1364.04.05

روزشمار جنگ سال 1364 1364.04.05
نام‌های دیگر	پنج تیر
تاریخ شمسی	1364.04.05
تاریخ میلادی	26 ژوئن 1985
تاریخ قمری	7 شوال 1405

1360.04.05

1361.04.05

1362.04.05

1363.04.05

1365.04.05

1366.04.05

1367.04.05

گزارش- 124

در چارچوب ضرورت اجراي عمليات‌هاي محدود، نفوذي و ايذايي، تيپ2 از لشكر21 حمزة ارتش، با هدف انهدام سنگرهاي پدافندي دشمن در ساحل غربي اروندرود، يك عمليات ايذايي انجام داد. به‏گزارش اين لشكر، كلية سلاح‌هاي اجتماعي و انفرادي اين‏ تيپ و سلاح‌هاي اجتماعي ساير يگان‌هاي لشكر و نيز توپخانة لشكري براي اجراي آتش به كارگرفته شد. همچنين براي شناسايي و انهدام دشمن، چهل نيروي تك‏ور با هشت قايق موتوري در اين عمليات كه با نام "ظفر2" اعلام شد، شركت داشته‌اند. عمليات كوچكي نيز به‌عنوان مرحلة دوم عمليات "ظفر2" به‏وسيلة تيپ2 از لشكر30 گرگان (ارتش) در منطقة پنجوين روي تپه 3105 انجام شد كه اين تپه را نيروهاي خودي تصرف كردند و بعد از انهدام دشمن به مواضع قبلي بازگشتند. تيپ1 اين لشكر هم امروز در منطقة كاني‌سيف و تبوك در جنوب منطقة پنجوين عراق (روبه‏روي منطقه مريوان) به اجراي آتش توپخانه پرداخت كه بر اثر آن، سنگرهايي از ارتشيان دشمن منهدم شد و چند تن از آنان نيز هلاك شدند.

گزارش- 125

پايگاه برون‏مرزي خورنوازان (روبه‏روي منطقه مريوان) كه به دست نيروهاي بارزاني كنترل مي‌شد، امروز هدف هجوم نيروهاي عراقي قرار گرفت و سقوط كرد. نا‏هماهنگي آتش توپخانة خودي عامل سقوط اين‏ پاسگاه اعلام گرديد.

گزارش- 126

عده‌اي از عناصر كومه‏له در نخستين ساعات بامداد امروز پس از يك درگيري با نيروهاي محافظ جهادسازندگي سروآباد (از توابع كردستان) به ساختمان بخشداري كه در كنار جهاد هست، حمله كردند. در اين حمله، از افراد خودي پنج‌تن شهيد - از جمله رئيس بانك صادرات مريوان - و چهارتن زخمي‏شدند، هشت تن را نيز نيروهاي كومه‏له به اسارت بردند. تعدادي از "برادران جهاد" جزء شهدا و اسيران هستند؛ يك پيش‏مرگ مسلمان كرد نيز اسير شد. اخبار رسيده حاكي است كه عراق مي‌كوشد در شرق كشور نيز فعاليت مشابهي را به‌وسيلة عوامل خويش دنبال كند؛ از جمله در روز جاري مقادير قابل توجهي سلاح و مهمات ارسالي از دولت عراق در بندر "گوادر" پاكستان تخليه و به خوانين بلوچستان تحويل گرديده است. تحليل فرماندهي كميتة انقلاب اسلامي اين است كه اشرار در آيندة نزديك اين سلاح‌ها را به بلوچستان ايران منتقل خواهند كرد.

گزارش- 127

در حالي‌كه با تهديد عراق مبني بر حمله به خطوط هوايي در داخل خاك ايران، پروازهاي بين‌المللي به ايران به استثناي خط هوايي سوئيس، متوقف شده است، امروز يونايتدپرس گزارش داد ساير خطوط هوايي بين‌المللي در نظر دارند همانند "سوئيس اير" عمل كنند و پروازهاي خود را از بندرعباس انجام دهند. خطوط هوايي داخلي ايران مسافران را از ساير نقاط كشور بدون دريافت وجهي به اين بندر انتقال مي‌دهند تا بعد با خط هوايي سوئيس به كشورهاي خارجي بروند. در اين حال، امروز راديو عراق اعلام كرد كه اين كشور مهلت عدم حمله به شهرهاي ايران را پانزده روز تمديد خواهد كرد.

گزارش- 128

روزنامة "البعث" ارگان حزب حاكم سوريه، امروز گزارش داد: «روز گذشته 35 سوداني كه در ارتش رژيم عراق عليه جمهوري‌اسلامي ايران مي‌جنگند و به دنبال حملة كماندوهاي قواي ايران به غرب اروندرود، فرار كرده بودند، اعدام شدند. سوداني‌ها پس از فرار به علت عدم آشنايي به منطقه، در حوالي "هورالحمار" نزديكي بصره به دست مزدوران صدام گرفتار شده و در بيابان و در انظار سربازان عراق و دانشجويان و كارگران عرب كه بالاجبار به جنگ عليه ايران وادار شده‌اند، اعدام شدند.»

گزارش- 129

"ريگان" رئيس‌جمهور امريكا، گفت: «تا زماني كه جنگ خليج‌فارس همراه با پشتيباني مستمر ايران از تروريست‌ها ادامه يابد، ثبات كشورهاي خليج‌فارس همچنان در مخاطره باقي مي‌ماند. همه بايد بدانند كه امنيت كشتي‌راني در خليج]فارس[ و ثبات در آن بخش از دنيا براي منافع امريكا حياتي است. ما با دوستان خود در منطقه از جمله عربستان سعودي و ساير كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج]‌فارس[ همكاري كرده و از نيازهاي دفاعي و قانوني آن‏ها حمايت مي‌كنيم و قدرت‌هاي مشترك آن‏ها را براي حفظ امنيت منطقه مورد تشويق قرار داده‌ايم. امريكا همانند كشورهاي خليج‌فارس معتقد است تنها مذاكرات مسالمت‌آميز، راه خاتمة جنگ ايران و عراق مي‌باشد، به همين دليل براي دست‌يابي به هدف مزبور ما به پشتيباني خود از تلاش كشورهاي خليج‌فارس در داخل و خارج از سازمان‌ملل ادامه مي‌دهيم.» وي تأكيد كرد كه منافع اقتصادي امريكا و متحدان اروپايي‌اش ايجاب مي‌كند كه اين جنگ فوراً پايان يابد. سخنان ريگان در حالي ايراد مي‌شود كه دادگاه فدرال امريكا امروز مردي را به اتهام شركت در يك تلاش نافرجام جهت صدور لباس ضدسلاح شيميايي به ‏ايران، به دو سال زندان محكوم كرد. به گزارش آسوشيتدپرس، به ادعاي مقام‏هاي دولتي امريكا، "جان ديد" يكي از سه شهروند امريكايي است كه از سوي "رنه‌شولر" 53 ساله - كه يك سوئيسي‏الاصل مقيم برزيل مي‌باشد - استخدام شده‏بود تا قريب به چهارصد‏هزار لباس لاستيكي، دستكش، چكمه و ماسك ضدگاز شيميايي را به يك خريدار ايراني ‏- كه هرگز هويتش معلوم نشده است - تحويل دهد.

گزارش- 130

براي توجيه افكار عمومي و در چارچوب تلاش‌هاي تبليغاتي وسيعي كه براي عادي نشان دادن تسليح وسيع عراق عليه ايران صورت مي‌گيرد، مجله "كل العرب" چاپ پاريس، ادعا كرد: «ايران و اسپانيا در آستانة انعقاد قراردادي قرار دارند كه براساس آن ايران پانصد دستگاه تانك از اسپانيا خريداري خواهد كرد.» اين مجله افزوده است: «اين دومين قرارداد تجارت اسلحه بين ايران و اسپانيا در سال جاري ميلادي محسوب مي‌گردد و اولين قرارداد ايران و اسپانيا در زمينه خريد اسلحه به ارزش صدميليون دلار بوده است.»

گزارش- 131

به‌نوشتة روزنامة آلماني "فرانكورتر الگماينه"، افراد يك سرويس مخفي عراقي را كه در بحرين فعاليت‌هاي تروريستي مي‌كرده‌اند، مسئولان امنيتي اين كشور شناسايي و دست‏گير كرده‌اند. مأموريت اين گروه، اجراي اعمال تروريستي به گونه‌اي كه ايران مورد سوء‌ظن قرار بگيرد، بوده است.

گزارش- 132

عراق امروز رسماً قطع كامل مناسبات ديپلماتيك خود را با ليبي اعلام كرد اين در حالي است كه كم‏تر از ده روز قبل بغداد ميزبان وزير خارجة ليبي بود. "عبدالسلام تريكي" وزير خارجه ليبي، در يك اقدام ناگهاني در تاريخ 28/3/1364 وارد بغداد شد آن هم در هنگامي كه راديو بغداد شب قبل از آن، خواهان سرنگوني "معمرقذافي" رئيس‌جمهور ليبي، شده بود. سفر يك عضو بلندپايه از ليبي و ملاقات وي با همتاي عراقي خود (طارق‌عزيز) پس از پنج سال قطع ارتباط ديپلماتيك عراق با ليبي ‏- كه به دليل حمايت ليبي در زمينه‌هاي سياسي، نظامي و تداركاتي از ايران، صورت گرفته بود - بازتاب‌هايي را در محافل ديپلماتيك در پي‏داشت. به‌گزارش رسانه‌ها، برخي مفسران سياسي اين سفر را نشانة دور شدن ليبي از سوريه و ايران دانسته‏اند، ولي عمدتاً اين ملاقات تحت عنوان ميانجي‌گري ليبي در جنگ ايران و عراق ذكر شده، چرا كه ليبي روابط حسنه و ويژه‌اي با ايران دارد و از طرفي هم، عراق اواخر سال گذشته به بهبود روابط خود با ليبي اظهار تمايل نشان داده است. آنچه در اين ماجرا بيش از همه جلب نظر مي‌كرد، موضع برتر عراق و موضع ضعيف ليبي بود. در هر حال، سفر ناموفق تريكي به بغداد كه بدون كسب نتايج و پي‏آمدي به اتمام رسيد، زمينه‌اي شد تا آقاي هاشمي‌رفسنجاني رئيس‌ مجلس شوراي اسلامي، به طور ناگهاني در 30/3/1364 به ليبي سفركند. اين سفر كه نتايج و پي‏آمدهايي داشته است‏(خصوصاً بيانيه مشترك پاياني سفر كه تحت عنوان پيمان استراتژيك في‌مابين ليبي و ايران در سطح جهان مشهور شد.) عراق را به واكنش واداشت به طوري كه سخن‌گوي وزارت خارجة عراق امروز (5/4/1364) خبر قطع كامل مناسبات ديپلماتيك كشورش را با ليبي به دليل آنچه آن را پيمان استراتژيك ميان ايران و ليبي خواند، اعلام كرد، ليكن به مفاد بيانية‌ مشترك جمهوري‌اسلامي ايران و ليبي كه صهيونيزم و امپرياليزم امريكا را به شدت مورد حمله قرار داده است، هيچ‌گونه اشاره‌اي نكرد. ليبي نيز در واكنشي در برابر بيانية عراق مبني بر "عدم شناسايي‏ حكومت ليبي"، امروز خواستار اخراج عراق از اتحاديه عرب و از سازمان كنفرانس اسلامي شد. در بيانية كميتة مردمي روابط خارجي ليبي، حكومت عراق به‏دليل برقراري روابط ديپلماتيك با مصر، به تخطي مداوم از قطع‌نامه‌هاي اجلاس سران عرب و اتخاذ مواضعي خصمانه عليه خواسته‌هاي ملت‌هاي عرب و مسلمان متهم شده است. قطع روابط ديپلماتيك از سوي عراق، انعكاس گسترده‌اي را به دنبال داشته است و بسياري محافل ديپلماتيك، خبرگزاري‌ها و مطبوعات اين اقدام عراق را با نتايج سفر آقاي هاشمي‌رفسنجاني به ليبي كاملاً مرتبط دانسته‌اند. خبرگزاري يوگسلاوي قطع روابط عراق با ليبي را چنين تحليل كرده است: «آنچه كه كاسة صبر عراق را لب‏ريز كرده آشكارا ديدار اخير هاشمي‌رفسنجاني رئيس‌ مجلس ايران و امضاي يك پيمان "وحدت استراتژيك" ميان ايران و ليبي است.» راديو بي.بي.سي. نيز در تفسيري دليل قطع رسمي روابط ديپلماتيك عراق با ليبي را همين مورد دانسته است: «عراق اعلام كرده است كه روابط ديپلماتيك خود را با ليبي قطع مي‌كند. عراق سفيرش را از طرابلس فراخوانده است و از هيئت ديپلماتيك ليبي در بغداد خواسته است كه خاك اين كشور را ترك كند ... اما آنچه جاي تعجب است اين است كه حمايت ليبي از ايران در طول اين مدت - چه حمايت مادي و چه حمايت سياسي - تا اين لحظه به قطع رسمي روابط سياسي عراق با ليبي منجر نشده بود. آنچه كه موجب تصميم بغداد در اين مورد شد، اعلام اتحاد استراتژيكي ليبي با ايران بود كه طي بيانيه‌اي در طرابلس اعلام گرديد.» خبرگزاري رويتر نيز در تفسيري در اين‌باره نوشته است: «در پي امضاي يك پيمان اتحاد استراتژيك بين ليبي و ايران، رژيم عراق رسماً مناسبات ديپلماتيك خود را با ليبي قطع كرد. عراق اندكي پس از آغاز جنگ با ايران در سپتامبر 1980 روابط خود را با ليبي به حال تعليق درآورد و ليبي را به حمايت از ايران متهم كرده بود. از سوي ديگر، رژيم عراق هم‏زمان با قطع روابط خود با ليبي كه يكي از اعضاي جبهه پايداري، است به طور اصولي موافقت خود را با تشكيل يك كميسيون مشترك به منظور همكاري با رژيم مصر كه قرارداد كمپ‌ديويد را با اسرائيل به امضا رسانده است، اعلام كرد.» در واقع نوع برخورد عراق ثابت كرده كه اين كشور از بيانية مشترك ايران و ليبي - كه بعضاً با عنوان "پيمان استراتژيك" از آن ياد شده - به‌خشم آمده‏است. بيانية مشترك ايران و ليبي كه محور بررسي‌ و تحليل‌هاي محافل ديپلماتيك واقع شده‏است، عراق را بر آن داشت تا سفيران كشورهاي عربي را از محتواي اين بيانيه آگاه كند و از اين‏روست كه سفيران اين كشورها را فرا خواند. خبرگزاري فرانسه از بغداد در اين‌باره گزارش داده است: «در بغداد رسماً اعلام شد سفراي كشورهاي عربي مقيم بغداد جهت مطلع شدن از وسعت بيانية مشترك ايران و ليبي، ]در[ مورخ 22 ژوئن (اول تيرماه) به وزارت امور خارجه عراق احضار شدند ... يك سخن‏گوي وزارت امور خارجه عراق اعلام كرد كه رؤساي هيئت‌هاي سياسي عرب از محتواي اين بيانيه به ويژه در مورد آنچه كه به حمايت كامل ليبي از ايران در جنگ خليج]فارس[ و همچنين تشكيل يك كميسيون سياسي نظامي مشترك مربوط است، مطلع گشتند. سخن‏گوي مزبور همچنين اظهار داشت كه رؤساي هيئت‌هاي ديپلماتيك عرب مأمور شدند كه پيرامون موضوع مزبور پيام‌هايي از سوي "طارق‌عزيز" معاون نخست‌وزير و وزير خارجة عراق، به وزارت امور خارجه كشورشان تسليم نمايند. ناظران در بغداد معتقدند كه اين اقدام آغاز يك حركت ديپلماتيك از سوي عراق نزد كشورهاي عرب اسلامي است كه به منظور ايجاد يك اجتماع عرب در قبال پيمان استراتژيك ميان ليبي و ايران انجام مي‏گيرد.»

گزارش- 133

"لاري اسپيكس" سخن‏گوي كاخ سفيد امروز هم دربارة ربوده شدن هواپيماي تي‌.دبليو.اي. در بيروت، مطالبي گفت. وي اعلام كرد كه امريكا قصد دارد به سوريه و ايران فشار بياورد تا گروگان‌هاي اين ربايندگي آزاد شوند. از سوي ديگر، گفته مي‌شود كه ريگان رئيس‌جمهور امريكا، براي نخستين بار براي حل و فصل مسئلة گروگان‌گيري با سوريه تشريك مساعي مي‌كند. اين كه گفته مي‌شود ريگان براي اولين بار از طريق سوريه به روش مسالمت‌آميز دست مي‌زند، نشان اين واقعيت است كه به‌رغم برخوردهاي تهديدآميز روز گذشته ريگان، با عدم توفيق كشورهاي اروپايي از جمله انگليس و ايتاليا در ميانجي‌گري، نوعي بن‌بست در ماجراي هواپيماربايي پيدا شده است. لاري اسپيكس دربارة مداخلة سوريه در امر آزادسازي گروگان‌ها ‌گفت: «حافظ اسد رئيس‌جمهوري سوريه، براي كمك به حل و فصل اين مسئله اظهار تمايل كرده و در موقعيتي است كه كمك وي مي‌تواند مؤثر واقع شود.» از سوي ديگر، "نبيه‌بري" رهبر جنبش امل، امروز ضمن آزاد كردن يك گروگان بيمار امريكايي، پيشنهاد كرد بقيه گروگان‌ها را به يك سفارت‏خانة غربي در بيروت منتقل سازد و اگر چنانچه سفارت‏خانه‌هاي سوئيس، فرانسه و يا يك كشور غربي ديگر مورد قبول واقع نشود، ممكن است گروگان‌ها را به دمشق منتقل كند و در صورت عدم موافقت سوريه، مي‌توان گروگان‏ها را به تهران انتقال داد. البته وي اين پيشنهادها را به شرطي مطرح كرده كه دولت ميزبان تعهد كند هيچ يك از گروگان‌ها را تا زماني كه اسرائيل همة زندانيان را رها نساخته است، آزاد نكند. پيشنهاد نبيه‌بري داير بر انتقال گروگان‌ها به سفارت‌خانة يك كشور غربي و يا ...، با واكنش احتياط‏آميز كاخ سفيد روبه‏رو شده به طوري كه يكي از مشاوران ريگان ضمن رد هرگونه ارتباطي بين آزادي گروگان‌ها و زندانيان لبناني در اسرائيل، دربارة اين پيشنهاد نبيه‌بري گفت: «بايستي صبر كرد و منتظر نتيجه بود، چرا كه اذهان اكنون متوجه سوريه و ميانجي‌گري اين كشور براي حل گروگان‌گيري است و ريگان رئيس‌جمهوري امريكا نيز طي چند پيام به حافظ‏اسد رئيس‌جمهور سوريه، از وي جهت آزادسازي گروگان‌ها كمك خواسته است.» مجموع اين اقدامات مبين اين واقعيت است كه امريكا در وهلة اول به دنبال روش مسالمت‌آميز از طريق ديپلماسي و مذاكره با طرف‏هاي مخاصمه است و از سويي هم به دنبال فشار بر ربايندگان و حاميان آن‏ها مي‌باشد تا در صورت شكست راه‌كار اول، بتواند از راه‌كار دوم - كه در اين زمينه هم تدابيري صورت گرفته است - به مقصد خود برسد. در همين ارتباط است كه سفير امريكا در لبنان با "امين جميل" رئيس‌جمهوري اين كشور، ملاقات كرده تا دربارة بحران گروگان‌گيري و اقدام‌هاي احتمالي امريكا داير بر محاصرة لبنان در صورت شكست تلاش‌هاي ديپلماتيك ظرف چند روز آينده، گفت‌وگو كند. حادثة هواپيماربايي واكنش خاصي در محافل سياسي شوروي داشته است. اين كشور از يك طرف مخالفت اصولي خود را با هرگونه هواپيماربايي اعلام كرده‏است و از سوي ديگر - در اين مورد خاص - از هرگونه اظهار نظر مبني بر محكوم كردن ربايندگان و نيز درخواست آزادي گروگان‌ها خودداري مي‌كند. رئيس ادارة اطلاعات و مطبوعات وزارت خارجة شوروي در مصاحبه‌اي با روزنامه‏نگاران گفت: «موضع ما در رابطه با تروريسم و گروگان‌گيري يك موضع اصولي است. ما با اين گونه شيوه‌ها مخالف بوده و در مواردي كه امكان داشته باشد، آن را محكوم كرده و نفوذ خود را براي پايان دادن به ماجرا به كار مي‌بريم.» سخن‏گوي رسمي شوروي در ادامه با اشاره به ريشه‌يابي چنين حوادثي، اين گونه اقدامات را در خاورميانه ناشي از عملكرد كشورهاي غير عربي خواند و افزود كه كشورش طرف‏دار حل همة مسائل از راه مذاكرات سياسي است، اما بايد منشأ و سرچشمه چنين حوادث را شناخت. وي سپس گفت: «به اعتقاد ما ريشة تروريسم و گروگان‌گيري را بايد در يك محيط خشونت و عدم احترام به حقوق ديگران جست‏وجو كرد و متأسفانه اين محيط از چندين سال پيش در خاورميانه حكم‏فرما شده كه البته كشورهاي عربي در به وجود آوردن آن دست نداشته‌اند.»  ضميمه گزارش 132: استقبال ايران از قطع رابطه عراق با ليبي در ايران از موضوع قطع رابطه عراق با ليبي آشكارا استقبال شد و در پي اين اعلام رسمي، آقاي "هاشمي‌رفسنجاني" رئيس‌ مجلس شوراي اسلامي، دكتر "ولايتي" وزير امورخارجه و نيز سخن‏گوي اين وزارت‌خانه در پيام‌هاي جداگانه‌اي خواستار پيوند هرچه بيش‏تر كشورهاي پيشرو شدند. در پيام رئيس‌ مجلس شوراي اسلامي خطاب به رهبر انقلاب ليبي آمده است: «اميدواريم با مستحكم‌تر شدن پيوندهاي جمهوري‌اسلامي ايران و جماهيري ليبي و ديگر كشورهاي پيشرو و نيروهاي انقلابي منطقه، شاهد رسوايي بيش‏تر رژيم‌هاي مرتجع و بارور شدن حركت آزادي‌بخش و ضدامپرياليستي و صهيونيستي مردم مظلوم و مسلمان منطقه باشيم.» وزير امور خارجه ايران نيز در پيامي به دبير كميتة مردمي روابط خارجي ليبي ابراز اميدواري كرد كه دو كشور ايران و ليبي وحدت و همكاري بيش‏تر عليه امپرياليسم و صهيونيسم و عوامل آن‏ها در منطقه را با قاطعيت ادامه دهند. همچنين سخن‏گوي وزارت خارجه در خصوص پيشنهاد ليبي مبني بر اخراج حكومت عراق از كنفرانس اسلامي و اتحادية عرب، چنين موضع‏گيري كرد: «رژيم بعث عراق با بمباران تظاهرات عظيم مردم مسلمان ايران به مناسبت روز قدس، همبستگي خود را با صهيونيست‌هاي اشغال‌گر و دشمني خود را با اهداف عالي اسلام آشكار نموده است. اين رژيم با هم‏پيماني و وحدت عمل با رژيم مصر، عالي‌ترين آرمان‌هاي عرب را زير پا گذاشته و در موارد متعدد از تصميمات كنفرانس‌ها و مجامع عربي و اسلامي تخطي نموده است.» وي سپس با اشاره به نامة وزير خارجة ايران به دبيركل كنفرانس اسلامي مبني بر آن كه حضور حكومت ضداسلامي و ضدبشري عراق در كنفرانس‌ها و مجامع اسلامي ماية سرشكستگي مسلمانان مي‌باشد، از مجامع اسلامي خواست كه براي حفظ اعتبار و حيثيت خود، مسئلة اخراج حكومت‏ عراق از اين مجامع را به طور جدي مورد بررسي قرار دهند.

منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/05