1362.04.05

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۰۶ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1362 |نام = 1362.04.05 |نام دیگر= پنج تیر |روز=05 تیر 1362 |تاریخ شمسی= 1362.04.05 |تاریخ میلادی= 26 ژوئن 1983 |تاریخ قمری= 14 رمضان 1403 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.04.05</div> <div class="bootstrap-btn">1361.04.05...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1362
1362.04.05
نام‌های دیگر پنج تیر
تاریخ شمسی 1362.04.05
تاریخ میلادی 26 ژوئن 1983
تاریخ قمری 14 رمضان 1403







1. در گفتوگوی امروز که بین غلامعلی رشید، عزیز جعفری و مهدی کیانی از مسئولان طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) سپاه، در قرارگاه نجف انجام شد، غلامعلی رشید درباره لزوم آموزش فرماندهان گردان‌ها و گروهان‎ها و اهتمام قرارگاه برای ترغیب فرماندهان یگان‌ها به این موضوع تذکراتی داد. عزیز جعفری نیز درمورد حذف تک پشتیبانی عملیات والفجر۲ که قرار بود در منطقه عمومی ‌سرپل ذهاب و در نقطه مرزی بیشگان اجرا شود، اظهار نگرانی کرد. جعفری گفت بدون تک پشتیبانی قوی، تضمین موفقیت اجرای عملیات در مهران اندک است، زیرا در نبرد تک پشتیبانی، دشمن همه نیروها و آتش خود را در این منطقه متمرکز خواهد کرد.[۱] یادآوری می‌شود که در گفتوگوی دونفرهای که روز گذشته در قرارگاه نجف انجام شد، عزیز جعفری به ابراهیم همت اطلاع داد که با مخالفت سرهنگ صیاد شیرازی اجرای تک پشتیبانی عملیات مهران در منطقه بیشگان منتفی شده است.[۲] فرمانده قرارگاه نجف برای گفتوگو با مرتضی قربانی فرمانده لشکر۵ نصر، به قرارگاه این لشکر رفت* و با وی درباره آمادگی عمومی ‌لشکر گفتوگو کرد. قربانی ضمن دادن اطلاعاتی کلی درباره شناسایی‌های اولیه انجام‎شده در ارتفاعات شمال منطقه، توضیح مختصری درباره طرح مانور اولیه لشکر داد و گفت که این طرح در دو مرحله پیش‌بینی شده و مرحله اول آن تصرف ارتفاعات نمه‌کلان‌بو و کله‌قندی (زالوآب) و مرحله دوم آن تصرف سمت چپ ارتفاعات و دامنه گسترده این ارتفاعات است. بنابراین، عزیز جعفری دراینباره تذکراتی داد. فرمانده قرارگاه نجف گفت درصورتیکه عملیات در دو مرحله اجرا شود عراق با آتش شدید توپخانه مانع اجرای مرحله دوم خواهد شد، مگر اینکه در مرحله اول ارتفاع زالوآب تا نمهکلانبو تصرف شود و پس از ارزیابی‌های اولیه مرحله دوم عملیات با پیشروی بهسمت جنوب و به‌قصد تصرف ورمزیار و زرباطیه اجرا شود. همچنین عزیز جعفری درباره ضعف‌های طرح مانور مطرح‎شده تذکراتی داد. وی اظهار کرد اگر مرحله اول عملیات به حدفاصل زالوآب و نمهکلانبو محدود شود باتوجهبه وسعت کم منطقه عملیاتی، عراق با آتش سنگین توپخانه، اصرار و سماجت، مانع اجرای مرحله دوم عملیات خواهد شد، ولی با تدابیر ویژه‌ای می‌شود طوری برنامهریزی کرد که مرحله دوم بعد از چند شب اجرا شود. فرمانده قرارگاه نجف اضافه کرد عراق ازنظر تاکتیک، آموزش و قدرت رزمی ‌توانایی بیشتری دارد، ولی نقاط ضعف او به ما قدرت و امکان عمل می‌دهد، لذا اگر ما در شب اول توانستیم با ابتکارعمل کاری کنیم موفق شده‌ایم، در غیر این صورت عراق در شب‌های بعدی قویتر ظاهر خواهد شد. مرتضی قربانی دراین‌خصوص به نکتهای درباره ضعف دشمن اشاره کرد و گفت تیپ۴۱۷ عراق حدود یک سال است در منطقه حضور دارد و بهخوبی منطقه را می‌شناسد و ما اگر بتوانیم در مرحله اول ضربه کاری به دشمن بزنیم و او را وادار به تعویض یگان در منطقه کنیم، ورود یگان جدید و آشنانبودن آن به منطقه موجب ضعف دشمن خواهد شد.[۳] سپس فرمانده و معاون قرارگاه نجف برای بازدید کلی منطقه به ارتفاعات زیل که بر همه منطقه اشراف دارد، رفتند. حسین اردستانی راوی قرارگاه نجف که در این بازدید همراه عزیز جعفری بود دراینباره نوشته است: ارتفاعات زیل محل قبلی پدافند ما در مقابل نیروهای عراقی بود، ولی بعد از عقبنشینی عراق در خرداد ۱۳۶۰، نیروهای خودی نیز این ارتفاعات را خالی کردند. هرچند بهعلت نبود فعالیت خاص در ارتفاع زیل این جاده بهصورت متروک و ناهموار درآمده، ولی به هر صورتی بود با خودروی لندرور به بالای ارتفاع رفتیم. موقعیت این ارتفاع طوری است که به کل منطقه ازجمله کانیسخت، ارتفاعات قلاویزان، ورمزیار و زرباطیه اشراف دارد.[۴] منطقه را دیدیم، پس از آن به مقر اطلاعات لشکر۵ نصر که در وسط راه قرار داشت رفتیم و عزیز جعفری و امین شریعتی با برگزاری جلسه‎ای، درمورد این منطقه برای احداث قرارگاه تاکتیکی توافق کردند و قرار شد به جهاد غرب درباره ساخت قرارگاه و همچنین ترمیم جاده مأموریت داده شود. در ادامه جلسه، قاسم سلیمانی فرمانده لشکر۴۱ ثارالله، به مقر موقتی فرماندهی قرارگاه نجف آمد و درباره شروع کار گروه‌‌های شناسایی و یگان و همچنین امکان احداث خاکریز در حدفاصل فیروزآباد تا فرخآباد بحث شد. نظر فرماندهی بر آن بود که با احداث خاکریز در فاصله این دو آبادی خیلی از نیروهای عملیات در پشت آن مستقر شده و خود را به دشمن نزدیک کنند، ولی باتوجهبه دید دشمن به منطقه و امکان لو رفتن عملیات این اقدام به آینده موکول شد.[۵] حسین اردستانی در آخرین یادداشت امروز خود به گفتوگو با عزیز جعفری در خودرو و به هنگام بازگشت به اسلامآباد اشاره کرده و نوشته است: با عزیز جعفری درباره اهمیت آگاهی فرماندهان جنگ از مسائل سیاسی به‎ویژه سیاست خارجی صحبت کردم و اشاره به این موضوع کردم که این امر باید به‌همت فرماندهی جبران شود و گفتم که فرماندهی یا بر این امر وقوف ندارد یا فرصت کافی ندارد. جعفری این مطلب را تأیید کرد و گفت بینش در امور به کارها تحرک بیشتری می‌دهد و افزود البته شما نیروهای دفتر سیاسی فقط جلسات را ضبط می‌کنید و مطلب جمع می‌کنید. در پاسخ گفتم که بله، ما در این امر کوتاهی کردهایم و پیشنهاد کردم که ما بهعنوان واحدی از واحدهای قرارگاه نجف ان‌شاءالله در آینده به کمک خدا سعی خواهیم کرد تا جایی که امکان دارد برای پوششدادن به این کمبود تلاش کنیم. جعفری گفت که در جلسات هفتگی می‌توان قبل از آغاز جلسه فرصتی فراهم کرد که شما اخبار و اطلاعات را در جلسه مسئولان واحدها طرح کنید.[۶]

________________________________________

2. مدتی است که فرماندهی حزب دمکرات کردستان ایران تصمیم به تشدید فعالیت مسلحانه در منطقه کردنشین کردستان و آذربایجان‌غربی - به‎ویژه در شمال این استان - گرفته است. ازاین‎رو، علاوه‌بر فعال‎شدن گروه‎های موجود در منطقه، افراد دیگر حزب را از سایر مناطق به این منطقه گسیل کرده که نتیجه آن افزایش آمار عملیات این حزب و تحمیل تلفات و صدمات به نیروهای خودی بوده است. درپی این اقدامات، امروز هم افراد حزب دمکرات کردستان حملات متعددی به تجمعات و پایگاه‌های نیروهای خودی کردند که از ۱۲ عملیات اجراشده در کل مناطق کردنشین دو استان آذربایجان‌غربی و کردستان، ۹ عملیات در شمال‌غرب آذربایجان‌غربی اجرا شد که در نتیجه آن ۱۷ تن از افراد خودی شهید، ۱۶ نفر زخمی و ۵ تن به گروگان گرفته شدند. بر همین اساس، ۴۰ تن از افراد مسلح هیز آواره حزب دمکرات به ۲۲ نفر از افراد پایگاه لاوین واقع در جنوبشرقی پیرانشهر که عازم اجرای مأموریت تأمین بودند حمله کردند و در درگیری سختی که ساعتها به طول انجامید ۹ تن از نیروهای این پایگاه را به شهادت رساندند و یک تن را نیز به گروگان بردند. علاوه‎براین، یک قبضه تفنگ ۱۰۶ میلیمتری و یک قبضه خمپارهانداز ۸۱ میلی‎متری منهدم شد.[۷] گفتنی است رادیو بغداد به نقل از اطلاعیه حزب دمکرات کردستان ایران، تعداد تلفات نیروهای سپاه و ارتش در این عملیات را ۱۷ تن اعلام کرد.[۸] در درگیری دیگری که در حوالی روستای کانیسیب و گردهشیطانه در شمالشرقی سردشت رخ داد، افراد مسلح حزب دمکرات کردستان ایران قصد تصرف پاسگاه ارتش را داشتند که با مقاومت نیروهای پایگاه مواجه شده و متواری شدند. در این درگیری ۴ تن از نیروهای خودی شهید و ۴ تن دیگر زخمی شدند. از افراد حزب دمکرات نیز حداقل ۳ تن کشته شدند که یکی از این افراد فرمانده عملیات مهاجمان بود.[۹] ازطرفی، در ۲۱ کیلومتری جنوبشرق صائیندژ ۳ تن از نیروهای سپاه در حوالی روستای ممبر درحال انجام مأموریت گشت بودند که افراد حزب دمکرات به آنها حمله کردند. در این حمله ۲ تن از ۳ نفر مذکور شهید شدند و یک نفر به اسارت گرفته شد. نیروهای پایگاه آغاجاری که در مجاورت این پایگاه قرار داشت با شروع درگیری به کمک این افراد شتافتند، ولی بهعلت دوری مسافت با تأخیر به محل حادثه رسیدند و نتوانستند مانع از بهوجودآمدن این ضایعه شوند، البته موفق شدند پیکر شهدا را به صائیندژ انتقال دهند.[۱۰] در شمالشرقی سردشت نیز گروه‎های مسلح غیرقانونی به نیروهای تأمین ارتش حمله کردند که براثر آن یک سرباز شهید و ۲ درجهدار و ۲ سرباز زخمی شدند. در این حمله خودروی نیروهای خودی به‎دست مهاجمان به آتش کشیده شد.[۱۱] درهمین‎حال، در جنوبغربی دیواندره حوالی روستای گاوآهنتو، نیروهای خودی و افراد وابسته به گروههای مسلح غیرقانونی با یکدیگر درگیر شدند که منجر به زخمیشدن یک سرباز ژاندارمری و یک نفر از پیشمرگان مسلمان کرد شد.[۱۲] از سویی، افراد مسلح غیرقانونی در حوالی روستای یوسفکندی در شمال مهاباد، یک خودروی گشت ژاندارمری را به رگبار بستند که موجب زخمیشدن ۶ سرنشین و سقوط خودرو به یک کانال آب شد.[۱۳] در محور سلماس - چهارستون در شمالغربی سلماس نیز عناصر ضدانقلاب ضمن درگیری با نیروهای خودی یک سرباز را به گروگان گرفته و گریختند. مهاجمان ساعاتی بعد این سرباز را به شهادت رسانده و پیکر وی را چند کیلومتر بالاتر از محل درگیری در روستای لشگران در کنار جاده رها کردند.[۱۴] به‌علاوه، چند تن از عوامل حزب دمکرات ضمن نفوذ به شهر مهاباد ۲ تن از افراد خانواده بسیج عشایر ایل منگور را به گروگان بردند.[۱۵] درضمن افراد مسلح غیرقانونی پایگاه سپاه پیرانشهر را با شلیک چندین گلوله آر.پی.جی۷ هدف قرار دادند که موجب واردآمدن خساراتی به بخشی از ساختمان این سپاه شد.[۱۶] دراین‏حال، در ارومیه گروه‎های مسلح غیرقانونی به پایگاه نیروهای جندالله بسیج حمله کردند که با مقاومت افراد پایگاه مواجه و مجبور به ترک محل شدند. در این حمله که حدود یک ساعت به طول انجامید چندین گلوله تیر به منازل اهالی اطراف پایگاه اصابت کرد و خسارات اندکی به‎بار آورد.[۱۷] همچنین افراد سازمان کومه‌له به روستای گردمیران در جنوب دهگلان حمله کردند و ۴ دستگاه انواع خودروی افراد روستایی را به سرقت بردند.[۱۸] در جنوبشرقی مهاباد هم عوامل حزب دمکرات یک قبضه توپ ۱۰۵ میلیمتری را که در روستای قزلجه مستقر کرده بودند به روستای گردهبردان انتقال دادند.[۱۹] درهمین‎حال، امروز ۱۰ تن درباره افراد مسلح حزب دمکرات، سازمان کومه‌له و گروه رزگاری در منطقه سنندج، کامیاران، مریوان و نقده خود را به نیروهای نظامی و امنیتی تسلیم کرده و ضمن تحویل اسلحه و مهمات همراه خود درخواست اماننامه کردند.[۲۰]

________________________________________

3. منابع مختلف نظامی و انتظامی درباره چگونگی استقرار و فعالیت پردامنه و پرتعداد افراد مسلح غیرقانونی بهویژه حزب دمکرات در منطقه کامیاران، مریوان و جنوبغربی دیواندره و به‎منظور درک وضعیت امنیتی این مناطق اطلاعاتی را به ارگانهای ذیربط دادند. فرماندهی ناحیه ژاندارمری باختران ضمن اعلام اینکه محل استقرار پایگاه اصلی حزب دمکرات و سازمان کومه‌له در منطقه کامیاران در ارتفاعات گردنه کشکمیر واقع در شمالشرقی این شهر است نحوه استقرار حضور افراد حزب دمکرات در مناطق جنوب، جنوبشرقی و جنوبغربی کامیاران را بدین‎شرح اعلام کرد: تعداد ۲۰۰ تن از افراد حزب دمکرات در اطراف روستاهای برنجان، هجومآباد، چقاماران در جنوب این شهر و در غرب محور کامیاران - کرمانشاه مستقر هستند. همچنین در شرق محور کامیاران - باختران، ۴۰۰ نفر از افراد این حزب در ارتفاعات منطقه حضور دارند که ضمن تردد به روستاهای اطراف، مایحتاج خود را از این روستاها تأمین میکنند. این منبع همچنین از وجود ۴۰۰ نفر از افراد حزب دمکرات در ارتفاعات نزدیک بیستون و ارتفاعات پشت آبادانی و مسکن خبر داد.[۲۱] لشکر۲۸ کردستان نیز درباره حضور گروه‎های مسلح غیرقانونی در منطقه عمومی مریوان اطلاعاتی داد که براساس آن حدود ۱۰۰ نفر از عناصر ضدانقلاب در اطراف روستای درهخشکه در شمالغرب مریوان و در شمال روستای تیژتیژ دیده شدهاند. در غرب مریوان نیز حدود ۷۰ نفر ضدانقلاب در حوالی روستای کاکوذکریا و ۷۰ الی ۱۵۰ نفر در اطراف روستای تودار مشاهده شدهاند. همچنین تعدادی از چتههای مسلح که از آبادی باینجوب در جنوبغربی دیواندره رانده شدهاند در آبادی‌های کول و دوزخدره تشکیل مقر داده و زخمیهای خود را در درمانگاه روستای افراسیاب در همان منطقه بستری میکنند.[۲۲]

________________________________________

4. امروز امام خمینی به نامه آیت‌الله گلپایگانی از مراجع تقلید، پاسخ دادند. متن نامه رهبر انقلاب نشان می‌دهد که آیت‌الله گلپایگانی در نامه خود به ایشان درباره برخی تصمیمات حکومتی به‌ویژه موضوعات اقتصادی و همچنین وجود برخی دیدگاه‌ها و موضعگیری‌ها درباره اقتصاد اظهار نگرانی یا گلهمندی کرده‎اند که امام در پاسخ به این نامه ضمن اشاره به وجود مشکلات اقتصادی در جامعه، تلاش برای رفع محرومیت عمومی و کوشش برای تأمین حداقل معیشت اقشار فرودست را از وظایف اصلی حکومت اسلامی‌ برشمرده و به نحوی از آیت‎الله گلپایگانی خواستهاند در دریافت اطلاعات و اخبار و جامعیت آنها دقت بیشتری کنند. مشروح نامه امام بدین‌شرح است: «حضرت مستطاب آیت‌الله آقای گلپایگانی - دامت برکاته. پس از اهدای سلام و تحیت و دعا برای سلامت وجود شریف، مرقوم محترم که حاوی مطالبی ارزشمند بود واصل گردید. عین مرقوم محترم را برای جناب حجت‌الاسلام آقای اردبیلی فرستادم. لابد ایشان مطالبی را که از سراسر کشور مربوط به این نحو امور است، عرض می‌کنند. لکن اینجانب به جناب‎عالی اطمینان می‌دهم که اکثر کسانی که متکفل این نحو امور هستند و خصوصاً جناب ایشان از جانودل کوشا در پیشبرد اهداف اسلام هستند و متعهد به اسلام و احکام حیات‌بخش آن هستند و امثال ایشان هیچگاه میل ندارند برخلاف احکام عمل کنند، لکن مسائلی را در جامعه اطلاع دارند که اینجانب و جناب‎عالی اطلاع نداریم و در ترجیح فساد بر فساد دیگر و اهم بر مهم ولو با برداشت خودشان از مشکلات جامعه و مشکلات بسیار ناگوار مسکن که گاهی موجب اتلاف نفوس محترمه و بالاتر از آن تبلیغ تبهکاران به ضداسلام و احکام آن می‌شود و چهره اسلام را در سراسر دنیا مشوّه جلوه می‌دهد و نظایر آن با سطحی بسیار پایینتر در صدر اسلام، موجب عدم ابلغ بعض احکام بسیار مهم مثل شرب خمر و تخفیف در بعضی مثل ربا می‌شد. و ای کاش کسانی که مطالب را سربسته به جناب‎عالی عرض می‌کردند و فقط طرف منفی آن را گوشزد می‌نمودند و موجب ناراحتی وجود محترم را فراهم می‌نمودند به طرف دیگر قضایا توجه می‌کردند و طرف مثبت امور را به عرض می‌رساندند تا با سنجش فقیهانه آن حضرت بسیاری از مطالب که به نظر آنها برخلاف است، حل می‌شد. و ای کاش طرز رفتار و افکار سرمایهداران بزرگ و نیز زمینخواران غیرمشروع و دارندگان آپارتمان‌های بسیار که بیتعهد به احکام اسلام بهطور نامشروع به دست آوردهاند و امروز با حساب دقیق ملک طِلق اسلام است که باید صرف مصالح اسلام و مسلمین شود و به مستمندان که با عسرت و ذلت به سر می‌برند باید رسیدگی شود، به سمع مبارک می‌رساندند تا معلوم شود چه مصیبت‌هایی بر اسلام و مسلمین می‌گذرد. اکثر قریب‎به‎تمام مساکن اجارهای از این قشر است که با رسیدگی فقهی باید از آنها مصادره شود. کم کسی است که معتقد به اسلام و متعهد به آن باشد و حاضر شود در سرمای زمستان و گرمای طاقتفرسای تابستان یک عده زن و بچه بیپناه را برای سودجویی هرچه بیشتر از خانه بیرون براند و در معرض تلف اطفال آنان گذارد. آن قشر که این اعمال غیرانسانی را به اسم اسلام جلوه می‌دهند آنها هستند که یا به اسلام عقیده ندارند یا عمل به احکام نکردهاند و با تشبث به اسلام و قانون می‌خواهند به اعمال فاسد خود ادامه دهند. من عرض نمی‌کنم که آنچه می‌گذرد و متصدیان خصوصاً روحانیون آگاه عمل می‌کنند صددرصد اسلامی ‌است، لکن عرض می‌کنم آنطور نیست که به سمع مبارک رسانده و موجب رنجش خاطر شریف شدهاند و من خوف آن دارم که این خیرخواهان بیتوجه، اسباب انحراف مزاج شریف را فراهم کنند و جمهوری اسلامی‌ که باید از وجود پرفیض امثال جناب‎عالی بهره بگیرد خداینخواسته از آن کم‌بهره شود. از خداوند تعالی سلامت و سعادت وجود محترم را خواهانم. لابد آقای اردبیلی گوشه [ای] از گرفتاری‌ها را به عرض می‌رسانند. والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته»[۲۳]

________________________________________

5. خبرگزاری لیبی متنی را از امام خمینی درباره ادامه جنگ با عراق منتشر و اعلام کرد که این متن بخشی از نامه رهبر ایران به سرهنگ قذافی رهبر کشور لیبی، بوده است. گزارش خبرگزاری فرانسه دراین‎باره بدین‌شرح است: «آیت‌الله خمینی در پیامی ‌برای سرهنگ قذافی گفته است که ایران پس از عملیات نابودکننده، ویرانگر و مرگآور رژیم عراق مجبور به جنگ علیه عراق شده است. در این پیام که توسط خبرگزاری لیبی نقل شده، امام خاطرنشان کرده است که جمهوری اسلامی‌ ایران علیرغم ادعای تبلیغات جهانی به درازکردن دست برادری بهسوی تمام کشورهای مسلمان علاقهمند می‌باشد، ولی درعینحال تجاوز و بیعدالتی را تحمل نخواهد کرد.» این خبرگزاری به نقل از منابع لیبیایی افزود: امام خمینی همچنین درمورد پیامی‌ که پیش‎تر رهبر لیبی برای ایشان ارسال کرده بود ابراز رضایت کردند.**[۲۴] دراینحال حجت‎الاسلام ‌هاشمی ‌رفسنجانی در یادداشت‎های روزانه خود به مطلبی دراینباره اشاره کرد که به‎نظر می‌رسد موضوع اصلی نامه قذافی به امام خمینی درباره دستگیری سران حزب توده است. وی در بخشی از یادداشت‎های روز سوم تیرماه خود درباره نامه امام که در جواب قذافی تهیه شده، نوشته است: اول شب از دفتر امام متن نامه سرهنگ معمر قذافی رهبر لیبی به امام و جواب ایشان را که تهیه شده بود برای مشورت فرستادند. معمر قذافی برای امام خمینی نوشته بود که احتمال دارد جریان‌هایی در پشت سرکوب توده‌ای‌ها باشد و از ایشان خواسته بود که خودشان به موضوع رسیدگی کنند. امام جواب خوبی دادهاند.[۲۵]

________________________________________

6. درپی ربودهشدن یک فروند بالگرد نیروی دریایی ارتش و فرود آن در کشور بحرین که با پناهندگی ۲ نفر از سرنشینان این بالگرد و بازگشت ۳ تن دیگر ازجمله خلبان آن خاتمه یافت، خلبان بالگرد در گفت‌وگو با واحد مرکزی خبر چگونگی ربودهشدن این بالگرد و پناهندهشدن فراریان، رفتار پلیس بحرین و تشویق آنها برای پناهندگی را تشریح کرد. به نوشته روزنامه کیهان «خلبان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ‌ایران درمورد چگونگی وقوع این ماجرا گفت: پس از انجام مأموریت جنگی و در موقع بازگشت به پایگاه، کمک‎خلبان هلیکوپتر تحت‎فرماندهی من با سرعت فوقالعاده زیاد و ارتفاع کم از سطح آب اقدام به ترک کشورمان کرد که پس از گذشت مدت زمان کوتاهی من متوجه موضوع شده و نسبت به این اقدام اعتراض و برای انصراف از این عمل، وی را نصیحت کردم، ولی کمکخلبان با شدت جواب داد که اگر کوچکترین دخالتی شود هلیکوپتر را به آب خواهد زد، لذا باتوجهبه اینکه وی خلبان و قادر به این کار بود تصمیم گرفتم برای نجات جان بقیه سرنشینان و برگرداندن صحیح هلیکوپتر به کشور که جزئی از بیتالمال ملت مسلمان ایران است، دخالتی در کار او نکنم. وی افزود: بهمحض ورود به کشور بحرین از یکایک ما درمورد تمایل به پناهندگی سؤال شد و اولین سؤال نیز از من بود که وقتی با جواب منفی روبهرو شدند خیلی متعجب گردیدند. وی گفت: از ۵ سرنشین هلیکوپتر ۲ نفر پناهنده شده و ۳ نفر دیگر به ایران بازگشتند. ... خلبان هلیکوپتر نیروی دریایی درمورد برخورد مأمورین کشور بحرین با سرنشینان هلیکوپتر در موقع فرود در فرودگاه این کشور گفت: برای اولین‌بار که از آسمان به پایین نگاه کردیم چندین ماشین زرهپوش و افرادی که لباس سیاه بر تن داشتند در محوطه فرودگاه دیده می‌شدند که بهمحض زمین‎نشستن، هلیکوپتر به محاصره این افراد سیاه‌پوش که فقط دو چشم و دهان آنها از میان نقاب صورتشان مشخص بود درآمد. وی افزود: بعد از جداکردن افرادی که تقاضای پناهندگی نموده بودند ما را به یک کمپ ضدتروریستی و هواپیماربایی که زیر نظر این گروه مخصوص سیاهپوشان قرار داشت بردند و در توجیه اولیه اظهار نمودند که این زندان نیست و شما نیز زندانی نیستید، بلکه مهمان کشور ما هستید، ولی عملاً زندانی بود با درهای باز که دورتادور آن پر از نگهبان مسلح بود و حتی برای کارهای شخصی هم نگهبان همراه می‌آمد. خلبان نیروی دریایی درمورد هویت فردی که برای پیشنهاد تقاضای پناهندگی با سرنشینان هلیکوپتر ملاقات کرده است، گفت: با یکایک سرنشینان هلیکوپتر یک فرد خارجی به زبان انگلیسی صحبت می‌کرد. برای دادن پیشنهاد تقاضای پناهندگی و تشویق به ماندن صحبت کرد. وی افزود: در صحبتی که من نیز خواسته شدم، این فرد خارجی پیشنهاد کار با پاسپورت هر کشوری و تأمین احتیاجات مالی و تشویق به ماندن را به من کرد و متعهد شد که خانواده را در رأس کمتر از سه سال نزد من بیاورد.»[۲۶]

________________________________________

7. صدام حسین در یک پیام تبلیغاتی عراق را طرفدار صلح و خواهان پایاندادن به جنگ اعلام کرد. وی این پیام را به اجلاسی که تحتعنوان «شورای جهانی صلح» در پراک پایتخت چکسلواکی و با شرکت کشورهای بلوک شرق و سازمان‌های چپ برگزار شد، ارسال کرد. رئیس‌جمهور عراق در این پیام بدون آنکه به تهاجم سراسری ارتش این کشور به ایران اشاره کند، اعلام کرده است عراق از همان آغاز جنگ حامی ‌صلح بود. ما به تمام کوشش‌هایی که سازمان‌های بین‌المللی به‎منظور تمام‌کردن جنگ و یافتن یک راهحل صلحآمیز درمورد مناقشه با ایران کرده‎اند جواب مثبت داده‎ایم. حالا دیگر جهانیان می‌دانند که کدام طرف درگیری مایل به صلح و کدام طرف مایل به ادامه جنگ می‌باشد. ایران برخلاف منافع و خواست تمامی ‌مردم منطقه و برخلاف خواست جامعه بینالمللی بر ادامه جنگ اصرار می‌ورزد، بنابراین باید تمامی ‌مسئولیت‌های ادامه جنگ را برعهده گیرد. صدام حسین در ادامه پیام خود افزوده است: ما معتقدیم که کوشش‌های جمعی که با حسن‎نیت برای برقراری صلح انجام می‎شود کافی است تا ایران را متقاعد کند که کدام طرف بر ادامه جنگ اصرار می‌ورزد و کدام طرف بر خاتمهدادن به جنگ. وی در پایان پیام مذکور آورده است: من باید یک بار دیگر بر استقبال عراق از یک ابتکار جدید درجهت پایان‎دادن به جنگی که برای مردم منطقه و جامعه بینالمللی صدمات فراوانی همراه داشته است، تأکید کنم.[۲۷]

________________________________________

8. در اوج سردی روابط ایران و شوروی*** امروز عراق وزیر صنایع خود را به شوروی فرستاد. رادیو کویت دراین‎باره اعلام کرد: «صبحی یاسین وزیر صنایع و فلزات عراق، صبح امروز برای یک دیدار چندروزه از شوروی بغداد را بهسوی مسکو ترک گفت. وی پیش از ترک بغداد در گفتوگویی با خبرنگاران گفت که مذاکراتش با مقامات شوروی پیرامون گسترش همکاری دو کشور در زمینه‌های صنعتی، بازرگانی و اقتصادی خواهد بود.»[۲۸]

________________________________________

9. نشست وزرای بهداری کشورهای حوزه خلیج‌فارس با هدف یافتن راهکارهای اولیه برای بستن چاه‌های نفتی نوروز و متوقف‎کردن نشت نفت به تعویق افتاد، عبدالرحمن العوضی وزیر بهداری کویت، باتوجه‎به به موضع عراق در تهدید به حمله هوایی به این چاه‌ها و نپذیرفتن آتشبس موقت در حوزه نفتی نوروز به‌منظور تعمیر چاه‌های آسیبدیده، علت تعویق این نشست را نرسیدن ایران و عراق به توافق مقدماتی برای تشکیل این جلسه اعلام کرد. وی همچنین پیشبینی کرد که اجلاس آتی پس از ماه رمضان تشکیل شود. العوضی گفت که هم‎اکنون تلاش‌هایی به‎منظور نزدیککردن دیدگاه‎های ایران و عراق برای خاتمهدادن به این مضوع و سپس متوقفکردن نشت نفت درحال انجام است.»****[۲۹]

________________________________________

  • علاوه بر عزیز جعفری و مرتضی قربانی، شجاعیان معاون طرح و عملیات قرارگاه نجف و حسین اردستانی راوی این قرارگاه نیز در جلسه حضور داشتند.
    • خبرگزاری لیبی اشارهای به متن پیام معمر قذافی خطاب به امام خمینی نکرده است.
      • دستگیری سران حزب توده در سال ۱۳۶۱ و اعتراف آنها به داشتن رابطه با سفارت شوروی در تهران منجر به تصمیم ایران به اخراج ۱۸ نفر از کارمندان این سفارتخانه در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۶۲ شد.
        • دکل نفتی نوروز در دهم بیستم بهمن ماه سال گذشته براثر تصادم یک کشتی آسیب دید و درپی آن روزانه ۱۵۰۰ بشکه نفت به خلیج فارس وارد شد. در ماه بعد عراق به این دکل آسیب دیده حمله کرد و با بمباران آن نشت نفت به مقدار ۵۰۰۰ بشکه افزایش یافت و دکل نفتی نیز آتش گرفت. با آتش گرفتن دکل امکان مسدودکردن این چاه نفت به شدت محدود شد. از سوی دیگر، عراق از زمان نشت نفت چندین بار دیگر این چاه را بمباران کرد و با هرگونه تعهد برای حمله هوایی نکردن به این منطقه نفتی به ‎منظور بازسازی آن و توقف نشت نفت مخالفت کرد.



پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/04/05

  1. سند شماره ۲۶۱ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات والفجر۳، حسین اردستانی، ۲۹/۳/۱۳۶۲ تا ۱۰/۴/۱۳۶۲، ص۹۶.
  2. سند شماره ۲۶۱ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات والفجر۳، حسین اردستانی، ۲۹/۳/۱۳۶۲ تا ۱۰/۴/۱۳۶۲، ص۹۲.
  3. سند شماره ۲۶۱ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات والفجر۳، حسین اردستانی، ۲۹/۳/۱۳۶۲ تا ۱۰/۴/۱۳۶۲، صص ۹۹ - ۹۶.
  4. سند شماره ۲۶۱ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات والفجر۳، حسین اردستانی، ۲۹/۳/۱۳۶۲ تا ۱۰/۴/۱۳۶۲، ص۱۰۰.
  5. سند شماره ۲۶۱ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات والفجر۳، حسین اردستانی، ۲۹/۳/۱۳۶۲ تا ۱۰/۴/۱۳۶۲، صص ۱۰۵ - ۱۰۳.
  6. سند شماره ۲۶۱ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات والفجر۳، حسین اردستانی، ۲۹/۳/۱۳۶۲ تا ۱۰/۴/۱۳۶۲، صص ۱۰۷ - ۱۰۵.
  7. سند شماره ۳۵۱۰۷۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ارتش (رکن۳)، شماره ۳۱۵، ۶/۴/۱۳۶۲، ص۲؛ و - سند شماره ۳۵۱۱۵۲ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه پیرانشهر به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) سپاه، ۶/۴/۱۳۶۲؛ و - دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره ۳، ۳۱/۵/۱۳۶۲، ص۱۵.
  8. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره ؟؟؟، ۹/۴/۱۳۶۲، ص۳۴، به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، ۷/۴/۱۳۶۲.
  9. سند شماره ۳۵۱۰۷۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ارتش (رکن۳)، شماره ۳۱۵، ۶/۴/۱۳۶۲، ص۲؛ و - سند شماره ۳۵۱۱۴۹ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه پیرانشهر به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) سپاه، ۶/۴/۱۳۶۲؛ و - دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره ۳، ۳۱/۵/۱۳۶۲، ص۱۵.
  10. سند شماره ۳۵۱۷۲۲ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از سپاه صائیندژ قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع).
  11. سند شماره ۳۵۱۰۷۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ارتش (رکن۳)، شماره ۳۱۵، ۶/۴/۱۳۶۲، ص۳.
  12. سند شماره ۳۱۵۱۰۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن۳) به استانداری کردستان، ۶/۴/۱۳۶۲.
  13. سند شماره ۳۵۱۰۷۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ارتش (رکن۳)، شماره ۳۱۵، ۶/۴/۱۳۶۲، ص۲.
  14. سند شماره ۳۵۱۰۷۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ارتش (رکن۳)، شماره ۳۱۵، ۶/۴/۱۳۶۲، ص۳؛ و - سند شماره ۱۳۳۳۷۶ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری (دفتر اطلاعات و تحقیقات)، ۷/۴/۱۳۶۲.
  15. سند شماره ۱۱۳۲۲۷ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره ۱۱۱، ۱۳/۴/۱۳۶۲، ص۳.
  16. سند شماره ۳۵۱۱۵۱ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه پیرانشهر به اطلاعات قرارگاه حمزه سپاه، ۶/۴/۱۳۶۲.
  17. سند شماره ۱۳۳۴۷۲ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری (دفتر اطلاعات و تحقیقات)، ۶/۴/۱۳۶۲.
  18. سند شماره ۳۱۵۷۳۸ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از لشکر۲۸ کردستان (رکن۲) به ژاندارمری کردستان، ۷/۴/۱۳۶۲.
  19. سند شماره ۳۳۴۵۱۹ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از سپاه مهاباد (اطلاعات) به تیپ ویژه شهدا، ۸/۴/۱۳۶۲.
  20. سند شماره ۳۱۵۷۹۸ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از لشکر۲۸ کردستان (رکن۲) به ژاندارمری کردستان، ۷/۴/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۳۵۴۰۵۱ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از قرارگاه قدس (اطلاعات) به قرارگاه حمزه (اطلاعات)، ۸/۴/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۳۵۸۱۱۸ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه منطقه۱۱ به فرمانده کل سپاه، بولتن خبری، ۱۳/۴/۱۳۶۲، ص۲؛ و - سند شماره ۳۵۱۱۴۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه نقده به اطلاعات قرارگاه حمزه سپاه، ۶/۴/۱۳۶۲.
  21. سند شماره ۲۷۲۲۳۱ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری باختران (رکن۲) به فرمانده ژاندارمری (رکن۲)، ۵/۴/۱۳۶۲.
  22. سند شماره ۳۱۵۷۹۸ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از لشکر۲۸ کردستان (رکن۲) به ژاندارمری کردستان، ۷/۴/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۳۴۳۹۴۱ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از لشکر۲۸ کردستان (رکن۲) به فرماندهی ناحیه ژاندارمری، ۷/۴/۱۳۶۲.
  23. مرکز تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد۱۷، تهران: مرکز تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ چندم ؟؟؟ سال نشر، صص ۵۰۸ و ۵۰۹.
  24. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۹۹، ۶/۴/۱۳۶۲، ص۶، پاریس - خبرگزاری فرانسه، ۵/۴/۱۳۶۲.
  25. اکبر هاشمی رفسنجانی، آرامش و چالش (مجموعه خاطرات سال ۱۳۶۲)، به اهتمام مهدی هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ سوم ۱۳۸۶، ص۱۳۰.
  26. روزنامه کیهان، ۶/۴/۱۳۶۲، ص۱۸.
  27. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۹۹، ۶/۴/۱۳۶۲، ص۳، بغداد - خبرگزاری عراق، ۵/۴/۱۳۶۲.
  28. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۹۹، ۶/۴/۱۳۶۲، ص۴۷، رادیو کویت، ۵/۴/۱۳۶۲.
  29. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۹۹، ۶/۴/۱۳۶۲، ص۴۷، رادیو مسقط، ۵/۴/۱۳۶۲.