1361.04.16

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.04.16
نام‌های دیگر شانزده تیر
تاریخ شمسی 1361.04.16
تاریخ میلادی 7 ژوئیه 1982
تاریخ قمری 15 رمضان 1402





گزارش- 192

امروز شهرهاي آبادان و خرمشهر به مدت چند ساعت هدف حملات توپخانه سنگين دشمن بودند. براثر اين گلوله‌باران، چندين منزل مسكوني ويران شد و حدود 20 تن از ساكنان اين دو شهر شهيد يا مجروح شدند.[۱] همچنين چهار فروند هواپيماي ميگ عراقي به حريم هوايي اين شهرها تجاوز كردند.[۲]

گزارش- 193

نيروهاي خودي پس از ورود به شهرهاي ويران شده قصرشيرين، سومار و مهران، هم‌زمان با استحكام مواضع خود، پاك‌سازي ميدان‌هاي مين اين مناطق را آغاز كردند و تاكنون 4800 مين ضدنفر و ضدتانك در سومار، 5 ميدان بزرگ مين در مهران و تعداد فراواني تله انفجاري و ميدان‌هاي مين در قصرشيرين كشف و خنثي شده‌است.[۳]

گزارش- 194

امروز امام جمعه منطقه "قزل‌خالص" و چهار تن از كارمندان وزارت جهانگردي عراق، از راه شهرستان مرزي بانه، به ايران پناهنده شدند. همچنين 25 تن ديگر از مردم عراق نيز امروز از مرزهاي استان كردستان وارد ايران شدند و تقاضاي پناهندگي كردند.[۴]

گزارش- 195

در ادامه كمك‌هاي كشورهاي هم‌مرز با عراق به اين كشور، امروز نيز مقاديري سلاح و مهمات به اين شرح تحويل عراق گرديد: 1ـ تعداد 40 دستگاه تريلر حامل مهمات سنگين از طريق مرز كشور اردن وارد عراق شد و در پادگان التاجي تخليه گرديد.[۵] 2ـ تعداد 120 دستگاه تريلر حامل جنگ افزارهاي مختلف در ساعت 3 بامداد از طريق مرزهاي كويت وارد عراق شد، اين ستون را نيروهاي پليس و دژباني ارتش كويت محافظت مي‌كردند.[۶] 3ـ همچنين يك فروند كشتي روسي حامل انواع سلاح و مهمات براي دولت عراق، در اسكله شماره20 بندر شعيبه كويت پهلو گرفت و هم‌اكنون درحال تخليه محموله خود مي‌باشد.[۷]

گزارش- 196

يك گروه حدوداً 200 نفري از چته‌هاي حزب دمكرات كه قصد نفوذ به شهر مياندوآب را داشتند، گرفتار كمين رزمندگان سپاه شدند و پس از شش ساعت درگيري، به عقب رانده شدند.[۸] همچنين درة "شيخان" در حوالي شهر "نوسود" امروز در يك عمليات ارتش، پاك‌سازي شد. در اين عمليات دو تن از پرسنل ارتش شهيد و چند تن نيز مجروح شدند.[۹]

گزارش- 197

اقدامات دوماهه پاسداران كميته انقلاب اسلامي استان خوزستان در خصوص انهدام بخش اعظم تشكيلات سازمان مجاهدين‌خلق در اين استان، طي اطلاعيه‌اي به آگاهي عموم رسيد. در اين اطلاعيه آمده‌است: «پاسداران كميته انقلاب اسلامي استان خوزستان موفق شدند در يك عمليات دامنه‌دار دو مرحله‌اي به نام "يا حسين فرماندهي" 90 درصد از تشكيلات سازمان مجاهدين‌خلق در اين استان را منهدم كرده و بيش از يك‌صد و پنجاه نفر از كادرهاي اصلي و هواداران فعال اين سازمان را كشته يا دست‌گير نمايند. با كشف بيش از پنجاه و نه خانه تيمي از اين افراد، ده‌ها قبضه اسلحه آر.پي.جي.7، كلاشينكف، كلت كمري، بمب دست‌ساز قوي، نارنجك جنگي، مواد منفجره تي. ان. تي.، سه راهي، فتيله‌هاي انفجاري، باروت و صدها عدد فشنگ از انواع مختلف به دست پاسداران كميته انقلاب اسلامي خوزستان افتاد. همچنين در اسناد و مدارك درون‌سازماني و نشريات به‌دست آمده از مراكز فعاليت اين سازمان، آشكار شد كه آنها قصد داشتند با استفاده از اوضاع غيرعادي و بحراني استان خوزستان، به عنوان ستون پنجم نيروهاي عراق در ايران عمل نموده و ضمن گسترش تشكيلات خود در اين استان، اطلاعات مربوط به مواضع و اقدامات نيروهاي ايران را در اختيار دولت عراق قراردهند.[۱۰] همچنين ترور امام جمعه اهواز، حاكم شرع و رئيس دادگاه‌هاي انقلاب اسلامي استان خوزستان، استاندار خوزستان و تعداد بسياري از افراد بسيجي و پاسدار از برنامه‌هاي آتي اين گروه‌بوده‌است. آنان همچنين قصد داشته‌اند با بمب‌گذاري در چندين نقطه از شهرهاي مختلف استان خوزستان، به ناامني در شهرهاي اين استان دامن بزنند. براساس همين اطلاعيه، سازمان مجاهدين‌خلق قصد داشته قبل از شروع عمليات بيت‌المقدس، تعداد40 تن از خلبانان متعهد هوانيروز را ترور كند و عمليات آزادسازي خرمشهر را با اين اقدام خود به تأخير اندازند، كه موفق به اجراي اين توطئه نشدند.[۱۱]

گزارش- 198

سرهنگ "صياد شيرازي" فرمانده نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران، امروز در يك گفت‌وگوي اختصاصي با روزنامه كيهان، با تشريح وضعيت جبهه‌هاي نبرد، بر استمرار حضور نيروهاي مردمي در جبهه‌ها تأكيد كرد. وي در مورد وضعيت كلي جبهه‌هاي غرب و وضعيت عمومي نيروها در اين منطقه گفت: «در غرب كه دشمن فرار را بر قرار ترجيح داده، رزمندگان اسلام در حال تحكيم مواضع در قسمت‌هاي بازپس گرفته‌شده هستند.» وي افزود: «هنوز هم تعداد زيادي از نقاط استراتژيك ما در غرب در دست دشمن است.» صياد شيرازي درباره شهرهاي تخليه‌شده غرب كشور گفت: «محورهاي مواصلاتي بين شهرهاي ويران شده قصرشيرين، نفت شهر و سومار زير آتش دشمن قراردارند و محورهاي مواصلاتي اين شهرها عملاً قطع است.» وي عقب‌نشيني عراق را پيروزي بزرگي خواند كه در نتيجه رهبري امام امت و اتحاد نيروهاي مردمي و سپاه و ارتش به‌دست آمده‌است. سرهنگ شيرازي از نيروهاي مردمي خواست تا با پيروي از دستورهاي امام، جنگ را امري مهم تلقي كنند و در جبهه‌ها حضور يابند. فرمانده نيروي زميني ارتش در پايان اظهار اميدواري كرد كه ماه مبارك رمضان، ماه پيروزي و فتح و نصرت عظيم نيروهاي اسلام باشد.[۱۲]

گزارش- 199

سخن‌گوي وزارت امورخارجه جمهوري اسلامي ايران در پاسخ به اعلام آمادگي دولت عراق براي پذيرش خانواده‌هاي ايراني خواهان زيارت اماكن مقدسه در عراق، گفت: «اين‌گونه اقدامات نمايش جديدي است كه دولت عراق براي مظلوم‌نمايي و احياي اندكي از حيثيت برباد رفته خود در جريان شكست‌هاي پي در پي در جنگ تحميلي و فرار ارتش ناتوان عراق از بعضي مناطق اشغالي ايران، بدان دست زده است.» وي افزود: «ايران ماه‌ها قبل طرح ابتكاري اعزام و پذيرش خانواده‌هاي اسراي جنگي را براي اولين‌بار در طول تاريخ جنگ‌هاي جهان به صليب‌سرخ ارائه داد و از صليب‌سرخ خواست تا عراق را وادار به پذيرش اين طرح نمايد، ولي دولت عراق از قبول اين پيشنهاد سر باز زد.» سخن‌گوي وزارت‌خارجه در پايان سخنان خود با تبليغاتي خواندن پيشنهاد عراق، گفت: «اگر عراق واقعاً خواستار چنين امري بود، بايد با طرح ابتكاري ايران مبني بر ديدار خانواده اسراي جنگي با فرزندان اسيرشان موافقت مي‌كرد.»[۱۳]

گزارش- 200

اقدامات و تلاش‌هاي ايران براي آزادي ديپلمات‌هاي ربوده شده ايراني ادامه دارد. سفارت جمهوري اسلامي ايران در بيروت سه روز پس از ربوده شدن مشاوران و سه تن از كارمندان سفارت ايران در بيروت، با صدور اطلاعيه‌اي اعلام كرد كه ديپلمات‌هاي ربوده شده ايراني همچنان در بازداشت حزب فالانژ به سر مي‌برند و اقدامات انجام شده براي آزادي آنان تاكنون بي‌نتيجه مانده‌است. سفارت ايران در بيانيه خود افزوده‌است كه عواقب اين امر متوجه مقامات مسئول دولت لبنان است، چون در موقع ربوده شدن اين هيئت، نيروي ويژه حفاظت پليس لبنان مسئوليت حفاظت از ديپلمات‌هاي ايراني را به عهده داشته‌است. سفارت جمهوري اسلامي ايران در بيروت در پايان اين اطلاعيه يادآور شده‌است كه برقراري تماس با كليه مقامات مسئول جهت آزادي ديپلمات‌هاي ايراني ربوده شده همچنان جريان دارد كه نتايج آن و جزئيات اين حادثه بعد اعلام خواهد شد.[۱۴]

گزارش- 201

ديدار معاون نخست‌وزير عراق و وزير امورخارجه مالزي از يوگسلاوي به منظور مذاكره با مسئولان اين كشور دربارة برگزاري كنفرانس غيرمتعهدها در بغداد؛ تلاش كميتة حسن‌نيت جنبش غيرمتعهدها براي پايان دادن به جنگ عراق با ايران و فراهم آوردن زمينه‌هاي لازم براي برگزاري كنفرانس غيرمتعهدها در بغداد، عناوين خبرهايي است كه در پي مي‌آيد: در ادامه تلاش عراق براي ميزباني كنفرانس غيرمتعهدها در بغداد، طارق عزيز معاون نخست‌وزير اين كشور، بعدازظهر امروز در يوگسلاوي با "ربيچيچ" رئيس شوراي رهبري حزب كمونيست اين كشور، ديدار و در مورد برگزاري هفتمين كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد در بغداد، بحران خاورميانه و روابط دو كشور با وي گفت‌وگو كرد. طارق عزيز همچنين دعوت‌نامه صدام حسين را به رئيس شوراي رياست جمهوري يوگسلاوي تسليم كرد كه در آن از وي براي شركت در هفتمين كنفرانس سران جنبش عدم‌تعهد در بغداد دعوت شده‌است.[۱۵] همچنين وزير امورخارجه مالزي كه هم‌زمان با طارق عزيز وارد بلگراد شده‌است، امروز با وزير امورخارجه يوگسلاوي ديدار و دربارة برگزاري كنفرانس غيرمتعهدها در بغداد با وي مذاكره كرد. در پايان اين دوره از مذاكرات وزيران‌خارجه مالزي و يوگسلاوي پشتيباني كشورهاي متبوع خويش را از تشكيل اجلاس سران غيرمتعهدها در بغداد اعلام كردند. آنان همچنين خواهان كوشش‌هاي جديدي براي پايان بخشيدن به جنگ ايران و عراق جهت تضمين برگزاري و موفقيت كنفرانس سران غيرمتعهدها شدند.[۱۶] كميته حسن‌نيت جنبش عدم‌تعهد نيز در تلاشي جديد به منظور يافتن راه حلي براي جنگ ايران و عراق و فراهم‌آوردن زمينه‌هاي لازم براي برگزاري كنفرانس غيرمتعهدها در بغداد، قرار است تشكيل جلسه دهد. خبرگزاري فرانسه كه اين خبر را به نقل از وزارت‌خارجه هند اعلام كرده، افزوده‌است كه اين جلسه در روزهاي هيجدهم و نوزدهم تيرماه و با شركت وزيران‌خارجه كشورهاي هند، كوبا، زامبيا و نماينده سازمان آزادي‌بخش فلسطين، در ژنو تشكيل خواهد شد.[۱۷]

گزارش- 202

به گزارش بخش عربي راديو صوت‌الجماهير، امروز سفير تركيه در بغداد با "عزت ابراهيم" معاون رئيس شوراي فرماندهي انقلاب عراق، ديدار و گفت‌وگو كرد. در اين ديدار عزت‌ابراهيم با تأكيد بر روابط مستحكم و همكاري دو كشور همسايه، درباره توسعه همكاري‌هاي مشترك بين دو كشور با سفير تركيه به تبادل نظر پرداخت.[۱۸] در همين حال اعلام شد قرارداد فروش بنزين تركيه به عراق در سفر اخير يك هيئت اقتصادي عراق به تركيه، امضاء شد. طبق اين قرارداد، تركيه 80 هزار تن بنزين در ماه‌هاي تير و شهريور سال جاري به عراق صادر خواهد كرد و در ازاي آن، نفت خام از عراق تحويل خواهدگرفت.[۱۹] خبرگزاري رويتر با بررسي افزايش صدور نفت عراق، پيشنهاد كرد كه احداث يك خط لوله جديد به ترمينال صادراتي بندر ينبُع عربستان با هزينه دو ميليارد دلار، افزايش ظرفيت خط‌لوله تركيه به مديترانه و بازسازي ترمينال‌هاي خسارت‌ديده در خليج فارس، راه‌هايي هستند كه عراق مي‌تواند براي افزايش صادرات خود آن‌ها را مورد بررسي قراردهد. همچنين عراق مي‌تواند در صورت باز شدن خط لوله خود در خاك سوريه به مديترانه ـ كه سوريه براي حمايت از ايران آن را بسته‌است ـ روزانه 500000 بشكه نفت صادر كند.[۲۰] اين خبرگزاري به نقل از "عبدالمنعم حسن الوان" معاون وزير نفت عراق، اعلام كرد كه اين كشور براي بازگشت به ظرفيت صادرات روزانه حدود يك ميليون بشكه نفت، به دو سال وقت نياز دارد، بااين‌حال اين مقدار هنوز فقط يك سوم مقدار نفتي است كه عراق قبل از آغاز جنگ با ايران توليد مي‌كرد.[۲۱]

گزارش- 203

اسناد كمك‌هاي نقدي حكومت عراق به رسانه‌هاي غربي براي جنگ تبليغاتي عليه جمهوري اسلامي ايران، در نشريه "كرسنت اينترنشنال" فاش شد. اين نشريه در مقاله‌اي سندي را درباره تلاش عراق براي اشاعه ادعاهاي خود در مورد روابط بين ايران و حكومت اشغالگر قدس انتشار داده و افزوده‌است: «بر همه آشكار است كه صدام مقادير زيادي پول به‌اسم كمك در اختيار نشريات خارجي در سراسر جهان به ويژه نشريات عربي در بيروت، كويت، پاريس و لندن قرارمي‌دهد تا مقالاتي را كه در سفارت‌خانه‌هاي عراق تهيه مي‌شود، به چاپ برسانند.» اين نشريه پس از اشاره به چندين مورد از اين كمك‌ها، در پايان مقاله خود سند محرمانه و بسيار مهمي را چاپ كرده‌است. اين سند حاوي گزارش "سعد البزاز" عضو شوراي مطبوعاتي عراق در لندن، در 7 ژوئيه 1981 (16 تيرماه 1360) براي وزير فرهنگ و اطلاعات عراق است كه بيانگر نقش عراق در انتشار اخبار دروغ همكاري ايران و حكومت صهيونيستي است. در بخشي از اين گزارش آمده‌است: «پس از ملاقاتي با "ريچارد اوئن" نويسنده مسائل خاورميانه در روزنامه تايمز، وي را تشويق كردم مقاله‌اي به نفع ما بنويسد. همچنين تلاش ما براي انتشار مقاله‌‌اي پيرامون روابط ايران و اسرائيل در روزنامه ساندي‌‌تلگراف موفقيت‌آميز بود. ما نويسنده اين مقاله را مجبور كرديم كه در مقاله خود بنويسد در جريان حمله اسرائيل به پايگاه‌هاي اتمي عراق، ايران عكس‌هاي هوايي اين پايگاه را به اسرائيل داده‌بود.»[۲۲]



منابع و مآخذ روزشمار 1361/04/16

  1. روزنامه كيهان، 17/4/1361، ص2، اهواز و آبادان.
  2. پيشين.
  3. روزنامه كيهان، 16/4/1361،ص2.
  4. پيشين، گزارش از اروميه.
  5. سند شماره 016220، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 113/98، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران ـ اداره دوم، فرماندهي اطلاعات، 20/4/1361، ص7.
  6. سند شماره 016235، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 114/99، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران ـ اداره دوم، فرماندهي اطلاعات، 21/4/1361، ص12.
  7. سند شماره 016220، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 113/98، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران ـ اداره دوم، فرماندهي اطلاعات، 20/4/1361، ص7.
  8. سند شماره 066509، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش فرماندهي سپاه منطقه 5، به فرمانده كل سپاه، 16/4/1361.
  9. سند شماره 016177، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: شهرباني پاوه، 18/4/1361، سند تك برگي.
  10. روزنامه جمهوري اسلامي، 16/4/1364، ص آخر، خوزستان ـ به نقل از كميته مركزي انقلاب اسلامي.
  11. مأخذ 3، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  12. سند شماره 016235، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 114/99، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران ـ اداره دوم، فرماندهي اطلاعات، 21/4/1361، ص12.
  13. مأخذ 3، ص14، به نقل از سخن‌گوي وزارت خارجه ايران.
  14. مأخذ1، ص20، بيروت ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  15. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش هاي ويژه"، نشريه شماره 110، 17/4/1361، ص7، بلگراد ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 16/4/1361.
  16. پيشين.
  17. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 111، 18/4/1361، ص2، به نقل از خبرگزاري فرانسه از دهلي نو، 17/4/1361.
  18. مأخذ 15، ص15، به نقل از بخش عربي راديو صوت‌الجماهير، 16/4/1361.
  19. سند شماره 016155، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 109/95، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران ـ اداره دوم، فرماندهي اطلاعات، 16/4/1361، ص4.
  20. مأخذ 15، صص6و7، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل از رويتر، 16/4/1361.
  21. مأخذ 15، ص 6، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از رويتر از بغداد، 16/4/1361، به نقل از معاون وزير نفت عراق.
  22. مأخذ 3، ص16، واشنگتن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از نشريه كرسنت اينترنشنال.