1359.05.22

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۴۷ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1359 |نام = 1359.05.22 |نام دیگر= بیست و دو مرداد |روز=22 مرداد 1359 |تاریخ شمسی= 1359.05.22 |تاریخ میلادی= 13 اوت 1980 |تاریخ قمری= 2 شوال 1400 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.05.22</div> <div class="bootstrap-btn">[...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1359
1359.05.22
نام‌های دیگر بیست و دو مرداد
تاریخ شمسی 1359.05.22
تاریخ میلادی 13 اوت 1980
تاریخ قمری 2 شوال 1400



گزارش - 243

درزمینة سیاست خارجی عراق و مانور این کشور در هر دو بلوک شرق و غرب می‌توان به رابطة حسنة این کشور با چین کمونیست و از سوی دیگر با پاکستان اشاره کرد. هرچند چین به‌دلیل تعارض با شوروی ازنظر بعضی، جزء بلوک شرق شمرده نمی‌شود، غربی هم به حساب نمی‌آید. امروز دولت چین کمونیست، از تجهیز عراق به فناوری هسته‌ای حمایت کرد. دراین‌زمینه، گزارش خبرگزاری فرانسه از پکن حاکی است: «چین امروز حمایت قاطع خود را از "حق قانونی" دولت و مردم عراق در استفاده از تکنولوژی هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز اعلام کرد.» بنا به همین گزارش: «روزنامۀ مردم ارگان حزب کمونیست چین از تهدید "گستاخانه" فلسطین اشغال‌شده مبنی‌بر اینکه به هر اقدامی دست خواهد زد تا مطمئن شود عراق صاحب سلاح‌های هسته‌ای نخواهد شد، انتقاد کرد. مردم طی تفسیری نوشت عراق برای سرعت‌بخشیدن به روند سازندگی ملی خود قراردادهایی با فرانسه و ایتالیا برای تهیۀ تأسیسات و تجهیزات هسته‌ای منعقد ساخته است تا با استفاده از انرژی هسته‌ای، صلح را گسترش دهد. مردم نوشت: "این حق قانونی و مشروع یک دولت مستقل است که هیچ مداخله‌ای را نمی‌پذیرد."»[۱] از سوی دیگر، به‌خصوص با تیره‌شدن روابط ایران و پاکستان، به‌ویژه درپی حملات تبلیغاتی برخی مطبوعات جمهوری اسلامی ایران علیه پاکستان، تلاش رژیم عراق برای ایجاد روابط نزدیک‌تر با پاکستان مهم تلقی می‌شود. خبرنگار رادیو صدای امریکا در اسلام‏آباد، ضمن تفسیری درباره این مسئله گفت: «... این هفته در اسلام‌آباد یکی از بزرگ‌ترین و پرشکوه‌ترین سفره‌های افطار ازسوی سفارت عراق گسترده شده بود و 150 روزنامه‌نگار پاکستانی در هتل مجللی که آیین افطار در آن برپا شده بود شرکت کردند.» مفسر رادیو امریکا افزود: «این یکی از سلسله اقداماتی بود که اخیراً عراق درجهت بهبود روابطش با پاکستان انجام داده است. ماه پیش برای نخستین‏بار، 28 روزنامه‌نگار پاکستانی به‌عنوان میهمان دولت عراق به بغداد رفتند و در جشن سالروز (... نامفهوم) عراق شرکت جستند. در سال‌های اخیر حجم مبادلات فرهنگی و بازرگانی دو کشور به‌طرز چشمگیر و قابل‌ملاحظه‌ای بالا رفته است. شرکت‌های پاکستانی قراردادهای عمدۀ ساختمانی در عراق به امضا رسانده‌اند. عراق اینک ازنظر استخدام بیشترین کارگر پاکستانی، در ردۀ سوم قرار دارد.» این گزارش سپس به روابط ایران و پاکستان پرداخته و می‌افزاید: «روابط اقتصادی پاکستان و ایران به‌ویژه پس از انقلاب ایران متزلزل شده است. به‌علاوه، ایران [که] زمانی بزرگ‌ترین اهداکنندۀ کمک به پاکستان بود، اینک کمک‌های خود را متوقف کرده است. علت این امر علاوه‌بر نابسامانی‌های اقتصادی ایران، به‌خاطر سوءظن این کشور نسبت به تلاش پاکستان برای در قدرت نگه‌داشتن شاه فقید ایران بوده است. هرچند پاکستان به‌سختی کوشیده است تا چنین سوءظنی را از میان بردارد و روابط دوستانه‌ای با ایران برقرار سازد، اما وسایل ارتباط جمعی متمایل به چپ ایران هر کاری بجز اقدامات دوستانه انجام داده‌اند. رادیو ایران، محمد ضیاءالحق رئیس‌جمهوری پاکستان را یک دیکتاتور می‌خواند و پوسترهایی در تهران دیده می‌شود که در آنها از ضیاءالحق، انور سادات رئیس‌جمهوری مصر و مناخیم بگین نخست‌وزیر اسرائیل به‌عنوان آلت دست‌های امریکا یاد شده است.» در آخر این تفسیر آمده است: «عراق که زمانی به‌شدت تحت نفوذ مسکو بود، اخیراً از سیاستی مستقلانه‌تر نسبت به کرملین پیروی می‌کند. در میان مسائل دیگر، گفته می‌شود اینک عراق تلاش بسیاری درجهت تغییر منابع تأمین سلاح خود که تاکنون تقریباً فقط از شوروی دریافت می‌شد، به عمل می‌آورد.»[۲]

گزارش - 244

گرچه امروز مرز ایران و عراق آرام بود، خبرهای منابع نیروهای خودی حاکی‌از تحرکات وسیع عراق و نقل‌وانتقالات نیروها و تجهیزات این کشور به‌ویژه در مناطق مرزی ایلام و مناطق هم‌جوار مریوان است. دراین‌زمینه، امروز از ایلام خبر رسید: «عراق با توپخانه و سلاح‌های سنگین و خمپاره‌های مختلف، در مرز، سنگرهای جدیدی [احداث و] برای حمله [حالت] گرفته است.» این گزارش می‌افزاید که «ایلام ازجهت نیرو و مهمات سخت محتاج است.»[۳] گزارش دیگری از همین منطقه دربارۀ پرواز چند هواپیمای عراقی در فضای آسمان مهران و تپه‌های 343 و سد کنجان‌چم است. در این گزارش همچنین آمده است که «به کلیۀ نیروهای سپاه پاسداران آماده‌باش داده شده است، ولی ازطرف ارتش هیچ عکس‌العملی نشان داده نشده و هواپیماها تا یک ساعت در آسمان ایران مشغول گشت‌زنی بوده‌اند.» در پایان این گزارش اضافه شده است: «باتوجه‌به اینکه بارها ضرورت استقرار توپ‌های ضدهوایی در این منطقه تذکر داده شده است، تاکنون هیچ اقدامی صورت نگرفته و لازم است هرچه سریع‌تر توپ‌های ضدهوایی در این منطقه مستقر شوند.»[۴] گزارش پاسگاه سالاری ایلام نیز حاکی است: «در ساعت 23:30 دقیقۀ امروز، تعداد 8 دستگاه تانک با چراغ جنگی در حدود 4 کیلومتری غرب پاسگاه دراجی کشور عراق مستقر و با تپه‌های 307 و 330 پاسگاه دراجی با دادن علامت با چراغ دستی هماهنگی به عمل آورده و چنین به نظر می‌رسد که قصد حمله را دارند.»[۵] از سوی دیگر، از منطقۀ مرزی مریوان یک گزارش با ارزیابی "صحت دارد" خبر از اضافه‌شدن دو گردان به نیروهای گارد مرزی عراق می‌دهد. بنا به این گزارش: «اخیراً گردان‌های 55 و 56 مستقل گارد مرزی در سلیمانیه تشکیل و تحت امر مرزبانی استان سلیمانیه عراق قرار گرفته است.» در هامش این گزارش همچنین آمده است: «در استان سلیمانیه تیپ6 زرهی احتیاط و تیپ116 مستقل گارد مرزی در عملیات پاک‌سازی اکراد مخالف دولت، با لشکر سلیمانیه همکاری داشته‌اند.» این گزارش می‌افزاید: «به نظر می‌رسد که دولت عراق تصمیم گرفته است در آیندۀ نزدیک تغییرات کلی و اساسی درمورد سازماندهی مدیریت‌ها و یگان‌های گارد مرزی آن کشور به وجود آورد و احتمالاً در این تغییرات، گسترش و تقویت نیروهای مرزی مورد توجه خاص قرار خواهد گرفت.» در بخش دیگری از این گزارش با ارزیابی "صحت دارد" دربارۀ فعالیت‌های هفته‌های اخیر نیروهای مرزی عراق در این منطقه آمده است: «گردان‌های 78 و 79 تیپ166 گارد مرزی عراق که به‌ترتیب در بوبان و نالیان از توابع استان سلیمانیه مستقر می‌باشند، از مورخۀ 1/5/59 فعالیت‌های حفاظتی و حراستی خود را افزایش داده و به‌طور مرتب و مستمر در نوار مرزی به گشت مشغول‌اند و ازطرف شعبۀ توجیه سیاسی لشکر7، دوربین‌های عکاسی قوی از نوع اوئیدا در اختیار پرسنل یگان‌های مزبور قرار گرفته است، [و] به‌طوری‌که فعالیت این یگان‌ها پیگیری می‌شود، کلیۀ اعمال و نقل‌وانتقالات و فعالیت‌های یگان‌های ایرانی را به‌طور دقیق زیر نظر دارند و همچنین اقدام به تحکیم سنگرها و مواضع نموده و ازطرف مسئولین تیپ، دستورات حفاظتی و امنیتی مستمر به آنان ابلاغ می‌گردد.»[۶] همچنین، گزارش دیگری از همین نوع، با ارزیابی "صحت دارد" خبر از نقل‌وانتقالات مشابهی در این منطقه می‌دهد. در این گزارش آمده است: «به درخواست پاسگاه مرزی "بکلاس" واقع در نوار مرزی استان سلیمانیه، یک دستۀ مهندسی از لشکر7 ارتش عراق جهت احداث استحکامات جدید و مین‌گذاری اطراف پاسگاه، به آن منطقه اعزام شده‌اند.» این گزارش می‌افزاید: «اخیراً گروهان القعقاع تابع نیروی کماندو لشکر2 پیادۀ کوهستانی ارتش عراق که در پادگان "ناشان" واقع در منطقۀ "ماووت" از توابع سلیمانیه استقرار دارد، جهت همکاری با یگان‌های تیپ116 گارد مرزی، از پادگان مذکور عازم منطقۀ "نالیاریز" شده است.» در ادامۀ گزارش آمده است: «اخیراً گردان 2 تانک تیپ8 مکانیزۀ لشکر3 از بغداد به "بدره" انتقال یافته است.» در هامش این گزارش آمده است: «احتمالاً تیپ8 مکانیزۀ لشکر3 ارتش عراق جهت پشتیبانی از یگان‌های مستقر در مناطق خانقین، مندلی و بدره، به‌خصوص لشکر6 زرهی، به مناطق مذکور انتقال خواهد یافت.»[۷]

گزارش - 245

موضوع رانده‌شدگان ایرانی ازسوی رژیم عراق، علاوه‌بر ایجاد مشکلات عدیدۀ اقتصادی و اجتماعی برای دولت جمهوری اسلامی ایران، مشکل حاد دیگری را نیز به‌همراه دارد. در میان این افراد رانده‌شده، دولت عراق گاه مبادرت‌ به اعزام افرادی خبره برای جاسوسی در شهرهای مختلف ایران می‌کند. خبری که از قول روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اصفهان منتشر شده حاکی‌از یکی از این موارد است. بنا به این گزارش: «یک جاسوس عراقی به نام "قاسم محمدعلی آل مهدی" که در میان رانده‌شدگان ایرانی از عراق بود، توسط پاسداران انقلاب اسلامی اصفهان شناسایی و دستگیر شد. وی در بازجویی‌های مقدماتی اقرار کرد که برای مطالعه و کسب اطلاعات پیرامون وضع ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، به کشور ما آمده و قصد داشت که در ارتش و سپاه نفوذ کند. روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اصفهان دراین‌مورد اعلام کرد: قاسم محمدعلی آل مهدی، یکی از سرسپردگان بعثی‌ها که با پیگیری برادران سپاه دستگیر شد، اعتراف کرد که ازطرف سازمان "امن‌العام" (سازمان امنیت عراق) برای کسب خبر درمورد ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و نفوذ در آنها به ایران اعزام شده و قرار بود که اطلاعات کسب‌شده، به‌وسیلۀ صندوق پستی مخصوص و یک افسر عراقی به نام "ظاهر نعمان"، در اختیار بعثی‌های عراق قرار گیرد.»[۸]

گزارش - 246

درحالی‌که در مناطق مختلف کردنشین ایران، درگیری‌های پراکنده میان قوای دولتی و گروه‌های معاند با نظام، تقریباً به‌طور روزانه در جریان است، گزارش‌های متعدد مبنی‌بر همسویی و کمک‌های همه‌جانبۀ عراق به گروه‌های مسلح ضدانقلاب وجود دارد؛ ازجمله: «برابر گزارش یگان جوانرود پاوه به استناد یگان قلقله و پاسداران مستقر در منطقه، یک فروند هلیکوپتر عراق در شب 22/5/59 در منطقۀ دالاهو پرواز نموده و به ضدانقلاب مهمات رسانیده [است].»[۹] همچنین: «در اطراف بخش باینگان،* افراد مسلح حزب دمکرات، کومه‌له و دیگر مزدوران رژیم بعث عراق مستقرند و ترکیب کلی آنها که در حدود 400 تن می‌باشند بدین قرار است: گروهی در کوه گزن واقع در پانزده کیلومتری باینگان و گروهی نیز در لشکرگاه واقع در دوازده کیلومتری باینگان مستقرند. مهاجمین مذکور دارای سلاح‌هایی ازقبیل خمپارۀ 120 و 81 [میلی‌متری] و آر.پی.جی7 هستند.»[۱۰] گزارش دیگری از نیروهای اطلاعاتی لشکر28 کردستان حاکی است: «اخیراً دولت عراق مقادیر زیادی مهمات و تجهیزات برای گروه‌های ضدانقلاب از منطقۀ پنجوین به بانه ارسال داشته که برای تقسیم آن، بین گروه‌های غیرمسئول نزاع درگرفته و اکنون مهمات در منطقۀ بانه می‌باشد.»[۱۱] و آخرین گزارش امروز نیز حاکی‌از تحرکات عراق جهت کمک به گروه‌های مسلح غیرقانونی در مناطق هم‌جوار مرزی در نزدیک مریوان است. دراین‌زمینه گزارش امروز ستاد مشترک ارتش، گویاست: «اخیراً حدود 200 نفر از چریک‌های عراقی مجهز به سلاح‌های سبک و سنگین وارد کوخلان (خاک عراق، نزدیک مرز مریوان) شده‌اند.» در ادامۀ این گزارش، با اشاره به مختصات دقیق جغرافیایی منطقۀ مزبور، آمده است: «در آبادی کوه میانه در شمال‌شرقی سکوآباد (نزدیک کوخلان عراق) 4 قبضه توپ [به] وسیلۀ سپاه رزگاری مستقر گردیده که 32 خدمه دارند و توپ‌های مزبور می‌توانند گردنۀ آریز را زیر آتش بگیرند.» در پایان این گزارش آمده است: «لشکر28 به‌وسیلۀ هلیکوپتر جت رنجر و هلیکوپتر کبری شناسایی انجام داده و خبر مزبور تأیید شده است.»[۱۲]

گزارش - 247

شهر ارومیه در تمام طول شب، وضعیت کاملاً ناآرامی را پشت سر گذاشت. گزارش‌های متعدد درمورد این شب ناآرام حاکی است: «ساعت یک و نیم بامداد امروز، ناگهان صدای تیراندازی در چند نقطه در شهر ارومیه به گوش رسید که پس از دقایقی تیراندازی با خمپاره و توپ نیز انجام گرفت و صدای سلاح‌های سنگین نیز به گوش رسید و به‌دنبال آن برق شهر قطع شد.»[۱۳] گزارش ژاندارمری آذربایجان‌غربی گویاست که «ضدانقلابیون با سلاح‌های سبک و سنگین به لشکر و مرکز سپاه ارومیه تیراندازی می‌کردند.»[۱۴] همچنین: «این درگیری تا ساعت 3 بامداد ادامه داشت و بنا به درخواست سپاه پاسداران، تعدادی مأمور به سرپرستی سرگرد حیرت رزم با نفربر زرهی از هنگ ژاندارمری ارومیه به‌منظور پشتیبانی به مرکز سپاه پاسداران اعزام و تا خاتمۀ درگیری در آن مستقر بوده‌اند.»[۱۵] در طول درگیری، صدای جمهوری اسلامی ارومیه نیز که به کار خود در ساعت 24 پایان می‌دهد، مجدداً شروع به فعالیت کرد و تا ساعت 4 بامداد، چهار اعلامیه ازسوی فرمانده لشکر64 ارومیه و یک پیام از امام‌جمعۀ ارومیه، حجت‌الاسلام حسنی، از رادیو ارومیه پخش شد.[۱۶] «در اولین اطلاعیۀ فرمانده لشکر64 ارومیه، مردم به آرامش و حفظ خونسردی دعوت و قسمتی از درگیری نیز برای اهالی شرح داده شد. در اعلامیۀ دیگر فرمانده لشکر نیز خواسته شد که در داخل شهر تیراندازی صورت نگیرد، زیرا ارتش جوابگوی ضدانقلاب است.»[۱۷] همچنین: «امام‌جمعۀ ارومیه نیز با صدور اطلاعیه‌ای در ساعت 2:50 دقیقۀ بامداد، اعلام کرد که تیراندازی مهاجمین با سلاح آر.پی.جی7 از مناطق شملکان، دیزج و تژزیلو صورت گرفته است.» و نیز: «در چهارمین اعلامیۀ فرمانده لشکر نیز که در ساعت 3:25 دقیقه پخش شد، آمده بود که چند خمپاره به داخل پادگان و چند نقطۀ دیگر اصابت کرده است و همچنین اعلام شد که لشکر64 ارومیه با به پرواز درآوردن هواپیماهای ارتش جمهوری اسلامی ایران سنگرهای مهاجمین را پاک‌سازی خواهد کرد.» هاشمی، معاون سیاسی استاندار آذربایجان‏غربی، اظهار کرد که «مهاجمین از قسمت غرب پادگان و ساختمان‌های اطراف، آن را با سلاح‌های سنگینی از دور و نزدیک مورد حمله قرار دادند که دراثر آن به بعضی از قسمت‌های پادگان خساراتی وارد آمد.» وی افزود: «هدف کلی مهاجمین از این حملات، نامعلوم بود، ولی باتوجه‌به درگیری‌هایی که هم‌زمان در اشنویه، مهاباد و نقده به وجود آمده، می‌توان گفت این عملیات ناشی از یک توطئۀ همه‌جانبه به‌منظور ایجاد ناامنی و تشنج و رعب در سراسر استان است.» گزارش سپاه ارومیه حاکی است که «درگیری حدود دو ساعت طول کشید و خسارات چندانی به مقر سپاه وارد نشد، ولی یک آر.پی.جی به یک خانۀ مسکونی اصابت کرد که درنتیجۀ آن 2 نفر از اهالی زخمی شدند. در همین ‌رابطه، 5 نفر از مهاجمین نیز دستگیر شده‌اند.»[۱۸] دراین‌حال، بخشی از این درگیری از ساعت 23:30 شب گذشته تا ساعت 3 بامداد امروز، معطوف به حملۀ مهاجمان مسلح به پاسگاه شیطان‌آباد[۱۹] و دوآب از توابع ارومیه و نقده بوده است.[۲۰] بنا به گزارش هنگ ارومیه، مهاجمین در این ساعات از همه طرف با سلاح‌های سبک و آر.پی.جی7 به این پاسگاه حمله‌ور شدند که با آتش متقابل مأموران ژاندارمری به‌اجبار عقب‌نشینی کردند. در این درگیری، نیروهای خودی تلفاتی نداشتند.[۲۱] درخصوص این درگیری‌ها، اطلاعیه‌ای ازطرف لشکر64 ارومیه صادر شد که در آن چنین آمده است: «چون ازسوی لشکر64 ارومیه درمورد احتمال حملۀ ضدانقلابیون پیش‌بینی‌های قبلی شده بود، باوجود حملۀ ضدانقلابیون با سلاح‌های سنگین مانند خمپاره و آر.پی.جی7 و 11 کلیۀ نقاط مشکوک به‌وسیلۀ ارتش درهم کوبیده شد.» لشکر64 ارومیه در اطلاعیۀ دیگری خطاب به اهالی شهرهای مهاباد، پیرانشهر، اشنویه و روستاهای تابعۀ آنها آورده است که «چنانچه مشاهده شود ازطرف هر گروه، فرد یا سازمان‌های مسلح غیرقانونی به هر نحوی ازقبیل اعمال بمب‌گذاری و گروگان‌گیری، [مبادرت ‌به] راهزنی وسایل و تجهیزات پرسنل نظامی و انتظامی نمایند و یا افراد غیرانتظامی را مورد تهاجم قرار دهند، ضمن دستگیری مرتکبین، آنان را بلافاصله به دادگاه صحرایی تحویل [خواهند داد] تا به سزای اعمال ننگین خود برسند. ... ضمناً چنانچه اهالی منطقه به هر طریق با ضدانقلابیون همکاری نمایند آنان نیز جزو ضدانقلابیون منظور و به دادگاه اسلامی تحویل و به سزای اعمال خود خواهند رسید. اهالی شرافتمند منطقه از تهدید و گروگان‌گیری و ایجاد رعب و وحشت این خودفروختگان مملکت و ملت نهراسند. ...»[۲۲] پادگان مهاباد نیز اطلاعیۀ شماره 2 خود را خطاب به مردم مهاباد منتشر کرد که در بخشی از آن چنین آمده است: «... در این لحظه که گروه‌های سیاسی غیرمسئول شهر مهاباد را ترک کرده‌اند، احتمال دارد تعدادی از افراد فرصت‌طلب و ضدانقلاب مبادرت به مین‌گذاری در اماکن عمومی و جاده‌ها نموده و ایجاد رعب و وحشت نمایند و خسارات جانی و مالی به بار آورند و مسئولیت آن را به‌عهدۀ ارتش و یا سپاه پاسداران و یا دیگر ارگان‌ها و نهادهای انقلابی واگذار و چنین وانمود نمایند آنها بوده‌اند که امنیت شهر را تأمین می‌کردند. لذا پادگان مهاباد از یکایک اهالی محترم مهاباد انتظار دارد نهایت همکاری را با برادران سرباز و پاسداران انقلاب خود به عمل آورده و به تبلیغات شوم گروه‌های غیرمسئول وقعی نگذارند. ...»[۲۳]

گزارش - 248

درحالی‌که شب گذشته تا پاسی از ساعات بامداد امروز، وضعیت ارومیه و اطراف آن ناآرام گزارش شده است، گزارش‌های متعددی نیز از حملات ایذایی گروه‌های مسلح معاند با نظام در دیگر مناطق کردنشین وجود دارد؛ ازجمله بنا به گزارش ناحیۀ ژاندارمری کرمانشاه: «در ساعت 22:45 امروز تا ساعت 3 بامداد روز بعد، مهاجمین با سلاح‌های سنگین و سبک به واحدهای مستقر در بخش کامیاران حمله کردند که با آتش متقابل نیروهای خودی مواجه شدند. در این درگیری به نیروهای خودی تلفاتی وارد نیامده است.»[۲۴] خبرنگار روزنامۀ جمهوری اسلامی در کرمانشاه درمورد این درگیری به تفصیل بیشتری پرداخته و نوشته است: «نیمه‌شب چهارشنبه 22/5/59، گروهی از مهاجمین ازطرف جادۀ الک با سلاح‌های سنگین ازجمله آر.پی.جی7 و خمپاره به‌سوی مقر سپاه پاسداران مستقر در بخشداری کامیاران و مدرسۀ ادب این شهر حمله کردند و هم‌زمان از داخل شهر نیز از بعضی نقاط به‌وسیلۀ کلاشینکف، حملۀ مهاجمین مورد حمایت قرار گرفت که بلافاصله برادران پاسداران کامیاران و سازمان پیشمرگان مسلمان کرد و ارتش جمهوری اسلامی پاسخ متقابل دادند که پس از دو ساعت درگیری، مهاجمین مجبور به فرار گشتند. ...»[۲۵] گزارش روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی غرب کشور و سپاه پاوه نیز حاکی است: «در ساعت 23:30 شب گذشته تا ساعت 4 بامداد امروز، در منطقۀ دشه که به‌تازگی به تصرف نیروهای انتظامی درآمده است بین نیروهای ارتش جمهوری اسلامی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مأموران ژاندارمری از یک‌سو و افراد مزدور بعث عراق و دمکرات‌ها درگیری روی داد. مهاجمین در این درگیری سلاح‌های آر.پی.جی7، خمپارۀ 60 میلی‌متری و نارنجک تفنگی و سلاح سبک به کار بردند و با تحمل تلفات سنگین و چندین مجروح، مجبور به فرار شدند. در این درگیری به نیروهای خودی هیچ‌گونه آسیبی وارد نیامد.»[۲۶] از منطقۀ نودشه از توابع اورامانات نیز خبر می‌رسد که از ساعت 00:30، مهاجمان مسلح غیرقانونی، مواضع نیروهای ارتش جمهوری اسلامی و پاسداران انقلاب اسلامی را با آر.پی.جی7 زیر آتش گرفتند که نیروهای ارتش و سپاه به آتش آنها پاسخ دادند. در این درگیری که تا ساعت 3 بامداد ادامه داشت، به نیروهای خودی آسیبی وارد نیامد.[۲۷] اخبار رسیده از سقز بیانگر این است که «از ساعت 23 شب گذشته تا ساعت 3 بامداد امروز، به پایگاه سیلوی سقز حمله شد که حملۀ مهاجمین توسط نیروهای خودی مستقر در این پایگاه، دفع گردید.»[۲۸] همچنین، گزارش خبرنگار کیهان از سنندج حاکی است: «در روز چهارشنبه یک درگیری میان نیروهای ارتش و مهاجمین روی داد و تلفات زیادی به مهاجمین وارد آمد. درپی این درگیری، یک کامیون ادارۀ راه که در اختیار مهاجمین بود از دست آنها خارج شد. یکی از پیشمرگان مسلمان کرد نیز که به گروگان گرفته شده بود نیز آزاد گردید.»[۲۹] دراین‌حال، یک گزارش از سنندج حاکی‏از آن است که «300 نفر از گروه‌های دمکرات و کومه‌له و فدایی در آبادی "توریور" و تمام نقاط آن ده مستقر می‌باشند. گروه‌های فوق دارای 2 توپ 106 [میلی‌متری] و 3 بار الاغ مهمات می‌باشند که از "گُلین"* به "توریور کهنه" که در غرب آبادی واقع می‌باشند حمل نموده‌اند.» همین گزارش می‌افزاید: «400 نفر با سلاح‌های مختلف در آبادی "حلوان"** مستقر هستند و از آویهنگ و بیساران، به عده و مهمات آنها افزوده می‌شود.» در بخش دیگری از این گزارش آمده است: «گروه‌های مسلح تا "گردنۀ کرسی" پیشروی داشته و حتی به آبادی "حسن‌آباد"*** در جنوب سنندج رفت‌وآمد دارند. افراد مزبور یکی از ماموس‌های پیش‌نماز حسن‌آباد را دستگیر و شبانه به "توریور" آورده‌اند.»[۳۰] از مریوان نیز خبر می‌رسد که «روز 22/5/59، 200 نفر از افراد گروه‌های مسلح غیرقانونی در آبادی‌های جنوب‌شرقی پادگان مریوان به‌حال آماده‌باش مشاهده گردیدند.»[۳۱] یک گزارش از منابع اطلاعاتی خودی نیز حاکی‏از تجمع و آمادگی افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی در منطقۀ پاوه ـ نوسود است: «در حدود 200 تن از مهاجمین وابسته به حزب رستگاری در ارتفاعات هانی‌گرمله،* کیمنه** و بیدرواز،*** و بیش از 100 نفر دیگر از مهاجمین مسلح حزب دمکرات و کومه‌له در منطقۀ نیسانه، گردنۀ شمنی، داریان**** و نودشه***** مستقرند و تصمیم دارند که به پایگاه‌های پاسداران، پیشمرگان مسلمان کرد و برادران ارتش حمله کنند.»[۳۲]

گزارش - 249

تحرکات ایذایی، حملات مکرر گروه‌های مسلح معارض با نظام، بمب‌گذاری‌ها، کمین‌ها، مین‌گذاری‌ها در مناطق مختلف و وجود سلاح‌های غیرمجاز در دست افراد غیرمسئول و نیز پخش شایعات گوناگون، وضعیت امنیتی مناطق کردنشین را بغرنج و پیچیده‌ کرده و گزارش‌های متعدد از نگرانی مسئولان و مردم این مناطق حکایت می‌کند. گزارش خبرگزاری پارس حاکی است که بهرنگی، فرماندار میاندوآب، امروز دربارۀ مسائل امنیتی منطقۀ میاندوآب گفت: «این شهرستان دارای 2 بخش و 400 روستا و حدود 265 هزار نفر جمعیت است که درحال‌حاضر 100 روستا در اختیار گروه‌های مسلح غیرقانونی است.» وی گفت: «مدت چهار ماه است که ما اطلاعی از سرنوشت اهالی چندین روستا در منطقه نداریم و نمی‌دانیم که اینها چگونه امرارمعاش می‌کنند. چندین ماه است ارتباط تلفنی بخش تکاب با میاندوآب قطع شده و هیچ‌گونه امکان مرمتی در دست نیست. هرشب مرتباً منطقۀ تکاب و اغلب روستاهای تابع و شاهین‌دژ مورد حملۀ گروه‌های مسلح غیرقانونی قرار می‌گیرند و اهالی درحالت دفاعی به سر می‌برند.» وی افزود: «در بازدید اخیر من از منطقۀ تکاب و شاهین‌دژ، اهالی... خواستار پاک‌سازی منطقه از وجود ضدانقلابیون شدند.» بهرنگی گفت: «اگر در این کار سستی شود، ضدانقلابیون روز به روز تقویت می‌شوند. البته برای پاک‌سازی، برادران ارتشی، پاسداران و پیشمرگان مسلمان کرد از روحیۀ فوق‌العاده‌ای برخوردارند. ...»[۳۳] استاندار آذربایجان‌غربی نیز امروز درمورد آتش‌سوزی روستای خانلر اشنویه گفت: «چند روز پیش که درگیری بین نیروهای نظامی و گروه‌های مسلح غیرقانونی در اطراف اشنویه روی داد، گروه‌های مسلح غیرقانونی یک تانک نظامی را به غنیمت گرفته و با خود بردند و بعداً اطلاع دادند که تانک را تحویل خواهند داد و برای تحویل تانک نمایندگانی از ارتش و استانداری خواستند، ولی تانک را تحویل ندادند. در این درگیری وقتی ارتش با شدت عمل می‌کند، گروه‌های مسلح غیرقانونی به‌هنگام عقب‌نشینی، خرمن‌های دو روستا را به آتش می‌کشند. چون عبورومرور و کمک‌رسانی به منطقه امکان‌پذیر نبود، درنتیجه خرمن‌های هر دو روستا و قسمت اعظمی از ده خانلر طعمۀ حریق شده است.» طاهری افزود: «به‌دنبال این ماجرا چند تن از روحانیون و نیز حزب دمکرات و کومه‌له تبلیغات وسیعی را شروع کرده و حتی مردم را به تحصن و تخلیۀ شهر و روستاها وادار می‌کنند. البته لازم است توضیح داده شود دراین‌میان، سرهنگ زکیانی فرمانده لشکر64 نیز دو بار تهدید کرده است اگر تانک را بدون قیدوشرط تحویل ندهند شهر اشنویه را مورد حملۀ نظامی قرار خواهد داد.» طاهری در ادامه گفت: «من به سرهنگ زکیانی توصیه کرده‌ام که فعلاً از این کار خودداری کنند تا بلکه بتوان با تهدید و فشار تانک را پس گرفت.» طاهری آن‌گاه درمورد خبرهایی که ازطریق رادیو تلویزیون مهاباد منتشر شده گفت: «خبرهایی که از مهاباد مخابره می‌شود به‌هیچ‌عنوان مورد تأیید نیست؛ ما حتی دستور قطع حقوق سرپرست رادیو و تلویزیون مهاباد را داده‌ایم و هم‌اکنون آنها دنبال بهانه‌های مختلفی هستند تا جو را در منطقه نامساعد کنند.»[۳۴] مهندس طاهری، استاندار آذربایجان‌غربی، همچنین در گفت‌وگویی با خبرنگار روزنامه اطلاعات، درمورد اوضاع شهر نقده گفت: «شهر نقده درحال‌حاضر آرام است و مسئله‌ای نیست.» وی درمورد اوضاع شهر مهاباد گفت: «این شهر در دست مهاجمان است و به‌طورکلی هیچ اختیاری دولت در آنجا ندارد.» طاهری افزود: «من صبح امروز، درمورد مهاباد با وزارت کشور تماس گرفتم که بایستی دراین‌زمینه تصمیم گرفته و اقدام بشود و اگر درمورد وضع مهاباد اقدام نشود، مسئله بسیار حاد خواهد بود و مسائلی ازقبیل حملۀ مهاجمان به ارومیه در تمام نقاط استان تکرار خواهد شد.» استاندار آذربایجان‌غربی درمورد خلع‌سلاح گروه‌ها گفت: «خلع‌سلاح گروه‌ها در جاهایی که ارتش پیشروی دارد، انجام می‌شود و در نقده و سلماس انجام می‌شود، اما در جاهایی که هنوز نمی‌توانیم پیشروی بکنیم، اقدامی نشده است.»[۳۵] طاهری همچنین در مصاحبۀ دیگری اظهار کرد: «درحال‌حاضر مناطق مهاباد و نقده آرام است، ولی در اشنویه درگیری‌های پراکنده‌ای میان نیروهای مسلح انقلاب و مهاجمین وجود دارد.»[۳۶] در همین ‌حال، از کرمانشاه خبر می‌رسد که امروز جمع انبوهی از عشایر سنجابی در میدان جمهوری اسلامی کرمانشاه گرد آمده و اقدام به راه‌پیمایی کردند. گزارش روزنامۀ اطلاعات درمورد این راه‌پیمایی حاکی است: راه‌پیمایان ضمن دادن شعارهایی در طرف‌داری از انقلاب اسلامی و رهبری امام خمینی و شعارهایی در تأیید دادگاه انقلاب اسلامی در دستگیری فئودال‌ها، خواستار مجازات آنها شدند. این گزارش می‌افزاید: «راه‌پیمایان سپس در مقابل جادۀ سنجابی، قطعنامه‌ای در هشت ماده به این شرح صادر کردند: محاکمۀ فئودال‌های دستگیرشده ازجمله اصغرخان، محمدخان، شاه مارخان سنجابی و کریمخان صفایی و نیز دستگیری سایر فئودال‌های منطقه که ظلمشان محرز می‌باشد و ریشه‌کن کردن وابستگان و قطع جریان سیاست آنها در منطقه و اجرای طرح انقلابی و اسلامی اصلاحات ارضی مصوبۀ شورای انقلاب، سرکوبی شدید ضدانقلابیون و عمال وابسته به بعث عراق در نواحی مرزی و سایر نقاط مختلف کشور، تقسیم اراضی مالکین بین خوش‌نشینان و کشاورزان و مصادرۀ اموال آنها به نفع مستضعفان، احیای کشاورزی جهت رهایی کشور از وابستگی، ایجاد راه‌ها و مدارس برای جلوگیری از کوچ مردم روستاهای منطقه به شهر و...»[۳۷]

گزارش - 250

باتوجه‌به حوادث و درگیری‌های مکرری که معمولاً به‌طور روزمره میان طرف‌داران سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با مردم مؤمن به انقلاب اسلامی در مناطق و شهرهای مختلف صورت می‌گیرد، به نظر می‌رسد که کادر رهبری این سازمان، از تحریک این‌گونه مخالفان و ایجاد درگیری، به‌ویژه درگیری‌هایی که به خشونت و ضرب‌وجرح کشیده شود، برخلاف آنچه در مواضع خود اعلام می‌کند، چندان ناراضی نیز نباشد، زیرا نتیجة نهایی، جذب بیشتر هواداران است. نمونه‌های گزارش‌شده، به‌طور روزانه، از شهرهای گوناگون، گویای این شیوه می‌باشد. دراین‌خصوص، به‌دنبال درگیری روز گذشتۀ طرف‌داران سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شیراز با گروهی از مخالفان خود، امروز نیز این درگیری‌ها ادامه یافت و چندین مجروح نیز برجای گذاشت. دراین‌مورد گزارش شهربانی شیراز حاکی است: «در ساعت 21:30 مورخۀ 21/5/59 به‌دنبال نمایش نوار ویدئویی مجاهدین خلق [منافقین] از تلویزیون مداربسته در کوچۀ رشیدی، بین طرف‌داران آنها و مردمی که به آنجا حمله کردند با سنگ و چوب درگیری شد که تا ساعت 13 روز 22/5/59 ادامه داشت. تعدادی به‌طور سطحی مجروح [شدند] و سپاه پاسداران وارد [ساختمان] مجاهدین خلق شده و اوراق آنها را با خود بردند و 10 نفر از مجاهدین خلق نیز توسط سپاه پاسداران دستگیر و به دادگاه انقلاب اعزام گردیدند.»[۳۸] گزارش امروز روزنامۀ اطلاعات نیز دربارۀ برخوردی از این نوع در شهر آباده شیراز است. بنا به این گزارش: «گروهی از هواداران مجاهدین خلق [منافقین] در آباده در مقابل شهرداری این شهر اقدام به نصب تابلو و شعار و پخش کتب و نوار کردند. این اقدام با اعتراض گروهی از مخالفین مواجه شد و میان آنها درگیری به وجود آمد. این درگیری با دخالت مأموران شهربانی و سپاه پاسداران خاتمه یافت.»[۳۹]

گزارش - 251

امروز هیئتی برای رسیدگی به مسائل امنیتی منطقه به خوزستان اعزام شد. اما جلسه‌ای که شامگاه امروز در حسینیۀ اعظم اهواز با حضور این هیئت و گروهی از مردم اهواز تشکیل شده بود، به تشنج و درگیری لفظی میان مشاور رئیس‌جمهور و استاندار خوزستان و طرف‌داران دو جریان اصلی حکومتی، کشیده شد. گزارش خبرنگار خبرگزاری پارس دراین‌مورد حاکی است: «محمدحسن پیرحسینی مشاور رئیس‌جمهور و حجت‌الاسلام مجد سرپرست سازمان بسیج ملی، به‌همراه هیئتی مرکب از نمایندگان نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و وزارت کشور برای سازماندهی بسیج ملی و بررسی مسائل امنیتی منطقه و ایجاد هماهنگی نیروهای مسلح و نهادهای انقلابی، به خوزستان سفر کردند. این هیئت سپس در اجتماع گروهی از مردم اهواز در حسینیۀ اعظم این شهر حضور یافت و طی سخنرانی‌هایی، نیازمندی‌ها و مشکلات مردم را مورد بررسی قرار داد. ...»[۴۰] در گزارش خبرگزاری پارس دربارۀ جو موجود در حسینیۀ اعظم آمده است: «پس از سخنرانی حجت‌الاسلام مجد، آقای پیرحسینی، مشاور رئیس‌جمهور، آغاز سخن کرد و در قسمتی از اظهاراتش گفت: "به مسائل استان توجه نمی‌شود، درمورد اشخاص ناصالح و این‌گونه کسان تصمیمی گرفته نمی‌شود." دراین‌میان مواردی به‌ویژه درمورد انتصاب نابه‌جای چند تن از وزرا مطرح شد و نیز گفته شد استاندار خوزستان برای مردم این استان دلش نمی‌سوزد و اقدامی نمی‌کند.» در ادامۀ این گزارش آمده است: «در این هنگام اعتراض‌هایی ازطرف مردم عنوان شد و مشاور رئیس‌جمهور برای حفظ نظم و آرامش، شخص اعتراض‌کننده و سایرین را که در موافقت و مخالفت مطالبی بیان می‌کردند به آرامش دعوت کرد و از آنان خواست در پایان مراسم مطالب خود را بیان کنند. پس از سخنان مشاور رئیس‌جمهوری، استاندار خوزستان به اعتراضات مردم پاسخ گفت و در چند مورد براثر هیاهو و جاروجنجال مردم، مجبور به قطع سخنانش شد.» این گزارش می‌افزاید: «حجت‌الاسلام مجد، وی [غرضی] را دعوت به نشستن کرد، لیکن وی قبول نکرد و در ادامۀ سخنان خود به تشریح کارهایی که انجام داده است پرداخت و از بی‌لطفی مردم گله کرد. وی در پایان اظهار داشت: "گفته شده است که من برای استقبال از نمایندۀ رئیس‌جمهور به فرودگاه نرفته‌ام درحالی‌که این امر لزومی ندارد و نمایندۀ رئیس‌جمهور یا هرکس دیگری بیاید، برای من فرق نمی‌کند؛ من جلو هیچ‌کس سر تعظیم فرود نمی‌آورم و در دوران زندگی خود نیز به کسی التماس نکرده‌ام." وی در اینجا جلسه را با خداحافظی و به‌صورت قهر ترک کرد.» خبرنگار خبرگزاری پارس در ادامۀ گزارش خود آورده است: «در این هنگام گروهی به دادن شعار "درود بر غرضی" و گروهی به دادن شعار "مرگ بر غرضی" پرداختند. در اینجا مشاور رئیس‌جمهور گفت: "این صحبت اخیر آقای غرضی که گفته شده برای استقبال از ما می‌بایست به فرودگاه می‌رفته، کذب محض است و ایشان به من توهین کرده است."» خبرنگار خبرگزاری پارس افزود: «در تماسی که با آقای غرضی داشتیم ایشان اظهار داشتند: "همۀ صحبت‌هایی که شده مورد تأیید نیست. ... اما اینکه گفته شده حرف بنده را کسی قطع کرده باشد، موضوع به این صورت نیست. ضمن اینکه صحبت می‌کردیم سؤال می‌شد و جواب هم داده می‌شد و آقای مجد هم هرگز به بنده نگفته که بنشین، بلکه جمعیت خواستار این بود که صحبت‌ها ادامه پیدا کند و صحبت‌ها ادامه پیدا کرد و مردم آرام شدند و جواب خودشان را هم گرفتند. این هم که گفته شده تاکنون به حال خوزستان دلسوزی نشده، سخن کسانی است که تازه وارد استان شده‌اند و نمی‌دانند که گذشتۀ خوزستان به چه صورت بود. در آخر مطلب هم بنده با کمال میل گفتم که بله، خطوطی که توسط نمایندۀ رئیس‌جمهور رسم شده خطوطی نبوده که بر وفق انقلاب باشد و من از سپاه پاسدار [ان] و جهاد سازندگی و دادسراهای انقلاب به‌شدت حمایت خواهم کرد و تمام بار انقلاب را بر دوش آنها می‌بینم و تنها آنها هستند که می‌توانند بار انقلاب را حمل کنند. و مردم در اینجا خیلی تکبیر گفتند." استاندار خوزستان افزود: "بنده با همان روشی که داشتم که نسبت به موجودیت ادارات خیلی خوش‌بین نبودم و اعتقاد ندارم که اینها ابزارهای انقلابی باشند، این را هم بیان کردم و خواستار این شدم که بسیاری از این ادارات باید منحل شوند و کارکنان آنها در خط تولید ادامۀ فعالیت دهند. و در آخر هم، این مطلب که "درود بر غرضی" گفته شده باشد، محرز است؛ ولی مرگ بر مدنی گفتند و به‌هیچ‌وجه من چنین چیزی [مرگ بر غرضی] نشنیدم و با حالت خداحافظی از مردم جدا شدم، زیرا کسانی که آنجا جمع شده بودند نمایندگان کسانی نبودند که من از آنها خداحافظی کنم."»[۴۱]

گزارش - 252

بعدازظهر امروز، سفرای نُه کشور خارجی مقیم تهران در دیداری با رئیس مجلس شورای اسلامی، نامه‌ای را به وی تسلیم کرده و خواستار آزادی گروگان‌های امریکایی شدند. متن کامل نامه به قرار زیر است: «جناب حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، عالی‌جناب، امضاکنندگان زیر نمایندگان کشورهای نامبرده در زیر می‌باشیم: استرالیا، اتریش، ایرلند، فنلاند، یونان، سوئد، نروژ، سوئیس و اسپانیا در اجرای دستورات دولت‌های متبوع خود جسارتاً حضور عالی اعلام می‌داریم که به‌عنوان نمایندگان کشورهایی که احترام به قوانین بین‌المللی و حل مسالمت‌آمیز مناقشات ازنظر آنان حائز کمال اهمیت می‌باشد با آن جناب خطاب می‌نماییم. دولت‌های متبوع ما نگرانی عمیق خود را از ادامۀ بازداشت گروگان‌های سفارت، [اعلام داشته] و [به] استقلال ایران و حق ملت ایران در تعیین آیندۀ خود عمیقاً احترام می‌گذارند، ولی از همان لحظات اولیۀ بحران بر این عقیده بوده‌اند که بازداشت گروگان‌ها نمایانگر نقض شدید قوانین بین‌المللی و موجب به‌خطرافتادن صلح و امنیت بین‌المللی می‌گردد. امضاکنندگان زیر، رؤسای هیئت‌های سیاسی از مجلس شورای اسلامی مصراً درخواست دارند که با درنظرگرفتن دلایل انسانی و حقوقی نسبت به خاتمه‌دادن به ادامۀ بازداشت گروگان‌ها بدون تأخیر بیشتر، اقدام عاجل مبذول دارند. ما همچنین مصراً درخواست داریم که گروگان‌ها بدون محاکمه آزاد گردند. محاکمۀ گروگان‌ها خود به‌طور آشکار دلیل جدیدی بر نقض قوانین بین‌المللی خواهد بود. از فرصت استفاده نموده، مراتب احترامات فائقه را نسبت به آن ‌جناب تجدید می‌نماییم.»[۴۲] آقای هاشمی رفسنجانی در پاسخ سفیر اسپانیا که به نمایندگی از سفرای مزبور، این نامه را تسلیم وی کرده بود، اظهار کرد: «لزوم حفظ حقوق بین‌المللی یک واقعیتی است که ما نیز به آن واقفیم و مراعات آن را به نفع همۀ کشورهای ضعیف و متوسط می‌دانیم. اگرچه باور داریم که ابرقدرت‌ها با حق وتویی که برای خود دراین‌باره قائل شده‌اند قوانین تا حدودی یک‌طرفه است، اما حتی اگر این قوانین یک‌طرفه هم حفظ شود ما تاحدودی مصونیت پیدا خواهیم کرد.» وی سپس ضمن انتقاد از خودداری ایتالیا از تحویل 5 فروند بالگرد ایران که طی قراردادی مبلغ آن نیز پرداخت شده است، افزود: «هنگامی‌که از کشور ایتالیا علت عدم تحویل هلیکوپترها را می‌پرسیم می‌گویند امریکا از تحویل آن جلوگیری می‌کند.» آن‌گاه آقای رفسنجانی گفت: «این ابرقدرت‌ها هستند که خودشان پایبند قوانین نیستند؛ بااینکه قوانین یک‌طرفه و به نفع آنها می‌باشد حاضر به مراعات عادلانۀ آن نمی‌باشند.» وی سپس با اشاره به برخی از موارد نقض قوانین بین‌المللی توسط امریکا و حمایت آن کشور از رژیم پهلوی و نیز تحریم اقتصادی ایران ازسوی امریکا، خطاب به سفرای خارجی مقیم تهران گفت: «من باید بگویم که بحران گروگان‌ها کار دولتی نبوده، بلکه این مردم بودند که آنها را گروگان گرفته‌اند. ما هم تابع مردم هستیم و به خواست مردم عمل می‌کنیم. ما این انتظار را از ابرقدرت‌ها داریم که روابطشان را با ما رابطۀ دو دولت مستقل بدانند؛ لذا این است که ما تجاوز شوروی به افغانستان و ارزان‌خریدن گازمان را که ظالمانه بود مورد خشم خود قرار می‌دهیم.» رفسنجانی در ادامۀ صحبت‌های خود متذکر شد: «سفارت امریکا یک جاسوسخانه بود و گروگان‌ها به‌عنوان جاسوس، آن هم نه جاسوس ساده، در ایران توطئه می‌کردند. همین‌هایی که اسمشان دیپلمات است ما رد پای آنها را در ترورهای گروه فرقان پیدا کردیم. آیا عرف و قوانین بین‌المللی به دیپلمات‌ها اجازۀ شرکت در ترور شخصیت‌های برجستۀ یک کشور انقلابی را می‌دهد؟» رئیس مجلس در پایان گفت: «من این نامه را در خدمت نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح خواهم کرد، ولی من از نمایندگان کشورهای دوست می‌خواهم که بیش از آنچه به‌عنوان نقض قوانین با ما در میان می‌گذارند، ده‌ها و بلکه صدها مورد تجاوزات امریکا به حقوق، اقتصاد، سیاست و فرهنگ مردم ما را به سران دولت امریکا متذکر شده و فشار بیاورند تا دست از زورگویی‌هایش بردارد.»[۴۳]

گزارش - 253

موضوع دستگیری یک زن میسیونر مذهبی به‌جرم جاسوسی در اصفهان و نیز دستگیری دو تن از دیگر اتباع انگلیس در یزد در هفتۀ گذشته به همین جرم، درمیان رسانه‌های غربی بازتاب وسیعی یافته است؛ ازجمله، خبرگزاری فرانسه از لندن به نامۀ اسقف کانتربوری به امام خمینی دراین‌مورد اشاره کرده و چنین گزارش می‌دهد: «اسقف "رابرت رونسی"، رهبر مسیحیان انگلیک انگلستان، امروز اعلام کرد در پیامی که برای آیت‌الله خمینی ارسال داشته، خواستار آزادی میس "جین وادل"، میسیونری که در اصفهان به‌جرم جاسوسی دستگیر شده بود، شده است. وی همچنین در این پیام خواستار آزادی یک میسیونر دیگر به نام "جان کلمن" که به‌اتفاق همسرش دستگیر شده بود، شده است. رابرت رونسی در این پیام اضافه کرده که اوضاع کلیسای ما در ایران مدت‌هاست که وی را به خود مشغول کرده است. اسقف رونسی همچنین متذکر شده است که میس وادل به‌هیچ‌وجه در فعالیت‌های جاسوسی شرکت نداشته و اتهاماتی را که به وی وارد شده است برمبنای حقیقت نمی‌داند. رابرت رونسی در ادامۀ اظهارات خویش گفته است که کلیسای انگلیک ایران یک مرکز مستقل بوده و تابع دولت انگلیس نمی‌باشد. ...»[۴۴] رادیو اسرائیل نیز در بخش خبری امروز خود دراین‌باره گفت: «سفارت بریتانیا در تهران از مقامات دولت ایران درخواست کرد که دو نفر از اتباع انگلیسی را که در شهر یزد ناپدید شده‌اند، بیابد. این دو تن عبارت‌اند از جان کلمن پزشک و کشیش انگلیکان و همسرش "اُدری". نامبردگان برای ادای توضیحات به دادگاه انقلاب فراخوانده شدند و پس از آن اثری از آنان در دست نیست. سفارت بریتانیا همچنین درخواست کرد به نمایندۀ این سفارت اجازه داده شود از خانم جین وادل سکرتر اسقف انگلیکان که هفتۀ گذشته بازداشت شده است، بازدید نماید.»[۴۵] در همین ‌حال، «سه میسیونر مذهبی نیز که هفتۀ گذشته در اصفهان بازداشت شده بودند به انگلیس بازگشتند. به آنها 72 ساعت مهلت داده شده بود که ایران را ترک کنند.»[۴۶]


منابع و مآخذ روزشمار 1359/05/22

  1. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره148، 23/5/1359، ص6، به نقل از خبرگزاری فرانسه از پکن، 13 اوت 1980، 22/5/1359.
  2. همان، ص19، رادیو صدای امریکا (فارسی)، ساعت 7:00، 22/5/1359.
  3. سند شماره55942 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از عملیات سپاه کرمانشاه به عملیات سپاه مرکز، 22/5/1359؛ و ـ سند شماره 55962 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران به سماجا3 (مرکز فرماندهی)، 23/5/1359.
  4. سند شماره 263 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات و بررسی‌های سیاسی غرب کشور به ادارۀ مرکزی اطلاعات و بررسی‌های سیاسی تهران، 22/5/1359.
  5. سند شماره 282912 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از تهران، فرماندهی ژاجا (رکن3)، به لشکر 81 زرهی (رکن3)، برابر گزارش هنگ ایلام مستند به اعلام پاسگاه سالاری، 22/5/1359.
  6. سند شماره 114981 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (مریوان)، ج1، ص146، از لشکر28 ـ ر2 به ف ـ تی ـ ر2، 22/5/1359.
  7. سند شماره 114982 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردشین (مریوان)، ج1، ص14، از لشکر28 ـ ر2 به ف ـ تی ـ ر2، 22/5/1359.
  8. روزنامه اطلاعات، 22/5/1359، ص15، به نقل از خبرنگار اطلاعات از اصفهان؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 23/5/1359، ص4، به نقل از خبرنگار جمهوری اسلامی از اصفهان.
  9. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره148، 23/5/1359، ص6، به نقل از خبرگزاری فرانسه از پکن، 13 اوت 1980، 22/5/1359.
  10. سند شماره 114985 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (پاوه)، ص201، از واحد اطلاعات و بررسی‌های سیاسی استان کرمانشاهان به ادارۀ مرکزی اطلاعات و بررسی‌های سیاسی (تهران)، 22/5/1359.
  11. سند شماره 114979 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (بانه)، ص67، از لشکر 28 (رکن2) به مرکز اطلاعات غرب کشور، 22/5/1359.
  12. سند شماره 55932 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (مریوان)، ج1، ص142، از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به ژاجا، برابر گزارش نیروی زمینی مستند به گزارش لشکر28 سنندج، 22/5/1359.
  13. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 148، 23/5/1359، ص4، خبرگزاری پارس از ارومیه، 22/5/1359.
  14. سند شماره 34345 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاجا، رئیس عملیات به دفتر ریاست‌جمهوری، 23/5/1359.
  15. همان، اسناد مناطق کردنشین (ارومیه)، ص145، از ژاجا (رئیس عملیات) به دفتر ریاست‌جمهوری، 24/5/1359.
  16. روزنامه جمهوری اسلامی، 23/5/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از ارومیه.
  17. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 148، 23/5/1359، ص4، خبرگزاری پارس از ارومیه، 22/5/1359.
  18. سند شماره 55946 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (ارومیه)، ص144، از سپاه پاسداران ارومیه به ستاد مرکزی سپاه، 22/5/1359؛ و ـ سند شماره 425574 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (ارومیه)، ص142، از مسئول هماهنگی اطلاعات منطقۀ 5 به اطلاعات و بررسی‌های سیاسی مرکز، 22/5/1359. (در این سند تعداد زخمی‌ها 3 نفر از اهالی ذکر شده است.)
  19. سند شماره 55975 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نزاجا، 22/5/1359.
  20. روزنامه کیهان، 25/5/1359، ص17، به نقل از خبرگزاری پارس، به نقل از یک مقام آگاه در هنگ ارومیه.
  21. سند شماره 55975 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  22. روزنامه جهوری اسلامی، 23/5/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از ارومیه؛ و ـ روزنامه کیهان، 25/5/1359، ص18.
  23. روزنامه جمهوری اسلامی، 23/5/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از ارومیه؛ و ـ روزنامه اطلاعات، 23/5/1359، ص3، خبرنگار اطلاعات از ارومیه.
  24. سند شماره 55964 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا (مرکز فرماندهی) به نزاجا، 23/5/1359.
  25. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/5/1359، ص4، به نقل از خبرنگار جمهوری اسلامی از کرمانشاه.
  26. روزنامه جمهوری اسلامی، 23/5/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از سنندج؛ و ـ روزنامه اطلاعات، 23/5/1359، ص3، به نقل از خبرگزاری پارس.
  27. روزنامه اطلاعات، 23/5/1359، ص3، به نقل از خبرگزاری پارس از کرمانشاه، در گفت‌وگو با ناصر کاظمی فرماندار اورامانات.
  28. سند شماره 55967 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (مریوان)، ج1، ص148، از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نزاجا، 23/5/1359.
  29. روزنامه کیهان، 25/5/1359، ص18، خبرنگار کیهان از سنندج.
  30. سند شماره 114983 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (سنندج)، ج2، ص81، از واحد اطلاعات و بررسی‌های سیاسی کردستان به فرمانده سپاه پاسداران، 22/5/1359.
  31. سند شماره 55967 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به ژاجا، 23/5/1359.
  32. سند شماره 114984 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (نوسود)، ص255، از واحد اطلاعات و بررسی‌های سیاسی استان کرمانشاهان به ادارۀ مرکزی اطلاعات و بررسی‌های سیاسی (تهران)، 22/5/1359.
  33. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره148، 23/5/1359، ص4، خبرگزاری پارس از ارومیه، 22/5/1359.
  34. همان.
  35. روزنامه اطلاعات، 23/5/1359، ص3، خبرنگار اطلاعات از ارومیه، 22/5/1359.
  36. روزنامه جمهوری اسلامی، 22/5/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از ارومیه.
  37. روزنامه اطلاعات، 22/5/1359، ص3، خبرنگار اطلاعات از کرمانشاه.
  38. سند شمارۀ 55933 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نزاجا، برابر اعلام شاجا مستند به گزارش شهربانی شیراز، 22/5/1359.
  39. روزنامه اطلاعات، 22/5/1359، ص2، خبرنگار اطلاعات از آباده.
  40. روزنامه کیهان، 26/5/1359، ص11، به نقل از خبرگزاری پارس از اهواز.
  41. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره149، صص4 ـ 2، خبرگزاری پارس از اهواز، 23/5/1359.
  42. روزنامه اطلاعات، 27/5/1359، ص4. (متن انگلیسی با اسامی و امضای نمایندگان هفت کشور مزبور در روزنامه درج شده است. نگارنده)
  43. روزنامه کیهان، 25/5/1359، ص18؛ همچنین ر.ک: روزنامه جمهوری اسلامی، 25/5/1359، ص10.
  44. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 149، 24/5/1359، ص2، خبرگزاری پارس به نقل از خبرگزاری فرانسه از لندن، 13 اوت 1980، 22/5/1359.
  45. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره148، 23/5/1359، رادیو اسرائیل (فارسی)، ساعت19:00، 22/5/1359.
  46. همان، ص15، رادیو لندن (فارسی)، ساعت: 20:45، 22/5/1359.