1362.05.31

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1362
1362.05.31
نام‌های دیگر سی و یک مرداد
تاریخ شمسی 1362.05.31
تاریخ میلادی 22 اوت 1983
تاریخ قمری 13 ذیقعده 1403






1. در گلوله‌باران امروز و روز گذشته آبادان و خرمشهر و مناطق حومه این دو شهر خسارت‌هایی وارد شد و چندین تن زخمی یا شهید شدند. در این دو روز ۵ واحد مسکونی در آبادان تخریب یا دچار آتش‌سوزی شدند و به انبار یک شرکت نیز آسیب‌هایی وارد آمد. در محوطه دیریفارم نیز تعدادی درخت آتش گرفت. در خرمشهر هم ۲ باب منزل مسکونی براثر اصابت گلوله‌های توپ دچار آتش‌سوزی شدند. گلوله‌باران شهرهای مذکور در این دو روز نسبت به روزهای گذشته شدت بیشتری داشت. درمجموع براثر این گلوله‎باران‎ها ۴۵ تن از افراد بومی و نیروهای نظامی زخمی شدند و یک کودک هفت‎ساله به شهادت رسید.[۱] در غرب کشور نیز یک فروند هواپیمای عراقی قصد بمباران اسلام‌آباد را داشت، اما با عکس‌العمل پدافند هوایی موفق به هدف‌گیری نشد و بمب‌های خود را در حوالی روستای گوار فرو ریخت که موجب آتش‌گرفتن چند خرمن گندم در این منطقه شد.[۲]

________________________________________

2. امروز اولین دوره آموزش خلبانی بالگرد سپاه پایان یافت و عده‌ای از نیروهای سپاه موفق به اخذ گواهینامه خلبانی بالگرد شدند. به نوشته روزنامه اطلاعات، در پایان اولین دوره خلبانی بالگرد تعدادی از نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گواهینامه خلبانی خود را در مراسمی با حضور محسن رفیق‌دوست وزیر سپاه و علی شمخانی قائم‌مقام فرمانده سپاه پاسداران انقلابی اسلامی، دریافت کردند. در این مراسم پس از تلاوت آیاتی چند از کلام‌الله مجید، ابتدا فرمانده یگان هوایی سپاه ضمن دادن گزارشی از فعالیت این یگان از همکاری دیگر ارگان‌ها در آموزش اولین دوره خلبانی نیروهای سپاه پاسداران تشکر و قدردانی کرد. آن‎گاه هدایایی به استادان آموزش خلبانی ازسوی محسن رفیق‌دوست تقدیم شد. سپس علی شمخانی گواهینامه خلبانان را به آنان اعطا کرد.[۳]

________________________________________

3. با ادامه حضور عناصر حزب دمکرات کردستان ایران در منطقه مرزی جنوب‌غربی سلماس و عملیات‎های آنها و همچنین تهدید گاه‎ و بی‎گاه منطقه حساس سرو که خط راه‎آهن ایران - ترکیه از این منطقه عبور می‎کند، قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) اجرای یک عملیات در جنوب‎غربی سلماس را برای پاک‎سازی این منطقه وسیع در برنامه عملیاتی خود قرار داد. این عملیات دامنه‎دار که با نام "ضربت ذوالفقار" و به‎همت نیروهای جندالله سلماس و خوی در ۴ مرحله به اجرا درآمد در ۲۸ مردادماه آغاز شد و امروز پایان یافت. درنتیجه عملیات مزبور ۱۵ روستا از وجود افراد حزب دمکرات کردستان ایران پاک‎سازی شدند. در مرحله اول عملیات، روستاهای مرزی اجواج و یونجالیق و ارتفاعات مسلط بر این دو روستا و ارتفاع مهم میرآباد در دو مرحله که ۶ ساعت طول کشید پاک‎سازی شد. در مرحله دوم؛ روستای قصریک، بزبزان و بهیک محاصره و در ۵ ساعت پاک‎سازی شد که در نتیجه آن تعدادی از افراد حزب دمکرات کشته و عده‎ای زخمی شدند و بقیه عناصر این حزب از مهلکه گریختند. در مرحله سوم عملیات که ۲۹ مردادماه اجرا شد نیروهای خودی با هدف تصرف و پاک‎سازی ارتفاعات سوسن‌آباد و روستاهای اطراف، عملیات خود را از ساعت ۴ بامداد آغاز کردند که تا ظهر ادامه داشت و موفق به تصرف ارتفاعات مسلط بر روستاهای منطقه ازجمله روستاهای سوسن‌آباد و قزرآباد شدند. در مرحله چهارم نیروهای خودی در دو روز، عملیات تپه الله‌اکبر و روستاهای داراب، سیاوان و الیاس را پاک‎سازی کردند و ضرباتی به افراد حزب دمکرات وارد آوردند و در برخی مناطق مسلط، پایگاه موقت ایجاد کردند. درمجموع در این عملیات ۱۶ روستا به نام‌های اجواج، میرآباد، چهریق بالا و پایین، بهیک، گردیان، یونجالیق، سوسن‌آباد، ناظرآباد، بزبزان، قصریک، بهارآباد، قزرآباد، الیاس و زولا و ارتفاعات مسلط پاک‌سازی شدند و نیروهای خودی در ارتفاعات مناطق مختلف ازجمله میرآباد، سیاوان، بهیک و چهریق اقدام به ایجاد پایگاه موقت کردند. در مراحل مختلف عملیات حداقل ۱۵ تن از افراد حزب دمکرات کردستان کشته و بیش از ۲۰ نفر از آنان زخمی شدند و یک خودرو، مقادیر فراوانی اسلحه و مهمات و اسناد و مدارک این حزب به دست نیروهای خودی افتاد. از نیروهای خودی نیز ۳ نفر به شهادت رسیدند و ۷ تن زخمی شدند.[۴]

________________________________________

4. درپی عملیات کمین افراد حزب دمکرات کردستان در شمال روانسر و غرب کامیاران به یک خودروی سپاه که در نزدیکی روستای سرشیلانه رخ داد، درگیری ایجاد شد که در نتیجه آن ۶ تن از سرنشینان خودرو به شهادت رسیدند. شایان ذکر است قائم‌مقام فرماندهی سپاه روانسر و مسئول عملیات رودسر ازجمله سرنشینان این خودرو بودند.[۵] علاوه‎براین، حمله افراد مسلح شورشی در غرب سردشت به نیروهای تأمین جاده پایگاه بریسو یک سرباز به شهادت رسید و ۲ سرباز دیگر مجروح شدند.[۶] همچنین افراد سازمان کومه‎له در جنوب‌شرقی سقز با نیروهای روستای باشماق درگیر شدند که در نتیجه آن یک تن از نیروهای خودی شهید و یک نفر زخمی شد. از افراد مهاجم نیز ۴ تن کشته شدند و یک نفر که کادر تشکیلاتی بود، دستگیر شد. همچنین یک خودروی تویوتا از مهاجمان به دست نیروهای خودی افتاد.[۷] از سوی دیگر، افراد مسلح شورشی در جنوب‌شرقی مهاباد در نزدیکی روستای قمطره به یک گروه مهندسی راه‌سازی حمله کردند که بلافاصله یک واحد از ژاندارمری برای کمک به آنها به منطقه اعزام شدند و درگیری رخ داد که براثر آن یک نفر از نیروهای ژاندارمری به شهادت رسید و ۱۰ تن دیگر زخمی شدند که بجز یک نفر بقیه مجروحان به‎طور سرپایی تحت‎مداوا قرار گرفتند. در این درگیری چند تن از مهاجمان نیز کشته یا زخمی شدند، ولی آمار تلفات و ضایعات واردآمده به آنها گزارش نشده است.[۸] از سویی، عناصر مسلح شورشی در همین منطقه و در حوالی روستاهای کانی‌طومار و کانی‌رش به نیروهای خودی حمله کردند که منجر به زخمی‌شدن ۲ تن از سربازان شد.[۹] دراین‎حال، در شمال‌شرقی سردشت و در محور این شهرستان با مهاباد، جسد مردی که به قتل رسیده بود در زمین‌های زراعتی روستائیان کشف شد. این جسد هیچ‌گونه نام و نشانی نداشت و فقط قاتلان بر تکه کاغذی که روی سینه وی قرار داشت، نوشته بودند: "اعدام انقلابی".[۱۰] به‎علاوه، در جنوب‎باختری بوکان در جاده روستایی شریکندی به قاجر، افراد مسلح شورشی یک مین در جاده کار گذاشته بودند که یک تراکتور اهالی محل با ۲ سرنشین که قصد عبور از جاده را داشتند به آن برخورد کرد. با انفجار مین تراکتور آسیب جدی دید و هر دو سرنشین آن به‎شدت زخمی شدند. درضمن، در جاده روستای کورانه در شمال‎غربی ارومیه، یک رأس گاو متعلق به اهالی به مین کاشته‌شده به‎دست افراد مسلح شورشی برخورد کرد و براثر شدت انفجار متلاشی شد.[۱۱] همچنین در محور بانه - سقز، افراد مسلح حزب دمکرات شبانه به یک کارگاه راه‌سازی در گردنه‎خان وارد شدند و با تهدید افراد حاضر در آن، مقادیری مواد انفجاری و چاشنی که برای انفجار صخره‌ها و... به‎منظور راه‌سازی مورد استفاده قرار می‌گرفت را از انبار شرکت سرقت کرده و با خود بردند. این افراد نوشته‌ای را بدین‎مضمون به مسئول انبار کارگاه تحویل دادند: «ما پیشمرگان حزب دمکرات کردستان با مراجعه به شرکت راه‌سازی در گردنه‎خان، ۵۵ صندوق خمیر انفجاری، ۱۵۰ چاشنی و ۲۵۰۰ متر فتیله را با خود بردیم. نیروی شهید وردی، حزب دمکرات، ۳۱/۵/۱۳۶۲»[۱۲] درهمین‎ حال، شهربانی استان کردستان در نامه‌ای به استانداری اطلاع داد که حزب دمکرات کردستان ایران با پخش اعلامیه‌هایی در برخی روستاها اعلام کرده است که هرکس با جمهوری اسلامی همکاری کند از مجازات حزب دمکرات در امان نخواهد بود. در این نامه همچنین اعلام شده است که افراد وابسته به این حزب خانواده‌هایی را که فرزند آنها به سربازی اعزام شده یا با بسیج همکاری می‌کنند، تحت‎فشار قرار داده و از هر خانواده مبالغی پول دریافت می‌کنند.[۱۳] درپی اعلام حزب دمکرات مبنی‌بر آزادکردن برخی از افراد گروگان گرفته‎شده به‎دست عناصر این حزب به مناسبت روز ۲۵ گلاویژ (۲۵ مرداد سالروز تأسیس حزب دمکرات)، بنا به اطلاع برخی منابع در دو روز گذشته ۶۵ نفر از سربازان و نیروهای بسیج که در زندان‌های این حزب به سر می‌بردند، آزاد شدند.[۱۴] ازطرفی، امروز در آستانه اشرفیه ۲ تن از افراد فعال در تشکیلات سازمان چریک‌های فدایی خلق (شاخه اقلیت) دستگیر شدند. در آمل نیز براساس حکم دادگاه انقلاب اسلامی یکی از افراد فعال سازمان کمونیستی پیکار در راه آزادی طبقه کارگر به اعدام محکوم شد و حکم درباره وی به اجرا درآمد.[۱۵]

________________________________________

5. پس از استفاده عراق از بمب‌ها و گلوله‌های شیمیایی در منطقه عملیاتی والفجر۲، خبرگزاری جمهوری اسلامی برای اطلاع از جزئیات تأثیر مواد استفاده‎شده در این بمب‌ها بر افراد مصدوم، مصاحبه‌ای را با دکتر جلالی سرپرست بخش بیماری‌های پوستی بیمارستان لقمان‌الدوله که عده‎ای از بیماران در آنجا بستری هستند، انجام داد. خبرنگار این خبرگزاری همچنین با چند تن از مصدومان شیمیایی بستری در این بیمارستان گفت‌وگو کرد که مصدومان درباره چگونگی حمله شیمیایی عراق و عوارض ناشی‌از مصدومیت شیمیایی خود توضیحاتی دادند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، دکتر جلالی گفت: احتمال داده می‎شود که مواد مسموم‌کننده به چند صورت گاز، مایع و گرد و غبار سیاه‏رنگ در فضا منتشر شده است. پس از آزمایش‌های مختلف در بخش داروسازی دانشگاه تهران، گاز نیتروژن موستارد یا گاز خردل شناخته شد که این گاز نواحی مرطوب و ظریف مثل چشم، دهان، زیر بغل، کشاله ران، بیضه‌ها و آلت تناسلی را بیشتر از جاهای دیگر بدن در معرض خطر قرار می‌دهد. وی افزود: بیماران آسیب‌دیده از این بمباران همه دچار تاری دید شده‌اند، چشم‌هایشان قرمز شده و بدنشان به‌شدت می‌سوخته است. این گازها چون سنگین‌تر از هوا هستند در سطح زمین منتشر شده و کسانی که به حالت ایستاده بوده‌اند بیشتر پاهایشان آسیب دیده است. جلالی اضافه کرد: از گاز خردل یا نیتروژن موستارد در پزشکی برای ازبین‎بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود، اما بمب‌های نیتروژن موستارد پوست بدن و مخاط دهان، بینی و مجاری تنفسی را سوزانده و مقداری از سلول‌های این قسمت‌ها را از بین می‌برد. بر روی پوست این بیماران پس از چند روز تاول‌های دردناک ظاهر شده سپس این تاول‌ها سیاه و کبود می‎شوند و زخم‌ها شدت می‌یابند و پس از مدتی به‌طور قطعی بیمار بهبود پیدا می‎کند. وی عوارض این بیماری را تأثیر گازهای مذکور بر کبد و افزایش آنزیم‌های ترشح‌شده در این عضو خواند، ولی احتمال برجای‎ماندن این عوارض را ضعیف دانست و گفت اگر در جبهه‌ها بلافاصله به این‌گونه بیماران رسیدگی شود درمان آنان آسان‌تر خواهد بود. سیدابوالحسن الموسوی یکی از مجاهدین عراقی ۴۴ ساله که در این حادثه به‌شدت از ناحیه بیضه‌ها، سینه، صورت و پا مجروح شده است در گفت‌وگویی با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی اظهار کرد: در منطقه‌ای که مجروح شدم ۱۴ تن دیگر از مجاهدین عراقی نیز مجروح شدند. خبرنگار در ادامه گزارش خود آورده است: دید چشم‌های الموسوی براثر نفوذ گازهای سمی تار و بدنش کاملاً سیاه شده است و از سوزش گلو رنج می‌برد. این مجاهد عراقی به‌علت وجود زخم‌های زیاد در سطح بدنش بدون لباس استراحت می‌کند و قادر نیست به‌راحتی حرکت کند. سیدابوالحسن الموسوی که از مجاهدین عراقی است در مؤسسه الصدر یکی از دفاتر مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، در قسمت جاده‌سازی در منطقه حاج‌عمران فعالیت می‌کرده است. علاوه‎براین علی جعفری فرزند شهید صدرعلی یکی دیگر از مجروحان این حادثه ابراز کرد: یک ساعت بعد از بمباران قسمت‌هایی از بدنم را شست‌وشو دادم، عصر همان روز جاهایی که شست‌وشو نداده بودم دچار تاول‌های دردناک شد. سپس پوست بدنم قرمز شد و کم‌کم به سیاهی زد، هم‌اکنون که بیش از ده روز از بمباران می‌گذرد وضعیت کلی زخم‌ها بهتر شده است.[۱۶]

________________________________________

6. وزیر امور خارجه ایران و هیئت همراه در ادامه سفر دوره‌ای خود به کشورهای افریقایی امروز برای دیدار و گفت‌وگوی سه‌روزه با مقامات لیبی از فری‎تاون پایتخت سیرالئون، وارد طرابلس پایتخت لیبی، شدند و در فرودگاه مورد استقبال عبدالعاطی العبیدی دبیرکل کمیته روابط خارجی این کشور، قرار گرفتند. ولایتی در فرودگاه طرابلس درباره روابط دو کشور ایران و لیبی و هماهنگی‌های بین دو کشور در سیاست خارجی و همچنین اهداف سفر به این کشور مطالبی بیان کرد. به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی، وزیر امور خارجه ایران در فرودگاه طرابلس در گفت‌وگویی با خبرنگاران با اشاره به اینکه سفر به کشور لیبی درجهت توسعه و تحکیم روابط و علایق دو کشور است و با‌توجه‌به اینکه مناطق غرب آسیا و شمال افریقا همواره در معرض توطئه‌ها و تهدیدات استکبار جهانی قرار دارد، ارتباط دائم کشورهای دوست در این منطقه را ضروری و الزامی دانست. وی سپس با نظر به وجوه اشتراک دو کشور مسلمان و غیرمتعهد و جزء جهان سوم، به موضع کاملاً مشترک جمهوری اسلامی ایران و جماهیر مردمی لیبی درمورد مسئله فلسطین که هر دو طرف خواستار توسل به قوه قهریه علیه رژیم صهیونیستی حاکم بر سرزمین‌های اشغالی بوده و مخالف با هرگونه راه‌حل سازش‎کارانه دراین‎مورد هستند، پرداخت. ولایتی در ادامه گفت: دو کشور در طول چند سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و به‎خصوص در یکی دو سال اخیر در مواضع و مواقع و پیشامدهای مختلف به‎شدت از یکدیگر حمایت و پشتیبانی کرده‌اند و به‎نظر ما زمینه‌های مختلف همکاری دوجانبه بین دو کشور وجود دارد که قدم‌های اولیه دراین‌مورد برداشته شده و همکاری‌هایی فی‌مابین به‏طور دائم رو به‌ توسعه و افزایش است.[۱۷]

________________________________________

7. عده‎ای از حقوق‌دانان مسلمان از کشورهای مختلف جهان گرد هم آمده و در یک تشکیلات مستقل و بدون وابستگی به کشور خاصی، تحت‎عنوان "دادگاه بین‌المللی اسلامی" فعالیت می‌کنند. امروز تعدادی از اعضای این دادگاه که از قضات و وکلای شناخته‎شده هستند به درخواست جمهوری اسلامی برای رسیدگی و بررسی حقوقی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران وارد ایران شدند. محمد ایوب تجاری سخنگوی این تشکیلات، امروز در یک نشست خبری موضوعاتی که قرار است این تشکیلات قضایی بررسی کند و همچنین روند جریان رسیدگی قضایی را اعلام کرد. بخشی از گزارش روزنامه اطلاعات از نشست سخنگوی دادگاه بین‌المللی اسلامی بدین‏شرح است: محمد ایوب تجاری سخنگوی دادگاه بین‌المللی اسلامی، در ابتدای این نشست مسائلی که این دادگاه بررسی خواهد کرد را به این ترتیب برشمرد؛ ١. تعیین علل جنگ بین ایران و عراق ٢. تعیین طرف مقصر ٣. بررسی جنایاتی که در طول این جنگ به وقوع پیوسته است ٤. خساراتی که بر نهضت رنسانس اسلامی وارد شده است. سخنگوی دادگاه بین‌المللی اسلامی سپس اظهار کرد که این دادگاه به دولت عراق و مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق اطلاع داده که مایل است از عراق نیز دیدن کند و مسائل مذکور را مورد بررسی قرار دهد و اگر دولت عراق مایل باشد می‌تواند از اعضای این دادگاه برای دیدار از عراق و بررسی و جمع‌آوری مدارک دعوت به عمل بیاورد. وی افزود: اگر عراق تا پایان مدت اقامت این هیئت در ایران، از هیئت دعوت به عمل نیاورد به معنای تمایل‎نداشتن رژیم بعث به سفر هیئت به عراق است. محمد ایوب تجاری در ادامه اضافه کرد: دولت بعث و مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق از ابتدا در جریان کار این دادگاه بین‌المللی بوده‌اند و از این به بعد نیز در جریان کار دادگاه قرار خواهند گرفت. وی همچنین بیان کرد: دولت جمهوری اسلامی ایران این امکان را برای ما به‎وجود آورده است که به جبهه‌ها برویم و مدارک لازم را جمع‌آوری کنیم، ولی دولت عراق تاکنون هیچ جوابی درخصوص تمایل خود یا اینکه امکاناتی را دراختیار ما بگذارد، نداده است. سخنگوی مذکور خاطرنشان کرد: ما امیدواریم در زمانی‎که مدارک را در ایران جمع‌آوری می‌کنیم، دولت عراق به ما این فرصت را بدهد که برای جمع‌آوری مدارک لازم به عراق سفر کنیم. به‎علاوه محمد ایوب تجاری درباره مبنای کار دادگاه ابراز کرد: اساس کار این دادگاه براساس دستورات قرآن مجید و سنت پیامبر گرامی است و به حول و قوه خداوند تبارک‎وتعالی ما سعی داریم با تأسیس این دادگاه بین‌المللی مسائلی را که برای مسلمین دنیا اتفاق می‌افتد قضاوت کنیم. سخنگوی دادگاه مزبور در پاسخ به این سؤال که چرا تهران برای تشکیل این اجلاس انتخاب شده است، گفت: چه جایی بهتر از تهران که در اینجا با رفتار و برخورد کاملاً اسلامی مواجه هستیم. وی همچنین اعلام کرد برای بین‌المللی‎کردن و گسترش این دادگاه اقدام شده است. محمد ایوب تجاری در ادامه سخنانش تأکید کرد تا رسیدن به نتیجه منطقی، کار این دادگاه ادامه خواهد یافت. وی درمورد اینکه آیا این دادگاه ازنظر شخصیت‌های سیاسی وابستگی دارد، بیان کرد: ما به هیچ‏جا وابستگی نداریم و شرایط طوری است که در آینده از شخصیت‌های اسلامی دعوت خواهیم کرد و تأکید می‌کنیم به هیچ حزب و گروهی وابستگی نداریم. سخنگوی دادگاه بین‌المللی اسلامی سپس افزود: دادگاه پس از جمع‌آوری اسناد و مدارک لازم و بررسی آنها نتیجه نهایی را اعلام خواهد کرد. شایان ذکر است اعضای دادگاه بین‌المللی اسلامی قرار است امروز برای بازدید از مناطق جنگ‌زده و کسب آگاهی‌های لازم به جبهه‌های جنگ تحمیلی عزیمت کنند.[۱۸]

________________________________________

8. مسعود بارزانی دبیرکل حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‌ها)، امروز در نامه‌ای به امام خمینی و چند تن از مسئولان جمهوری اسلامی ایران از یک اقدام موحش رژیم بعث علیه مردم منطقه بارزان در شمال‌شرقی عراق خبر داد. در بخشی از این نامه آمده است: مزدوران رژیم بعثی عراق در تاریخ نهم مردادماه در ادامه جنایات خود، اردوگاه‌های تبعیدیان قوش‌تپه، بحرَکهِ‌حریر، دیانا، کوره و تورا را مورد تهاجم قرار دادند و از کودک ده‎ساله تا پیرمرد هشتادساله را دستگیر کرده و با چشم بسته به جنوب عراق فرستادند. ساکنان این اردوگاه‌ها را افراد بارزانی که در سال ۱۳۵۵ ازسوی رژیم بعثی صدام تبعید شده بودند، تشکیل می‌دادند که تعداد آنها بالغ‎بر بیست ‎هزار تن می‌شود. علاوه‌بر‎این، تعداد بسیار زیادی از وابستگان آنها و دیگر مخالفان رژیم بعثی دستگیر شده‌اند که رژیم بعث بعد از دستگیری، این آوارگان را در خیابان‌های بغداد به نمایش گذاشته و آنان را به‏عنوان رزمندگان بارزانی اسیرشده در نبرد حاج‌عمران معرفی می‎کند. وی در پایان نامه از دولت جمهوری اسلامی و ملت مسلمان و مبارز ایران خواسته است با تمام توان برای نجات این بی‌پناهان ازطریق سازمان‌های بین‌المللی تلاش کرده و نیز از پناهندگان حمایت کنند.[۱۹]

________________________________________

9. درپی اظهارات مدعیانه وزیر مشاور در امور خارجه کشور عمان مبنی‌بر ضرورت مقابله با تهدیدات ایران در خلیج‌فارس، امروز قائم‌مقام وزارت امور خارجه ایران به گفته‌های تحریک‌آمیز وی پاسخ داد. وی گفت: ابتدا باید انگیزه مقامات عمان را از طرح اعلام خطر و به‎اصطلاح تهدیدات ایران و ابراز دلسوزی برای امنیت تنگه هرمز در آستانه تشکیل شورای همکاری خلیج‌فارس مورد توجه قرار داد. ملت‌های مسلمان و بیدار منطقه درخواست عمان از کشورهای خلیج‌فارس را برای کمک دومیلیارد دلاری به‌منظور به‏اصطلاح تقویت کمربندی دفاعی تنگه هرمز که چیزی جز حفظ منافع امریکا در منطقه نیست، فراموش نکرده‌اند. قائم‎مقام وزارت امور خارجه افزود: ایران به‌دلیل طول سواحل خود و همچنین اصراری که به حفظ استقلال واقعی منطقه دارد بالاترین درجه اهمیت را برای امنیت خلیج‌فارس و تنگه هرمز قائل است و به‌هیچ‌وجه اجازه نخواهد داد کسانی که سرنوشتشان با استکبار جهانی به‌ویژه امریکا پیوند خورده است با دستاویز امنیت تنگه هرمز حضور نظامی امریکا در منطقه را تقویت کنند. وی در پایان خاطرنشان کرد: متأسفانه باید گفت که حضور برخی از کشورها مثل عمان در شورای همکاری خلیج‌فارس باوجود پیوندهای مستحکم آن با امریکا و تلاش‌هایی که برای گسترش نفوذ نظامی امریکا در دریای عمان می‎کند و اظهارات مقامات رسمی آن مبنی‌بر ضرورت شناسایی رژیم صهیونیستی علامت سؤال بزرگی در برابر اهداف این شورا در منطقه قرار می‌دهد.[۲۰]

________________________________________

10. امروز نشست وزرای امور خارجه ۶ کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس (عربستان، عمان، امارات متحده عربی، قطر، کویت و بحرین) در شهر طائف عربستان سعودی برگزار شد و انتظار می‌رود تا سه روز آینده ادامه یابد. درباره موضوعات مورد بررسی این نشست خبرهای مختلفی منتشر شده است. خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه موضوع اصلی این اجلاس را مسئله لبنان و تصمیم این کشورها برای خروج نیروهای نظامی مسلح متخاصم و خارجی از این کشور اعلام کرد. خبرگزاری فرانسه هم به نقل از شیخ محمد بن مبارک وزیر امور خارجه بحرین و رئیس اجلاس کنونی این شورا، تهدیدات ایران علیه آزادی کشتیرانی در خلیج‌فارس را یکی از موضوعات این اجلاس عنوان کرد. این خبرگزاری اضافه کرد که شیخ محمد بن مبارک جزئیات بیشتری را دراین‌باره فاش نکرد.[۲۱]

________________________________________

11. هم‎زمان با شروع به کار اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‎فارس در طائف عربستان رادیو بی‌بی‌سی در یک مقاله رادیویی به بررسی مواضع کشورهای منطقه خلیج‌فارس در حمایت از عراق، مواضع ایران درباره مانور ستاره درخشان امریکا، واکنش احتمالی ایران درصورت استفاده عراق از موشک‌های اگزوست و بسته‌شدن امکان صدور نفت پرداخت. نکته قابل‎توجه در این تفسیر گنجاندن متنی تحریک‌آمیز مبنی‌بر حمله احتمالی ایران به کشورهای عربستان و کویت درصورت مسدودشدن راه صدور نفت از خلیج‌فارس است، درحالی‎که ایران هیچگاه چنین موضعی را نگرفته و هیچ کشوری را به حمله نظامی تهدید نکرده، ولی تهدید کرده است که درصورت وقوع چنین وضعیتی تنگه هرمز را مسدود خواهد کرد. بخش‌هایی از مقاله‌های رادیو بی‌بی‌سی به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی بدین‎شرح است: رادیو لندن در گزارشی درباره اجلاس شورای همکاری خلیج‌فارس در طائف، مهم‌ترین مسئله مطرح‎شده در این اجلاس را تهدید جنگ تحمیلی برای امنیت خلیج‌فارس ذکر کرد و سپس با اشاره به سخنان آیت‏الله خامنه‌ای در بوشهر درخصوص کمک‌های کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس به صدام عفلقی و اظهار رضایت از قدرت نظامی ارتش جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با توطئه‌های استکبار جهانی اعلام کرد: بی‌شک اشاره رئیس‌جمهور ایران به کشورهای عربی منطقه خلیج‌فارس و کشورهای عربی دیگری مانند مصر، سودان و سومالی بوده است که نیروهای امریکایی به‎تازگی در خاک آنها مانورهایی نظامی تحت‎عنوان "عملیات ستاره درخشان" اجرا می‎کنند. رادیو بی‌بی‌سی در ادامه این گزارش درمورد حمایت بی‌دریغ فرانسه از رژیم عراق، اعلام کرد: گفته می‌شود که عراق به‎زودی از فرانسه موشک‌های اگزوست دریافت می‌کند و پیش‎تر گفته است که از این موشک‌ها برای نابودی تأسیسات صدور نفت ایران استفاده خواهد کرد. کشورهای عربی خلیج‌فارس به‎ویژه عربستان سعودی و کویت با صادرات نفت خود به هزینه‌های جنگ کمک می‌کنند. ناظران آگاه معتقدند که اگر عراق بخواهد تأسیسات صدور نفت ایران را نابود کند ایران همین بهانه را برای حمله مستقیم به خاک عربستان سعودی و کویت کافی خواهد دانست. این رادیو در بخش انگلیسی خود نیز بار دیگر عبارت حمله ایران به عربستان و کویت را تکرار کرد و گفت: ایران به کشورهای خلیج به‎مثابه کشورهای بی‌طرف در این جنگ نگاه نمی‌کند و آنها را به‎عنوان بی‌طرف قبول ندارد و درحقیقت ایران هم‌اکنون در رادیوهای خود به حمله به این کشورها به‎عنوان حامیان و متحدان عراق ادامه می‌دهد. این مسئله واقعیت دارد که کشورهای خلیج به‌خصوص عربستان سعودی، کویت و امارات متحده عربی کمک‌های زیاد مالی و نظامی به عراق کرده‌اند. عربستان سعودی هم‌اکنون عراق را ازنظر نفت تأمین می‌کند. بنابراین طبیعی است که ایران این کشورها را بی‌طرف حساب نکند و این موضوع، میانجیگری در این جنگ را ازسوی این کشورها مشکل‌تر می‌کند.[۲۲]

________________________________________

12. معاون نخست‌وزیر یوگسلاوی که کشورش در بلوک شرق ازجمله هواداران و پیشتیبانان رژیم عراق است، درپی سفر روز گذشته خود به عراق امروز در بغداد با طه یاسین رمضان معاون اول نخست‌وزیر عراق، دیدار و گفت‌وگو کرد. به گزارش رادیو صوت‌الجماهیر، در این ملاقات طه یاسین رمضان ضمن ابراز خرسندی از روند روابط جاری میان عراق و یوگسلاوی، بر تمایل عراق به همکاری گسترده با این کشور تأکید کرد و موضع‎گیری رهبر یوگسلاوی در قبال عراق که سرگرم جنگ دفاعی در برابر ایران است را ستود. معاون نخست‌وزیر یوگسلاوی نیز ضمن اظهار رضایت کشور متبوع خود از روابط گسترده با عراق، از موضع‎گیری‌های مسالمت‌جویانه عراق در قبال جنگ تمجید کرد. در این دیدار که معاون وزیر صنایع و معادن و سفیر یوگسلاوی در بغداد نیز حضور داشتند کلیه راه‌هایی که موجب گسترش همکاری دوجانبه میان دو کشور دوست شود بررسی شد.[۲۳] معاون نخست‎وزیر یوگسلاوی روز گذشته هنگام ورود به بغداد درباره اهداف سفر خود به عراق گفت: در جلساتی که کمیته مشترک عراق و یوگسلاوی برگزار خواهند کرد درمورد مسائل اقتصادی و سیاسی با مقامات عراق تبادل‎نظر خواهد شد. وی اظهار امیدواری کرد که دیدار او و هیئت همراه از عراق فرصت مناسبی برای مذاکره درباره به‎اجراگذاشتن توصیه‌های هفتمین اجلاس سران غیرمتعهدها باشد.[۲۴]

________________________________________

13. باوجود تلاش‌های دولت فرانسه برای استمهال بدهی‌های عراق به شرکت‌های فرانسوی و حتی تخصیص اعتبار به دولت عراق برای تأدیه بدهی‌های معوقه به آن شرکت‌ها، امروز یک شرکت راه‌سازی فرانسوی به‌علت دیرکرد پرداخت بدهی عراق به این شرکت از دولت عراق شکایت کرد. روزنامه اطلاعات به نقل از خبرگزاری رویترز جزئیات بیشتری را دراین‌باره منتشر کرد. به نوشته این روزنامه، هم‌زمان با وخیم‌ترشدن اوضاع اقتصادی رژیم عراق شرکت فرانسوی کئیراینترنشنال اعلام کرد که شعبه انگلیسی این شرکت با شکایت در دادگاه از رژیم عراق غرامت مطالبه خواهد کرد و تعطیل یک قرارداد جاده‌سازی در آن کشور را خواستار خواهد شد. به گزارش خبرگزاری رویترز از لندن، سخنگوی این شرکت گفت به‌دنبال ناتوانی حکومت عراق در پرداخت به‎موقع دیون خود به‌صورت ارز خارجی، شرکت در یکی از دادگاه‌های این کشور ادعای خسارت کرده‌ است. شایان ذکر است در سال ۱۹۸۱ قراردادی برای ساخت بزرگراهی در بغداد به ارزش اولیه یک‎صد و شصت‎وهفت میلیون دلار با شرکت کئیراینترنشنال و شرکت مساعد الصالح، ازسوی وزارت مسکن عراق بسته شد که براساس آن بزرگراه باید در سال ۱۹۸۵ (۱۳۶۴) تحویل داده شود، لیکن این شرکت‌ها در ژوئن گذشته پس از اینکه حکومت عراق اعلام کرد قادر نیست پول آنها را به‎علت پرداخت‌های معوقه به‎ صورت ارز خارجی پرداخت کند از سرعت کارشان در ساخت جاده کاستند.[۲۵]



پاورقی‌ها


منابع و مآخذ روزشمار 1362/05/31

  1. سند شماره ۴۰۱۹۵۶ مرکز ... از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، ۱/۶/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۴۰۱۹۵۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، ۱/۶/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۲۸۹۲۱۶ مرکز ... از فرمانداری خرمشهر به دفتر سیاسی انتظامی استانداری خوزستان، ۳۱/۵/۱۳۶۲.
  2. سند شماره ۱۰۲۹۹۶ مرکز ... از اداره اطلاعات شهربانی جمهوری اسلامی به نخست‌وزیری دفتر اطلاعات و تحقیقات، ۳۱/۵/۱۳۶۲.
  3. روزنامه اطلاعات، ۳۱/۵/۱۳۶۲، ص۱.
  4. سند شماره ۳۱۸۳۴۵، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده عملیات سپاه سلماس به فرماندهی قرارگاه حمزه سپاه، ۱/۶/۱۳۶۲.
  5. سند شماره ۴۴۴۸۷، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه ۷ به فرماندهی کل سپاه، ۴/۶/۱۳۶۲.
  6. سند شماره ۳۱۶۶۴۱، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه سردشت به اطلاعات قرارگاه حمزه سپاه، ۱/۶/۱۳۶۲.
  7. سند شماره ۳۶۹۳۸۸، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سپاه - طرح و عملیات به ستاد مرکزی سپاه - طرح و عملیات، ۹/۶/۱۳۶۲.
  8. سند شماره ۳۶۹۱۷۵، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه ژاندارمری به فرماندهی ژاندارمری، ۱/۶/۱۳۶۲.
  9. سند شماره ۳۶۹۱۷۵، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه ژاندارمری به فرماندهی ژاندارمری، ۱/۶/۱۳۶۲.
  10. سند شماره ۳۵۵۸۹۷، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه مهاباد به اطلاعات قرارگاه حمزه، ۳۱/۵/۱۳۶۲.
  11. سند شماره ۳۶۹۱۷۵، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه ژاندارمری به فرماندهی ژاندارمری، ۱/۶/۱۳۶۲.
  12. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۵۸، ۲/۶/۱۳۶۲، ص۵.
  13. سند شماره ۳۴۲۳۱۰، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان کردستان به استانداری استان کردستان، ۳۱/۵/۱۳۶۲.
  14. سند شماره ۳۵۸۰۰۶، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سپاه طرح و عملیات به ستاد مرکزی طرح و عملیات، ۴/۶/۱۳۶۲.
  15. سند شماره ۴۴۴۴۵، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز فرماندهی سپاه منطقه ۳ به مرکز فرماندهی کل سپاه، ۱/۶/۱۳۶۲.
  16. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۵۷، ۲/۶/۱۳۶۲، صص ۴ و ۵، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۳۱/۵/۱۳۶۲.
  17. روزنامه جمهوری اسلامی، ۱/۶/۱۳۶۲، ص۱۱.
  18. روزنامه اطلاعات، ۱/۶/۱۳۶۲، ص۳.
  19. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۵۷، ۲/۶/۱۳۶۲، ص۴، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۳۱/۵/۱۳۶۲.
  20. روزنامه جمهوری اسلامی، ۱/۶/۱۳۶۲، ص۱۱.
  21. روزنامه اطلاعات، ۳۱/۵/۱۳۶۲، ص۶۱؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۵۸، ۳/۶/۱۳۶۲، ص۱۹، طائف - خبرگزاری فرانسه، ۲/۵/۱۳۶۲.
  22. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۵۶، ۱/۶/۱۳۶۲، ص۲۳، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۳۱/۵/۱۳۶۲.
  23. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۵۶، ۱/۶/۱۳۶۲، ص۴۷، رادیو صوت‌الجماهیر، ۳۱/۵/۱۳۶۲.
  24. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۵۵، ۳۱/۵/۱۳۶۲، ص۹، بغداد - خبرگزاری عراق، ۳۰/۵/۱۳۶۲.
  25. روزنامه اطلاعات، ۳۱/۵/۱۳۶۲، ص۱۶.