1360.05.05
| روزشمار جنگ سال 1360 1360.05.05 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | پنج مرداد |
| تاریخ شمسی | 1360.05.05 |
| تاریخ میلادی | 27 ژوئیه 1981 |
| تاریخ قمری | 25 رمضان 1401 |
گزارش- 56
ساعت 4:15 بامداد امروز، عملیاتی با نام "شهید چمران"* در شمال‌غرب اهواز در محور حمیدیه، حدفاصل جاده حمیدیه - سوسنگرد تا رودخانه کرخه‌کور در زمینی با وسعت بالغ‌بر 50 کیلومتر مربع، اجرا شد که به آزادسازی 35 کیلومتر مربع از این منطقه انجامید. در شمال رودخانه کرخه‌کور، منطقه‌ای به عرض 6 الی7 کیلومتر و به عمق 7 الی 8 کیلومتر، در اشغال دشمن قرار داشت که دو سمت شرقی و غربی آن آب‌گرفتگی بود.** تصرف این منطقه برای ارتش عراق دو امتیاز داشت: اول، تهدید جاده حمیدیه - سوسنگرد؛ دوم، جلوگیری از دسترسی نیروهای ایرانی به رودخانه کرخه‌کور که ازبین‌رفتن این امتیاز نیروهای عراقی را در منطقه اهواز به‌شدت تهدید می‌کرد. باتوجه‌به آب‌گرفتگی دو طرف، جبهه وضعیت پدافندی خوبی برای عراقی‌ها داشت، آنها با ایجاد یک خاکریز نیم‌دایره‌ای عمود بر کرخه‌کور و استفاده از میدان‌های وسیع مین ضدنفر، ضدخودرو و ضدتانک و یک ابتکار جدید؛ یعنی بهره‌گیری از سه ردیف سیم‌خاردار در جلو مواضع، جبهه مستحکمی را برای خودشان فراهم کرده بودند. البته سیم‌های خاردار که در روزهای اخیر کشیده شده بود، با خاکریز دشمن بین بیست تا پنجاه متر فاصله داشت. این منطقه را تیپ43 از لشکر9 عراق متشکل از گردان‌های تانک مکه، غزه، حیفا و گردان 10 مکانیزه اشغال کرده بود.[۱] براساس طرحی که با هدف عقب‌راندن نیروهای عراقی از این منطقه، دورکردن تهدید از جاده حمیدیه - سوسنگرد و رسیدن به رودخانه کرخه‌کور آماده شده بود، عملیات در دو مرحله اجرا شد: مرحله اول عملیات اخذ تماس بود که با اجرای آن نیروهای خودی که از مدت‌ها قبل کانال‌هایی عمود بر خط دشمن حفر کرده بودند، تا 600 متری نیروهای عراقی پیش رفتند.* مرحله دوم عملیات که تک هماهنگ‌شده بود، ساعت 4:15 بامداد امروز، با اجرای آتش تهیه به‌مدت 30 دقیقه آغاز شد.** سپس نیروهای پیاده شامل نیروهای بسیج و سپاه پاسداران و ارتش (تیپ3 لشکر16 زرهی قزوین) که درون کانال‌های محور شمالی (حمودی سعدون) و نیروهای ستاد جنگ‌های نامنظم و ارتش (تیپ3 لشکر16 زرهی قزوین) در پشت خاکریز محور طراح با پشتیبانی نیروها و امکانات زرهی تیپ2 لشکر16 زرهی قزوین در فاصله 300 تا 800 متری دشمن مستقر شده و منتظر دستور حمله بودند، از دو محور حرکت خود را آغاز کردند. ساعت 4:50، نیروهای پیاده به خاکریز دشمن رسیدند و پس از ده دقیقه، خاکریز دوم دشمن نیز - که حدود 400 متر با خاکریز اول فاصله داشت - سقوط کرد و به‌تدریج سلاح‌های ضدتانک مانند موشک تاو و تفنگ106 میلی‌متری، وارد منطقه شدند و واحدهای زرهی توانستند پشت خط مقدم دشمن موضع بگیرند.
تا ساعت 6، نیروهای پیاده موفق شدند 3 کیلومتر در مواضع دشمن پیشروی کنند؛ البته بسیاری از نیروهای عراقی از منطقه گریختند. عقب‌نشینی واحدهای پیاده و زرهی عراق تا جنوب کرخه‌کور ادامه یافت. ساعت 6:30، نیروهای پیاده به کرخه‌کور رسیدند و حتی در منطقه حمودی‌فردوس و پل شرقی موجود روی کرخه‌کور به جنوب رودخانه رفتند. همچنین نیروها و دستگاه‌های زرهی لشکر16 زرهی قزوین به فرماندهی سرگرد اسکویی تا روستای حمودی‌فردوس در 200 متری شمال کرخه‌کور پیشروی کردند. عراق درحدود 3 کیلومتری شمال کرخه‌کور، خاکریز شرقی - غربی وسیعی را به طول حدود 5 کیلومتر احداث کرده بود که برای نیروهای خودی بسیار مفید واقع شد و از آن به‌عنوان یک خط پدافندی محکم بهره بردند. همچنین رزمندگان، 7 دستگاه بولدوزر را که در منطقه رها شده بود به غنیمت گرفتند.[۲] ارتش عراق که نتوانسته بود دربرابر نیروهای خودی مقاومت چندانی کند، پس از سازماندهی نیروهایش که از معرکه گریخته بودند، تا بعدازظهر نیز موفق به انجام‌دادن اقدامی جدی و مؤثر نشد،* اما هنگام عصر، با استفاده از نیروهای پیاده و 10 دستگاه تانک از جنوب پل حمودی‌فردوس (در شرق محور خود)، اقدام به پاتک کرد که نیروهای پیاده خودی اجازه عبور تانک‌ها را به آنان ندادند و با نفوذ به جنوب کرخه‌کور، با نیروهای پاتک‌کننده درگیر شدند و توانستند 4 تانک را منهدم کنند. عراق در این منطقه بین 800 تا 1000 نفر نیرو مستقر کرده بود که حدود 15٪ آنان کشته، زخمی یا اسیر شدند و بقیه نیز از منطقه گریختند. در ساعت 18:40 امروز نیز، یک هواپیمای عراقی که قصد حمله به مواضع نیروهای ایرانی را داشت، در غرب حمیدیه، هدف اصابت یکی از جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد.[۳] واحد اطلاعات عملیات سپاه پاسداران خوزستان در جمع‌بندی نهایی گزارش این عملیات دلایل پیروزی ایرانیان را چنین ذکر کرده است: «در پیروزی اخیر، اصول ذیل نقش برجسته‌ای داشتند: 1. اطلاعات موجود از دشمن نسبتاً کافی و دقیق بود. 2. مقدمات حمله نسبتاً کافی انجام گردید؛ ازقبیل احداث خاکریز، کانال‌کندن، برداشت مین. 3. هماهنگی بسیار خوب کلیه نیروهای شرکت‌کننده در عملیات. 4. آتش کافی توپخانه و زحمت بی‌دریغ برادران خدمه توپخانه ارتش جمهوری اسلامی. 5. ایمان و جسارت کافی نیروهای پیاده خودی. 6. پیش‌بینی‌شدن خودروهای سبک جهت حمل مهمات و نفرات معین برای رساندن مهمات و تخلیه مجروحین و اسرا.»[۴] همچنین 20 تانک، نفربر و خودرو، 4 موشک‌انداز ضدتانک، 2 تفنگ106 میلی‌متری، 7 دستگاه مهندسی (لودر و بولدوزر)، یک قبضه ضدهوایی 57 میلی‌متری و چند قبضه خمپاره‌انداز 120 و 60 میلی‌متری و بیش از 2000 عدد مین، 74 اسلحه انفرادی کلاشینکف و مقادیر زیادی مهمات و تعدادی وسایل و تجهیزات انفرادی نیز به غنیمت گرفته شد.[۵] از نیروهای عراقی نیز حدود 150 تن کشته یا زخمی و 100 تن؛[۶] ازجمله یک سرهنگ دوم فرمانده گردان اسیر شدند.*[۷] خبرگزاری پارس در گزارشی به نقل از ستاد امداد پزشکی خوزستان در اهواز، شهدای این عملیات را 31 تن و مجروحان را 169 نفر اعلام کرد.[۸]
گزارش- 57
درپی اجرای موفقیت‌آمیز "عملیات شهید چمران" در کرخه‌کور، نخست‌وزیر و جانشین رئیس ستاد مشترک ارتش در پیام‌هایی این موفقیت را تبریک گفتند و ستاد مرکزی سپاه پاسداران نیز اطلاعیه‌ای صادر کرد. آقای محمدعلی رجایی نخست‌وزیر، در پیام خود خطاب به تیمسار قاسمعلی ظهیرنژاد فرمانده نیروی زمینی ارتش، پیروزی به‌دست‌آمده را تبریک گفت.[۹] تیمسار فلاحی جانشین رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی نیز در پیامی به فرمانده نیروی زمینی ارتش اعلام کرد: «ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران مراتب سپاس و قدردانی خود را به فرد فرد رزمندگان شجاع لشکر16 و لشکر92، هواپیمایی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی (هوانیروز)، نیروی هوایی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و پرسنل ستاد جنگ‌های نامنظم شهید چمران و سایر نیروهایی که در این عملیات دلاورانه شرکت داشتند، اعلام نموده و از درگاه ذات باری‌تعالی خواستار است تا پیروزی نهایی را برای لشکریان اسلام نزدیک سازد.»[۱۰] روابط عمومی ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز اطلاعیه‌ای به این شرح صادر کرد: «بسم الله الرحمن الرحیم با درود بر تمامی پیکارگران جبهه‌های نبرد اسلام علیه کفر، گزارش عملیات اخیر رزمندگان اسلام را بدین شرح به اطلاع می‌رساند: در منطقه جنوب جبهه کرخه‌کور، با عملیات هماهنگ رزمندگان سلحشور اسلام، ضربات قابل‌توجهی بر قوای کفر وارد آمد. در این عملیات، نیروهای ما با بیش از 7 کیلومتر پیشروی موفق شدند بیش از 100 تن از متجاوزین بعثی را به اسارت خود درآورده و تعداد زیادی را نیز به هلاکت برسانند. در این عملیات، بیش از 20 دستگاه تانک و نفربر و خودرو منهدم و بیش از 15 دستگاه تانک و نفربر و خودرو و همچنین چندین قبضه خمپاره‌انداز 120 و 60 میلی‌متری و چند دستگاه ضدهوایی سالم به غنیمت رزمندگان اسلام درآمد.»[۱۱]
گزارش- 58
عملیاتی که قرار بود بامداد امروز در غرب شهرستان شوش، اجرا شود، پیش از هرگونه اقدامی متوقف شد. طبق توافق فرماندهانِ منطقه‌ای سپاه و ارتش مقرر شده بود عملیاتی در محور شوش (غرب شهرستان شوش) در روستای عنکوش در دامنه تپه ابوصلیبی‌خات اجرا شود که باوجود طراحی عملیات و پای‌کارآمدن نیروها، به دلایلی ازجمله هشیاری دشمن - که در سنگرها و راه‌های نفوذی کاملاً هشیار و در وضعیت آماده‌باش کامل بود - و برخی موانع دیگر، اجرا نشد و ساعت 3:30 بامداد، به نیروهای خودی دستور عقب‌نشینی داده شد.*[۱۲] واحد عملیات سپاه پاسداران خوزستان در دو گزارش جداگانه در بررسی دلایل اجرانشدن عملیات به مشکلاتی مانند: پاک‌سازی‌نشدن میدان‌های مین جلو خطوط دشمن؛ کامل‌نبودن شناسایی‌ها؛ پای‌کارنبودن امکانات مهندسی؛ نبود روحیه مناسب در برخی رده‌های یگان ارتشی مستقر در این منطقه و شتاب‌زدگی ارتش برای اجرای عملیات اشاره کرد.[۱۳]
گزارش- 59
شورای‌عالی دفاع، عصر امروز به ریاست محمدعلی رجایی نخست‌وزیر و با حضور آقایان اکبر هاشمی رفسنجانی نماینده شورای موقت ریاست‌جمهوری،** تیمسار ولی‌الله فلاحی جانشین رئیس ستاد مشترک، سرهنگ جواد فکوری وزیر دفاع و فرمانده نیروی هوایی، سرهنگ موسی نامجو نماینده امام، یوسف کلاهدوز قائممقام فرمانده سپاه پاسداران، میرحسین موسوی وزیر امور خارجه و کمال خرازی مسئول ستاد تبلیغات شورای‌عالی دفاع، تشکیل جلسه داد. در این نشست، وضع جبهه‌های نبرد و نحوه رویارویی رزمندگان اسلام با ارتش عراق و همچنین گزارش سرپرست بنیاد امور جنگ‌زدگان درباره بازسازی محل اسکان مهاجران مطرح و در هر مورد تصمیم‌هایی گرفته شد. در پایان جلسه، نخست‌وزیر در گفت‌وگویی درمورد موضوعات مطرح‌شده در جلسه گفت: «در این جلسه، گزارش‌های مختلفی از وضع جبهه‌های جنوب و غرب توسط جانشین رئیس ستاد مشترک مطرح شد که مهم‌ترین آن مسئله جبهه طراح در مجاورت رودخانه کرخه بود که خوشبختانه در عملیات امروز، نیروهای رزمنده ما موفق شدند مزدوران بعثی عراق را بعد از ماه‌ها که در این جبهه توقف کرده و استحکاماتی نیز داشتند، مجبور به فرار سازند.» آقای رجایی افزود: «طبق اطلاعات رسیده، در جریان این عملیات، تعداد زیادی از نیروهای دشمن توسط رزمندگان ما به هلاکت رسیدند و نزدیک به صد نفر از قوای دشمن هم اسیر شدند و این موفقیت بزرگی است.»*[۱۴]
گزارش- 60
محمدعلی رجایی اکثریت قاطع آرای مردم ایران را برای احراز مقام ریاست‌جمهوری اسلامی ایران، کسب کرد. آیت‌الله محمدرضا مهدوی کنی وزیر کشور، با بیان این خبر، آخرین نتایج شمارش آرای ریاست‌جمهوری را اعلام کرد. براساس این آمار، آقای رجایی از مجموع 14 میلیون و 722 هزار و 692 رأی مأخوذه، با کسب 12 میلیون و 970 هزار و 162 رأی، حائز اکثریت مطلق گردید. هرچند نتایج اولیه شمارش آرا حاکی‌از پیشتازی آقای رجایی در مقایسه با دیگر کاندیداها بود، اعلام این خبر، انتخاب وی را به این مقام به‌عنوان دومین رئیس‌جمهور ایران قطعی کرد. همچنین به گزارش خبرگزاری پارس، معاون سیاسی وزارت کشور اعلام کرد: در انتخابات میاندورهای مجلس شورای اسلامی که هم‌زمان با انتخابات مجلس برگزار شد، به‌غیراز تهران و میاندوآب که شمارش آرای آنها تمام نشده، 31 نفر از 52 تن نمایندگان با اکثریت مطلق آرا انتخاب شدند و انتخاب نمایندگان در 12 حوزه انتخابیه، به دور دوم کشیده شده است.[۱۵] سخنگوی دولت نیز در مصاحبه‌ای مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی، اجرای موفقیت‌آمیز انتخابات و حضور گسترده مردم در این انتخابات را پیروزی بزرگ انقلاب اسلامی نامید و اعلام کرد که شرکت مردم در بعضی مناطق حتی از مشارکت آنها در رفراندوم جمهوری اسلامی نیز بیشتر بوده است. وی افزود: مثلاً در اهواز در وضعیتی که در همان روز چندین گلوله توپ به زمین نشست، بیش از 152 هزار نفر زیر رگبار گلوله، آرای خود را به صندوق ریخته‌اند و این تودهنی محکمی است به بنی‌صدر که هنوز خود را رئیس‌جمهور قانونی می‌پندارد. سخنگوی دولت سپس به شایعات رادیوهای بیگانه و خبرگزاری‌های وابسته درباره مجبورکردن ارتشیان و مردم به شرکت در انتخابات و دادن رأی اشاره کرد و گفت: «اگر بر فرض محال، چنین چیزی هم درست باشد، آنها می‌توانستند رأی سفید در صندوق‌ها بیندازند و باتوجه‌به اینکه فقط حدود 300 هزار رأی باطله و سفید داده‌اند، بازهم درصد مجبورشدگان [فرضی] به نسبت 17 میلیون رأی‌دهنده بسیار ناچیز است. آرای باطله و متفرقه آنهایی است که به افرادی خارج از لیست کاندیداها رأی داده‌اند و یا اینکه در تهران حدود 600 نفر به بنی‌صدر رأی داده‌اند و عده‌ای هم روی ورقه‌های رأی نام امام زمان و اسامی دیگری نوشته بودند که به‌هرحال جزء متفرقه به حساب می‌آید.» بهزاد نبوی درباره عملکرد گروه‌ها و مخالفان انقلاب اسلامی هنگام رأی‌گیری گفت: «به همان اندازه که انتخابات برای ما مهم بود، برای ضدانقلاب نیز از اهمیت خاصی برخوردار بود و لذا ضدانقلاب خارجی و داخلی تمام تلاش خود را در راه برهم‌زدن انتخابات به کار برد که خوشبختانه تلاش آنها بی‌نتیجه ماند. ضدانقلاب و گروهک‌ها با تحریم و ایجاد جو ارعاب شروع کردند و بعد که به نتیجه نرسید، دست به عمل زدند و در شب قبل از انتخابات، از افرادی که در ارتباط با آنها دستگیر شدند، لیستی از اسامی افرادی به دست آمد که قصد ترور آنها را داشتند و دراین‌رابطه نقشه ترور [آقای] پرورش کاندیدای ریاست‌جمهوری نیز به دست آمد که این نقشه نیز به‌همراه نقشه‌های دیگر خنثی گردید.» وی افزود که گروهک‌ها تصمیم داشتند در صندوق‌ها بمب بگذارند و مردم را به رگبار ببندند و حتی کامیون اسلحه در شهر به راه انداختند تا مردم را به وحشت بیندازند، اما جز در چند مورد جزئی کاری نتوانستند بکنند. و وقتی کاری از پیش نبردند و دیدند تمام نقشه‌هایشان به هم خورده، از حدود بعدازظهر روز انتخابات شروع کردند به شایعه‌پراکنی که مردم از ترسِ ندادن کوپن و گذرنامه و غیره مجبور به دادن رأی شده‌اند.[۱۶]
گزارش- 61
ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران با صدور اطلاعیه‌ای همه درجه‌داران وظیفه نیروی زمینی ارتش و افراد عضو انقلاب سفید شاه در رژیم گذشته را که در سال 1356 خدمت آنها به پایان رسیده و ترخیص شده‌اند، به خدمت احضار کرد. در بخشی از این اطلاعیه که متن آن در جراید عمومی کشور منتشر شد، آمده است: «بدین‌وسیله به اطلاع آن دسته از درجه‌داران خدمت منقضی سال 1356 به شرح زیر می‌رساند ظرف مدت 4 روز از انتشار و اعلام این آگهی جهت ثبت‌نام و اعزام، خود را به حوزه‌ها و گروهان‌های ژاندارمری معرفی نمایند تا ترتیب اعزام آنان به مراکز آموزشی داده شود. ... - کلیه درجه‌داران ترخیص‌شده سال 1356 نیروی زمینی ارتش از رسته‌ها (پیاده، زرهی، توپخانه، مهندسی، مخابرات، اردنانس، ترابری، بهداری، سپاه بهداشت) که ثبت‌نام نموده و برگ اعزام دریافت نکرده‌اند. - کلیه سپاهیان انقلاب سابق [در رژیم شاه] اعم از سپاه دانش، دین، عدالت، دادگستری، ترویج و آبادانی، تعاون روستایی، سپاه بهداشت منقضی خدمت سال 1356 که خدمت زیر پرچم خود را با درجه گروهبانی انجام داده‌اند و تاکنون ثبت‌نام نموده و برگ اعزام دریافت داشته‌اند و احیاناً ثبت‌نام ننموده و برگ اعزام دریافت نکرده‌اند.»[۱۷] همچنین ستاد عملیات جنگ‌های نامنظم شهید چمران با انتشار اطلاعیه‌ای نیازهای خود در برخی رسته‌های تخصصی و فنی را به اطلاع عموم مردم رساند و اعلام کرد که برای اعزام به جبهه به تعدادی افراد داوطلب مکانیک، صافکار، باطری‌ساز، راننده پایه یک، راننده لودر، بولدوزر و گریدر و همچنین پزشکیار نیاز است. این ستاد از داوطلبان خواست با مدارک معتبر خود را به پادگان لاهوتی واقع در خیابان امام خمینی، معرفی کنند. این ستاد در اطلاعیه دیگری نیز اعلام کرد که ثبت‌نام دوره دهم این ستاد برای آموزش نظامی و اعزام به جبهه تا 11 مرداد 1360، تمدید شده است و داوطلبان باید به دفتر پذیرش و آموزش ستاد مراجعه کنند.[۱۸]
گزارش- 62
ژاندارمری جمهوری اسلامی در دو گزارش به ستاد مشترک ارتش بخشی از مسیرها و حجم کالاهای مورد استفاده عراق ازطریق ترکیه، کویت و عربستان را اعلام کرد. در این گزارش آمده است: حدود 26 کشتی اکثراً در اسکله بندر شویخ کویت کالاهای تجارتی را که از کشورهای گوناگون خریداری می‌گردد، تخلیه می‌کنند. از بدو شروع جنگ عراق و ایران، مقادیر فراوانی از کالاها مربوط به کشور عراق است که بدین‌وسیله تخلیه و با وسایل مختلف به‌خصوص تریلر از دو مسیر 1. از جاده پاسگاه معلعه به جاده پاسگاه عبدلی (نزدیک گمرک) به منطقه صفوان در مرز عراق و کویت و سپس به‌داخل عراق حمل می‌شود؛ 2. ازطریق مسیر جاده مینا سعود به ترکیه و از ترکیه به عراق انتقال می‌یابد. همچنین سوخت مورد نیاز عراق که از عربستان ارسال می‌شود، ازطریق رأس‌التنوره سعودی به کویت وارد، سپس به‌وسیله تانکر از جاده صفوان به عراق حمل می‌گردد.[۱۹] در گزارش دوم نیز آمده است: در جنگ عراق و ایران، بحرین نیز در حد امکانات خود عراق را یاری کرده است؛ به‌خصوص پذیرایی از مجروحان جنگی عراق در بیمارستان امریکایی بحرین واقع در منامه در محل فاصل و گزبیه انجام می‌شود و اکنون نیز همچنان ادامه دارد.[۲۰]
گزارش- 63
117 نفر از مشمولان آماده به خدمت در شهر پنجوین عراق از خدمت سربازی خودداری کرده و تسلیم افراد حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‌ها) شده‌اند. مسئولان این حزب به این افراد گفته‌اند به شرطی آنان را خواهند پذیرفت که با دریافت اسلحه با حکومت عراق مبارزه کنند.[۲۱]
گزارش- 64
براثر اقدامات عناصر وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی در استان‌های کردستان و آذربایجان‌غربی، امروز چند نفر شهید و عده‌ای مجروح شدند. یک خودرو تویوتای دوکابینه حامل 11 نفر از نیروهای حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‌ها) در فاصله پاسگاه سرپهن و شیخ‌سله - از توابع باباجانی (در بخش ازگله) که منطقه مرزی و خط مقدم منطقه جوانرود در استان کردستان است - روی مین رفت و درپی انفجار آن، 5 نفر از سرنشینان خودرو شهید و 6 نفر دیگر نیز زخمی شدند.*[۲۲] در حادثه دیگری، یک جوان 15 ساله اهل روستای فتح‌آباد از توابع بخش صائین‌دژ، براثر برخورد با یک مین ضدنفر که افراد وابسته به گروه‌های ضدانقلاب کار گذاشته بودند، به شهادت رسید.[۲۳] در پیرانشهر هم حدود ساعت 12 امروز، براثر انفجار یک بمب در (پارک) باغ کودک، 3 کودک زخمی شدند. این بمب را افراد گروه‌های مسلح در گوشه‌ای از باغ کار گذاشته بودند.[۲۴]
گزارش- 65
در درگیری‌های ایجادشده میان نیروهای جمهوری اسلامی با افراد گروه‌های مسلح ضدانقلاب در غرب و شمال‌غرب کشور، 3 نفر از نیروهای ارتش شهید و 12 نفر از افراد ارتش، ژاندارمری و سپاه مجروح شدند. ساعت 12 امروز، افراد سپاه پاسداران و ژاندارمری و فرمانده عملیات مائین بلاغ (واقع در 34 کیلومتری شمال‌غربی تکاب)، که برای شناسایی آبادی‌های اطراف کوه سرساتا به این منطقه رفته بودند، به کمین افراد گروه‌های ضدانقلاب افتادند و با آنان درگیر شدند که درنتیجه، 2 نفر از افراد سپاه و یک نفر از نیروهای ژاندارمری زخمی شدند. افراد خودی با پشتیبانی آتش توپخانه و حمایت بالگردهای هوانیروز از محاصره نجات یافتند.[۲۵] بعدازظهر امروز نیز افراد مسلح در منطقه آریز در نزدیکی پادگان سنندج، به نیروهای خودی حمله کردند و 3 نفر از نیروهای ارتش را به شهادت رساندند و 7 نفر را نیز مجروح کردند. در این حادثه یک نفر از مهاجمان نیز کشته شد.[۲۶] همچنین در درگیری دیگری در جنوب‌شرقی استان آذربایجان‌غربی بین افراد گروه‌های مسلح و نیروهای گردان130 تکاب مستقر در مائین بلاغ، 2 نفر از افراد ژاندارمری زخمی شدند و یک کامیون نظامی ژاندارمری منهدم شد.[۲۷] ساعت 24 نیز چند فرد مسلح با سربازان پارک موتوری شهر تکاب درگیر شدند که به نیروهای خودی آسیبی نرسید.[۲۸] همچنین به گزارش خبرگزاری پارس، به نقل از فرمانداری بانه، عناصر مسلح حزب دمکرات کردستان یکی از روحانیون اهل سنت روستای کانی‌ناو از توابع بانه را به‌جرم دعوت مردم به شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری دستگیر و به نقطه نامعلومی بردند.[۲۹]
گزارش- 66
اصغر ابراهیمی استاندار آذربایجان‌غربی، در مصاحبه‌ای مطبوعاتی و رادیو - تلویزیونی، چگونگی پاک‌سازی مناطق مختلف استان از حضور افراد گروه‌های ضدانقلاب و واگذاری اداره امور این مناطق به مردم را تشریح کرد. وی گفت: «در زمینه‌های برقراری امنیت، تدابیر جامعی اتخاذ کرده‌ایم و دولت با به‌کارگرفتن نیروهای مردمی، درجهت استقرار امنیت، اهداف خود را پیاده می‌کند و تصرف ارتفاعات سرداغی، دره قاسملو و پاک‌سازی تعدادی از روستاهای این منطقه و نیز پاک‌سازی جاده سِرو، ازجمله کارهایی است که دراین‌زمینه انجام شده است و عملیات پاک‌سازی با قاطعیت و پیروزی ادامه دارد. اساس پاک‌سازی این منطقه این است که معتقدیم حساب مردم مسلمان، محروم و مستضعف کرد که در طول تاریخ و رژیم گذشته مانند سایر هم‌وطنانشان مورد ظلم و جور بوده‌اند، از ضدانقلاب جدا است و نحوه برخوردها با ضدانقلابیون کاملاً متفاوت با برادران محروم و مسلمان می‌باشد.» استاندار آذربایجان‌غربی همچنین گفت: «پس از قاطعیت مسئولین درزمینه استقرار امنیت، همکاری و ارتباط برادران مسلمان کرد در مناطق مختلف استان با ما زیاد شده و درنتیجه زمینه بسیار مساعدی درزمینه پاک‌سازی مناطق فراهم آمده و جالب اینکه پاک‌سازی این مناطق را به خود آنان واگذار می‌نماییم تا در سایه جمهوری اسلامی، دور از هرگونه ارعاب و خفقان و فشار، به زندگی روزمره خود بپردازند.» وی درباره نحوه همکاری مردم با نیروهای نظامی و انتظامی مستقر در مناطق غربی کشور افزود: «با گذشت زمان، چهره کریه عناصر ضدانقلاب؛ ازجمله حزب منحله دمکرات و کومه‌له و افرادی نظیر قاسملو و شیخ عزالدین [حسینی]، که از ابتدای انقلاب، درجهت منافع صدام و حزب بعث و برای ابرجنایتکاران قدم برداشته‌اند، در میان خلق کرد افشا شده و درنتیجه، با تأییدات خداوند متعال و با همکاری مردم مسلمان کرد و به‌کارگرفتن نیروهای نظامی و انتظامی، بسیاری از نقشه‌های ضدانقلاب را شناسایی و خنثی کردیم و برای ایجاد حاکمیت دولت جمهوری اسلامی در مناطق نفوذی گروه‌های سیاسی و مزدوران ابرجنایتکاران، ما تمامی نیروهای خود را زیر نظر شورای تأمین استان، هماهنگ و متشکل و سازمان‌یافته کردیم و چون از پشتیبانی کامل دولت جمهوری اسلامی و شورای امنیت کشور برخورداریم، و نیز با تجربیاتی که از جنگ‌های منظم و غیرمنظم به دست آورده‌ایم، به امید خدا و به‌همت مردم متعهد و مسلمان منطقه، به‌زودی امنیت را به منطقه باز خواهیم گرداند.»[۳۰]
گزارش- 67
ساعت 20:45 امروز، یک بمب قوی حاوی تی.ان.تی. که درون یک قوطی و زیر پل جوی آب مقابل سینما شهر تماشا در میدان انقلاب تهران جاسازی شده بود، منفجر شد و براثر انفجار آن 9 نفر از عابران به شهادت رسیدند و تعدادی نیز مجروح شدند.[۳۱] در این انفجار، ساختمان سینما ترک خورد، بالکن آن فروریخت، گیشه‌های سینما و باجه‌های تلفن مقابل آن منهدم شد و تا شعاع 500 متری، شیشه‌های همه ساختمان‌ها شکست. شدت این انفجار به‌حدی بود که تا ساعت‌ها پس از انفجار، تکه‌های متلاشی‌شدة بدن چند نفر از عابران که تا شعاع زیادی در اطراف پراکنده شده بود، جمع‌آوری می‌شد. علاوه‌بر مجروحان حادثه، مأموران امداد اورژانس تهران، چند نفر از مردم را که در نزدیکی محل حادثه دچار موج‌گرفتگی شده بودند، معاینه و معالجه کردند.[۳۲] در گزارش خبرگزاری پارس از این حادثه، صحنه‌های تکان‌دهنده‌ای ترسیم شده و در قسمتی از آن آمده است: «یکی از مأمورین کمیته منطقه، به خبرنگار خبرگزاری پارس گفت سر یک انسان که با قسمتی از گردن و شانه همراه بود، در 500 متری محل انفجار کشف شد که توسط مأمورین کمیته مرکزی به این کمیته حمل شد. همچنین یکی از کسانی که در طرف دیگر میدان منزل دارد، ضمن مراجعه به مأمورین کمیته و کلانتری گفت که در طبقه چهارم ساختمانی که او سکونت دارد، استخوان ران یک انسان همراه با مقداری گوشت افتاده است. مأمورین امداد اورژانس تهران تکه‌ای از بدن انسان همراه با مقداری استخوان که در داخل آمبولانس قرار داشت را به خبرنگار ما نشان داد و گفت: "این تکه‌ای از بدن انسان است که دراثر این انفجار متلاشی شده." همچنین مقدار زیادی تکه‌های گوشت تا شعاع یک کیلومتری پراکنده شده که گفته می‌شود مقداری از آن متعلق به افرادی است که در این حادثه کشته شده‌اند. مأمورین کمیته منطقه 9 و سایر مأمورین کمیته‌های گشتی به خبرنگار ما گفتند که صدای انفجار تا یوسف‌آباد بالا، میدان فردوسی، شهرآرا و چهارراه لشکر شنیده شده است. این بمب روی پل قرار گرفته بود که دراثر انفجار آن، پل سوراخ شده و تکه‌های بتون و آهن به‌اطراف پراکنده شده است. تعدادی از مجروحان به بیمارستان پارس تهران منتقل شده‌اند و تعدادی نیز بهطور سرپایی در محل انفجار توسط مأمورین اورژانس مداوا شده یا می‌شوند.» خبرنگار خبرگزاری پارس در ادامه گزارش خود می‌افزاید: «بنا به ادعای مأمورین حاضر در محل، عاملین انفجار احتمالاً مجاهدین خلق یا چریک‌های فدایی خلق اقلیت بوده‌اند.»[۳۳] در بخشی از گزارش خبرنگار روزنامه کیهان نیز که خود شاهد صحنه‌های پس از انفجار بوده، آمده است: «انفجار در مقابل سینما "شهر تماشا" که در وسط سینماهای سانترال و اونیورسال قرار دارد، رخ داده بود و براثر شدت انفجار تمامی شیشه‌های ساختمان‌های اطراف و قسمت نمای بیرونی سینما شکسته و درهم‌ریخته بود. مأمورین کلانتری 8 و کمیته منطقه 9 و نیز امدادگران و اورژانس در محل مستقر بودند و در گوشه‌وکنار خیابان و پیاده‌رو، استخوان و قسمت‌های تکه‌تکه‌شده بدن انسان به چشم می‌خورد. ... در پیاده‌رو و مقابل محل انفجار، عده‌ای از مردم نگران و اندوهگین اجتماع کرده بودند و برخی نیز از شدت خشم و تأثر می‌گریستند. وجود تکه‌های متلاشی‌شده بدن انسان در فواصل دور و نزدیک، حاکی‌از شدت انفجار بود، لیکن تشخیص اینکه چند نفر در این انفجار کشته شده‌اند، میسر نبود. مأمورین با تلاشی پیگیر تکه‌های متلاشی‌شدة این قربانیان بی‌گناه را در کیسه‌های پلاستیکی جمع‌آوری نمودند و جهت تعیین تعداد کشته‌شدگان و شناسایی آنان به پزشک قانونی ارسال داشتند.»[۳۴]
گزارش- 68
عناصر وابسته به گروه‌های ضدانقلاب امروز در چند عملیات پرتاب نارنجک و بمب دست‌ساز در تهران و لنگرود و آتش‌زدن یک کتابخانه در سراوان، خسارت‌هایی وارد کردند. شماری از وابستگان به این گروه‌ها حین فعالیت‌های خرابکارانه‌شان دستگیر و 2 نفر از آنان هم کشته شدند. ساعت 6 صبح امروز، 2 نفر از افراد وابسته به گروه‌های مسلح ازطریق کوچه پشت ستاد کمیته منطقه 8 تهران واقع در خیابان کاشان جنب باشگاه افسران، 2 نارنجک به داخل ستاد پرتاب کردند و گریختند. براثر انفجار پی‌درپی این دو نارنجک، همه شیشه‌های ساختمان ستاد شکست و آسیب جزئی نیز به ساختمان کمیته وارد شد. پس از پرتاب نارنجک‌ها، پاسداران کمیته مهاجمان را تعقیب کردند و پس از مدتی، توانستند آنها را که یک زن و یک دختر بودند، دستگیر کنند.[۳۵] در حادثه مشابه دیگری در خیابان طیب در محله بی‌سیم نجف‌آباد در جنوب تهران، دو موتورسوار با پرتاب 2 نارنجک به‌سمت یک خودرو پیکان، آن را منفجر کردند. مهاجمان پس از این اقدام، در تماس تلفنی با کمیته منطقه 10، ادعا کردند که اتومبیل سرپرست این کمیته را منفجر کرده‌اند، اما پس از تحقیقات مشخص شد آن اتومبیل متعلق به شخص دیگری بوده است. همچنین سرنشینان یک اتومبیل تویوتا در خیابان تهران‌نو، به مسجد صاحب‌الزمان حمله کردند و پس از پرتاب 2 نارنجک به‌سوی مسجد و خانه برادر امام‌جماعت در جوار مسجد، متواری شدند. براثر انفجار نارنجک‌ها، شیشه‌های مسجد و بعضی خانه‌های اطراف شکست، اما به کسی آسیب نرسید.[۳۶] در خیابان نصرت تهران، یک موتورسوار نارنجکی جنگی به‌طرف ساختمان شورای محلی مسجد امیرالمؤمنین(ع) پرتاب کرد که خسارت مالی و جانی به همراه نداشت.[۳۷] در بابل، حمله به منزل حاکم شرع و رئیس دادگاه‌های انقلاب این شهر ناکام ماند و یکی از مهاجمان مسلح در درگیری با محافظان کشته شد و مهاجم دیگر گریخت.[۳۸] در لنگرود هم 3 نفر از افراد گروه‌های ضدانقلاب قصد پرتاب بمب‌های دست‌ساز به‌سوی ساختمان‌های دولتی را داشتند که در مورد اول، انفجار بمب در دست فرد مهاجم به کشته‌شدن وی انجامید؛ در مورد دوم، بمب پرتاب‌شده منفجر نشد و مردم مهاجم را دستگیر کردند و به نیروهای سپاه تحویل دادند و در مورد آخر نیز فرد مهاجم پیش از هرگونه اقدامی دستگیر شد.[۳۹] افراد گروه‌های مسلح غیرقانونی کتابخانه سوران از توابع سراوان در زاهدان را در تاریکی شب به آتش کشیدند. براثر این آتش‌سوزی کتاب‌های دینی موجود در کتابخانه سوخت.[۴۰]
گزارش- 69
مأموران انتظامی و پاسداران در تهران و رودسر موفق به کشف انواع مختلفی بمب و سلاح شدند. مأموران گشت کلانتری 13 تهران، یک بشکه حاوی 30 کیلوگرم تی.ان.تی. را مقابل مسافرخانه‌ای در خیابان ناصرخسرو، کشف کردند و باتوجه‌به احتمال وقوع انفجار، بی‌درنگ، مردم را از آن محل دور کردند. سپس مأموران خنثی‌سازی این بشکه را به واحد خنثی‌سازی انتقال دادند.[۴۱] پاسداران کمیته منطقه 9 تهران نیز در خیابان ناصرخسرو* روبه‌روی ساختمان وزارت دارایی، 2 بمب قوی صوتی را کشف و خنثی کردند. یک بمب صوتی دیگر نیز در همین خیابان کنار گاراژ اتوبوس‌رانی تی.بی.تی. کشف و خنثی شد. دقایقی بعد، مردم بمب صوتی دیگری، که کنار یک کیوسک روزنامه‌فروشی و در جوی آب کار گذاشته شده بود، یافتند و مأموران را مطلع کردند.[۴۲] ساعت 6:30 صبح هم بمبی که در یک کپسول 3 کیلویی و داخل یک ساک تعبیه شده بود، در نمازخانه فرمانداری رودسر کشف شد. قرار بود این بمب ساعت 12، هنگام برگزاری نماز جماعت ظهر در محل فرمانداری، منفجر شود.[۴۳] علاوه‌بر این موارد، مأموران کلانتری منطقه12 تهران، یک خودرو پیکان را در خیابان فرهنگ واقع در منطقه امیریه، متوقف و پس از بازرسی، از دو سرنشین آن یک مسلسل با 3 خشاب پر، یک کلت و 110 فشنگ از انواع مختلف و 2 پلاک جعلی اتومبیل سواری به دست آوردند.[۴۴]
گزارش- 70
وزیر مشاور و سخنگوی دولت صبح امروز در مصاحبه‌ای مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی مواضع دولت را درباره برخی موضوعات داخلی کشور؛ ازجمله عملکرد بنی‌صدر و گروه‌ها در انتخابات دومین دوره ریاست‌جمهوری و میاندورهای مجلس شورای اسلامی اعلام کرد. وی در بخشی از سخنان خود گفت: «بنی‌صدر هنوز خود را رئیس‌جمهور قانونی می‌داند و جالب اینکه در روزنامه‌ای به نام جمهوری که به‌جای انقلاب اسلامی به‌صورت مخفی چاپ و منتشر می‌شود، به‌عنوان رئیس‌جمهور قانونی کشور حکم جالب‌تری به مسعود رجوی برای تشکیل جبهه مقاومت داده است. بنی‌صدر در این حکم از اینکه زودتر فرصت نداشته تا طرز تفکر سازمان مجاهدین خلق را مطالعه کند و به این نتیجه برسد که این سازمان در راه توحید قدم برمی‌دارد، افسوس خورده و اظهار کرده است که سازمان مجاهدین براساس تحولاتی که انجام شده، عقیده‌شان را از تضاد برداشته و بر توحید متمرکز کرده و لذا به آنها مأموریت داده است که جبهه‌ای مشابه شورای انقلاب با شعار "استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی" تشکیل دهند.» سخنگوی دولت سپس گفت: «جالب‌تر آنکه رجوی نیز با صدور اعلامیه‌ای ابلاغ 27 تیر بنی‌صدر را پذیرفته و تشکیل شورای مقاومت برای تأمین استقلال و آزادی جمهوری اسلامی را اعلام کرده است. بنی‌صدر برخلاف شاه و بختیار، ایران را صاحب حکومت می‌داند و البته حکومتی که رئیس‌جمهورش بنی‌صدر و ظاهراً نخست‌وزیرش رجوی هستند و همکارانشان نیز حزب دمکرات، پیکار، چریک‌های اقلیت و مجاهدین می‌باشند و بنی‌صدر هم به قول خودشان در رأس جبهه ضد ارتجاع قرار دارد.» سخنگوی دولت همچنین گفت که تحلیل مجاهدین (منافقین) این است که مجاهدین و دمکرات‌ها (حزب دمکرات کردستان ایران) نیرومندترین گروه‌های مخالف هستند و طرف مقابلشان؛ یعنی حکومت جمهوری اسلامی، متکی به توده‌های ناآگاه است و بنابراین اگر آنها مهره‌های حکومت را از بین ببرند، با استفاده از ناآگاهی توده‌ها می‌توانند خودشان حکومت را در دست بگیرند. نبوی همچنین پذیرش مسئولیت انفجارهای روزهای اخیر توسط گروه‌ها را نشان بی‌اعتقادی آنها به لزوم هواداری مردم از خودشان دانست وگفت: «با کمک مردم و تلاش‌های اخیر، بیشتر گروهک‌های ضدانقلاب مثل پیکار، چریک‌های اقلیت و گروه اشرف دهقان در موضع انفعالی قرار گرفته‌اند و اکنون مجاهدین فعال‌ترین این گروه‌هاست که مسئولیت اکثر بمب‌گذاری‌ها و انفجارها؛ ازجمله انفجار کپسول گاز در روز انتخابات را به عهده گرفته است.» وی افزود که عملکرد گروهک‌ها به جایی رسیده که حتی از مافیا هم پیشی گرفته‌اند، به‌طوری‌که برای ترور به قول خودشان مهره‌های رژیم اصلاً به فکر این نیستند که مردم عادی و بچه 4 ساله و غیره را هم از بین می‌برند یا نه. آنها افراد ساده و عضو بسیج و غیره را هم به رگبار می‌بندند و انگار هیچ نوع اعتقادی به لزوم هواداری مردم از خود ندارند. بنابراین، من به هواداران این گروه‌ها که در آنها جوانان مسلمان هم وجود دارند، هشدار می‌دهم که فریب تحلیل‌های رهبران خود را نخورند و بدانند که اگر بر فرض بتوانند بر جامعه هم حاکم شوند، گرگ‌هایی مثل بختیار و اویسی و پالیزبان که بیرون مرزها آماده هستند، قدرت را از دست آنها خواهند گرفت و مملکت را به دست امریکا خواهند داد. این روش رهبران مجاهدین و گروهک‌ها به‌خاطر اتکای آنها به بیگانه است و خودشان نیز آگاه‌اند که کارشان به جایی نمی‌رسد و بنابراین، قبل از رفتن می‌خواهند تا آنجا که ممکن است، به انقلاب و کشور ضربه وارد کنند. وی سپس تأکید کرد دولت دربرابر این‌گونه اعمال تروریستی قاطعیت نشان می‌دهد و نمی‌پذیرد که کسانی بخواهند این‌چنین افراد را بکشند و زمینه را برای حکومت امریکا فراهم کنند.[۴۵]
گزارش- 71
سخنگوی دولت در مصاحبه‌ای مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی، خبر ربوده‌شدن یک هواپیمای نظامی بوئینگ707 نیروی هوایی ارتش به‌دست یک خلبان ایرانی و بردن آن به مصر را تأیید کرد. وی درباره چگونگی ربوده‌شدن هواپیما گفت: «روز جمعه دوم مرداد، خبر دادند هواپیمایی در آسمان شیراز، فرمانش قفل شده* و بعد خبر دادند در آسمان بحرین است و بعد از چند ساعت نیز گفتند که در مصر به زمین نشسته است و خلبان آن از مصر پناهندگی سیاسی خواسته است. بعد که تحقیق کردیم، معلوم شد این خلبان شخصی به نام داریوش خیرخواه است که در جریان کودتای نافرجام نوژه [نقاب]** نیز دست داشته و مدتی نیز زندان بوده و پس از شروع جنگ، از زندان آزاد شده است. چهار سرنشین دیگر هواپیما حاضر نشده‌اند در مصر پناهندگی بگیرند.»[۴۶]
گزارش- 72
اعلام نتیجه انتخابات و برگزیده‌شدن آقای رجایی به سمت ریاست‌جمهوری اسلامی ایران، بازتاب‌های وسیعی در رسانه‌های خارجی، که عموماً درصدد خدشه واردکردن به انتخابات و تخطئه اصل، اجرا و نتیجه آن بودند، داشت. محور تبلیغات این رسانه‌ها تا پیش از برگزاری انتخابات، تلاش برای بازداشتن مردم از شرکت در انتخابات بود و پس از آنکه این مقصود عملی نشد، زیرسؤال‌بردن اصل انتخابات، اساس حرکت تبلیغی این رسانه‌ها قرار گرفت. رادیو بی‌بی‌سی در بررسی انتخابات با تقبیح تلویحی شرکت‌کنندگان در انتخابات، نقل‌قول دروغ از دادستانی، طرح نداشتن سابقه تحصیلات خارج از کشور به‌منزله ضعف آقای رجایی و... خشم و نارضایتی خود را به‌وضوح بیان کرد. در بخشی از گزارش بی‌بی‌سی آمده است: «انتخابات روز جمعة گذشته را تحت هیچ عنوانی نمی‌توان انتخابات آزاد دانست و پیروزی آقای رجایی در آن، از پیش محرز شناخته شده بود. از بیش از 70 تقاضا که برای نامزدی احراز مقام ریاست‌جمهوری تقدیم شده بود، تنها نامزدی 4 نفر پذیرفته شد که به‌غیراز آقای رجایی، 3 نفر دیگر از حزب حاکم جمهوری اسلامی بود [ند] و این سه کاندیدا نیز عملاً از طرف‌داران خود خواستند تا به نامزد انتخابی حزب جمهوری اسلامی؛ یعنی آقای رجایی رأی دهند. از چند هفته پیش از برگزاری انتخابات، تمام دستگاه‌های تبلیغاتی تحت کنترل دولت به‌علاوه جلسات دینی در مساجد سراسر ایران، مردم را برای شرکت در انتخابات به‌شدت تشویق می‌کردند. حتی تعدادی از آیت‌الله‌های مخالف سیاست حزب جمهوری اسلامی ترغیب شدند تا به پشتیبانی خود توصیه‌ای صادر کنند، اگرچه بعضی از روحانیون برجسته با وظیفه دینی شناختن شرکت در انتخابات صراحتاً مخالفت ورزیدند. مقامات دولتی همچنین حداقل سن مجاز برای رأی‌دادن را به 15 سال تقلیل دادند و در روز انتخابات نیز ساعات مقرر برای رأی‌گیری را دو بار تمدید کردند تا آرای بیشتری کسب شود. به اکثریت بی‌سواد نیز توصیه شد تا کارت الکترال خودشان را فقط به اشخاص مورد اعتماد بسپارند. انتخابات روز جمعه گذشته، نشانه‌ای بود از قاطعیت عمل در تشکیلات اداری دولتی حزب جمهوری اسلامی و فعالیت گسترده مساجد و پاسداران در اجرای تصمیمات حزب. این انتخابات همچنین نمایانگر این حقیقت بود که علی‌رغم تمام هرج‌ومرج‌ها یا ناآرامی‌های مشهود در سراسر ایران، اکثریت مردم هنوز آیت‌الله خمینی را راهنمای خود می‌بینند. انتخاب محمدعلی رجایی ازسوی حزب جمهوری اسلامی به‌عنوان شخصیت مورد نظر و اعتماد حزب، یک انتخاب سیاسی بجا بود. آقای رجایی که تا انتخابش به نخست‌وزیری، شخصیت ناشناخته و گمنامی بود، در عرض یک سال گذشته، موفق شد تا از خود شخصیتی ملی بسازد. ظاهر افتادة او و بی‌اعتنایی خاصی که در لباس‌پوشیدن از خود نشان می‌دهد، به‌علاوه نداشتن تحصیلات خارجی از او شخصیتی ساخته است که اکثر مردم عادی ایران می‌توانند خود را درحدود او مناسب ببینند. بااین‌حال، انتظار نمی‌رود آقای رجایی به‌عنوان رئیس‌جمهور بیش از یک شخصیت تشریفاتی اهمیت پیدا کند. رهبران حزب جمهوری اسلامی همچنین نتایج رسمی انتخابات روز جمعه گذشته را به‌عنوان مدرکی از پشتیبانی عمومی از سیاستشان در سرکوب مخالفین خود ارائه خواهند داد، بااین‌حال، رهبران تندرو ایران با بی‌اعتنایی به اصول دمکراسی و تبدیل آن به یک کلاف سردرگم بی‌معنی و قاعده، درعمل، این موضوع را مسجل ساخته‌اند که ادامه مبارزه بر سر قدرت در ایران یک مبارزه خشونت‌بار و خونین خواهد بود.»[۴۷]
گزارش- 73
اعلام خبر سقوط یک هواپیمای آرژانتینی در ارمنستان شوروی و ادعای یک هفته‌نامه قبرسی مبنی‌بر اینکه این هواپیما حامل سلاح‌های نظامی اسرائیلی به مقصد ایران بوده است، موج جدیدی از شایعه‌پراکنی علیه جمهوری اسلامی را در رسانه‌های غربی در پی داشت.[۴۸] هفته‌نامه ساندی تایمز که اولین منبع این خبر است، به نقل از یک خلبان سوئیسی - که به گفته این هفته‌نامه قرارداد حمل اسلحه را بسته - مدعی شده است ایران با واسطه‌گری یک شرکت انگلیسی، تجهیزاتی شامل لوازم یدکی تانک ساخت امریکا و مهمات به مبلغ 30 میلیون دلار از اسرائیل خریداری کرده است. بخشی از این تجهیزات با سه پرواز به ایران منتقل شده است، اما در چهارمین پرواز، هواپیما در نزدیکی مرز شوروی، راه خود را گم و در حریم هوایی شوروی سقوط کرده است.[۴۹] یک هفته‌نامه انگلیسی‌زبان چاپ قبرس نیز به نقل از منابع ناشناس (!) در لندن نوشت: این هواپیما که ازطریق قبرس از اسرائیل به ایران سلاح حمل می‌کرده، در راه بازگشت به دلایل نامعلومی مسیر خود را تغییر داده و دچار این سانحه شده است.*[۵۰] در آستانه روز قدس، روزنامه‌هایی مانند نیویورک تایمز، واشنگتن پست، شیکاگو تریبون و واشنگتن استار نیز در تحلیل‌های خود کوشیدند این موضوع را نقطه تقابل جمهوری اسلامی ایران با کشورهای عرب مخالف حکومت عراق مانند سوریه، لیبی و سازمان آزادی‌بخش فلسطین جلوه دهند.[۵۱] رادیو بی‌بی‌سی نیز مدعی شد این هواپیما در یک معامله سری اسلحه مقادیری مهمات و قطعات یدکی تانک به ارزش پانزده میلیون لیره استرلینگ (حدود سی میلیون دلار) از اسرائیل به ایران حمل می‌کرد و در راه بازگشت بود که بهدلیل وجود علائم ساختگی راهنمایی وارد حریم هوایی شوروی شده بود.[۵۲]
گزارش- 74
درپی اعلام خبر سقوط هواپیمای آرژانتینی در خاک شوروی و ادعای رسانه‌های غربی مبنی‌بر خرید اسلحه‌های اسرائیلی توسط ایران، وزیر مشاور و سخنگوی دولت در مصاحبه‌ای مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی این خبر را تکذیب کرد. بهزاد نبوی گفت: «واقعیت این است که ما هواپیماهای زیادی به‌صورت چارتر برای حمل کالا به ایران، اجاره می‌کنیم و این هواپیما نیز که درواقع، سوئیسی و در اجاره آرژانتین بوده است، یکی از همین هواپیماهاست. البته این هواپیما آن‌طور که گفته‌اند، در آن‌سوی مرز ایران سقوط کرده که این مسئله اصلاً ارتباطی با دولت ایران ندارد.» وی افزود: «درواقع، سقوط خود هواپیما مسئله‌ای نبود، ولی تبلیغات پس از آن، یک حرکت حساب‌شده ازجانب خبرگزاری‌های صهیونیستی و امپریالیستی بود که شایع کردند این هواپیما حامل اسلحه از اسرائیل به ایران بوده است که در اینجا به‌شدت شایعه خرید اسلحه از اسرائیل را تکذیب می‌کنیم. خبرگزاری‌ها این مسئله را مانند بمباران تأسیسات اتمی عراق به‌وسیله اسرائیل که می‌خواستند ثابت کنند عراق علیه اسرائیل است، می‌خواهند وسیله‌ای قرار دهند که بگویند ما با اسرائیل رابطه داریم و از آنها اسلحه می‌خریم.»[۵۳] وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز با صدور اطلاعیه‌ای ضمن تکذیب این خبر، آن را توطئه‌ای جدید علیه ایران خواند.*[۵۴]
ضمیمه گزارش56: گزارش ارتش جمهوری اسلامی از عملیات شهید چمران در جلد دوم کتاب ارتش جمهوری اسلامی ایران در هشت سال دفاع مقدس، به مراحل گوناگون عملیات شهید چمران از تصمیم‌گیری تا اجرا اشاره شده است. در این گزارش که بیشتر به نقش لشکر16 زرهی ارتش در عملیات پرداخته شده، آمده است: «لشکر16 زرهی در 16 تیرماه 1360، یک طرح عملیاتی برای تک به کرانه شمالی کرخه‌کور تهیه کرد. این طرح به یاد شهید چمران، به نام وی نام‌گذاری شد. لشکر16 زرهی با تیپ3 زرهی مستقر در مواضع پدافندی جنوب جاده حمیدیه - سوسنگرد، در محور طراح و ساچت، تک می‌نمود و کرانه شمالی کرخه‌کور را از وجود دشمن پاک می‌کرد. یگانی از سپاه و گروه جنگ‌های نامنظم شهید چمران و گروه رزمی 207 تانک از تیپ2 لشکر92 زرهی با تیپ3 لشکر16 در این عملیات شرکت می‌کردند. بررسی‌های ستادی برای عملیات آفندی در منطقه طراح، در تیرماه 1360 انجام شد، ولی به‌علت وجود پاره‌ای مشکلات اجرای آن در این ماه امکان‌پذیر نشد. فرمانده نیروی زمینی به فرمانده لشکر16 زرهی تأکید نمود تا طرح عملیاتی شهید چمران را اجرا کند. به این علت، فرمانده لشکر16 زرهی تصمیم گرفت تا در مردادماه، نسبت به اجرای طرح مذکور اقدام نماید. در سوم مرداد، لشکر16 زرهی زمان تک را 4:15 روز پنجم مردادماه، تعیین و اعلام کرد. یک آتش تهیه به‌مدت 30 دقیقه، برای پشتیبانی از این عملیات پیش‌بینی شده بود. در روز چهارم مرداد، از گروه هوانیروز مستقر در اهواز خواسته شد تا آمادگی برای پشتیبانی از عملیات طراح را داشته باشد. گردان‌های توپخانه پشتیبانی‌کننده به‌منظور فراهم‌نمودن آتش در مواضع خود تغییراتی دادند. تیپ3 زرهی لشکر16 زرهی در ساعت 4:15 روز پنجم مردادماه، تک خود را آغاز کرد و تا ساعت 6:30، رزمندگان این تیپ، خاکریزهای اول و دوم دشمن را تصرف کردند. در ساعت 7:45، تعدادی از افراد دشمن به اسارت درآمدند. در ساعت 9، نیروهای مقدم تک‌کننده به کرانه شمالی کرخه‌کور رسیدند و تعداد بیشتری از افراد دشمن را اسیر و مقداری وسایل و تجهیزات به غنیمت گرفتند. تا ساعت 8:30، یک افسر، 14 درجه‌دار و 50 سرباز اسیر عراقی به منطقه عقب لشکر تخلیه شدند. فرماندهی نیروهای دشمن، تک را به‌عنوان یک تک وسیع تلقی کرد و سریعاً واحدهای احتیاط خود را به منطقه کرخه‌کور اعزام کرد. گردان 227 تانک که در جناح شرقی منطقه نبرد عمل می‌کرد، در خاکریز سوم، به مقاومت دشمن برخورد کرد. هم‌زمان با تک در منطقه طراح، نیروهای دشمن برای ایجاد اختلال در عملیات این لشکر، در مناطق دیگر اقدام به عملیات فریبنده و ایذایی کردند. برای خنثی‌کردن این اقدامات دشمن، لشکر92 زرهی با اجرای آتش انبوه توسط توپخانه‌های سازمانی و زیر امر خود، جلو هرگونه حرکات دشمن را در منطقه سد کرد. لشکر16 زرهی [بایستی در] جناح غربی منطقه تیپ3 زرهی به جناح شرقی تیپ1 آن لشکر که در جنوب‌غربی سوسنگرد پدافند می‌کرد، متصل شود و از ایجاد هرگونه رخنه بین منطقه تیپ3 و تیپ1 جلوگیری به عمل آید. در دستور عملیاتی طراح به یگان‌های دیگر مأموریت داده شده بود اقدام به اجرای عملیات فریبنده و تظاهر به تک کنند تا توجه دشمن را نسبت به محل تک اصلی منحرف سازند. به همین منظور، یگان‌های دیگر لشکر16 زرهی در غرب سوسنگرد و در منطقه سویدانی و یگان‌هایی از لشکر92 زرهی در غرب تپه الله‌اکبر، تظاهر به تک نمودند. عملیات فریب بسیار خوب اجرا شد و دشمن نتوانست محل تک اصلی را کشف نماید.»[۵۵]
ضمیمه گزارش74: گزارش خبرگزاری پارس از پشت پرده ماجرای ادعای خرید اسلحه از رژیم صهیونیستی توسط ایران پس از انتشار موج وسیع خبری درباره خرید اسلحه از رژیم صهیونیستی توسط ایران و بازتاب گسترده آن در رسانه‌های امریکایی، که اتفاقاً مورد استقبال و استناد عراق نیز قرار گرفت، خبرگزاری پارس با انتشار خبری پرده از این ماجرا برداشت و با اشاره به نزدیکی روز جهانی قدس، آن را توطئه مشترک عراق و برخی محافل تبلیغی غرب برای تحت‌الشعاع قراردادن این روز خواند. در گزارش خبرگزاری پارس آمده است: «خبرگزاری پارس از منابع بسیار موثق کسب اطلاع کرد: در تاریخ بیست‌ودوم جولای، یک تبعه عراق به نام سعدی حمدون به نمایندگی ازسوی رژیم بعث بغداد، در زوریخ، مبلغ دویست هزار دلار به شخصی به نام آلفرد روجی می‌پردازد تا وی اسناد و مدارکی را جعل و منتشر سازد که براساس آنها بتوان ادعا کرد دولت ایران از رژیم صهیونیستی تجهیزات نظامی خریداری و به تهران حمل می‌کند. آلفرد روجی دلال سوئیسی نیز در انجام این مأموریت به جعل یک سند اقدام می‌کند که ظاهراً نشان می‌دهد ایران معادل 17 میلیون پوند انگلیسی از تل‌آویو تجهیزات و وسایل یدکی نظامی خریداری و با سه پرواز، به‌وسیله بویینگ‌های نظامی ایران، این وسایل را از تل‌آویو به تهران منتقل کرده است. آلفرد روجی همچنین وظیفه می‌یابد ازطریق نشریات مزدور اروپایی و نشریات عربی جیره‌خوار بغداد، این شایعه را منتشر سازد و درارتباط‌با همین مسئله است که وی از سقوط هواپیمای آرژانتینی در خاک روسیه نیز بهره‌برداری تبلیغاتی می‌کند و مدعی می‌شود این هواپیما نیز از تل‌آویو برای تهران اسلحه حمل کرده است. درحالی‌که براساس اسناد و مدارک غیرقابل‌انکار و قابل‌ارائه، هواپیمای یادشده وسایلی را به ایران حمل کرده بود که از سه کشور اروپایی خریداری شده و ازطریق ایسلند با کشتی به قبرس فرستاده و از این کشور به‌وسیله هواپیمای آرژانتینی به ایران حمل و فرستاده شده بود. دراین‌زمینه، شاید نیاز به یادآوری نباشد که جمهوری اسلامی ایران براساس مشی نه شرقی، نه غربی خود علی‌رغم پیشنهادات ابرقدرت‌ها، برای جلوگیری از وابستگی به هریک از دو ابرقدرت، حاضر است تسلیحات مورد نیاز خود را حتی به قیمت گران‌تر از بازار کشورهای اروپایی و جهان سوم خریداری نماید و در جنگی که همین ابرقدرت‌ها به‌دست رژیم بغداد به وجود آورده‌اند، در دفاع از خود به کار گیرد؛ جنگی که اساساً بهدلیل وجود مواضع قاطعانه جمهوری اسلامی ایران علیه امپریالیسم بین‌الملل و صهیونیسم جهانی به این کشور تحمیل شده است.» در ادامه گزارش، با اشاره به سرمایه‌گذاری گسترده دولت عراق برای تطمیع خبرنگاران و رسانه‌های غربی؛ ازجمله دعوت بسیاری از آنان در آغاز جنگ به بغداد برای گزارش‌کردن پیروزی‌های عراق و فتح خوزستان - که البته با شکست مواجه شد - آمده است: «دراین‌زمینه است که می‌بینیم ساندی تایمز سه هفته پیش، ناشر شایعه‌ای است که براساس آن، به‌استناد گفته یک مجهول‌الهویه، ادعا می‌شود ایران از تل‌آویو اسلحه خریده است و سپس این گزارش واهی از رادیو بی‌بی‌سی حتی با ذکر بی‌مدرک‌بودن آن، در بوق و کرنا گذاشته می‌شود و سپس در اجرای یک توطئه مشترک امپریالیسم - صهیونیسم، شایعه از رادیوهای عراق، اسرائیل و صدای امریکا بهطور وسیع و متمرکز منتشر می‌شود. انقلابیون مسلمان ایران انتظار دارند شنوندگان این‌گونه شایعات به مبدأ صدور شایعات توجه کنند و ببینند از اشاعه این تهمت‌های نادرست چه کسی و چه گروهی سود می‌برد. هم‌زمانی پخش شایعه یادشده با برگزاری مراسم روز قدس در ایران، می‌تواند بسیار پرمعنا باشد و مرتجعین عرب و بغداد با مشورت امپریالیسم و با همکاری یکدیگر، به هر طریق درصددند از هرگونه اقدام واقعی برای ایجاد وحدت بین مسلمانان ایران و برادران عرب و مبارزان و مظلومین سرزمین غصب‌شده فلسطین جلوگیری کنند و آنها را نسبت به جمهوری اسلامی ایران بدبین سازند.» این خبرگزاری در پایان، با اشاره به چند نمونه از همکاری رژیم صهیونیستی با عراق آورده است: «در تاریخ 19 تیر 1360 (10 جولای 1981)، خبرگزاری‌ها اطلاع دادند که یک کشتی حامل سلاح برای عراق که در نزدیکی تنگه تیران به گل نشسته بود، با کمک رژیم صهیونیستی از گل خارج و راهی بندر عقبه شد تا سلاح‌هایش به‌موقع و ازطریق اردن به عراق برسد. در تاریخ 21 مارس (11 فروردین)، سادات از فروش 20 میلیون دلار اسلحه به عراق سخن گفت که بعداً معلوم شد این اسلحه همان غنائمی بوده که رژیم صهیونیستی در جریان جنگ‌های 1967 و 1974 از مصر گرفته است و اینک ازطریق سادات خائن به رژیم عراق پیشکش می‌شود تا علیه مسلمانان ایران به کار گرفته شوند و اما آنچه از همه جالب‌تر است، مسئله بمباران مرکز اتمی عراق است که قطعاً نقشه‌ای بود که برای تقویت جبهه عراق دربرابر انقلاب اسلامی و در زیر چتر ناسیونالیسم عربی شکل و انجام گرفت و با تبلیغات وسیع پیرامون آن سعی شده کشورهای عربی و اسلامی به حمایت از عراق دربرابر یک دشمن ظاهری که درواقع با بغداد در پس پرده مرتبط است، بسیج شوند و درنهایت، از این انسجام علیه انقلاب اسلامی بهره‌برداری گردد و اما اینک بر جهان عرب روشن شده است که در بمباران ساختگی ناقص و تبلیغاتی مراکز اتمی بغداد، رژیم‌های عراق، اردن، پادشاهی سعودی، فرانسه و امریکا، از قبل، از اجرای حمله تل‌آویو کاملاً مطلع بوده‌اند. براساس گزارشی که از الجزایر رسیده است، در روز حمله به مرکز اتمی بغداد، صدام حسین به مراکز ضدهوایی عراق دستور داده بوده است که بهدلیل پرواز هواپیماهای اردنی و سعودی بر فراز عراق در اجرای یک مانور هوایی، به‌سوی هیچ هواپیمایی شلیک نشود. پس از حمله، خبرگزاری‌های غربی گزارش دادند 16 فروند فانتوم اسرائیلی شرکت‌کننده در این اقدام از فراز اردن و عربستان به بغداد پرواز کرده بودند و جالب است که آواکس‌ها یا پرندگان جاسوس امریکا - که در خدمت پادشاهی سعودی است - قطعاً پرواز آنها را ردیابی کرده و به پایگاه‌های خود گزارش داده بودند. باید از برادران متفکر عرب پرسید چگونه ممکن است در محله‌ای که بغداد مرتباً از وسعت و خرابی آن سخن می‌گوید، تنها یک تن از 400 تکنیسین فرانسوی شاغل در مراکز اتمی عراق کشته شود و به دیگران آسیبی نرسد. آیا این خود از آگاهی فرانسه و بغداد از حمله، خبر نمی‌دهد و آیا بغداد می‌تواند تکذیب کند اکثر کارمندان این مرکز روز حمله در مرخصی بوده‌اند. و اما بعد از این حمله، همه اجراکنندگان طرح از آن استفاده بردند؛ هم مهاجم ظاهری و هم عراق؛ بگین صهیونیست خواست با نشان‌دادن یک حمله ظاهراً موفق افکار عمومی بیشتری را در اسرائیل به دارودستة خود جلب کند و انتخابات را برنده شود و عراق نیز با مظلوم‌نمایی در مجامع جهانی، توانست با حمایت بی‌دریغ و آشکار غرب، مسئله تهاجم خود را به ایران تحت‌الشعاع قرار دهد و برای خود به‌عنوان دولتی که تابع نظریات سازمان ملل است، اعتباری کسب کند و از این رهگذر، برای گزینش نماینده عراق به‌عنوان رئیس آینده مجمع عمومی این سازمان راهی باز کند.»[۵۶]
منابع و مآخذ روزشمار 1360/05/05
- ↑ سند شماره 4360 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای 24 ساعته واحد اطلاعات عملیات خوزستان به فرماندهی مرکز، 5/5/1360، صص 6 - 4.
- ↑ سند شماره 42631 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اهواز (عملیات) به تهران (طرح و برنامه‌ریزی عملیات)، 6/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 131، 7/5/1360، ص14، تهران - خبرگزاری پارس، 7/5/1360.
- ↑ سند شماره 4360 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای 24 ساعته واحد اطلاعات عملیات خوزستان به فرماندهی مرکز، 5/5/1360، صص 6 - 4.
- ↑ سند شماره 42606 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از عملیات سپاه اهواز به طرح و برنامه‌ریزی عملیات مرکز، 5/5/1360، ص3؛ و - سند شماره 4608 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد عملیات جنوب به طرح و برنامه‌ریزی عملیات و اطلاعات عملیات، 4/5/1360، صص 1 و 2؛ و - سند شماره 42608 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از عملیات سپاه اهواز به عملیات سپاه مرکز، 5/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 4360 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 6 - 4.
- ↑ سند شماره 4360 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 5 و 6.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 6/5/1360، ص15.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 129، 6/5/1360، ص11.
- ↑ روزنامه کیهان، 6/5/1360، ص1؛ و - سند شماره 4360 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص2.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 130، 6/5/1360، صص 17 و 18، تهران - خبرگزاری پارس، 6/5/1360؛ و - روزنامه کیهان، 6/5/1360، ص2.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 129، 6/5/1360، ص11.
- ↑ سند شماره 21687 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از عملیات دزفول به ستاد عملیات جنوب، 5/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ سند شماره 42680 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از عملیات سپاه اهواز به قائممقام سپاه (برادر کلاهدوز)، 8/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 153971 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اهواز به تهران به قائممقام سپاه (برادر کلاهدوز)، 8/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 130، 6/5/1360، ص5، تهران - خبرگزاری پارس، 6/5/1360؛ و - روزنامه اطلاعات، 6/5/1360، ص16.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 6/5/1360، ص15.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 130، 6/5/1360، ص5، تهران - خبرگزاری پارس، 6/5/1360؛ و - روزنامه اطلاعات، 6/5/1360، ص16.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 5/5/1360، ص16.
- ↑ روزنامه کیهان، 5/5/1360، ص16.
- ↑ سند شماره 175936 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاجا - رکن2 (دایره اطلاعات) به سماجا (رکن2)، 5/5/1360، ص3.
- ↑ سند شماره 175955 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاجا - رکن2 (دایره اطلاعات) به سماجا (رکن2)، 5/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ سند شماره 162977 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاجا - رکن2 (گروه اطلاعات) به سماجا2، 5/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 131، 7/5/1360، ص31، 7/5/1360؛ و - سند شماره 57406 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه کرمانشاه به فرماندهی سپاه مرکز، 13/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 42622 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از کرمانشاه به تهران (فرماندهی سپاه)، 6/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 175761 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز اطلاعات غرب به اداره مرکزی اطلاعات، 14/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ سند شماره 42616 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه صائین‌دژ (تبریز) به فرماندهی سپاه مرکز، 5/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 131، 7/5/1360، صص 26 و 27، ارومیه - خبرگزاری پارس، 6/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 7/5/1360، ص4.
- ↑ سند شماره 196411 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی، از لشکر 28 پیاده کردستان (رکن2)، شماره 47، 8/5/1360، ص2.
- ↑ سند شماره 054810 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی - مدیریت) عملیات به نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، 26/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ سند شماره 196411 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص1.
- ↑ همان، ص2.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 130، 7/5/1360، ص15، سنندج.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 6/5/1360، ص4.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 130، 7/5/1360، ص27.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 6/5/1360، ص2؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 130، 6/5/1360، ص12، تهران - خبرگزاری پارس، 6/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 129، 6/5/1360، ص12.
- ↑ روزنامه کیهان، 6/5/1360، ص4.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 6/5/1360، ص12.
- ↑ روزنامه کیهان، 5/5/1360، ص13.
- ↑ روزنامه کیهان، 6/5/1360، ص14.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 129، 6/5/1360، ص42.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 131، 7/5/1360، ص14، رشت - خبرگزاری پارس، 7/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 5/5/1360، ص4.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 129، 6/5/1360، ص41.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 129، 6/5/1360، ص42.
- ↑ روزنامه کیهان، 6/5/1360، ص13؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 129، 6/5/1360، ص15.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 13/5/1360، ص10.
- ↑ روزنامه کیهان، 5/5/1360، ص12.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 129، 5/5/1360، ص10، تهران - خبرگزاری پارس، 5/5/1360؛ و - روزنامه کیهان، 6/5/1360، ص12.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 6/5/1360، ص16.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 134، 11/5/1360، ص20، بوئنوس آیرس - خبرگزاری فرانسه، 10/5/1360.
- ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 74، 3/6/1360، صص 56 - 54، روزنامه آساهی (ژاپن).
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 134، 11/5/1360، ص20، بوئنوس آیرس - خبرگزاری فرانسه، 10/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 10/5/1360، ص12؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 134، 11/5/1360، ص20، بوئنوس آیرس - خبرگزاری فرانسه، 10/5/1360 و ص13 ضمیمه، رادیو صدای امریکا، 10/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 5/5/1360، ص16.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 129، 5/5/1360، ص10، تهران - خبرگزاری پارس، 5/5/1360؛ و - روزنامه کیهان، 6/5/1360، ص12.
- ↑ روزنامه کیهان، 5/5/1360، ص2؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 129، 6/5/1360، ص41.
- ↑ سرهنگ ستاد بازنشسته سید یعقوب حسینی، سرتیپ2 مسعود بختیاری و سرهنگ ستاد محمدحسن لطفی، ارتش جمهوری اسلامی ایران در 8 سال دفاع مقدس، جلد 2، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 1373، ص175.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص16.