1365.05.31

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1365
1365.05.31
نام‌های دیگر سی و یک مرداد
تاریخ شمسی 1365.05.31
تاریخ میلادی 22 اوت 1986
تاریخ قمری 16 ذیحجه 1406



گزارش - 610

در ادامه‌ پي‌گيري‌ مقدمات‌ عمليات‌ در محور حاج‌عمران‌(كربلاي‌2)، امروز جلسه‌اي‌ در قرارگاه‌ حمزه‌ با حضور فرمانده‌ كل‌ سپاه‌ و فرماندهان‌ يگان‌هاي‌ عمل‌كننده‌ تشكيل‌ شد. در اين‌ جلسه‌ ضمن‌ بيان‌ گزارشي‌ از آخرين‌ وضعيت‌ و ميزان‌ هوشياري‌ دشمن‌ در خصوص‌ عمليات‌، گزارشي‌ نيز از ميزان‌ آمادگي‌ نيروهاي‌ خودي‌، كارهاي‌ شناسايي‌، امكانات‌ و مشكلات‌ موجود، همچنين‌ طرح‌ مانور يگان‌هاي‌ عملياتي‌ داده‌ شد و سرانجام‌ پنجم‌ شهريورماه‌ جاري‌ براي‌ اجراي‌ عمليات‌ تعيين‌ گرديد. در اين‌ جلسه‌ ابتدا مسئول‌ اطلاعات‌ و عمليات‌ قرارگاه‌ حمزه‌(برادر دارايي‌) وضعيت‌ و اقدامات‌ دشمن‌ در منطقه‌ و ميزان‌ هوشياري‌ او از اين‌ عمليات‌ را تشريح‌ كرد و گفت‌: «دشمن‌ هنوز از انجام‌ شدن‌ عمليات‌ نيروهاي‌ خودي‌ در اين‌ منطقه‌ مطمئن‌ نشده‌ اما در اين‌ مورد هوشيار عمل‌ مي‌كند... دشمن‌ در چهار روز گذشته‌ 270 مورد تردد خودرو داشته‌ و منطقه‌ را تقويت‌ كرده‌ و جابه‌جايي‌هايي‌ نيز انجام‌ داده‌است‌. همچنين‌ در تمام‌ محورها، درحال‌ احداث‌ كانال‌ و ميدان‌هاي‌ مين‌ و تقويت‌ خطوط پدافندي‌ خود مي‌باشد. (البته‌ يكي‌ از دلائل‌ اين‌ تحركات‌، نزديك‌ بودن‌ فصل‌ زمستان‌ و وضعيت‌ جوي‌ منطقه‌ مي‌باشد.) اين‌ فعاليت‌ها بيشتر در محورارتفاعات‌ 2519 و واراس‌ بوده‌ ولي‌ در محور بالا (اشنويه‌) نيز دشمن‌ كاملاً در مورد حملة‌ نيروهاي‌ خودي‌ به‌ يقين‌ رسيده‌ و فعاليت‌هاي‌ پدافندي‌ خود را تشديد كرده‌ است‌... در محور پايين‌ عمده‌ فعاليت‌ نيروهاي‌ خودي‌ در گلازرده‌ و برخي‌ محورهاي‌ خاص‌ متمركز است‌.» وي‌ در خاتمه‌ به‌ عنوان‌ نتيجه‌گيري‌ گفت‌: «دشمن‌ در محور بالا (اشنويه‌) كاملاً از عمليات‌ ما مطمئن‌ است‌ ولي‌ در محورهاي‌ پايين‌ هنوز به‌ يقين‌ نرسيده‌ است‌.» در ادامه‌ جلسه‌، فرماندهان‌ يگان‌هاي‌ عملياتي‌ شامل‌ تيپ بدر، لشگر10 سيدالشهدا، تيپ ويژه‌ قدس‌، تيپ21 امام‌ رضا(ع‌) و قرارگاه‌هاي‌ رمضان‌ و حمزه‌، گزارشي‌ از وضعيت‌ نيروهاي‌ تحت‌ امر و طرح‌ مانور خود را براي‌ فرمانده‌ كل‌ بيان‌ كردند. در پايان‌ جلسة‌ امروز، زمان اجراي‌ عمليات‌ با در نظر گرفتن‌ عامل‌ تاريكي‌ هوا، پيش‌ از روشنايي‌ مهتاب‌ پنجم‌ شهريور اعلام‌ شد و مقرر گرديد كه‌ يگان‌هاي‌ عملياتي‌ نقل‌ و انتقالات‌ خود را تا سه‌ روز آينده‌ انجام‌ دهند و براي‌ عمليات‌ آماده‌ باشند.[۱]

گزارش - 611

در جلسه‌اي‌ كه‌ امروز در قرارگاه‌ نجف‌ با حضور فرمانده‌ كل‌ سپاه‌ برادر محسن‌ رضايي‌ تشكيل‌ شد، آخرين‌ وضعيت‌ آمادگي‌ نيروها براي‌ عمليات‌ دربنديخان‌ و مشكلات‌ و مسائل‌ آنها مورد بررسي‌ قرار گرفت‌ و بر آمادگي‌ كامل‌ نيروها جهت‌ اجراي‌ اين‌ عمليات‌ تأكيد شد.[۲] در مجموع‌ طي‌ اين‌ جلسه‌، فرماندهان‌ عملياتي‌ مشكلات‌ را چنين‌ برشمردند: 1ـ پيدا نكردن‌ راه‌ كار مناسب‌ و قطعي‌. 2ـ كمبود نيرو. 3ـ آگاهي‌ نسبي‌ دشمن‌ از عمليات‌. 4ـ ضعف‌ آموزش‌ نيروها. 5ـ وجود مشكلات‌ و ضعف‌ آمادگي‌ در مراكز عقبه‌ نيروها. 6ـ ضعف‌ مهندسي‌. 7ـ كمبود خودرو و تداركات‌. 8ـ عدم‌ رعايت‌ برخي‌ امور حفاظتي‌ و اختفا (از جمله‌: عدم‌ استفاده‌ از لباس‌هاي‌ محلي‌ و كردي‌ در شناسايي‌ها). 9ـ آمادگي‌ نداشتن‌ برخي‌ واحدها (توپخانه‌، تداركات‌، ادوات‌، مهندسي‌ رزمي‌ و ...) و نبودن‌ برخي‌ مسئولان‌ آنها در منطقه‌. 10ـ مشكلات‌ در امر احداث‌ جاده‌هاي‌ تداركاتي‌ و تكميل‌ نشدن‌ آنها. 11ـ زمان‌بري‌ بسيار براي‌ رسيدن‌ نيروها تا خط درگيري‌.[۳] در ادامه‌ اين‌ جلسه‌، در مورد اجراي‌ عمليات‌ فريب‌ (پشتيباني‌) در محور "نوسود" پيشنهاد شد كه‌ اين‌ عمليات‌ در محور "دره‌ تفي‌" و "نوسود" اجرا شود، زيرا شناسايي‌ نيروها نشان‌دهندة‌ اين‌ مطلب‌ است‌ كه‌ با اجراي‌ عمليات‌ فريب‌ مي‌توان‌ پايگاه‌هاي‌ ضدانقلاب‌ را نيز در اين‌ منطقه‌ از بين‌ برد و نوسود را آزاد كرد. در پايان‌ جلسه‌ قرارگاه‌ نجف‌، مقرر شد كه‌ تصويب‌ نهايي‌ اين‌ طرح‌ وابسته‌ به‌ تأييد فرمانده‌ كل‌ سپاه‌ باشد.[۴]

گزارش - 612

در ادامه‌ حملات‌ هوايي‌ دشمن‌ به‌ مراكز اقتصادي‌ كشور، امروز نيز در ساعت‌هاي‌ 16:20 و 16:30، تأسيسات‌ شركت‌ ملي‌ نفت‌ در حومه‌ شهر اهواز شامل‌ مركز تقويت‌ فشار گاز شماره‌ 4، انبار "اي‌جي‌پي‌سي‌" در "كريت‌كمپ" و كارخانه‌ نمك‌زدايي‌ شماره‌ 4، بمباران‌ شد كه‌ بر اثر آن‌، دو تن‌ شهيد شدند و خسارات‌ كلي‌ به‌ تأسيسات‌ تقويت‌ فشار گاز شماره‌ 4 وارد آمد.[۵]

گزارش - 613

رئيس‌جمهوري‌ و رئيس‌ شوراي‌ عالي‌ دفاع‌ (آيت‌الله‌ خامنه‌اي‌) در خطبه‌هاي‌ امروز نمازجمعه‌، به‌ تبيين‌ مواضع‌ ايران‌ در مقابل‌ موج‌ جديد فشار سياسي‌ كه‌ براي‌ كشاندن‌ ايران‌ به‌ صلح‌ انجام‌ مي‌گيرد، پرداخت‌ و ضمن‌ ارتباط دادن‌ اين‌ فشارها با نگراني‌ غرب‌ از پيروزي‌ ايران‌، بر تمايل‌ نداشتن‌ ايران‌ به‌ توسعه‌ جنگ‌ تأكيد كرد، سپس‌ كشورهاي‌ حوزه‌ خليج‌فارس‌ را اين‌ چنين‌ از حمايت‌ از صدام‌ پرهيز داد: «اين‌ كه‌ بعضي‌ها دائماً ما را نصيحت‌ مي‌كنند كه‌ جنگ‌ را توسعه‌ ندهيد، اين‌ شعار خود ماست‌. اگر ما خواهان‌ توسعه‌ جنگ‌ بوديم‌، جنگ‌ تا به‌ حال‌ توسعه‌ پيدا مي‌كرد. آن‌ عاملي‌ كه‌ نگذاشته‌ است‌ جنگ‌ توسعه‌ پيدا كند، حلم‌ ما بود. ما نمي‌خواهيم‌ درگيري‌ به‌ منطقه‌ كشيده‌ شود و مايليم‌ روابطمان‌ با دولت‌هاي‌ منطقه‌ از اين‌ كه‌ هست‌ دوستانه‌تر شود. آنها هم‌ نصيحت‌ ما را بپذيرند و اين‌ قدر در حمايت‌ از صدام‌ پافشاري‌ نكنند.[۶] ما اطلاعات‌ زيادي‌ از نوع‌ كمك‌هايي‌ كه‌ كشورهاي‌ منطقه‌ به‌ عراق‌ مي‌كنند، در اختيار داريم‌ كه‌ شايد به‌ بعضي‌ از دولت‌هاي‌ دوست‌ اين‌ اطلاعات‌ را داده‌ باشيم‌ اما فعلاً نمي‌خواهيم‌ روي‌ آن‌ مسائل‌، انتقام‌جويانه‌ و ستيزه‌گرايانه‌ دفاع‌ كنيم‌؛ قصد مبارزه‌، مخالفت‌ و جنگ‌افروزي‌ را هم‌ نداريم‌. ما هميشه‌ دفاع‌ كرده‌ايم‌ و الآن‌ هم‌ دفاع‌ مي‌كنيم‌، بنابراين‌ در مقابل‌ كارهايي‌ كه‌ عليه‌ ما انجام‌ مي‌گيرد، عاجز نيستيم‌.[۷] … ما اگر بخواهيم‌ از همه‌ مقدوراتمان‌ در مقابله‌ با حمله‌ به‌ پايانه‌هاي‌ نفتي‌ استفاده‌كنيم‌، ممكن‌ است‌ كه‌ كل‌ صدور نفت‌ از خليج‌فارس‌ به‌ خطر بيفتد. ما امكاناتي‌ داريم‌ كه‌ تا الآن‌ از آنها استفاده‌ نكرده‌ايم‌، اما آن‌ كساني‌ كه‌ از عراق‌ حمايت‌ مي‌كنند تا به‌ خيال‌ خود بتوانند بر ما ضربه‌اي‌ واردكرده‌ و ما را مستأصل‌ بكنند، بايد بدانند كه‌ ما هميشه‌ اين‌ امكانات‌ را بلا استفاده‌ نخواهيم‌ گذاشت‌ و وقتي‌ كه‌ لازم‌ باشد، ضربه‌اي‌ قاطع‌ و قوي‌ به‌ كساني‌ وارد خواهيم‌كرد كه‌ عراق‌ بدون‌ كمك‌ آنها نمي‌تواند كاري‌ انجام‌دهد.»[۸] راديو اسرائيل‌ در گزارشي‌ ضمن‌ نقل‌ قسمتي‌ از اين‌ سخنان‌، گفت‌: «رئيس‌جمهور رژيم‌ تهران‌ بار ديگر كشورهاي‌ منطقه‌ خليج‌فارس‌ را به‌ طور ضمني‌ مورد تهديد قرار داد.»[۹]

گزارش - 614

علي‌اكبر ولايتي‌ وزير امورخارجه‌ ايران‌ در ادامه‌ سفر خود به‌ پاكستان‌ و هند ـ كه‌ در آستانه‌ برگزاري‌ اجلاس‌ عدم‌تعهد و به‌ منظور هماهنگي‌ ديدگاه‌هاي‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌ با اين‌ كشورها صورت‌ مي‌گيرد ـ امروز در دهلي‌نو در ديداري‌ با نخست‌وزير هند (راجيو گاندي‌) كه‌ رياست‌ دوره‌اي‌ فعلي‌ جنبش‌ عدم‌تعهد را به‌عهده‌ دارد، گفت‌: «جنبش‌ غيرمتعهدها تاكنون‌ در مورد جنگ‌ تحميلي‌ هيچ‌ كار مفيدي‌ انجام‌ نداده‌ است‌. حتي‌ از ديگر سازمان‌هاي‌ بين‌المللي‌ نيز عقب‌تر است‌، لذا اولين‌ قدم‌ و اولين‌ كاري‌ كه‌ جنبش‌ بايد انجام‌ دهد اين‌ است‌ كه‌ رژيم‌ عراق‌ را به‌ عنوان‌ متجاوز و ناقض‌ مقررات‌ بين‌المللي‌ محكوم‌ كند.»[۱۰] وي‌ در بازگشت‌ از سفر هند و پاكستان‌، در فرودگاه‌ مهرآباد گفت‌: «ما به‌ اطلاع‌ كشورهايي‌ كه‌ با ما مشورت‌ كرده‌اند رسانده‌ايم‌ كه‌ رژيم‌ عراق‌ را بايد متجاوز شناخت‌ و به‌ سبب‌ نقض‌ قوانين‌ بين‌المللي‌ محكوم‌ كرد.»[۱۱]

گزارش - 615

وزير نفت‌ جمهوري‌اسلامي‌ايران‌ ( غلامرضا آقازاده‌) كه‌ ديروز از مسكو به‌ تهران‌ بازگشت‌، امروز طي‌ مصاحبه‌اي‌ توافق‌هاي‌ ايران‌ و شوروي‌ را در خصوص‌ مسائل‌ نفتي‌ تشريح‌ كرد. وي‌ ملاقات‌هاي‌ دو كشور را سازنده‌ و مثبت‌ ارزيابي‌ كرد و به‌ نقل‌ از نخست‌وزير شوروي‌ افزود كه‌ هيچ‌ مانعي‌ براي‌ گسترش‌ روابط دو كشور وجود ندارد.[۱۲] در همين‌ زمينه‌ راديو كُلن‌، بهبود روابط ايران‌ با شوروي‌ را چنين‌ بررسي‌ كرده‌است‌: «ديپلمات‌هاي‌ ايران‌ در مسكو فعاليت‌ شديدي‌ را در اين‌ زمينه‌ آغاز كرده‌اند. در آغاز ماه‌ جاري‌ معاون‌ وزير امورخارجه‌ ايران‌ با گورباچف‌ ملاقات‌ كرد. آقازاده‌ وزير نفت‌ ايران‌ نيز در پايان‌ سفر موفقيت‌آميز خود به‌ شوروي‌، به‌ كشورش‌ بازگشت‌. بنابر گزارش‌هاي‌ رسيده‌ از تهران‌، وزير امورخارجه‌ ايران‌ قبل‌ از پايان‌ سال‌ جاري‌ ميلادي‌ به‌ شوروي‌ سفر خواهد كرد. يك‌ هيئت‌ از سوي‌ دولت‌ ايران‌ نيز به‌ زودي‌ به‌ آلمان‌شرقي‌ خواهد رفت‌ ... روابط اقتصادي‌ ايران‌ و شوروي‌ كه‌ سال‌ها قابل‌ توجه‌ نبود، احتمالاً اينك‌ به‌ سرعت‌ بهبود خواهد يافت‌. از سوي‌ ديگر، بايد ديد كه‌ آيا روابط سياسي‌ دو كشور نيز چنين‌ خواهد شد يا خير ... انتقاد رئيس‌جمهوري‌ شوروي‌ از ايران‌ كه‌ اوايل‌ ماه‌ جاري‌ عنوان‌ شده‌بود، اينك‌ توسط "ريشكوف‌" نخست‌وزير شوروي‌ نيز تكرار شده‌است‌. ريشكوف‌ اخيراً از ايران‌ به‌ خاطر عدم‌ تمايل‌ به‌ مذاكره‌ به‌ منظور پايان‌ جنگ‌ انتقاد كرده‌ و به‌ وزير نفت‌ ايران‌ گفته‌ است‌ كه‌ خواستار حل‌ مسئله‌ جنگ‌ خليج‌فارس‌ مبتني‌بر مذاكره‌ مي‌باشد.» راديو كلن‌ در مورد اتفاق‌ نظر شوروي‌ و امريكا بر جنگ‌ ايران‌ و عراق‌، گفت‌: «سخن‌گوي‌ دولت‌ امريكا روز پنجشنبه‌ گذشته‌ از تداركات‌ ايران‌ براي‌ آغاز يك‌ حمله‌ جديد ابراز تأسف‌ كرد و از عدم‌ آمادگي‌ اين‌ كشور براي‌ انجام‌ دادن‌ مذاكرات‌ صلح‌ انتقاد نمود. مسكو نيز در اين‌ زمينه‌ با واشنگتن‌ هم‌ عقيده‌ است‌.»[۱۳]

گزارش - 616

سرهنگ‌ نيك‌نژاد، جانشين‌ رياست‌ شهرباني‌، امروز در سخن‌راني‌ پيش‌ از خطبه‌هاي‌ نماز جمعة‌ اهواز با اشاره‌ به‌ تسهيلاتي‌ كه‌ جمهوري‌اسلامي ايران‌ براي‌ اسيران‌ قائل‌ شده‌است‌، گفت‌: «ما هم‌ اكنون‌ از 12 كشور اسير داريم‌ و اين‌ امر، دليل‌ حضور اين‌ كشورها در جنگ‌ با جمهوري‌اسلامي‌ مي‌باشد.»[۱۴]

گزارش - 617

سركوب‌ كردهاي‌ مخالف‌ دولت‌ تركيه‌ در خاك‌ عراق‌ به‌ دست‌ نيروهاي‌ ارتش‌ تركيه‌ ادامه‌ دارد. به‌ نوشته‌ مطبوعات‌ امروز تركيه‌، به‌ دنبال‌ بمباران‌ هفته‌ گذشته‌ قرارگاه‌هاي‌ كردهاي‌ مخالف‌ در شمال‌ عراق‌ كه‌ با حملة‌ بمب‌افكن‌هاي‌ نيروي‌ هوايي‌ تركيه‌ انجام‌ شد، يك‌ تيم‌ 1000 نفره‌ از نيروهاي‌ كماندويي‌ اين‌ كشور نيز طي‌ دو روز گذشته‌ با حمايت‌ هلي‌كوپترهاي‌ نظامي‌ وارد خاك‌ عراق‌ شده‌اند و 35 تن‌ از اعضاي‌ حزب‌ مخالف‌ چپگراي‌ كارگران‌ كرد (پ‌ك‌ك‌) را دست‌گير كردند. بنابر اين‌ گزارش‌، كردهاي‌ مخالف‌ طي‌ اين‌ درگيري‌ها براي‌ مُقابله‌ با هلي‌كوپترهاي‌ نظامي‌ تركيه‌، از سلاح‌هاي‌ موشكي‌ استفاده‌ كرده‌اند. در همين‌ حال‌، ده‌ها تن‌ از اهالي‌ منطقه‌ "اولو دره‌" واقع‌ در استان‌ "حكاري‌" تركيه‌، به‌ جرم‌ همكاري‌ با مخالفان‌ دولت‌، بازداشت‌ شده‌اند. همچنين‌ پنج‌ تن‌ از نگهبانان‌ بومي‌ كه‌ نيروهاي‌ دولتي‌ براي‌ مقابله‌ با چريك‌هاي‌ كرد آنها را مسلح‌ كرده‌ بودند، بامداد روز پنجشنبه‌ با سلاح‌هاي‌ خود تسليم‌ كردهاي‌ مخالف‌ شده‌اند. از سوي‌ ديگر، مطبوعات‌ امروز تركيه‌ درگيري‌هاي‌ اخير در شمال‌ خاك‌ عراق‌ را در صفحات‌ اول‌ خود به‌ چاپ رسانده‌ و اعلام‌ كرده‌اند كه‌ عمليات‌ اين‌ نيروها تا سركوبي‌ كامل‌ مخالفان‌ كرد ادامه‌ خواهد داشت‌.[۱۵]

گزارش - 618

هفته‌نامه‌ آلماني‌ "دي‌ولت‌" به‌ بررسي‌ وضعيت‌ داخلي‌ ايران‌ و مخالفان‌ جمهوري‌اسلامي‌ پرداخته‌ و در مقاله‌اي‌ دربارة‌ اوضاع‌ مخالفان‌ جمهوري‌اسلامي‌ ايران‌، نوشته‌است‌: «اتحاد رجوي‌ با عراق‌ باعث‌ شد تا عده‌ بسياري‌ از هواداران‌ مجاهدين‌ خلق‌ از اين‌ سازمان‌ روي‌ گردان‌ شوند.» اين‌ هفته‌نامه‌ تأكيد كرده‌است‌: «مردم‌ ايران‌ از مخالفان‌ (سازمان‌ رجوي‌) كه‌ به‌ دامان‌ دشمن‌ پناه‌ برده‌اند، حمايت‌ نمي‌كنند.» اين‌ نشريه‌ در خصوص‌ نهضت‌ آزادي‌ نوشته‌است‌: «چند ماهي‌ است‌ طرف‌داران‌ مهندس‌ بازرگان‌ سعي‌ بر تشكل‌ و سازماندهي‌ دارند تا يك‌ گروه‌ مخالف‌ اما رسمي‌، قانوني‌ و غيرپارلماني‌ را پايه‌ريزي‌ نمايند.» "دي‌ولت‌" از بازگشت‌ ايرانيان‌ خارج‌ از كشور نيز خبرداده‌ است‌: «به‌ خاطر تشويق‌هاي‌ ايران‌، تعدادي‌ از ايرانيان‌ به‌ كشورشان‌ بازگشته‌اند.»[۱۶] مجله دي‌ولت درباره‌ تأثير فشارهاي‌ اقتصادي‌ بر مردم‌ چنين‌ نوشته‌ است‌: «منتقدان‌ رژيم‌ ايران‌ قبل‌ از هر چيز، روشن‌فكران‌ و افراد ثروتمند غرب‌زده‌ هستند. ناظران‌ بي‌طرف‌ معتقدند كه‌ اوضاع‌ نابسامان‌ اقتصادي‌ در قشر وسيع‌ مردم‌ در شهرستان‌ها تاكنون‌ اثر منفي‌ به‌ جاي‌ نگذاشته‌ است‌. تهيه‌ مواد اصلي‌ خوراكي‌ مانند شكر و برنج‌ همچون‌ گذشته‌ از طريق‌ دريافت‌ كوپن‌ ارزاق‌ ادامه‌ دارد و اين‌ امر شامل‌ اجناس‌ مورد نياز همچون‌ پودر لباسشويي‌ و صابون‌ نيز مي‌شود. اكثر ايرانيان‌ خود را براي‌ شرايط موجود وفق‌ داده‌اند و خطر جدي‌ قدرت‌ اسلامي‌ را تهديد نمي‌كند.»[۱۷]



منابع و مآخذ روزشمار 1365/05/31

  1. سند شماره‌ 0232/ پ ن‌ مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: "طراحي‌ و آماده‌سازي‌ عمليات‌ كربلاي‌2"، قرارگاه‌ حمزه‌، 31/5/1365، نوارشماره‌ 19980، ص‌ص‌ 2 و 3؛ وـ سند شماره‌ 1224 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: دفترچه‌ ثبت‌ راوي‌ قرارگاه‌ نيروي‌ زميني‌، راوي‌: اسدالله‌ احمدي‌، 22/5/1365 تا 22/6/1365، ص‌67.
  2. سند شماره‌ 1239 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: دفترچه‌ ثبت‌ راوي‌ قرارگاه‌ نجف‌ در عمليات‌ منتفي‌شده‌ بني‌هاشم‌ "دربنديخان‌"، راوي‌: امير رزاق‌زاده‌، 26/5/1365 تا 2/6/1365، ص‌57.
  3. پيشين‌ ، ص‌ 80
  4. مأخذ شماره‌2 ص‌ص‌ 43 و 48.
  5. خبرگزاري‌ جمهوري‌اسلامي‌ "گزارش‌هاي‌ ويژه‌"، نشريه‌ شماره‌ 156، 1/6/1365، ص‌2؛ وـ سند شماره‌ 226116 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: منابع‌ سياسي‌ داخلي‌ سپاه‌، 12/6/1365، ص‌53.
  6. روزنامه‌ رسالت‌، 1/6/1365، ص‌9.
  7. پيشين‌.
  8. مأخذ شماره‌ 6.
  9. مأخذ شماره‌ 5، ص‌3، به‌ نقل‌ از راديو اسرائيل‌.
  10. مأخذ شماره‌ 6، ص‌12، دهلي‌نو، خبرگزاري‌ جمهوري‌ اسلامي‌.
  11. روزنامه‌ كيهان‌، 1/6/1365، ص‌3.
  12. پيشين‌، ص‌ 17.
  13. خبرگزاري‌ جمهوري‌ اسلامي‌ "گزارش‌هاي‌ ويژه‌"، نشريه‌ شماره‌ 157، 2/6/1365، ص‌ 8 و 9، به‌ نقل‌ از راديوكلن‌، 1/6/1365.
  14. مأخذ شماره‌ 5، ص‌23.
  15. مأخذ شماره‌ 6، ص‌ 12.
  16. مأخذ شماره‌13، ص‌21، به‌ نقل‌ از هفته‌نامه‌ "دي‌ ولت‌".
  17. اداره‌ كل‌ مطبوعات‌ و رسانه‌هاي‌ خارجي‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامي‌، "بررسي‌ مطبوعات‌ جهان"، نشريه‌ شماره‌ 1172، 2/7/1365، ص‌ص‌ 9 و 10، به‌ نقل‌ از هفته‌نامه‌ "دي‌ سايت‌"، چاپ آلمان‌، 22 اوت‌ 1986.