1363.04.25

روزشمار جنگ سال 1363 1363.04.25
نام‌های دیگر	بیست و پنج تیر
تاریخ شمسی	1363.04.25
تاریخ میلادی	16 ژوئیه 1984
تاریخ قمری	16 شوال 1404

1360.04.25

1361.04.25

1362.04.25

1364.04.25

1365.04.25

1366.04.25

1367.04.25

گزارش- 1

1. پس از منتفی شدن عملیات والفجر٧ در منطقه زید، تلاش فرماندهان نظامی به خصوص فرماندهان ارتش و در رأس آنان فرمانده نیروی زمینی برای اجرای عملیات در منطقه جنوب جزیره مینو ادامه دارد؛ دراین میان، گزارش راویان مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه از حاشیه و متن جلسات و مذاکرات رسمی و غیررسمی فرماندهان، از وجود اشکالات جدی در طرح مانور و کاهش ضریب غافلگیری عملیات و احتمال لو رفتن عملیات حکایت دارد. مسائل و مشکلات مطرح شده در جلسات چند روز اخیر فرماندهان را میتوان بدین ترتیب دسته بندی کرد: ١. رعایت نشدن مسائل حفاظتی عملیات: اطلاع ردههای مختلف ارتش از مانور عملیات؛ تردد زیاد؛ اقدامات پیشگیرانه دشمن؛ لو رفتن منطقه؛ ٢. انطباق نداشتن اهداف عملیات با مقدورات و امکانات موجود و نبود پل و امکان انتقال تجهیزات به غرب اروندرود. ٣. اعتقادنداشتن اکثر فرماندهان ارتش به جز سرهنگ صیاد شیرازی به اجرای این عملیات. ٤. انتخابنکردن نیروی کیفی برای گرفتن سرپل. دراینزمینه، حسین اردستانی راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه در قرارگاه نجف، در گزارش خود ضمن اشاره به مشارکت کمتر نیروهای سپاه در مباحث بررسی مانور عملیات والفجر٨، دلایل ازبینرفتن امکان اجرای عملیات در شرایط کنونی را اینگونه بیان کرده است: عزیز جعفری فرمانده قرارگاه نجف، میگوید مبنای عملیات والفجر٨ که بر هلیبرن نیرو استوار است "طرح سرهنگ صیاد شیرازی است" و برداشت من این است که باتوجهبه فضایی که درپی عدمالفتح خیبر درمورد سپاه پیش آمد، درحالحاضر برادر محسن در مقابل این طرح سکوت کردهاند و درصورت ظاهر خود را معتقد و راضی به طرح نشان میدهند. وی در ادامه به نقل از عزیز جعفری افزوده است: «جز صیاد، همه افراد مخالف طرح مانور هستند. افرادی مانند سرهنگ [موسوی] قویدل، برادر رحیم [صفوی]، [غلامعلی] رشید، [غلامحسین] بشردوست، [احمد] غلامپور و... کلاً همه مخالف بودند.* ... الآن جو، جو سکوت است و ته دل همه این افراد این است که این عملیات کارساز نخواهد بود.» به نوشته راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، فرمانده قرارگاه نجف استدلال مخالفان این عملیات را اینطور تشریح کرده است: «١. لو رفتن منطقه، خصوصاً باتوجهبه اینکه [دشمن] در زید و شلمچه آب انداخته، کاملاً مشخص شد که ما از این نقطه میخواهیم عمل کنیم. ٢. نداشتن پل و امکان انتقال امکانات به آن طرف رودخانه. ٣. عدم انتخاب نیروی کیفی برای گرفتن سرپل.» جعفری معتقد است «که برای عمل در فاو بایستی مثل عملیات خیبر چند ماه به یک یگان یا چند یگان مأموریت شناسایی میدادند بدون اینکه حساسیت دشمن برانگیخته شود، و الا ادامه حضور در منطقه جنوب و آبانداختن جلوی زید و شلمچه و پخشبودن اطلاعات درمورد عملیات فاو در سطح وسیع جایی برای حفاظت اطلاعات نمیماند که بدون غافلگیری هم ممکن نیست. ... گرچه این مسئله هم رعایت میشد، ولی در ادغام با ارتش حفظ اطلاعات امکانپذیر نیست.» اردستانی در بخش دیگری از یادداشتهای روزانه خود با استناد به اظهارات فرمانده قرارگاه نجف و مسئول اطلاعات آن، که در شرایط کنونی معتقدند خطوط دشمن در غرب اروندرود تقویت شده و عراق در مقابل یکی از سرپلهای اصلی نیروهای خودی در منطقه سیحانه و جنوب ابوالخصیب، خاکریز احداث کرده است، از این عملیات با عنوان "عملیات لورفته" یاد کرده و دراینباره افزوده است: علی فدوی مسئول اطلاعات قرارگاه نجف از سپاه، در یک گزارش غیرمستقیم میگفت لشکر٣ ارتش عراق کاملاً در اروند مستقر شده، یک تیپ از لشکر٥ - که در منطقه ابوالخصیب مستقر است - نیز به این نقطه آمده است. در این منطقه، دشمن ١٠ گردان توپخانه (١٥٠قبضه توپ) و ٨ گردان ضدهوایی در اختیار دارد و درحالحاضر، دشمن در محدوده غربی اروندرود مشغول کاشتن میلههای آهنی است تا از هلیبرن ما جلوگیری کند. علاوهبر تقویت نیروها و تجهیزات عراق در منطقه اروند، ارتش عراق ارتباط خود را در غرب اروند، بهصورت سیمی درآورده است. راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در بخش دیگری از یادداشتهای خود با اشاره به اطلاع همه ردههای ارتش از طرح عملیات** و... درمورد دلایل کاهش سطح حفاظت عملیات آورده است: «در مسیر آبادان به خرمشهر، بههمراه [عزیز] جعفری برای یافتن مکان برای [قرارگاه] نجف رفتیم کارون ... آنچه جلوهگر بود و باتوجهبه حساسیت و ظرافت عملیات، جلبنظر میکرد در جریان قرارگرفتن عده کثیری از افراد مختلف خصوصاً برادران ارتش تا رده پایین بود؛ یعنی تا رده یک استوار و درجهدار و سرباز ارتش از طرح مانور که در کدام نقطه میخواهد به عمل بنشیند آگاه بودند. ... نکته دیگر، مشاهده میشد کامیونی که اثاث منزلی را حمل میکرد گویا مردم شهر آبادان که عده کمی در آن زندگی میکنند از وقوع عملیات در این منطقه اطلاع پیدا کردهاند.» وی در پایان با اشاره به صحبتهای سعید مهتدی یکی از مسئولان لشکر٢٧ حضرت رسول(ص)، افزوده است: «آبانداختن دشمن جلوی زید و شلمچه و نیز آموزش و تمرین ما در اروند، نیز بر قوت تصور دشمن میافزاید.»

گزارش- 2

2. درپی ابلاغ روز گذشته قرارگاه خاتمالانبیا(ص) درمورد هماهنگی قرارگاههای نجف و کربلا برای توسعه و تعمیق در مرحله دوم عملیات جنوب جزیره مینو، امروز تغییرات مانور در جلسه قرارگاه نجف*** بررسی شد. در این نشست، عزیز جعفری دلایل تغییر جایگاه قرارگاههای نجف و کربلا را چنین ذکر کرد: ١. برتری قرارگاه کربلا بهعلت دارابودن یگانها از حیث کمی و کیفی ٢. پاتکخور بودن منطقه عملیاتی قرارگاه نجف ٣. ضعف توان زرهی قرارگاه نجف و قوت قرارگاه کربلا دراینزمینه. جعفری در ادامه یادآور شد که قرارگاههای نجف و کربلا در شرایط کنونی فقط میتوانند خط دوم را تأمین کنند و بهتر است بعد از تأمین خط دوم از روبهروی جاده خاکی سمت راست کارخانه نمک خط به جاده اولی (خط دوم) وصل شود که این خط نیروی کمتری لازم دارد زیرا خط ما انحنا و قوس پیدا میکند و دشمن باید داخل شود و هم نیروی پدافندی کمتری مورد نیاز است و هم بهتر میتوان جواب پاتک دشمن را داد. در حاشیه جلسه امروز بهخوبی نمایان بود که در عملیات والفجر٨ روند مباحث فرماندهان و مقدورات موجود قرارگاه بهگونهای است که به نظر میرسد درحالحاضر اتکای عملیات به پلها و سرپلگیری کاسته شده و اهمیت نقش هلیبرن هوانیروز افزایش یافته است.

گزارش- 3

3. امروز تبادل آتش بین نیروهای ایرانی و قوای عراقی در اکثر جبهه‏ها شدیدتر از روزهای قبل بود بهگونهای که از نیروهای خودی ١٥ نفر شهید و ١٨ تن زخمی و از افراد دشمن نیز دست‏کم ١٨ نفر کشته شدند. ستاد مشترک ارتش در گزارشی اعلام کرد: در منطقه عملیاتی باختران، براثر اجرای آتش نیروهای خودی روی مواضع و استحکامات نظامی و مسیرهای تدارکاتی ارتش عراق، ١٨ نفر از آنها کشته شدند و به مواضع و خودروهای دشمن خساراتی وارد آمد. همچنین براساس اطلاعیه نظامی شماره ١٧٩١ ستاد مشترک ارتش، امروز شدت تبادل آتش در منطقه زید بیشتر از مناطق دیگر بود. در جبهه اروندرود نیز نیروهای ژاندارمری، ضمن خاموشکردن آتش نیروهای عراقی و مختلساختن فعالیت‏های تدارکاتی و مهندسی آنان، تلفاتی را به نیروهای بعثی وارد کردند. از سوی دیگر، براثر اجرای آتش توپخانه عراق در منطقه دولتوی پیرانشهر، از نیروهای خودی ١٤ نفر شهید و ٣ نفر دیگر مجروح شدند. همچنین در جبهه‏های آبادان نیز نبرد به‏طور پراکنده ادامه داشت. در این منطقه عملیاتی، یکی از افراد ژاندارمری شهید و ١٥ نفر از نیروهای ارتش، ژاندارمری، سپاه و بسیج زخمی شدند. علاوهبراین، ارتش عراق در اطلاعیه نظامی امروز خود ضمن اشاره به تبادل آتش در جبهه‏های مختلف، مدعی شد براثر حملات و اجرای آتش توپخانه نیروهای عراقی، در منطقه عملیاتی شرق بصره ٩١ نفر، در منطقه مرکزی جبهه جنگ ٣ تن و در بخش عملیاتی میسان نیز ٣ نفر دیگر از نیروهای ایرانی کشته شده‏اند.

گزارش- 4

4. امشب ٢ فروند جنگنده عراقی قصد نفوذ به حریم هوایی شهرستان خرم‏آباد را داشتند که با واکنش پدافند هوایی، متواری شدند. همچنین براثر گلوله‏باران شدید بخش اروندکنار، یکی از افراد شاغل در بخشداری مجروح و برق منطقه نیز قطع شد. درهمینحال، مناطق مسکونی شهر آبادان نیز همچنان زیر آتش توپخانه ارتش عراق قرار داشت. درنتیجه این حملات ٦ واحد مسکونی، یک بیمارستان و یک ساختمان دولتی خسارت دیدند.

گزارش- 5

5. در ادامه اعزام داوطلبان مردمی به جبهههای جنگ، صبح امروز پنجمین گروه از نیروهای داوطلب سازمانیافته تیپ موسیبنجعفر(ع) کمیته انقلاب اسلامی، در مراسمی عازم جبهه‏های جنگ شدند. در این مراسم که با حضور گروهی از جانبازان و فرماندهان کمیته‏های انقلاب اسلامی برگزار شد، حجت‏الاسلام ابراهیمی از مسئولان ستاد مرکزی کمیته انقلاب اسلامی، با تأکید بر ضرورت حضور همه‏جانبه نیروهای آموزشدیده در جبهه‏های جنگ، از داوطلبان خواست دستور فرماندهان نظامی را بهعنوان یک وظیفه شرعی انجام دهند. امروز همچنین روزنامه جمهوری اسلامی گزارشی را از ادامه اعزام نیروهای رزمی، فنی و امدادی از نقاط مختلف کشور به جبهه‏های جنگ منتشر کرد.****

گزارش- 6

6. حجت‏الاسلام انواری نماینده استان هرمزگان در مجلس خبرگان، همراه با زائری نماینده بندرعباس در مجلس، امروز با آیت‏الله خامنه‏ای رئیسجمهور دیدار کرده و ضمن ارائه گزارشی از مسائل این استان، چکی به مبلغ ١٨ میلیون ریال اهدایی مردم استان هرمزگان به جبهه‏های جنگ را به رئیس شورایعالی دفاع تحویل دادند. علاوهبراین، حجت‏الاسلام مجتهدی امامجمعه بهبهان نیز در دیدار با آیت‏الله خامنه‏ای از وضعیت این شهر گزارش داد و چکی به مبلغ ٢ میلیون و ٣٠ هزار ریال و مقداری طلا و زیورآلات اهدایی مردم این شهر را برای کمک به جبهه‏های جنگ تقدیم وی کرد.

گزارش- 7

7. اقدامات متقابل گرو‏ه‏های مسلح غیرقانونی و نیروهای خودی در استانهای آذربایجان‏غربی و کردستان امروز نیز ادامه داشت. امروز در محور سنندج - کامیاران در پایین گردنه مروارید، تعدادی از چته‏های دمکرات به یک خودرو و موتورسیکلت حامل ٨ نفر از افراد سپاه و بسیج حمله کرده و ضمن بهآتشکشیدن خودرو و موتورسیکلت، ٦ نفر از سرنشینان آنها را شهید و ٢ نفر دیگر را اسیر کردند. در حادثه دیگری براثر اجرای کمین عناصر ضدانقلاب علیه گروه ضربت پایگاه بانه در محور شوی و نژوه، یکی از نیروهای خودی به شهادت رسید. در محور مهاباد - سردشت نیز خودروی تویوتای پایگاه ژاندارمری گلتپه با مین برخورد کرد و ٥ تن از سرنشینان آن زخمی شدند. امشب تعدادی از افراد ضدانقلاب وارد روستای قمر در ١٥ کیلومتری جنوبغربی سلماس شده و پس از اخاذی مقداری پول از اهالی، روستا را ترک کردند. از سوی دیگر و در ادامه اقدامات نیروهای خودی برای مقابله با عناصر ضدانقلاب سپاه ناحیه کردستان در گزارشی اعلام کرد: دو گردان از پایگاه سپاه سقز اقدام به پاک‏سازی روستای ملاسالار در محور سقز کردند. در این عملیات تعدادی از عناصر ضدانقلاب کشته، زخمی و دستگیر شدند. نیروهای کمین گروهان ارکان گردان ٢٠٤ امداد ژاندارمری کردستان نیز صبح امروز به مدت دو ساعت و نیم با مهاجمان درگیر شدند که این درگیری درنهایت بدون تلفات خاتمه یافت. نیروهای تیپ٢٣ نوهد هم دو عدد مینی را که افراد ضدانقلاب کار گذاشته بودند کشف و خنثی کردند.

گزارش- 8

8. چند تن از افراد وابسته به گروه‏های مسلح غیرقانونی به‏ویژه حزب دمکرات تسلیم نیروهای خودی شدند. دو تن از چته‏های حزب دمکرات با یک قبضه تفنگ ژ٣ و ٧٠ تیر فشنگ خود را تسلیم نیروهای پایگاه هشتیان ناحیه ژاندارمری آذربایجان‏غربی کردند. یکی از عناصر ضدانقلاب همراه همسرش، و درحالیکه یک قبضه اسلحه ژ٣ و یک عدد خشاب در دست داشت، خود را به پایگاه ژاندارمری دری گردان مرزی مریوان معرفی کرد. امروز همچنین، یکی از چتههای حزب دمکرات با یک قبضه اسلحه کلاشینکف، تسلیم پایگاه سپاه پاوه شد. همچنین ٢ تن از اعضای این حزب نیز خود را تسلیم پایگاه مریوان کردند. درهمینحال، یکی از افراد گروه اشرف دهقان، که در حمله به پایگاه بسیج و بستن جاده هراز در سال ١٣٦٠ نقش داشت، خود را به سپاه گنبد معرفی کرد.

گزارش- 9

9. رئیس مجلس شورای اسلامی در مصاحبه با یکی از آژانسهای خبری فرانسه ضمن تأکید بر سرنگونی صدام و رژیم بعث عراق، آمادگی ایران را برای مبارزه با رژیم صهیونیستی به کمک دیگر کشورهای اسلامی اعلام کرد. حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی همچنین درمورد موضوعات دیگری ازجمله رابطه مجلس با دولت و شورای نگهبان و مواضع جمهوری اسلامی در قبال امریکا، شوروی و فرانسه، مطالبی را بیان کرد. روزنامه‏های جمهوری اسلامی و اطلاعات امروز مشروح این مصاحبه را منتشر کردند. در ابتدای این مصاحبه سخنگوی شورایعالی دفاع راجع به جنگ و حمله نهایی ایران گفت: «درمورد جنگ، ما هنوز نظرمان این است که با صدام مذاکره نمی‏شود کرد و او را یک جنایتکار جنگی می‏دانیم. باید صدام دیگر در میدان نباشد ... درمورد اینکه حمله نهایی چه موقع و چگونه خواهد بود این از اسرار نظامی ماست و دراینباره نمی‏توانیم حرف بزنیم.» وی همچنین درمورد جبران خسارات ایران افزود: «درمورد خسارت‏ها ما همیشه گفتیم اگر در عراق رژیم مورد نظر ما یعنی "جمهوری اسلامی" به‏ وجود بیاید، ما آن‏موقع روی خسارات خیلی تکیه نخواهیم کرد. ... ولی اگر حکومت مورد نظر ما نباشد و به‏هرحال حزب بعث برود، وضع فرق می‏کند. طبعاً خسارات ما باید پرداخت شود.» حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی با بیان اینکه ایران هیچ چشمداشتی به خاک عراق ندارد، تأکید جمهوری اسلامی ایران بر حق مردم عراق در تعیین سرنوشت و انتخاب نوع نظام حکومتی‏شان را یادآور شد. رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سؤالی درمورد دیدگاه آیت‏الله خامنه‏ای رئیسجمهور، مبنیبر اینکه «بعد از عراق، نوبت اسرائیل است»، ضمن تأیید نظر رئیسجمهور افزود: «برای جنگ با اسرائیل مقدماتی لازم است. کشورهای عربی [و] اسلامی اگرنه همه آنها، بلکه تعدادی باید همکاری کنند. ... درصورتی‏که کشورهای خارجی مثل امریکا یا فرانسه یا جای دیگری بخواهند از اسرائیل حمایت کنند، باید از حربه نفت استفاده شود ... باید حکومت اسرائیل عوض شود و مردم یهود که مایل هستند در آنجا بمانند و یک حکومت منبعث از مردم عرب، یهود، مسیحی با نظر اکثریت تشکیل بشود.» وی همچنین درمورد امکان‏پذیربودن مبارزه با رژیم صهیونیستی باوجود مشکلات اقتصادی خاطرنشان کرد: «منافاتی هم ندارد که ما با تورم مبارزه کنیم و مشکلات دیگر را حل کنیم. ما الآن درحال جنگ هم که با این وسعت سازندگی کشورمان را در سطح نسبتاً قابل قبولی داریم انجام می‏دهیم.» هاشمی رفسنجانی همچنین درخصوص افزایش تورم درصورت تداوم جنگ افزود: «تا جنگ باشد امکان مهارکردن تورم بسیار دشوار است، ولی به‏هرحال جنگ آن‏قدر مهم است که برای ما می‏ارزد که این تورم را تحمل کنیم و دلیلش هم برای مردم ما روشن است. لذا این مشکل را مردم به ‏خود تحمل می‏کنند.» رئیس مجلس شورای اسلامی با یادآوری سیاست ایران مبنیبر خودداری از مداخله در امور داخلی کشورهای حوزه خلیجفارس، مسئله صدور انقلاب را چنین تشریح کرد: «این روشن است که ما دخالت نمی‏کنیم. ... ما معتقدیم که مردم آن کشورها با این شیوه حکومتی [که] بر آنها حاکم است موافق نیستند ... منظور از صدور انقلاب هم این است که فکرمان را اعلام بکنیم. فکر ما این است که اسلام باید در محیط‏های اسلامی جاری شود و دست کفار و استعمارگران کوتاه بشود. ... ملت‏های اسلامی هم همین را می‏خواهند ... حرفمان را می‏زنیم و ما دخالت نمی‏کنیم. خود مردم [کشورهای اسلامی] اگر خواستند خودشان این کار را بکنند.» سخنگوی شورایعالی دفاع در تبیین زوایای مختلف حضور نیروهای ایرانی در لبنان گفت: «ما بهصورت حرکت‏های نظامی وارد لبنان نشدیم ... با موافقت سوریه که بهطور قانونی وارد لبنان شده بود ما نیروی بسیار کمی را که بیشتر نقش تعلیم و تربیت دارند وارد آنجا کردیم ... [نیروهای ایرانی] فقط کمک‏هایی به مردم [لبنان] در جهت آموزش می‏کنند و خواست مردم آنجا هم همین است و مردم از آنها استقبال می‏کنند. ... تازه این‏هم بعد از موقعی بود که ... امریکایی‏ها و چند کشور دیگر به لبنان وارد شدند ... ما بهطور سمبلیک در آنجا وارد شدیم که با اسرائیل بجنگیم. یعنی عملاً در جنگ با اسرائیل شرکت کنیم.» مسئله بعدی که در این مصاحبه مطرح شد ادعای امریکا مبنیبر بی‏طرفی در جنگ عراق با ایران و درعینحال نگرانی آن کشور از پیروزی ایران بر عراق بود که حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی دراینباره اظهار کرد: «من قبول ندارم امریکا از دول بی‏طرف بود. طراحی جنگ به‏وسیله امریکا صورت گرفته است و عمال امریکا یعنی اردن و عربستان و کویت و امثال اینها خرج جنگ را تقبل کردند. ... یک روز امریکا در این جنگ بی‏طرف نبوده و همیشه طرفدار عراق است.» وی همچنین درباره دلایل اعلام حمایت امریکا از عراق افزود: «این اعلام [حمایت] هم دلیل دارد یک جهت روانی دارد برای اینکه ما را بترسانند یا روحیه به عراقی‏ها بدهند؛ . دلیل دومش این است که مسئله دیگر کشف شده بود ... البته ما از این چیزها نمی‏ترسیم ... امریکا می‏داند حکومت اسلامی به ضرر آنهاست ... با شکست عراق تحقیقاً اسرائیل در معرض خطر قرار می‏گیرد و جبهه مخالف اسرائیل از عمق جبهه شرقی رود اردن تا رود هیرمند امتداد پیدا می‏کند. خوب امریکا نمی‏خواهد ما پیروز شویم.» در ادامه این مصاحبه، هاشمی رفسنجانی با اشاره به استفاده ایران از برخی تسلیحات ساخت امریکا و تهیه قطعات آن تسلیحات از شرکت‏های اروپایی و امریکایی گفت: «الآن یک شرکت امریکایی نیازهای ما را بدهد می‏خریم، ولی اینطور نیست که این نشان یک رابطه [با دولت امریکا] باشد.» وی همچنین با اندک دانستن میزان صادرات ایران به امریکا، دشمنی‏های امریکا با جمهوری اسلامی را دلیل خصومت ایران با آن کشور معرفی کرد و پناهدادن به شاه و جاسوسی در ایران ازطریق سفار‏تخانه امریکا را مصادیقی از دشمنی‏های امریکا برشمرد. سخنگوی شورایعالی دفاع همچنین درزمینه رابطه ایران با شوروی، به تمایل ایران برای داشتن روابط حسنه با آن کشور اشاره کرد و ضمن اعلام اعتراض ایران به اشغال افغانستان بهدست ارتش شوروی و کمک‏های تسلیحاتی شوروی به عراق، درمورد حزب توده گفت: «درمورد حزب توده ... وقتی کشف کردیم که برای خیانت بزرگی آماده می‏شود، سرکوبش کردیم و به شوروی‏ها هم گفتیم که آنها این حق را ندارند که در امور داخلی ما دخالت بکنند.» رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به طبیعیبودن وجود افکار و سلایق مختلف در بین اقشار و گروههای سیاسی، مجلس دوم را "جدی‏تر" و "متحدتر" از مجلس اول ارزیابی کرد و به سؤالی درباره "اختلاف مجلس و شورای نگهبان" این‏گونه پاسخ داد: «حتماً اینطور خواهد بود که مواردی را ما تصویب می‏کنیم و شورای نگهبان رد خواهد کرد، ولی این را ما یک حق قانونی برای شورای نگهبان می‏دانیم. ... گاهی ممکن است که چیزی پیش بیاید [که] حل نشود، درآنصورت به داوری خدمت امام می‏رویم و امام هرچه گفتند همان را می‏پذیریم و مشکلی نخواهیم داشت.» وی همچنین درمورد نظر مجلس درباره دولت اظهار کرد: «دولت دارد خوب کار می‏کند و ضرورتی هم نمی‏بینیم که تعویض کنیم. امام هم فرمودند که باید مهلت دهیم که دولت کار بکند.» حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی در بخش دیگری از این مصاحبه، درزمینه احتمال بهبود روابط ایران و فرانسه، به شروع خصومت‏ها ازسوی دولت فرانسه با اقداماتی نظیر پناهدادن به عناصر ضدانقلاب و تروریست‏، بلوکه‏کردن یک میلیارد دلار ایران و نیز حمایت‏های تسلیحاتی و تبلیغاتی این کشور از عراق اشاره کرد و افزود: «ما در این تیرگی روابطمان با فرانسه همه تقصیر را از فرانسه می‏دانیم. درعین اینکه اینهمه با ما بد کردند، ما همه درها را بر روی فرانسه نبستیم. [اگر] آنها دست از خصومتشان بردارند و حمایت از ضدانقلاب نکنند، حمایت از عراق نکنند و پول‏های ما را پس بدهند، ما می‏توانیم با فرانسه رابطه داشته باشیم.»

گزارش- 10

10. جنگ ایران و عراق، ضرورت خاتمهدادن به آن و تلاش‏های انجامگرفته دراینزمینه، امروز محور اظهارات چند مقام بین‏المللی و منطقه‏ای ازجمله دبیرکل سازمان ملل و پادشاه عربستان بود. خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل، که اخیراً از شوروی بازدید کرده است، امروز در دیدار با فرید مارتن نخست‏وزیر بلژیک، ابراز امیدواری کرد ١٠ کشور عضو جامعه اقتصادی اروپا، امریکا را برای شرکت در یک گردهمایی بین‏المللی درباره منطقه غرب آسیا تحت فشار قرار دهند. دکوئیار همچنین با وزیر امور خارجه بلژیک نیز دیدار و گفتوگو کرد؛ به گفته منابع رسمی بلژیک، جنگ عراق و ایران، مسئله فلسطین و اوضاع افغانستان، ازجمله مفاد گفتوگوهای دبیرکل سازمان ملل در بلژیک می‏باشد. افزونبراین، امروز در خلال جلسه شورای وزیران عربستان سعودی، فهد بن عبدالعزیز پادشاه این کشور، بر ضرورت ادامه‏ تلاش‏های صلح در بالاترین سطوح بین‏المللی برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق تأکید کرد. به گفته محمد ابراهیم مسعود وزیر مشاور و معاون وزیر اطلاعات عربستان، در جلسه شورای وزیران عربستان، همچنین اقدامات کمیته حسننیت اسلامی که قرار است بهمنظور تلاش برای پایانبخشیدن به جنگ ایران و عراق روز چهارشنبه در جده تشکیل جلسه دهد، مورد بررسی قرار گرفت. رئیس امارات متحده عربی نیز امروز در جلسه کابینه این کشور با اشاره به تلاش اعضای شورای همکاری خلیجفارس برای دور نگه داشتن منطقه خلیجفارس از درگیری و مداخله بین‏المللی، خواستار پایان جنگ ایران و عراق شد. از سوی دیگر امروز، محمد یوسف عدسانی رئیس مجلس ملی کویت که برای شرکت در نشست بین‏المجالس عرب در دمشق حضور دارد، درباره اقدامات کشورهای شورای همکاری خلیجفارس بهمنظور خاتمهدادن به جنگ ایران و عراق گفت: «ما سرگرم اعمال هرگونه تلاش ممکن جهت متوقفنمودن این جنگ دیوانهوار می‏باشیم. ما حتی از کشورهای دیگر جهت میانجیگری و کمک به بازگرداندن صلح به منطقه درخواست [همکاری] کرده‏ایم.» وی ضمن اینکه مدعی شد ایران ازطریق حمله به نفتکش‏ها و تهدید به بستن تنگه هرمز، برای حتمیکردن دخالت ابرقدرت‏ها در منطقه خلیج‏فارس تلاش می‏کند، اعلام کرد: کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس، در مقابل هرگونه تجاوز خارجی، توان دفاع از خود را دارند. علاوهبر اظهارنظرهای مذکور رادیو ایران (وابسته به اپوزیسیون خارج از کشور) مدعی شد: خانم کروت کوار رئیس هیئت کمیته دوستی اتحاد شوروی با کشورهای خارجی، امروز در دیدار با وزیر امور خارجه عراق از جمهوری اسلامی ایران بهدلیل مخالفت با تمامی پیشنهادهای مطرحشده برای خاتمهدادن به جنگ، بهشدت انتقاد کرد.

گزارش- 11

11. درحالی‏که هنوز مقامات عربستان سعودی درباره خبر دعوت پادشاه این کشور از رئیس مجلس شورای اسلامی برای سفر به عربستان، اظهارنظری نکرده‏اند، رسانه‏های بین‏المللی و منطقه‏ای ضمن اشاره به عوامل تیرگی روابط دو کشور، این دعوت را با تلاش برای خاتمهدادن به جنگ ایران و عراق مرتبط دانسته و همچنان به بازتاب آن خبر ادامه می‏دهند. به گزارش خبرگزاری فرانسه از ریاض، تا ساعت ٢٠:٣٠ امشب، مقامات سعودی هنوز اخبار اعلامشده در تهران درباره دعوت عربستان از هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی برای شرکت در مراسم حج را تأیید یا تکذیب نکرده‏اند و صرفاً منابع آگاه سعودی یادآور شده‏اند که هر مسلمانی اجازه دارد به اماکن مقدس مکه و مدینه برود. این خبرگزاری با اشاره به تظاهرات حجاج ایرانی و حوادث متعاقب آن در مراسم حج سال‏های گذشته، عواملی چون افزایش حملات به نفتکش‏ها در خلیجفارس، متهمساختن ایران به انجام این حملات ازسوی عربستان و سرنگونی یک فروند هواپیمای ایران توسط نیروی هوایی عربستان را موجب وخامت دوباره روابط ایران و عربستان از اواخر ماه اردیبهشت به بعد ذکر کرد. رادیو بیبیسی نیز شامگاه امروز از احتمال بهبود روابط ایران و برخی کشورهای ساحلی خلیجفارس خبر داد. این رادیو دیدار محمد باقری کاردار سفارت ایران در کویت با وزیر امور خارجه این کشور و دعوت عربستان سعودی از حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی برای زیارت مکه را در این راستا ارزیابی کرد و گفت: گرچه یک سخنگو در تهران گفته است که آقای هاشمی رفسنجانی به این سفر زیارتی نخواهد رفت، ولی آقای هاشمی اقدام عربستان سعودی را در روابط دو کشور سودمند دانسته است. بیبیسی همچنین در گزارش خود افزود که وزیر امور خارجه کویت این تعامل بین عربستان و ایران را حاکیاز آن می‏داند که «گفتوگو میان دو کشور هنوز وجود دارد و این نشانه‏ای امیدوارکننده در یافتن راهحلی برای جنگ ایران و عراق است.» رادیو کلن نیز ضمن اشاره به این خبر، به نقل از محافل دیپلماتیک در دمشق پایتخت سوریه، گزارش داد: «رفسنجانی در عرض چند روز آینده ازطرف ملک فهد پادشاه عربستان سعودی به حضور پذیرفته خواهد شد.» امروز همچنین شماری دیگر از رسانه‏ها ازجمله خبرگزاری‏های یونایتدپرس و آسوشیتدپرس، رادیو دوبی و مطبوعات امارات متحده عربی شامل امارات نیوز و روزنامه‏های الخلیج و الاتحاد با مضامینی تقریباً مشابه به تفسیر خبر دعوت عربستان از رئیس مجلس ایران برای سفر به آن کشور، پرداختند.

گزارش- 12

12. پیام وزیر امور خارجه مبنیبر استفادهنکردن ایران از سلاح‏های شیمیایی و پاسخ مثبت این کشور به درخواست دبیرکل سازمان ملل دراینزمینه،***** امشب تسلیم وزیر امور خارجه کویت شد. محمد باقری کاردار سفارت ایران در کویت، که برای اولین بار در مأموریت جدید خود با شیخ الاحمد الجابر الصباح وزیر امور خارجه کویت، دیدار می‏کرد، پیام علیاکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران را نیز تسلیم همتای کویتی‏اش کرد. در این دیدار، وزیر امور خارجه کویت درمورد کاربرد سلاح‏های شیمیایی در جنگ ایران و عراق گفت: «ما نیز استفاده از سلاح‏های شیمیایی را تأیید نمی‏کنیم، چون ممکن است در آینده شامل ما هم بشود. لازم است طرفین به تعهدات خود درخصوص عدم حمله به مناطق مسکونی و بهکارگرفتن سلاح شیمیایی عمل نمایند.» وی همچنین ضمن ابراز خرسندی بابت دعوت عربستان از حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی برای سفر به آن کشور، بر ضرورت خاتمه جنگ تأکید کرد و گفت: «بارها از دبیرکل سازمان ملل خواستم که اقدام شایسته کند، ولی آنها به صندلی‏های خود چسبیده‏اند و ضعیفاند ... بعد از چهار سال جنگ ایجاد صلح و دوستی ضرورت دارد.» وزیر امور خارجه کویت در پاسخ اظهارنظر کاردار سفارت ایران مبنیبر لزوم حذف صدام بهعنوان «غده‏ای سرطانی» افزود: «ادامه این روش این غده را بزرگ‏تر و قوی‏تر خواهد کرد و حضور ابرقدرت‏ها را در منطقه سرعت خواهد بخشید.» شیخ الاحمد الجابر الصباح همچنین کمک‏های کویت به عراق را صرفاً کمک‏های مالی و غذایی و نه تسلیحاتی ذکر و اظهار کرد: «عراق با در اختیار داشتن کمک‏های تسلیحاتی شوروی عاقلانه نیست که از کویت کمک بگیرد. ... ما کمک‏های انسانی و اسلامی به عراق کرده‏ایم و کاملاً علنی است.»

گزارش- 13

13. تشکیل کمیسیون اصول ١٠٧ و ١٠٩ قانون اساسی****** مهم‏ترین طرحی است که مجلس خبرگان در نشست امروز خود تصویب کرد. جلسات سال ‏جاری مجلس خبرگان رهبری که از روز ٢٣ تیر آغاز به کار کرده است، صبح و بعدازظهر امروز نیز به ریاست آیت‏الله مشکینی تشکیل شد. در نشست بعدازظهر مجلس خبرگان رهبری، راجع به کمیسیون اصول ١٠٧ و ‏١٠٩ قانون اساسی بحث و تبادلنظر انجام گرفت. حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی در یادداشتهای روزانه خود درباره نشست‏های امروز مجلس خبرگان رهبری نوشته است: «صبح و عصر جلسه [مجلس] خبرگان داشتیم. مطلب مهمی در دستور نیست. بیشتر سخنرانان قبل از دستور از عدم اهتمام به شأن خبرگان گله داشتند و خواستار واردشدن در مسئله وظایف اصلی - که شناختن افراد صالح برای رهبری و آمادگی برای تعیین رهبر پس از امام است - بودند. بالاخره عصر ماده واحده‏ای به تصویب رسید که کمیسیونی مرکب از ١٥ نفر برای بررسی افراد صالح برای [جانشین] رهبری تعیین شود.»

گزارش- 14

14. سفیران ویتنام و فنلاند در ایران به ترتیب با وزیر امور خارجه و وزیر بازرگانی ایران دیدار کردند. نگوین خوان تائو اولین سفیر آکرودیته ویتنام، رونوشت استوارنامه خود را تقدیم ولایتی وزیر امور خارجه ایران کرد؛ وی در این دیدار ضمن اشاره به مشکلات دو کشور در مسیر بازسازی، توسعه و حفظ استقلال خود، بر همکاری کشورهای جهان سوم و غیرمتعهد با یکدیگر و نیز اهمیت روابط دو کشور، تأکید کرد. تائو همچنین گفت: «اطمینان دارم بازدید وزیر امور خارجه ویتنام از جمهوری اسلامی ایران که در آینده صورت خواهد گرفت، در توسعه روابط دو کشور مؤثر واقع خواهد شد.» ولایتی نیز با ابراز تمایل ایران به گسترش روابط با ویتنام گفت: «مردم ما همواره مبارزات مردم ویتنام را در راه رهایی و کسب استقلال و مبارزه با سلطهجویان تحسین کرده است.» وزیر امور خارجه همچنین با اشاره به تلاش‏های ملت ایران برای کسب رهایی از سلطه بیگانگان افزود: «انقلاب عظیم اسلامی ایران نتیجه این تلاش‏هاست و از مهم‏ترین دستاوردهای این انقلاب سیاست نه شرقی، نه غربی و نیل بهسمت استقلال کامل سیاسی است. در این جهت ما آمادگی داریم که با کشورهای جهان سوم ازجمله ویتنام همکاری‏های گسترده و توسعهیافته داشته باشیم.» همچنین امروز در دیدار تیمویال کانون سفیر فنلاند، با حسن عابدی جعفری وزیر بازرگانی، درباره تحکیم و توسعه روابط بازرگانی بین دو کشور بحث و مذاکره شد و طرفین به گسترش همکاریهای اقتصادی و افزایش مبادلات تجاری با یکدیگر ابراز علاقه کردند.

گزارش- 15

15. همزمان با ادعاهای حکومت کویت مبنیبر تلاش ایران برای خرابکاری در این کشور، امروز نیز تعدادی دیگر از اتباع ایرانی از آن کشور اخراج شدند.******* محمد یوسف عدسانی رئیس مجلس ملی کویت، امروز مدعی شد ایران پس از یک رشته حملات علیه سفارتخانه‏ها و تأسیسات حیاتی در کویت، با حمله به نفتکش‏های کویت و عربستان، استقلال کشورهای (خلیجفارس) را به خطر انداخته است. درعینحال، دولت کویت امروز نیز ٢٠ نفر از کارگران ایرانی و یک فرد عراقی را از این کشور اخراج کرد؛ افراد مذکور ازطریق مرزهای آبی وارد گناوه شدند و سپس در اردوگاه معاودین بوشهر اسکان یافتند.

گزارش- 16

16. برنامه‏های عراق برای افزایش صادرات نفت، تدابیر این کشور در جنگ فرسایشی و تکرار ادعاهای صلح‏طلبی عراق درعین تأکید بر برتری نظامی و آمادگی این کشور برای مقابله با حمله نهایی ایران، مهم‏ترین موضوعات سخنرانی صدام حسین رئیسجمهور عراق را تشکیل می‏دهد. صدام حسین رئیسجمهور عراق، در سخنانی که امشب به مناسبت فرارسیدن سالگرد کودتای بعثی ١٧ ژوئیه ١٩٦٨ از رادیو صوت ‏الجماهیر عراق پخش شد، وضعیت کنونی جنگ با ایران را فرسایشی خواند. وی با اشاره به تهیه طرح‏های لازم و تمهیدات عراق از قبیل سیاست ریاضت اقتصادی در زندگی روزمره مردم، افزایش تولید و کاهش واردات و ایجاد منابع جدید، تدابیر حکومت عراق را فراتر از این تمهیدات کوتاهمدت ذکر کرد و از اتخاذ یک برنامه راهبردی برای مقابله با فرسایش اقتصادی درصورت تداوم جنگ برای سال‏های متمادی خبر داد. رئیسجمهور عراق ضمن اشاره به برنامه‏های کنونی برای افزایش میزان صادرات نفت عراق؛ ازجمله افزایش ظرفیت خط لوله عراق از مسیر ترکیه و طرح‏های احداث خط لوله نفتی از خاک عربستان و اردن، از کمک‏های کشورهای عربی به عراق ابراز خرسندی کرد. وی همچنین مدعی شد درحالی‏که قدرت و کارایی نظامی و تسلیحاتی عراق روزبهروز رشد می‏کند، در طرف دیگر قدرت ایران درحال کاهش است و تأمین نیازهای تسلیحاتی برای ایران پیچیده‏تر می‏شود. صدام حسین اقدامات عراق برای ممانعت از صدور نفت ایران (حمله به تأسیسات نفتی خارک و نفتکش‏های حامل نفت ایران) را موفقیت‏آمیز و مورد توجه و قدردانی جهان دانست و بر ادامه این اقدامات عراق تأکید کرد. رئیسجمهور عراق با تکرار ادعای «ایمان عراق به صلح و پایبندی آن به مقررات حقوق بین‏المللی» و آمادگی عراق برای پذیرش هرگونه ابتکار صلح مدعی شد: «انزوای رژیم ایران روزبهروز در میان کشورهای منطقه و محیط اسلامی و در چارچوب جنبش عدمتعهد و در سطح بین‏المللی فزونی می‏گیرد.» صدام ضمن ناکامخواندن عملیات خیبر ایران، درزمینه اظهارات مقامات ایرانی و آماده‏سازی‏های ایران برای اجرای یک حمله سرنوشت‏ساز، با بیان اینکه نیروهای عراق در تمامی بخش‏های جبهه منتظر مقابله با نیروهای ایرانی هستند، اعلام کرد این کشور برای اولینبار در تاریخ خود به سطح بسیج کامل منابع ملی رسیده است.

گزارش- 17

17. بهدنبال ادعای رئیسجمهور عراق درمورد نهاییشدن طرح احداث خط لوله صادرات نفت عراق از مسیر اردن با همکاری و حمایت ایالات متحده، اقدامات عراق و اردن برای عملیاتیساختن این پروژه، جدی‏تر شده است. صدام حسین رئیسجمهور عراق، در سخنانی که امشب از رادیو صوت ‏الجماهیر عراق پخش شد، ضمن اشاره به افزایش ظرفیت خط لوله نفتی عراق از مسیر ترکیه و نیز موافقت عربستان با احداث یک خط لوله نفتی برای انتقال نفت عراق به دریای سرخ، درباره طرح احداث خط لوله انتقال نفت عراق از خاک اردن مدعی شد عراق و اردن راجع به نقشه‏های این طرح به توافق رسیده‏اند؛ وی همچنین با اشاره تلویحی به حضور شرکای بین‏المللی ازجمله ایالات متحده در این طرح درباره اخذ تضمین‏های امنیتی از رژیم صهیونیستی نیز گفت: «تضمین‏های عملی و قابل لمس برپایه دخیلبودن منافع تعدادی از طرف‏های مؤثر بین‏المللی با منافع اردن برادر در بخشی که از خاک آن می‏گذرد و به بندر عقبه خاتمه پیدا می‏کند را خواهانیم تا این دخیل بودن منافع، مانعی دربرابر دشمن صهیونیستی و بازدارنده توطئه آن علیه این طرح جهت آسیب‏رسانی به عراق و اردن باشد.» درعینحال امروز، جواد عنانی وزیر صنعت اردن، بهمنظور جلب حمایت مالی کشورهای اروپایی برای احداث خط لوله نفتی عراق از مسیر آن کشور، همراه با اعضای کمیته مشترک عراق و اردن برای ساخت این خط لوله وارد لندن شد. به گفته وی بانک‏های امریکایی پیشنهاد داده‏اند ٥٠٠ میلیون دلار از هزینه یک میلیارد دلاری احداث این خط لوله را تأمین کنند و قرار است شرکت امریکایی بچل کورپوریشن عملیات احداث این خط لوله را - که روزانه یک میلیون بشکه نفت عراق را به بندر اردنی عقبه انتقال خواهد داد - انجام دهد. روزنامه نیویورک تایمز نیز جزئیات بیشتری از چگونگی حمایت مالی امریکا از این پروژه منتشر کرد. به نوشته این روزنامه امریکایی، گرچه بانک صادرات - واردات امریکا ابتدا بهدلیل خطرهای ناشیاز جنگ ایران و عراق، با اعطای وام به عراق مخالف بود، ولی پس از اینکه عراق با تجدیدنظر در طرح احداث خط لوله، پذیرفت حدود ١٠٠ میلیون دلار از لوله‏های آهنی مورد نیاز را از ایالات متحده خریداری کند، امریکا نیز با تضمین وام ٤٢٥ میلیون دلاری برای احداث خط لوله نفتی عراق به بندر عقبه اردن، موافقت کرد. نیویورک تایمز اقدام عراق به خریداری لوله‏های آهنی از امریکا را باوجود دسترسی به لوله‏های ارزان‏تر آلمان‏غربی و ژاپن، نشانه‏ای از خواسته آن کشور برای مشارکت بیشتر ایالات متحده در طرح احداث خط لوله جدید نفت عراق ارزیابی کرده و از حمایت وزارت امور خارجه، وزارت بازرگانی و اداره امور تجارت خارجی امریکا از طرح مذکور خبر داد. همچنین این روزنامه به نقل از یک سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا افزوده است: «این خط لوله همچنین با استراتژی امریکا درمورد کاهش اتکای غرب به نفتی که از خلیجفارس و ازطریق تنگه هرمز می‏گذرد نیز مطابقت دارد.» لازم به ذکر است سفارش عراق برای خرید لوله‏های آهنی از امریکا، به حدود ١٠ درصد از صادرات سالانه فولاد امریکا بالغ می‏شود و این خط لوله که کار ساخت آن قرار است از تابستان امسال آغاز شود، اولین خط لوله خارجی خواهد بود که در آن لوله‏های فولادی بهکار گرفته می‏شود. در این اثناء و درحالی‏که اخیراً خبرهایی مبنیبر اعطای یک وام اعتباری به مبلغ ٢ میلیارد دلار ازسوی شوروی به عراق منتشر شده است،******** نشریه فرانسوی نوول ابزرواتور در یکی از شماره‏های اخیر خود نوشت: «امریکا و شوروی در جنگ خلیج [فارس] در یک اردوگاه از عراق حمایت می‏کنند.» به نوشته شماره امروز روزنامه کیهان این نشریه با اشاره به حیاتیبودن تداوم جریان صدور نفت از طریق تنگه هرمز افزوده است: «صدام با ایجاد یک بی‏نظمی وحشتناک بین‏المللی قصد دارد ابرقدرت‏ها را به دخالت مستقیم در منطقه بکشاند.» نشریه مذکور همچنین از هواپیماهای سوپراتاندارد و موشک‏های اگزوسه که فرانسه در اختیار صدام قرار داده است، بهعنوان ابزارهای شروع جنگ نفتی نام برده است.

گزارش- 18

18. در آستانه سالگرد کودتای (انقلاب) ١٧ژوئیه عراق، سازمان دانشجویان عراقی مقیم هند اطلاعیه‏ای منتشر کرد. گزارش‏ها از بغداد نیز حاکی است رژیم عراق برای مقابله با تهدیدات احتمالی برای برگزاری مراسم این روز، تدابیر جدید و شدید امنیتی در مناطق مختلف بغداد اعمال کرده است. سازمان دانشجویان عراقی مقیم هند در اطلاعیه‏ای که به مناسبت سالروز کودتای ١٧ ژوئیه ١٩٦٨ منتشر کرده، آورده است: «رژیم بعثی در طول سلطه ننگین خود بر امت مسلمان و در بند عراق و در اجرای نیات شوم استکبار جهانی مبنیبر جلوگیری از حرکت اسلامی مردم عراق با ترور و وحشت بسیار، باز فرزندان این امت را به خاک و خون کشید و با به شهادت رساندن عالم ربانی مجاهد بزرگوار شهید آیت‏الله محمدباقر صدر و قتلعام اعضای خانواده آیت‏الله العظمی حکیم و همچنین دیگر مسلمانان اهل این کشور، جو ترور و وحشت را به خارج از کشور تعمیم داده و به بازداشت انقلابیون مسلمان پرداخت.» دانشجویان عراقی در ادامه این اطلاعیه «با اعلام پیروی قاطع از رهبری امام خمینی و حمایت کامل از مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، اعلام کردند که به جهاد مقدس خود تا پیروزی نهایی و سقوط صدام ادامه خواهند داد و لحظه‏ای آرام نخواهند نشست.» همچنین در آستانه سالگرد این کودتا، گزارش‏های رسیده از عراق حاکی است: «مأموران امنیتی صدام برای جلوگیری از عملیات جهادی مسلمانان عراقی در چهارراه‏ها، اماکن دولتی، تأسیسات نظامی - اقتصادی بغداد مستقر شده، افراد مشکوک را پس از بازداشت به سازمان امنیت بغداد انتقال می‏دهند.» 19. درپی احتمال تشدید جنگ نفتکش‏ها در خلیجفارس، ژاپن ضمن تلاش برای افزایش ذخایر نفتی خود، درصدد است مقادیر بیشتری نفت را با قیمتی پایین‏تر، از ایران خریداری کند. دولت ژاپن امروز اعلام کرد بهمنظور تضمین نیازهای آتی درصورت کاهش ارسال محموله‏های نفتی از غرب آسیا، قصد دارد میزان ذخایر نفتی خود را افزایش دهد. به گزارش خبرگزاری کویت از توکیو، دولت ژاپن که ٦٥ درصد از نفت خود را ازطریق تنگه هرمز تأمین می‏کند این تصمیم را برای حصول اطمینان از عرضه ثابت نفت و آمادگی تأمین نیازهای نفتی خود درصورت کاهش احتمالی حمل نفت از منطقه غرب آسیا (براثر جنگ نفتکش‏ها در خلیجفارس)، اتخاذ کرده است. درهمینحال، نشریه لویدزلیست در مقاله‏‏ای به نقل از دلالان نفتی در توکیو اعلام کرد بازرگانان ژاپنی سرگرم خرید مقادیر قابلملاحظه‏ای نفت خام از ایران هستند و ایران نیز تخفیف قابلتوجهی برای خریداران ژاپنی در نظر گرفته است. به نوشته لویدزلیست حدود ٩ میلیون بشکه نفتی که ژاپن خریداری کرده، قرار است ماه جاری درقالب ٥ تا ٦ محموله عظیم به این کشور انتقال یابد. براساس این گزارش، اکنون اِعمال فشار ازسوی ایران و تخفیفهای این کشور در بهای نفت خود، موجب افزایش مشتریان نفت ایران شده است. از سوی دیگر، نشریه نیوزویک در شماره امروز خود با اشاره به نگرانی ژاپن از تأثیر ادامه و گسترش جنگ ایران و عراق بر تأمین نفت خود نوشت: ژاپن با اتخاذ سیاستی موفقیت‏آمیز کاری کرده است که تولیدکنندگان نفت به سراغ آن بروند. درعینحال ایران نیز بهواسطه نیاز به پول نقد برای تأمین مالی خود در جنگ، مجبور شده است حدود ٣ دلار در هر بشکه، تخفیف برای خریداران ژاپنی قائل شود. این درحالی ‏است که سازمان بازاریابی نفت عربستان به شرکت‏های ژاپنی اعلام کرده که آماده است نفت سعودی را با قیمتی کمی بالاتر از بهای نفت ایران و با تضمین امنیت آن، به این شرکت‏ها بفروشد. به نوشته نیوزویک، وقفه کنونی در جنگ و تخفیفهای ایران موجب شده است شرکت‏های ژاپنی برای خرید نفت به منطقه جنگی خلیجفارس روانه شوند. ضمیمه گزارش٨٥: مشروح گزارش روزنامه جمهوری اسلامی از اعزام نیروهای رزمی، فنی و امدادی به جبهه‏های جنگ روزنامه جمهوری اسلامی در گزارش خود آورده است: «اعزام جانبرکفان اسلام به جبهه‏های نور علیه ظلمت همچنان ادامه دارد. طبق گزارشات رسیده در بین داوطلبان اعزام به جبهه، علاوهبر نیروهای رزمی، نیروهای دیگری از قبیل راننده، نیروهای فنی و متخصص، امدادگری و... اعزام شده است. اخبار رسیده از شهرستان‏ها به شرح زیر است: مشهد به گزارش واحد مرکزی خبر گروه کثیری از برادران ایثارگر جهاد سازندگی خراسان با تخصص‏های مختلف طی مراسمی از محل سالن مهران مشهد جهت یاریدادن به سلحشوران ارتش اسلام عازم جبهه‏های نبرد شدند. منطقه ٥ کشور همچنین در ادامه عزیمت رزمندگان کفرستیز اسلام به جبهه‏های جنگ تحمیلی بیش از ٤٠٠ تن از جانبرکفان بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقه ٥ کشور به جبهه‏های نبرد حق علیه باطل اعزام شده‏اند. این عاشقان کربلای حسینی درحالی‏که سوار بر بیش از ٣٠ دستگاه ماشین تویوتا بودند با نظم خاصی و با شعارهای کوبنده و انقلابی پس از رژه از مقابل گروه کثیری از اقشار مختلف مردم مسلمان و همیشه در صحنه شهرستان تبریز که برای بدرقه این عاشقان الله در دو سوی خیابان‏ها صف کشیده بودند و عبور از چند خیابان اصلی شهر عازم جبهه‏های نبرد نور علیه ظلمت شدند. گرگان بهمنظور همیاری سلحشوران جانبرکف اسلام تعدادی از برادران ایثارگر کمیته‏های انقلاب اسلامی گنبد و گالیکش طی مراسمی در میان بدرقه گرم اقشار مختلف مردم شهیدپرور گنبد از محل کمیته انقلاب اسلامی این شهر راهی مناطق جنگی کشورمان شدند. بجنورد بهمنظور تقویت جبهه‏های نبرد حق علیه باطل و یاری بخشیدن به رزمندگان کفرستیز اسلام گروهی از مردم همیشه در صحنه بجنورد در تخصص‏های امدادگری، راننده پایه یکم، جوشکار، بنا، مهندس رزمی و کارگر ساده ازسوی ستاد پشتیبانی جنگ جهاد سازندگی در میان بدرقه گرم مردم شهیدپرور و خانواده‏های خود عازم مناطق جنگی شدند. خرمآباد به گزارش واحد مرکزی خبر گروه دیگری از رزمندگان جانبرکف بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرهای خرمآباد، بروجرد، الیگودرز برای یاری رزمندگان اسلام عازم جبهه‏های نبرد حق علیه باطل شدند. نیشابور، تربت حیدریه و سبزوار بهمنظور یاریبخشیدن به مدافعان اسلام در ستیز با کفرپیشه‏گان صدامی و مزدوران استکبار جهانی امروز نیز گروهی از نیروهای مردمی که در رشته‏های فنی و تخصصی، امدادگری مهارت‏هایی داشتند از شهرستان‏های نیشابور، تربت حیدریه و سبزوار عازم مناطق جنگی شدند. تبریز در ادامه عزیمت نیروهای داوطلب به جبهه‏های نبرد جهت یاریرساندن به رزمندگان پرتوان اسلام گروهی از جانبرکفان بسیج مستضعفین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان تبریز در میان بدرقه گرم و پرشور خانواده‏های خود و اهالی غیور و حزب‏اللهی این شهر عازم جبهه‏های نور علیه ظلمت شدند. استان خوزستان بهمنظور یاریرساندن به نیروهای رزمنده و هموار ساختن راه کربلا طی هفته گذشته ازسوی ستاد پشتیبانی جنگ جهاد سازندگی خوزستان تعدادی از برادران ایثارگر جهاد از شهرهای مختلف استان خوزستان [با] تخصص‏هایی در زمینه‏های مهندسی راه‏سازی، راننده لودر و بلدوزر، راننده پایه دو، مکانیک سنگین و سبک، سرویسکار و امدادگر، نیروهای فرهنگی و تبلیغاتی و دیگر تخصص‏های مورد نیاز عازم جبهه‏های نور علیه ظلمت شدند. ماهشهر به گزارش واحد مرکزی خبر از آبادان، صدها تن از نیروهای جانبرکف و ایثارگر بسیج در گروههای تخصصی، رزمی و امدادگری طی یک هفته گذشته از شهرستان ماهشهر جهت نبرد با مزدوران استکبار جهانی و یاریرساندن به دیگر رزمندگان اسلام عازم جبهه‏های نبرد حق علیه باطل شدند تا ضربه نهایی را بر پیکر پوسیده رژیم رو به زوال و ددمنش عراق وارد آورند. خوی گروهی از جانبرکفان بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان خوی برای تقویت جبهه‏های حق علیه باطل و نبرد با مزدوران استکبار جهانی عازم جبهه‏ها شدند. [به] گزارش خبرنگار واحد مرکزی خبر از خوی، هنگام عزیمت این گروه از جانبرکفان اسلام، مردم مبارز این شهرستان با دادن شعارهای "جنگ، جنگ تا پیروزی" و "مرگ بر امریکا و صدام" آنها را در مسیر چندین خیابان همراهی کردند و بدین وسیله خواستار ادامه جنگ تا پیروزی نهایی رزمندگان اسلام شدند. شیراز گروه کثیری از مدافعان انقلاب اسلامی از شیراز راهی مناطق جنگی شدند. این عزیزان پیش از اعزام در مقر صاحب‏الزمان(عج) محل اعزام نیروی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقه ٩ حضور یافتند و با برپایی مراسمی یاد شهیدان را گرامی داشتند و آمادگی خویش را برای مقابله با صدامیان کافر اعلام کردند. مدافعان انقلاب اسلامی از نواحی هشتگانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در استان‏های جنوبی کشورمان به جبهه‏ها اعزام شدند. شوشتر در ادامه عزیمت رزمندگان اسلام به جبهه‏های نبرد نور علیه ظلمت گروه کثیری از جانبرکفان بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شوشتر و نیروهای طرح لبیک یا خمینی و نیروهای باقیمانده فتح ١ و ٢ و٣ جهت واردساختن آخرین ضربات بر پیکر ناتوان و رو به زوال صدام صهیونیست در میان بدرقه گرم و صمیمانه مردم حزب‏الله و با حضور حجت‏الاسلام موسوی جزایری و با شعارهای کوبنده راهی جبهه‏های نبرد حق علیه باطل شدند. اراک در ادامه عزیمت رزمندگان اسلام به جبهه‏های حق علیه باطل در طی هفته گذشته تعداد ١٨ نفر راننده، آشپز، امدادگر و مکانیک توسط واحد امداد جبهه هلالاحمر اراک به جبهه‏ها اعزام شدند. قوچان گروهی از جانبرکفان بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قوچان در میان بدرقه گرم امت حزب‏الله و همیشه در صحنه این شهرستان جهت یاریرساندن به رزمندگان کفرستیز اسلام عازم جبهه‏های نبرد حق علیه باطل شدند. مشکین‏شهر، پارس‏آباد، بیله‏سوار، خلخال، گرمی و اردبیل در ادامه پیوستن جوانان رزمنده و سلحشور میهن اسلامی‏مان به دیگر نیروهای پرتوان اسلام در جبهه‏های نور علیه ظلمت، صدها تن از برادران عضو بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرهای مشکین‏شهر، پارس‏آباد، بیله‏سوار، خلخال، گرمی و اردبیل در میان بدرقه مردم همیشه در صحنه این مناطق عازم جبهه‏های نبرد حق علیه باطل شدند. استان چهارمحال و بختیاری گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی از شهرکرد حاکی است که گروه کثیری از جهادگران جهاد سازندگی استان چهارمحالوبختیاری نیز روز گذشته برای انجام امور فنی و تدارکاتی جبهه‏های غرب کشور عازم جبهه‏های جنگ شدند. بیرجند براساس گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی، بهمنظور بازسازی روستای بایرحموری دشت آزادگان که بهدست مزدوران ارتش عراق تخریب شده است و مردم شهرستان بیرجند بازسازی آن را به‏عهده گرفته‏اند، گروهی از نیروهای فنی و ساده این شهرستان ازطریق ستاد بازسازی مناطق جنگی جهاد سازندگی شهرستان بیرجند در میان بدرقه گرم مردم شهر و خانواده‏هایشان رهسپار منطقه مذکور شدند. گیلان و مازندران به گزارش خبرنگاران خبرگزاری جمهوری اسلامی از شهرها، در ادامه عزیمت نیروهای داوطلب مردمی به مناطق جنگی کشور طی دو روز گذشته صدها تن از جانبرکفان عضو واحد بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان‏های گیلان و مازندران عازم جبهه‏های جنوبغرب کشور شدند. هرسین گروهی از نیروهای داوطلب اعزام به جبهه‏های نبرد حق علیه باطل بخش هرسین در میان بدرقه گرم مردم این بخش راهی جبهه‏های نبرد حق علیه باطل شدند. کرمان در ادامه عزیمت رزمندگان پرتوان اسلام به جبهه‏های نبرد حق علیه باطل، طی مراسم باشکوهی جمعی از امدادگران آموزشدیده جهت کمک به سلحشوران اسلام از کرمان عازم جبهه‏های نبرد شدند. سوسنگرد در ادامه عزیمت جوانان رزمنده به جبهه‏های نبرد حق علیه باطل گروه کثیری از اعضاء بسیج سپاه سوسنگرد در میان شعارهای "جنگ، جنگ تا پیروزی" همراه با بدرقه پرشور مردم این شهر عازم جبهه‏های نبرد حق علیه باطل شدند. الیگودرز در ادامه اعزام دلاوران لرستانی به جبهه‏های نبرد گروهی از رزمندگان بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی الیگودرز بهمنظور یاری برادران رزمنده در جبهه‏های حق علیه باطل و واردآوردن آخرین ضربات بر پیکر رژیم صدامی در میان بدرقه پرشور اهالی مسلمان این شهر همراه با شعارهای "جنگ، جنگ تا پیروزی" راهی میدان‏های نبرد شدند. گچساران گروهی از جانبرکفان بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان گچساران در میان بدرقه پرشور مردم مسلمان و شهیدپرور این شهر جهت یاری رزمندگان پرتوان اسلام و نابودکردن مزدوران بعثی صهیونیستی صدام راهی جبهه‏های نور علیه ظلمت شدند. شاهرود بهمنظور پشتیبانی رزمندگان کفرستیز اسلام و در ادامه عزیمت بی‏وقفه برادران جهادگر به جبهه‏های نبرد حق علیه باطل ازسوی جهاد سازندگی شاهرود دو اکیپ از برادران داوطلب با تخصص‏های صافکار، برق‏کار، مکانیک، راننده پایه دوم، انباردار و نیروهای ساده به ستاد حمزه سیدالشهداء مستقر در مهاباد و نوسازی استان سمنان مستقر در خرمشهر اعزام شدند.»

________________________________________

• راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در بخش دیگری از گزارش خود آورده است: «نظر سرهنگ قرایی مسئول رکن٣ [قرارگاه] نجف را از ارتش جویا شدم و ایشان گفت ما احتمال کمی در موفقیت آن میدهیم. پرسیدم نظر سرهنگ دژکام [فرمانده ارتشی قرارگاه نجف] و علیاری معاون ایشان هم این است؟ گفت: بله.» [سند شماره ٣٨٩/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات والفجر٨، حسین اردستانی، ٢٢/٤/١٣٦٣ تا ٢٠/٥/١٣٦٣، صص ٨٠ - ٧٣]
  • حسین اردستانی راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه نجف درمورد کاهش حفاظت عملیات به نقل از قاسم سلیمانی فرمانده لشکر٤١ثارالله(ع) در تاریخ ٢٧/٤/١٣٦٣نوشته است: «قاسم سلیمانی: باید قرارگاه در بحثهای ... طرح مانور را پختهتر کرده سپس به لشکرها ابلاغ میشد نه اینکه بعد از ابلاغ مجدداً به نقایصی رسیده و حالا اینقدر معطل کاملشدن آن بشویم و شرایط فعلی ما مانند والفجر٤ شده که با اطلاع دشمن از منطقه عملیاتی و طولکشیدن زمان عملیات کار به مراتب مشکل شد. و در این عملیات هم هرچه زمان بیشتر طول بکشد، امکان موفقیت پایینتر خواهد آمد و این نقص عمده قرارگاه میباشد و حفاظت طرح هم صفر است و هر خلبان هلیکوپتر یا ... را میبینی که یک کالک دستش است این صحیح نیست.» [همان، ص٩٨]
    • در این جلسه از ارتش سرهنگ دژکام فرمانده قرارگاه نجف، قرایی مسئول رکن٣ قرارگاه نجف، علیاری معاون فرمانده قرارگاه نجف، پورداراب، پاکمنش، صادقی و از سپاه عزیز جعفری فرمانده قرارگاه نجف، امین شریعتی معاون قرارگاه نجف، آزادی مسئول طرح عملیات قرارگاه نجف، فدوی مسئول اطلاعات عملیات قرارگاه نجف و خلیقفرد (دانشجوی دوره دافوس) حضور داشتند.
      • ضمیمه دارد؛ مشروح گزارش روزنامه جمهوری اسلامی از اعزام نیروهای رزمی، فنی و امدادی به جبهه‏های جنگ.
        • به نوشته نشریه گزارش مستقیم، این پیام به عموم کشورهای عضو سازمان ملل متحد ارسال می‏شود. [سند شماره ٢١٢٠٨ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، شماره ٦٨/٢، ٢٨/٤/١٣٦٣، ص١]
          • براساس اصل ١٠٧ قانون اساسی، معرفی رهبر برعهده مجلس خبرگان می‏باشد؛ و اصل ١٠٩ نیز شرایط و صفات رهبر را بیان می‏کند.
            • روز پنجشنبه ٢١ تیر نیز دولت کویت ٦ نفر از ایرانیان مقیم این کشور را اخراج کرده بود.
              • به روزشمار ٢٢/٤/١٣٦٣ رجوع شود.

عزیز جعفری فرمانده قرارگاه نجف و حسین اردستانی راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در این قرارگاه

منابع و مآخذ روزشمار 1363/04/25