1363.03.31

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۹ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1363 |نام = 1363.03.31 |نام دیگر= سی و یک خرداد |روز=31 خرداد 1363 |تاریخ شمسی=1363.03.31 |تاریخ میلادی=21 ژوئن 1984 |تاریخ قمری=21 رمضان 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.03.31</div> <div class="bootstrap-btn">[...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.03.31
نام‌های دیگر سی و یک خرداد
تاریخ شمسی 1363.03.31
تاریخ میلادی 21 ژوئن 1984
تاریخ قمری 21 رمضان 1404


گزارش - 1

1. در سایه اتهام زنی متقابل ایران و عراق به یکدیگر مبنی بر نقض توافق توقف حملات علیه مناطق غیرنظامی، امروز و پس از گذشت ده روز از شروع آتشبس، هیئت اعزامی سازمان ملل به عراق وارد بغداد شد، ولی هنوز وضعیت استقرار گروه ناظر مورد نظر ایران نامشخص است. هیئت چهار نفری سازمان ملل متشکل از 2 تن از نظامیان کشورهای ایرلند و سوئیس و یک مقام غیرنظامی آلمانغربی، به ریاست یکی از مأموران این سازمان که اهل غناست وارد بغداد شد تا درباره هرگونه شکایت عراق مبنیبر نقض آتشبس ازطرف ایران تحقیق کند.[۱] تیموتی دیبوما رئیس این هیئت، اعلام کرد در طول اقامت چندروزه خود دربغداد درباره جزئیات فعالیت هیئت اعزامی با مقامات عراقی گفتوگو خواهد کرد تا مقدمات نظارت بر اجرای توافق آتشبس را فراهم آورد. [۲] از سوی دیگر، وضعیت گروه نظارت بر آتشبس سازمان ملل در ایران چندان مشخص نیست. جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است میزبان گروه مشابهی در خاک خود نخواهد بود.[۳] سخنگوی سازمان ملل در تهران گفت تیم منتخب این سازمان برای نظارت بر موافقتنامه خودداری از بمباران مناطق غیرنظامی در ایران مستقر نخواهد شد. وی افزود: «ایران از همان ابتدا تقاضا کرده بود که تیم فوق در یک کشور نزدیک مستقر شود و تنها درصورتیکه از آنها تقاضایی شد، دراسرعوقت در ایران حاضر و از محل مورد نظر بازدید نمایند.» خبرگزاری رویتر نیز از تهران گزارش داد: «تهران اصرار میورزد که توافق ایران و عراق مبنیبر عدم بمباران مناطق غیرنظامی بهمنزله آغاز میانجیگری برای پایاندادن به جنگ تلقی نشود.»[۴] رادیو بیبیسی به نقل از مقامات سازمان ملل اعلام کرد که همزمان با ورود هیئت ناظر سازمان ملل به عراق، گروه نظارت دیگری به ریاست یکی از مأموران اتریشی این سازمان در ترکیه تشکیل شده است و مأموریت آن تحقیق درباره هرگونه تخطی از مقررات آتشبس ازطرف عراق است. مقامات ایران به این گروه اجازه اقامت در ایران را ندادهاند و هیئت مذکور فقط برای تحقیق درباره تخطی عراق از مقررات آتشبس به ایران فراخوانده خواهد شد.[۵]

گزارش - 2

2. نیروهای خودی امروز روستای خانیک از توابع سرو و چندین روستای سلماس را پاکسازی کردند. در مقابل عناصر ضدانقلاب نیز در محور پیرانشهر - سردشت و مریوان دست به اقداماتی علیه نیروهای دولتی زدند. در عملیات پاکسازی روستای خانیک از توابع سرو در غرب ارومیه، مقر حزب دمکرات هدف حمله نیروهای سپاه پاسداران و ژاندارمری قرار گرفت. در این عملیات که ساعت 10 صبح شروع شد، عناصر ضدانقلاب با تحمل تلفات سنگینی ناگزیر شدند تا مرزهای ترکیه عقبنشینی کنند.[۶] در این عملیات 2 تن از نیروهای خودی شهید و 18 تن مجروح شدند. مجروحان به بیمارستان هلالاحمر شهرستان ارومیه انتقال یافتند.[۷] علاوهبر عملیات مذکور، پاکسازی برخی از روستاهای سلماس نیز امروز به پایان رسید. براساس گزارشهای رسیده از منطقه عملیاتی، روستاهای شیروانی، گریکان، گلهرش پایین و هرکیوان تا پایان امشب از وجود عوامل ضدانقلاب پاکسازی شدند.[۸] درهمینحال امروز نیز اقدامات ایذائی عناصر ضدانقلاب علیه نیروهای خودی ادامه داشت. افراد گروههای مسلح غیرقانونی ساعت 14:30، در محور پیرانشهر - سردشت، به نیروهای تأمین جاده موسلان به علیآباد حمله کردند. با شروع درگیری دسته ضربت به منطقه اعزام و با اجرای آتش پشتیبانی ضربات سنگینی به مهاجمان وارد آوردند. در این درگیری که ساعت 17 پایان یافت، یک درجهدار و یک سرباز مجروح و 2 تن اسیر شدند و یک نفر هم به شهادت رسید.[۹] در حادثه دیگری ساعت 18 امروز خودروی تویوتای سپاه که به مسلسل کالیبر50 مجهز بود هنگام بازگشت به پایگاه تازیآباد مریوان روی مین ضدتانک رفت و منهدم شد. براثر انفجار این مین که عناصر ضدانقلاب آن را کار گذاشته بودند، 7 تن از سرنشینان خودرو مجروح شدند که حال 4 تن از آنها وخیم بوده و به بیمارستان سنندج منتقل شدند.[۱۰]

گزارش - 3

3. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مهاباد در خردادماه 1363 با اجرای کمین، عملیات شهری و برونشهری، دستگیری عناصر مسلح غیرقانونی و کمک به دیگر نیروهای دولتی مستقر در منطقه، به مقابله با عوامل ضدانقلاب پرداخت. واحد طرح و عملیات سپاه مهاباد امروز در گزارشی با تشریح عملکرد پایگاه مهاباد در یک ماه گذشته، اعلام کرد: واحد عملیات شهری 36 مورد کمین و نیروهای جندالله هم 5 مورد کمین داشتند. در بیش از 40 مورد عملیات کمین، 9 مورد با درگیری همراه بود. همچنین نیروهای جندالله سپاه مهاباد در یک ماه گذشته، 8 مورد عملیات اجرا و 3 بار به گشت و جوله در روستاهای این شهرستان اقدام کردند. 2 مورد کمکرسانی به نیروهای ژاندارمری در محور مهاباد - پسوه ازسوی این یگان انجام گرفت که در جریان آن نیروهای سپاه مهاباد با عوامل ضدانقلاب درگیر شدند. آنها با حضور بهموقع در محلهای درگیری و اجرای آتش علیه نیروهای دشمن تلفات زیادی به گروههای مسلح غیرقانونی وارد آوردند. عملیات شهری سپاه مهاباد نیز در یک ماه گذشته بیش از 12 مورد دستگیری و 3 مورد درگیری درپی داشت که براثر آن 5 تن مجروح شدند. در این ماه سپاه مهاباد تعداد زیادی کالای قاچاق ازجمله تلویزیون، قفل در، لامپ مهتابی، کاست، ویدئو، فشنگ، مشروبات الکلی، روغن و چای کشف و ضبط کرده است.[۱۱]

گزارش - 4

4. دو هفته پس از دیدار یک هیئت ایرانی از شوروی، امروز یک هیئت روسی برای دیدار و گفتوگو درمورد روابط دوجانبه و مسائل منطقهای وارد تهران شد. الکسی ماکوفین معاون وزیر انرژی شوروی، ریاست این هیئت را به عهده دارد و قرار است به مدت یک هفته در ایران بماند. رادیو بیبیسی در گزارشی دراینباره گفت: «این دیدار بلافاصله پس از دیدار هیئت ایرانی از مسکو صورت میگیرد. این دیدارها پس از دو سال، نخستین تماسهایی به شمار میآیند که در سطح مقامات بالای دو کشور انجام میشود و نشاندهنده آن است که دو کشور میخواهند روابط خود را بهبود بخشند.» این رادیو درمورد موضوعات مورد بحث در این سفرها افزود: «ایران بهدنبال این است که شوروی را متقاعد سازد تا از مسلحساختن بیشتر عراق خودداری کند. ضمن اینکه در دیدار محمد صدر از شوروی، هیئت ایرانی با [مقامات] وزارت انرژی شوروی دیدار و درخصوص روابط اقتصادی دو کشور گفتوگو کرده است. هر دو طرف نسبت به گسترش روابط دو کشور ابراز تمایل کردهاند و احتمالاً موضوع صدور نفت ایران ازطریق شوروی یکی از موضوعات مورد بحث است. بین ایران و شوروی یک خط لوله به نام ایگاس1 وجود دارد که مخازن گاز ایران در جنوبغربی این کشور را به مرزهای شوروی وصل میکند. تصور میرود این خط لوله میتواند بدون مشکل خاصی برای ارسال نفت خام مورد استفاده قرارگیرد. خط لوله دیگری به نام ایگاس2 هست که هنوز بخشهایی از آن کامل نشده است. این خط لوله نیز به مخازن گاز ایران در نزدیکی بوشهر متصل است. درصورت توافق بین دو کشور، ایران میتواند نفت و گاز خود را به شوروی صادر نماید و اروپای شرقی بازار خوبی برای انرژی ایران است.»[۱۲] خبرگزاری رویتر نیز در گزارشی با اشاره به سفر هیئت روسی به ایران درخصوص تأثیر جنگ بر روابط ایران با شوروی افزود: «جنگ خلیجفارس بر تلاشهای شوروی و ایران جهت برقراری روابط جدید پس از جریان جاسوسی سال گذشته و اخراج دیپلماتهای روسی از تهران سایه افکنده است.» سفر یک هیئت روسی که اکنون در دیداری یکهفتهای در تهران به سر میبرد، ظاهراً برای گفتوگو درباره همکاری دو کشور درزمینه انرژی میباشد و تابهحال مذاکرات این هیئت با کارشناسان ایرانی بوده است. این خبرگزاری به نقل از دیپلماتهای مقیم تهران اضافه کرد: «احتمال نمیرود ایران از این فرصت برای مطرحساختن خواست خود درمورد موضع متعادلتر مسکو نسبت به جنگ ایران و عراق استفاده نکند.» الکسی ماکوفین معاون وزیر انرژی شوروی، نخستین مقام روسی است که پس از اینکه دولت ایران 13 ماه پیش حزب توده را غیرقانونی اعلام و رهبران آن را به جاسوسی برای مسکو متهم کرد و 18 تن از کارکنان شوروی را از سفارت این کشور در ایران اخراج کرد، از تهران دیدن میکند.[۱۳]

گزارش - 5

5. وزیر امور خارجه عراق با هدف زمینهسازی برای نقض توافق دو کشور مبنیبر خودداری از حمله به مناطق مسکونی، امروز در نامهای به دبیرکل سازمان ملل، ایران را به سوءاستفاده از این توافق متهم کرد. طارق عزیز ادعا کرد ایران با بهرهبرداری از توافق آتشبس در حمله علیه مناطق غیرنظامی، افراد بیشتری را در شهرهای مرزی مستقر کرده است. وی ضمن تأکید بر حسننیت عراق در برقراری آتشبس و پذیرش گروه ناظر سازمان ملل، جمهوری اسلامی ایران را به کارشکنی در همکاری با سازمان ملل و نقض آتشبس متهم کرد و افزود: ایرانیها با خودداری از پذیرش گروه ناظر سازمان ملل، چندین بار شهر بصره را گلولهباران کرده و «از شهرهای آبادان و المحمره [خرمشهر] بهعنوان مراکز سازماندهی نیروهای خود استفاده میکنند و با بهرهبرداری از این توافق، جهت نیل به اهداف خائنانه خود استفاده کرده و به درخواست جنابعالی برای توقف بمباران مناطق مسکونی بیتوجه میباشند.»[۱۴] این درحالی است که ستاد تبلیغات جنگ ادعای عراق درخصوص گلولهباران بصره را رد کرد و گفت: «ادعای عراق کذب محض است و بهانهای برای رژیم عراق جهت هدف قراردادن مناطق مسکونی ایران در آینده میباشد.»[۱۵] گفتنی است طارق عزیز امروز در دیدار با هیئت ناظران سازمان ملل نیز ادعاهای خود را تکرار کرد و ضمن تأکید بر پایبندی عراق به توافق آتشبس در خودداری از حمله به مناطق مسکونی افزود: بغداد به توافق آتشبس محدود خود با ایران وفادار خواهد بود و به گروه ناظر سازمان ملل کمک خواهد کرد تخلف مداوم ایران از توافق را بررسی و گزارش کند.[۱۶]

گزارش - 6

6. رژیم بعثی عراق از دولت نظامی شیلی بمبهای خوشهای خریداری کرده است. روزنامه اولتیماس تو تیسیاس (چاپ شیلی) نوشت: امروز یک هواپیمای بوئینگ 747 عراقی در فرودگاه سانتیاگو فرود آمد تا بمبهای خوشهای 250 کیلوگرمی که عراق از شیلی خریداری کرده است را به بغداد حمل کند. خبرگزاری فرانسه در گزارشی از سانتیاگو اعلام کرده بود شرکت کارلوس کاردئون اکسپلوسوس شیلی انعقاد یک قرارداد برای فروش 5000 بمب خوشهای به عراق را تأیید کرده و نخستین محموله آن را 24 اسفند سال گذشته به این کشور تحویل داده است. شبکه تلویزیونی ان.بی.سی امریکا مبلغ این قرارداد را 35 میلیون دلار اعلام کرد. شرکت کارلوس کاردئون اکسپلوسوس بهای هر بمب خوشهای شیلی را 60 درصد ارزانتر از بمبهای مشابهی میداند که در انگلستان و امریکا تولید شدهاند.[۱۷] وزیر امور خارجه شیلی نیز پیش از این ضمن تأیید فروش این سلاحها به عراق آن را یک معامله تجاری برشمرده بود. همچنین چندی پیش، رئیس شرکت کارلوس کاردئون اکسپلوسوس بمبهای خوشهای را ساخت شیلی ذکر کرده و با تأیید فروش آن به عراق گفته بود: «من فروش این بمبها را اعلام نمیکنم، بلکه فقط بعد از آنکه این اقدام فاش شد آن را مورد تأیید قرار میدهم.» وی مدعی شد که شرکت شیلیایی در رقابت با چندین شرکت امریکایی برنده این معامله شده است و فقط در تولید قطعات این بمبها از فناوری امریکایی استفاده کرده است. رئیس شرکت کارلوس کاردئون اکسپلوسوس گفت برای فروش این بمبها به عراق از دولت شیلی مجوز دریافت کرده است.[۱۸]

گزارش - 7

7. نفت ایران برای اقتصاد ترکیه اهمیت حیاتی دارد. خبرگزاری جمهوری اسلامی امروز در گزارشی از آنکارا به نقل از سخنگوی وزارت امور خارجه ترکیه در واکنش به حملات عراق به نفتکشها در جزیره خارک اعلام کرد: «دستکشیدن از نفت خارک برای ما غیرممکن است و ازنظر اقتصادی واردات نفتی ترکیه از جزیره خارک اهمیت فوقالعاده حیاتی دارد.» در اطلاعیه وزارت امور خارجه ترکیه نیز آمده است: «دولت عراق هیچگونه تضمینی درمورد هدف قرار ندادن نفتکشهای ترکیه نداده است و کلیه نفتکشهای این کشور با مسئولیت خود راهی این جزیره خواهند شد.» سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور اضافه کرد: «مورد هدف قرارگرفتن کشتیهای ترک ازسوی نیروهای عراقی را نباید بههیچوجه یک حرکت خصمانه ازسوی عراق تلقی کرد؛ زیرا عراق ضمن تأیید و تأکید بر روابط دوستانه با ترکیه، ادامه حرکات خود در جزیره خارک را منحصراً ضرورت جنگی اعلام کرده است. از سوی دیگر، [باتوجهبه] روابط اقتصادی موجود و دائمی ما با ایران و ضرورتی که برای واردات نفت از جزیره خارک دارا هستیم، دستکشیدن از حمل نفت از جزیره خارک برای ما اجتنابناپذیر است و هماکنون نیز با درنظرگرفتن این روابط هر مخاطرهای را قبول کرده و به حمل نفت از آن ادامه میدهیم.»[۱۹]


منابع و مآخذ روزشمار 1363/03/31

  1. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 94، 1/4/1363، صص 26 و 27، رادیو بی‌بی‌سی.
  2. همان، ص2، بغداد - خبرگزاری آلمان‌غربی.
  3. همان، صص 2 و 3، توکیو - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  4. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 93، 31/3/1363، ص15، تهران - خبرگزاری رویتر.
  5. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 94، 1/4/1363، صص 26 و 27، رادیو بی‌بی‌سی.
  6. سند شماره 8241 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 31/3/1363.
  7. سند شماره 58780 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 31/3/1363.
  8. سند شماره 416850 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از پایگاه سلماس به ستاد منطقه11 سپاه، 1/4/1363.
  9. سند شماره 353044 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن3) به فرماندهی نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، شماره 94، 1/4/1363، ص2؛ و - سند شماره 58806 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه11 قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 3/4/1363، ص1.
  10. سند شماره 302463 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری به استانداری کردستان، 31/3/1363.
  11. سند شماره 406423 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد طرح و عملیات به فرماندهی سپاه مهاباد، 31/3/1363.
  12. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 94، 1/4/1363، صص 27 و 28، رادیو بی‌بی‌سی.
  13. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 98، 5/4/1363، ص11، خبرگزاری رویتر.
  14. مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، جلد سوم، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، صص 164 و 165.
  15. روزنامه اطلاعات، 2/4/1363، ص2.
  16. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 94، 1/4/1363، ص5، منامه - خبرگزاری آلمان.
  17. روزنامه اطلاعات، 2/4/1363، ص16.
  18. روزنامه کیهان، 19/3/1363، ص24.
  19. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 94، 1/4/1363، صص 15 و 16، آنکارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی.