حفظ مواضع متصرفه با تدابير ويژه‌اي، خاك‌ريزي در دو جناح عمليات احداث شود و خط مقدم نيز با استفاده از مثلثي‌ها و احداث خاك‌ريز از رأس مثلث‌ها به هم‌ديگر، تأمين شود. در طرح مانور پيش‌بيني شده‌است كه قرارگاه فتح با پنج تيپ از سپاه و دو تيپ از ارتش عهده‌دار تلاش اصلي باشد و قرارگاه فجر با تيپ المهدي در شمال، مأموريت انهدام نيرو و تأمين جناح راست فتح را انجام دهد.
از آن‌جايي‌كه احداث خاك‌ريز در دو جناح عمليات حياتي‌ترين نقش را در حفظ مواضع متصرفه دارد، مسئوليت احداث اين خاك‌ريزها به دستور فرمانده سپاه به "رضا حبيب‌الهي" مسئول عمليات تيپ امام حسين (ع) ـ كه توانايي‌هاي بسياري در اين مورد دارد ـ واگذار شده‌است. با تدبير حبيب‌الهي، گروه‌هايي از آر.پي.جي. زن و لودر و بولدوزر تشكيل شدند و دو شب پي در پي با شبيه‌سازي منطقه مورد نظر در عقبه منطقه عملياتي، پيش‌روي دسته‌هاي محافظ دستگاه‌هاي مهندسي و احداث هم‌زمان خاك‌ريز تمرين شده‌است. در اين تمرين‌ها وي شماري از نيروهاي جسور و آماده شهادت را انتخاب كرده‌است. چند دسته‌اي مأمور هستند كه به عنوان پيش‌قراول جلو بروند و منطقه خاك‌ريز مورد نظر را هم از سمت دشمن و هم از سوي خودي پاك‌سازي كنند و چند دسته نيز مأمور حفاظت از تيم‌هاي مهندسي‌اند. قرار است هم‌زمان با شروع عمليات، از دو سو كار احداث خاك‌ريز نيز شروع شود.<ref>سند شماره 016453 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دستور جزء به جزء شماره 5، قرارگاه عملياتي فتح، 4/5/1361، صص 1 و 2.</ref>
 
==  گزارش- 456 ==
 
شهر آبادان امروز نيز همچنان هدف گلوله‌هاي توپخانه  ارتش عراق بود كه براثر آن، 2 تن از افراد غير نظامي ساكن اين شهر شهيد و 10 تن ديگر مجروح شدند؛ خساراتي نيز به سه منزل مسكوني وارد آمد.<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 4/5/1361، ص 2، به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي مركز آبادان.</ref>
 
==  گزارش- 457 ==
 
در ادامه كمك‌هاي كشورهاي عربي منطقه به حكومت عراق، امروز 57 دستگاه تريلر حامل تجهيزات نظامي و مهمات از كويت<ref>سند شماره 016492 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 130 ـ 114ـ فرماندهي اطلاعات، 6/5/1361، ص 13؛ و: سند شماره 016510 مركز تحقيقات و مطالعات جنگ : گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 131 ـ 116، فرماندهي اطلاعات، 7/5/1361، ص9.</ref> و 69 خودرو حامل مهمات سنگين نيز از عربستان وارد عراق شدند.<ref>سند شماره 20957 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ:  محسن رخصت‌طلب، راوي قرارگاه فتح، عمليات رمضان، نوار شمارة 31582، صص 11 تا 15.</ref>  يك بيمارستان نظامي نيز كه پزشكان مصري و اردني در آن فعاليت دارند، در اطراف شهر بصره مستقر گرديده‌است.<ref>سند شماره 016589 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 561، قرارگاه كربلا (ركن 2)، 13/ 5/ 1361، ص 3.</ref>
فروش تسليحات از دولت برزيل به صدام، عنوان گزارش بخش خبري راديو امريكا بود. اين گزارش با اشاره به روابط اقتصادي اين دو كشور نوشته‌است كه برزيل به عنوان پنجمين توليدكننده سلاح در جهان، يكي از تأمين‌كنندگان اصلي و قابل اعتماد سلاح‌هاي مورد نياز دولت عراق است. براساس اين گزارش، عراق در 5 سال گذشته معادل يك ميليارد دلار تانك‌هاي سبك تهاجمي، تانك‌هاي خشكي ـ آبي و موشك‌هاي زمين به زمين از برزيل خريده‌است. به گفته راديو امريكا، برزيل عراق را مشتري خوبي براي سلاح‌هاي خود مي‌داند. اين راديو افزود كه سفير كنوني برزيل در بغداد ديپلمات نيست بلكه وي قبلاً رياست ستاد مشترك نيروهاي برزيل را عهده‌دار بوده‌است. <ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 129، 5/5/1361، ص 23، راديو امريكا، 4/5/1361، به نقل از روزنامه "ميامي هرالد".</ref>
 
==  گزارش- 458 ==
 
فرماندهان نظامي جمهوري اسلامي ايران نتايج عمليات رمضان را تشريح كردند. "محسن رضايي" فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، "صياد شيرازي" فرمانده نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران و سرهنگ "معيني‌پور" فرمانده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در مصاحبه با خبرنگاران، جزئيات حمله نيروهاي خودي و تلفات و خسارات وارده به دشمن را تشريح كردند.
محسن رضايي اهداف ايران را از ورود به خاك عراق چنين برشمرد: تنبيه متجاوز، خارج كردن شهرها و روستاهاي كشورمان از زير برد آتش توپخانه دشمن. همچنين وي وضعيت نيروهاي عراقي را وخيم توصيف كرد. آقاي رضايي در مورد انگيزه ورود نيروهاي ايراني به داخل خاك عراق گفت: «800 كيلومتر از مرزهاي جنوبي و غربي ايران به دليل تجاوزات دشمن و آتش هر روزه ارتش اين كشور، خالي از سكنه‌است و ما ناگزيريم اين امنيت را به هم‌ميهنان مسلمان خود بازگردانيم. علاوه بر اين به لحاظ ضرورت تنبيه متجاوز، بايد نيروي متجاوز درهم شكسته شود تا در آينده هيچ نيروي ديگري هوس تجاوز به انقلاب اسلامي و خاك ما را نداشته باشد.» وي افزود: «در عمليات رمضان ـ كه هنوز هم ادامه دارد ـ خسارات وارده به دشمن در زمينه تجهيزات و ماشين‌آلات نظامي، بيش از خسارات وارده بر دشمن در عمليات بيت‌المقدس بوده‌است ولي تلفات نيروي انساني وارده بر ارتش عراق كم‌تر از آن عمليات بوده‌است.» فرمانده سپاه با وخيم‌ توصيف‌كردن وضعيت ارتش عراق، از افسران عراقي خواست تا خود را به نيروهاي اسلام تسليم كنند.
سرهنگ صياد شيرازي نيز آمار دقيق خسارات وارده به نيروهاي دشمن در عمليات رمضان را به طور متوسط شامل 40 درصد توان رزمي آنها اعلام كرد و افزود: «101 تانك دشمن به غنيمت گرفته شده، 650 تانك و نفربر زرهي ارتش عراق منهدم شده و 1159 تن از نيروهاي عراق به اسارت رزمندگان اسلام درآمده‌اند.» وي سپس گفت: «تنها در شب اول اين عمليات در يك منطقه به وسعت 250 كيلومتر مربع در داخل خاك عراق، براساس مدارك مستند و دقيق، تعداد 372 تانك و نفربر و 200 خودروي دشمن توسط رزمندگان اسلام منهدم شده‌است. ما اكنون در جبهه‌اي به طول 150 كيلومتر از جنوبي‌ترين نقطه جبهه تا هورالعظيم با دشمن روبه‌رو هستيم.»
سرهنگ صياد شيرازي در مورد وسعت مناطق آزاد شده خاك عراق، گفت: «ما اكنون بيش از 150 كيلومتر مربع از خاك دشمن را در اختيار داريم.» فرمانده نيروي زميني ارتش همچنين به تقليد ارتش عراق از روش اسرائيل در استقرار نيرو، اشاره كرد: «دشمن واحدهاي زرهي خود را در مثلث‌هايي با اضلاع يك كيلومتر مستقر كرده كه ورود به آنها با شيوه‌هاي معمول نظامي دشوار است، اما ما به حول و قوه الهي آن‌ها را نيز درهم خواهيم شكست.»
سرهنگ صياد شيرازي دربارة توانايي ايران براي گلوله باران اكثر شهرهاي مرزي عراق گفت: «توپخانه ايران توانايي دارد ظرف چند ساعت با استفاده از توپ‌ها و حجم آتش سنگين خود، بصره را ويران كند، ولي ما حتي هدف‌هاي نظامي نزديك اين شهر را مورد حمله توپخانه قرار نمي‌دهيم تا به هيچ‌عنوان هيچ‌گونه خسارتي به مردم بصره وارد نيايد.» وي افزود: «در عين‌حال آتش توپخانه ما بر پايگاه نظامي شعيبيه در 15 كيلومتري جنوب غربي بصره و پالايشگاه "بانميل" مداماً جريان دارد.»
سرهنگ "معيني‌پور" فرمانده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در تشريح اقدامات اين نيرو در جريان عمليا ت رمضان، گفت: «فعاليت نيروي هوايي در عمليات اخير، پشتيباني از نيروهاي سطحي خودي و تأمين پوشش هوايي منطقه عملياتي بوده‌است كه در اين رابطه نيروي هوايي ارتش عراق از رويارويي و درگيري مستقيم با نيروي هوايي جمهوري اسلامي اجتناب مي‌كند.»
فرمانده نيروي هوايي در مورد توانايي‌هاي نيروي هوايي كشورمان خاطرنشان كرد: «عمليات اخير خلبانان شجاع نيروي هوايي ايران كه چند روز پيش برفراز بغداد صورت گرفت، يك بار ديگر برتري هوايي جمهوري اسلامي در جنگ را نشان داد. در جريان اين عمليات، خلبانان ما به دشمن ثابت كردند كه مي‌توانند حتي به بغداد رفته و پالايشگاه "الدوره" عراق را با وجود پدافند بسيار قوي عراق ـ كه در خاورميانه حتي در آسيا ممكن است بي‌نظير باشد ـ بمباران كنند و اين درحالي است كه بمباران شهرها و روستاهاي ديگر عراق براي خلبانان ما خيلي ساده‌تر است ولي اخلاق اسلامي به ما اين اجازه را نمي‌دهد.»<ref>مأخذ 3، سرويس شهرستان، به نقل از فرمانده نيروي هوايي؛ و: روزنامه كيهان، 5/5/13641، ص 2، قرارگاه كربلا، به نقل از فرماندهان سپاه و نيروي زميني ارتش .</ref>
 
==  گزارش- 459 ==
 
امروز غنايم به‌دست آمده در عمليات رمضان مورد بازديد خبرنگاران قرارگرفت. خبرنگار كيهان در اين‌باره گزارش داد: «بيش از 40 دستگاه تانك و نفربر از مجموع 101 تانك و نفربر به غنيمت گرفته‌شده از ارتش صدام در عمليات رمضان، مورد بازديد خبرنگاران خبرگزاري جمهوري اسلامي قرارگرفت. تعداد زيادي از مجموعه غنايم كاملاً سالم و نو هستند و بقيه با اندكي بازسازي هم اينك به تجهيزات يكي از لشكرهاي زرهي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ملحق شده و مورد استفاده قرارگرفته‌است.» به نوشته روزنامه كيهان، در اين ديدار كه در يكي از محورهاي عملياتي جنوب انجام گرفته‌است، چندين ماشين‌آلات سنگين مهندسي نظامي از جمله لودر، جرثقيل و يدك‌كش نيز بازديد شده‌است. فرمانده لشكر زرهي در تشريح خصوصيات اين غنايم گفته‌است: «تعدادي از تانك‌هاي به غنيمت گرفته شده در عمليات رمضان ، از مدرن‌ترين نوع آن است كه جديداً تحويل ارتش عراق شده‌است.» وي افزود: «علاوه بر تانك‌هاي تي‌ـ 45 و تي ـ 55 و تي ـ 62 ارتش عراق، تعدادي تانك مدرن  تي ـ 72 نيز در مجموعة غنايم وجود دارد كه در آينده نزديك در صحنه‌هاي نبرد مورد استفاده قرارخواهد گرفت.»
كيهان سپس افزود كه در بخش ديگري از منطقه نگه‌داري غنايم، "پي.ام.پي"‌هاي مدل 1 و 2 و 3 نيز بود كه برادران سپاهي آن‌ها را تعمير و راه‌اندازي مي‌كردند و گروهي نيز در حال فراگيري استفاده از غنايم بودند تا آن‌ها را در عمليات آينده به‌كار گيرند.
به گفته اين فرمانده لشكر زرهي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، اغلب تانك‌هاي غنيمتي، از تيپ 49 گارد مرزي عراق و لشكرهاي 5 و 6 و 9 ارتش مزدور صدام است كه نوع روسي مجهز به خمپاره‌اندازهاي آن در هيچ يك از عمليات‌هاي قبلي ديده نشده بود و براي نخستين‌بار است كه در غنايم به دست آمده از ارتش عراق ديده مي‌شود.<ref>سند شماره 016492 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 130 ـ 114ـ فرماندهي اطلاعات، 6/5/1361، ص 13؛ و: سند شماره 016510 مركز تحقيقات و مطالعات جنگ : گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 131 ـ 116، فرماندهي اطلاعات، 7/5/1361، ص9.</ref>
 
==  گزارش- 460 ==
 
اهداف سياسي امريكا در ايجاد مناقشه بين ايران و كشورهاي حاشيه خليج فارس و تأثير پيروزي عراق در جنگ بر امنيت اين منطقه، موضوعات اصلي سخنراني رئيس‌جمهور(آيت‌الله خامنه‌اي)در جمع عده‌اي از فرماندهان آموزش نيروي زميني ارتش بود كه گزيده‌هايي از آن نقل مي‌شود: «امريكا با ترساندن كشورهاي منطقه از پيروزي‌هاي جمهوري اسلامي، ابتدا قصد دارد تا در دوستي بين كشورهاي حاشيه خليج فارس اخلال‌كند و از سوي ديگر، حضور نظامي خود را در منطقه افزايش دهد. امريكا همچنين وانمود مي‌كند كه پيروزي‌هاي رزمندگان اسلام خطري براي منافع كشورهاي منطقه به حساب مي‌آيد! پيروزي ايران در جنگ نه تنها خطري براي كشورهاي منطقه نيست بلكه با قطع پاي ابرقدرت‌ها از اين منطقه، به نفع امنيت و استقلال كشورهاي حاشيه خليج فارس است.»
هرگونه پيروزي عراق در جنگ مي‌توانست امنيت منطقه را به خطر اندازد، چرا كه عراق با تجاوز خود به ايران علناً نشان داد كه سياست توسعه ارضي، كشورگشايي و نفوذ در منطقه را درپيش گرفته‌است.
امنيت منطقه خليج فارس را بايد كشورهاي خود منطقه تأمين كنند، نه كشورهاي ديگر.<ref>مأخذ 8 قسمت دوم، ص 18، به نقل از رئيس‌جمهور ايران.</ref>
آقاي هاشمي رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي نيز در سخناني در جمع شماري از ارتشيان، گفت كه ايران به دليل رأفت و رحمت اسلامي، امكانات موجود خود را براي گلوله‌باران شهرهاي عراق به كار نمي‌گيرد: «ما اگر مي‌خواستيم مثل ارتش عراق بجنگيم، خيلي امكانات داريم كه استفاده نمي‌كنيم؛ ما مي‌توانيم به جاي فرستادن هواپيما، با گلوله توپ‌هاي 155 ميلي‌متري خود ـ كه روزانه تعداد زيادي از آن در داخل كشورمان توليد مي‌شود ـ بصره را هدف قرار دهيم، ولي اين كار را نمي‌كنيم در حالي كه ما اگر اين كار را بكنيم، مردم يك شهر پانصد، ششصد هزار نفري آواره مي‌شوند و عراق كشوري نيست كه بتواند اين همه آواره را تحمل كند و از لحاظ اقتصادي خرد مي‌شود.»
وي افزود: «جمهوري اسلامي در جواب اين همه بمباران مناطق مسكوني كشورمان توسط ارتش عراق، فقط دستور داد كه هواپيماهاي ايراني پالايشگاه بغداد را مورد هدف قرار دهند تا مردم بغداد بفهمند كه ما مي‌توانيم بياييم و بغداد را بزنيم ولي به دلايل رأفت و رحمت اسلامي اين كار را نمي‌كنيم.»<ref>مأخذ 8 قسمت دوم، ص19.</ref>
 
==  گزارش- 461 ==
 
ميرحسين موسوي نخست‌وزير، در پاسخ به ادعاي خبرگزاري‌ها مبني بر پذيرش قرارداد 1975 الجزاير به عنوان مبنايي براي خاتمه دادن به جنگ، گفت: «ما بارها اعلام كرده‌ايم كه نيروهاي عراق بايد به نقاط قبل از آغاز درگيري‌ها برگردند. صدام بارها قراراداد 1975 الجزاير را ملغي اعلام كرده‌است و ما در اين زمينه موضعي نگرفته‌ايم.» ايشان در مورد تلاش دولت الجزاير براي خاتمه دادن به جنگ گفت: «ايران از هر كوششي براي تحقق شرايط اعلام شده خود در مورد پايان جنگ استقبال مي‌كند.»<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 5/5/1361، ص 12، به گزارش خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
 
==  گزارش- 462 ==
 
"سعدون حمادي" وزير امورخارجه عراق، تغيير موضع ايران در مورد جنگ را رد كرده‌است. خبرگزاري فرانسه در اين‌باره از بغداد گزارش داد كه سعدون حمادي گفته‌است هيچ تغيير مهمي در موضع ايران كه منجر به پايان دادن جنگ بين دو كشور شود، مشاهده نكرده‌است. حمادي افزوده‌است كه با اظهارات ضد و نقيض رهبران ايران، تشريح موضع ايران بسيار دشوار است. با اين حال وي معتقد است كه موضع ايران در خصوص جنگ تغيير عمده‌اي نكرده‌است.
حمادي درباره پيشنهاد ميانجي‌گري الجزاير براي پايان دادن به جنگ، گفته‌است: «عراق از تمامي تلاش‌هاي صادقانه براي ميانجي‌گري ـ صرف‌نظر از اين‌كه ميانجي‌گري از كجا صورت مي‌گيرد ـ استقبال مي‌كند.» وي سپس افزوده‌است كه: «پس از برقراري آتش‌بس و پايان مخاصمات‌، عراق آماده خواهد بود مذاكرات مربوط به حاكميت بر شط‌العرب [اروند رود] ، عدم مداخله در امور داخلي و روابط حسن هم‌جواري بين دو كشور را آغاز كند.»
حمادي با اشاره به اين‌كه عراق قطع‌نامه 12 ژوئيه شوراي امنيت سازمان ملل را پذيرفته، گله كرده‌است: «عراق با پذيرش اين قطع نامه از خاك ايران بيرون رفته‌است، با اين حال ايران حمله خود به خاك عراق را در 13 ژوئيه آغاز كرده‌است.»
وي در پايان سخنان خود، دو كشور عربي سوريه و ليبي را به دليل حمايت آنها از ايران، محكوم كرده‌است و از عدم تلاش كافي ديگر دولت‌هاي عربي براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق انتقاده كرده‌است.<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 4/5/1361، واحد مركزي خبر به نقل از خبرگزاري فرانسه از بغداد، 4/5/1361، ص18.</ref>
 
==  گزارش- 463 ==
 
به گزارش راديو ابوظبي، "حسني مبارك" رئيس‌جمهور مصر، امروز بار ديگر با غيرمسئولانه خواندن اقدام ايران در ورود به خاك عراق، حمايت خود را از دولت عراق در جنگ عليه ايران اعلام كرد. وي افزود: «جهانيان نبايد در قبال اقدامات اخير ايران در ورود به خاك عراق بي‌تفاوت باشند.»<ref>مأخذ 7، ص 31، بخش راديو عربي ابوظبي، 4/5/1361، به نقل از حسني مبارك.</ref>
همچنين به گفته راديو بغداد، معاون رئيس‌جمهوري اندونزي با غيرقابل توصيف كردن ورود نيروهاي ايران به خاك عراق، از حكومت صدام در جنگ عليه ايران جانب‌داري كرده‌است. وي از اقدامات عراق براي حل و فصل مسالمت‌آميز اختلافات با ايران ستايش كرد.<ref>ند شماره 20957 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ:  محسن رخصت‌طلب، راوي قرارگاه فتح، عمليات رمضان، نوار شمارة 31582، صص 11 تا 15.</ref>
 
==  گزارش- 464 ==
 
روزنامه‌هاي امروز كويت در واكنش به سفر ديروز ولي‌عهد عربستان سعودي، به دمشق و بغداد از آن به عنوان "ايجاد صلح بين دمشق و بغداد" ياد كردند. روزنامه "السياسه" در اين‌باره نوشت: «اميد است ولي‌عهد سعودي قبل از انجام مأموريت خود ـ كه صلح ميان دمشق و بغداد است ـ به كشور خود برنگردد تا دشمنان عرب بدانند كه كشورهاي عربي هرگز        در زمان سختي همديگر را تنها نخواهند گذاشت.»
روزنامه "الراي‌العام" نيز در سرمقاله خود با اشاره به اين سفر و خبر ميانجي‌گري الجزاير بين ايران و عراق، نوشت: «اگر ايران در اين مورد نيز سرسختي نشان‌دهد، چگونه مي‌تواند ديگران را وادار به تسليم كند.» اين روزنامه همچنين تأكيد ايران بر مبارزه با اسرائيل را "ادعايي توخالي" توصيف كرد.<ref>مأخذ 7، ص4، كويت ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي ، 4/5/1361، به نقل از مطبوعات كويت. </ref>
 
==  گزارش- 465 ==
 
روزنامه انگليسي "تايمز مالي" در واكنش به هشدار ديروز امام خميني به كشورهاي منطقه كه در جنگ از عراق حمايت مي‌كنند، در مقاله‌اي با عنوان خميني به كشورهاي حامي عراق در منطقه، هشدار مي‌دهد نوشته‌است: «آيت‌الله خميني حمايت از عراق را يك جنايت و خيانت به اسلام خواند و گفت اگر حاميان عراق رفتار خود را تغيير ندهند، حكم اسلام در مورد آنها به اجرا گذاشته خواهد شد. با اين حال، آيت‌الله خميني تأكيد كرده‌است كه ايران هيچ‌گونه ادعاي ارضي به همسايگان خود ندارد و خواستار هم‌زيستي مسالمت‌آميز با آنان است.»
تايمز مالي در تشريح بيانات امام خميني آورده‌است اين سخنان شديدترين هشداري است كه آيت‌الله خميني تاكنون در مورد حاميان عراق در منطقه، به عمل آورده‌است. اين گزارش با اشاره به هشدارهاي مشابه رئيس‌جمهوري ايران و ديگر مقام‌هاي عالي‌رتبه كشور در هفته گذشته، نوشته‌است كه ديپلمات‌هاي كويت اهميت خاصي براي اين سخنان آيت‌الله خميني قائل شده‌اند، زيرا وي منعكس‌كننده نهايي همه نظارت و تصميم‌هاي ايران است.
اين نشريه سپس با توجه به كمك 24 ميليارد دلاري كشورهاي عربي منطقه به عراق، به واكنش ايران در اين‌باره اشاره كرده‌است: «از آغاز جنگ تاكنون دولت ايران به عنوان هشدار، كويت را به عنوان يكي از حاميان اصلي عراق سه بار مورد حمله قرار داده‌است.» تايمز مالي در پايان افزوده‌است: «جريان حمل كالا از كويت به عراق طي هفته گذشته از 12 هزار تن  در روز به 7 هزار تن كاهش يافته‌است.»<ref>مأخذ 7 ص 3، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از نشريه تايمز مالي، 4/5/1361.</ref>
مجله امريكايي "نيوزويك" نيز با توجه به حمله اخير ايران و كمك‌هاي كشورهاي عربي منطقه به صدام حسين، نوشته‌است: «شيخ نشين‌هاي محافظه‌كار عرب از تصور شكست عراق هراسناك‌اند. ايران از كمك مالي 22 ميليارد دلاري عربستان و كويت به عراق خشمگين است و اخيراً فرستاده ايران با سفر به امارات عربي متحده، به كشورهاي عربي در مورد ادامه كمك به عراق هشدار داد و به نظر مي‌رسد كه كشورهاي عربي توصيه ايران را بسيار جدي گرفته‌اند.» <ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 4/5/1361، واحد مركزي خبر به نقل از خبرگزاري فرانسه از بغداد، 4/5/1361، ص18.</ref> نيوزويك با اشاره به ترس ملك فهد از گسترش بنيادگرايي اسلامي، به نقل از يك ديپلمات غربي مقيم خليج فارس نوشت: «اين ترس علاوه بر يك نگراني، يك تشويش عميق و ريشه‌دار نيز براي فهد به شمار مي‌رود. فهد پس از حمله ايران به خاك عراق، از سران كشورهاي عربي براي شركت در يك اجلاس سران دعوت به عمل آورد.»<ref>مأخذ 8 قسمت دوم، ص19.</ref>
 
==  گزارش- 466 ==
 
انتقال قدرت در ميدان نبرد از عراق به ايران، حمله اسرائيل به لبنان و ارتباط آن با جنگ ايران و عراق، هم‌سويي صدام، امريكا و اسرائيل و اجراي اصلاحات داخلي در عراق به دستور حاكمان اين كشور بعد از پيروزي ايران در عمليات بيت‌المقدس، اهم مطالب مقاله مجله لبناني "الشراع" است: «در جريان اوج‌گيري نبرد ميان ايران و عراق در هفته اخير، دو مسئله مهم آشكار شد: اول اين‌كه عراق كه آغازگر جنگ بود، امروز در موضع دفاعي قرارگرفته و  به هر قيمت خواهان خاتمه جنگ است، دوم اين‌كه رژيم عراق با مسكوت گذاردن تمام شعارهاي خود از جمله شعار "قادسيه صدام" ، شعار دفاع را مطرح نموده و به پي‌آمدهاي حاصله از جنگ در ميدان‌هاي نبرد اعتراف مي‌كند.» الشراع يكي از عوامل مؤثر در تغيير سياست عراق را تغيير تدريجي موازنه قدرت به نفع ايران، دانسته‌است.<ref>اداراه كل مطبوعات و رسانه‌هاي خارجي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، "بررسي مطبوعات جهان"، نشريه شماره 2229 ـ 7/6/1361، ص 37، از مجله "الشراع"، چاپ بيروت، 4/5/1361.</ref>  الشراع دليل اصلي ورود نيروهاي ايران به خاك عراق را حمله اسرائيل به لبنان اعلام كرده‌است: «ايران پس از آن حمله [حمله اسرائيل به لبنان] درصدد كمك به مردم لبنان برآمد و چون عراق به درخواست ايران براي عبور از عراق و ورود به لبنان جواب مثبت نداد و تركيه نيز تحت تأثير پيمان ناتو از پرواز هواپيماهاي ايراني حامل نيروي نظامي به لبنان خودداري نمود، ايران خود دست به حمله به عراق براي بازكردن راه ورود به جنگ با اسرائيل نمود. بنابراين عمليات ايران در خاك عراق طوري به وقوع پيوست  تا در چارچوب واقعي جنگ با اسرائيل قرار گيرد.» به نوشته اين مجله: «هم‌چنان‌كه جنگ لبنان محرك اصلي انتقال انقلاب اسلامي ايران از حالت دفاعي به حالت تهاجمي شد، نبرد خرمشهر نيز انگيزه اصلي حمله اسرائيل به لبنان بود.»<ref>پيشين، ص 39.</ref>
الشراع سپس با هم‌سو خواندن بقاي صدام در عراق با منافع امريكا و اسرائيل، نوشته‌است: «پس از حمله ايران به خرمشهر و آزادسازي آن، مشخصاً منافع امريكا و اسرائيل و بقاي صدام در مخاطره قرارگرفت و اسرائيل با هم‌دستي امريكا به منظور حفاظت از منافع خود و تلاش براي بقاي صدام، به لبنان حمله نمود.» در اين مقاله همچنين به نقل از "برژنف" آمده‌است: «جنگ لبنان ، صدام را از سقوط نجات داد.»<ref>مأخذ 20، ص 38.</ref>
الشراع با ضعيف توصيف كردن وضعيت كنوني حكومت عراق، تلاش‌هاي متعددي كه اين حكومت پس از شكست در خرمشهر براي كاهش نارضايتي مردم و تسلط بر اوضاع داخلي انجام داده، بر شمرده‌است، از جمله:
1- اقدام به ترميم شوراي فرماندهي انقلاب عراق و وارد ساختن چهره‌هاي مذهبي در آن.
2- اعلام عقب‌نشيني از خاك ايران و ادعاي صلح طلبي.
3- اعلام عفو عمومي در مناطق كردنشين براي جلب نظر كردهاي مخالف.
4- آزادي زندانيان سياسي از جمله كمونيست‌ها و سوسياليست‌ها براي نشان دادن وجود دمكراسي.
5-  اجازه بازگشت دادن به رانده‌شدگان از عراق.
در پايان اين مقاله آمده‌است: «همه اين اقدامات فريب‌كارانه و تلاش‌هاي رژيم عراق پس از عمليات آزادسازي خرمشهر از سوي ايران، به‌خاطر كاهش نارضايتي‌هاي داخلي و محاصره بصره و نتايج احتمالي جنگ، انجام گرفته شده‌است.»<ref>مأخذ 20، ص 40.</ref>
 
==  گزارش- 467 ==
 
با مين‌گذاري عوامل ضدانقلاب در اطراف كامياران و سنندج، 2 خودرو متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در حال گذر از اين منطقه روي مين رفتند كه براثر انفجار مين‌ها،<ref>سند شماره 64908 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ 4/5/1361.</ref> 6 تن از برادران پاسدار و بسيجي شهيد و دو تن ديگر زخمي شدند.<ref>سند شماره 64938 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سپاه پاسداران مركز، به سپاه پاسداران منطقه 7، 5/5/1361.</ref>
 
==  گزارش- 468 ==
 
در ادامه مقابله با عوامل ناامني در شهرها، نيروهاي كميته انقلاب اسلامي در چندين عمليات موفق شدند با كشف چهار خانه تيمي سازمان مجاهدين خلق، علاوه بر به هلاكت رساندن 6 تن از عوامل آنان در تهران و اهواز، 5 تن ديگر از اعضاي فعال اين سازمان را نيز دست‌گير كنند.<ref>روزنامه صبح آزادگان، 4/5/1361، صص 11 و 12.</ref> سخن‌گوي روابط عمومي كميته انقلاب اسلامي مركز خوزستان در ادامة اين خبر افزود كه در اين عمليات‌ها، تعداد عمده‌اي اسلحه، مقادير فراواني مهمات و مواد منفجره، و همچنين تعدادي اسناد درون‌سازماني به دست آمده‌است.<ref>مأخذ 3، ص 9، به نقل از سخن‌گوي روابط عمومي كميته مركزي انقلاب اسلامي.</ref>
 
==  گزارش- 469 ==
 
امروز نيز 15 تن ديگر از مسلمانان عراقي از مرزهاي غربي وارد كشور شدند و تقاضاي پناهندگي كردند. اغلب اين افراد اهل بغداد و سليمانيه هستند و در بين آنان چند تحصيل‌كرده از قبيل پزشك، مهندس، دانشجو و يك پرستار مشاهده مي‌شود.<ref>پيشين، ص28. </ref>
 
==  گزارش- 470 ==
 
شوراي عالي بازسازي و نوسازي مناطق جنگ‌زده امروز در اطلاعيه‌اي اعلام كرد كه بازسازي و نوسازي شهرستان قصرشيرين به استان آذربايجان شرقي واگذار شده‌است.<ref>روزنامه كيهان 4/5/1361، ص 15.</ref>
 

ضميمه گزارش شماره 455
در تشريح طراحي و اقدامات اوليه براي به دست آوردن آمادگي لازم براي احداث خاك‌ريز،
"محسن رخصت‌طلب" راوي قرارگاه فتح، در مصاحبه‌اي گفت: «در مرحله پنجم عمليات رمضان نيروهاي خودي عمليات را به اين صورت طراحي كردند كه با يك پيش‌روي حدوداً 12 كيلومتري پاسگاه زيد را تصرف كنند و نيروهاي خودي با تسلط بر مثلثي‌هاي معروف عراق، هم در پشتيباني جبهه مواضع مستحكمي را به دست آورند و هم امكان پيش‌روي بعدي را فراهم سازند. در اين طرح به لحاظ نبود نيروي زرهي، درنظر گرفته شده بود كه نيروهاي پيادة خودي در جناحين خود به يك مانع عمده تكيه داشته باشند كه در صورت پيش‌روي و تصرف مناطق مورد نظر، امكان پدافند از دو سمت عمليات مقدور باشد و چون منطقه عملياتي فاقد عوارض طبيعي بود، قرار بر اين شد كه حمله شبانه صورت بگيرد و با زدن خاك‌ريز در همان شب، جناحين عمليات را حفظ كنند. براي اين منظور، دو خاك‌ريز به موازات هم طراحي شد كه    10 كيلومتر طول خاك‌ريزها بود و فاصله آنها از هم در حدود 15 كيلومتر كه نيروهاي عمل‌كننده پس از پيش‌روي مي‌بايست در داخل اين محدوده محصور شده از جلو با تكيه بر مثلثي‌ها و در جناحين بر خاك‌ريزهاي احداث شده، پدافند نمايند. با توجه به كار عظيم مهندسي كه مي‌بايست در ناحيه بسيار محدود و حساس احداث مي‌شد، توجه قرارگاه مركزي (كربلا) و شخص برادر محسن رضايي معطوف به توان مهندسي يگان‌هاي فتح و مخصوصاً تيپ امام حسين(ع) با تكيه بر توانايي فردي "حاج‌رضا حبيب‌الهي" بود.
حاج رضا حبيب‌الهي بعد از اين‌كه به مسائل توجيه شد، براي اجراي مأموريت، در اولين گام چند دسته از نيروهاي رزمنده كاملاً داوطلب شهادت انتخاب كرد؛ دستگاه‌هاي مهندسي از قبيل لودر و بولدوزر را تحويل گرفت و راننده آن‌ها را از ميان افراد داوطلب شهادت و آماده‌ترين آن‌ها برگزيد. وي يك برنامه ثمربخش را طراحي و آموزش نيرو را به صورت عملي آغاز كرد. در پايان آموزش، نيروها مهارت لازم را به‌دست آورده و به راحتي كارهايي را كه قرار بود در شب عمليات انجام دهند، تمرين كرده و ياد گرفته بودند؛ يعني نيروها مي‌دانستند كه يك خاك‌ريزي كه حداقل سه تا چهار متر ارتفاع دارد، در چه شرايطي زده خواهد شد و لودرها چند بار بايد بيل خود را پر كنند و بياورند تا اين ارتفاع خاك‌ريز تأمين شود؛ در زماني كه منطقه در دود و آتش عراق بوده و تاريكي محض تمامي منطقه را مي‌پوشاند و ديد كاملاً كور است، چند دستگاه، چند ساعت و با چه سرعتي بايد كار بكنند تا اين ده كيلومتر خاك‌ريز احداث شود.
قرارگاه هم با آگاهي از حركت كند كار و سنگيني لودرها مي‌دانست كه نمي‌شود منتظر پيش‌روي كامل نيروها شد تا پس از پيش‌روي آن‌ها كار مهندسي را شروع كرد، زيرا وقت‌گير است و ناچار به روشني هوا خواهند خورد، بنابراين در طراحي خود كاري نو، بديع و متهورانه‌اي را در نظر گرفت، بدين صورت كه تعدادي از دستگاه‌هاي مهندسي (لودر و بولدوزر) را به همراه عده‌اي از نيروهاي پياده كه كار اصلي‌شان حفاظت از اين دستگاه‌ها بود، قبل از پيش‌روي نيروها از دو جناح چپ و راست به مواضع دشمن فرستاده تا نزديكي مثلثي‌ها كه اهداف اصلي عمليات بود پيش‌روي كرده و از آن‌جا به موازات هم بدون توجه به پيش‌روي نيروهاي خودي از عمق خاك دشمن به طرف خط خودي شروع به زدن خاك‌ريز كنند و اين خاك‌ريزها را از طرف دشمن به سمت مواضع خودي ادامه دهند. همچنين قرار شد تعدادي راننده بولدوزر و لودر همراه اين افراد به جلو بروند كه در صورت جراحت يا شهادت راننده‌هاي اصلي و يا در صورت دسترسي به دستگاه‌هاي مهندسي دشمن، آن‌ها را نيز به كار گيرند. تمامي اين كارها، نيروهاي آمادة شهادت، نترس و با دل و جرأت مي‌خواست كه به دور از ترس و واهمه و هرگونه پشتيباني ... با چند قبضه كلاش و آر.پي.جي. به عمق مواضع دشمن نفوذ كرده و زير آتش و در ميان هياهوي نبرد، خاك‌ريزهاي مورد نظر را احداث كنند. اين نيروها همچنين توجيه شده بودند كه بايد بدون توجه به روند عمليات و پيش‌روي نيروها، كار خود را انجام دهند و اگر نيروهاي رزمنده نيز به آن‌ها نرسيدند، نبايد كار را تعطيل كنند، همچنين قرار بود هم‌زمان با شروع عمليات، از طرف مواضع خودي نيز كار احداث خاك‌ريزها به طرف مواضع دشمن شروع شود تا ان‌شاءالله قبل از طلوع آفتاب خاك‌ريزها از جلو و عقب در هر دو طرف به هم برسند و نيروها در داخل اين خاك‌ريزها پدافند كنند.
يكي از كارهاي بسيار مهم در احداث خاك‌ريز، نقش دقيق و حساس راهنماها بود كه مي‌بايست دستگاه‌ها را درست در مسير مورد نظر هدايت مي‌كردند. اين افراد مأموريت داشتند در روي زمين با گفتن گرا مسير خاك‌ريز را مشخص كرده و اين كار را به دفعات تكرار كنند تا كليه خاك‌ريزهاي احداث شده در يك مسير قرار گيرند. حساسيت اين كار غير از دقت فوق‌العاده‌اي كه در شب لازمه چنين عملي است، بود؛ بايد در زير آتش شديد دشمن و در شرايط بسيار حاد و دشوار، عمليات را انجام مي‌دادند. گذشته از اين، هدايت و هماهنگ كردن ماشين‌هاي مهندسي بزرگ كه به راحتي در ديد دشمن قرار داشتند، كار بسيار مشكلي بود، زيرا در زماني كه آتش دشمن به طور مداوم روي اين دستگاه‌ها كار مي‌كند و انواع گلوله‌ها، خمپاره‌ها و تيربارها هر جنبنده‌اي را هدف مي‌گرفت، هماهنگ كردن چندين دستگاه مهندسي بعيد نشان مي‌دهد. حبيب‌الهي به راهنماها توضيح داده بود كه در شب تاريكي كه دشمن هوشيارانه آتش مي‌كند و منطقه پر از دشمن است، هدايت راننده‌هاي لودر و بولدوزر سخت است. آنان در بحبوحة عمليات ـ كه هر جنبنده‌اي از انجام امور عادي عاجز است ـ بايد با آن ماشين‌هاي عظيم‌الجثه در دل دشمن كار كنند. ممكن است راننده براي دوري از تير مستقيم تيربارها و ... مقداري عقب‌تر بيايد و يا به چپ و راست متمايل شود ولي بايد دقت داشت راننده‌ها را به هر صورتي كه شده در يك خط قرار داد تا طبق گراي تعيين شده كار خاك‌ريز پيش برود. چندين شبانه‌روز روي اين كار تمرين شد.»<ref>مأخذ 2، صص 4 تا 8 و 1.</ref>


<div style="text-align:justify">





نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۹

روزشمار جنگ سال 1361
1361.05.04
نام‌های دیگر چهار مرداد
تاریخ شمسی 1361.05.04
تاریخ میلادی 26 ژوئیه 1982
تاریخ قمری 5 شوال 1402




گزارش- 455

امروز فرمانده عمليات قرارگاه كربلا درباره طرح مانور مرحله پنجم عمليات رمضان به‌نتيجه رسيد. با توجه به اين‌كه در چهار مرحله پيشين در تمامي راه‌كارها عمليات انجام شده‌است و غير از انهدام نيروي دشمن، موفقيتي كسب نشده، نظر فرمانده عمليات به قسمتي از منطقه عملياتي قرارگاه فجر در شمال منطقه عملياتي قرارگاه فتح جلب شده‌است. در اين مرحله مهم‌ترين تلاش عمليات به محور شمالي پاسگاه زيد در حد فاصل دژ مرزي عراق و خاك‌ريزهاي مثلثي شكل دشمن معطوف است تا با گرفتن سر پل، براي عمليات آينده آمادگي وجود داشته باشد.[۱] وسعت منطقه مورد نظر 150 كيلومتر مربع است. طراحي منطقه مرحله پنجم به اين صورت است كه نيروها با يك پيش‌روي 12 كيلومتري از خط خودي در جبهه‌اي به عرض 10 كيلومتر، سه مثلثي اول از حد پاسگاه زيد به شمال را تصرف كنند. در اين طرح پيش‌بيني شده‌است كه براي حفظ مواضع متصرفه با تدابير ويژه‌اي، خاك‌ريزي در دو جناح عمليات احداث شود و خط مقدم نيز با استفاده از مثلثي‌ها و احداث خاك‌ريز از رأس مثلث‌ها به هم‌ديگر، تأمين شود. در طرح مانور پيش‌بيني شده‌است كه قرارگاه فتح با پنج تيپ از سپاه و دو تيپ از ارتش عهده‌دار تلاش اصلي باشد و قرارگاه فجر با تيپ المهدي در شمال، مأموريت انهدام نيرو و تأمين جناح راست فتح را انجام دهد. از آن‌جايي‌كه احداث خاك‌ريز در دو جناح عمليات حياتي‌ترين نقش را در حفظ مواضع متصرفه دارد، مسئوليت احداث اين خاك‌ريزها به دستور فرمانده سپاه به "رضا حبيب‌الهي" مسئول عمليات تيپ امام حسين (ع) ـ كه توانايي‌هاي بسياري در اين مورد دارد ـ واگذار شده‌است. با تدبير حبيب‌الهي، گروه‌هايي از آر.پي.جي. زن و لودر و بولدوزر تشكيل شدند و دو شب پي در پي با شبيه‌سازي منطقه مورد نظر در عقبه منطقه عملياتي، پيش‌روي دسته‌هاي محافظ دستگاه‌هاي مهندسي و احداث هم‌زمان خاك‌ريز تمرين شده‌است. در اين تمرين‌ها وي شماري از نيروهاي جسور و آماده شهادت را انتخاب كرده‌است. چند دسته‌اي مأمور هستند كه به عنوان پيش‌قراول جلو بروند و منطقه خاك‌ريز مورد نظر را هم از سمت دشمن و هم از سوي خودي پاك‌سازي كنند و چند دسته نيز مأمور حفاظت از تيم‌هاي مهندسي‌اند. قرار است هم‌زمان با شروع عمليات، از دو سو كار احداث خاك‌ريز نيز شروع شود.[۲]

گزارش- 456

شهر آبادان امروز نيز همچنان هدف گلوله‌هاي توپخانه ارتش عراق بود كه براثر آن، 2 تن از افراد غير نظامي ساكن اين شهر شهيد و 10 تن ديگر مجروح شدند؛ خساراتي نيز به سه منزل مسكوني وارد آمد.[۳]

گزارش- 457

در ادامه كمك‌هاي كشورهاي عربي منطقه به حكومت عراق، امروز 57 دستگاه تريلر حامل تجهيزات نظامي و مهمات از كويت[۴] و 69 خودرو حامل مهمات سنگين نيز از عربستان وارد عراق شدند.[۵] يك بيمارستان نظامي نيز كه پزشكان مصري و اردني در آن فعاليت دارند، در اطراف شهر بصره مستقر گرديده‌است.[۶] فروش تسليحات از دولت برزيل به صدام، عنوان گزارش بخش خبري راديو امريكا بود. اين گزارش با اشاره به روابط اقتصادي اين دو كشور نوشته‌است كه برزيل به عنوان پنجمين توليدكننده سلاح در جهان، يكي از تأمين‌كنندگان اصلي و قابل اعتماد سلاح‌هاي مورد نياز دولت عراق است. براساس اين گزارش، عراق در 5 سال گذشته معادل يك ميليارد دلار تانك‌هاي سبك تهاجمي، تانك‌هاي خشكي ـ آبي و موشك‌هاي زمين به زمين از برزيل خريده‌است. به گفته راديو امريكا، برزيل عراق را مشتري خوبي براي سلاح‌هاي خود مي‌داند. اين راديو افزود كه سفير كنوني برزيل در بغداد ديپلمات نيست بلكه وي قبلاً رياست ستاد مشترك نيروهاي برزيل را عهده‌دار بوده‌است. [۷]

گزارش- 458

فرماندهان نظامي جمهوري اسلامي ايران نتايج عمليات رمضان را تشريح كردند. "محسن رضايي" فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، "صياد شيرازي" فرمانده نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران و سرهنگ "معيني‌پور" فرمانده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در مصاحبه با خبرنگاران، جزئيات حمله نيروهاي خودي و تلفات و خسارات وارده به دشمن را تشريح كردند. محسن رضايي اهداف ايران را از ورود به خاك عراق چنين برشمرد: تنبيه متجاوز، خارج كردن شهرها و روستاهاي كشورمان از زير برد آتش توپخانه دشمن. همچنين وي وضعيت نيروهاي عراقي را وخيم توصيف كرد. آقاي رضايي در مورد انگيزه ورود نيروهاي ايراني به داخل خاك عراق گفت: «800 كيلومتر از مرزهاي جنوبي و غربي ايران به دليل تجاوزات دشمن و آتش هر روزه ارتش اين كشور، خالي از سكنه‌است و ما ناگزيريم اين امنيت را به هم‌ميهنان مسلمان خود بازگردانيم. علاوه بر اين به لحاظ ضرورت تنبيه متجاوز، بايد نيروي متجاوز درهم شكسته شود تا در آينده هيچ نيروي ديگري هوس تجاوز به انقلاب اسلامي و خاك ما را نداشته باشد.» وي افزود: «در عمليات رمضان ـ كه هنوز هم ادامه دارد ـ خسارات وارده به دشمن در زمينه تجهيزات و ماشين‌آلات نظامي، بيش از خسارات وارده بر دشمن در عمليات بيت‌المقدس بوده‌است ولي تلفات نيروي انساني وارده بر ارتش عراق كم‌تر از آن عمليات بوده‌است.» فرمانده سپاه با وخيم‌ توصيف‌كردن وضعيت ارتش عراق، از افسران عراقي خواست تا خود را به نيروهاي اسلام تسليم كنند. سرهنگ صياد شيرازي نيز آمار دقيق خسارات وارده به نيروهاي دشمن در عمليات رمضان را به طور متوسط شامل 40 درصد توان رزمي آنها اعلام كرد و افزود: «101 تانك دشمن به غنيمت گرفته شده، 650 تانك و نفربر زرهي ارتش عراق منهدم شده و 1159 تن از نيروهاي عراق به اسارت رزمندگان اسلام درآمده‌اند.» وي سپس گفت: «تنها در شب اول اين عمليات در يك منطقه به وسعت 250 كيلومتر مربع در داخل خاك عراق، براساس مدارك مستند و دقيق، تعداد 372 تانك و نفربر و 200 خودروي دشمن توسط رزمندگان اسلام منهدم شده‌است. ما اكنون در جبهه‌اي به طول 150 كيلومتر از جنوبي‌ترين نقطه جبهه تا هورالعظيم با دشمن روبه‌رو هستيم.» سرهنگ صياد شيرازي در مورد وسعت مناطق آزاد شده خاك عراق، گفت: «ما اكنون بيش از 150 كيلومتر مربع از خاك دشمن را در اختيار داريم.» فرمانده نيروي زميني ارتش همچنين به تقليد ارتش عراق از روش اسرائيل در استقرار نيرو، اشاره كرد: «دشمن واحدهاي زرهي خود را در مثلث‌هايي با اضلاع يك كيلومتر مستقر كرده كه ورود به آنها با شيوه‌هاي معمول نظامي دشوار است، اما ما به حول و قوه الهي آن‌ها را نيز درهم خواهيم شكست.» سرهنگ صياد شيرازي دربارة توانايي ايران براي گلوله باران اكثر شهرهاي مرزي عراق گفت: «توپخانه ايران توانايي دارد ظرف چند ساعت با استفاده از توپ‌ها و حجم آتش سنگين خود، بصره را ويران كند، ولي ما حتي هدف‌هاي نظامي نزديك اين شهر را مورد حمله توپخانه قرار نمي‌دهيم تا به هيچ‌عنوان هيچ‌گونه خسارتي به مردم بصره وارد نيايد.» وي افزود: «در عين‌حال آتش توپخانه ما بر پايگاه نظامي شعيبيه در 15 كيلومتري جنوب غربي بصره و پالايشگاه "بانميل" مداماً جريان دارد.» سرهنگ "معيني‌پور" فرمانده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در تشريح اقدامات اين نيرو در جريان عمليا ت رمضان، گفت: «فعاليت نيروي هوايي در عمليات اخير، پشتيباني از نيروهاي سطحي خودي و تأمين پوشش هوايي منطقه عملياتي بوده‌است كه در اين رابطه نيروي هوايي ارتش عراق از رويارويي و درگيري مستقيم با نيروي هوايي جمهوري اسلامي اجتناب مي‌كند.» فرمانده نيروي هوايي در مورد توانايي‌هاي نيروي هوايي كشورمان خاطرنشان كرد: «عمليات اخير خلبانان شجاع نيروي هوايي ايران كه چند روز پيش برفراز بغداد صورت گرفت، يك بار ديگر برتري هوايي جمهوري اسلامي در جنگ را نشان داد. در جريان اين عمليات، خلبانان ما به دشمن ثابت كردند كه مي‌توانند حتي به بغداد رفته و پالايشگاه "الدوره" عراق را با وجود پدافند بسيار قوي عراق ـ كه در خاورميانه حتي در آسيا ممكن است بي‌نظير باشد ـ بمباران كنند و اين درحالي است كه بمباران شهرها و روستاهاي ديگر عراق براي خلبانان ما خيلي ساده‌تر است ولي اخلاق اسلامي به ما اين اجازه را نمي‌دهد.»[۸]

گزارش- 459

امروز غنايم به‌دست آمده در عمليات رمضان مورد بازديد خبرنگاران قرارگرفت. خبرنگار كيهان در اين‌باره گزارش داد: «بيش از 40 دستگاه تانك و نفربر از مجموع 101 تانك و نفربر به غنيمت گرفته‌شده از ارتش صدام در عمليات رمضان، مورد بازديد خبرنگاران خبرگزاري جمهوري اسلامي قرارگرفت. تعداد زيادي از مجموعه غنايم كاملاً سالم و نو هستند و بقيه با اندكي بازسازي هم اينك به تجهيزات يكي از لشكرهاي زرهي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ملحق شده و مورد استفاده قرارگرفته‌است.» به نوشته روزنامه كيهان، در اين ديدار كه در يكي از محورهاي عملياتي جنوب انجام گرفته‌است، چندين ماشين‌آلات سنگين مهندسي نظامي از جمله لودر، جرثقيل و يدك‌كش نيز بازديد شده‌است. فرمانده لشكر زرهي در تشريح خصوصيات اين غنايم گفته‌است: «تعدادي از تانك‌هاي به غنيمت گرفته شده در عمليات رمضان ، از مدرن‌ترين نوع آن است كه جديداً تحويل ارتش عراق شده‌است.» وي افزود: «علاوه بر تانك‌هاي تي‌ـ 45 و تي ـ 55 و تي ـ 62 ارتش عراق، تعدادي تانك مدرن تي ـ 72 نيز در مجموعة غنايم وجود دارد كه در آينده نزديك در صحنه‌هاي نبرد مورد استفاده قرارخواهد گرفت.» كيهان سپس افزود كه در بخش ديگري از منطقه نگه‌داري غنايم، "پي.ام.پي"‌هاي مدل 1 و 2 و 3 نيز بود كه برادران سپاهي آن‌ها را تعمير و راه‌اندازي مي‌كردند و گروهي نيز در حال فراگيري استفاده از غنايم بودند تا آن‌ها را در عمليات آينده به‌كار گيرند. به گفته اين فرمانده لشكر زرهي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، اغلب تانك‌هاي غنيمتي، از تيپ 49 گارد مرزي عراق و لشكرهاي 5 و 6 و 9 ارتش مزدور صدام است كه نوع روسي مجهز به خمپاره‌اندازهاي آن در هيچ يك از عمليات‌هاي قبلي ديده نشده بود و براي نخستين‌بار است كه در غنايم به دست آمده از ارتش عراق ديده مي‌شود.[۹]

گزارش- 460

اهداف سياسي امريكا در ايجاد مناقشه بين ايران و كشورهاي حاشيه خليج فارس و تأثير پيروزي عراق در جنگ بر امنيت اين منطقه، موضوعات اصلي سخنراني رئيس‌جمهور(آيت‌الله خامنه‌اي)در جمع عده‌اي از فرماندهان آموزش نيروي زميني ارتش بود كه گزيده‌هايي از آن نقل مي‌شود: «امريكا با ترساندن كشورهاي منطقه از پيروزي‌هاي جمهوري اسلامي، ابتدا قصد دارد تا در دوستي بين كشورهاي حاشيه خليج فارس اخلال‌كند و از سوي ديگر، حضور نظامي خود را در منطقه افزايش دهد. امريكا همچنين وانمود مي‌كند كه پيروزي‌هاي رزمندگان اسلام خطري براي منافع كشورهاي منطقه به حساب مي‌آيد! پيروزي ايران در جنگ نه تنها خطري براي كشورهاي منطقه نيست بلكه با قطع پاي ابرقدرت‌ها از اين منطقه، به نفع امنيت و استقلال كشورهاي حاشيه خليج فارس است.» هرگونه پيروزي عراق در جنگ مي‌توانست امنيت منطقه را به خطر اندازد، چرا كه عراق با تجاوز خود به ايران علناً نشان داد كه سياست توسعه ارضي، كشورگشايي و نفوذ در منطقه را درپيش گرفته‌است. امنيت منطقه خليج فارس را بايد كشورهاي خود منطقه تأمين كنند، نه كشورهاي ديگر.[۱۰] آقاي هاشمي رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي نيز در سخناني در جمع شماري از ارتشيان، گفت كه ايران به دليل رأفت و رحمت اسلامي، امكانات موجود خود را براي گلوله‌باران شهرهاي عراق به كار نمي‌گيرد: «ما اگر مي‌خواستيم مثل ارتش عراق بجنگيم، خيلي امكانات داريم كه استفاده نمي‌كنيم؛ ما مي‌توانيم به جاي فرستادن هواپيما، با گلوله توپ‌هاي 155 ميلي‌متري خود ـ كه روزانه تعداد زيادي از آن در داخل كشورمان توليد مي‌شود ـ بصره را هدف قرار دهيم، ولي اين كار را نمي‌كنيم در حالي كه ما اگر اين كار را بكنيم، مردم يك شهر پانصد، ششصد هزار نفري آواره مي‌شوند و عراق كشوري نيست كه بتواند اين همه آواره را تحمل كند و از لحاظ اقتصادي خرد مي‌شود.» وي افزود: «جمهوري اسلامي در جواب اين همه بمباران مناطق مسكوني كشورمان توسط ارتش عراق، فقط دستور داد كه هواپيماهاي ايراني پالايشگاه بغداد را مورد هدف قرار دهند تا مردم بغداد بفهمند كه ما مي‌توانيم بياييم و بغداد را بزنيم ولي به دلايل رأفت و رحمت اسلامي اين كار را نمي‌كنيم.»[۱۱]

گزارش- 461

ميرحسين موسوي نخست‌وزير، در پاسخ به ادعاي خبرگزاري‌ها مبني بر پذيرش قرارداد 1975 الجزاير به عنوان مبنايي براي خاتمه دادن به جنگ، گفت: «ما بارها اعلام كرده‌ايم كه نيروهاي عراق بايد به نقاط قبل از آغاز درگيري‌ها برگردند. صدام بارها قراراداد 1975 الجزاير را ملغي اعلام كرده‌است و ما در اين زمينه موضعي نگرفته‌ايم.» ايشان در مورد تلاش دولت الجزاير براي خاتمه دادن به جنگ گفت: «ايران از هر كوششي براي تحقق شرايط اعلام شده خود در مورد پايان جنگ استقبال مي‌كند.»[۱۲]

گزارش- 462

"سعدون حمادي" وزير امورخارجه عراق، تغيير موضع ايران در مورد جنگ را رد كرده‌است. خبرگزاري فرانسه در اين‌باره از بغداد گزارش داد كه سعدون حمادي گفته‌است هيچ تغيير مهمي در موضع ايران كه منجر به پايان دادن جنگ بين دو كشور شود، مشاهده نكرده‌است. حمادي افزوده‌است كه با اظهارات ضد و نقيض رهبران ايران، تشريح موضع ايران بسيار دشوار است. با اين حال وي معتقد است كه موضع ايران در خصوص جنگ تغيير عمده‌اي نكرده‌است. حمادي درباره پيشنهاد ميانجي‌گري الجزاير براي پايان دادن به جنگ، گفته‌است: «عراق از تمامي تلاش‌هاي صادقانه براي ميانجي‌گري ـ صرف‌نظر از اين‌كه ميانجي‌گري از كجا صورت مي‌گيرد ـ استقبال مي‌كند.» وي سپس افزوده‌است كه: «پس از برقراري آتش‌بس و پايان مخاصمات‌، عراق آماده خواهد بود مذاكرات مربوط به حاكميت بر شط‌العرب [اروند رود] ، عدم مداخله در امور داخلي و روابط حسن هم‌جواري بين دو كشور را آغاز كند.» حمادي با اشاره به اين‌كه عراق قطع‌نامه 12 ژوئيه شوراي امنيت سازمان ملل را پذيرفته، گله كرده‌است: «عراق با پذيرش اين قطع نامه از خاك ايران بيرون رفته‌است، با اين حال ايران حمله خود به خاك عراق را در 13 ژوئيه آغاز كرده‌است.» وي در پايان سخنان خود، دو كشور عربي سوريه و ليبي را به دليل حمايت آنها از ايران، محكوم كرده‌است و از عدم تلاش كافي ديگر دولت‌هاي عربي براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق انتقاده كرده‌است.[۱۳]

گزارش- 463

به گزارش راديو ابوظبي، "حسني مبارك" رئيس‌جمهور مصر، امروز بار ديگر با غيرمسئولانه خواندن اقدام ايران در ورود به خاك عراق، حمايت خود را از دولت عراق در جنگ عليه ايران اعلام كرد. وي افزود: «جهانيان نبايد در قبال اقدامات اخير ايران در ورود به خاك عراق بي‌تفاوت باشند.»[۱۴] همچنين به گفته راديو بغداد، معاون رئيس‌جمهوري اندونزي با غيرقابل توصيف كردن ورود نيروهاي ايران به خاك عراق، از حكومت صدام در جنگ عليه ايران جانب‌داري كرده‌است. وي از اقدامات عراق براي حل و فصل مسالمت‌آميز اختلافات با ايران ستايش كرد.[۱۵]

گزارش- 464

روزنامه‌هاي امروز كويت در واكنش به سفر ديروز ولي‌عهد عربستان سعودي، به دمشق و بغداد از آن به عنوان "ايجاد صلح بين دمشق و بغداد" ياد كردند. روزنامه "السياسه" در اين‌باره نوشت: «اميد است ولي‌عهد سعودي قبل از انجام مأموريت خود ـ كه صلح ميان دمشق و بغداد است ـ به كشور خود برنگردد تا دشمنان عرب بدانند كه كشورهاي عربي هرگز در زمان سختي همديگر را تنها نخواهند گذاشت.» روزنامه "الراي‌العام" نيز در سرمقاله خود با اشاره به اين سفر و خبر ميانجي‌گري الجزاير بين ايران و عراق، نوشت: «اگر ايران در اين مورد نيز سرسختي نشان‌دهد، چگونه مي‌تواند ديگران را وادار به تسليم كند.» اين روزنامه همچنين تأكيد ايران بر مبارزه با اسرائيل را "ادعايي توخالي" توصيف كرد.[۱۶]

گزارش- 465

روزنامه انگليسي "تايمز مالي" در واكنش به هشدار ديروز امام خميني به كشورهاي منطقه كه در جنگ از عراق حمايت مي‌كنند، در مقاله‌اي با عنوان خميني به كشورهاي حامي عراق در منطقه، هشدار مي‌دهد نوشته‌است: «آيت‌الله خميني حمايت از عراق را يك جنايت و خيانت به اسلام خواند و گفت اگر حاميان عراق رفتار خود را تغيير ندهند، حكم اسلام در مورد آنها به اجرا گذاشته خواهد شد. با اين حال، آيت‌الله خميني تأكيد كرده‌است كه ايران هيچ‌گونه ادعاي ارضي به همسايگان خود ندارد و خواستار هم‌زيستي مسالمت‌آميز با آنان است.» تايمز مالي در تشريح بيانات امام خميني آورده‌است اين سخنان شديدترين هشداري است كه آيت‌الله خميني تاكنون در مورد حاميان عراق در منطقه، به عمل آورده‌است. اين گزارش با اشاره به هشدارهاي مشابه رئيس‌جمهوري ايران و ديگر مقام‌هاي عالي‌رتبه كشور در هفته گذشته، نوشته‌است كه ديپلمات‌هاي كويت اهميت خاصي براي اين سخنان آيت‌الله خميني قائل شده‌اند، زيرا وي منعكس‌كننده نهايي همه نظارت و تصميم‌هاي ايران است. اين نشريه سپس با توجه به كمك 24 ميليارد دلاري كشورهاي عربي منطقه به عراق، به واكنش ايران در اين‌باره اشاره كرده‌است: «از آغاز جنگ تاكنون دولت ايران به عنوان هشدار، كويت را به عنوان يكي از حاميان اصلي عراق سه بار مورد حمله قرار داده‌است.» تايمز مالي در پايان افزوده‌است: «جريان حمل كالا از كويت به عراق طي هفته گذشته از 12 هزار تن در روز به 7 هزار تن كاهش يافته‌است.»[۱۷] مجله امريكايي "نيوزويك" نيز با توجه به حمله اخير ايران و كمك‌هاي كشورهاي عربي منطقه به صدام حسين، نوشته‌است: «شيخ نشين‌هاي محافظه‌كار عرب از تصور شكست عراق هراسناك‌اند. ايران از كمك مالي 22 ميليارد دلاري عربستان و كويت به عراق خشمگين است و اخيراً فرستاده ايران با سفر به امارات عربي متحده، به كشورهاي عربي در مورد ادامه كمك به عراق هشدار داد و به نظر مي‌رسد كه كشورهاي عربي توصيه ايران را بسيار جدي گرفته‌اند.» [۱۸] نيوزويك با اشاره به ترس ملك فهد از گسترش بنيادگرايي اسلامي، به نقل از يك ديپلمات غربي مقيم خليج فارس نوشت: «اين ترس علاوه بر يك نگراني، يك تشويش عميق و ريشه‌دار نيز براي فهد به شمار مي‌رود. فهد پس از حمله ايران به خاك عراق، از سران كشورهاي عربي براي شركت در يك اجلاس سران دعوت به عمل آورد.»[۱۹]

گزارش- 466

انتقال قدرت در ميدان نبرد از عراق به ايران، حمله اسرائيل به لبنان و ارتباط آن با جنگ ايران و عراق، هم‌سويي صدام، امريكا و اسرائيل و اجراي اصلاحات داخلي در عراق به دستور حاكمان اين كشور بعد از پيروزي ايران در عمليات بيت‌المقدس، اهم مطالب مقاله مجله لبناني "الشراع" است: «در جريان اوج‌گيري نبرد ميان ايران و عراق در هفته اخير، دو مسئله مهم آشكار شد: اول اين‌كه عراق كه آغازگر جنگ بود، امروز در موضع دفاعي قرارگرفته و به هر قيمت خواهان خاتمه جنگ است، دوم اين‌كه رژيم عراق با مسكوت گذاردن تمام شعارهاي خود از جمله شعار "قادسيه صدام" ، شعار دفاع را مطرح نموده و به پي‌آمدهاي حاصله از جنگ در ميدان‌هاي نبرد اعتراف مي‌كند.» الشراع يكي از عوامل مؤثر در تغيير سياست عراق را تغيير تدريجي موازنه قدرت به نفع ايران، دانسته‌است.[۲۰] الشراع دليل اصلي ورود نيروهاي ايران به خاك عراق را حمله اسرائيل به لبنان اعلام كرده‌است: «ايران پس از آن حمله [حمله اسرائيل به لبنان] درصدد كمك به مردم لبنان برآمد و چون عراق به درخواست ايران براي عبور از عراق و ورود به لبنان جواب مثبت نداد و تركيه نيز تحت تأثير پيمان ناتو از پرواز هواپيماهاي ايراني حامل نيروي نظامي به لبنان خودداري نمود، ايران خود دست به حمله به عراق براي بازكردن راه ورود به جنگ با اسرائيل نمود. بنابراين عمليات ايران در خاك عراق طوري به وقوع پيوست تا در چارچوب واقعي جنگ با اسرائيل قرار گيرد.» به نوشته اين مجله: «هم‌چنان‌كه جنگ لبنان محرك اصلي انتقال انقلاب اسلامي ايران از حالت دفاعي به حالت تهاجمي شد، نبرد خرمشهر نيز انگيزه اصلي حمله اسرائيل به لبنان بود.»[۲۱] الشراع سپس با هم‌سو خواندن بقاي صدام در عراق با منافع امريكا و اسرائيل، نوشته‌است: «پس از حمله ايران به خرمشهر و آزادسازي آن، مشخصاً منافع امريكا و اسرائيل و بقاي صدام در مخاطره قرارگرفت و اسرائيل با هم‌دستي امريكا به منظور حفاظت از منافع خود و تلاش براي بقاي صدام، به لبنان حمله نمود.» در اين مقاله همچنين به نقل از "برژنف" آمده‌است: «جنگ لبنان ، صدام را از سقوط نجات داد.»[۲۲] الشراع با ضعيف توصيف كردن وضعيت كنوني حكومت عراق، تلاش‌هاي متعددي كه اين حكومت پس از شكست در خرمشهر براي كاهش نارضايتي مردم و تسلط بر اوضاع داخلي انجام داده، بر شمرده‌است، از جمله: 1- اقدام به ترميم شوراي فرماندهي انقلاب عراق و وارد ساختن چهره‌هاي مذهبي در آن. 2- اعلام عقب‌نشيني از خاك ايران و ادعاي صلح طلبي. 3- اعلام عفو عمومي در مناطق كردنشين براي جلب نظر كردهاي مخالف. 4- آزادي زندانيان سياسي از جمله كمونيست‌ها و سوسياليست‌ها براي نشان دادن وجود دمكراسي. 5- اجازه بازگشت دادن به رانده‌شدگان از عراق. در پايان اين مقاله آمده‌است: «همه اين اقدامات فريب‌كارانه و تلاش‌هاي رژيم عراق پس از عمليات آزادسازي خرمشهر از سوي ايران، به‌خاطر كاهش نارضايتي‌هاي داخلي و محاصره بصره و نتايج احتمالي جنگ، انجام گرفته شده‌است.»[۲۳]

گزارش- 467

با مين‌گذاري عوامل ضدانقلاب در اطراف كامياران و سنندج، 2 خودرو متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در حال گذر از اين منطقه روي مين رفتند كه براثر انفجار مين‌ها،[۲۴] 6 تن از برادران پاسدار و بسيجي شهيد و دو تن ديگر زخمي شدند.[۲۵]

گزارش- 468

در ادامه مقابله با عوامل ناامني در شهرها، نيروهاي كميته انقلاب اسلامي در چندين عمليات موفق شدند با كشف چهار خانه تيمي سازمان مجاهدين خلق، علاوه بر به هلاكت رساندن 6 تن از عوامل آنان در تهران و اهواز، 5 تن ديگر از اعضاي فعال اين سازمان را نيز دست‌گير كنند.[۲۶] سخن‌گوي روابط عمومي كميته انقلاب اسلامي مركز خوزستان در ادامة اين خبر افزود كه در اين عمليات‌ها، تعداد عمده‌اي اسلحه، مقادير فراواني مهمات و مواد منفجره، و همچنين تعدادي اسناد درون‌سازماني به دست آمده‌است.[۲۷]

گزارش- 469

امروز نيز 15 تن ديگر از مسلمانان عراقي از مرزهاي غربي وارد كشور شدند و تقاضاي پناهندگي كردند. اغلب اين افراد اهل بغداد و سليمانيه هستند و در بين آنان چند تحصيل‌كرده از قبيل پزشك، مهندس، دانشجو و يك پرستار مشاهده مي‌شود.[۲۸]

گزارش- 470

شوراي عالي بازسازي و نوسازي مناطق جنگ‌زده امروز در اطلاعيه‌اي اعلام كرد كه بازسازي و نوسازي شهرستان قصرشيرين به استان آذربايجان شرقي واگذار شده‌است.[۲۹]

 ضميمه گزارش شماره 455 در تشريح طراحي و اقدامات اوليه براي به دست آوردن آمادگي لازم براي احداث خاك‌ريز، "محسن رخصت‌طلب" راوي قرارگاه فتح، در مصاحبه‌اي گفت: «در مرحله پنجم عمليات رمضان نيروهاي خودي عمليات را به اين صورت طراحي كردند كه با يك پيش‌روي حدوداً 12 كيلومتري پاسگاه زيد را تصرف كنند و نيروهاي خودي با تسلط بر مثلثي‌هاي معروف عراق، هم در پشتيباني جبهه مواضع مستحكمي را به دست آورند و هم امكان پيش‌روي بعدي را فراهم سازند. در اين طرح به لحاظ نبود نيروي زرهي، درنظر گرفته شده بود كه نيروهاي پيادة خودي در جناحين خود به يك مانع عمده تكيه داشته باشند كه در صورت پيش‌روي و تصرف مناطق مورد نظر، امكان پدافند از دو سمت عمليات مقدور باشد و چون منطقه عملياتي فاقد عوارض طبيعي بود، قرار بر اين شد كه حمله شبانه صورت بگيرد و با زدن خاك‌ريز در همان شب، جناحين عمليات را حفظ كنند. براي اين منظور، دو خاك‌ريز به موازات هم طراحي شد كه 10 كيلومتر طول خاك‌ريزها بود و فاصله آنها از هم در حدود 15 كيلومتر كه نيروهاي عمل‌كننده پس از پيش‌روي مي‌بايست در داخل اين محدوده محصور شده از جلو با تكيه بر مثلثي‌ها و در جناحين بر خاك‌ريزهاي احداث شده، پدافند نمايند. با توجه به كار عظيم مهندسي كه مي‌بايست در ناحيه بسيار محدود و حساس احداث مي‌شد، توجه قرارگاه مركزي (كربلا) و شخص برادر محسن رضايي معطوف به توان مهندسي يگان‌هاي فتح و مخصوصاً تيپ امام حسين(ع) با تكيه بر توانايي فردي "حاج‌رضا حبيب‌الهي" بود. حاج رضا حبيب‌الهي بعد از اين‌كه به مسائل توجيه شد، براي اجراي مأموريت، در اولين گام چند دسته از نيروهاي رزمنده كاملاً داوطلب شهادت انتخاب كرد؛ دستگاه‌هاي مهندسي از قبيل لودر و بولدوزر را تحويل گرفت و راننده آن‌ها را از ميان افراد داوطلب شهادت و آماده‌ترين آن‌ها برگزيد. وي يك برنامه ثمربخش را طراحي و آموزش نيرو را به صورت عملي آغاز كرد. در پايان آموزش، نيروها مهارت لازم را به‌دست آورده و به راحتي كارهايي را كه قرار بود در شب عمليات انجام دهند، تمرين كرده و ياد گرفته بودند؛ يعني نيروها مي‌دانستند كه يك خاك‌ريزي كه حداقل سه تا چهار متر ارتفاع دارد، در چه شرايطي زده خواهد شد و لودرها چند بار بايد بيل خود را پر كنند و بياورند تا اين ارتفاع خاك‌ريز تأمين شود؛ در زماني كه منطقه در دود و آتش عراق بوده و تاريكي محض تمامي منطقه را مي‌پوشاند و ديد كاملاً كور است، چند دستگاه، چند ساعت و با چه سرعتي بايد كار بكنند تا اين ده كيلومتر خاك‌ريز احداث شود. قرارگاه هم با آگاهي از حركت كند كار و سنگيني لودرها مي‌دانست كه نمي‌شود منتظر پيش‌روي كامل نيروها شد تا پس از پيش‌روي آن‌ها كار مهندسي را شروع كرد، زيرا وقت‌گير است و ناچار به روشني هوا خواهند خورد، بنابراين در طراحي خود كاري نو، بديع و متهورانه‌اي را در نظر گرفت، بدين صورت كه تعدادي از دستگاه‌هاي مهندسي (لودر و بولدوزر) را به همراه عده‌اي از نيروهاي پياده كه كار اصلي‌شان حفاظت از اين دستگاه‌ها بود، قبل از پيش‌روي نيروها از دو جناح چپ و راست به مواضع دشمن فرستاده تا نزديكي مثلثي‌ها كه اهداف اصلي عمليات بود پيش‌روي كرده و از آن‌جا به موازات هم بدون توجه به پيش‌روي نيروهاي خودي از عمق خاك دشمن به طرف خط خودي شروع به زدن خاك‌ريز كنند و اين خاك‌ريزها را از طرف دشمن به سمت مواضع خودي ادامه دهند. همچنين قرار شد تعدادي راننده بولدوزر و لودر همراه اين افراد به جلو بروند كه در صورت جراحت يا شهادت راننده‌هاي اصلي و يا در صورت دسترسي به دستگاه‌هاي مهندسي دشمن، آن‌ها را نيز به كار گيرند. تمامي اين كارها، نيروهاي آمادة شهادت، نترس و با دل و جرأت مي‌خواست كه به دور از ترس و واهمه و هرگونه پشتيباني ... با چند قبضه كلاش و آر.پي.جي. به عمق مواضع دشمن نفوذ كرده و زير آتش و در ميان هياهوي نبرد، خاك‌ريزهاي مورد نظر را احداث كنند. اين نيروها همچنين توجيه شده بودند كه بايد بدون توجه به روند عمليات و پيش‌روي نيروها، كار خود را انجام دهند و اگر نيروهاي رزمنده نيز به آن‌ها نرسيدند، نبايد كار را تعطيل كنند، همچنين قرار بود هم‌زمان با شروع عمليات، از طرف مواضع خودي نيز كار احداث خاك‌ريزها به طرف مواضع دشمن شروع شود تا ان‌شاءالله قبل از طلوع آفتاب خاك‌ريزها از جلو و عقب در هر دو طرف به هم برسند و نيروها در داخل اين خاك‌ريزها پدافند كنند. يكي از كارهاي بسيار مهم در احداث خاك‌ريز، نقش دقيق و حساس راهنماها بود كه مي‌بايست دستگاه‌ها را درست در مسير مورد نظر هدايت مي‌كردند. اين افراد مأموريت داشتند در روي زمين با گفتن گرا مسير خاك‌ريز را مشخص كرده و اين كار را به دفعات تكرار كنند تا كليه خاك‌ريزهاي احداث شده در يك مسير قرار گيرند. حساسيت اين كار غير از دقت فوق‌العاده‌اي كه در شب لازمه چنين عملي است، بود؛ بايد در زير آتش شديد دشمن و در شرايط بسيار حاد و دشوار، عمليات را انجام مي‌دادند. گذشته از اين، هدايت و هماهنگ كردن ماشين‌هاي مهندسي بزرگ كه به راحتي در ديد دشمن قرار داشتند، كار بسيار مشكلي بود، زيرا در زماني كه آتش دشمن به طور مداوم روي اين دستگاه‌ها كار مي‌كند و انواع گلوله‌ها، خمپاره‌ها و تيربارها هر جنبنده‌اي را هدف مي‌گرفت، هماهنگ كردن چندين دستگاه مهندسي بعيد نشان مي‌دهد. حبيب‌الهي به راهنماها توضيح داده بود كه در شب تاريكي كه دشمن هوشيارانه آتش مي‌كند و منطقه پر از دشمن است، هدايت راننده‌هاي لودر و بولدوزر سخت است. آنان در بحبوحة عمليات ـ كه هر جنبنده‌اي از انجام امور عادي عاجز است ـ بايد با آن ماشين‌هاي عظيم‌الجثه در دل دشمن كار كنند. ممكن است راننده براي دوري از تير مستقيم تيربارها و ... مقداري عقب‌تر بيايد و يا به چپ و راست متمايل شود ولي بايد دقت داشت راننده‌ها را به هر صورتي كه شده در يك خط قرار داد تا طبق گراي تعيين شده كار خاك‌ريز پيش برود. چندين شبانه‌روز روي اين كار تمرين شد.»[۳۰]



منابع و مآخذ روزشمار 1361/05/04

  1. سند شماره 016453 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دستور جزء به جزء شماره 5، قرارگاه عملياتي فتح، 4/5/1361، صص 1 و 2.
  2. سند شماره 016453 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دستور جزء به جزء شماره 5، قرارگاه عملياتي فتح، 4/5/1361، صص 1 و 2.
  3. روزنامه جمهوري اسلامي، 4/5/1361، ص 2، به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي مركز آبادان.
  4. سند شماره 016492 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 130 ـ 114ـ فرماندهي اطلاعات، 6/5/1361، ص 13؛ و: سند شماره 016510 مركز تحقيقات و مطالعات جنگ : گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 131 ـ 116، فرماندهي اطلاعات، 7/5/1361، ص9.
  5. سند شماره 20957 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: محسن رخصت‌طلب، راوي قرارگاه فتح، عمليات رمضان، نوار شمارة 31582، صص 11 تا 15.
  6. سند شماره 016589 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 561، قرارگاه كربلا (ركن 2)، 13/ 5/ 1361، ص 3.
  7. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 129، 5/5/1361، ص 23، راديو امريكا، 4/5/1361، به نقل از روزنامه "ميامي هرالد".
  8. مأخذ 3، سرويس شهرستان، به نقل از فرمانده نيروي هوايي؛ و: روزنامه كيهان، 5/5/13641، ص 2، قرارگاه كربلا، به نقل از فرماندهان سپاه و نيروي زميني ارتش .
  9. سند شماره 016492 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 130 ـ 114ـ فرماندهي اطلاعات، 6/5/1361، ص 13؛ و: سند شماره 016510 مركز تحقيقات و مطالعات جنگ : گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 131 ـ 116، فرماندهي اطلاعات، 7/5/1361، ص9.
  10. مأخذ 8 قسمت دوم، ص 18، به نقل از رئيس‌جمهور ايران.
  11. مأخذ 8 قسمت دوم، ص19.
  12. روزنامه جمهوري اسلامي، 5/5/1361، ص 12، به گزارش خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  13. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 4/5/1361، واحد مركزي خبر به نقل از خبرگزاري فرانسه از بغداد، 4/5/1361، ص18.
  14. مأخذ 7، ص 31، بخش راديو عربي ابوظبي، 4/5/1361، به نقل از حسني مبارك.
  15. ند شماره 20957 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: محسن رخصت‌طلب، راوي قرارگاه فتح، عمليات رمضان، نوار شمارة 31582، صص 11 تا 15.
  16. مأخذ 7، ص4، كويت ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي ، 4/5/1361، به نقل از مطبوعات كويت.
  17. مأخذ 7 ص 3، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از نشريه تايمز مالي، 4/5/1361.
  18. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 4/5/1361، واحد مركزي خبر به نقل از خبرگزاري فرانسه از بغداد، 4/5/1361، ص18.
  19. مأخذ 8 قسمت دوم، ص19.
  20. اداراه كل مطبوعات و رسانه‌هاي خارجي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، "بررسي مطبوعات جهان"، نشريه شماره 2229 ـ 7/6/1361، ص 37، از مجله "الشراع"، چاپ بيروت، 4/5/1361.
  21. پيشين، ص 39.
  22. مأخذ 20، ص 38.
  23. مأخذ 20، ص 40.
  24. سند شماره 64908 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ 4/5/1361.
  25. سند شماره 64938 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سپاه پاسداران مركز، به سپاه پاسداران منطقه 7، 5/5/1361.
  26. روزنامه صبح آزادگان، 4/5/1361، صص 11 و 12.
  27. مأخذ 3، ص 9، به نقل از سخن‌گوي روابط عمومي كميته مركزي انقلاب اسلامي.
  28. پيشين، ص28.
  29. روزنامه كيهان 4/5/1361، ص 15.
  30. مأخذ 2، صص 4 تا 8 و 1.