1363.05.25

روزشمار جنگ سال 1363 1363.05.25
نام‌های دیگر	بیست و پنج مرداد
تاریخ شمسی	1363.05.25
تاریخ میلادی	16 اوت 1984
تاریخ قمری	18 ذیقعده 1404

1359.05.25

1360.05.25

1361.05.25

1362.05.25

1364.05.25

1365.05.25

1366.05.25

گزارش- 1

1. اجرای عملیات گسترده سالیانه ایران که مباحث مربوط به آن پس از عملیات خیبر آغاز شده با ابهامات و مشکلاتی مواجه گردیده است. حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی در یادداشتهای امروز خود دراینباره آورده است: «آقای صیاد شیرازی آمد و راجع به عملیات مطالبی گفت؛ با سپاه تفاهم ندارند. نگرانم که اگر طرح صیاد اجرا شود، سپاه همراهی مؤثر نکند و اگر طرح سپاه را به اجرا بگذاریم، ارتش همکاری خوبی نکند. در عملیات هر دو نیاز به یکدیگر دارند و وفادار هستند، اما تصمیمات بخشی هم بیاثر نیست و امروز این دوگانگی مشکل نیروهای نظامی ما است.»

گزارش- 2

2. امروز ضمن آغاز عملیات فتح١ با هدف پاکسازی محور مهاباد - پیرانشهر (منطقه جانداران - سرشاخان)،* در اقدامی دیگر تعدادی از روستاهای استان کردستان نیز پاکسازی شد. درهمینحال، درگیری‏های متقابل بین عناصر مسلح غیرقانونی و نیروهای خودی در برخی مناطق بحرانی غرب کشور همچنان ادامه دارد. به گزارش فرماندهی سپاه ناحیه کردستان، نیروهای خودی در پایگاه سنندج بدون درگیری روستاهای سوسواریان، بزه‏نه، عسگران، چناره میر، نیجان بالا و پایین، کیلیک، چنو، دره‏کوله، وصی پایین و بالا، درویشان، خانقاه و نیز ارتفاعات لوله‏سر، گزنه و چناره را از وجود عناصر ضدانقلاب پاکسازی کردند. امروز همچنین ٨ تن از نیروهای خودی در محور پیرانشهر - سردشت، در کمین گروهی از افراد مسلح غیرقانونی گرفتار شدند و همگی به شهادت رسیدند. در حادثه دیگری ٢٠ نفر از اعضای حزب دمکرات وارد شهر سقز شده و با شلیک چند گلوله آر.پی.جی، ساختمان مخابرات این شهر را هدف قرار دادند. مهاجمان بهدنبال واکنش نیروهای خودی متواری شدند. در مهاباد نیز حدود ٥٠ نفر از چتههای حزب دمکرات با ورود به روستای درویشان ضمن ضربوشتم یکی از اهالی روستا، یک پدر و دختر را به جرم همکاری با جمهوری اسلامی به گروگان بردند. پس از خروج این عده، گروهی از اعضای حزب کومه‏له نیز به این روستا آمده «و بعد از صرف شام و گرفتن یارمتی، روستائیان را تهدید کردند که اگر با دولت و پایگاه همکاری کنند به قتل خواهند رسید و آنها را تهدید کردند که نباید به پایگاه تراکتور بدهند.» در اقدام مشابه دیگری عده‏‏ای از اعضای کومه‏له به روستای حماملار (اطراف ارومیه) وارد شده و ٣ نفر از اهالی این روستا را با خود بردند. در روستای بالو (اطراف ارومیه) نیز تعدادی از اعضای حزب دمکرات پس از جمع‏آوری یارمتی ٣ تن از اهالی را دستگیر کرده و با خود بردند.

گزارش- 3

3. همزمان با دیدار رئیس کمیسیون روابط خارجی مجلس شورای اسلامی با وزیر امور خارجه تونس، عضو کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا وارد بغداد شد. امروز احمد عزیزی رئیس کمیسیون روابط خارجی مجلس شورای اسلامی، که سرگرم دیدار از تونس می‏باشد، با الباجی قائد السیسی وزیر امور خارجه این کشور، دیدار و گفت‏وگو کرد. رادیو قطر به نقل از منابع وزارت امور خارجه تونس گزارش داد: «در این ملاقات گفت‏وگوهایی پیرامون اوضاع منطقه خلیج [فارس] و جنگ عراق و ایران به عمل آمده است.» درهمینحال، استفان مولارز عضو کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا نیز امروز برای دیدار و مذاکره با مقامات عراقی وارد بغداد شد. سفر این مقام امریکایی به عراق درحالی انجام می‏گیرد که روابط رسمی دو کشور قطع است. گفته می‏شود مولارز در این سفر تلاش خواهد کرد راه‏های خروج عراق از بن‏بست جنگ خلیج‏فارس را بررسی کند.

گزارش- 4

4. پس از آنکه دولت لبنان حدود یک ‏ماه پیش رسماً تجدید روابط این کشور با ایران را اعلام کرد،** امروز سرپرست سفارت ایران در لبنان برای بازگشایی این سفارتخانه وارد بیروت شد و مورد استقبال قرار گرفت. به نوشته مطبوعات داخلی، از محمد نورانی سرپرست سفارت ایران در بیروت، هنگام ورود «استقبال گرم و پرشور» به عمل آمد. روزنامه کیهان دراینباره نوشته است: «در سالن تشریفات فرودگاه بیروت که با تصاویری از امام خمینی و امام موسی صدر تزئین یافته بود، مدیر بخش تشریفات وزارت خارجه لبنان و هیئت‏هایی ازسوی مسلمانان و تجمع علمای مسلمین و دیگر محافل اسلامی از دیپلمات ایرانی استقبال کردند. در خارج از محوطه و در سرتاسر جاده فرودگاه بیروت انبوه زیادی از مردم مسلمان و طرفدار جمهوری اسلامی ایران گرد آمده بودند و پیشاهنگان و دانش‏آموزان مدارس اسلامی نیز با گرمی و با سردادن نداهای الله‏اکبر و لااله‏الاالله و شعارهای ضد صهیونیستی و امپریالیستی و خواندن سرودهای مذهبی و انقلابی از مسئول سفارت جمهوری اسلامی استقبال نمودند. علاوه‏براین، در طول جاده فرودگاه و همچنین بر روی اتومبیل‏ها و در و دیوارهای اطراف، تصاویر بزرگ امام خمینی، امام موسی صدر و شعارهای اسلامی به چشم می‏خورد و پلاکاردهایی نیز دیده می‏شد که حاکیاز ابراز شادمانی مردم و محافل اسلامی در بازگشت روابط میان ایران اسلامی و لبنان بود.» گفتنی است سرپرست سفارت جمهوری اسلامی ایران در بیروت پس از رسیدن به ساختمان سفارت در سخنانی برای جمعیت استقبال‏کننده ضمن تأکید بر وحدت شیعه و سنی گفت: «این حرکت عظیم برای عظمت اسلام و امام است و انشاءالله به‏زودی ایثارگران پرتوان اسلام فلسطین اشغالی و قدس شریف را از لوث وجود صهیونیست‏ها پاکسازی خواهند نمود.»

گزارش- 5

5. ندادن رأی اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی به پنج تن از اعضای کابینه میرحسین موسوی در محافل خبری و رسانه‏های ارتباط جهان بازتاب گسترده‏ای داشته است. خبرگزاری جمهوری اسلامی با بررسی مطبوعات امروز فرانسه در گزارشی آورده است: «به نوشته مطبوعات پاریس، علی‏رغم تمایل حجت‏الاسلام رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، مبنیبر ضرورت حفظ وزراء و جلوگیری از ایجاد یک خلأ سیاسی و نیز علی‏رغم تأکید امام خمینی بر ضرورت حفظ وحدت کلیه نیروهای سیاسی، نمایندگان مجلس به تمامی وزرای معرفیشده رأی اعتماد ندادند. بااینحال، رأی‏گیری سه‏شنبه در مجلس به‏عنوان یک "رأی تنبیهی" نسبت به برخی وزرای مسئول تلقی می‏شود و نه ناشیاز یک اعتراض عمیق نسبت به سیاست دولت. همچنین به نوشته روزنامه‏های پاریس ... باوجودی‏ که عدم رأی اعتماد مجلس به وزیر دفاع ممکن است در خارج از کشور بسیار چشمگیر جلوه‏گر شود، اما برکناری وی نباید هیچ‏گونه تأثیری بر روال جنگ ایران و عراق بگذارد. همچنین رأی‏گیری فوق به‏منزله یک رأی تنبیهی و هشداردهنده علیه گرایش محافظه‏کار تلقی می‏شود که برخی از چهره‏های مهم آن در انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی برکنار شدند. مطبوعات پاریس نتیجه می‏گیرند که حالت تعادلی که تاکنون بین گرایش‏های مختلف سیاسی در ایران برقرار بود اینک برهم خورده است و پیامدهای این وضع تازه قطعاً قابل ارزیابی نیست.» رادیو بی‏بی‏سی نیز در تفسیری درمورد ندادن رأی اعتماد به پنج وزیر دولت موسوی، پس از ذکر برخی از مشکلات دولت، به نقل از روزنامه گاردین گفت: «دیپلمات‏های مقیم تهران می‏گویند که اگر حجت‏الاسلام رفسنجانی رئیس مجلس از دولت حمایت نکرده بود و درمورد اثرات احتمالی تصمیم مجلس در جنگ ایران و عراق هشدار نداده بود، عواقب تصمیم مجلس برای حسین موسوی احتمالاً از این هم بدتر می‏بود.» رادیو صدای امریکا هم ضمن اینکه ابتدا به نقل از یک خبرنگار خبرگزاری رویتر این اقدام مجلس را «گوشمالی دولت میرحسین موسوی» و نیز با استناد به گزارش خبرگزاری فرانسه آن را «یک بحران سیاسی کوچک» توصیف کرد، دراینباره افزود: «انتقاد مجلس از وزیران برکنارشده بهعلت عدول از روش و برنامه نبود، بلکه مربوط می‏شد به بی‏کفایتی اداری و اشتباهاتی که آنها مرتکب شده بودند. انتظار نمی‏رود که این برکناری‏ها در سیاست کلی دولت و یا سیاست اساسی آن درمورد جنگ با عراق تأثیری داشته باشد، بلکه این امر بیشتر به اختلافات و انشعابات داخلی مجلس شورای اسلامی مربوط می‏شود. اختلافات بین کسانی که ترقی‏خواه خوانده می‏شوند و کسانی که لقب محافظه‏کار گرفته‏اند وجود دارد. سرهنگ سلیمی و آقای پرورش به جناح محافظه‏کار وابستگی داشتند که معتقدند نفوذ عوامل روحانی در سیاست مملکت زیاد است. درحالیکه ترقی‏خواهان از عقیده و نظرات آیت‏الله روح‏الله خمینی طرفداری می‏کنند که روحانیون باید در مملکت یک نقش فعال داشته باشند؛ محافظه‏کاران با جناح ترقی‏خواه درمورد اصلاحات اجتماعی و درمورد مسئله جانشینی آیت‏الله خمینی نیز اختلافنظر دارند.» مطبوعات سوئد نیز با اختصاص بخش‏هایی از مطالب امروز خود به ندادن رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی به پنج وزیر کابینه تحلیل‏هایی دراین‏باره منتشر کردند. روزنامه سونسکا داگبلادت با اشاره به اینکه میرحسین موسوی نخست‏وزیر انتظار داشت تعدادی از وزرای کابینه‏اش رأی اعتماد نیاورند، به نقل از منابع دیپلماتیک نوشته است: «دولت موسوی می‏توانست درصورت عدم حمایت رئیس مجلس هاشمی رفسنجانی که با تغییرات بزرگ در کابینه بهعلت جنگ مخالفت می‏کرد، ضربات سنگین‏تری را متحمل شود.» خبرگزاری یوگسلاوی نیز ضمن پرداختن به اخبار مربوط به جلسات رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی به دولت میرحسین موسوی، درمورد ندادن رأی اعتماد مجلس به پنج وزیر کابینه، این امر را بیش از آنکه نتیجه قصور در اداره وزارتخانه‏های مرتبط بداند ناشیاز دلایل سیاسی معرفی کرده و آورده است: «انتقادهای آشکار مقدمتاً دررابطهبا مشکلات اقتصادی، تورم، تجارت خارجی، استخدام و مسائل روستانشینان بوده است. بنابراین، جالب است که فقط یکی از وزیران اخراجشده مسئول یک ارگان اقتصادی [یعنی] وزارت صنایع بوده. ...» در میان پنج وزیری که موفق به اخذ رأی اعتماد از مجلس نشده‏اند، ندادن رأی اعتماد به سرهنگ سلیمی وزیر دفاع، بیش از دیگران مورد توجه و تحلیل رسانه‏ها قرار گرفته است. روزنامه لوکوتیدین دوپاری دراین‏باره نوشته است: «این برکناری، احتمالاً می‏تواند حاکیاز خشم فزاینده دربرابر ناتوانی نیروهای ایرانی در جبهه‏ها باشد. ... برکناری وزیر دفاع می‏تواند نویددهندة یک تغییر اساسی در سیاست دفاعی کشور و جنگ ایران و عراق باشد.» باوجوداین خبرگزاری فرانسه درباره عدم رأی اعتماد به وزیر دفاع گفته است: «به عقیده ناظران، عدم موافقت با سرهنگ سلیمی وزیر دفاع، که به ‏نظر می‏رسد در خارج بیشترین سروصدا را بکند، نباید هیچ اثری بر جریان جنگ با عراق داشته باشد. این افسر بسیار محتاط قبل از هر چیز به مسائل مربوط به نظارت می‏پرداخت و اتخاذ تصمیمات مهم استراتژیک را به اعضای ستاد مشترک ارتش و پاسداران انقلاب و همچنین رهبران سیاسی واگذار می‏کرد. بااینوجود، وی در جریان دو روز مذاکره که به رأی‏گیری منتهی شد جز برای بعضی از جنبه‏های مدیریتش مورد انتقاد قرار نگرفت، بدون اینکه هرگز سیاست وزارتخانه‏اش مورد حمله قرار گیرد. ...» روزنامه سونسکا داگبلادت (چاپ استکهلم) هم با اشاره به اینکه سخت‏ترین انتقادات نمایندگان باتوجهبه کهولت سن و کم‏کاری متوجه وزیر دفاع بود، تصریح کرده است: «برکنار شدن وزیر دفاع ایران تأثیری در روند جنگ چهارساله ایران و عراق نخواهد داشت.» داگنس نیهیتز دیگر روزنامه پرتیراژ سوئدی نیز ندادن رأی اعتماد به وزیر دفاع را «نشانه وجود نارضایتی از وی درمورد چگونگی اداره و رهبری جنگ با عراق» توصیف کرده و افزوده است: «وی موفق به واردآوردن ضربه تعیینکننده، علی‏رغم حملات گسترده ایران در سال جاری [میلادی] نشده است.»

گزارش- 6

6. درحالیکه دیروز مصر از طرح پیشنهادی خود برای پایاندادن به جنگ عراق و ایران خبر داد، امروز وزیر امور خارجه یوگسلاوی گفت: «مصر و یوگسلاوی درمورد طرح پیشنهادی دررابطهبا جنگ ایران و عراق توافق نظر نداشته‏اند.» وی با اعلام این مطلب افزود: دو کشور توافق کرده‏اند هریک نقش خود را در سازمان عدمتعهد در سطح بین‏المللی ایفا کند. وزیر امور خارجه یوگسلاوی همچنین ضمن اشاره به استقبال از پیشنهاد دبیرکل سازمان ملل متحد درمورد جلوگیری از گلوله‏باران مناطق غیرنظامی گفت: کوشش‏ها برای پایاندادن به جنگ عراق و ایران تحولی عمیق یافته و «زمینه پیدایش تلاش‏های تازه‏ای جهت برقراری صلح میان ایران و عراق را فراهم کرده است.»

________________________________________

• این عملیات در چارچوب راهبرد آزادسازی مناطق بینابینی اجرا میشود. در روزهای بعد اطلاعات تکمیلی از این عملیات درج شده است.
  • بهدنبال انفجار در مقر تفنگداران دریایی امریکا و قرارگاه چتربازان فرانسوی در بیروت در آبانماه ١٣٦٢، لبنان روابط خود با ایران را قطع کرد. در ٢٧/٤/١٣٦٣ دولت لبنان با انتشار بیانیه‏ای برقراری مجدد روابط دو کشور را اعلام کرد.

منابع و مآخذ روزشمار 1363/05/25