1364.04.02: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>روزشمار جنگ</big>''' '''<big>پنجشنبــــــه</big>''' '''<big>16 آبان 1364</big>''' '''<big>23 صفر 1406</big>''' '''<big>7 نوامبر 1985</big>''' == 1 == در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
سطر ۱: سطر ۱:
'''<big>روزشمار جنگ</big>'''
{{جعبه زندگینامه
|عنوان = روزشمار جنگ سال 1364
|نام = 1364.04.02
|نام دیگر=  دو تیر
|روز= 02 تیر 1364
|تاریخ شمسی= 1364.04.02
|تاریخ میلادی=4 شوال 1405
|تاریخ قمری= 23 ژوئن 1985
|اسامی عملیات=
|اسامی شهدا=
|اسامی اسرا=
}}


'''<big>پنجشنبــــــه</big>'''
  <div class="bootstrap-btn">[[1360.04.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1361.04.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1362.04.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1363.04.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1365.04.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1366.04.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1367.04.02]]</div>


'''<big>16 آبان  1364</big>'''


'''<big>23 صفر    1406</big>'''
<div style="text-align:justify">


'''<big>7 نوامبر 1985</big>'''


== 1 ==
== گزارش- 97 ==
در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذاری شده است)، امروز در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران جلسه‌ای با حضور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران: رحیم صفوی فرمانده نیروی زمینی سپاه، غلامعلی رشید مسئول معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه، عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس سپاه، عباس محتاج فرمانده قرارگاه سلمان و فرمانده ناحیه 4 سپاه، احمد غلامپور (جانشين قرارگاه كربلا) و... تشکیل شد. در این جلسه مسئولان نیروی زمینی سپاه، باتوجه‌به مشکلات بسیاری که در سر راه عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو وجود دارد، مخالفت جدی خود را با اجرای عملیات در این منطقه اعلام کردند و برای اجرای عملیات در مناطق دیگر پیشنهادهایی دادند.
[[رده:1]]
خلاصه‌ای از گزارش امروز راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه مرکزی سپاه، درباره دیدگاه‌های مسئولان نیروی زمینی سپاه چنین است:


پس از یک‌ روز وقفه در بررسی طرح‌‌های عملیاتی ـ که صرف پیگیری کار مهندسی در مناطق عملیاتی هور و فدک (منطقه عملیاتی فاو) گردید ـ از اوایل امروز بار دیگر مباحث اصلی عملیات آغاز شد. در طول روز مسئولان نیروی زمینی سپاه گفت‌وگو‌های بسیاری کردند و درباره مطالب متعددی ازجمله تأمین شرایط لازم برای اجرای عملیات تبادل‌نظر شد. به‌تدریج مباحث گسترده‌تر و موضوعات جدیدی مطرح شد تا جایی که غلامعلی رشید مسیر بحث را تغییر داد و گفت:
به گزارش واحد مركزي خبر، مناطقي از شهرهاي آبادان به طور پراكنده هدف آتش سلاح‌هاي سنگين دشمن قرار گرفت كه بر اثر آن، دو واحد مسكوني تخريب شد.<ref>روزنامه اطلاعات، 3/4/1364، ص18.</ref> يك سخن‏گوي نظامي عراق ضمن تكذيب خبر حمله امروز به شهرهاي ايران، گفت كشورش همچنان به متن نامه‌اي كه صدام‌حسين در مورد عدم حمله به شهرهاي ايران براي ملت ايران فرستاده بود، پاي‏بند است.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 97، (4/4/1364)، ص 2.</ref>


«اصلاً بیاییم پیشنهاد بدهیم که امسال در جنوب، عملیات وسیع انجام ندهیم. تا عید 15 عملیات قدس [عملیات محدود] می‌توانیم انجام دهیم و در این فاصله دو الی سه منطقه را از هر نظر آماده کنیم و در سال آینده عملیات بزرگ انجام دهیم. امر غافلگیری برای ما مهم است. با نیرویی که حداکثر تا 70 گردان می‌رسد می‌توانیم در شمال‌غرب عملیاتی نسبتاً خوب انجام دهیم.»
==  گزارش- 98 ==


حاضران در جلسه با این پیشنهاد که پیش‌ازظهر و بدون حضور محسن رضایی مطرح شد، موافقت و هریک به‌نوعی آن را تصدیق ‌کردند. در ادامه بحث مزیت‌هایی برای این طرح پیشنهادی بیان شد:
شركت كشتي‌راني "عرب يونايتدشيپينگ" امروز با انتشار بيانيه‌اي اعلام كرد كه كشتي باري "المحرّق" متعلق به كويت، همچنان در توقيف ايران است. اين كشتي را روز پنجشنبه (30/3/1364) ايران توقيف كرده است. شركت عرب يونايتدشيپينگ پس از تقبيح اين عمل، از وزارت خارجه و وزارت ارتباطات كويت خواسته است تدابير لازم براي حفظ جان خدمه و محموله كشتي اتخاذ كنند و با اقدام خود در اسرع وقت آنان را آزاد سازند.<ref>همان، ص 17، كويت - خبرگزاري فرانسه.</ref>


1. رعایت غافلگیری.
==  گزارش- 99 ==


2. آماده‌کردن سه منطقه فدک (فاو)، حیدر (روطه ـ قرنه) در هور و شمال منطقه عملیاتی بدر.
به‏گزارش يك مركز اطلاعاتي سپاه، شركت فرانسوي "تامسون" همكاري‌هاي با اهميتي را در خطوط جبهة عراق آغاز كرده است. از مهم‌ترين اين فعاليت‌ها، ايجاد مراكز و سكو جهت استقرار موشك و توپخانة سنگين دشمن مي‌باشد.<ref>سند شماره 074482 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اطلاعات ستاد مركزي، 2/4/1364.</ref> خبرگزاري جمهوري‌اسلامي نيز گزارش داد كه شصت دستگاه كاميون ارتشي ساخت اتريش، امروز از طريق بندر "نيوستار" شهر "برمن" آلمان غربي، براي وزارت دفاع عراق به مقصد بغداد حركت كرده‏اند.<ref>مأخذ2، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 3/4/1364، ص2.</ref>


3. آمادگی تجهیزات.
==  گزارش- 100 ==


4. امکان فراهم‌آوردن نیروی بیشتر برای جنوب در زمستان آینده.
يك جمع‌بندي از حوادث دو هفتة اخير در غرب كشور كه در يك گزارش داخلي سپاه درج گرديد، حاكي است كه در نتيجة 19 مورد درگيري بين نيروهاي خودي و ضدانقلاب از تاريخ 21/3/1364 تا 2/4/1364 در مناطق پيرانشهر، مريوان، مهاباد، اروميه، سردشت، ماكو و نقده، 22 تن شهيد و 14 تن مجروح شدند. از طرف مقابل نيز، 12 تن به هلاكت رسيدند، تعدادي زخمي شدند و 2 تن به اسارت نيروهاي خودي درآمدند. همچنين در درگيري با ضدانقلاب در حوالي پيرانشهر (پايگاه سيلو)، بيست تن از نيروهاي خودي شهيد و 2 تن نيز مجروح شدند.<ref>سند شماره 226056، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، 11/4/1364، ص11.</ref>


5. تکمیل و تثبیت تشکیلات نیروی زمینی سپاه تا سال آینده.
==  گزارش- 101 ==


در مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو نیز دلایل زیر برشمرده شد:
خبرنگار كيهان از شيراز خبر داد كه يك تيم ترور وابسته به سازمان مجاهدين خلق - كه در باختران چند عمليات ترور انجام داده و سپس به شيراز آمده بودند ‏- در اين شهر شناسايي و دست‏گير شدند. از جمله برنامه‌هاي اين تيم، انفجار دفتر اتحاديه انجمن‌هاي اسلامي دانشگاه‌ها در شيراز بوده است.<ref>كيهان، 2/4/1364.</ref>


1. رعایت غافلگیری ناممکن است.
==  گزارش- 102 ==


2. شرایطی که فرماندهان برای اجرای عملیات مشخص کرده‌اند، تأمین نشده است.
در پايان ديدار رسمي چهار روزة آقاي هاشمي‌رفسنجاني و هيئت همراه وي از ليبي، بيانية مشتركي دربارة نتايج اين سفر و نيز دست‏آوردهاي آن، هم‏زمان در تهران و طرابلس انتشار يافت. در اين بيانيه آمده است:
«جماهيري ليبي با قدرت در كنار جمهوري‌اسلامي ايران در راه رويارويي با جنگ تحميل شده بر آن توسط صدام و رژيم فاشيستي بعث در عراق كه به دستور امپرياليزم امريكا و ارتجاع عرب و صهيونيزم تحميل گرديده، ايستاده است.
طرفين تشكيل يك كميتة مشترك سياسي نظامي به رياست وزراي خارجه دو كشور را اعلام داشتند. دو طرف بر ايستادگي عليه صهيونيزم و امپرياليزم امريكا و ارتجاع دست نشانده، تأكيد نموده و بر تصميم خود مبني بر گسترش رويارويي با تمام توطئه‌هايي كه عليه دنياي اسلام طرح‌ريزي شده، صحه گذاشتند.
طرفين بر ياري رساندن به انقلاب‌هاي مردمي و به خصوص اسلامي و ايستادن در كنار مسلمان‌هاي مستضعف تا تحقق پيروزي و برپايي حاكميت مردمي و تسلط مردم بر سرنوشت خويش و رهايي نهايي از همة انواع زورگويي و بهره‌كشي و تصميم ‌بر از سرگيري نقش فرهنگي اسلام و مسلمانان، تأكيد نمودند.
انقلاب اسلامي ايران بر جانب‏داري خود از جمهوري عربي ليبي در مقابل هرگونه تجاوز، تأكيد مي‌نمايد و طرفين نسبت به اقدامات تحريك‌آميز مبارزه‌جويي‌هاي امپرياليزم امريكا و رژيم‌هاي مرتجع وابسته به آن عليه جمهوري ليبي و امنيت و ثبات آن، هشدار مي‌دهند. و جمهوري‌اسلامي ايران پشتيباني خويش را از جمهوري ليبي در زمينه مبارزة اين كشور در جهت تأمين حق خود در دفاع از خليج "سرت" به‌عنوان جزء لايتجزي آب‌هاي ساحلي ليبي، اعلام مي‌دارد.
دو طرف كلية توطئه‌هايي را كه عليه موجوديت و انقلاب فلسطين طرح‌ريزي و اجرا مي‌شود - از جمله مرحله‌اي كه هم اكنون در لبنان در دست اجراست و طي آن به اردوگاه‌هاي فلسطيني ضربه وارد مي‌شود - محكوم مي‌كنند و اين اعمال را اجراي توطئه امپرياليزم و صهيونيزم تلقي نموده و مرتكبين آن را دست‏نشانده امپرياليزم و صهيونيزم مي‌دانند. به علاوه اين عمل توطئه‌اي عليه انقلاب اسلامي در ايران و انقلاب اول سپتامبر ليبي و همچنين توطئه‌اي عليه مقاومت مسلحانة فلسطين و نيروهاي انقلابي و اسلامي به‏شمار مي‌رود. طرفين عقيده دارند كه شيعه از اين عمل مبري بوده و از مسلمانان شيعه مذهب دعوت مي‌كنند كه فرصت را از دست دشمنان اسلام گرفته و فتنه را به شكست كشانده و فراهم كنندگان آن را سرجاي خويش بنشانند. ...
طرفين تعهد كامل خود را نسبت به فعاليت‌ در راه آزادي تمام سرزمين فلسطين و از بين بردن موجوديت صهيونيستي در مبارزه با آن - كه مبارزة وجود است و نه مبارزه حدود - اعلام داشتند و بر حمايت و پشتيباني از جبهة نجات فلسطين در مقابله با هرگونه تلاشي جهت انجام مذاكرات مستقيم و يا غيرمستقيم و يا صلح و شناسايي رژيم صهيونيستي و همچنين مقاومت در برابر طرح‌هاي تسليم‌طلبانه و توطئه‌آميز كه توسط رژيم‌هاي خائن و دست‌نشاندة مصر، عراق، اردن و جناح تسليم‏گراي فلسطين اجرا مي‌شود، تأكيد مي‌ورزند.
طرفين تصميم خود را مبني بر تشكيل ارتش قدس جهت آزادي فلسطين و ايجاد رابطة انقلابي اسلامي جهان اعلام مي‌دارند.
دو طرف هرگونه تلاشي جهت كاستن از قيمت نفت را حتي اگر مسئله به كاهش سطح توليد منجر شود، مردود مي‌دانند و از سازمان كشورهاي صادركنندة نفت مي‌خواهند كه قيمت‌هاي خود را ثابت نگه داشته و به‏عنوان يك نيروي تعادل و حفاظت منافع اعضا بر منافع ملت‌هاي جهان سوم، توجه داشته باشند.
طرفين تأييد خود را نسبت به حكومت قانوني وحدت ملي "چاد" و نيز مبارزه ملت چاد در راه تحقق آشتي ملي، ابراز مي‌دارند.
دو طرف اقدامات نژادپرستانة رژيم "پرتوريا" را محكوم و بر جانب‏داري خويش از سازمان "سواپو" - كه در راه استقلال ناميبيا مبارزه مي‌كنند - تأكيد مي‌ورزند.»<ref>مأخذ1، ص 19.</ref>
يادآوري مي‌شود كه در اين سفر، "عبدالسلام جلود" نخست‌وزير ليبي - كه ضيافت شامي را به افتخار رئيس مجلس شوراي اسلامي و هيئت همراه در محل اقامت ايشان در طرابلس ترتيب داده بود - با اشاره به هم‌پيمان‏بودن ليبي با انقلاب ايران، گفت: «ما خوش‏حاليم كه با اين انقلاب هم پيمانيم و ديديم كه اسلام انقلابي در ليبي، لبنان، ايران و در همة كشورهاي اين منطقه اوج گرفت و حركت انقلاب اسلامي در همه جا به اوج خود خواهد رسيد... از همة مبارزان در همه جاي دنيا پشتيباني و حمايت مي‌كنيم و ما در كنار اين انقلاب و انقلابيون مسلمان هستيم.»<ref>مأخذ1، ص 2.</ref>
وي سپس در مورد نتايج مذاكرات ايران و ليبي گفت: «ما در همة موضوعات توافق نظر داريم و با اتحاد و اتفاق كشورهاي ليبي و ايران، تمام توطئه‌ها در منطقة لبنان را خنثي خواهيم ساخت و نخواهيم گذاشت آرمان فلسطين از بين برود و اشخاصي نظير ياسرعرفات و صدام و مبارك بتوانند آرمان فلسطين را پاي‏مال كنند. ... گفت‌وگوهاي ما بسيار سازنده و موفق بوده است و نقش انقلاب ما در مقابل دشمن مشترك را افزايش داده است.»
آقاي "هاشمي‌رفسنجاني" رئيس مجلس شوراي اسلامي نيز در مورد مراودات و روابط ديپلماتيك كه در جهت تحكيم مناسبات دو كشور است، گفت: «متشكرم از رهبر انقلاب ليبي جناب "معمرقذافي" و آقاي جلود و مسئولان ديگر كه با دعوت من و همراهان من وسيله‌اي فراهم كردند تا گامي مؤثر در جهت تحكيم دو انقلاب و حمايت از جريان‌هاي سالم انقلابي اسلامي و مستضعفان برداريم. همان‌طور كه آقاي جلود اشاره كردند، برادران ليبيايي ما از انقلاب ايران از اول پشتيباني كرده‌اند و آن‌روزهايي كه ما در زندان‌هاي رژيم شاه بوديم از ما حمايت كردند و در كنار انقلاب اسلامي ايران ايستاده‌اند و هميشه بهاي لازم براي همكاري را پرداخته‌اند ... بايد پذيرفت كه انقلاب اسلامي ايران عصر جديدي در حيات مسلمان‌ها و كل جهان ايجاد كرده است.»<ref>مأخذ1، ص 2.</ref>
وي سپس به حركت انقلابيون لبنان و نقش آن‏ها در اخراج نيروهاي بيگانه از اين كشور با حركت‌هاي شهادت‌طلبانه، اشاره كرد و افزود: «ديگر آن زمان گذشته است كه اسرائيلي‌ها بيايند جنوب لبنان و هزاران مسلمان را ببرند و زنداني كنند، اما چند نفر انقلابي كه چندين نفر امريكايي را به خاطر آزاد كردن دوستان خود از زندان‌هاي صهيونيست‌ها مي‌گيرند، تروريست بخوانند. الآن مسلمان‌هاي دنيا به اين نقطه رسيده‌اند كه اگر امريكا، انگليس، فرانسه و ايتاليا بخواهند در لبنان دخالت نموده و نيرو پياده كنند، آن‏ها در ماشين‌هاي پر از مواد منفجره مي‌نشينند و شما ديديد كه چگونه نيروهاي اشغال‏گر را از لبنان بيرون كردند؛ كاري كه در تاريخ پنج قرن اخير سابقه نداشت.»<ref>مأخذ1، ص 2.</ref>
در ادامه، رئيس مجلس شوراي اسلامي با تأكيد بر اين‏كه حضور مردم در راه‏پيمايي روز جهاني قدس يك حماسه تاريخي و توصيف‏ناپذير است، گفت: «قدرت روحيه مسلمان‌ها آن قدر بالا رفته كه صحنه‌اي كه ما روز جمعه گذشته، روز جهاني قدس، در تهران داشتيم به‌عنوان يك حماسه تاريخي و سرفصل تاريخي در تاريخ اسلام ثبت شده است ... شايد براي شما مشكل باشد باور كنيد در شرايطي كه از صبح تا ظهر روزي چند مرتبه هواپيماهاي عراقي تهران را بمباران كردند، پنج ميليون زن و مرد روزه‌دار در فضاي باز در خيابان آن‏چنان فرياد مي‌كشيدند كه حتي صداي شكستن ديوار صوتي و انفجار بمب را نمي‌شنيدند ... »<ref>مأخذ1، ص 2.</ref>
در پايان سفر رسمي آقاي هاشمي‌رفسنجاني به ليبي، شمشيري به‌عنوان سمبل مبارزات رهايي‌بخش به وي اهدا شد، آقاي هاشمي‌رفسنجاني نيز با تشكر از "پذيرايي گرم و صميمانة كشور دوست و برادر ليبي"، گفت: «اميدوارم كه اين شمشير هيچ‏وقت به نيام نرود تا اين‏كه سرزمين مقدس قدس شريف را آزاد كنيم.»<ref>مأخذ1، ص 2.</ref>
از سوي ديگر، دكتر "تريكي" دبير كميته مردمي روابط خارجي ليبي، در يك كنفرانس مطبوعاتي اعلام كرد: «در جريان ديدار برادر هاشمي‌رفسنجاني از ليبي، اوضاع لبنان و حملاتي كه از سوي نبيه‌بري به منظور نابودي اردوگاه‌هاي فلسطيني انجام مي‌گيرد، مورد بحث و بررسي قرار گرفته است.» وي به هم‏سويي نظرگاه جماهيري ليبي و ايران اشاره كرد و افزود: «ايران تأكيد كرده گروه نبيه‌بري هيچ‌گونه ارتباطي به شيعه ندارد و عملكرد اين گروه، طرح امپرياليسم صهيونيسم، در جهت نابودي آرمان ملت فلسطين صورت مي‌گيرد ... ليبي و ايران جريانات كنوني عليه فلسطينيان را محكوم كردند.»<ref>مأخذ2، طرابلس - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 3/4/1364، صص 18 و 19.</ref> دبير كميته روابط خارجي ليبي سپس گفت: «رئيس مجلس شوراي اسلامي ايران نيز نبيه‌بري را به بازرگان ايران تشبيه نمود.»<ref>همان.</ref>
در واكنش به اين سفر، راديو اسرائيل با اشاره به برگزاري ضيافت شام عبدالسلام جلود - مرد شماره 2 ليبي - و به‌رغم تأكيد وي مبني بر دست‌يابي به توافق در مورد كليه موضوعات مطرح شده با رئيس‌ مجلس شوراي اسلامي، كوشيد اين سفر را ناموفق نشان دهد: «ناظران سياسي اين جملة "توافق‌هاي اصولي نسبت به همه نقطه‏نظرهاي طرفين" را نشانة وجود اختلاف نظرهايي بين دو رژيم به ويژه دربارة مسائل مربوط لبنان مي‌دانند. گزارش‌هاي قبلي حاكي از آن بود كه ليبي به علت مناسبات نزديكي كه با سازمان سني "مرابطون" در لبنان دارد، از سركوبي آن‏ها توسط سازمان‌هاي شيعة بيروت كه از جانب حكومت اسلامي ايران حمايت مي‏شوند، خشمگين است، با اين همه و از مطالبي كه توسط خبرگزاري‌هاي دولتي ليبي و ايران انتشار يافت چنين برمي‌آيد كه مقامات دو كشور پيرامون مسائل لبنان به توافق‌هاي اصولي رسيده‌اند.»<ref>همان‏.</ref>
يادآوري مي‌شود جمله مورد استناد راديو اسرائيل، از گزارش خبرنگار اعزامي واحد مركزي خبر ايران به ليبي استخراج شده و مستمسك نتيجه‌گيري اين راديو گرديده است. وي گزارش داده بود كه در ملاقات جلود و هاشمي، مسائل به تفصيل مورد بحث و بررسي قرار گرفت و توافق‌هاي اصولي در خصوص همة نقطه نظرهاي دو طرف به دست آمده است.<ref>مأخذ1، ص2.</ref>


3. زمان کافی برای آماده‌کردن زمین ازجنبه مهندسی دراختیار نیست.
==  گزارش- 103 ==


4. نیروی موردنیاز تأمین نشده است.
امروز آقاي هاشمي‌رفسنجاني و هيئت همراه به دعوت "حافظ اسد" رئيس‌جمهور سوريه، وارد دمشق شدند. حافظ اسد روز گذشته (1/4/1364) پس از ترك مسكو، از آقاي هاشمي‌‏ و هيئت همراهش - كه در ليبي به سر مي‌بردند - جهت ديدار رسمي از سوريه دعوت كرده بود.<ref>روزنامه اطلاعات، 2/4/1364، ص3.</ref> آقاي هاشمي پس از ورود به دمشق، در مورد اهداف سفرش به سوريه گفت: «اين سفر به منظور بحث و بررسي در مسائل منطقه مي‌باشد و من فكر مي‌كنم مسائل لبنان و كشورهاي عضو جبهة پايداري و تهاجمي كه امريكا و صهيونيست‌ها شروع كرده‌اند، از مسائل مورد بحث خواهد بود.» وي افزود كه در ديدارهاي خود با مقام‌هاي سوري، دربارة اتخاذ مواضع مشترك در خصوص مسائل جنگ تحميلي و اوضاع احتمالي آينده، مذاكره خواهند كرد. از سوي ديگر، حافظ اسد نيز در ديدار با آقاي هاشمي‌رفسنجاني و هيئت همراه، با قدرداني از جايگاه ويژة انقلاب اسلامي ايران در مقابله با امپرياليسم و صهيونيسم و نيز تأثيرات بين‌المللي پيروزي انقلاب اسلامي ايران، گفت: «يكي از دست‏آوردهاي انقلاب اسلامي اين است كه ايران را از پايگاه ارتجاع خارج كرده و به پايگاه اسلام و حامي مستضعفين جهان تبديل نمود.»<ref>مأخذ1، ص2.</ref>
ديدار آقاي هاشمي‌رفسنجاني از ليبي و سوريه، بازتاب‌هايي در رسانه‌هاي خارجي داشته است؛ از جمله راديو اسرائيل در اين باره در تفسيري گفت: «رئيس مجلس و نمايندة آيت‌الله خميني در شوراي عالي دفاع، يك روز پس از بازگشت رئيس‌جمهوري سوريه از مسكو، به دمشق مي‌آيد و ناظران عقيده دارند كه وي از پرزيدنت حافظ اسد پيرامون پي‏آمدهاي ديدار او از شوروي و مذاكراتي كه با سران كرملين به عمل آورده، اطلاعاتي كسب خواهد كرد.»<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه "گزارش‏هاي ويژه"، شمارة 96 (3/4/1364)، ص17، راديو اسرائيل.</ref>
يونايتدپرس نيز به نقل از منابع متعدد، به ابعاد گوناگون مباحث مطرح شده در مذاكرات ايران، ليبي و سوريه، پرداخت و نوشت: «هدف از اين مذاكرات، تبادل نظر ميان مقامات ايراني و سوري در مورد احتمال جدا شدن ليبي از جناح راديكال عرب مي‌باشد. از جمله مسائل ديگري كه احتمالاً مطرح خواهد شد، مسئله لبنان، جنگ 57 ماهه ايران و عراق و گرايش ليبي به سمت عراق مي‌باشد.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‏هاي ويژه، شماره 97 (4/4/1364)، ص20، آتن - خبرگزاري يونايتدپرس، 3/4/1364.</ref>
اين خبرگزاري سپس با اشاره به ديدار ناگهاني "عبدالسلام تريكي" وزيرخارجه ليبي، از بغداد در هفته گذشته - كه موجب شگفت‌زدگي مقامات ايراني شده است - به نقل از ديپلمات‌هاي مقيم طرابلس نوشت: «اوايل سال جاري ليبي پيشنهادي به عراق ارائه داد مبني‏بر اين‏كه ليبي حمايت خود از ايران را قطع كند و در قبال آن، عراق مخالفان ليبي در بغداد را دست‏گير كند.»<ref>همان.</ref> يونايتدپرس سپس افزوده كه يك منبع مطلع نتيجه گرفته كه سفر آقاي هاشمي‌رفسنجاني، تلاش جهت نزديك كردن روابط ميان سوريه، ايران و ليبي به منظور مقابله با هرگونه تلاشي كه به نام همبستگي اعراب درصدد شكاف انداختن ميان اين همبستگي است، مي‌باشد.<ref>همان.</ref> اين خبرگزاري همچنين به نقل از همين منابع نوشته است: «سوريه اكراه داشته است كه دربارة تلاش جمهوري‌اسلامي براي تهيه سلاح‌هاي ضدهوايي جهت دفاع از شهرهاي خود از جمله تهران در مقابل حملات هواپيماهاي عراقي و نيز موشك‌هاي زمين به زمين كه بتواند بغداد را مورد حمله قرار دهد، با هيئت ايراني گفت‌وگو كند ... مقامات سوريه در سفر قبلي (اوايل ماه جاري) به "رفيق‌دوست" وزير سپاه پاسداران گوشزد كردند كه در مورد نيازهاي تسليحاتي ايران با اسد گفت و گو نكند. ولي همين منابع افزودند كه حمايت سوريه از ايران در جنگ، همچنان پابرجاست. ديپلمات‌ها در تهران گفتند سوريه سلاح‌هاي سبك و مهمات به ايران مي‌دهد ولي از ارسال سلاح‌هاي سنگين خودداري مي‌كند.»
يونايتدپرس دربارة لبنان نيز نوشته است: «منابع مذكور افزودند سوريه از افزايش نفوذ گروه‌هاي راديكال اسلامي مورد حمايت ايران در لبنان و نيز مخالفت ايران با "نبيه‌بري" رهبر شيعيان لبنان، نگران است.»<ref>‏ همان.</ref>


5. هماهنگی در فعالیت‌هایی که برای تأمین امکانات می‌شود وجود ندارد.


6. اجرای تک پشتیبانی در جزیره مینو میسر نیست.


درمجموع هرچه مباحث عمیق‌تر می‌شد، انگیزه اصلی و دلیل انتخاب منطقه عملیاتی فاو با ابهام بیشتر مواجه و حتی گفته می‌شد که منطقه فاو براثر فشارهای سیاسی برای عملیات انتخاب شده است.


درنهایت رحیم‌ صفوی، غلامعلی ‌رشید، عزیز جعفری، احمد ‌غلامپور و... برای دادن پیشنهادهای جدید و مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو به نتیجه قطعی رسیدند و قرار شد در جلسه‌ای با فرمانده کل سپاه دراین‌باره به بحث بپردازند.<ref>سند شماره 0634/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، گزارش راوی قرارگاه خاتم، در عملیات والفجر8، داوود رنجبر، صص 92 ـ 91.</ref>


== 2 ==
[[رده:2]]
در ادامه بحث درباره طراحی عملیات در منطقه فاو، بعدازظهر امروز جلسه‌ای با حضور محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، و برادرانی که در جلسه صبح حضور داشتند. در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران تشکیل شد. نخست رحیم صفوی شروع به صحبت کرد:


برادران حاضر در این جلسه از ابتدای جنگ، در جنگ بوده‌اند و فلسفه وجودی‌شان در جنگ یک فلسفه محکم زیربنایی و عقیدتی است و براساس پایبندی به مقام ولایت آمدند در جنگ و با اعتقاد به اینکه این جنگ، جنگ بین حق و باطل است و جبهه حسینی‌ها علیه یزید‌ی‌هاست و اینکه هر زمانی هم که امام تکلیف کند، حاضر به ریختن خونشان به پای درخت ایمان و عقیده‌شان هستند... .
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/02 </big> ==


... برادران با یک دید واقع‌بینانه می‌خواهند روی مسئله جنگ فکر و کار کنند. ما دید واقع‌بینانه را از این نظر می‌گوییم که اگر به یک چیزهایی که می‌دانیم آماده نمی‌شود و در زمان لازم امکان فراهم‌شدن آن نیست توجه نکنیم، این یک دید غیرواقع‌بینانه است. من اساس تردید را عدم واقع‌بینی مسائل می‌دانم؛ اگر کسی واقع‌بینانه وارد یک صحنه و یک عملی بشود، در او هیچ تردیدی نیست.
{{پانویس}}


ما از عملیات‌های رمضان تا والفجرها و حتی خیبر و بدر به این نتیجه قطعی رسیده‌ایم که با مقدورات و امکانات موجود نمی‌توانیم عملیات گسترده‌ای داشته باشیم. البته عملیات گسترده در توان جمهوری اسلامی هست ولی در توان سپاه پاسداران نیست. الآن هیچ‌کدام از شرایط اجرای عملیات حاصل نیست. شما از شرایط اجرای عملیات را "حفظ غافلگیری" اعلام کرده‌اید. خوب ما چشممان را ببندیم و بگوییم دشمن نفهمیده؟ این‌همه اقدامات مهندسی شده، این‌همه جاسوس‌های دشمن در منطقه‌ هست. شما گفته بودید که از شرایط اجرای عملیات این است که "ما 150 گردان نیرو" داشته باشیم. فرماندهان مناطق ما می‌گویند که این نیرو فراهم نمی‌شود. شورای عالی سپاه می‌گوید این نیرو حاصل نمی‌شود و از 76 هزار بسیجی که باید داشته باشیم الآن حدود 26 هزار نفر موجود داریم، یعنی یک‌سوم؛ این دوسوم نیروی دیگری که به‌صورت بسیجی باید بیاید، با این مسائلی که الآن هست و باتوجه‌به زمان و آموزش و... نمی‌آیند. ما می‌گوییم وقتی نیرو آمد 55 الی 60 روز وقت لازم است تا برای عملیات آماده بشوند.
<references/>


می‌گوییم مهمات‌ در وضع بسیار بدی است، ما حدود یک‌چهارم، یک‌پنجم، مهمات لازم را داریم و این چیزی نیست که در یک‌ ماه یا دو ماه آینده دست ما برسد. آمار برخی از اقلام مهمات یک‌دهم و یک‌ششم تعداد لازم است. ما اگر بخواهیم اینها را نادیده بگیریم که همان عملیات بدر می‌شود. آن مقدار تجهیزات موردنیاز که برآورد شده برای عملیات، برخی تا شش ماه و یک سال دیگر قابل‌تهیه‌شدن نیست. ...


برای این عملیات‌ها ما قرارگاه‌ها و لشکرهایمان هنوز هیچ شکلی نگرفته است.


مسئله‌مان الآن عملیات گسترده آینده است؛ بیشتر فرماندهان از آقای مرتضی قربانی و احمد کاظمی تا دیگر برادران به ما اعتراض می‌کنند که اینجا نمی‌توانیم عمل کنیم.


از شرایط دیگر برای عملیات این بود که در جزیره مینو تک پشتیبانی انجام بگیرد که 50 درصد موفقیت در این است؛ این شرط هم آماده نیست.


حاصل‌نشدن این شرایط، برابر است با شکست و این شکست هم دیگر شکست بدر و خیبر نیست، شکستی است که هم فرماندهان ما روحیه‌شان خرد و شکسته می‌شود و هم نسبت به رده‌های بالاتر اصلاً بی‌اعتقاد می‌شوند. الآن بسیجی‌های کاظمی [لشکر8 نجف] به فرمانده‌شان ایرادی ندارند، به مسئولین جنگ و مملکت اعتراض دارند. می‌گویند اینها چه مسئولینی هستندکه نمی‌آیند ببینند چه شده؟ در عملیات قادر چه گذشته؟ یعنی یک اعتراض عمومی را خواهیم داشت، الآن فرمانده لشکرها به قرارگاه‌ها بی‌اعتمادند، این بی‌اعتمادی اوج می‌گیرد.[[پرونده:Rahim-safavi-1.jpg|بندانگشتی|رحيم صفوي فرمانده نيروي زميني سپاه، اجراي عمليات محدود در سال 1364 و آمادگي براي عمليات گسترده در سال 1365 را پيشنهاد مي‌كند.]]رحیم صفوی در ادامه، پیشنهاد خود و دیگر مسئولان نیروی زمینی سپاه را چنین مطرح می‌کند:
</div>


«با این نیرو‌هایی که دارند می‌آیند، تا اوایل سال آینده 10 الی 15 عملیات محدود و موفق انجام بدهیم و هم‌زمان با این عملیات‌ها، خودمان را آماده کنیم و برای اوایل سال آینده در منطقه شمال‌غرب بجنگیم و هم‌زمان با آنها منطقه فدک و منطقه حیدر و حتی منطقه بالاتر را یعنی شمال منطقه عملیات بدر را آماده کنیم. یعنی تمام کارهایش آماده بشود و در این سه منطقه بعد از عملیات‌های شمال‌غرب عملیات کنیم. عملیات‌های شمال‌غرب را با نیرویی به‌اندازه 60 تا 70 گردان عمل کنیم، ولی عملیات‌های جنوب را که ارزش و اهمیتش کاملاً روشن است احتیاج به غافلگیری، آماده‌کردن منطقه و آمادگی تجهیزات، وسایل و امکانات دارد، آماده بشوند تا عملیات را جلو ببریم. ما شرایط خودمان را با [عملیات‌های] خیبر و بدر بسنجیم، اگر موفقیتی نمی‌بینیم دست به عملی نزنیم که باعث ناراحتی بشود. برویم محکم به مسئولین بگوییم ما عملیات‌های محدود را ادامه می‌دهیم تا چندین ماه دیگر، بعد هم در شمال‌غرب می‌جنگیم و بعد از آن در جنوب.»<ref>همان، صص 94 ـ 92.</ref>[[پرونده:Mohsen-rezaii-1.jpg|بندانگشتی|فرمانده كل سپاه محسن رضايي، در جلسه قرارگاه مركزي سپاه با اشاره به اهميت اجراي عمليات آتي (فاو)، اين جلسه را تلخ‌ترين جلسه در طول دوران فرماندهي‌اش ناميد.]]پس از سخنان رحیم صفوی، محسن رضایی درحالی‌که ناراحتی در چهره‌اش نمایان بود، پس از چند دقیقه تأمل شروع به صحبت کرد که بخش‌هایی از آن چنین است: «متأسفانه این جلسه برای ما تلخ‌ترین جلسه‌ای است که در تاریخ عمر جنگ دارم. تازه می‌فهمم که عمق ترمزی که الآن در آن پایین و عمق سدی که در بالای ما ایجاد شده، از پایین داریم ترمز می‌کنیم و از بالا یک سدی شده هم آن سد و هم ترمز شما، درست آن بن‌بستی که در جنگ پیدا شده، الآن پیدا کرده است. شما در بدر آمدید گفتید که بیاییم عملیات شماره 2 را، اول انجام بدهیم، گفتیم برادران این حرف را نزنید اگر یک ماه به شما فرصت دادیم، رفتید روی عملیات شماره 2 کار کردید، شاید وسط کار دوباره گفتید که نباید انجام بدهیم... چقدر استدلال شما یا برادرمان رشید آوردید که چرا نباید عملیات شماره 2 را انجام بدهیم؟... الآن تنها راه ما "فاو" است، فاو مهم است. حالا می‌گوییم فاو، اول می‌گویید القرنه بعد از القرنه می‌آیید می‌گویید نخیر، شمال‌غرب. خدا وکیلی همه‌تان می‌توانید بزنید روی قرآن که اگر یک ‌ماه دیگر رفتید روی شمال‌غرب فکر کردید، دوباره نیایید بگویید که نمی‌شود و... زمان دارد می‌گذرد و این دو ضعف که ضعف اساسی است و مبنای ترمز را تشکیل داده از پایین داریم ترمز می‌کنیم، از بالا هم که سد راه رشد توان رزمی و رشد قوه رزمی پیدا شده، حالا این وسط چه باید کرد؟ ما باید بفهمیم می‌خواهیم بجنگیم ولو با 2 نفر، حتی با یک‌گروهان می‌شود جنگید و می‌شود از دشمن تلفات گرفت. با 2 نفر هم می‌شود جنگید. ضعف سومی که هست این است که شما می‌گویید که توان جمهوری اسلامی می‌رسد، توان جمهوری اسلامی می‌رسد یعنی ضعف سوم. این ترمز و آن سد، جنگ را به بن‌بست رساندند، کی می‌گوید توان جمهوری اسلامی می‌رسد جمهوری اسلامی معجونی است از دستاورد انقلاب و رژیم سابق که دست ما مانده، شما صحبت از یک توان بالقوه‌ای می‌کنید که می‌گویید ما می‌توانیم این را به فعل در بیاوریم... مگر توان یک چیز ساده‌ای است، فهم توان پنج سال وقت می‌خواهد شما تا پنج سال دیگر نمی‌توانید بفهمانید. الآن 100 تا کمپرسی در جنگ می‌خواهید. همین الآن اگر بگویید 100 تا کمپرسی، می‌گویند ببینید اینها بهانه آوردند که می‌خواهند نجنگند که 100 کمپرسی را گفتند. چه کسی این را می‌گوید، جز افراد بالای شما این را می‌گویند، چرا؟ با شما لج دارند؟ اینها غیرانقلابی‌اند؟ نه، طبیعی است، ما هم به‌جای آنها بودیم همین حرف را می‌زدیم، برای اینکه در جنگ نیستند ما چه انتظاری داریم؟ چهار سال است خواستیم اینها را در جنگ بیاوریم، اما ورود ناقص اینها در جنگ کار را بدتر کرد. پس این توانی که از جمهوری اسلامی می‌گویید، شما خودتان را دارید بازی می‌دهید، یک ذهنیتی را درست می‌کنید که عذاب وجدانتان را حل کنید بعد آن را می‌گویید نه ما اگر این حرف را می‌زنیم خوب دلیل داریم. می‌گویید توان جمهوری اسلامی باید بیاید جلو، کدام توان؟ کدام کار؟ پس این هم ضعف سوم شما. جمهوری اسلامی یعنی در کل دولت 100 نفر آدم، تازه این 100 نفر که حزب‌اللهی و انقلابی هستند نمی‌دانند جنگ چیست چهار سال و پنج سال دیگر می‌فهمند. باوجوداین باید پیش برویم، پس این توان که می‌گویید، این است. من یک‌مرتبه نسبت به برخورد شما غافلگیر شدم، فکر نمی‌کردم، حالا بعد فکر می‌کنم که چه ضعف‌های دیگری ما داریم باید این ضعف‌ها را در‌آوریم و آنها را حل کنیم. ...» سخنان رحیم صفوی و محسن رضایی در این جلسه آغازی بود برای ادامه بحث: رحیم صفوی: ما می‌گوییم با این توان، نه می‌شود در القرنه بجنگیم و نه در فاو. حال شما هی می‌خواهید فشار بیاورید... اگر شما می‌فرمایید که متناسب با توانمان منطقه تعیین کنیم، الآن این منطقه تناسبی با توانمان ندارد، اگر برویم شکست می‌خوریم. سپاه با این توان قادر به اجرای عملیات گسترده نیست، باید توان بالاتری به دست بیاورد تا بتواند بجنگد. محسن رضایی: این کلی است، این را چه کسی از شما قبول می‌کند؟ شما با استدلال ثابت کنید که اینجا چند گردان می‌خواهد و چند گردان تابه‌حال رسیده. این بحث‌های نارس شما، کار شما را سد کرده و وقتی که این کار سد بشود معلوم است که نمی‌توانید آماده بشوید». در ادامه جلسه یکی دیگر از مسئولان نیروی زمینی سپاه، وارد بحث می‌شود. غلامعلی رشید: ما این‌را به‌وضوح می‌بینیم که اگر 50، 60 گردان نیروی بسیجی بدون امکانات و تجهیزات لازم فراهم شود، دستور عملیات صادر می‌شود؛ چشم‌پوشی می‌شود از غافلگیری؛ چشم‌پوشی می‌شود از برآورد مهمات و... ما می‌گوییم ما یک تاجر ورشکسته هستیم، نمی‌توانیم یک معامله بزرگ انجام دهیم. این خیالی است که ما قبلاً می‌کردیم. ما در فتح‌المبین یک تاجر خوب بودیم، می‌توانستیم معامله کنیم. الآن دیگر قادر نیستیم آن معامله بزرگ را بکنیم. ما می‌گوییم با یک‌ نفر هم می‌شود جنگید، اما یک‌ نفر وقتی بجنگد، سه نفر عراقی را بکشد و خودش هم شهید بشود، این پیروزی است، اما مجموعه عملیات‌های بدر و خیبر می‌شود شکست؛ پیروزی نیست. قضیه عاشورا پیروزی است، 72 نفر بودند به 30 هزار نفر. می‌شود جنگید، اما تا یک‌ ماه دیگر این 50، 60 گردان می‌شود قوی‌ترین عامل فشار. رضایی: صحیح است که شما می‌خواهید از من اعتراف بگیرید که اگر همه توان فراهم نشد نجنگید؟ کجای مردانگی این‌طور است؟ غلامعلی رشید: ما نسبت به فرماندهی خودمان اعتمادمان کم نشده، تردید نداریم. ما عقل شما و علم و تدبیر شما را عالی‌ترین تدبیر برای خودمان می‌شناسیم. ما بی‌اعتمادیم به اینکه امکانات نمی‌رسد، این تردید در بچه‌ها به وجود می‌آورد. یکی از علت تردیدها این است که بی‌اعتمادند به امکانات، بی‌اعتمادند به این نیرویی که باید فراهم شود، ... و دیدند هم این فراهم نشده و نیرو می‌آید پای‌کار و بعد می‌گویند عمل کنید و عمل هم کردند. ما می‌گوییم جلوگیری کنیم از این‌کار. ما اگر هم یک مقدار پارسال منطقه 2 را پیشنهاد می‌دادیم، می‌دیدیم که آن‌موقع پذیرای این نیست که بگوییم عملیات گسترده، در جنوب نمی‌توانیم انجام دهیم. ولی الآن به این نتیجه رسیدیم که واقعیات را ببینیم. در این جنوب هدف‌های بسیار ارزشمندی هست که زیر زبان همه مزه می‌کند. تا گفتیم فاو، گفتند: به‌به، چه چیز خوبی است و... اینجا هدف‌هایش ارزشمند است و امکانات و نیرو می‌خواهد و ما سه سال است که در اینجا تلاش می‌کنیم، نتوانستیم یک گام قوی برداریم، ما به‌عنوان یک پیشنهاد می‌گوییم که: تا پایان سال عملیات محدود انجام دهیم، 15تا عملیات محدود انجام می‌دهیم، بعد برویم شمال‌غرب؛ آنجا می‌شود با 50، 60 گردان جنگ کرد، بعد به جنوب برگردیم. در این فاصله کار مهندسی بکنیم که بشود غافلگیری را رعایت کرد. الآن تمام یگان‌های ما در سرزمین جنوب هستند. غافلگیری از بین رفته است، دیگر معنی و مفهوم ندارد. کار مهندسی که ما می‌کنیم فردایش می‌خواهیم عمل کنیم. شما کار مهندسی جزیره آبادان را انجام دهید و یک ‌سال بعد عملیات کنید. این معنای دیگری پیدا می‌کند. غافلگیری، آب حیات ماست.


<references />
 
 
{{#css:/bootstrap.css}}

نسخهٔ ‏۱۰ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۲

روزشمار جنگ سال 1364
1364.04.02
نام‌های دیگر دو تیر
تاریخ شمسی 1364.04.02
تاریخ میلادی 4 شوال 1405
تاریخ قمری 23 ژوئن 1985
1360.04.02
1361.04.02
1362.04.02
1363.04.02
1365.04.02
1366.04.02
1367.04.02



گزارش- 97

به گزارش واحد مركزي خبر، مناطقي از شهرهاي آبادان به طور پراكنده هدف آتش سلاح‌هاي سنگين دشمن قرار گرفت كه بر اثر آن، دو واحد مسكوني تخريب شد.[۱] يك سخن‏گوي نظامي عراق ضمن تكذيب خبر حمله امروز به شهرهاي ايران، گفت كشورش همچنان به متن نامه‌اي كه صدام‌حسين در مورد عدم حمله به شهرهاي ايران براي ملت ايران فرستاده بود، پاي‏بند است.[۲]

گزارش- 98

شركت كشتي‌راني "عرب يونايتدشيپينگ" امروز با انتشار بيانيه‌اي اعلام كرد كه كشتي باري "المحرّق" متعلق به كويت، همچنان در توقيف ايران است. اين كشتي را روز پنجشنبه (30/3/1364) ايران توقيف كرده است. شركت عرب يونايتدشيپينگ پس از تقبيح اين عمل، از وزارت خارجه و وزارت ارتباطات كويت خواسته است تدابير لازم براي حفظ جان خدمه و محموله كشتي اتخاذ كنند و با اقدام خود در اسرع وقت آنان را آزاد سازند.[۳]

گزارش- 99

به‏گزارش يك مركز اطلاعاتي سپاه، شركت فرانسوي "تامسون" همكاري‌هاي با اهميتي را در خطوط جبهة عراق آغاز كرده است. از مهم‌ترين اين فعاليت‌ها، ايجاد مراكز و سكو جهت استقرار موشك و توپخانة سنگين دشمن مي‌باشد.[۴] خبرگزاري جمهوري‌اسلامي نيز گزارش داد كه شصت دستگاه كاميون ارتشي ساخت اتريش، امروز از طريق بندر "نيوستار" شهر "برمن" آلمان غربي، براي وزارت دفاع عراق به مقصد بغداد حركت كرده‏اند.[۵]

گزارش- 100

يك جمع‌بندي از حوادث دو هفتة اخير در غرب كشور كه در يك گزارش داخلي سپاه درج گرديد، حاكي است كه در نتيجة 19 مورد درگيري بين نيروهاي خودي و ضدانقلاب از تاريخ 21/3/1364 تا 2/4/1364 در مناطق پيرانشهر، مريوان، مهاباد، اروميه، سردشت، ماكو و نقده، 22 تن شهيد و 14 تن مجروح شدند. از طرف مقابل نيز، 12 تن به هلاكت رسيدند، تعدادي زخمي شدند و 2 تن به اسارت نيروهاي خودي درآمدند. همچنين در درگيري با ضدانقلاب در حوالي پيرانشهر (پايگاه سيلو)، بيست تن از نيروهاي خودي شهيد و 2 تن نيز مجروح شدند.[۶]

گزارش- 101

خبرنگار كيهان از شيراز خبر داد كه يك تيم ترور وابسته به سازمان مجاهدين خلق - كه در باختران چند عمليات ترور انجام داده و سپس به شيراز آمده بودند ‏- در اين شهر شناسايي و دست‏گير شدند. از جمله برنامه‌هاي اين تيم، انفجار دفتر اتحاديه انجمن‌هاي اسلامي دانشگاه‌ها در شيراز بوده است.[۷]

گزارش- 102

در پايان ديدار رسمي چهار روزة آقاي هاشمي‌رفسنجاني و هيئت همراه وي از ليبي، بيانية مشتركي دربارة نتايج اين سفر و نيز دست‏آوردهاي آن، هم‏زمان در تهران و طرابلس انتشار يافت. در اين بيانيه آمده است: «جماهيري ليبي با قدرت در كنار جمهوري‌اسلامي ايران در راه رويارويي با جنگ تحميل شده بر آن توسط صدام و رژيم فاشيستي بعث در عراق كه به دستور امپرياليزم امريكا و ارتجاع عرب و صهيونيزم تحميل گرديده، ايستاده است. طرفين تشكيل يك كميتة مشترك سياسي نظامي به رياست وزراي خارجه دو كشور را اعلام داشتند. دو طرف بر ايستادگي عليه صهيونيزم و امپرياليزم امريكا و ارتجاع دست نشانده، تأكيد نموده و بر تصميم خود مبني بر گسترش رويارويي با تمام توطئه‌هايي كه عليه دنياي اسلام طرح‌ريزي شده، صحه گذاشتند. طرفين بر ياري رساندن به انقلاب‌هاي مردمي و به خصوص اسلامي و ايستادن در كنار مسلمان‌هاي مستضعف تا تحقق پيروزي و برپايي حاكميت مردمي و تسلط مردم بر سرنوشت خويش و رهايي نهايي از همة انواع زورگويي و بهره‌كشي و تصميم ‌بر از سرگيري نقش فرهنگي اسلام و مسلمانان، تأكيد نمودند. انقلاب اسلامي ايران بر جانب‏داري خود از جمهوري عربي ليبي در مقابل هرگونه تجاوز، تأكيد مي‌نمايد و طرفين نسبت به اقدامات تحريك‌آميز مبارزه‌جويي‌هاي امپرياليزم امريكا و رژيم‌هاي مرتجع وابسته به آن عليه جمهوري ليبي و امنيت و ثبات آن، هشدار مي‌دهند. و جمهوري‌اسلامي ايران پشتيباني خويش را از جمهوري ليبي در زمينه مبارزة اين كشور در جهت تأمين حق خود در دفاع از خليج "سرت" به‌عنوان جزء لايتجزي آب‌هاي ساحلي ليبي، اعلام مي‌دارد. دو طرف كلية توطئه‌هايي را كه عليه موجوديت و انقلاب فلسطين طرح‌ريزي و اجرا مي‌شود - از جمله مرحله‌اي كه هم اكنون در لبنان در دست اجراست و طي آن به اردوگاه‌هاي فلسطيني ضربه وارد مي‌شود - محكوم مي‌كنند و اين اعمال را اجراي توطئه امپرياليزم و صهيونيزم تلقي نموده و مرتكبين آن را دست‏نشانده امپرياليزم و صهيونيزم مي‌دانند. به علاوه اين عمل توطئه‌اي عليه انقلاب اسلامي در ايران و انقلاب اول سپتامبر ليبي و همچنين توطئه‌اي عليه مقاومت مسلحانة فلسطين و نيروهاي انقلابي و اسلامي به‏شمار مي‌رود. طرفين عقيده دارند كه شيعه از اين عمل مبري بوده و از مسلمانان شيعه مذهب دعوت مي‌كنند كه فرصت را از دست دشمنان اسلام گرفته و فتنه را به شكست كشانده و فراهم كنندگان آن را سرجاي خويش بنشانند. ... طرفين تعهد كامل خود را نسبت به فعاليت‌ در راه آزادي تمام سرزمين فلسطين و از بين بردن موجوديت صهيونيستي در مبارزه با آن - كه مبارزة وجود است و نه مبارزه حدود - اعلام داشتند و بر حمايت و پشتيباني از جبهة نجات فلسطين در مقابله با هرگونه تلاشي جهت انجام مذاكرات مستقيم و يا غيرمستقيم و يا صلح و شناسايي رژيم صهيونيستي و همچنين مقاومت در برابر طرح‌هاي تسليم‌طلبانه و توطئه‌آميز كه توسط رژيم‌هاي خائن و دست‌نشاندة مصر، عراق، اردن و جناح تسليم‏گراي فلسطين اجرا مي‌شود، تأكيد مي‌ورزند. طرفين تصميم خود را مبني بر تشكيل ارتش قدس جهت آزادي فلسطين و ايجاد رابطة انقلابي اسلامي جهان اعلام مي‌دارند. دو طرف هرگونه تلاشي جهت كاستن از قيمت نفت را حتي اگر مسئله به كاهش سطح توليد منجر شود، مردود مي‌دانند و از سازمان كشورهاي صادركنندة نفت مي‌خواهند كه قيمت‌هاي خود را ثابت نگه داشته و به‏عنوان يك نيروي تعادل و حفاظت منافع اعضا بر منافع ملت‌هاي جهان سوم، توجه داشته باشند. طرفين تأييد خود را نسبت به حكومت قانوني وحدت ملي "چاد" و نيز مبارزه ملت چاد در راه تحقق آشتي ملي، ابراز مي‌دارند. دو طرف اقدامات نژادپرستانة رژيم "پرتوريا" را محكوم و بر جانب‏داري خويش از سازمان "سواپو" - كه در راه استقلال ناميبيا مبارزه مي‌كنند - تأكيد مي‌ورزند.»[۸] يادآوري مي‌شود كه در اين سفر، "عبدالسلام جلود" نخست‌وزير ليبي - كه ضيافت شامي را به افتخار رئيس مجلس شوراي اسلامي و هيئت همراه در محل اقامت ايشان در طرابلس ترتيب داده بود - با اشاره به هم‌پيمان‏بودن ليبي با انقلاب ايران، گفت: «ما خوش‏حاليم كه با اين انقلاب هم پيمانيم و ديديم كه اسلام انقلابي در ليبي، لبنان، ايران و در همة كشورهاي اين منطقه اوج گرفت و حركت انقلاب اسلامي در همه جا به اوج خود خواهد رسيد... از همة مبارزان در همه جاي دنيا پشتيباني و حمايت مي‌كنيم و ما در كنار اين انقلاب و انقلابيون مسلمان هستيم.»[۹] وي سپس در مورد نتايج مذاكرات ايران و ليبي گفت: «ما در همة موضوعات توافق نظر داريم و با اتحاد و اتفاق كشورهاي ليبي و ايران، تمام توطئه‌ها در منطقة لبنان را خنثي خواهيم ساخت و نخواهيم گذاشت آرمان فلسطين از بين برود و اشخاصي نظير ياسرعرفات و صدام و مبارك بتوانند آرمان فلسطين را پاي‏مال كنند. ... گفت‌وگوهاي ما بسيار سازنده و موفق بوده است و نقش انقلاب ما در مقابل دشمن مشترك را افزايش داده است.» آقاي "هاشمي‌رفسنجاني" رئيس مجلس شوراي اسلامي نيز در مورد مراودات و روابط ديپلماتيك كه در جهت تحكيم مناسبات دو كشور است، گفت: «متشكرم از رهبر انقلاب ليبي جناب "معمرقذافي" و آقاي جلود و مسئولان ديگر كه با دعوت من و همراهان من وسيله‌اي فراهم كردند تا گامي مؤثر در جهت تحكيم دو انقلاب و حمايت از جريان‌هاي سالم انقلابي اسلامي و مستضعفان برداريم. همان‌طور كه آقاي جلود اشاره كردند، برادران ليبيايي ما از انقلاب ايران از اول پشتيباني كرده‌اند و آن‌روزهايي كه ما در زندان‌هاي رژيم شاه بوديم از ما حمايت كردند و در كنار انقلاب اسلامي ايران ايستاده‌اند و هميشه بهاي لازم براي همكاري را پرداخته‌اند ... بايد پذيرفت كه انقلاب اسلامي ايران عصر جديدي در حيات مسلمان‌ها و كل جهان ايجاد كرده است.»[۱۰] وي سپس به حركت انقلابيون لبنان و نقش آن‏ها در اخراج نيروهاي بيگانه از اين كشور با حركت‌هاي شهادت‌طلبانه، اشاره كرد و افزود: «ديگر آن زمان گذشته است كه اسرائيلي‌ها بيايند جنوب لبنان و هزاران مسلمان را ببرند و زنداني كنند، اما چند نفر انقلابي كه چندين نفر امريكايي را به خاطر آزاد كردن دوستان خود از زندان‌هاي صهيونيست‌ها مي‌گيرند، تروريست بخوانند. الآن مسلمان‌هاي دنيا به اين نقطه رسيده‌اند كه اگر امريكا، انگليس، فرانسه و ايتاليا بخواهند در لبنان دخالت نموده و نيرو پياده كنند، آن‏ها در ماشين‌هاي پر از مواد منفجره مي‌نشينند و شما ديديد كه چگونه نيروهاي اشغال‏گر را از لبنان بيرون كردند؛ كاري كه در تاريخ پنج قرن اخير سابقه نداشت.»[۱۱] در ادامه، رئيس مجلس شوراي اسلامي با تأكيد بر اين‏كه حضور مردم در راه‏پيمايي روز جهاني قدس يك حماسه تاريخي و توصيف‏ناپذير است، گفت: «قدرت روحيه مسلمان‌ها آن قدر بالا رفته كه صحنه‌اي كه ما روز جمعه گذشته، روز جهاني قدس، در تهران داشتيم به‌عنوان يك حماسه تاريخي و سرفصل تاريخي در تاريخ اسلام ثبت شده است ... شايد براي شما مشكل باشد باور كنيد در شرايطي كه از صبح تا ظهر روزي چند مرتبه هواپيماهاي عراقي تهران را بمباران كردند، پنج ميليون زن و مرد روزه‌دار در فضاي باز در خيابان آن‏چنان فرياد مي‌كشيدند كه حتي صداي شكستن ديوار صوتي و انفجار بمب را نمي‌شنيدند ... »[۱۲] در پايان سفر رسمي آقاي هاشمي‌رفسنجاني به ليبي، شمشيري به‌عنوان سمبل مبارزات رهايي‌بخش به وي اهدا شد، آقاي هاشمي‌رفسنجاني نيز با تشكر از "پذيرايي گرم و صميمانة كشور دوست و برادر ليبي"، گفت: «اميدوارم كه اين شمشير هيچ‏وقت به نيام نرود تا اين‏كه سرزمين مقدس قدس شريف را آزاد كنيم.»[۱۳] از سوي ديگر، دكتر "تريكي" دبير كميته مردمي روابط خارجي ليبي، در يك كنفرانس مطبوعاتي اعلام كرد: «در جريان ديدار برادر هاشمي‌رفسنجاني از ليبي، اوضاع لبنان و حملاتي كه از سوي نبيه‌بري به منظور نابودي اردوگاه‌هاي فلسطيني انجام مي‌گيرد، مورد بحث و بررسي قرار گرفته است.» وي به هم‏سويي نظرگاه جماهيري ليبي و ايران اشاره كرد و افزود: «ايران تأكيد كرده گروه نبيه‌بري هيچ‌گونه ارتباطي به شيعه ندارد و عملكرد اين گروه، طرح امپرياليسم صهيونيسم، در جهت نابودي آرمان ملت فلسطين صورت مي‌گيرد ... ليبي و ايران جريانات كنوني عليه فلسطينيان را محكوم كردند.»[۱۴] دبير كميته روابط خارجي ليبي سپس گفت: «رئيس مجلس شوراي اسلامي ايران نيز نبيه‌بري را به بازرگان ايران تشبيه نمود.»[۱۵] در واكنش به اين سفر، راديو اسرائيل با اشاره به برگزاري ضيافت شام عبدالسلام جلود - مرد شماره 2 ليبي - و به‌رغم تأكيد وي مبني بر دست‌يابي به توافق در مورد كليه موضوعات مطرح شده با رئيس‌ مجلس شوراي اسلامي، كوشيد اين سفر را ناموفق نشان دهد: «ناظران سياسي اين جملة "توافق‌هاي اصولي نسبت به همه نقطه‏نظرهاي طرفين" را نشانة وجود اختلاف نظرهايي بين دو رژيم به ويژه دربارة مسائل مربوط لبنان مي‌دانند. گزارش‌هاي قبلي حاكي از آن بود كه ليبي به علت مناسبات نزديكي كه با سازمان سني "مرابطون" در لبنان دارد، از سركوبي آن‏ها توسط سازمان‌هاي شيعة بيروت كه از جانب حكومت اسلامي ايران حمايت مي‏شوند، خشمگين است، با اين همه و از مطالبي كه توسط خبرگزاري‌هاي دولتي ليبي و ايران انتشار يافت چنين برمي‌آيد كه مقامات دو كشور پيرامون مسائل لبنان به توافق‌هاي اصولي رسيده‌اند.»[۱۶] يادآوري مي‌شود جمله مورد استناد راديو اسرائيل، از گزارش خبرنگار اعزامي واحد مركزي خبر ايران به ليبي استخراج شده و مستمسك نتيجه‌گيري اين راديو گرديده است. وي گزارش داده بود كه در ملاقات جلود و هاشمي، مسائل به تفصيل مورد بحث و بررسي قرار گرفت و توافق‌هاي اصولي در خصوص همة نقطه نظرهاي دو طرف به دست آمده است.[۱۷]

گزارش- 103

امروز آقاي هاشمي‌رفسنجاني و هيئت همراه به دعوت "حافظ اسد" رئيس‌جمهور سوريه، وارد دمشق شدند. حافظ اسد روز گذشته (1/4/1364) پس از ترك مسكو، از آقاي هاشمي‌‏ و هيئت همراهش - كه در ليبي به سر مي‌بردند - جهت ديدار رسمي از سوريه دعوت كرده بود.[۱۸] آقاي هاشمي پس از ورود به دمشق، در مورد اهداف سفرش به سوريه گفت: «اين سفر به منظور بحث و بررسي در مسائل منطقه مي‌باشد و من فكر مي‌كنم مسائل لبنان و كشورهاي عضو جبهة پايداري و تهاجمي كه امريكا و صهيونيست‌ها شروع كرده‌اند، از مسائل مورد بحث خواهد بود.» وي افزود كه در ديدارهاي خود با مقام‌هاي سوري، دربارة اتخاذ مواضع مشترك در خصوص مسائل جنگ تحميلي و اوضاع احتمالي آينده، مذاكره خواهند كرد. از سوي ديگر، حافظ اسد نيز در ديدار با آقاي هاشمي‌رفسنجاني و هيئت همراه، با قدرداني از جايگاه ويژة انقلاب اسلامي ايران در مقابله با امپرياليسم و صهيونيسم و نيز تأثيرات بين‌المللي پيروزي انقلاب اسلامي ايران، گفت: «يكي از دست‏آوردهاي انقلاب اسلامي اين است كه ايران را از پايگاه ارتجاع خارج كرده و به پايگاه اسلام و حامي مستضعفين جهان تبديل نمود.»[۱۹] ديدار آقاي هاشمي‌رفسنجاني از ليبي و سوريه، بازتاب‌هايي در رسانه‌هاي خارجي داشته است؛ از جمله راديو اسرائيل در اين باره در تفسيري گفت: «رئيس مجلس و نمايندة آيت‌الله خميني در شوراي عالي دفاع، يك روز پس از بازگشت رئيس‌جمهوري سوريه از مسكو، به دمشق مي‌آيد و ناظران عقيده دارند كه وي از پرزيدنت حافظ اسد پيرامون پي‏آمدهاي ديدار او از شوروي و مذاكراتي كه با سران كرملين به عمل آورده، اطلاعاتي كسب خواهد كرد.»[۲۰] يونايتدپرس نيز به نقل از منابع متعدد، به ابعاد گوناگون مباحث مطرح شده در مذاكرات ايران، ليبي و سوريه، پرداخت و نوشت: «هدف از اين مذاكرات، تبادل نظر ميان مقامات ايراني و سوري در مورد احتمال جدا شدن ليبي از جناح راديكال عرب مي‌باشد. از جمله مسائل ديگري كه احتمالاً مطرح خواهد شد، مسئله لبنان، جنگ 57 ماهه ايران و عراق و گرايش ليبي به سمت عراق مي‌باشد.»[۲۱] اين خبرگزاري سپس با اشاره به ديدار ناگهاني "عبدالسلام تريكي" وزيرخارجه ليبي، از بغداد در هفته گذشته - كه موجب شگفت‌زدگي مقامات ايراني شده است - به نقل از ديپلمات‌هاي مقيم طرابلس نوشت: «اوايل سال جاري ليبي پيشنهادي به عراق ارائه داد مبني‏بر اين‏كه ليبي حمايت خود از ايران را قطع كند و در قبال آن، عراق مخالفان ليبي در بغداد را دست‏گير كند.»[۲۲] يونايتدپرس سپس افزوده كه يك منبع مطلع نتيجه گرفته كه سفر آقاي هاشمي‌رفسنجاني، تلاش جهت نزديك كردن روابط ميان سوريه، ايران و ليبي به منظور مقابله با هرگونه تلاشي كه به نام همبستگي اعراب درصدد شكاف انداختن ميان اين همبستگي است، مي‌باشد.[۲۳] اين خبرگزاري همچنين به نقل از همين منابع نوشته است: «سوريه اكراه داشته است كه دربارة تلاش جمهوري‌اسلامي براي تهيه سلاح‌هاي ضدهوايي جهت دفاع از شهرهاي خود از جمله تهران در مقابل حملات هواپيماهاي عراقي و نيز موشك‌هاي زمين به زمين كه بتواند بغداد را مورد حمله قرار دهد، با هيئت ايراني گفت‌وگو كند ... مقامات سوريه در سفر قبلي (اوايل ماه جاري) به "رفيق‌دوست" وزير سپاه پاسداران گوشزد كردند كه در مورد نيازهاي تسليحاتي ايران با اسد گفت و گو نكند. ولي همين منابع افزودند كه حمايت سوريه از ايران در جنگ، همچنان پابرجاست. ديپلمات‌ها در تهران گفتند سوريه سلاح‌هاي سبك و مهمات به ايران مي‌دهد ولي از ارسال سلاح‌هاي سنگين خودداري مي‌كند.» يونايتدپرس دربارة لبنان نيز نوشته است: «منابع مذكور افزودند سوريه از افزايش نفوذ گروه‌هاي راديكال اسلامي مورد حمايت ايران در لبنان و نيز مخالفت ايران با "نبيه‌بري" رهبر شيعيان لبنان، نگران است.»[۲۴]




منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/02

  1. ↑ روزنامه اطلاعات، 3/4/1364، ص18.
  2. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 97، (4/4/1364)، ص 2.
  3. ↑ همان، ص 17، كويت - خبرگزاري فرانسه.
  4. ↑ سند شماره 074482 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اطلاعات ستاد مركزي، 2/4/1364.
  5. ↑ مأخذ2، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 3/4/1364، ص2.
  6. ↑ سند شماره 226056، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، 11/4/1364، ص11.
  7. ↑ كيهان، 2/4/1364.
  8. ↑ مأخذ1، ص 19.
  9. ↑ مأخذ1، ص 2.
  10. ↑ مأخذ1، ص 2.
  11. ↑ مأخذ1، ص 2.
  12. ↑ مأخذ1، ص 2.
  13. ↑ مأخذ1، ص 2.
  14. ↑ مأخذ2، طرابلس - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 3/4/1364، صص 18 و 19.
  15. ↑ همان.
  16. ↑ همان‏.
  17. ↑ مأخذ1، ص2.
  18. ↑ روزنامه اطلاعات، 2/4/1364، ص3.
  19. ↑ مأخذ1، ص2.
  20. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه "گزارش‏هاي ويژه"، شمارة 96 (3/4/1364)، ص17، راديو اسرائيل.
  21. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‏هاي ويژه، شماره 97 (4/4/1364)، ص20، آتن - خبرگزاري يونايتدپرس، 3/4/1364.
  22. ↑ همان.
  23. ↑ همان.
  24. ↑ ‏ همان.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1364.04.02&oldid=4181»