1366.08.19

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.08.19
نام‌های دیگر نوزده آبان
تاریخ شمسی 1366.08.19
تاریخ میلادی 10 نوامبر 1987
تاریخ قمری 17 ربيع‌الاول 1408




گزارش- 813

هواپيماهاي ارتش عراق امروز به مناطق مختلف جمهوري اسلامي ايران تجاوز كردند و چند نقطه را هدف قرار دادند، در اين حملات يك هواپيماي دشمن سقوط كرد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، ساعت 12 امروز دو هواپيماي عراقي ايستگاه برق اميديه - آغاجاري در استان خوزستان را با دو راكت هدف قرار دادند كه يكي در خارج از ايستگاه و راكت ديگر به دستگاه تغذيه ترانسفورماتور برق اصابت كرد و خساراتي به آن وارد نمود. بر اثر اين حمله برق منطقه آغاجاري و شهرهاي ديگري كه از اين ايستگاه تغذيه مي‌شدند، قطع گرديد. اين حمله خسارت جاني نداشت.[۱] خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارش ديگري اعلام كرد: «در ساعت 18:52 دو هواپيماي عراقي منطقه عملياتي دشت ذهاب را بمباران كردند كه در جريان آن پنج رأس دام عشاير تلف شد. هم‌زمان هواپيماهاي عراقي به شهرهاي باختران، ايلام، اسلام‌آباد غرب و كرند غرب نيز تجاوز كردند.»[۲] در ساعت 19:29 امروز نيز دو هواپيماي عراقي به حريم جمهوري اسلامي در منطقه خليج‌‌ فارس تجاوز كردند كه با آتش پدافندهوايي رزمندگان مواجه شدند و يكي از آنها هدف قرار گرفت و سرنگون گرديد.[۳] گزارش فرماندهي منطقه يكم نيروي دريايي سپاه‌پاسداران حاكي است كه شب هنگام صداي انفجار شديدي در منطقه شنيده شد و در پي آن تمام شيشه‌هاي ساختمان درمانگاه بندر مقام فرو ريخت. به دنبال آن نيروهاي سپاه به جست‌وجو در منطقه پرداختند كه تكه‌هايي از هواپيما در دو كيلومتري بندر مقام پيدا شد ولي از خلبان آن اطلاعي به دست نيامد.[۴] فرماندهي نيروي هوايي ارتش در گزارشي به ستاد مشترك ارتش، فعاليت‌هاي پروازي امروز عراق را چنين اعلام كرد: «1ـ از ساعت 12 الي 18:42 تعداد 10 فروند از هواپيماهاي متجاوز عراقي در 6 مسير يك الي سه فروندي ضمن تجاوز به حوالي مناطق دهلران، چنانه، سيدصالح، جزيره فارسي و سكوي نفتي نوروز و 10 مايلي جنوب بندر امام، توسط رادارهاي اين نيرو ره‌گيري شدند كه بر عليه آنها اقدامات تاكتيكي به عمل آمد.2ـ تعداد 43 فروند از هواپيماهاي عراقي در 26 مسير يك الي سه فروندي ضمن انجام پرواز داخلي و گشت‌زني مرزي در قلمرو فضايي آن كشور و پرواز در آب‌هاي شمالي خليج فارس، توسط رادارهاي دوربرد منطقه ره‌گيري گرديده‌اند.»[۵] از سوي ديگر، سخنگوي نظامي عراق ادعا كرد در ساعت 10:35 و ساعت 21:45 امروز كشتي‌هاي متوقف در سواحل را هدف حمله هوايي قرار داده‌اند، ليكن خبرگزاري جمهوري اسلامي اعلام كرد كه اين دو حمله را هيچ منبع مستقلي تأييد نكرده است.[۶] در پاسخ به حملات هوايي ارتش عراق به نقاط غيرنظامي كشور، كارخانه سيمان سرچنار در غرب شهر سليمانيه، طي روز گذشته و امروز هدف توپخانه نيروي زميني سپاه‌پاسداران قرار گرفت و مقر نظامي مستقر در آن منهدم شد.[۷]

گزارش- 814

امروز يك كشتي تجاري به نام "پوئيني" با پرچم پاناما در خليج فارس هدف حمله قايق‌هاي توپدار قرار گرفت و خسارت ديد. كشتي مذكور حامل كانتينر بود كه در 2 مايلي خور خصيب در آبراه تنگه‌هرمز هدف دو فروند موشك قرار گرفت؛ يكي از موشك‌ها به پاشنه كشتي و ديگري به موتورخانه آن اصابت كرد.[۸] از سوي ديگر، هفدهمين كاروان كشتي‌هاي كويتي تحت اسكورت نيروهاي امريكايي، امروز حركت خود را از تنگه هرمز به مقصد كويت آغاز كردند و وارد خليج فارس شدند. اين كاروان كه يكي از بزرگ‌ترين كاروان‌هاي هدايت شده در خليج فارس است، شامل سه نفتكش كويتي تحت پرچم امريكا مي‌باشد. مأموريت كاروان قبلي دو روز پيش پايان يافت.[۹]

گزارش- 815

امروز در قرارگاه شهيد بروجردي (قرارگاه مقدم نيروي سپاه در جبهه شمال غرب) با حضور جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه جلسات متعددي درباره طرح مانور عمليات در منطقه ماووت، بررسي آمادگي يگان‌ها و مشكلات آنها و مسائل مهندسي و عبور از رودخانه برگزار شد. گزارش اين جلسات با استفاده از يادداشت‌هاي راوي مركز مطالعات در قرارگاه نيروي زميني سپاه (حسين اردستاني)، ارائه مي‌گردد. در اولين جلسه چند تن از مسئولان تيپ توپخانه 61 محرم، از جمله مسئول تداركات اين تيپ به بيان كمبودها و مشكلات اين تيپ پرداخت، كه ابتدا برادر رحيم صفوي به آنها يادآور شد كه «كمبودهاي اساسي مانند خودرو را نگوييد چون تأمين آنها در توان ما نيست، زيرا سپاه دو سال است كه خودرو نخريده است.» وي همچنين بر حفاظت از اموال بيت‌المال و جلوگيري از هدر رفتن و انهدام آن، از جمله حفظ مهمات از گزند آتش دشمن و برخورد با هرگونه سهل‌انگاري در اين زمينه تأكيد كرد. سپس مسئولان تيپ كمبودها را چنين برشمردند: نياز به لولـه توپ و ضرورت تعويض تعدادي از لولـه توپ‌ها، تراكتور، جعبه ابزار، لاستيك انواع خودروهاي مورد استفاده، وسايل احداث سنگر (پليت، آهن، پلاستيك و …)، ماشين حساب حافظه‌دار براي استفاده در تطبيق و هدايت آتش، خودرو و … در پي بيان كمبودها، برادر صفوي طي نامه‌اي دستور داد از وسايل مورد نياز اين تيپ، آنچه موجود هست به اين تيپ داده شود.[۱۰] پس از جلسه مذكور، فرمانده لشكر 52 قدس (علي عبداللهي) در صحبت كوتاهي به رحيم صفوي گفت كه نيروهايمان مدت مأموريتشان تمام شده است، به اينها چند بار قول عمليات داده‌ايم، مناسب نيست بدون اجراي عمليات بروند، جمعاً حدود 3 تا 4 گردان نيرو داريم. سپس فرمانده لشكر10 سيدالشهدا(ع) با حضور در قرارگاه به بحث درباره مأموريت محوله به اين يگان پرداخت. علي فضلي پيشنهاد كرد كه ابتدا عمليات در جلوي ارتفاع دوقلو اجرا شود و جاده از اين سمت باز شود و پس از آن يعني در شب دوم عمليات، لشكر10 به اجراي مأموريت خود يعني عمليات روي ارتفاع آمدين اقدام كند. اما برادر صفوي يادآور شد كه در شب دوم دشمن آماده مي‌شود و كار مشكل مي‌گردد. ‌شود. فرمانده لشكر10 هم افزود كه دشمن در اين منطقه مجهز و آماده است و عمليات موفق نخواهد بود مگر اينكه دشمن غافل‌گير شود. در ادامه جانشين فرمانده نيروي زميني به فرمانده لشكر10 سيدالشهدا (ع) تأكيد كرد: «كار شناسايي منطقه و آمادگي براي عمليات را سرعت دهيد و حداكثر تا 27 آبان اعلام آمادگي كنيد.» برادر فضلي نيز پاسخ داد: «قرار نبود ما اينجا عمليات كنيم. ما در احتياط قرارگاه قدس بوديم. چهار شب پيش آقاي جعفري (فرمانده قرارگاه قدس) در همدان اين مأموريت را به ما گفتند. براي تسريع در آمادگي بايد قرارگاه ما را پشتيباني كند، چون همه چيزمان در محور سردشت است و براي عمل در آن محور هيچ مشكلي نداشتيم. قبل از ابلاغ اين مأموريت، ما درصدد بوديم عده‌اي از نيروهايمان را ببريم در خليج‌ فارس توجيه كنيم. سمينار پشتيباني نيز با فرماندهان پايگاه‌ها و روحانيون داشتيم.» برادر فضلي در پاسخ اينكه مردم منتظر عمليات هستند، گفت: «درست است، ولي بايد ديد علت عدم انجام عمليات چيست؟ شما كي به ما گفتيد و ما عمليات نكرديم، ولي كسي دنبال پشتيباني و حل مشكلات ما رفته است؟» در اينجا برادر صفوي به مشكلات فراوان تهيه وسايل مورد نياز جنگ و درد دل در اين باره پرداخت و گفت كه مي‌ترسم با اين وضع كه مملكت نمي‌آ‌يد در جنگ، كشور را از دست بدهيم و در نهايت صدام در موضع قدرت قرار بگيرد و از ما خسارت هم بخواهد.[۱۱] موضوع طرح مانور عملياتِ قرارگاه نجف در منطقه ماووت حدود ظهر امروز به بحث گذاشته شد. فرمانده قرارگاه نجف (برادر شوشتري) گفت: «در مانور جديد، ارتفاع قميش را حذف كرده‌ايم و براي ارتفاع گرده‌رش چهار يگان مشخص كرده‌ايم؛ لشكر11 اميرالمومنين(ع) و لشكر21 امام رضا(ع) در سمت چپ و تيپ12 قائم(عج) در سمت رودخانه و لشكر57 ابوالفضل(ع) هم در سمت راست ارتفاع گرده‌رش. هر يگان با دو گردان عمل مي‌كند. براي ادامه يال گرده‌رش به سمت راست، موازي با ويولان، نيز باقي ماندة نيروهاي اين يگان‌ها عمل مي‌كنند، به استثناي لشكر21 كه بايد جناح پاتك‌خور ارتفاع به سمت غرب را حفظ كند و در صورت نياز از تيپ48 فتح هم استفاده مي‌كنيم. لشكر 52 قدس هم در ابتدا احتياط گرده‌رش است، در مرحله دوم بين گرده‌رش و قميش به كار گرفته مي‌شود و در مرحله سوم، در صورت لزوم، روي يال ويولان به سمت گرده‌رش.» برادر شوشتري درباره چگونگي هدايت عمليات گفت كه دو لشكر 21 و 11 با هم و تيپ12 و لشكر57 نيز با هم قرارگاه مشترك مي‌زنند و با هم نيروهايشان را هدايت مي‌كنند. وي درباره چگونگي عبور از رودخانه قلعه‌چولان (قلاچولان) گفت: «يك نقطه در تقاطع مرز و رودخانه كه رودخانه عرض كمتري دارد، براي نصب پل انتخاب شده است كه تيپ12 پل مي‌زند. در نقطه ديگر لشكر57 پل مي‌زند. در اين نقاط در وضعيت فعلي مشكلي براي عبور نيست مگر اينكه آب رودخانه افزايش يابد و ساحل به 100 متر برسد. در شرايط فعلي قاطر هم مي‌توانداز اين نقاط عبور كند. نقطه‌اي كه قرار است لشكر57 پل بزند، زير گلان است كه پوشش ندارد و زير ديد دشمن است و قبلاً نمي‌توان وسايل را برد، بايد با شروع تاريكي منتقل كرد كه 2 ساعت براي انتقال و 2 ساعت براي نصب مجموعاً 4 ساعت زمان براي زدن پل نياز است. در ادامه، موضوع عمليات روي تپه منافقين مطرح شد. فرمانده قرارگاه نجف مخالف اجراي عمليات هم‌زمان روي گرده‌رش و روي تپه منافقين بود كه دليل آن را طولاني بودن كار آماده‌سازي زمينه عمليات در تپه منافقين و همچنين توان زيادي كه صرف تصرف و به خصوص حفظ آن مي‌شود، مي‌دانست. برادر شوشتري ديگر معايب اجراي عمليات روي تپه منافقين را چنين برشمرد: قرار داشتن در ديد دشمن هنگام تصرف، تسلط دشمن بر آن و نداشتن مواضع مناسب براي حفظ آن، از سوي ديگر، برادر صفوي به بيان محاسن عمليات روي اين تپه پرداخت: براي ايجاد عقبه در انتهاي يال گرده‌رش بايد اينجا را بگيريم كه اگر جاي (راه) ديگر را نتوانستيم باز كنيم، از اين معبر به داخل عراق برويم و راه تردد نيروهاي قرارگاه رمضان باز شود. با تصرف اين تپه، جاده به جاده سفره باز مي‌شود. از طرف ديگر، ما براي اينكه دشمن را فريب دهيم كه مردد شود كه آيا مي‌خواهيم در جبهه قلعه‌ديزه عمل كنيم يا محور گرده‌رش، بايد تپه منافقين را عمل كنيم. ديگر اينكه محور تپه منافقين بهترين معبر نيروي زرهي ماست. جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه در پايان اين بحث خطاب به فرمانده قرارگاه نجف گفت: «ما از قرارگاه انتظار داريم بروند پاي كار و عمل كنند … ما ديگر اين بار نمي‌توانيم عمليات را عقب بيندازيم. … برويد به يگان‌ها ابلاغ كنيد.» برادر شوشتري نيز گفت: ما معتقديم مي‌شود (تپه منافقين را) تصرف كرد ولي نمي‌شود آن را حفظ كرد. برادر رحيم: هم مي‌شود تصرف كرد و هم مي‌شود حفظ كرد.[۱۲]

گزارش- 816

طرح مانور و وضعيت يگان‌هاي قرارگاه قدس در منطقه شمال غرب را فرماندهان اين يگان‌ها در جلسه‌اي با حضور جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه در ساعت 18:50 تشريح كردند. در ابتداي جلسه برادر صفوي دربارة جدّي و حتمي بودن اجراي عمليات صحبت كرد و گفت: «آفت جنگ ما ترديد، تأخير و تغيير نابجاست. تأخير براي جنگ و انقلاب سم است. يگان‌ها بايد سرعت داشته باشند، هر كجا تأخير داشتند ضربه خورديم. ترس و ترديد در اينكه تمام امكانات بايد پاي كار بيايد، هم به باختن جنگ و هم از دست دادن مملكت منجر مي‌شود.» سپس برادر حسين همداني (مسئول معاونت عمليات سپاه سوم قدس) به بيان كليات طرح مانور قرارگاه قدس پرداخت و درباره مانور روي ارتفاعات دوقلو، چكمه‌اي و قلمي توضيح داد و گفت: «ما بايد مقداري از ابتداي ارتفاع آمدين جلو برويم و پدافند كنيم. خط ايده‌آل هم روي ارتفاع "رُت" است. مشكل عمده وضعيتي است كه به دليل كمبود نيرو بعد از تصرف خط، براي پدافند به وجود مي‌آيد، زيرا از سه طرف مقابل، چپ و راست آسيب‌پذير است.» پس از آن برادر كاشاني (جانشين فرمانده لشكر31) گفت: «مانور ما روي تپه دوقلو و يال آن به سمت آمدين است. مأموريت چهار روز است به ما ابلاغ شده است. امروز رفتيم تا حدودي به منطقه توجيه شديم. فردا بچه‌هاي شناسايي مي‌آيند. غير از نيروهايي كه در خطوط پدافندي داريم، 2 گردان در دست داريم. همه امكاناتمان، مهندسي، ادوات، توپخانه و … در سردشت است. امروز دنبال جا براي استقرار عقبه گشتيم، منطقه پر است، جا نيست.» برادر شادماني فرمانده لشكر32 انصار‌الحسين(ع): «ما مشكلي نداريم، عقبه‌مان در منطقه است، فقط نيرو بدهند وارد عمل مي‌شويم. الان 3 گروهان در دزفول داريم، ولي اگر نيرو بيايد توان و كادر سازمان‌دهي 8 گردان را داريم.» غلامرضا صالحي (جانشين فرمانده لشكر27 محمد رسول‌الله(ص)): «امروز رفتيم تا حدودي به منطقه توجيه شديم. ما 2 گردان كامل در خط پدافندي دوپازا و شلمچه داريم. 3 گردانِ 2 گروهانه نيز در دست داريم كه يكي از آنها در مرخصي است.» علي فضلي فرمانده لشكر10 سيدالشهدا(ع): «ما 11 گروهان داريم كه 4 گروهان در خط است و 7 گروهان در دست داريم كه هر كدام كم‌تر از 80 نفر دارد. در ادامه فرماندهان يگان‌ها به بيان مشكلات موجود در پشتيباني و حتي تغذيه نيروها پرداختند و از نامشخص بودن مركز پشتيباني‌كننده گله داشتند. برادر صالحي گفت كه يك ماه و نيم است كه ما شب‌ها در خط و پشت خط به نيروها سيب‌زميني مي‌دهيم. فقط يك وعده غذا به آنها مي‌دهيم. سپس برادر صفوي تأكيد كرد كه پشتيباني يگان‌هاي قرارگاه قدس به عهده مركز پشتيباني غرب سپاه است. در پايان اين جلسه حسين همداني به توضيح بيش‌تري درباره طرح مانور قرارگاه قدس پرداخت: «در مرحله اول عمليات، لشكر32 از ارتفاع برده‌هوش سرازير مي‌شود روي يال پايين آن تا ميراوه. لشكر31 عاشورا ارتفاع دوقلو و چكمه‌اي و يال ارتباطي دوقلو به آمدين را عمل مي‌كند. لشكر10 سيدالشهدا(ع) ارتفاع قلمي و يك سوم ارتفاع آمدين را عمل مي‌كند. تيپ18 الغدير هم از سمت راست لشكر10، روي آمدين به سمت رودخانه، نيروي دشمن را منهدم مي‌كند و بر مي‌گردد. در مرحله دوم عمليات، لشكر27 حضرت رسول(ص) روي كله‌قندي و يال آن به سمت شاخ آمدين عمل خواهد كرد.» برادر صفوي نيز اضافه كرد كه البته يگان‌هاي مرحله اول هم توان خود را جمع مي‌كنند و بنا به وضعيت ]در صورت ضرورت[ مرحله دوم را ادامه مي‌دهند. برادر همداني نيز توضيح داد كه نهايت پيشروي ما روي شاخ آمدين جايي است كه سركوب است و براي دفاع مناسب مي‌باشد.[۱۳]

گزارش- 817

در پي تماس تلفني صبح امروز جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه با فرمانده لشكر9 بدر (برادر شمس)، ساعت 15:50 (قبل از جلسه با فرماندهان قرارگاه قدس)، دو تن از مسئولان لشكر بدر به قرارگاه شهيد بروجردي آمدند و گزارشي از وضعيت اين لشكر ارائه دادند: دو گردان از لشكر داخل عراق است كه قرار است برگردند و به مرخصي بروند. نيروهاي جديد هم كه براي ما مي‌آيد پس از آموزش و سازمان‌دهي جايگزين نيروهاي در خط مي‌شوند. در شرايط فعلي اوضاع لشكر مناسب نيست، ولي دو سه هفتة ديگر كه نيروها به مرخصي رفتند و برگشتند، وضع نسبتاً خوب مي‌شود و آماده اجراي مأموريت مي‌شويم. پس از آن برادر صفوي نكاتي را يادآور شد: 1- خط شما در پدافند وضع بدي داشته، طوري كه افراد كومه‌له از آن عبور كرده و كمين اجرا كردند، خط‌تان ‌را تقويت كنيد (يكي از مسئولان لشكر بدر توضيح داد كه افراد كومه‌له از بين نيروهاي لشكر بدر و نيروهاي سنندج عبور كرده‌اند). 2- توپخانه 122 ميلي‌متري شما در منطقه و در اختيار قرارگاه نجف باقي بماند، بقيه امكانات لشكر را مي‌توانيد به عقب بياوريد. سنگرهايتان را تخريب نكنيد، بگذاريد بماند يگان‌هاي ديگر استفاده كنند. 3- خودتان را آماده كنيد، ظرف دو هفته آينده به شما مأموريت مي‌دهيم. مأموريت شما در داخل عراق را هم قرارگاه رمضان مشخص مي‌كند.[۱۴] (ضميمه دارد).

گزارش- 818

هم‌زمان با ميلاد حضرت خاتم‌الانبيا(ص) و ولادت حضرت امام جعفر صادق(ع)، رئيس‌جمهور، رئيس مجلس شوراي اسلامي، رئيس ديوان عالي كشور و نخست‌وزير، به اتفاق گروه كثيري از شخصيت‌هاي روحاني و مسئولان كشوري و لشكري، اعضاي ستاد پشتيباني جنگ از سراسر كشور و نيز جمعي از محققان خارج از كشور، كه در كنفرانس وحدت اسلامي شركت كرده‌اند، صبح امروز در حسينيه جماران با امام خميني ديدار كردند. امام خميني طي سخناني اهداف و سيرة انبياء خدا را تشريح كرده و با تأكيد بر تأسي به سيره پيامبران و خصوصاً پيامبر اكرم(ص) فرمودند: «... و آن چيزي كه از همه مشهورتر است حضرت رسول(ص) است كه آمد و تشكيل اداره داد، تشكيل حكومت داد؛ اين معنايش اين است كه كار دارند به حكومت، در سياست كار دارند و تشكيل حكومت دادن جز اين است كه دخالت در سياست است و وارد شدن در عرصه سياست است؟ بنابراين، اين مسئله‌اي را كه در بين مسلمين همين طور تزريق كردند تا حتي بعضي از خواص هم به اين معنا اعتقاد پيدا كردند كه شما برويد سراغ مسجد، ما هم مي‌رويم سراغ حكومت، اين براي اين بود كه اين طور به سر ما بياورند، اين طور به سر همه مسلمين بياورند كه داريد مشاهده مي‌كنيد. مسلمين بايد بيدار بشوند مسلمين از سيره انبيا و خصوصاً مسلمين از سيره پيغمبر اكرم(ص) بايد مطالعه كنند ببينند چه كرده است و ما بايد تأسي كنيم. اگر پيغمبر آمده بود و فقط توي مسجد مدينه نشسته بود قرآن را ذكر كرده بود و ديگر كاري هم نداشت، ما هم مي‌رفتيم همين كار را مي‌كرديم. ما تأسي مي‌كرديم، اما كسي كه آمده است از همان اول كه آمده است در مكه مشغول مبارزه بوده است - يك نحوي غير از آن نحوي كه در مدينه ديگر مسلحانه بود - تا وقتي آمد مدينه، در مدينه كه آمد حكومت تشكيل داد. فرستاد، مبلغ فرستاد، حكومت فرستاد در همه جا، آن جايي كه دستش مي‌رسيد، مژده داد ايشان به مردم كه ما مي‌گيريم دنيا را، همه را از بين مي‌بريم، روم را از بين مي‌بريم، ايران را از بين مي‌بريم، يعني از آن وضعي كه آنها دارند كه بت‌پرستي مي‌كنند يا آتش‌پرستي مي‌كنند، اين را از بين مي‌برند و الاّ احيا كردند همين مدت كوتاهي كه پيغمبر اكرم(ص) زندگي كرد، احيا كرد بشر را. مسلمين بايد تأسي ‌كنند به او كه او چه كرد، ما هم بايد آن كار را بكنيم. او حكومت تشكيل داد، ما هم بايد حكومت تشكيل بدهيم. او جنگ كرد، ما هم بايد جنگ بكنيم. او دفاع كرد، ما هم بايد دفاع بكنيم... خداي تبارك و تعالي ما و شما را از شر اين مستكبرين نجات بدهد و ملت‌هاي ايران را، ملت‌هاي ديگر را، همة مسلمين را بيدار كند تا دماغ اين مستكبرين را به خاك بمالد و آنها را رسوا كند؛ همان طوري كه تاكنون رسوا كرده است.»[۱۵]

گزارش- 819

خاوير پرز دكوئيار، دبيركل سازمان ملل متحد، از ايران و عراق خواست تا نمايندگان عالي‌رتبه خود را براي گفت‌وگو درباره پايان دادن به جنگ، تا جمعه آينده به نيويورك اعزام كنند. خبرگزاري رويتر در اين باره گزارش داد: «به هيئت نمايندگي ايران در سازمان ملل فشار آورده مي‌شود تا به درخواست دبيركل براي تعيين نماينده‌اي جهت شركت در گفت‌وگوي صلح خليج فارس پاسخ دهد. پرز دكوئيار به سعيد رجايي‌خراساني (نماينده ايران در سازمان ملل) گفت: اميدوار است كه ايران و عراق تا روز جمعه نمايندگان عالي‌رتبه خود را براي آغاز گفت‌وگوي صلح به نيويورك اعزام كنند. طارق عزيز وزير امور خارجه عراق دعوت دبيركل سازمان ملل را پذيرفته است اما يك سخنگوي سازمان ملل مي‌گويد: ايران هنوز نماينده خود را معرفي نكرده است. هر دو كشور ايران و عراق يك هفته است كه به طرح پرز دكوئيار براي برقراري آتش‌بس و هم‌زمان با آن تشكيل يك هيئت تحقيق پيرامون مسئوليت جنگ هفت ساله ايران و عراق پاسخ داده‌اند.»[۱۶]

گزارش- 820

اجلاس سران كشورهاي عرب در امان سومين روز خود را در حالي به پايان رساند كه نشانه‌اي از موفقيت ديده نمي‌شود و جنگ تبليغاتي در پايتخت‌هاي كشورهاي عربي عليه مواضع و عملكرد كشورهاي عرب ديگر ادامه دارد. سوريه امروز با انتشار بيانيه‌اي هشدار داد كه هرگونه اقدامي در جهت بازگرداندن مصر به اتحاديه عرب، تمامي موفقيت‌هاي به دست آمدة اين اجلاس را در معرض خطر قرار خواهد داد. خبرگزاري آلمان غربي با مخابره اين خبر افزود: «ظاهراً سوريه براي آشتي با عراق قراردادي را منعقد ساخته كه با تلاش كشورهاي نفت‌خيز حوزه‌خليج فارس تهيه گرديده است. با وجود اينكه جزئيات قرارداد معلوم نيست، شايع است كه سوريه براي احياي اقتصاد بيمار خود دستِ‌‌كم 5/2 ميليارد دلار از كشورهاي عربي دريافت خواهد كرد.»[۱۷] راديو مراكش در برنامه خبري ظهر امروز اين مبلغ را 5/1 ميليارد دلار اعلام كرد كه حافظ اسد از كشورهاي حوزه خليج فارس دريافت كرده است.[۱۸] از سوي ديگر، شيمون‌ پرز، نخست‌وزير اسرائيل، در واكنش به سخنان شاه حسين در افتتاحيه اجلاس سران عرب، ارتباط اسرائيل با ايران را احمقانه‌ترين اتهام عليه كشورش توصيف كرده و گفت: «مادامي كه آيت‌الله روح‌الله خميني در ايران قدرت را در دست دارد، هيچ‌گونه هم‌پيماني بين دو طرف (ايران و اسرائيل) امكان‌پذير نيست. آنان مي‌كوشند كه بگويند اسرائيل با ايران مرتبط است؛ اين احمقانه‌ترين اتهامي است كه به ما نسبت مي‌دهند.»[۱۹]

گزارش- 821

هفته‌نامه ميدل ايست اينترنشنال چاپ لندن در مقاله‌اي تلاش‌هاي ديپلماتيك امريكا براي اجراي قطعنامه598 را ناكام توصيف كرد و نوشت: «اين مسئله سبب شده است كه كارايي تلاش‌هاي امريكا براي برقراري تحريم بين‌المللي عليه ايران به سطح پاييني تنزل پيدا كند. دليل آن اين است كه كشورهاي مختلف تلاش‌هاي ديپلماتيك و نه اقدامات نظامي را كليد حل و فصل جنگ ايران و عراق تلقي مي‌كنند و دوم اينكه خط‌مشي كلي امريكا در قبال منطقه در صورت عدم برخورداري از يك ديپلماسي مؤثر براي تكامل بخشيدن به نقش نظامي خود در خليج فارس به طور جدي تضعيف خواهد شد.» اين‌ هفته‌نامه افزود: شكست تلاش‌هاي ديپلماتيك متكي بر سازمان ملل سبب گرديده است خط مشي امريكا در قبال اوضاع خليج فارس به صورت يك پا درآيد و براي ريگان مشكلات فراواني به همراه داشته باشد. تحركات در وزارت امور خارجه امريكا حاكي از آن است كه امريكا درصدد صورت دادن يك كوشش گسترده ديپلماتيك ديگر عليه ايران مي‌باشد و حتي حاضر است در اين زمينه وقت صرف كند.[۲۰]

گزارش- 822

به دليل حملات مداوم عراق به تأسيسات نفتي و نفتكش‌هاي حامل نفت ايران، تحريم ايران به‌وسيلة امريكا و فرانسه و كاهش خريد نفت ايران به وسيله ژاپن، توليد و درآمد نفت ايران كاهش يافته است. خبرگزاري آسوشيتدپرس به نقل از نشريه "ميدل‌ايست اكونوميك سروي" نوشت: «ايران كه از تحريم نفتي امريكا و فرانسه ضربه خورده، ناوگاني از نفتكش‌هاي اجاره‌اي (حداقل7 فروند) را با حدود 13 ميليون بشكه نفت براي فروش در بازار عازم بندر روتردام كرده تا به هر كسي كه خريدار است بفروشد. همچنين 2 ميليون بشكه ديگر از نفت خام ايران نيز در ساحل ذخيره شده است. ايرانيان آماده دادن تخفيف‌هايي در اروپا و آسيا براي فروش نفت خود هستند تا با نزول تقاضا مبارزه كنند و در همين حال در جست و جوي امكانات ذخيره‌سازي در سنگاپور و ديگر نقاط شرق دور براي نفت فروش نرفته هستند. صادرات نفت ايران تا يك ميليون بشكه در روز كاهش يافته است كه با سير نزولي قيمت‌ها مي‌توانند تأثير قابل ملاحظه‌اي بر درآمد نفت اين كشور داشته باشد.» يك نشريه داخلي سپاه با درج خبر فوق نوشت: «پس از اعلام تحريم نفتي ايران از سوي امريكا، بسياري از كشورهاي غربي و كمپاني‌هاي طرف معامله نفتي ايران، با تعلل در اجراي قراردادهاي خود (برداشت نفت) عملاً به اين تحريم پيوسته‌اند.»[۲۱]

گزارش- 823

عراق با معضلات عميق اقتصادي و اجتماعي روبه‌رو است كه با ادامه جنگ و ناتواني دولت اين كشور در حل مشكلات اساسي عراق، هر روز بر پيچيدگي آنها افزوده مي‌شود. رسانه‌هاي جهان در گزارش‌هايي از گسترش فعاليت گروه‌هاي معارض، وخامت اوضاع اقتصادي و تشديد تدابير امنيتي دولت عراق و شكنجه مخالفان خبر مي‌دهند. سازمان عمل اسلامي عراق اعلام كرد: «گروه جهادگر "شهداي مكه" وابسته به شاخه نظامي عمل اسلامي عراق طي ماه گذشته چهار تن از عوامل و مهره‌هاي رژيم بعث را در بغداد، نجف و ديوانيه مورد حمله قرار دادند. "جبار عبدالقادر الدوري" افسر امنيتي در بغداد، "علوي خضير حربي" مسئول امنيتي منطقه كربلا، "عبدالحسين مراهي فرعون" عضو رهبري و دبيركل سازمان‌دهي "فرات الاوسط حزب بعث" و سرهنگ پليس "بدر مال‌الله" در نجف مورد حمله گروه "شهداي مكه" قرار گرفتند. دو تن از اينان همراه شماري از محافظانشان به هلاكت رسيدند. همچنين كارخانه چوب فشرده واقع در "ابوصخيره" بر اثر انفجار بمبي به آتش كشيده شد. از سوي ديگر، در جريان محاصره يكي از مراكز مجاهدين وابسته به عمل اسلامي توسط نيروهاي امنيتي رژيم بعث، درگيري مسلحانه‌اي به مدت 5 ساعت درگرفت. فرمانده مجاهدان موسوم به "سالم محمد صالح سعيد" به شهادت رسيد و 3 تن ديگر از اعضاي گروه دستگير و به محل‌هاي نامعلومي انتقال داده شدند. در تاريخ 27 مهرماه گذشته نيز درگيري‌هاي مسلحانه‌اي در كربلا و ديوانيه رخ داد كه طي آن شماري از مزدوران رژيم بعث كشته يا مجروح شدند.»[۲۲] نشريه انگليسي اينديپندنت نيز به نقل از ناظران غربي در بغداد نوشت: «معضلات عميق اقتصادي عراق مي‌تواند خطري به مراتب جدي‌تر از جنگي كه صدام‌حسين شخصاً عليه جمهوري اسلامي ايران به راه انداخته براي عراق مطرح سازد. ظاهراً نماي آرام در بغداد اين شهر قديمي، با آثار زشت جنگ بي‌پايان صدام عليه ايران، براي 4 ميليون سكنه اين شهر فرو ريخته است. وضع وخيم حاكم عراق به هزينه‌اي كه براي جنگ ايران صرف مي‌كند، تشديد شده و از نظر اقتصادي اين هزينه روزانه 40 ميليون دلار مي‌باشد. نتيجه اين جنگ تبديل ذخاير ارزي 35 ميليارد دلاري عراق در سال 1980 به يك بدهي عظيم 60 ميليارد دلاري به استثناي بدهي آن كشور به بلوك كمونيست جهان در حال حاضر مي‌باشد. در حالي‌كه جنگ ايران و عراق اين بهانه را به دست صدام مي‌دهدكه هر نشانه‌اي از نارضايتي را در كشور از ميان ببرد، ولي وي به سختي مي‌تواند نارضايتي مربوط به بيكاري، بي‌پولي و نبودن ملزومات زندگي را متوقف سازد. دولت عراق در مقابل بازار سياه فعال با توجه به كاهش فاحش ارزش دينار عراق قدرتي ندارد. در اين بازار سياه از كالاهايي چون قطعات يدكي گرفته تا لوازم آرايش وجود دارد.»[۲۳]   ضميمه گزارش 817: چگونگي همكاري عده‌اي از اسيران عراقي با لشكر بدر مسئولان لشكر9 بدر در جلسه امروز گزارشي نيز از چگونگي همكاري اسيران عراقي، كه در دوران اسارت از همكاري قبلي با رژيم عراق نادم شده بودند و مايل به همكاري با جمهوري اسلامي و رزمندگان اسلام بودند، ارائه دادند: از اسيران در دوره اول 160 نفر و در دوره دوم 280 نفر دوره (آموزش) ديدند و در عمليات كربلاي5 به كار گرفته شدند. يك ماه پيش هم 300 نفر دوره ديدند و 320 نفر هم در حال اعزام به آموزش هستند، در حال حاضر هر دو ماه 500 نفر در نوبت آموزش هستند. سه نفر از افسران احتياط كه افرادي عالي بودند، شهيد شده‌اند. الان يك گردان از اين نيروها همراه آقاي شمس (فرمانده لشكر9 بدر) در داخل عراق هستند. عمدتاً افسران احتياط وظيفه تا درجه سرواني خيلي خوب هستند و با اندك عشق نسبت به امام، عجيب متحول شده‌اند. تيپ حمزه كه با تلاش لشكر بدر تشكيل شده است و تقريباً تيپ مستقلي است، پس از فرماندهي تقريباً بقيه عناصر آن تواب هستند. در عمليات ام‌النعاج (عمليات قدس4، تاريخ 1/5/1364، در منطقه هور) يك گردان تواب عراقي عمل كرد و هدف را گرفت و با يك گردان عرب ايراني كه عراق سازمان‌دهي كرده بود، درگير شد كه از اين گردان ضد انقلاب فقط 7 تن زنده ماندند. مسئول تيپ حمزه از لشكر بدر درباره افسران تواب عراقي گفت: «مجلس اعلي به اين يگان براي ارتش آينده عراق اميد بسته است و آقاي حكيم براي افسران احترام زيادي قائل است. البته سوريه نيز نسبت به اين افسران عراقي نظر و توجه دارد و به آنها پول مي‌دهد و براي بردن آنها به سوريه تلاش مي‌كند. افسران عراقي نيز در مورد چگونگي جنگيدن با ارتش عراق نظرهايي دارند.» وي افزود: البته درجات بالا (سروان به بالا) در لشكر بدر در حاشيه هستند.[۲۴]




منابع و مآخذ روزشمار 1366/08/19

  1. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 236، 20/8/1366، ص4.
  2. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 237، 21/8/1366، ص6، باختران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 20/8/1366.
  3. روزنامه رسالت، 21/8/1366، ص2.
  4. سند شماره 948347 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از منطقه 1 نيروي دريايي سپاه پاسداران، به فرماندهي نيروي دريايي سپاه پاسداران، 23/8/1366، ص4.
  5. سند شماره 046233 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي نهاجا، به سماجا2، 20/8/1366.
  6. مأخذ 2، ص13.
  7. مأخذ 3، ص2.
  8. سند شماره 046223 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از دفتر فرماندهي نيروي دريايي سپاه، به دفتر فرماندهي كل سپاه، 19/8/1366.
  9. مأخذ 3، ص12، واشنگتن - خبرگزاري آسوشيتدپرس.
  10. سند شماره 1531 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه مركزي سپاه در عمليات نصر8 (حسين اردستاني)، 16/8 تا 26/8/1366، ص30 تا 34.
  11. همان، ص34 تا 40.
  12. همان، ص41 تا 51.
  13. همان، ص57 تا 64.
  14. همان، ص51 تا 53.
  15. سازمان مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي، صحيفه نور (مجموعه رهنمودهاي حضرت امام)، جلد 20، تهران: انتشارات سروش، 1369، ص157.
  16. مأخذ 2، ص8، سازمان ملل - خبرگزاري رويتر، 19/8/1366.
  17. مأخذ 2، ص27، امان - خبرگزاري آلمان غربي، 20/8/1366.
  18. مأخذ 1، ص16، الجزيره - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/8/1366، به نقل از راديو مراكش.
  19. روزنامه اطلاعات، 20/8/1366، ص20، بيت‌المقدس - خبرگزاري آسوشيتدپرس.
  20. روزنامه رسالت، 20/8/1366، ص12، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از هفته‌نامه ميدل‌ايست‌اينترنشنال.
  21. دفتر سياسي نمايندگي امام در سپاه، نشريه "رويدادها"، شماره 171، 28/8/1366، ص30 و 31، خبرگزاري آسوشيتدپرس، به نقل از نشريه ميدل‌ايست‌اكونوميك.
  22. روزنامه كيهان، 20/8/1366، ص3.
  23. روزنامه كيهان، 21/8/1366، ص‌آخر، نشريه اينديپندنت چاپ لندن.
  24. مأخذ 10، ص53 تا 56.