1364.04.19: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>روزشمار جنگ</big>''' '''<big>پنجشنبــــــه</big>''' '''<big>16 آبان 1364</big>''' '''<big>23 صفر 1406</big>''' '''<big>7 نوامبر 1985</big>''' == 1 == در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۱: سطر ۱:
'''<big>روزشمار جنگ</big>'''
{{جعبه زندگینامه
|عنوان = روزشمار جنگ سال 1364
|نام = 1364.04.19
|نام دیگر= نوزده تیر
|روز= 19 تیر 1364
|تاریخ شمسی= 1364.04.19
|تاریخ میلادی= 10 ژوئیه 1985
|تاریخ قمری= 21 شوال 1405
|اسامی عملیات=
|اسامی شهدا=
|اسامی اسرا=
}}


'''<big>پنجشنبــــــه</big>'''
  <div class="bootstrap-btn">[[1360.04.19]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1361.04.19]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1362.04.19]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1363.04.19]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1365.04.19]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1366.04.19]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1367.04.19]]</div>


'''<big>16 آبان  1364</big>'''


'''<big>23 صفر    1406</big>'''
<div style="text-align:justify">


'''<big>7 نوامبر 1985</big>'''


== 1 ==
== گزارش- 264 ==
در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذاری شده است)، امروز در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران جلسه‌ای با حضور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران: رحیم صفوی فرمانده نیروی زمینی سپاه، غلامعلی رشید مسئول معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه، عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس سپاه، عباس محتاج فرمانده قرارگاه سلمان و فرمانده ناحیه 4 سپاه، احمد غلامپور (جانشين قرارگاه كربلا) و... تشکیل شد. در این جلسه مسئولان نیروی زمینی سپاه، باتوجه‌به مشکلات بسیاری که در سر راه عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو وجود دارد، مخالفت جدی خود را با اجرای عملیات در این منطقه اعلام کردند و برای اجرای عملیات در مناطق دیگر پیشنهادهایی دادند.
[[رده:1]]
خلاصه‌ای از گزارش امروز راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه مرکزی سپاه، درباره دیدگاه‌های مسئولان نیروی زمینی سپاه چنین است:


پس از یک‌ روز وقفه در بررسی طرح‌‌های عملیاتی ـ که صرف پیگیری کار مهندسی در مناطق عملیاتی هور و فدک (منطقه عملیاتی فاو) گردید ـ از اوایل امروز بار دیگر مباحث اصلی عملیات آغاز شد. در طول روز مسئولان نیروی زمینی سپاه گفت‌وگو‌های بسیاری کردند و درباره مطالب متعددی ازجمله تأمین شرایط لازم برای اجرای عملیات تبادل‌نظر شد. به‌تدریج مباحث گسترده‌تر و موضوعات جدیدی مطرح شد تا جایی که غلامعلی رشید مسیر بحث را تغییر داد و گفت:
نيروهاي عمل‏كنندة لشكر19 فجر كه قرار است در يك عمليات نفوذي<ref>سند شماره 0629/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ‌: "عمليات قدس3"، گزارش راويان: محمدساجدي، شهيد محمدرضا ملكي، مرداد 1364، ص10.</ref> در منطقة عمومي "دهلران - طيب" در غرب رودخانة ميمه<ref>همان، ص 3.</ref> شركت كنند، غروب امروز در دهكدة فرح‏آباد آمادة عزيمت جهت عمليات گرديدند. اين نيروها كه همين امروز از اردوگاه عين‌خوش رسيده بودند، نماز مغرب را در اين محل به جا آوردند و پس از آن به منطقة عملياتي ره‏سپار شدند.<ref>همان، ص 16.</ref>
اين در حالي است كه دو سه روز قبل عراق دست به تعويض زده و تيپ404 را كه مدت‌هاست در منطقه حضور دارد، به پنجوين انتقال داده و تيپ805 از لشكر14 را كه از پاسگاه "شيب" چزابه آمده، جايگزين آن كرده است. تعويض اين نيروهاي پدافندي اين نگراني را كه دشمن از عمليات نيروهاي خودي آگاه شده است، منتفي ساخت، هرچند كه نيروهاي خودي شواهد و قرائني يافته‌اند كه دال بر آگاهي دشمن از عمليات آينده مي‌باشد.<ref>همان، صص‌ 8 و 9.</ref>
در طرح مانور لشكر19 فجر ابتدا هدف، انهدام و اسارت نيروهاي دشمن در تپة194 و نيز تثبيت منطقه بود، ولي به دليل كمبود نيرو در يگان‌هاي خودي، مقرر شده كه پس از انهدام و گرفتن اسير و غنايم، به عقب برگردند.<ref>همان، ص 10.</ref>
براساس طرح مانور لشكر، دو محور عملياتي تعيين شده‏است‌: در جناح چپ، هدف ارتفاع194 است و استعداد نيروهاي تك‏ور، يك گردان (دو گروهان)؛ در جناح راست، هدف، مقرها و پايگاه‌ها و تجمعات جلو مالحه است و استعداد نيروها، دو گردان (استعداد هر يك دو گروهان) از لشكر و يك گروهان مأمور، مي‌باشد.<ref>همان، ص 10.</ref>
به اين ترتيب، گردان امام علي(ع) مأموريت دارد كه در محور چپ پس از باز كردن ميدان مين، ابتدا به كمين‌ها سپس به نيروهاي اصلي دشمن روي ارتفاع 194 يورش ببرد. گردان قاسم‏بن‌الحسن(ع) نيز مأموريت دارد كه در محور راست پس از پاك‏سازي جادة اصلي از سه پايگاه و دو كمين دشمن، علاوه بر ايجاد سهولت در اجراي عمليات گردان امام مهدي(عج)، اين جاده را براي بازگشت نيروهاي تمام محور، تخلية غنايم، اسيران و مجروحان، گشوده نگه دارند.
گردان امام مهدي(عج) مي‏بايد در محور راست، سنگرهاي اجتماعي، مقرهاي فرماندهي و پارك موتوري دشمن در حد فاصل پس از جادة اول تا سوم را (كه در واقع عقبة نيروهاي مستقر در ارتفاع 194، است) منهدم سازد.<ref>همان، ص 11.</ref>
با توجه به نفوذي بودن عمليات، نيروها مجهز به تجهيزات انفرادي‌اند و چنانچه مهمات خود را تمام كنند، مي‌بايد با مهمات به دست آمده از دشمن، مأموريت را ادامه دهند.<ref>همان، ص 12.</ref>
علاوه بر اين تجهيزات، آتش پشتيباني نيز چنين پيش‌بيني شده است: از "لشكر58 ذوالفقار‌" ارتش 2 قبضه كاتيوشا، 6 قبضه توپ 155 و 3 آتشبار130؛ سپاه‌: از توپخانة "لشكرفجر"1 آتشبار 152 و 6 قبضه توپ 105، از توپخانة "لشكر حضرت رسول‌(ص)‌" 1 آتشبار 122. همچنين آتش ادوات از لشكر فجر شامل 2قبضه ميني‌كاتيوشا، 9 قبضه خمپارة 120، 8 قبضه خمپارة 81 ، 1 قبضه تفنگ 106.<ref>همان، ص 12.</ref>
طرح مانور لشكر ويژگي‌هايي دارد كه پاره‌اي از آن‏ها چنين است:
الف) قرار است نيروها از پشت به دشمن بزنند و پس از انهدام مقر فرماندهي و سنگرها، به طرف خط دشمن پاك‏سازي كنند. اين روش، با از كار انداختن فرماندهي دشمن، متلاشي كردن نيروهاي در خط را آسان‏تر مي‌سازد.
ب) پس از شروع درگيري، در اولين فرصت كابل‌هاي برق و سيم‌هاي مخابراتي دشمن قطع مي‌شوند، بدين ترتيب ارتباط با عقبه و نيروهاي در خط به كلي قطع و دشمن در هدايت نيروهاي خود مستأصل مي‏گردد.
ج) نيروهاي تك‏كننده موظف‌اند با رعايت سكوت كامل، خود را به دشمن چسبانده و در خيز اول از نارنجك استفاده كنند.<ref>همان، صص 12 و 13.</ref>
مانور لشكر نقاط ضعفي نيز دارد كه مهم‌ترين آنها عبارت است از:
1- كمبود نيروي عمل كننده ... و اين در حالي است كه استعداد دشمن در منطقه حدود يك تيپ تخمين زده مي‌شود.
2- نيرويي براي احتياط در نظر گرفته نشده است.<ref>همان، ص 13.</ref>
به دليل تسلط ديد دشمن بر منطقه، مي‌بايد مسائل حفاظتي عمليات از جمله انتقال واحدها رعايت گردد، از اين رو سعي شده تا بسياري از واحدهاي پشتيباني را حتي‌الامكان درخصوص زمان عمليات توجيه نكنند و براي انتقال نيز چهار روز قبل از عمليات و بعضاً 


«اصلاً بیاییم پیشنهاد بدهیم که امسال در جنوب، عملیات وسیع انجام ندهیم. تا عید 15 عملیات قدس [عملیات محدود] می‌توانیم انجام دهیم و در این فاصله دو الی سه منطقه را از هر نظر آماده کنیم و در سال آینده عملیات بزرگ انجام دهیم. امر غافلگیری برای ما مهم است. با نیرویی که حداکثر تا 70 گردان می‌رسد می‌توانیم در شمال‌غرب عملیاتی نسبتاً خوب انجام دهیم.»


حاضران در جلسه با این پیشنهاد که پیش‌ازظهر و بدون حضور محسن رضایی مطرح شد، موافقت و هریک به‌نوعی آن را تصدیق ‌کردند. در ادامه بحث مزیت‌هایی برای این طرح پیشنهادی بیان شد:
(واحدهايي نظير اورژانس، محل تخلية شهدا ... كه نياز است نزديك‌تر به منطقة عمليات باشند) 48 ساعت قبل از عمليات، در نظر گرفته شده‏است.<ref>همان، ص 14.</ref>
از طرف ديگر، جهت فريب دشمن، واحد ادوات يگان را - كه از نقاط مختلفي مي‌تواند كار خود را انجام دهد - جهت پشتيباني آتش، به سمت "يونيت" در شرق رودخانة ميمه بردند ولي يك آتشبار 120 كه براي زير آتش گرفتن ارتفاع 137 و تنگة " انيزه" در نظر گرفته شده، ناچار روي ارتفاع 216 مستقر شده‏است.<ref>همان، ص 15.</ref>
در اين جا يك مسئله حائز اهميت، وضعيت روحي نيروهاي خودي مي‌باشد كه حتي مي‌تواند برخي مشكلات و ضعف‌هاي يگان‌هاي عمل‏كننده را پوشش دهد. در وضع كنوني روحيه بالايي از يگان‌ درگير (لشكرفجر) مشاهده مي‌شود. در اين باره قبل از عمليات، يكي از فرماندهان گردان گفت: «از نظر روحيه نيروها، بعضي از آن‏ها يك‏سال و اندي بود كه منتظر عمليات بودند ... روحية بسيار بسيار مشتاقي براي عمليات داشتند ... زماني كه فهميدند عمليات است، روحيه بسيار بسيار بالايي داشتند.»<ref>همان، ص 15.</ref>
طبق زمان‌بندي طرح مانور، نيروهاي اعزامي در ساعت1 بامداد (20/4/1364) براي شروع درگيري بايد اعلام آمادگي ‌كنند و از شروع عمليات تا زمان برگشت نيز حدود چهار ساعت در نظر گرفته شده است.<ref>همان، ص 10.</ref>


1. رعایت غافلگیری.
==  گزارش- 265 ==


2. آماده‌کردن سه منطقه فدک (فاو)، حیدر (روطه ـ قرنه) در هور و شمال منطقه عملیاتی بدر.
امروز پادگان پيرانشهر دوبار در ساعات 14 و 16:30 به‌وسيلة هواپيماهاي عراق بمباران شد. در اولين بمباران،‌ خانه‌هاي سازماني پادگان واقع در پشت كارخانة قند منطقة تمرچين و حاج‏‏عمران، همچنين روستاي "والاوان" هدف قرار گرفتند كه دو غيرنظامي به شهادت رسيدند.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه‌"، شماره 114 (21/4/1364)، ص‏3.</ref>


3. آمادگی تجهیزات.
==  گزارش- 266 ==


4. امکان فراهم‌آوردن نیروی بیشتر برای جنوب در زمستان آینده.
در پي حملة ديروز هواپيماهاي عراقي به يك نفت‏كش تركيه به‌نام " ام.وطن" در خليج‌فارس، وزارت خارجة تركيه با انتشار بيانيه‌اي حاوي اعتراضي بسيار كم‏رنگ آن هم بدون اشارة مستقيم به عراق، اعلام كرد كه دولت تركيه جهت مقابله با تكرار حمله‌هاي مشابه، در چارچوب قوانين و حقوق بين‌المللي اقدامات لازم را به نحو مقتضي انجام خواهد داد. به‏گزارش راديو تركيه، در اين بيانيه با اشاره به اين كه سياست‌هاي جنگي عراق و ايران امنيت رفت و آمد كشتي‌ها را در خليج‌فارس تأمين نمي‌كند، آمده‏است: «با آن‏كه كشتي‌هاي تركيه با نام تجارتي كشور تركيه مشغول رفت و آمد مي‌باشند، ارتباط وزارت خارجة تركيه با شركت‌هاي كشتي‌راني نيز نمي‌تواند اعتماد آن‏ها را جلب و امنيت آن‏ها را تضمين كند، بنابراين، دولت تركيه ضمن درخواست قبول و اجراي قوانين و حقوق بين‌المللي در مورد تضمين رفت و آمد آزاد كشتي‌ها از كشورهاي ايران و عراق، در اين مورد به آن‏ها هشدار مي‌دهد.»
گفتني است كه در بيانية وزارت خارجة تركيه، از اصطلاح جعلي "خليج بصره" به جاي خليج فارس استفاده شده‏است.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 113 (20/4/1364)، ص7.</ref>
روزنامة "مليت" چاپ تركيه نيز در گزارشي، به نقل از منابع كشتي‌راني نوشته كه نفت‌كش " ام‏.وطن" در خارج از منطقه‏اي كه عراق ممنوع اعلام كرده، هدف موشك قرار گرفته‏است.<ref>وزارت ارشاد اسلامي، نشرية "بررسي مطبوعات جهان"، شمارة 491 (23/5/1364)، روزنامة "مليت" چاپ تركيه، ص9، 10 ژوئيه 1985 (19/4/1364).</ref>


5. تکمیل و تثبیت تشکیلات نیروی زمینی سپاه تا سال آینده.
==  گزارش- 267 ==
در آرژانتين، كميسيون مشتركي از وزيران خارجه، دفاع و تجارت خارجي اين كشور تشكيل شده تا موضوع فروش اسلحه به هر دو كشور ايران و عراق را بررسي كند. از سوي ديگر، كميته‌اي مركب از وزيران هفت دولت عرب به زودي به آرژانتين خواهند رفت تا اقداماتي جهت جلوگيري از رابطة آرژانتين با ايران انجام دهند. اين كميته اعلام كرده‏است كه اگر ايران پيشنهادهاي صلح را نپذيرد، ضمن اقداماتي، از كشورهاي جهان خواهد خواست تا جهت تحريم اقتصادي و نظامي ايران اقدام كنند.<ref>سند ‌شماره ‌212236 مركز مطالعات تحقيقات جنگ‌: اسناد سياسي (خارجي‌) ،19/4/1364، به نقل از كاردار آرژانتين در تهران ص6و 7.</ref>


در مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو نیز دلایل زیر برشمرده شد:
==  گزارش- 268 ==


1. رعایت غافلگیری ناممکن است.
دولت كويت به دنبال تشديد اقدامات خصمانه‏اش عليه ايرانيان مقيم كويت، در چند روزگذشته نيز 182 ايراني را بازداشت و پس از آزار و شكنجه و ضبط اموال، از آن كشور اخراج كرد. اين عده از طريق مرز آبي با موتور لنج وارد بوشهر شدند و در اردوگاه ويژة معاودان در اين شهر اسكان يافتند.<ref>مأخذ 17، ص‏13، بوشهر.</ref>


2. شرایطی که فرماندهان برای اجرای عملیات مشخص کرده‌اند، تأمین نشده است.
==  گزارش- 269 ==


3. زمان کافی برای آماده‌کردن زمین ازجنبه مهندسی دراختیار نیست.
چگونگي رابطة كشورهاي حوزة خليج‌فارس با ايران، از جمله مباحث رسانه‌هاي منطقه و جهان است. امروز راديو اسرائيل در تفسيري مواضع سران شوراي همكاري خليج‌فارس را چنين تحليل كرد:
«اميرنشين‌هاي عرب خليج‌فارس بر اين انديشه‌اند كه هركدام از دو كشور متخاصم (ايران و عراق) در جنگ كنوني پيروز گردد، گام بعدي خود را در سوي گسترش سيطرة خويش در منطقه و تحت مهميز درآوردن و احياناً بلعيدن يك يا چند لقمة چرب و لذيذ در خليج‌فارس برخواهد داشت و براساس همين پندار است كه رهبران شش كشور عربي (عربستان، كويت، قطر، بحرين، عمان، امارات) نه تنها حركت آشكاري به سود هيچ‏كدام از طرفين جنگ انجام نمي‌دهند، بلكه همواره از سياست نعل و ميخ و ليت و لعل پيروي مي‌نمايند. با اين آرزوي ناگفتة آشكار كه اين جنگ پنج‏ساله بدون فاتح و پيروزي قاطع يكي از طرفين پايان‏گيرد و در پناه دو قدرت موجود از دو سوي اروندرود، سرزمين‌هاي همسايه از آرامش و ثبات نسبي برخوردار گردند.»<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن راديوهاي بيگانه، "20/4/1364، راديو اسرائيل، 19/4/1364.</ref>
در اين حال تلقي ديگري نيز در برخي محافل و مطبوعات مطرح است. روزنامة ژاپني "يوميوري شيمبون" با اشاره به سخنان آقاي هاشمي در سفر به ژاپن و ملاقات‌هايش با مسئولان اين كشور و نيز سخنان دكتر "ولايتي" وزير خارجة ايران دربارة مسائل خليج‌فارس، نوشت: «جمهوري‌اسلامي ايران با حركت‌هاي ديپلماتيك خود نشان داده‏است كه واقعاً مايل به بهبود روابط خود با كشورهاي عربي خليج‌فارس است... در اين ملاقات‌ها خواسته شده‏است كه مقامات ژاپن نيز در ملاقات‌هاي خود با مقامات كشورهاي عربي حوزة خليج‌فارس علاقة ايران در مورد هم‏زيستي با اين كشورها را قيد نمايند.» به نوشتة اين روزنامه، وزير امور خارجة ژاپن در اين خصوص تأكيد كرده‏است كه در ملاقات هفتة آيندة خود با مقام‌هاي عربستان سعودي، براي اطمينان خاطر بيش‏تر آن‏ها در مورد توجه ايران به هم‏زيستي با كشورهاي خليج‌فارس، با آن‏ها گفت‌وگو خواهد كرد.<ref>روزنامة اطلاعات، 19/4/64، ص3.</ref>


4. نیروی موردنیاز تأمین نشده است.
==  گزارش- 270 ==


5. هماهنگی در فعالیت‌هایی که برای تأمین امکانات می‌شود وجود ندارد.
روزنامة انگليسي "تايمز" در مقاله‌اي به بررسي جنگ پرداخته و دربارة تأثير آن در اقتصاد ايران، نوشته است‌: «قرائن همه حكايت از اين دارد كه ايران نيز مانند عراق در حال حاضر از خستگي جنگ شديداً رنج مي‏برد. جدا از افزايش تعداد كشته‌ها و مجروحين، اقتصاد كشور نيز در آستانة فلج شدن است. كارشناسان، ذخيرة ارز خارجي را تنها سه ميليارد دلار تخمين مي‌زنند كه اين ميزان، تنها با ميزان دو ماه واردات برابري مي‌كند. ايران علي‏رغم حملات پراكندة عراق عليه نفت‌كش‌هايي كه از ترمينال نفتي خارك استفاده مي‌كنند، هنوز قادر است نفت خود را صادر كند، اما اين روزها خريداران در بازار به تخفيف‌هاي زيادي متوسل مي‌شوند كه اين تخفيف‌ها در معاملات پاياپاي به صورت پنهاني باقي مي‌ماند. صادرات غيرنفتي نيز به سطح بسيار ناچيزي تقليل پيدا كرده و بي‏كاري نيز با وجود اين كه يك ميليون نظامي در جبهه‌هاي جنگ با عراق و يا جنگ با كردهاي شورشي در كوه‌هاي غربي كشور درگير مي‌باشند، در سطح بالايي قرار دارد.»<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "انتخابات رياست جمهوري در رسانه‌هاي جهان"، 20/5/1364، ص102، از لندن.</ref>


6. اجرای تک پشتیبانی در جزیره مینو میسر نیست.
==  گزارش- 271 ==


درمجموع هرچه مباحث عمیق‌تر می‌شد، انگیزه اصلی و دلیل انتخاب منطقه عملیاتی فاو با ابهام بیشتر مواجه و حتی گفته می‌شد که منطقه فاو براثر فشارهای سیاسی برای عملیات انتخاب شده است.
در مراسم توديع آيت‌الله "صانعي" كه با حضور دادستان جديد كل كشور، حجت‌الاسلام "خوئيني‌ها" در محل دادستاني كل برگزار شد، آقاي صانعي دربارة ثروت‌هاي حرام و نامشروع مطالبي را خاطرنشان كرد كه مي‌تواند علاوه بر ترسيم مواضع و گرايش‌هاي بخشي از نخبگان نظام جمهوري‌اسلامي، برخي مسائل را كه ايران در بحبوحة جنگ با آن درگير است، نشان بدهد. آيت‌الله صانعي خطاب به دست‌اندركاران عالي‌رتبة قوة قضائيه گفت:
«سخنان امام بايد همچون كتاب پرارزش "جواهر" مورد بررسي و توجه قرار بگيرد. در بعد اقتصادي اين را بدانيد آقاي مسئول اجرايي، آقاي داديار، آقاي قاضي، محكمه‌هايي كه مي‌روي مهر و موم مي‌كني، بدان كه يك ريالش با قيمت خون اين بچه‌هاي ما تمام شده تا در اختيار توقيفيِ تو قرار گرفته؛ دقت كنيد عزيزان كه اين اموال ساده دست آن‏ها برنگردد. من اين سند را در پيش‏گاه خداي خود دارم، در اين مدتي كه بودم خيلي تلاش كردم و ديگران، دوستان هم همكاري كردند، نگذاشتم اين اموالي كه به قيمت خون اين شهدا تمام شده، رايگان بدهيم به آن‏كه نماز نمي‌خواند.
بيت‌المال مالك است، خيلي ساده، خمس تصاعدي را اگر حساب كنيد - كه خود امام هم فرموده اين‌ها مالك نيستند - حلال حلالش، طيب طاهرش، عرق جبينش، با خمس تصاعدي اين‌ها مالك نيستند هيچ، بايد بيگاري هم بدهند، يعني بايد بيايند براي بيت‌المال هم كار كنند. اين جور نيست كه من خيال كنم حالا كه بهش (اموالش را) دادم، به مالكش دادم؛ نه آقا، دادي به غير مالك، دادي به غاصب! اميدوارم برادر عزيزمان جناب آقاي موسوي هم كه آمدند، من اين معنا را در خصوصيات روحي ايشان مي‌دانم، ايشان هم اين راه را دنبال خواهند كرد.»
آقاي صانعي سپس در مورد آقاي خوئيني‌ها گفت: «همان‏جور كه امام امت‌مان فرمودند، ايشان در كارهاي مهم موفق بودند، در درگيري با عربستان هم موفق بودند، در رهبري دانشجويان خط امام و درگيري با جاسوسان امريكايي موفق بودند، ... در قبل از پيروزي انقلاب هم موفق بودند، اين بار هم چنان كه امام فرمودند، ما مطمئنيم، با شناختي كه ما داريم، آمدن ايشان براي حزب‌الله اميدوار كننده است. كسي كه با لانة جاسوسي در مي‌افتد، تنها با جاسوسي در نمي‌افتد، با سرمايه‌داري غرب درمي‌افتد، با ضدانقلابي كه پناهندگي به تروريست مي‌دهد، در مي‌افتد.»
آقاي خوئيني‌ها نيز در پايان سخنان آقاي صانعي، گفت: «حالا كه من فرمايشات ايشان را گوش مي‌كردم، بيش‏تر بر تأسفم افزوده شد كه شخصيت علمي، با چنين حرارت انقلابي و با اين پيشنهاد اين جوش و خروش و دل‌سوختگي به حال ضعفا و فقرا و شمشيري كشيده عليه مستكبرين و مترفين و فاسدهاي زمان ما، چنين شخصيتي از تشكيلات قوة قضائيه رفتند و براي ما موجب تأسف است.» دادستان جديد افزود: «خط امام چنين است.»<ref>واحد سياسي دفتر تبليغات اسلامي حوزة علمية قم، نشرية "گزارش"، شماره7 (31/5/1364)، صص 17 تا 20.</ref>


درنهایت رحیم‌ صفوی، غلامعلی ‌رشید، عزیز جعفری، احمد ‌غلامپور و... برای دادن پیشنهادهای جدید و مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو به نتیجه قطعی رسیدند و قرار شد در جلسه‌ای با فرمانده کل سپاه دراین‌باره به بحث بپردازند.<ref>سند شماره 0634/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، گزارش راوی قرارگاه خاتم، در عملیات والفجر8، داوود رنجبر، صص 92 ـ 91.</ref>
==  گزارش- 272 ==


== 2 ==
در واكنش در برابر موضع‌گيري اخير امريكا در محكوم كردن "تروريسم بين‌المللي" كه ضمن آن، كشورهاي ايران، ليبي، كوبا و نيكاراگوئه مورد حملة "ريگان" رئيس‌جمهور امريكا قرار گرفتند، يونايتدپرس خبر داد كه "ميگل دسكوتو" وزير خارجة نيكاراگوئه، در اعتراض به "تروريسم دولتي" دولت ريگان و كمك مالي آن به ضدانقلابيون نيكاراگوئه، اقدام به اعتصاب غذا كرده‏است.
[[رده:2]]
به گزارش يونايتدپرس، دسكوتو - كه كشيش است - گفته كه از "دانيل اورتگا" رئيس‌جمهور نيكاراگوئه، خواسته است با مرخصي موقت وي از مقام دولتي موافقت كند تا اعتصاب غذاي خود را دنبال كند.<ref>روزنامه اطلاعات، 20/4/1364، ص آخر.</ref>
در ادامه بحث درباره طراحی عملیات در منطقه فاو، بعدازظهر امروز جلسه‌ای با حضور محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، و برادرانی که در جلسه صبح حضور داشتند. در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران تشکیل شد. نخست رحیم صفوی شروع به صحبت کرد:

ضميمة گزارش 264: منطقه عملياتي قدس3
منطقة عملياتي مورد نظر داراي يك‏ سلسه ارتفاعات از جمله قله‌هاي 216، 214، 172، 194، 128، 137 و 100 مي‌باشد. تمام منطقه و اين ارتفاعات در شمال خط مرزي (در خاك ايران) قرار دارد و دشمن در عقب‌نشيني سراسري از غرب، قسمت مهمي از اين نقاط را به دليل حساسيت و اهميت نظامي آن، حفظ كرده‏بود. خط نيروهاي خودي در اين منقطه روي ارتفاع 216 بود كه مسئوليت پدافند آن را گردان 205 ژاندارمري باختران به‌عهده داشت و از ارتفاع 214 نيز جهت ديده‌باني استفاده مي‌شد. خط دشمن نيز مقابل شيار "مالحه" روي ارتفاع 194 بود كه ديد كافي روي خط خودي و منطقة عمومي دهلران داشت.<ref>مأخذ 1، ص3.</ref> به همين دليل، انهدام نيروهاي دشمن در تپة 194 و ساير تجمعات در اين منطقه و تصرف و تثبيت اين تپه، پس از انهدام نيرو، هدف اولية عمليات "قدس3" بود.<ref>مأخذ 1، ص10.</ref>


برادران حاضر در این جلسه از ابتدای جنگ، در جنگ بوده‌اند و فلسفه وجودی‌شان در جنگ یک فلسفه محکم زیربنایی و عقیدتی است و براساس پایبندی به مقام ولایت آمدند در جنگ و با اعتقاد به اینکه این جنگ، جنگ بین حق و باطل است و جبهه حسینی‌ها علیه یزید‌ی‌هاست و اینکه هر زمانی هم که امام تکلیف کند، حاضر به ریختن خونشان به پای درخت ایمان و عقیده‌شان هستند... .


... برادران با یک دید واقع‌بینانه می‌خواهند روی مسئله جنگ فکر و کار کنند. ما دید واقع‌بینانه را از این نظر می‌گوییم که اگر به یک چیزهایی که می‌دانیم آماده نمی‌شود و در زمان لازم امکان فراهم‌شدن آن نیست توجه نکنیم، این یک دید غیرواقع‌بینانه است. من اساس تردید را عدم واقع‌بینی مسائل می‌دانم؛ اگر کسی واقع‌بینانه وارد یک صحنه و یک عملی بشود، در او هیچ تردیدی نیست.


ما از عملیات‌های رمضان تا والفجرها و حتی خیبر و بدر به این نتیجه قطعی رسیده‌ایم که با مقدورات و امکانات موجود نمی‌توانیم عملیات گسترده‌ای داشته باشیم. البته عملیات گسترده در توان جمهوری اسلامی هست ولی در توان سپاه پاسداران نیست. الآن هیچ‌کدام از شرایط اجرای عملیات حاصل نیست. شما از شرایط اجرای عملیات را "حفظ غافلگیری" اعلام کرده‌اید. خوب ما چشممان را ببندیم و بگوییم دشمن نفهمیده؟ این‌همه اقدامات مهندسی شده، این‌همه جاسوس‌های دشمن در منطقه‌ هست. شما گفته بودید که از شرایط اجرای عملیات این است که "ما 150 گردان نیرو" داشته باشیم. فرماندهان مناطق ما می‌گویند که این نیرو فراهم نمی‌شود. شورای عالی سپاه می‌گوید این نیرو حاصل نمی‌شود و از 76 هزار بسیجی که باید داشته باشیم الآن حدود 26 هزار نفر موجود داریم، یعنی یک‌سوم؛ این دوسوم نیروی دیگری که به‌صورت بسیجی باید بیاید، با این مسائلی که الآن هست و باتوجه‌به زمان و آموزش و... نمی‌آیند. ما می‌گوییم وقتی نیرو آمد 55 الی 60 روز وقت لازم است تا برای عملیات آماده بشوند.


می‌گوییم مهمات‌ در وضع بسیار بدی است، ما حدود یک‌چهارم، یک‌پنجم، مهمات لازم را داریم و این چیزی نیست که در یک‌ ماه یا دو ماه آینده دست ما برسد. آمار برخی از اقلام مهمات یک‌دهم و یک‌ششم تعداد لازم است. ما اگر بخواهیم اینها را نادیده بگیریم که همان عملیات بدر می‌شود. آن مقدار تجهیزات موردنیاز که برآورد شده برای عملیات، برخی تا شش ماه و یک سال دیگر قابل‌تهیه‌شدن نیست. ...


برای این عملیات‌ها ما قرارگاه‌ها و لشکرهایمان هنوز هیچ شکلی نگرفته است.


مسئله‌مان الآن عملیات گسترده آینده است؛ بیشتر فرماندهان از آقای مرتضی قربانی و احمد کاظمی تا دیگر برادران به ما اعتراض می‌کنند که اینجا نمی‌توانیم عمل کنیم.
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/19 </big> ==


از شرایط دیگر برای عملیات این بود که در جزیره مینو تک پشتیبانی انجام بگیرد که 50 درصد موفقیت در این است؛ این شرط هم آماده نیست.
{{پانویس}}


حاصل‌نشدن این شرایط، برابر است با شکست و این شکست هم دیگر شکست بدر و خیبر نیست، شکستی است که هم فرماندهان ما روحیه‌شان خرد و شکسته می‌شود و هم نسبت به رده‌های بالاتر اصلاً بی‌اعتقاد می‌شوند. الآن بسیجی‌های کاظمی [لشکر8 نجف] به فرمانده‌شان ایرادی ندارند، به مسئولین جنگ و مملکت اعتراض دارند. می‌گویند اینها چه مسئولینی هستندکه نمی‌آیند ببینند چه شده؟ در عملیات قادر چه گذشته؟ یعنی یک اعتراض عمومی را خواهیم داشت، الآن فرمانده لشکرها به قرارگاه‌ها بی‌اعتمادند، این بی‌اعتمادی اوج می‌گیرد.[[پرونده:Rahim-safavi-1.jpg|بندانگشتی|رحيم صفوي فرمانده نيروي زميني سپاه، اجراي عمليات محدود در سال 1364 و آمادگي براي عمليات گسترده در سال 1365 را پيشنهاد مي‌كند.]]رحیم صفوی در ادامه، پیشنهاد خود و دیگر مسئولان نیروی زمینی سپاه را چنین مطرح می‌کند:
<references/>


«با این نیرو‌هایی که دارند می‌آیند، تا اوایل سال آینده 10 الی 15 عملیات محدود و موفق انجام بدهیم و هم‌زمان با این عملیات‌ها، خودمان را آماده کنیم و برای اوایل سال آینده در منطقه شمال‌غرب بجنگیم و هم‌زمان با آنها منطقه فدک و منطقه حیدر و حتی منطقه بالاتر را یعنی شمال منطقه عملیات بدر را آماده کنیم. یعنی تمام کارهایش آماده بشود و در این سه منطقه بعد از عملیات‌های شمال‌غرب عملیات کنیم. عملیات‌های شمال‌غرب را با نیرویی به‌اندازه 60 تا 70 گردان عمل کنیم، ولی عملیات‌های جنوب را که ارزش و اهمیتش کاملاً روشن است احتیاج به غافلگیری، آماده‌کردن منطقه و آمادگی تجهیزات، وسایل و امکانات دارد، آماده بشوند تا عملیات را جلو ببریم. ما شرایط خودمان را با [عملیات‌های] خیبر و بدر بسنجیم، اگر موفقیتی نمی‌بینیم دست به عملی نزنیم که باعث ناراحتی بشود. برویم محکم به مسئولین بگوییم ما عملیات‌های محدود را ادامه می‌دهیم تا چندین ماه دیگر، بعد هم در شمال‌غرب می‌جنگیم و بعد از آن در جنوب.»<ref>همان، صص 94 ـ 92.</ref>[[پرونده:Mohsen-rezaii-1.jpg|بندانگشتی|فرمانده كل سپاه محسن رضايي، در جلسه قرارگاه مركزي سپاه با اشاره به اهميت اجراي عمليات آتي (فاو)، اين جلسه را تلخ‌ترين جلسه در طول دوران فرماندهي‌اش ناميد.]]پس از سخنان رحیم صفوی، محسن رضایی درحالی‌که ناراحتی در چهره‌اش نمایان بود، پس از چند دقیقه تأمل شروع به صحبت کرد که بخش‌هایی از آن چنین است: «متأسفانه این جلسه برای ما تلخ‌ترین جلسه‌ای است که در تاریخ عمر جنگ دارم. تازه می‌فهمم که عمق ترمزی که الآن در آن پایین و عمق سدی که در بالای ما ایجاد شده، از پایین داریم ترمز می‌کنیم و از بالا یک سدی شده هم آن سد و هم ترمز شما، درست آن بن‌بستی که در جنگ پیدا شده، الآن پیدا کرده است. شما در بدر آمدید گفتید که بیاییم عملیات شماره 2 را، اول انجام بدهیم، گفتیم برادران این حرف را نزنید اگر یک ماه به شما فرصت دادیم، رفتید روی عملیات شماره 2 کار کردید، شاید وسط کار دوباره گفتید که نباید انجام بدهیم... چقدر استدلال شما یا برادرمان رشید آوردید که چرا نباید عملیات شماره 2 را انجام بدهیم؟... الآن تنها راه ما "فاو" است، فاو مهم است. حالا می‌گوییم فاو، اول می‌گویید القرنه بعد از القرنه می‌آیید می‌گویید نخیر، شمال‌غرب. خدا وکیلی همه‌تان می‌توانید بزنید روی قرآن که اگر یک ‌ماه دیگر رفتید روی شمال‌غرب فکر کردید، دوباره نیایید بگویید که نمی‌شود و... زمان دارد می‌گذرد و این دو ضعف که ضعف اساسی است و مبنای ترمز را تشکیل داده از پایین داریم ترمز می‌کنیم، از بالا هم که سد راه رشد توان رزمی و رشد قوه رزمی پیدا شده، حالا این وسط چه باید کرد؟ ما باید بفهمیم می‌خواهیم بجنگیم ولو با 2 نفر، حتی با یک‌گروهان می‌شود جنگید و می‌شود از دشمن تلفات گرفت. با 2 نفر هم می‌شود جنگید. ضعف سومی که هست این است که شما می‌گویید که توان جمهوری اسلامی می‌رسد، توان جمهوری اسلامی می‌رسد یعنی ضعف سوم. این ترمز و آن سد، جنگ را به بن‌بست رساندند، کی می‌گوید توان جمهوری اسلامی می‌رسد جمهوری اسلامی معجونی است از دستاورد انقلاب و رژیم سابق که دست ما مانده، شما صحبت از یک توان بالقوه‌ای می‌کنید که می‌گویید ما می‌توانیم این را به فعل در بیاوریم... مگر توان یک چیز ساده‌ای است، فهم توان پنج سال وقت می‌خواهد شما تا پنج سال دیگر نمی‌توانید بفهمانید. الآن 100 تا کمپرسی در جنگ می‌خواهید. همین الآن اگر بگویید 100 تا کمپرسی، می‌گویند ببینید اینها بهانه آوردند که می‌خواهند نجنگند که 100 کمپرسی را گفتند. چه کسی این را می‌گوید، جز افراد بالای شما این را می‌گویند، چرا؟ با شما لج دارند؟ اینها غیرانقلابی‌اند؟ نه، طبیعی است، ما هم به‌جای آنها بودیم همین حرف را می‌زدیم، برای اینکه در جنگ نیستند ما چه انتظاری داریم؟ چهار سال است خواستیم اینها را در جنگ بیاوریم، اما ورود ناقص اینها در جنگ کار را بدتر کرد. پس این توانی که از جمهوری اسلامی می‌گویید، شما خودتان را دارید بازی می‌دهید، یک ذهنیتی را درست می‌کنید که عذاب وجدانتان را حل کنید بعد آن را می‌گویید نه ما اگر این حرف را می‌زنیم خوب دلیل داریم. می‌گویید توان جمهوری اسلامی باید بیاید جلو، کدام توان؟ کدام کار؟ پس این هم ضعف سوم شما. جمهوری اسلامی یعنی در کل دولت 100 نفر آدم، تازه این 100 نفر که حزب‌اللهی و انقلابی هستند نمی‌دانند جنگ چیست چهار سال و پنج سال دیگر می‌فهمند. باوجوداین باید پیش برویم، پس این توان که می‌گویید، این است. من یک‌مرتبه نسبت به برخورد شما غافلگیر شدم، فکر نمی‌کردم، حالا بعد فکر می‌کنم که چه ضعف‌های دیگری ما داریم باید این ضعف‌ها را در‌آوریم و آنها را حل کنیم. ...» سخنان رحیم صفوی و محسن رضایی در این جلسه آغازی بود برای ادامه بحث: رحیم صفوی: ما می‌گوییم با این توان، نه می‌شود در القرنه بجنگیم و نه در فاو. حال شما هی می‌خواهید فشار بیاورید... اگر شما می‌فرمایید که متناسب با توانمان منطقه تعیین کنیم، الآن این منطقه تناسبی با توانمان ندارد، اگر برویم شکست می‌خوریم. سپاه با این توان قادر به اجرای عملیات گسترده نیست، باید توان بالاتری به دست بیاورد تا بتواند بجنگد. محسن رضایی: این کلی است، این را چه کسی از شما قبول می‌کند؟ شما با استدلال ثابت کنید که اینجا چند گردان می‌خواهد و چند گردان تابه‌حال رسیده. این بحث‌های نارس شما، کار شما را سد کرده و وقتی که این کار سد بشود معلوم است که نمی‌توانید آماده بشوید». در ادامه جلسه یکی دیگر از مسئولان نیروی زمینی سپاه، وارد بحث می‌شود. غلامعلی رشید: ما این‌را به‌وضوح می‌بینیم که اگر 50، 60 گردان نیروی بسیجی بدون امکانات و تجهیزات لازم فراهم شود، دستور عملیات صادر می‌شود؛ چشم‌پوشی می‌شود از غافلگیری؛ چشم‌پوشی می‌شود از برآورد مهمات و... ما می‌گوییم ما یک تاجر ورشکسته هستیم، نمی‌توانیم یک معامله بزرگ انجام دهیم. این خیالی است که ما قبلاً می‌کردیم. ما در فتح‌المبین یک تاجر خوب بودیم، می‌توانستیم معامله کنیم. الآن دیگر قادر نیستیم آن معامله بزرگ را بکنیم. ما می‌گوییم با یک‌ نفر هم می‌شود جنگید، اما یک‌ نفر وقتی بجنگد، سه نفر عراقی را بکشد و خودش هم شهید بشود، این پیروزی است، اما مجموعه عملیات‌های بدر و خیبر می‌شود شکست؛ پیروزی نیست. قضیه عاشورا پیروزی است، 72 نفر بودند به 30 هزار نفر. می‌شود جنگید، اما تا یک‌ ماه دیگر این 50، 60 گردان می‌شود قوی‌ترین عامل فشار. رضایی: صحیح است که شما می‌خواهید از من اعتراف بگیرید که اگر همه توان فراهم نشد نجنگید؟ کجای مردانگی این‌طور است؟ غلامعلی رشید: ما نسبت به فرماندهی خودمان اعتمادمان کم نشده، تردید نداریم. ما عقل شما و علم و تدبیر شما را عالی‌ترین تدبیر برای خودمان می‌شناسیم. ما بی‌اعتمادیم به اینکه امکانات نمی‌رسد، این تردید در بچه‌ها به وجود می‌آورد. یکی از علت تردیدها این است که بی‌اعتمادند به امکانات، بی‌اعتمادند به این نیرویی که باید فراهم شود، ... و دیدند هم این فراهم نشده و نیرو می‌آید پای‌کار و بعد می‌گویند عمل کنید و عمل هم کردند. ما می‌گوییم جلوگیری کنیم از این‌کار. ما اگر هم یک مقدار پارسال منطقه 2 را پیشنهاد می‌دادیم، می‌دیدیم که آن‌موقع پذیرای این نیست که بگوییم عملیات گسترده، در جنوب نمی‌توانیم انجام دهیم. ولی الآن به این نتیجه رسیدیم که واقعیات را ببینیم. در این جنوب هدف‌های بسیار ارزشمندی هست که زیر زبان همه مزه می‌کند. تا گفتیم فاو، گفتند: به‌به، چه چیز خوبی است و... اینجا هدف‌هایش ارزشمند است و امکانات و نیرو می‌خواهد و ما سه سال است که در اینجا تلاش می‌کنیم، نتوانستیم یک گام قوی برداریم، ما به‌عنوان یک پیشنهاد می‌گوییم که: تا پایان سال عملیات محدود انجام دهیم، 15تا عملیات محدود انجام می‌دهیم، بعد برویم شمال‌غرب؛ آنجا می‌شود با 50، 60 گردان جنگ کرد، بعد به جنوب برگردیم. در این فاصله کار مهندسی بکنیم که بشود غافلگیری را رعایت کرد. الآن تمام یگان‌های ما در سرزمین جنوب هستند. غافلگیری از بین رفته است، دیگر معنی و مفهوم ندارد. کار مهندسی که ما می‌کنیم فردایش می‌خواهیم عمل کنیم. شما کار مهندسی جزیره آبادان را انجام دهید و یک ‌سال بعد عملیات کنید. این معنای دیگری پیدا می‌کند. غافلگیری، آب حیات ماست.


<references />
 
 
 
</div>
 
 
 
 
{{#css:/bootstrap.css}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۵۱

روزشمار جنگ سال 1364
1364.04.19
نام‌های دیگر نوزده تیر
تاریخ شمسی 1364.04.19
تاریخ میلادی 10 ژوئیه 1985
تاریخ قمری 21 شوال 1405
1360.04.19
1361.04.19
1362.04.19
1363.04.19
1365.04.19
1366.04.19
1367.04.19



گزارش- 264

نيروهاي عمل‏كنندة لشكر19 فجر كه قرار است در يك عمليات نفوذي[۱] در منطقة عمومي "دهلران - طيب" در غرب رودخانة ميمه[۲] شركت كنند، غروب امروز در دهكدة فرح‏آباد آمادة عزيمت جهت عمليات گرديدند. اين نيروها كه همين امروز از اردوگاه عين‌خوش رسيده بودند، نماز مغرب را در اين محل به جا آوردند و پس از آن به منطقة عملياتي ره‏سپار شدند.[۳] اين در حالي است كه دو سه روز قبل عراق دست به تعويض زده و تيپ404 را كه مدت‌هاست در منطقه حضور دارد، به پنجوين انتقال داده و تيپ805 از لشكر14 را كه از پاسگاه "شيب" چزابه آمده، جايگزين آن كرده است. تعويض اين نيروهاي پدافندي اين نگراني را كه دشمن از عمليات نيروهاي خودي آگاه شده است، منتفي ساخت، هرچند كه نيروهاي خودي شواهد و قرائني يافته‌اند كه دال بر آگاهي دشمن از عمليات آينده مي‌باشد.[۴] در طرح مانور لشكر19 فجر ابتدا هدف، انهدام و اسارت نيروهاي دشمن در تپة194 و نيز تثبيت منطقه بود، ولي به دليل كمبود نيرو در يگان‌هاي خودي، مقرر شده كه پس از انهدام و گرفتن اسير و غنايم، به عقب برگردند.[۵] براساس طرح مانور لشكر، دو محور عملياتي تعيين شده‏است‌: در جناح چپ، هدف ارتفاع194 است و استعداد نيروهاي تك‏ور، يك گردان (دو گروهان)؛ در جناح راست، هدف، مقرها و پايگاه‌ها و تجمعات جلو مالحه است و استعداد نيروها، دو گردان (استعداد هر يك دو گروهان) از لشكر و يك گروهان مأمور، مي‌باشد.[۶] به اين ترتيب، گردان امام علي(ع) مأموريت دارد كه در محور چپ پس از باز كردن ميدان مين، ابتدا به كمين‌ها سپس به نيروهاي اصلي دشمن روي ارتفاع 194 يورش ببرد. گردان قاسم‏بن‌الحسن(ع) نيز مأموريت دارد كه در محور راست پس از پاك‏سازي جادة اصلي از سه پايگاه و دو كمين دشمن، علاوه بر ايجاد سهولت در اجراي عمليات گردان امام مهدي(عج)، اين جاده را براي بازگشت نيروهاي تمام محور، تخلية غنايم، اسيران و مجروحان، گشوده نگه دارند. گردان امام مهدي(عج) مي‏بايد در محور راست، سنگرهاي اجتماعي، مقرهاي فرماندهي و پارك موتوري دشمن در حد فاصل پس از جادة اول تا سوم را (كه در واقع عقبة نيروهاي مستقر در ارتفاع 194، است) منهدم سازد.[۷] با توجه به نفوذي بودن عمليات، نيروها مجهز به تجهيزات انفرادي‌اند و چنانچه مهمات خود را تمام كنند، مي‌بايد با مهمات به دست آمده از دشمن، مأموريت را ادامه دهند.[۸] علاوه بر اين تجهيزات، آتش پشتيباني نيز چنين پيش‌بيني شده است: از "لشكر58 ذوالفقار‌" ارتش 2 قبضه كاتيوشا، 6 قبضه توپ 155 و 3 آتشبار130؛ سپاه‌: از توپخانة "لشكرفجر"1 آتشبار 152 و 6 قبضه توپ 105، از توپخانة "لشكر حضرت رسول‌(ص)‌" 1 آتشبار 122. همچنين آتش ادوات از لشكر فجر شامل 2قبضه ميني‌كاتيوشا، 9 قبضه خمپارة 120، 8 قبضه خمپارة 81 ، 1 قبضه تفنگ 106.[۹] طرح مانور لشكر ويژگي‌هايي دارد كه پاره‌اي از آن‏ها چنين است: الف) قرار است نيروها از پشت به دشمن بزنند و پس از انهدام مقر فرماندهي و سنگرها، به طرف خط دشمن پاك‏سازي كنند. اين روش، با از كار انداختن فرماندهي دشمن، متلاشي كردن نيروهاي در خط را آسان‏تر مي‌سازد. ب) پس از شروع درگيري، در اولين فرصت كابل‌هاي برق و سيم‌هاي مخابراتي دشمن قطع مي‌شوند، بدين ترتيب ارتباط با عقبه و نيروهاي در خط به كلي قطع و دشمن در هدايت نيروهاي خود مستأصل مي‏گردد. ج) نيروهاي تك‏كننده موظف‌اند با رعايت سكوت كامل، خود را به دشمن چسبانده و در خيز اول از نارنجك استفاده كنند.[۱۰] مانور لشكر نقاط ضعفي نيز دارد كه مهم‌ترين آنها عبارت است از: 1- كمبود نيروي عمل كننده ... و اين در حالي است كه استعداد دشمن در منطقه حدود يك تيپ تخمين زده مي‌شود. 2- نيرويي براي احتياط در نظر گرفته نشده است.[۱۱] به دليل تسلط ديد دشمن بر منطقه، مي‌بايد مسائل حفاظتي عمليات از جمله انتقال واحدها رعايت گردد، از اين رو سعي شده تا بسياري از واحدهاي پشتيباني را حتي‌الامكان درخصوص زمان عمليات توجيه نكنند و براي انتقال نيز چهار روز قبل از عمليات و بعضاً


(واحدهايي نظير اورژانس، محل تخلية شهدا ... كه نياز است نزديك‌تر به منطقة عمليات باشند) 48 ساعت قبل از عمليات، در نظر گرفته شده‏است.[۱۲] از طرف ديگر، جهت فريب دشمن، واحد ادوات يگان را - كه از نقاط مختلفي مي‌تواند كار خود را انجام دهد - جهت پشتيباني آتش، به سمت "يونيت" در شرق رودخانة ميمه بردند ولي يك آتشبار 120 كه براي زير آتش گرفتن ارتفاع 137 و تنگة " انيزه" در نظر گرفته شده، ناچار روي ارتفاع 216 مستقر شده‏است.[۱۳] در اين جا يك مسئله حائز اهميت، وضعيت روحي نيروهاي خودي مي‌باشد كه حتي مي‌تواند برخي مشكلات و ضعف‌هاي يگان‌هاي عمل‏كننده را پوشش دهد. در وضع كنوني روحيه بالايي از يگان‌ درگير (لشكرفجر) مشاهده مي‌شود. در اين باره قبل از عمليات، يكي از فرماندهان گردان گفت: «از نظر روحيه نيروها، بعضي از آن‏ها يك‏سال و اندي بود كه منتظر عمليات بودند ... روحية بسيار بسيار مشتاقي براي عمليات داشتند ... زماني كه فهميدند عمليات است، روحيه بسيار بسيار بالايي داشتند.»[۱۴] طبق زمان‌بندي طرح مانور، نيروهاي اعزامي در ساعت1 بامداد (20/4/1364) براي شروع درگيري بايد اعلام آمادگي ‌كنند و از شروع عمليات تا زمان برگشت نيز حدود چهار ساعت در نظر گرفته شده است.[۱۵]

گزارش- 265

امروز پادگان پيرانشهر دوبار در ساعات 14 و 16:30 به‌وسيلة هواپيماهاي عراق بمباران شد. در اولين بمباران،‌ خانه‌هاي سازماني پادگان واقع در پشت كارخانة قند منطقة تمرچين و حاج‏‏عمران، همچنين روستاي "والاوان" هدف قرار گرفتند كه دو غيرنظامي به شهادت رسيدند.[۱۶]

گزارش- 266

در پي حملة ديروز هواپيماهاي عراقي به يك نفت‏كش تركيه به‌نام " ام.وطن" در خليج‌فارس، وزارت خارجة تركيه با انتشار بيانيه‌اي حاوي اعتراضي بسيار كم‏رنگ آن هم بدون اشارة مستقيم به عراق، اعلام كرد كه دولت تركيه جهت مقابله با تكرار حمله‌هاي مشابه، در چارچوب قوانين و حقوق بين‌المللي اقدامات لازم را به نحو مقتضي انجام خواهد داد. به‏گزارش راديو تركيه، در اين بيانيه با اشاره به اين كه سياست‌هاي جنگي عراق و ايران امنيت رفت و آمد كشتي‌ها را در خليج‌فارس تأمين نمي‌كند، آمده‏است: «با آن‏كه كشتي‌هاي تركيه با نام تجارتي كشور تركيه مشغول رفت و آمد مي‌باشند، ارتباط وزارت خارجة تركيه با شركت‌هاي كشتي‌راني نيز نمي‌تواند اعتماد آن‏ها را جلب و امنيت آن‏ها را تضمين كند، بنابراين، دولت تركيه ضمن درخواست قبول و اجراي قوانين و حقوق بين‌المللي در مورد تضمين رفت و آمد آزاد كشتي‌ها از كشورهاي ايران و عراق، در اين مورد به آن‏ها هشدار مي‌دهد.» گفتني است كه در بيانية وزارت خارجة تركيه، از اصطلاح جعلي "خليج بصره" به جاي خليج فارس استفاده شده‏است.[۱۷] روزنامة "مليت" چاپ تركيه نيز در گزارشي، به نقل از منابع كشتي‌راني نوشته كه نفت‌كش " ام‏.وطن" در خارج از منطقه‏اي كه عراق ممنوع اعلام كرده، هدف موشك قرار گرفته‏است.[۱۸]

گزارش- 267

در آرژانتين، كميسيون مشتركي از وزيران خارجه، دفاع و تجارت خارجي اين كشور تشكيل شده تا موضوع فروش اسلحه به هر دو كشور ايران و عراق را بررسي كند. از سوي ديگر، كميته‌اي مركب از وزيران هفت دولت عرب به زودي به آرژانتين خواهند رفت تا اقداماتي جهت جلوگيري از رابطة آرژانتين با ايران انجام دهند. اين كميته اعلام كرده‏است كه اگر ايران پيشنهادهاي صلح را نپذيرد، ضمن اقداماتي، از كشورهاي جهان خواهد خواست تا جهت تحريم اقتصادي و نظامي ايران اقدام كنند.[۱۹]

گزارش- 268

دولت كويت به دنبال تشديد اقدامات خصمانه‏اش عليه ايرانيان مقيم كويت، در چند روزگذشته نيز 182 ايراني را بازداشت و پس از آزار و شكنجه و ضبط اموال، از آن كشور اخراج كرد. اين عده از طريق مرز آبي با موتور لنج وارد بوشهر شدند و در اردوگاه ويژة معاودان در اين شهر اسكان يافتند.[۲۰]

گزارش- 269

چگونگي رابطة كشورهاي حوزة خليج‌فارس با ايران، از جمله مباحث رسانه‌هاي منطقه و جهان است. امروز راديو اسرائيل در تفسيري مواضع سران شوراي همكاري خليج‌فارس را چنين تحليل كرد: «اميرنشين‌هاي عرب خليج‌فارس بر اين انديشه‌اند كه هركدام از دو كشور متخاصم (ايران و عراق) در جنگ كنوني پيروز گردد، گام بعدي خود را در سوي گسترش سيطرة خويش در منطقه و تحت مهميز درآوردن و احياناً بلعيدن يك يا چند لقمة چرب و لذيذ در خليج‌فارس برخواهد داشت و براساس همين پندار است كه رهبران شش كشور عربي (عربستان، كويت، قطر، بحرين، عمان، امارات) نه تنها حركت آشكاري به سود هيچ‏كدام از طرفين جنگ انجام نمي‌دهند، بلكه همواره از سياست نعل و ميخ و ليت و لعل پيروي مي‌نمايند. با اين آرزوي ناگفتة آشكار كه اين جنگ پنج‏ساله بدون فاتح و پيروزي قاطع يكي از طرفين پايان‏گيرد و در پناه دو قدرت موجود از دو سوي اروندرود، سرزمين‌هاي همسايه از آرامش و ثبات نسبي برخوردار گردند.»[۲۱] در اين حال تلقي ديگري نيز در برخي محافل و مطبوعات مطرح است. روزنامة ژاپني "يوميوري شيمبون" با اشاره به سخنان آقاي هاشمي در سفر به ژاپن و ملاقات‌هايش با مسئولان اين كشور و نيز سخنان دكتر "ولايتي" وزير خارجة ايران دربارة مسائل خليج‌فارس، نوشت: «جمهوري‌اسلامي ايران با حركت‌هاي ديپلماتيك خود نشان داده‏است كه واقعاً مايل به بهبود روابط خود با كشورهاي عربي خليج‌فارس است... در اين ملاقات‌ها خواسته شده‏است كه مقامات ژاپن نيز در ملاقات‌هاي خود با مقامات كشورهاي عربي حوزة خليج‌فارس علاقة ايران در مورد هم‏زيستي با اين كشورها را قيد نمايند.» به نوشتة اين روزنامه، وزير امور خارجة ژاپن در اين خصوص تأكيد كرده‏است كه در ملاقات هفتة آيندة خود با مقام‌هاي عربستان سعودي، براي اطمينان خاطر بيش‏تر آن‏ها در مورد توجه ايران به هم‏زيستي با كشورهاي خليج‌فارس، با آن‏ها گفت‌وگو خواهد كرد.[۲۲]

گزارش- 270

روزنامة انگليسي "تايمز" در مقاله‌اي به بررسي جنگ پرداخته و دربارة تأثير آن در اقتصاد ايران، نوشته است‌: «قرائن همه حكايت از اين دارد كه ايران نيز مانند عراق در حال حاضر از خستگي جنگ شديداً رنج مي‏برد. جدا از افزايش تعداد كشته‌ها و مجروحين، اقتصاد كشور نيز در آستانة فلج شدن است. كارشناسان، ذخيرة ارز خارجي را تنها سه ميليارد دلار تخمين مي‌زنند كه اين ميزان، تنها با ميزان دو ماه واردات برابري مي‌كند. ايران علي‏رغم حملات پراكندة عراق عليه نفت‌كش‌هايي كه از ترمينال نفتي خارك استفاده مي‌كنند، هنوز قادر است نفت خود را صادر كند، اما اين روزها خريداران در بازار به تخفيف‌هاي زيادي متوسل مي‌شوند كه اين تخفيف‌ها در معاملات پاياپاي به صورت پنهاني باقي مي‌ماند. صادرات غيرنفتي نيز به سطح بسيار ناچيزي تقليل پيدا كرده و بي‏كاري نيز با وجود اين كه يك ميليون نظامي در جبهه‌هاي جنگ با عراق و يا جنگ با كردهاي شورشي در كوه‌هاي غربي كشور درگير مي‌باشند، در سطح بالايي قرار دارد.»[۲۳]

گزارش- 271

در مراسم توديع آيت‌الله "صانعي" كه با حضور دادستان جديد كل كشور، حجت‌الاسلام "خوئيني‌ها" در محل دادستاني كل برگزار شد، آقاي صانعي دربارة ثروت‌هاي حرام و نامشروع مطالبي را خاطرنشان كرد كه مي‌تواند علاوه بر ترسيم مواضع و گرايش‌هاي بخشي از نخبگان نظام جمهوري‌اسلامي، برخي مسائل را كه ايران در بحبوحة جنگ با آن درگير است، نشان بدهد. آيت‌الله صانعي خطاب به دست‌اندركاران عالي‌رتبة قوة قضائيه گفت: «سخنان امام بايد همچون كتاب پرارزش "جواهر" مورد بررسي و توجه قرار بگيرد. در بعد اقتصادي اين را بدانيد آقاي مسئول اجرايي، آقاي داديار، آقاي قاضي، محكمه‌هايي كه مي‌روي مهر و موم مي‌كني، بدان كه يك ريالش با قيمت خون اين بچه‌هاي ما تمام شده تا در اختيار توقيفيِ تو قرار گرفته؛ دقت كنيد عزيزان كه اين اموال ساده دست آن‏ها برنگردد. من اين سند را در پيش‏گاه خداي خود دارم، در اين مدتي كه بودم خيلي تلاش كردم و ديگران، دوستان هم همكاري كردند، نگذاشتم اين اموالي كه به قيمت خون اين شهدا تمام شده، رايگان بدهيم به آن‏كه نماز نمي‌خواند. بيت‌المال مالك است، خيلي ساده، خمس تصاعدي را اگر حساب كنيد - كه خود امام هم فرموده اين‌ها مالك نيستند - حلال حلالش، طيب طاهرش، عرق جبينش، با خمس تصاعدي اين‌ها مالك نيستند هيچ، بايد بيگاري هم بدهند، يعني بايد بيايند براي بيت‌المال هم كار كنند. اين جور نيست كه من خيال كنم حالا كه بهش (اموالش را) دادم، به مالكش دادم؛ نه آقا، دادي به غير مالك، دادي به غاصب! اميدوارم برادر عزيزمان جناب آقاي موسوي هم كه آمدند، من اين معنا را در خصوصيات روحي ايشان مي‌دانم، ايشان هم اين راه را دنبال خواهند كرد.» آقاي صانعي سپس در مورد آقاي خوئيني‌ها گفت: «همان‏جور كه امام امت‌مان فرمودند، ايشان در كارهاي مهم موفق بودند، در درگيري با عربستان هم موفق بودند، در رهبري دانشجويان خط امام و درگيري با جاسوسان امريكايي موفق بودند، ... در قبل از پيروزي انقلاب هم موفق بودند، اين بار هم چنان كه امام فرمودند، ما مطمئنيم، با شناختي كه ما داريم، آمدن ايشان براي حزب‌الله اميدوار كننده است. كسي كه با لانة جاسوسي در مي‌افتد، تنها با جاسوسي در نمي‌افتد، با سرمايه‌داري غرب درمي‌افتد، با ضدانقلابي كه پناهندگي به تروريست مي‌دهد، در مي‌افتد.» آقاي خوئيني‌ها نيز در پايان سخنان آقاي صانعي، گفت: «حالا كه من فرمايشات ايشان را گوش مي‌كردم، بيش‏تر بر تأسفم افزوده شد كه شخصيت علمي، با چنين حرارت انقلابي و با اين پيشنهاد اين جوش و خروش و دل‌سوختگي به حال ضعفا و فقرا و شمشيري كشيده عليه مستكبرين و مترفين و فاسدهاي زمان ما، چنين شخصيتي از تشكيلات قوة قضائيه رفتند و براي ما موجب تأسف است.» دادستان جديد افزود: «خط امام چنين است.»[۲۴]

گزارش- 272

در واكنش در برابر موضع‌گيري اخير امريكا در محكوم كردن "تروريسم بين‌المللي" كه ضمن آن، كشورهاي ايران، ليبي، كوبا و نيكاراگوئه مورد حملة "ريگان" رئيس‌جمهور امريكا قرار گرفتند، يونايتدپرس خبر داد كه "ميگل دسكوتو" وزير خارجة نيكاراگوئه، در اعتراض به "تروريسم دولتي" دولت ريگان و كمك مالي آن به ضدانقلابيون نيكاراگوئه، اقدام به اعتصاب غذا كرده‏است. به گزارش يونايتدپرس، دسكوتو - كه كشيش است - گفته كه از "دانيل اورتگا" رئيس‌جمهور نيكاراگوئه، خواسته است با مرخصي موقت وي از مقام دولتي موافقت كند تا اعتصاب غذاي خود را دنبال كند.[۲۵]  ضميمة گزارش 264: منطقه عملياتي قدس3 منطقة عملياتي مورد نظر داراي يك‏ سلسه ارتفاعات از جمله قله‌هاي 216، 214، 172، 194، 128، 137 و 100 مي‌باشد. تمام منطقه و اين ارتفاعات در شمال خط مرزي (در خاك ايران) قرار دارد و دشمن در عقب‌نشيني سراسري از غرب، قسمت مهمي از اين نقاط را به دليل حساسيت و اهميت نظامي آن، حفظ كرده‏بود. خط نيروهاي خودي در اين منقطه روي ارتفاع 216 بود كه مسئوليت پدافند آن را گردان 205 ژاندارمري باختران به‌عهده داشت و از ارتفاع 214 نيز جهت ديده‌باني استفاده مي‌شد. خط دشمن نيز مقابل شيار "مالحه" روي ارتفاع 194 بود كه ديد كافي روي خط خودي و منطقة عمومي دهلران داشت.[۲۶] به همين دليل، انهدام نيروهاي دشمن در تپة 194 و ساير تجمعات در اين منطقه و تصرف و تثبيت اين تپه، پس از انهدام نيرو، هدف اولية عمليات "قدس3" بود.[۲۷]




منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/19

  1. ↑ سند شماره 0629/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ‌: "عمليات قدس3"، گزارش راويان: محمدساجدي، شهيد محمدرضا ملكي، مرداد 1364، ص10.
  2. ↑ همان، ص 3.
  3. ↑ همان، ص 16.
  4. ↑ همان، صص‌ 8 و 9.
  5. ↑ همان، ص 10.
  6. ↑ همان، ص 10.
  7. ↑ همان، ص 11.
  8. ↑ همان، ص 12.
  9. ↑ همان، ص 12.
  10. ↑ همان، صص 12 و 13.
  11. ↑ همان، ص 13.
  12. ↑ همان، ص 14.
  13. ↑ همان، ص 15.
  14. ↑ همان، ص 15.
  15. ↑ همان، ص 10.
  16. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه‌"، شماره 114 (21/4/1364)، ص‏3.
  17. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 113 (20/4/1364)، ص7.
  18. ↑ وزارت ارشاد اسلامي، نشرية "بررسي مطبوعات جهان"، شمارة 491 (23/5/1364)، روزنامة "مليت" چاپ تركيه، ص9، 10 ژوئيه 1985 (19/4/1364).
  19. ↑ سند ‌شماره ‌212236 مركز مطالعات تحقيقات جنگ‌: اسناد سياسي (خارجي‌) ،19/4/1364، به نقل از كاردار آرژانتين در تهران ص6و 7.
  20. ↑ مأخذ 17، ص‏13، بوشهر.
  21. ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن راديوهاي بيگانه، "20/4/1364، راديو اسرائيل، 19/4/1364.
  22. ↑ روزنامة اطلاعات، 19/4/64، ص3.
  23. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "انتخابات رياست جمهوري در رسانه‌هاي جهان"، 20/5/1364، ص102، از لندن.
  24. ↑ واحد سياسي دفتر تبليغات اسلامي حوزة علمية قم، نشرية "گزارش"، شماره7 (31/5/1364)، صص 17 تا 20.
  25. ↑ روزنامه اطلاعات، 20/4/1364، ص آخر.
  26. ↑ مأخذ 1، ص3.
  27. ↑ مأخذ 1، ص10.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1364.04.19&oldid=4203»