1362.06.01: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۷: سطر ۲۷:


<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">
== گزارش - 1 ==
قرارگاه کربلا که پس از عملیات رمضان در جبهه جنوب، پیگیر راهبرد جلوگیری از رکود در جبهه‌ها ازطریق اجرای عملیات‌های محدود می‌باشد، مدتی است که اجرای عملیات‌های مهندسی در مناطق طیب، چزابه، طلائیه و زید را در دستور کار خود قرار داده است. براین‌اساس، امروز فرماندهان ارشد قرارگاه کربلا* در جلسه‌ای آخرین وضعیت عملیات مهندسی لشکر7 ولی‌عصر(عج) در منطقه پاسگاه زید، لشکر19 فجر در منطقه طیب و عملیات مهندسی لشکر25 کربلا در منطقه طلائیه را بررسی و مأموریت این لشکر‌ها را بدین شرح اعلام کردند:**
1. عملیات مهندسی لشکر7 ولی‌عصر(عج) در منطقه زید، به دلایلی نظیر ضعف شناسایی، ضعف در محور و... منتفی است.
2. ادامة عملیات مهندسی لشکر19 فجر در منطقه سه‌راهی زبیدات، به عللی نظیر ضعف محور عملیات به‌خصوص ضعف کنترل عملیات در جناح راست و معبر سور، نبود عقبه و جاده و... منوط به تصمیم فرماندهان رده بالاست.
3. عملیات مهندسی لشکر25 کربلا*** در منطقه طلائیه، باتوجه‌به کمبود نیرو، ضعف شناسایی و فاصله زیاد با دشمن، در دو مرحله اجرا می‌شود.<ref>سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات منتفی‌شده قبل از والفجر‌‌4، محمد دیانی، 26/5/1362 تا 8/6/1362، صص 49 - 46.</ref>
== گزارش - 2 ==
قرارگاه نصرت،* که پس از عملیات والفجر مقدماتی با هدف انجام شناسایی‌های لازم برای اجرای عملیات گسترده تشکیل شده است، درحال‌حاضر، مأموریت تکمیل شناسایی در منطقه چزابه تا طلائیه را بر عهده دارد. براین‌اساس، امروز جلسه‌ای با حضور فرماندهان قرارگاه کربلا و قرارگاه نصرت در بستان** تشکیل و گزارشی از شناسایی‌های قرارگاه نصرت در محدوده تقریبی چزابه تا طلائیه، ارائه شد.
در این جلسه، احمد غلامپور فرمانده قرارگاه کربلا، با اشاره به نظر موافق فرمانده کل سپاه درمورد تداوم شناسایی در محور چزابه و طلائیه، درباره اهمیت این امر گفت: «اهمیت عملیات، خیلی زیاد است؛ ازجهت تجزیه دشمن و اینکه هم‌زمان با غرب عملیات کنیم.» هدف عملیات در این محور گرفتن جای پا و پس از آن حرکت به‌سمت پل غزیله در منطقه العماره*** و سمت راست جاده آسفالت می‌باشد. غلامپور سیستم جدید شناسایی در جبهه جنوب را این‌گونه تشریح کرد: در این روش، قرارگاه نصرت به‌صورت آزمایشی کار شناسایی یک لشکر را، با تعداد اندکی نیرو انجام خواهد داد، اگرچه این کار سختی است، ولی این تصمیم برای جلوگیری از لورفتن منطقه عملیات اتخاذ شده است. پس از اتمام شناسایی‌ها، لشکرهای عمل‌کننده دو روز قبل از عملیات، وارد منطقه نبرد می‌شوند.
سپس علی هاشمی فرمانده قرارگاه نصرت، درمورد اهمیت منطقه عملیاتی چزابه گفت: این منطقه گلوگاهی برای شهر العماره است که دشمن نسبت به آن احساس خطر می‌کند. عناصر زمان و مکان در این منطقه برای ما از پیچیدگی و اهمیت خاصی برخوردار است. باتوجه‌به این مسئله، در شناسایی‌ها یافتن موقعیت مکانی دشمن برای ما مهم است، چون موقعیت دشمن در این منطقه به‌گونه‌ای است که استحکامات و موانعی ندارد و به‌راحتی می‌توان دشمن را دور زد.
در ادامه این جلسه نیروهای شناسایی قرارگاه کربلا، ضمن بیان مشکلاتی ازقبیل کمبود نیرو و تشریح شناسایی‌های انجام‌شده، راهکارهای شناسایی‌شده در منطقه چزابه را اعلام کردند.<ref>همان، صص 43 - 37.</ref>
== گزارش - 3 ==
قرارگاه کربلای سپاه در جنوب از تلاش دشمن درزمینه تحکیم مواضع و استحکامات خود در سرتاسر منطقه ‌استحفاظی این قرارگاه (فاو تا چنگوله) خبر داد.
براساس ‌این گزارش، عراق در این منطقه به ترمیم کانال‌های خط مقدم، اعزام گشتی‌های شناسایی و ارسال بالگردهای گشتی بر روی مواضع خودی مبادرت ورزیده است. این‌گونه اقدامات دشمن و تحرکات موتوری آن در مناطق عملیاتی لشکر19 فجر (منطقه طیب) و لشکر25 کربلا (طلائیه جدید)، فکه و شمال و جنوب پاسگاه زید، محسوس‌تر و بیشتر است.<ref>سند شماره 119922 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش اطلاعات - عملیات قرارگاه کربلای سپاه به اطلاعات - عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا، 1/6/1362.</ref>
شناسایی‌های نیروهای قرارگاه کربلا نیز حاکی است که ارتش عراق در محور چزابه، در فاصله 700 متری خطوط خود میدان مینی ایجاد کرده و در هر مسیر و شیاری که احتمال آمدن نیرو وجود دارد، سیم‌خاردار و موانع کار گذاشته است. چندی پیش، 6 نفر از نیروهای اطلاعات - عملیات تیپ57 ابوالفضل که برای انجام شناسایی در تپه 44 (واقع در منطقه عمومی چزابه) رفته بودند براثر برخورد با مین به شهادت رسیدند. از سوی دیگر، بنا به گزارش قرارگاه نصرت، بولدوزرهای دشمن در اطراف پاسگاه طلائیه، درحال فعالیت و احتمالاً حفر کانال هستند.<ref>سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص36.</ref>
== گزارش - 4 ==
امروز یگان‌های گشت دریایی ایران با گروهی از تکاوران عراقی و سرنشینان چند قایق عراقی که قصد شناسایی از سواحل ایران را داشتند، در حوالی رأس‌البیشه و نهر قاسمیه درگیر شدند.
به گزارش قرارگاه نوح‌نبی سپاه، حوالی ظهر امروز یک گروه گشتی سپاه و نیروی دریایی ارتش، در دو مایلی رأس‌البیشه عراق، با 6 قایق تندرو تکاوران عراقی درگیر شدند؛ در این درگیری از نیروهای عراقی 2 نفر كشته، 2 تن زخمی و 9 نفر اسیر شدند. همچنین 6 قایق عراقی سالم به غنیمت گرفته شد.<ref>سند شماره 93248 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش قرارگاه نوح نبی سپاه به فرماندهی کل سپاه، 1/6/1362.</ref> قایق‌های مذکور ازنوع فایبرگلاس با موتورهای 85 الی 120 می‌باشد.<ref>سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات منتفی‌شده قبل از والفجر‌‌4، محمد دیانی، 26/5/1362 تا 8/6/1362، صص 49 - 46.</ref>
امروز همچنین تعدادی از نیروهای سپاه با همراهی نیروی دریایی مستقر در نهر قاسمیه، ضمن درگیری با سرنشینان 7 قایق که درحال نزدیک‌شدن به این نهر بودند، 11 نفر از آنان را اسیر و 6 فروند از قایق‌ها را به غنمیت خود درآوردند؛ در این حادثه 2 نفر از مهاجمان کشته شدند. سرنشینان این قایق‌ها که بیشترشان مصری بودند در پوشش ماهیگیری ازطریق سواحل کویت قصد داشتند در سواحل اروندرود و بهمنشیر و سواحل شمالی خلیج‌فارس برای عراق عملیات شناسایی انجام دهند.<ref>همان، صص 43 - 37.</ref> افراد اسیرشده در این عملیات به بندر امام خمینی منتقل شدند.<ref>سند شماره 289090 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان، 2/6/1362.</ref>
== گزارش - 5 ==
امروز درحالی‌که تبادل آتش پراکنده‌ای در بعضی مناطق عملیاتی وجود داشت، نیروهای عراقی ازطریق تهاجم هوایی و گلوله‌باران، مردم عادی و غیرنظامیان را در سردشت و آبادان، هدف قرار دادند. این حملات تلفات و خساراتی را درپی داشت.
ساعت 10 صبح امروز، دو فروند میراژ عراقی شهر مرزی سردشت و اطراف آن را بمباران کردند.<ref>سند شماره 358006 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از طرح و عملیات قرارگاه حمزه سیدالشهدا به ستاد مرکزی طرح و عملیات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 4/6/1362.</ref> در این حمله خسارت چندانی به بار نیامد و فقط یک غیرنظامی مجروح شد.<ref>سند شماره 44452 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شهربانی جمهوری اسلامی ایران به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 2/6/1362.</ref> بااین‌حال، ارتش عراق در بیانیه نظامی خود مدعی شد جنگنده‌ها و بالگردهای عراقی امروز «حملات شدیدی به مواضع و واحدهای دشمن در بخش شمالی میدان عملیات و مناطق تمرکز دشمن در عمق خاک آن [انجام داده‌اند].»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 157، 2/6/1362، ص1، به نقل از رادیو صوت ‌الجماهیر عراق، اطلاعیه نظامی شماره 1195 ارتش عراق، 23/8/1983. </ref>
امروز تبادل آتش در مناطق پاسگاه زید، شلمچه، دیریفارم، پل نو و جزیره مینو از شدت بیشتری برخوردار بود.<ref>سند شماره 401965 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان خوزستان به استانداری استان خوزستان، 2/6/1362.</ref> براثر این تحرکات در مناطق شلمچه و پاسگاه زید درمجموع 17 نفر زخمی شدند.<ref>سند شماره 289171 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام فرمانداری خرمشهر به دفتر سیاسی انتظامی استانداری خوزستان، 2/6/1362.</ref>
شهر آبادان نیز به‌طور پراکنده زیر آتش سلاح‌های دوربرد عراق قرار داشت.<ref>سند شماره 289089 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام فرمانداری آبادان به دفتر سیاسی و انتظامی استانداری خوزستان، 1/6/1362.</ref> درپی این حملات برق شهر قطع و به 2 واحد مسکونی نیز خساراتی وارد شد.<ref>سند شماره 401958 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان خوزستان به استانداری استان خوزستان، 3/6/1362.</ref>
== گزارش - 6 ==
هفته‌نامه الجهاد، که به سه زبان تركی، عربی و کردی در داخل عراق منتشر می‌شود، در شماره امروز خود گزارش داد: در حمله معارضین عراقی به پایگاه هوایی شهر اور واقع در پانزده کیلومتری ناصریه، 20 تن از نیروهای ارتش عراق کشته شدند و 3 فروند هواپیمای جنگنده عراقی نیز منهدم شد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 2/6/1362، ص2. </ref>
== گزارش - 7 ==
افراد مسلح غیرقانونی امروز در شهرستان‌های سردشت، بوکان و مهاباد علیه نیروهای خودی دست به اقداماتی زدند. تعدادی از عناصر حزب دمکرات نیز در بیجار، خوی و سردشت دستگیر یا تسلیم شدند.
در کمین افراد مسلح غیرقانونی به نیروهای تأمین جاده سردشت 14 نفر از نیروهای خودی شهید شدند.<ref>سند شماره 358107 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به ستاد مرکزی فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 9/6/1362، ص4.</ref> عوامل ضدانقلاب در اقدام دیگری با حمله به نیروهای خودی که برای پاک‌سازی به ارتفاعات درویشعلی در اطراف بوکان رفته بودند، 3 نفر از آنان را شهید و 2 تن را زخمی کردند.<ref>همان، صص 2 و 3.</ref>
امروز همچنین، افراد مسلح غیرقانونی به پایگاه کیسلان مهاباد حمله کردند. در این درگیری 5 نفر از نیروهای خودی مجروح شدند و از مهاجمان نیز 7 تن کشته و 3 تن دیگر زخمی شدند.<ref>سند شماره 113271 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور، شماره 127، 15/6/1362، ص7.</ref>
در همین ‌حال، نیروهای خودی امروز 4 نفر از عناصر فعال حزب دمکرات کردستان ایران را در شهر بیجار دستگیر کردند.<ref>سند شماره 113659 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شماره 356، 13/6/1362، ص1.</ref> در این شهر همچنین 2 نفر از اعضای این حزب با تحویل‌دادن سلاح‌های انفرادی، خود را تسلیم کردند.<ref>همان.</ref>
در شهرستان‌های خوی و سردشت به ترتیب 4 و یک نفر از اعضای مسلح حزب دمکرات تسلیم نیروهای خودی شدند.<ref>سند شماره 113655 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور، شماره 126، 10/6/1362، ص2.</ref>
== گزارش - 8 ==
شماری از حقوق‌دانان مسلمان که تحت عنوان دادگاه بین‌الملل اسلامی،* برای انجام پاره‌ای تحقیقات درمورد جنگ ایران و عراق، در ایران به سرمی‌برند، امروز از مناطق آسیب‌دیده گیلان‌غرب، قصرشیرین و سرپل ذهاب بازدید کردند.
یک هیئت هفت‌نفره از حقوق‌دانان دادگاه بین‌الملل اسلامی پیش‌ازظهر امروز، وارد گیلان‌غرب شدند و با امام‌جمعه این شهر دیدار کردند. سخنگوی این هیئت در گفت‌وگو با امام‌جمعه شهر، بررسی علل جنگ ایران و عراق، معرفی متجاوز، بررسی جنایات انجام‌شده و برآورد خسارات وارده را ازجمله اهداف سفر این هیئت برشمرد و با بیان اینکه گروه مذکور یک دادگاه اسلامی مردمی مستقل است، گفت: «درصورتی‌که عراق هم از ما دعوت به عمل آورد، به آن کشور هم خواهیم رفت و مسائل را در آن کشور نیز بررسی می‌کنیم.»
سخنگوی حقوق‌دانان پس از بازدید این گروه از مناطق بمباران‌شده گیلان‌غرب به خبرنگاران گفت: «ما در اینجا درپی گردآوری اسناد و مدارک و شواهد هستیم و در شرایط فعلی اظهارنظری نمی‌توانیم بکنیم، ولی به‌عنوان افرادی مسلمان از اینکه از نزدیک می‌بینیم که مردم بی‌دفاع مورد بمباران قرار گرفته و حتی به بیمارستان‌های آنها هم تجاوز شده، تأسف خود را ابراز می‌داریم. ... اینجا دیدیم که هدف‌های غیرنظامی بمباران شده است.»<ref>روزنامه اطلاعات، 2/6/1362، ص2.</ref> این هیئت همچنین به‌مدت دو ساعت از مناطق جنگ‌زده سرپل ذهاب و قصرشیرین بازدید کرد.<ref>روزنامه کیهان، 1/6/1362، ص2.</ref>
گفتنی است فعالیت‌های این گروه در رسانه‌های خارجی نیز بازتاب داشت، به‌گونه‌ای که رادیو بی‌بی‌سی امروز در تفسیری با اشاره به ورود هیئت نمایندگی دادگاه بین‌الملل اسلامی به ایران، مأموریت این هیئت را ارزیابی خسارت‌هایی دانست که توسط عراق به مناطق غیرنظامی ایران وارد شده است.<ref>واحد مرکزی خبر صدا‌و‌سیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 2/6/1362، ص9.</ref>
== گزارش - 9 ==
امام خمینی امروز در سخنانی، ضمن اشاره به لزوم وحدت و انسجام روزافزون در بین نیروهای مسلح و آحاد ملت، هرنوع صلح مغایر با حقوق ایران را مردود دانسته و تأکید کردند که جمهوری اسلامی به دنبال تصاحب خاک هیچ‌یك از همسایگان خود نیست.
رهبر انقلاب اسلامی امروز در جمع فرماندهان نیروی دریایی و هوانیروز ارتش و گروهی از کارکنان این نیروها و همچنین دانشجویان شرکت‌کننده در مجمع جهانی حرکت اسلامی دانشجویان، با خطاب قرار دادن کارکنان نیروی هوایی و هوانیروز، به وضعیت ارتش در دوران شاهنشاهی اشاره کرده و فرمودند: «شماها مى‌دانید كه این كشور و خصوصاً ارتش در زمان شاه مخلوع چه وضعیتى داشت. اسم استقلال را مى‌گفتند، تكرار مى‌كردند، اسم تمدن را تكرار مى‌كردند، لكن ما در هیچ چیز استقلال نداشتیم و بویى از تمدن در این كشور ما نگذاشتند كه به مشام مردم برسد. و خداى تبارك و تعالى به ملت ما و به مسلمین منت گذاشت و این نیروها را و نیروهاى مردمى را بیدار كرد و در همان وقت اول كه نیروهاى مردمى نهضت كردند، نیروهاى اسلامى، لشكر اسلامى كه متحول شدند از آن لشكر طاغوتى به لشكر انسانى- اسلامى، از همان اول به دامن ملت برگشتند و با مجاهدات همه اینها كشور ما به پیروزى رسید و ما امروز در بین راه هستیم. این‌طور نیست كه ما را امثال قدرت‌هاى بزرگ مثل امریكا و شوروى رها كنند، آنها باز طمع دارند به ما. آنها در خارج نشسته‌اند و عمال آنها در خارج و داخل مشغول كار هستند و طمع دارند باز به این كشور و طمع دارند به ارتش. لكن تحولى كه در این كشور پیدا شد به بركت تأییدات الهى و جوان‌هاى ما را نجات داد و شما عزیزان نیروهاى ثلاثه را نجات داد، تحولى است كه امیدوارم كه به همین وضع باقى باشد و تا این وضع موجود است و وضع موجود ادامه دارد، هیچ آسیبى به شما نخواهد رسید.»
امام خمینی در ادامه با تأکید بر لزوم حفظ وحدت و انسجام در بین نیروهای مسلح ایران و کلیه آحاد ملت افزودند: «گمان نكنیم كه مسائل تمام شده است و ایران نجات مطلق پیدا كرده است و كسانى كه در كمین نشسته‌اند آرام مى‌شوند. ما هرروز باید به بیدارى خودمان بیفزاییم و هرروز باید به وحدت و انسجام خودمان افزایش بدهیم. ما باید، شما باید خودتان را از سایر نیروهاى مسلح اسلامى جدا ندانید، و آنها هم باید خودشان را از شما جدا ندانند، همه از یك نیرو هستید با اسماء مختلف، نیروى اسلامى الهى هستید. اسماء مختلف، لكن معنا واحد و تا این وحدت معنا هست و تا این وحدت بین قواى لشكرى هست، ارتشى هست و وحدت بین آنها و سپاه پاسداران و بسیج و مردم هست، این كشور مصون از هر بلیه‌اى است و خدا نكند یك روزى بیاید كه منحرفین شما را گول بزنند و ایجاد خلاف بكنند بین شما و خدا نكند كه روزى بیاید كه اشخاصى كه انحراف از اسلام دارند، بین شما و پاسداران عزیز اختلاف ایجاد كنند. اگر اختلاف بیاید بین شما و وحدتتان از بین برود مطمئن باشید كه آنها كار خودشان را خواهند كرد و شما را همان‌طوركه سابق ارتش در تحت فرمان او بود، شما را تحت فرمان خودشان خواهند گرفت و همچو تصفیه‌اى خواهند كرد كه از شما كه براى اسلام خدمت مى‌كنید یك تن باقى نگذارند. باید هوشیار باشید، باید هوشیار باشیم، باید دولت و ملت هوشیار باشد كه غفلت از اینكه در كمین‌ هستند براى بلعیدن این كشور از همه اطراف، از امریكا گرفته تا شوروى، در این معنا شك نباید بكنیم و متكى به خداى تبارك و تعالى باشیم و متكى به قدرت ملى خودمان باشیم كه وحدت شما و همراهى ملت از شما و پشتیبانى همه قشرهاى ملت از شما، شما را از آسیب مصون نگه می‌دارد.»
رهبر انقلاب در ادامه بیانات خود، با اشاره به وضعیت متزلزل صدام حسین در عراق، هرگونه سازش با صدام و پذیرش هرگونه طرح صلح بدون درنظرگرفتن خواسته‌های ایران را مردود دانستند و خاطرنشان کردند: «و بحمدالله شما آن سیلى كه در اول حمله صدام وعده داده شد كه به صورتش بزنند، شما زدید و الآن یك موجود سیلى‌خورده است كه همه چیزش را از دست داده است و كمك‌هاى خارجى، كمك‌هاى منطقه، كمك‌هاى ابرقدرت‌ها نمى‌تواند او را نجات بدهد. امروز صدام دوره افتاده است و از هركس تقاضا مى‌كند كه یك اصلاحى پیش بیاید، حتى از گروه‌هاى منحرف و اشخاص منحرف، باز دامن آنها را مى‌گیرد كه آنها پیشنهاد اصلاح بكنند و اما یك اصلاح امریكایى آنها نمى‌دانند كه آن چیزى كه در ایران است و آن معنایى كه در ایران است و آن چیزى كه در اسلام است اجازه نمى‌دهد كه با یك موجودى كه به صغیر و كبیر كشور خودش و كشور ما رحم نكرده است، اصلاح پیش بیاید. لفظ اصلاح یك امرى است كه صلاحیت ندارد بین مسلمان‌ها و یك طایفه‌اى كه از اول به اسلام عقیده نداشتند و مؤسس آنها عَفْلَقى بوده است كه به هیچ دینى از ادیان الهى اعتقاد ندارد. معنا ندارد كه دولت اسلامى ایران با دولتى كه هیچ اعتقاد به اسلام و به اخلاق بشریت ندارد، سر میز اصلاح بنشیند. ایران همان‌طوركه سیلى زد به این موجود مفلوك، به سیلى‌زدن خودش و به پس‌گردنى زدن خودش ادامه مى‌دهد تا اینكه آن چیزهایى كه باید زیر بار بروند با فشار نظامى ایران و با فشار ملت ایران تحقق پیدا بكند. ملت ایران اگر مى‌خواست كه صلح امریكایى بكند، همان اول از امریكا جدا نمى‌شد و قطع روابط نمى‌كرد و دستش را از ایران كوتاه نمى‌كرد، و جاسوسان او را بیرون نمى‌كرد. و امروز هم اگر دستش را به صلح امریكایى دراز كند، صدام و امثال صدام كنار مى‌روند، لكن مستشارهاى امریكایى وارد معركه مى‌شوند. ما نمى‌توانیم‌ صلحى را بپذیریم كه طرح امریكایى دارد و صدام نمى‌تواند بپذیرد آن چیزهایى را كه ما مى‌خواهیم. كسى كه ابتدائاً براى اینكه سردار قادسیه باشد تصریح كرد كه من به كشورى كه مجوس هستند دارم حمله مى‌كنم و كشور ایران را مجوسى خواند و حمله خودش را حمله سردار قادسیه خواند و هیچ اعتقاد به اسلام و اخلاقیات اسلام نداشت، امروز هم در رادیو و هم در صحبت‌هاى او دم از اسلام مى‌زند. حالا كه بیچاره شده است از اسلام دم مى‌زند و اگر مهلت داده بشود به این خبیث، آن روزى كه مهلت پیدا بكند و تجهیز قوا بكند بدتر از اول به سرزمین شما حمله مى‌كند.»
امام خمینی همچنین ضمن تأکید بر لزوم تنبیه متجاوز و ضرورت اداره عراق به دست مردم این کشور، فرمودند: «ما مى‌خواهیم آن كسى كه تعدى كرده است به مسلمان‌ها و آن اشخاصى كه خون مسلمان‌ها را در بلاد ما و بلاد خودش ریخته است و علماى اسلام را در بلاد خودش شهید كرده است، ما مى‌خواهیم به حكم اسلام از او انتقام بگیریم؛ ما مى‌خواهیم قصاص كنیم، ما مى‌خواهیم دست او را قطع كنیم و ما مى‌خواهیم كه این حزب منحوس و این حزب عفلقى از بین برود و كشور عراق به دست خود عراقى‌ها، به‌ دست مردم و ملت خود عراق اداره بشود، نه به دست دیگران و امثال صدام كه تمام حیثیت عراق را، حیثیت نظامى عراق را، حیثیت ملى عراق را زیر پا گذاشته است و تمام ذخیره‌هاى عراق را براى نفهمى به باد فنا داده است كه امروز مفلس شده است و طلاها و جواهرات زن‌هاى مردم را مأمورین مى‌روند و به‌زور مى‌گیرند و یك دسته از خودشان هم نمایش مى‌دهند كه صف كشیده‌اند براى اینكه ذخیره‌هاى خودشان را بدهند. بااینكه با زور دارد از ملت خودش طلاها را مى‌گیرد و در كویت و در غیر كویت به فروش مى‌رساند براى اصلاح حال خودش و یا براى پركردن جیب خودش و دیگران. یك همچو موجودى نباید دیگر در دنیا باقى بماند و نباید حكومت یك كشور اسلامى را داشته باشد. اسلام اجازه نمى‌دهد به یك همچو مسالمتى بین ما و او و بین مسلمان و یك كافر متعدى. ما باید به همه كشورهاى منطقه بگوییم كه ما و اسلام به ما اجازه نمى‌دهد كه حتى یك وجب از ملك شما و از مملكت شما تصاحب كنیم، ما دفاع داریم مى‌كنیم از شما و از كشور خودمان. ما دفاع از نوامیس شما مى‌كنیم، ما دفاع از علماى شما مى‌كنیم، ما دفاع از متدینین شما مى‌كنیم، ما دفاع از ملت شما مى‌كنیم. لكن بعد از اینكه ان‌شاءالله پیروزى حاصل شد، كشور شما مال خود شماست و همه كشورهاى منطقه مال صاحبانش هست و كشور اسلامى به یك وجب از خاك دیگران طمع ندارد. لكن نمى‌گذارد كه كسانى كه طمع در مملكت خودش دارند و كسانى كه تعدى كردند به كشور ما، نمى‌گذارد آنها را به حیات خودشان ادامه بدهند.»<ref>مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صحیفه امام(مجموعه آثار امام خمینی)، جلد18، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1386، صص 71 - 67.</ref>
== گزارش - 10 ==
وزیر امور خارجه ایران در ادامه سفر دوره‌ای خود به یازده کشور آسیایی - افریقایی*، امروز در لیبی با رهبر و وزرای امور خارجه و نفت این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد.<ref>روزنامه کیهان، 1/6/1362، ص1.</ref>
علی‌اکبر ولایتی در دیدار با سرهنگ معمر قذافی، پیام آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور ایران را به وی تسلیم کرد. رهبر لیبی نیز ضمن خوشامدگویی به وزیر امور خارجه ایران و هیئت همراه، پشتیبانی دولت و ملت لیبی از انقلاب اسلامی ایران را اعلام کرد و گفت: «انقلاب اسلامی به‌عنوان حامی قضیه فلسطین ... مورد حمایت همه کشورهای پیشرو اسلامی است.» ولایتی در این دیدار با تأکید بر حمایت ایران از مبارزان فلسطین و سایر کشورهای پیشرو، مبارزه با رژیم اشغالگر قدس را یکی از اهداف راهبردی جمهوری اسلامی ایران برشمرد و با اشاره به جنگ ایران و عراق تأکید کرد: «نیروهای ما تا پیرزوی نهایی به نبرد علیه عامل امریکا در منطقه یعنی رژیم صدام، ادامه خواهند داد.»<ref>روزنامه کیهان، 3/6/1362، ص3.</ref>
هیئت ایرانی همچنین دیدارهایی با وزرای امور خارجه و نفت لیبی انجام داد. در دیدار ولایتی با عبدالعاطی العبیدی دبیرکل کمیته روابط خارجی لیبی، چگونگی روابط فی‌مابین و راهکارهای توسعه این روابط در زمینه‌های گوناگون مورد بررسی قرار گرفت. العبیدی با اشاره به حمایت لیبی از انقلاب اسلامی ایران گفت: «معتقدم این انقلاب باوجود توطئه‌های امپریالیستی فراوان و باوجود جنگ ظالمانه علیه آن، همچنان در کنار دوستان مسلمان خود و کشورهای مستضعف قرار گرفته و ما هر دو کشور را در یک سنگر می‌بینیم.» ولایتی نیز ضمن اشاره به همسویی ایران و لیبی در قضیه فلسطین، این رابطه را نمونه خوبی از نزدیکی هرچه بیشتر کشورهای اسلامی برشمرد. وی در تشریح هدف رژیم صهیونیستی از حمله به جنوب لبنان گفت درواقع رژیم اشغالگر قدس می‌خواست با این کار «مقاومتی که ازطریق جبهه پایداری در مقابل کمپ دیوید نشان داده شد را در هم بشکند.»
علاوه‌بر دیدارهای فوق، معاون وزیر نفت ایران نیز با وزیر نفت لیبی ملاقات کرد. در این دیدار که با حضور علی‌اکبر ولایتی انجام شد ضمن بررسی مسائل بین‌المللی نفت و اوپک، مقرر گردید که در آینده‌ای نزدیک وزیر نفت لیبی به ایران سفر کند.<ref>روزنامه اطلاعات، 6/6/1362، ص3.</ref>
== گزارش - 11 ==
پس از کشمکش‌های فراوان میان دستگاه‌های اجرایی و قضائی و درحالی‌كه مسئله خرید برنج در ماه‌های اخیر به یكی از مسائل اساسی كشور تبدیل شده است،* امروز آخرین هماهنگی‌ها برای آغاز طرح خرید برنج از شالیکاران استان‌های مازندران و گیلان، انجام شد.
در دیدار امروز نخست‌وزیر با استانداران گیلان و مازندران، مسائل استان‌های شمالی و طرح خرید برنج از شالیکاران مورد بررسی قرار گرفت. نخست‌وزیر در این دیدار ضمن تأکید بر عزم دولت برای اجرای طرح خرید برنج، که وی آن را به نفع مستضعفین و همه ملت خواند، ابراز امیدواری کرد که شالیکاران شمال نیز دراین‌زمینه همکاری‌های لازم را انجام دهند.<ref>روزنامه کیهان، 2/6/1362، ص2. </ref>
از سوی دیگر، در جلسه امروز شورای عالی قضائی که با حضور رئیس دیوان‌عالی کشور، دادستان کل کشور، اعضا و سخنگوی شورای ‌عالی قضائی، رئیس و مشاور ستاد بسیج اقتصادی، وزیر دادگستری و استانداران گیلان و مازندران تشکیل شد، چگونگی خریدوفروش و توزیع برنج در حیطة مسئولیت‌های قوه قضائیه مورد بررسی قرار گرفت.<ref>همان، ص1. </ref>
در همین حال، رئیس سازمان تعاون روستایی استان گیلان از تخصیص اعتبارات لازم برای آغاز خرید برنج خبر داد و گفت: مبلغ 500 میلیون ریال جهت آغاز طرح خرید برنج مازاد بر مصرف دراختیار این سازمان قرار گرفته است. براین‌اساس، 190 مرکز خرید آماده خریداری حدود 450 تا 470 هزار تن برنج تولیدشده در این استان هستند.<ref>روزنامه کیهان، 1/6/1362، ص3. </ref>
== گزارش - 12 ==
امروز مراسم بدرقه زائران ایرانی برای شركت در مراسم حج امسال با حضور نخست‌وزیر، وزیر ارشاد، سرپرست سازمان حج، وزیر راه و مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. هم‌زمان با اعزام نخستین گروه از زائران ایرانی به عربستان، وزیر ارشاد این کشور و یك روزنامه سعودی درمورد سیاسی‌شدن مراسم حج هشدار دادند.
در مراسم اعزام زوار ایرانی، سیدمحمد خاتمی وزیر ارشاد در سخنانی اعزام حدود یک‌صد هزار نفر از زائران ایرانی به عربستان سعودی را پس از سه سال جنگ با استکبار جهانی، نشانه ثبات جمهوری اسلامی ایران دانست. میرحسین موسوی نخست‌وزیر نیز با سنگین برشمردن وظایف حجاج، نوع حرکت و شعارهای آنان را معرف انقلاب خواند و نحوه برخورد حجاج ایرانی با سایر مسلمانان را برای نظام، تعیین‌کننده دانست. موسوی خوئینی‌ها سرپرست حجاج ایرانی هم اظهار کرد: «با رهنمودهای امام امت حجاج ایرانی حجی را برگزار می‌کنند که همه مسلمانان با این حقیقت روبه‌رو می‌شوند که جمهوری اسلامی ایران ارزش‌های فراموش‌شده را زنده می‌کند.»<ref>روزنامه کیهان، 2/6/1362، ص5.</ref>
امروز همچنین سیدحسن شفتی مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، در گفت‌وگویی اعلام کرد که در سال جاری، حدود 95 هزار زائر ایرانی به مکه عزیمت خواهند کرد و درحالی‌که برای اعزام این تعداد زائر حدود یک ماه زمان لازم است، به‌دلیل محدودیت‌هایی که دولت عربستان سعودی اعمال کرده است، سعی خواهد شد که این کار در مدت بیست روز و با کمترین نارسایی انجام شود.<ref>همان.</ref> به گفته وی عملیات انتقال زائران ایرانی از پنج شهر تبریز، تهران، مشهد، اصفهان و شیراز انجام خواهد شد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 1/6/1362، ص1.</ref>
در همین حال، شیخ عبدالعزیز بن باز وزیر ارشاد عربستان سعودی، در بیست‌وپنجمین نشست مجلس مؤسسان سازمان رابطه العالم اسلامیه در مکه، ضمن درخواست از مسلمانان سراسر جهان برای حمایت مالی و معنوی از حجاج، از کلیه زائران خواست که «مراسم حج را همان‌طورکه ازجانب خداوند دستور داده شده به جای آورند و از هرچه ممکن است منتهی به ضایع‌شدن مراسم شود اجتناب کنند.»<ref>سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص36.</ref>
از سوی دیگر، روزنامه سعودی البلاد امروز در تفسیری مغرضانه «موضع‌گیری رژیم ایران در دعوت به فتنه‌انگیزی و آشوب در موسم حج و تبدیل این شعائر اسلامی به یک گردهمایی برای آشوب و ایجاد فتنه در میان مسلمانان [!] را محکوم کرد.» این روزنامه همچنین از سران سعودی خواست تا با سیاسی‌شدن پدیده حج مقابله کرده و «از درهم‌کوبیدن هرکس که درصدد بازیچه گرفتن مسائل حجاج در جریان انجام این فریضه مقدس برآید درنگ نکند.»<ref>همان، صص 43 - 37.</ref>
== گزارش - 13 ==
جزئیات اساسنامه سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، در جلسه امروز مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید.
جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی، ابتدا به ریاست اکبر هاشمی رفسنجانی و در ادامه به ریاست محمد یزدی و با حضور محمد هاشمی مدیرعامل سازمان صداوسیما تشکیل شد. در این جلسه پس از بررسی جزئیات اساسنامه سازمان صداوسیما که از دو جلسه قبل آغاز و ناتمام مانده بود، درنهایت این اساسنامه در سی ماده به تصویب رسید.<ref>مشروح مذاكرات مجلس شوراى اسلامى، دوره‌ اول، صص 9490 - 9405. </ref> براساس این مصوبه، اختیارات اصلی سازمان صداوسیما به شورای سرپرستی واگذار شد.
هاشمی رفسنجانی دراین‌باره نوشته است: «... طرح اساسنامه صداوسیما تمام شد؛ برخی مطالب برخلاف نظر امام و من بود. مخالفت من هم، اثری نکرد. جو حاکم بر مجلس چنین اقتضا دارد. به‌خاطر اهمیتی که به آزادی عمل و رأی نمایندگان می‌دهیم، تحمل آن سخت نیست؛ حتی نمایندگان عضو حزب جمهوری اسلامی - که به کمک حزب، انتخاب شده‌اند - هم در بسیاری از موارد، برخلاف نظر حزب رأی می‌دهند و شاید از این جهت، در تاریخ پارلمان‌های دنیا، کم‌نظیر باشد. درعین‌حال، ضدانقلاب، گاهی تعبیر "مجلس فرمایشی" را به کار می‌برد که خیلی غیرمنصفانه است.»<ref>اکبر هاشمی رفسنجانی، آرامش و چالش (کارنامه و خاطرات سال 1362)، به اهتمام مهدی هاشمی، تهران: دفتر نشرمعارف انقلاب، 1386، ص195.</ref>
== گزارش - 14 ==
عراق هم‌اکنون درپی یافتن راه‌های جایگزین برای صدور نفت خود برآمده است.
خبرگزاری عراق به نقل از عصام القلیبی رئیس شرکت ملی نفت عراق، که امروز از اردن بازگشته است، از امضای قرارداد جدیدی درزمینه استخراج نفت میان کارشناسان عراقی و مسئولان اردنی خبر داد. در همین حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز با اشاره به بسته‌شدن خط لوله نفتی عراق از مسیر سوریه، اعلام کرد که کار احداث یک خط لوله به‌سوی بندری متعلق به عربستان سعودی در دریای سرخ و در فاصله هزار و دویست‌وسی کیلومتری از بغداد آغاز شده است. براساس این گزارش، درحال‌حاضر عراق فقط ازطریق خط لوله نفتی کرکوک نفت خود را صادر می‌کند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 158،3/6/1362،صص 8 - 7، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 2/6/1362.</ref>
== گزارش - 15 ==
روزنامه دیلی تلگراف امروز در مقاله‌ای به قلم ادموند فرستون کارشناس امور دفاعی، شهر کوت را هدف عملیات تهاجمی نیروهای ایرانی مستقر در مهران (واقع در جبهه مرکزی جنگ) خواند؛ در این مقاله آمده است: نیروهای ایرانی با تصرف کوت می‌توانند «به‌راحتی ازطریق تنها شاهراه موجود در این منطقه ... بغداد را به مخاطره اندازند.» دیلی تلگراف همچنین با اشاره به عملیات اخیر ایران در کردستان عراق (والفجر2)، به‌رغم نامناسب‌خواندن این منطقه کوهستانی برای عملیات تهاجمی، بر تداوم فشار شدید نیروهای ایرانی بر خطوط دفاعی عراق تأکید کرده است.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 2/6/1362، صص 8 - 7، رادیو بی‌بی‌سی، 1/6/1362.</ref>
== گزارش - 16 ==
روزنامه هرالد تریبیون (چاپ پاریس) با اشاره به کاهش شدید صادرات نفتی عراق به‌دلیل تداوم جنگ، عراق را مشتاق خاتمه‌یافتن جنگ با ایران قلمداد کرد. این روزنامه در مقاله‌ای با عنوان "دنیا به جنگ خلیج‌فارس توجه ندارد" هزینه این جنگ را برای هریک از طرفین ماهانه یک میلیارد دلار تخمین زده و یادآور شده است که جهانیان در مواردی از ادامه این جنگ خرسند نیز هستند. به نوشته این روزنامه: «جمهوری اسلامی به جنگ به‌عنوان وسیله‌ای برای پوشش‌نهادن بر جوشش نارضایی‌های داخلی و به‌عنوان ماشین صدور انقلاب نیاز دارد. رژیم تهران ... می‌تواند ضربه‌های فرسایشی و پایان‌ناپذیر بر عراق وارد آورد.» در این مقاله همچنین با بیان اینکه هر دو ابرقدرت به‌نحوی از تداوم این جنگ سود می‌برند آمده است: شوروی گرچه تأمین‌کننده 70 درصد از نیازهای تسلیحاتی عراق است، مایل به پیروزی عراق هم نیست. از طرف دیگر، این جنگ مانع از این می‌شود که ایران بتواند ضمن کمک به شورشیان افغان، به نارضایتی مسلمانان شوروی دامن بزند. درعین‌حال، هرالد تریبیون موضع بی‌طرفانه ایالات متحده را نوعی کمک به ادامه جنگ برشمرده است؛ چراکه این کشور به متحدان خود اجازه می‌دهد که به طرفین جنگ کمک کنند. این مقاله، چشم‌انداز صلح را تاوقتی ایران به برکناری صدام اصرار داشته باشد تاریک دانسته و جمع‌بندی نهایی خود را درباره برندگان و بازندگان جنگ ایران و عراق این‌گونه بیان کرده است: «نه ابرقدرت‌ها و نه جهان عرب از اینکه می‌بینند ایران و عراق نیروهای یکدیگر را می‌فرسایند ناراضی نیستند؛ این جنگ به نفع همه است جز مردم ایران و عراق.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 157، 2/6/1362، صص 19 - 18، به نقل از رادیو ایران، 1/6/1362، ساعت 17. </ref>
== گزارش - 17 ==
امنیت خلیج‌فارس، جنگ ایران و عراق، اوضاع لبنان و همکاری‌های امنیتی، مهم‌ترین موضوعاتی است که در اجلاس وزرای امور خارجه شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در شهر طائف عربستان، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
شیخ محمد بن مبارک وزیر امور خارجه بحرین، که ریاست اجلاس کنونی وزیران شورای همکاری خلیج‌فارس را برعهده دارد، اوضاع سیاسی منطقه خلیج‌فارس را محور مباحثات این نشست برشمرد. وی همچنین بدون ذکر هیچ‌گونه جزئیاتی «[بررسی و مقابله با] تهدیدات ایران علیه کشتیرانی در خلیج‌فارس را یکی از هدف‌های اصلی این مجمع» اعلام کرد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 158، 3/6/1362، ص19.</ref> یادآور می‌شود این اجلاس از دیروز آغاز شده<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 157، 2/6/1362، ص9.</ref> و قرار است فردا به کار خود پایان دهد.
رادیو امریکا در گزارشی با اشاره به قرارگرفتن جنگ ایران و عراق در دستور کار اجلاس اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس اعلام کرد: «ترس از بالاگرفتن دامنه نبرد ایران و عراق ممکن است شش کشور عرب را وادار سازد طرح صلحی را که در اوایل سال جاری پیشنهاد کرده بودند بار دیگر مطرح کنند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 2/6/1362، ص4، به نقل از رادیو امریکا، 1/6/1362.</ref>
رادیو بی‌بی‌سی نیز در تحلیل شبانگاهی خود، تهدید فزاینده جنگ ایران و عراق برای امنیت کشورهای حوزه خلیج‌فارس، بحران لبنان، نشت نفت در خلیج‌فارس و دشواری‌های اقتصادی را از محورهای مباحثات این اجلاس برشمرد. این رادیو با اشاره به امکان گسترش جنگ و درگیرشدن دیگر کشورهای خلیج‌فارس در آن گفت: «این خبر که عراق درحال به‌دست‌آوردن موشک‌های فرانسوی دقیق و مخرب اگزوسه است بر نگرانی‌ها افزوده است، عراق اشاراتی کرده است دایر بر اینکه اگر جنگ همچنان در بن‌بست بماند ممکن است موشک‌های اگزوسه برای حمله به تأسیسات نفتی ایران به ‌کار گرفته شوند. در چنین حالتی ایران احتمالاً به فکر انتقام خواهد افتاد.*» بی‌بی‌سی در ادامه گزارش خود با اذعان به اینکه ایران از کمک‌های مالی دولت‌های حاشیه خلیج‌فارس به عراق و همچنین تصمیم شورای همکاری برای برگزاری اولین دور تمرین‌های نظامی مشترک در منطقه در ماه آینده، ناخشنود است، افزود: بهترین سیاست برای این کشورها خودداری از دخالت مستقیم و آشکار از یک‌سو و تداوم حمایت مالی از عراق است، به‌گونه‌ای که «اقتصاد این کشور فرونریزد و از سوی دیگر، عراق را از هر اقدامی مانند حمله با موشک‌های اگزوسه که می‌تواند درگیری را عمیق‌تر کند بازدارد.»<ref>سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات منتفی‌شده قبل از والفجر‌‌4، محمد دیانی، 26/5/1362 تا 8/6/1362، صص 49 - 46.</ref>
== گزارش - 18 ==
دو تن از مقامات آلمان فدرال و یوگسلاوی خواستار خاتمه‌یافتن جنگ ایران و عراق از راه‌های مسالمت‌آمیز شدند.
هانس یورگن، نایب‌رئیس کمیته امور خارجی آلمان فدرال، خواستار پایان جنگ ایران و عراق شد.<ref>همان، ص3، رادیو صوت الجماهیر(عربی)، 1/6/1362.</ref> به گزارش رادیو صوت ‌الجماهیر وی گفت: «در مذاکراتم با مقامات عراقی، تمایل این مقامات نسبت به پایان‌یافتن این جنگ از راه مسالمت‌آمیز را لمس کردم.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 157، 2/6/1362، ص23، بغداد - رادیو صوت الجماهیر، 1/6/1362.</ref>
از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری عراق، زوون دراگان معاون رئیس شورای اجرایی فدرال دولت یوگسلاوی، در خلال دیدار خود از بغداد، علاوه‌بر مذاکراتی درباره گسترش روابط اقتصادی بین دو کشور، «نقشی را که کشورش در جنبش غیرمتعهدها برای پایان‌بخشیدن به جنگ عراق و ایران از راه‌های صلح‌آمیز داشته برای مسئولان عراقی تشریح کرد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 158، 3/6/1362، ص8، منامه - خبرگزاری فرانسه، 2/6/1362.</ref>
== گزارش - 19 ==
به‌دنبال اعلام برنامه ارتش رژیم صهیونیستی مبنی‌بر عقب‌نشینی از بعضی مناطق لبنان، نشانه‌هایی از وقوع یک منازعه داخلی در این کشور، نمایان شده است.
رادیو اسرائیل امروز گزارش داد که قرار است نیروهای اسرائیلی روز یکشنبه هفته آینده عقب‌نشینی خود را از کوهستان‌های شوف واقع در جنوب‌شرقی بیروت به‌سوی مواضعی جدید در شمال رودخانه اولی آغاز کنند. در همین حال، مناطق مسیحی‌نشین شمال بیروت مورد اصابت چندین گلوله توپ قرار گرفت؛ بنا به گزارش رادیو دولتی لبنان، گلوله‌های مذکور از مواضع نیروهای سوری در لبنان شلیک شده است.<ref>روزنامه کیهان، 2/6/1362، ص20. </ref> نبرد توپخانه‌ای امروز بین نیروهای فالانژ و دروزی‌ها در کوهستان‌های شوف و حومه بیروت، 6 کشته و 58 زخمی برجای گذاشت.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 2/6/1362، ص10.</ref> از سوی دیگر، خلیل وزیر معروف به ابوجهاد، مشاور بلندپایه نظامی یاسر عرفات، ضمن ابراز نگرانی درباره وقوع جنگ داخلی و فرقه‌ای در لبنان، اعلام کرد که دراین‌صورت سازمان آزادی‌بخش فلسطین از مسلمانان و نیروهای ملی پشتیبانی خواهد کرد.<ref>روزنامه کیهان، 2/6/1362، ص20.</ref>
ضمیمه گزارش 1: توضیحاتی درباره عملیات‌های مهندسی لشکرهای 7 ولی‌عصر(عج)، 19فجر و 25کربلا
عملیات مهندسی لشکر7 ولی‌عصر(عج) در منطقه پاسگاه زید
لشکر7 ولی‌عصر(عج) سپاه ازسوی قرارگاه کربلا مأموریت داشت در امتداد عملیات رمضان به‌منظور نزدیکی به شرق بصره، یک عملیات مهندسی را در منطقه عملیاتی زید طراحی و اجرا کند.<ref>سند شماره 12577/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: مصاحبه محمد دیانی با احمد سوداگر، (قرارگاه کربلا، 2/6/1362، نوار شماره 12577)، ص19.</ref> براین‌اساس، مقرر شد ابتدا این لشکر خاکریزی به طول 16 کیلومتر از پاسگاه زید به‌طرف آب‌گرفتگی و در فاصله 200 متری از دشمن احداث کند. پس از این اقدام قرار بود شناسایی‌ها برای انجام مرحله دوم عملیات ادامه یابد، اما این عملیات به دلایل زیر منتفی شد:
1. افزایش ضریب ضربه‌پذیری و جناح‌دهی نیروهای خودی به دشمن.
2. ضعف فرماندهی.
3. کمبود نیرو.
4. نبود عقبه و جاده مناسب.
5. تسلط آتش دشمن بر روی نیروهای خودی.
6. ضعف شناسایی.<ref>سند شماره 130/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات منتفی‌شده قبل از والفجر4، محمد دیانی، مرداد و شهریور 1362، صص 4 - 3.</ref>
یادآوری می‌شود روز گذشته، غلامپور فرمانده قرارگاه کربلا، به رئوفی فرمانده لشکر7 ولی‌عصر(عج)، دستور داده بود شناسایی‌های این لشکر را در منطقه زید متوقف کند. درپی این اقدام، مسئولیت این منطقه به لشکر25 کربلا واگذار و مقرر گردید که لشکر7 ولی‌عصر(عج) برای اجرای عملیات مهندسی طلائیه با لشکر25 کربلا ادغام شود.<ref>سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص28.</ref>
عملیات مهندسی لشکر19 فجر در منطقه طیب
لشکر19 فجر سپاه ازسوی قرارگاه کربلا مأموریت داشت تا در امتداد جناح راست (منطقه جنوب‌غربی) عملیات محرم و سه‌راهی زبیدات روی دو ارتفاع 100(کوچک و بزرگ) - که بر شهر طیب عراق مسلط بود - عملیاتی طراحی و اجرا کند.<ref>سند شماره 12577/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.</ref> این لشکر قرار بود با استعداد رزمی 4 گردان در سه محور- سمت جاده آسفالت منتهی به شهر طیب عراق، رودخانه میمه و شیار سور- وارد عمل شود.<ref>سند شماره 130/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.</ref> اما بررسی‌های اولیه فرماندهان قرارگاه کربلا دورنمای اجرای این عملیات را در هاله‌ای از ابهام فروبرد.
عملیات مهندسی لشکر25 کربلا در منطقه طلائیه
لشکر25 کربلا ازسوی قرارگاه کربلا مأموریت داشت در امتداد عملیات رمضان با هدف نزدیکی به شرق بصره، یک عملیات مهندسی را در منطقه عملیاتی طلائیه عراق طراحی و اجرا کند.<ref>سند شماره 12577/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.</ref> پیش از این عملیات، پاسگاه طلائیه جدید در دست نیروهای ایران و پاسگاه طلائیه قدیم دراختیار نیروهای عراق قرار داشت و یکی از اهداف مهم این اقدام مهندسی تصرف پاسگاه طلائیه قدیم بود. این منطقه به‌دلیل وجود منابع و تأسیسات نفتی عراق در داخل هور به‌سمت پاسگاه طلائیه، دارای اهمیت حیاتی و راهبردی بود. در این عملیات به‌علت بعد مسافت خط خودی و دشمن، قرار شد لشکر25 کربلا ابتدا با استعداد رزمی 5 گردان و احداث خاکریزی به طول 12 کیلومتر، خود را به یک کیلومتری دشمن برساند و پس از تکمیل شناسایی‌ها، مرحله دوم عملیات را ادامه دهد.<ref>سند شماره 0130/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.</ref>
ضمیمه گزارش 2: توضیحاتی درخصوص تاریخچه تشکیل و برخی اقدامات قرارگاه نصرت
پس از عملیات والفجر مقدماتی و در آستانه عملیات والفجر1، شناسایی‌های منطقه هورالعظیم نیز قوت گرفت و به‌دلیل اهمیت این منطقه، قرارگاهی به نام نصرت برای انجام شناسایی و طراحی اقدامات چریكی در هور، با هدف بازكردن جبهه‌ای در این منطقه تشکیل شد. براین‌اساس از نیمه نخست سال 1362، قرارگاه نصرت به فرماندهی علی هاشمی شناسایی‌های این منطقه و ارائه راهکارهای مناسب طرح مانور را به سرانجام رساند و درنهایت عملیات خیبر، در تاریخ سوم اسفند 1362 در منطقه طلائیه و هورالعظیم، اجرا شد.<ref>سند شماره 79/گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر مقدماتی، 26/8/1361 تا 6/1/1362، ص83.</ref>
درواقع، هم‌زمان با عملیات رمضان، استفاده از فضا و آب‌گرفتگی هور برای غافلگیرکردن دشمن مورد توجه قرار گرفت. پس از پایان عملیات والفجر4، محسن رضایی فرمانده سپاه پاسداران، به علی هاشمی مأموریت داد تا قرارگاه نصرت را که در منطقه هورالهویزه تشکیل شده بود، به‌طور تمام‌وقت فعال کند. این قرارگاه بر روی منطقه مطالعه کرد و اطلاعات لازم و کافی از وضعیت دشمن را به دست آورد. بررسی‌های منطقه هور، مقدمه پیشنهاد این منطقه برای عملیات گسترده شد. این شناسایی‌ها همان‌گونه که پیش‌تر آمد، موجب شد تا عملیات خیبر به‌منظور درهم‌شکستن بن‌بست نظامی در جنگ، طرح‌ریزی و اجرا گردد.
با پایان‌یافتن عملیات والفجر4 در اواخر مهرماه 1362، عملیات عبور از آب‌گرفتگی بزرگ هور در دستور کار سپاه پاسداران قرار گرفت. عبور از این آب‌گرفتگی که بیش از 3 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد، رسیدن به ساحل شرقی رودخانه دجله را امکان‌پذیر می‌کرد. مهم‌ترین مسئله برای دستیابی یگان‌های عملیاتی به جاده
بصره - ‌عماره، عبور آنان از آب‌گرفتگی هور و چگونگی تدارک آنها پس از تصرف شرق دجله بود.<ref>حسین علایی، روند جنگ ایران و عراق، جلد دوم، تهران: مركز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1391، صص 35 - 34.</ref>
ضمیمه گزارش 11: تدابیر دستگاه‌های دولتی برای مقابله با افزایش نرخ برنج و توزیع عادلانه آن در ماه‌های اخیر
نخست‌وزیر در روز اول مرداد 1362، خبر تهیه آیین‌نامه خرید متمرکز و توزیع برنج را اعلام کرد.<ref>سند شماره 119922 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش اطلاعات - عملیات قرارگاه کربلای سپاه به اطلاعات - عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا، 1/6/1362.</ref> همان روز دکتر بانکی وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه‌وبودجه از طراحی سیستمی برای تضمین اینکه برنج با قیمت مناسب به دست مردم برسد خبر داد.<ref>همان، ص17.</ref> وی همچنین در روز هفتم مردادماه، درمورد علت گرانی‌های اخیر گفت: «مهم‌ترین مشکلی که باعث این‌همه گرانی شد همان برداشتن کنترل لازمی بود که از ابتدای جنگ مورد تأیید برادر بزرگوارمان شهید رجائی بود که در زمان ایشان اجرا شد؛ این کنترل بنا به دلائلی سال گذشته برداشته شد و ما با تورم سرسام‌آور روبه‌رو شدیم. ... دراین‌رابطه سازمان برنامه‌وبودجه ... طرح‌هایی را در دست اجرا و اقدام دارد که ان‌شاءالله سیستم توزیع کنترل ‌شده و این کنترل در زمان جنگ و تا زمانی‌که تولید به‌اندازه کافی بالا نرفته بایستی اجرا شود.»<ref>روزنامه کیهان، 8/5/1362، ص23.</ref>
بااین‌حال، در اوایل مردادماه، اقدام وزارت بازرگانی در آزادسازی برنج موجب واکنش مجلس و سؤال بیش از یک‌صد نماینده از عسگراولادی وزیر بازرگانی شد. وی در جلسه‌ای که با کمیسیون رسیدگی به سؤالات نمایندگان داشت، ستاد بسیج اقتصادی را مسئول اصلی و اولیه آزادسازی برنج معرفی كرد، ولی در جلسه بعدی این کمیسیون که با حضور شفیق معاون بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی، تشکیل شد، شفیق آزادکردن برنج و اعلام آزادی را برعهده گرفت.<ref>روزنامه کیهان، 10/5/1362، ص22.</ref> شفیق، روز دهم مرداد با ارسال نامه‌ای به عسگراولادی استعفای خود را اعلام کرد.<ref>روزنامه کیهان، 13/5/1362، ص2.</ref> به‌دنبال این وقایع وزیر بازرگانی نیز از سمت خود استعفا کرد. متن استعفانامه عسگراولادی وزیر بازرگانی، خطاب به نخست‌وزیر در روز یازدهم مرداد منتشر شد.<ref>مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صحیفه امام(مجموعه آثار امام خمینی)، جلد18، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1386، صص 71 - 67.</ref>
طرح خرید برنج پیگیری شد و در جلسه شورای اقتصاد در روز 17/5/1362 با حضور نخست‌وزیر، استانداران گیلان و مازندران و جمعی از ائمه جمعه شهرها و نمایندگان این دو استان، اصول حاکم بر قیمت‌گذاری برنج در این استان‌ها باتوجه‌به ‌سقف قیمت خرید برنج ممتاز از شالیکاران تعیین گردید.<ref>روزنامه کیهان، 18/5/1362، ص4.</ref> سرانجام روز 25/5/1362 متولی‌زاده مدیرعامل سازمان تعاون روستایی کشور، اعلام کرد که خرید برنج از شالیکاران گیلان از هفته بعد آغاز می‌شود.<ref>روزنامه کیهان، 27/5/1362، ص3.</ref>
ضمیمه گزارش 17: اظهارنظرهای مقامات ایرانی در واكنش به انتشار اخبار مربوط به واگذاری هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی به عراق در چند ماه گذشته
در چند ماه اخیر به‌ویژه از اواخر تیرماه، خبرهایی درمورد واگذاری هواپیماهای پیشرفته سوپراتاندارد مجهز به موشک‌های اگزوسه ازسوی فرانسه به عراق و نیز تهدید عراق به انهدام تأسیسات نفتی ایران در خلیج‌فارس انتشار یافت. در واکنش به این اخبار چند تن از مقامات ایرانی عملکرد دولت فرانسه در قبال جمهوری اسلامی ایران و جنگ ایران و عراق را مورد انتقاد قرار دادند. در سی‌ام تیرماه، هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس، به انتقاد از مواضع خصمانه فرانسه در قبال ایران ازجمله حمایت از عراق متجاوز و ارسال اسلحه به این کشور، پناه‌دادن به تروریست‌ها و... پرداخت؛<ref>روزنامه کیهان، 1/5/1362، ص17.</ref> سه روز بعد یعنی دوم مردادماه نیز علی‌اکبر ولایتی در پاسخ به تهدیدات اخیر وزیر امور خارجه عراق مبنی‌بر حمله به تأسیسات نفتی ایران با بیان اینکه: «اگر در جریان صدور نفت ایران هرگونه اخلالی رخ دهد هیچ کشوری در منطقه نخواهد توانست نفت خود را صادر کند»، سخنان وزیر امور خارجه عراق را تهدیدی برای کل منطقه قلمداد کرد.<ref>روزنامه کیهان، 3/5/1362، ص3.</ref> همچنین روز سوم مرداد، رئیس مجلس پس از جلسه شورای عالی دفاع، در واکنش به تهدیدهای عراق مبنی‌بر استفاده از سلاح‌های پیچیده و جدید برای انهدام تأسیسات نفتی ایران اظهار کرد: «می‌توانیم طوری حرکت کنیم که یک کشتی هم نتواند به خلیج‌فارس وارد یا از آن خارج شود، ما الآن امنیت خلیج‌فارس را تأمین می‌کنیم؛ ممکن است فرانسه هواپیماهای خیلی پیشرفته به عراق قرض دهد، اگر بخواهیم خلیج‌فارس را ناامن کنیم برای ما آسان است؛ دراین‌صورت، فکر کنید که بنادر کشورهای جنوب خلیج‌فارس به چه وضعی درمی‌آیند.»<ref>روزنامه کیهان، 4/5/1362، ص2.</ref> در همین روز رجائی خراسانی نماینده ایران در سازمان ملل، در یک مصاحبه مطبوعاتی ضمن اعلام مقابله ایران با هر اقدامی برای ناامن‌کردن خلیج‌فارس، تصمیم فرانسه برای واگذاری 5 فروند هواپیمای سوپراتاندارد به عراق را به‌منزله شرکت مستقیم فرانسه در جنگ با ایران دانست.<ref>روزنامه کیهان، 5/5/1362، ص4.</ref>





نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۰۶

روزشمار جنگ سال 1362
1362.06.01
نام‌های دیگر یک شهریور
تاریخ شمسی 1362.06.01
تاریخ میلادی 23 اوت 1983
تاریخ قمری 14 ذیقعده 1403





گزارش - 1

قرارگاه کربلا که پس از عملیات رمضان در جبهه جنوب، پیگیر راهبرد جلوگیری از رکود در جبهه‌ها ازطریق اجرای عملیات‌های محدود می‌باشد، مدتی است که اجرای عملیات‌های مهندسی در مناطق طیب، چزابه، طلائیه و زید را در دستور کار خود قرار داده است. براین‌اساس، امروز فرماندهان ارشد قرارگاه کربلا* در جلسه‌ای آخرین وضعیت عملیات مهندسی لشکر7 ولی‌عصر(عج) در منطقه پاسگاه زید، لشکر19 فجر در منطقه طیب و عملیات مهندسی لشکر25 کربلا در منطقه طلائیه را بررسی و مأموریت این لشکر‌ها را بدین شرح اعلام کردند:** 1. عملیات مهندسی لشکر7 ولی‌عصر(عج) در منطقه زید، به دلایلی نظیر ضعف شناسایی، ضعف در محور و... منتفی است. 2. ادامة عملیات مهندسی لشکر19 فجر در منطقه سه‌راهی زبیدات، به عللی نظیر ضعف محور عملیات به‌خصوص ضعف کنترل عملیات در جناح راست و معبر سور، نبود عقبه و جاده و... منوط به تصمیم فرماندهان رده بالاست. 3. عملیات مهندسی لشکر25 کربلا*** در منطقه طلائیه، باتوجه‌به کمبود نیرو، ضعف شناسایی و فاصله زیاد با دشمن، در دو مرحله اجرا می‌شود.[۱]

گزارش - 2

قرارگاه نصرت،* که پس از عملیات والفجر مقدماتی با هدف انجام شناسایی‌های لازم برای اجرای عملیات گسترده تشکیل شده است، درحال‌حاضر، مأموریت تکمیل شناسایی در منطقه چزابه تا طلائیه را بر عهده دارد. براین‌اساس، امروز جلسه‌ای با حضور فرماندهان قرارگاه کربلا و قرارگاه نصرت در بستان** تشکیل و گزارشی از شناسایی‌های قرارگاه نصرت در محدوده تقریبی چزابه تا طلائیه، ارائه شد. در این جلسه، احمد غلامپور فرمانده قرارگاه کربلا، با اشاره به نظر موافق فرمانده کل سپاه درمورد تداوم شناسایی در محور چزابه و طلائیه، درباره اهمیت این امر گفت: «اهمیت عملیات، خیلی زیاد است؛ ازجهت تجزیه دشمن و اینکه هم‌زمان با غرب عملیات کنیم.» هدف عملیات در این محور گرفتن جای پا و پس از آن حرکت به‌سمت پل غزیله در منطقه العماره*** و سمت راست جاده آسفالت می‌باشد. غلامپور سیستم جدید شناسایی در جبهه جنوب را این‌گونه تشریح کرد: در این روش، قرارگاه نصرت به‌صورت آزمایشی کار شناسایی یک لشکر را، با تعداد اندکی نیرو انجام خواهد داد، اگرچه این کار سختی است، ولی این تصمیم برای جلوگیری از لورفتن منطقه عملیات اتخاذ شده است. پس از اتمام شناسایی‌ها، لشکرهای عمل‌کننده دو روز قبل از عملیات، وارد منطقه نبرد می‌شوند. سپس علی هاشمی فرمانده قرارگاه نصرت، درمورد اهمیت منطقه عملیاتی چزابه گفت: این منطقه گلوگاهی برای شهر العماره است که دشمن نسبت به آن احساس خطر می‌کند. عناصر زمان و مکان در این منطقه برای ما از پیچیدگی و اهمیت خاصی برخوردار است. باتوجه‌به این مسئله، در شناسایی‌ها یافتن موقعیت مکانی دشمن برای ما مهم است، چون موقعیت دشمن در این منطقه به‌گونه‌ای است که استحکامات و موانعی ندارد و به‌راحتی می‌توان دشمن را دور زد. در ادامه این جلسه نیروهای شناسایی قرارگاه کربلا، ضمن بیان مشکلاتی ازقبیل کمبود نیرو و تشریح شناسایی‌های انجام‌شده، راهکارهای شناسایی‌شده در منطقه چزابه را اعلام کردند.[۲]

گزارش - 3

قرارگاه کربلای سپاه در جنوب از تلاش دشمن درزمینه تحکیم مواضع و استحکامات خود در سرتاسر منطقه ‌استحفاظی این قرارگاه (فاو تا چنگوله) خبر داد. براساس ‌این گزارش، عراق در این منطقه به ترمیم کانال‌های خط مقدم، اعزام گشتی‌های شناسایی و ارسال بالگردهای گشتی بر روی مواضع خودی مبادرت ورزیده است. این‌گونه اقدامات دشمن و تحرکات موتوری آن در مناطق عملیاتی لشکر19 فجر (منطقه طیب) و لشکر25 کربلا (طلائیه جدید)، فکه و شمال و جنوب پاسگاه زید، محسوس‌تر و بیشتر است.[۳] شناسایی‌های نیروهای قرارگاه کربلا نیز حاکی است که ارتش عراق در محور چزابه، در فاصله 700 متری خطوط خود میدان مینی ایجاد کرده و در هر مسیر و شیاری که احتمال آمدن نیرو وجود دارد، سیم‌خاردار و موانع کار گذاشته است. چندی پیش، 6 نفر از نیروهای اطلاعات - عملیات تیپ57 ابوالفضل که برای انجام شناسایی در تپه 44 (واقع در منطقه عمومی چزابه) رفته بودند براثر برخورد با مین به شهادت رسیدند. از سوی دیگر، بنا به گزارش قرارگاه نصرت، بولدوزرهای دشمن در اطراف پاسگاه طلائیه، درحال فعالیت و احتمالاً حفر کانال هستند.[۴]

گزارش - 4

امروز یگان‌های گشت دریایی ایران با گروهی از تکاوران عراقی و سرنشینان چند قایق عراقی که قصد شناسایی از سواحل ایران را داشتند، در حوالی رأس‌البیشه و نهر قاسمیه درگیر شدند. به گزارش قرارگاه نوح‌نبی سپاه، حوالی ظهر امروز یک گروه گشتی سپاه و نیروی دریایی ارتش، در دو مایلی رأس‌البیشه عراق، با 6 قایق تندرو تکاوران عراقی درگیر شدند؛ در این درگیری از نیروهای عراقی 2 نفر كشته، 2 تن زخمی و 9 نفر اسیر شدند. همچنین 6 قایق عراقی سالم به غنیمت گرفته شد.[۵] قایق‌های مذکور ازنوع فایبرگلاس با موتورهای 85 الی 120 می‌باشد.[۶] امروز همچنین تعدادی از نیروهای سپاه با همراهی نیروی دریایی مستقر در نهر قاسمیه، ضمن درگیری با سرنشینان 7 قایق که درحال نزدیک‌شدن به این نهر بودند، 11 نفر از آنان را اسیر و 6 فروند از قایق‌ها را به غنمیت خود درآوردند؛ در این حادثه 2 نفر از مهاجمان کشته شدند. سرنشینان این قایق‌ها که بیشترشان مصری بودند در پوشش ماهیگیری ازطریق سواحل کویت قصد داشتند در سواحل اروندرود و بهمنشیر و سواحل شمالی خلیج‌فارس برای عراق عملیات شناسایی انجام دهند.[۷] افراد اسیرشده در این عملیات به بندر امام خمینی منتقل شدند.[۸]

گزارش - 5

امروز درحالی‌که تبادل آتش پراکنده‌ای در بعضی مناطق عملیاتی وجود داشت، نیروهای عراقی ازطریق تهاجم هوایی و گلوله‌باران، مردم عادی و غیرنظامیان را در سردشت و آبادان، هدف قرار دادند. این حملات تلفات و خساراتی را درپی داشت. ساعت 10 صبح امروز، دو فروند میراژ عراقی شهر مرزی سردشت و اطراف آن را بمباران کردند.[۹] در این حمله خسارت چندانی به بار نیامد و فقط یک غیرنظامی مجروح شد.[۱۰] بااین‌حال، ارتش عراق در بیانیه نظامی خود مدعی شد جنگنده‌ها و بالگردهای عراقی امروز «حملات شدیدی به مواضع و واحدهای دشمن در بخش شمالی میدان عملیات و مناطق تمرکز دشمن در عمق خاک آن [انجام داده‌اند].»[۱۱] امروز تبادل آتش در مناطق پاسگاه زید، شلمچه، دیریفارم، پل نو و جزیره مینو از شدت بیشتری برخوردار بود.[۱۲] براثر این تحرکات در مناطق شلمچه و پاسگاه زید درمجموع 17 نفر زخمی شدند.[۱۳] شهر آبادان نیز به‌طور پراکنده زیر آتش سلاح‌های دوربرد عراق قرار داشت.[۱۴] درپی این حملات برق شهر قطع و به 2 واحد مسکونی نیز خساراتی وارد شد.[۱۵]

گزارش - 6

هفته‌نامه الجهاد، که به سه زبان تركی، عربی و کردی در داخل عراق منتشر می‌شود، در شماره امروز خود گزارش داد: در حمله معارضین عراقی به پایگاه هوایی شهر اور واقع در پانزده کیلومتری ناصریه، 20 تن از نیروهای ارتش عراق کشته شدند و 3 فروند هواپیمای جنگنده عراقی نیز منهدم شد.[۱۶]

گزارش - 7

افراد مسلح غیرقانونی امروز در شهرستان‌های سردشت، بوکان و مهاباد علیه نیروهای خودی دست به اقداماتی زدند. تعدادی از عناصر حزب دمکرات نیز در بیجار، خوی و سردشت دستگیر یا تسلیم شدند. در کمین افراد مسلح غیرقانونی به نیروهای تأمین جاده سردشت 14 نفر از نیروهای خودی شهید شدند.[۱۷] عوامل ضدانقلاب در اقدام دیگری با حمله به نیروهای خودی که برای پاک‌سازی به ارتفاعات درویشعلی در اطراف بوکان رفته بودند، 3 نفر از آنان را شهید و 2 تن را زخمی کردند.[۱۸] امروز همچنین، افراد مسلح غیرقانونی به پایگاه کیسلان مهاباد حمله کردند. در این درگیری 5 نفر از نیروهای خودی مجروح شدند و از مهاجمان نیز 7 تن کشته و 3 تن دیگر زخمی شدند.[۱۹] در همین ‌حال، نیروهای خودی امروز 4 نفر از عناصر فعال حزب دمکرات کردستان ایران را در شهر بیجار دستگیر کردند.[۲۰] در این شهر همچنین 2 نفر از اعضای این حزب با تحویل‌دادن سلاح‌های انفرادی، خود را تسلیم کردند.[۲۱] در شهرستان‌های خوی و سردشت به ترتیب 4 و یک نفر از اعضای مسلح حزب دمکرات تسلیم نیروهای خودی شدند.[۲۲]

گزارش - 8

شماری از حقوق‌دانان مسلمان که تحت عنوان دادگاه بین‌الملل اسلامی،* برای انجام پاره‌ای تحقیقات درمورد جنگ ایران و عراق، در ایران به سرمی‌برند، امروز از مناطق آسیب‌دیده گیلان‌غرب، قصرشیرین و سرپل ذهاب بازدید کردند. یک هیئت هفت‌نفره از حقوق‌دانان دادگاه بین‌الملل اسلامی پیش‌ازظهر امروز، وارد گیلان‌غرب شدند و با امام‌جمعه این شهر دیدار کردند. سخنگوی این هیئت در گفت‌وگو با امام‌جمعه شهر، بررسی علل جنگ ایران و عراق، معرفی متجاوز، بررسی جنایات انجام‌شده و برآورد خسارات وارده را ازجمله اهداف سفر این هیئت برشمرد و با بیان اینکه گروه مذکور یک دادگاه اسلامی مردمی مستقل است، گفت: «درصورتی‌که عراق هم از ما دعوت به عمل آورد، به آن کشور هم خواهیم رفت و مسائل را در آن کشور نیز بررسی می‌کنیم.» سخنگوی حقوق‌دانان پس از بازدید این گروه از مناطق بمباران‌شده گیلان‌غرب به خبرنگاران گفت: «ما در اینجا درپی گردآوری اسناد و مدارک و شواهد هستیم و در شرایط فعلی اظهارنظری نمی‌توانیم بکنیم، ولی به‌عنوان افرادی مسلمان از اینکه از نزدیک می‌بینیم که مردم بی‌دفاع مورد بمباران قرار گرفته و حتی به بیمارستان‌های آنها هم تجاوز شده، تأسف خود را ابراز می‌داریم. ... اینجا دیدیم که هدف‌های غیرنظامی بمباران شده است.»[۲۳] این هیئت همچنین به‌مدت دو ساعت از مناطق جنگ‌زده سرپل ذهاب و قصرشیرین بازدید کرد.[۲۴] گفتنی است فعالیت‌های این گروه در رسانه‌های خارجی نیز بازتاب داشت، به‌گونه‌ای که رادیو بی‌بی‌سی امروز در تفسیری با اشاره به ورود هیئت نمایندگی دادگاه بین‌الملل اسلامی به ایران، مأموریت این هیئت را ارزیابی خسارت‌هایی دانست که توسط عراق به مناطق غیرنظامی ایران وارد شده است.[۲۵]

گزارش - 9

امام خمینی امروز در سخنانی، ضمن اشاره به لزوم وحدت و انسجام روزافزون در بین نیروهای مسلح و آحاد ملت، هرنوع صلح مغایر با حقوق ایران را مردود دانسته و تأکید کردند که جمهوری اسلامی به دنبال تصاحب خاک هیچ‌یك از همسایگان خود نیست. رهبر انقلاب اسلامی امروز در جمع فرماندهان نیروی دریایی و هوانیروز ارتش و گروهی از کارکنان این نیروها و همچنین دانشجویان شرکت‌کننده در مجمع جهانی حرکت اسلامی دانشجویان، با خطاب قرار دادن کارکنان نیروی هوایی و هوانیروز، به وضعیت ارتش در دوران شاهنشاهی اشاره کرده و فرمودند: «شماها مى‌دانید كه این كشور و خصوصاً ارتش در زمان شاه مخلوع چه وضعیتى داشت. اسم استقلال را مى‌گفتند، تكرار مى‌كردند، اسم تمدن را تكرار مى‌كردند، لكن ما در هیچ چیز استقلال نداشتیم و بویى از تمدن در این كشور ما نگذاشتند كه به مشام مردم برسد. و خداى تبارك و تعالى به ملت ما و به مسلمین منت گذاشت و این نیروها را و نیروهاى مردمى را بیدار كرد و در همان وقت اول كه نیروهاى مردمى نهضت كردند، نیروهاى اسلامى، لشكر اسلامى كه متحول شدند از آن لشكر طاغوتى به لشكر انسانى- اسلامى، از همان اول به دامن ملت برگشتند و با مجاهدات همه اینها كشور ما به پیروزى رسید و ما امروز در بین راه هستیم. این‌طور نیست كه ما را امثال قدرت‌هاى بزرگ مثل امریكا و شوروى رها كنند، آنها باز طمع دارند به ما. آنها در خارج نشسته‌اند و عمال آنها در خارج و داخل مشغول كار هستند و طمع دارند باز به این كشور و طمع دارند به ارتش. لكن تحولى كه در این كشور پیدا شد به بركت تأییدات الهى و جوان‌هاى ما را نجات داد و شما عزیزان نیروهاى ثلاثه را نجات داد، تحولى است كه امیدوارم كه به همین وضع باقى باشد و تا این وضع موجود است و وضع موجود ادامه دارد، هیچ آسیبى به شما نخواهد رسید.» امام خمینی در ادامه با تأکید بر لزوم حفظ وحدت و انسجام در بین نیروهای مسلح ایران و کلیه آحاد ملت افزودند: «گمان نكنیم كه مسائل تمام شده است و ایران نجات مطلق پیدا كرده است و كسانى كه در كمین نشسته‌اند آرام مى‌شوند. ما هرروز باید به بیدارى خودمان بیفزاییم و هرروز باید به وحدت و انسجام خودمان افزایش بدهیم. ما باید، شما باید خودتان را از سایر نیروهاى مسلح اسلامى جدا ندانید، و آنها هم باید خودشان را از شما جدا ندانند، همه از یك نیرو هستید با اسماء مختلف، نیروى اسلامى الهى هستید. اسماء مختلف، لكن معنا واحد و تا این وحدت معنا هست و تا این وحدت بین قواى لشكرى هست، ارتشى هست و وحدت بین آنها و سپاه پاسداران و بسیج و مردم هست، این كشور مصون از هر بلیه‌اى است و خدا نكند یك روزى بیاید كه منحرفین شما را گول بزنند و ایجاد خلاف بكنند بین شما و خدا نكند كه روزى بیاید كه اشخاصى كه انحراف از اسلام دارند، بین شما و پاسداران عزیز اختلاف ایجاد كنند. اگر اختلاف بیاید بین شما و وحدتتان از بین برود مطمئن باشید كه آنها كار خودشان را خواهند كرد و شما را همان‌طوركه سابق ارتش در تحت فرمان او بود، شما را تحت فرمان خودشان خواهند گرفت و همچو تصفیه‌اى خواهند كرد كه از شما كه براى اسلام خدمت مى‌كنید یك تن باقى نگذارند. باید هوشیار باشید، باید هوشیار باشیم، باید دولت و ملت هوشیار باشد كه غفلت از اینكه در كمین‌ هستند براى بلعیدن این كشور از همه اطراف، از امریكا گرفته تا شوروى، در این معنا شك نباید بكنیم و متكى به خداى تبارك و تعالى باشیم و متكى به قدرت ملى خودمان باشیم كه وحدت شما و همراهى ملت از شما و پشتیبانى همه قشرهاى ملت از شما، شما را از آسیب مصون نگه می‌دارد.» رهبر انقلاب در ادامه بیانات خود، با اشاره به وضعیت متزلزل صدام حسین در عراق، هرگونه سازش با صدام و پذیرش هرگونه طرح صلح بدون درنظرگرفتن خواسته‌های ایران را مردود دانستند و خاطرنشان کردند: «و بحمدالله شما آن سیلى كه در اول حمله صدام وعده داده شد كه به صورتش بزنند، شما زدید و الآن یك موجود سیلى‌خورده است كه همه چیزش را از دست داده است و كمك‌هاى خارجى، كمك‌هاى منطقه، كمك‌هاى ابرقدرت‌ها نمى‌تواند او را نجات بدهد. امروز صدام دوره افتاده است و از هركس تقاضا مى‌كند كه یك اصلاحى پیش بیاید، حتى از گروه‌هاى منحرف و اشخاص منحرف، باز دامن آنها را مى‌گیرد كه آنها پیشنهاد اصلاح بكنند و اما یك اصلاح امریكایى آنها نمى‌دانند كه آن چیزى كه در ایران است و آن معنایى كه در ایران است و آن چیزى كه در اسلام است اجازه نمى‌دهد كه با یك موجودى كه به صغیر و كبیر كشور خودش و كشور ما رحم نكرده است، اصلاح پیش بیاید. لفظ اصلاح یك امرى است كه صلاحیت ندارد بین مسلمان‌ها و یك طایفه‌اى كه از اول به اسلام عقیده نداشتند و مؤسس آنها عَفْلَقى بوده است كه به هیچ دینى از ادیان الهى اعتقاد ندارد. معنا ندارد كه دولت اسلامى ایران با دولتى كه هیچ اعتقاد به اسلام و به اخلاق بشریت ندارد، سر میز اصلاح بنشیند. ایران همان‌طوركه سیلى زد به این موجود مفلوك، به سیلى‌زدن خودش و به پس‌گردنى زدن خودش ادامه مى‌دهد تا اینكه آن چیزهایى كه باید زیر بار بروند با فشار نظامى ایران و با فشار ملت ایران تحقق پیدا بكند. ملت ایران اگر مى‌خواست كه صلح امریكایى بكند، همان اول از امریكا جدا نمى‌شد و قطع روابط نمى‌كرد و دستش را از ایران كوتاه نمى‌كرد، و جاسوسان او را بیرون نمى‌كرد. و امروز هم اگر دستش را به صلح امریكایى دراز كند، صدام و امثال صدام كنار مى‌روند، لكن مستشارهاى امریكایى وارد معركه مى‌شوند. ما نمى‌توانیم‌ صلحى را بپذیریم كه طرح امریكایى دارد و صدام نمى‌تواند بپذیرد آن چیزهایى را كه ما مى‌خواهیم. كسى كه ابتدائاً براى اینكه سردار قادسیه باشد تصریح كرد كه من به كشورى كه مجوس هستند دارم حمله مى‌كنم و كشور ایران را مجوسى خواند و حمله خودش را حمله سردار قادسیه خواند و هیچ اعتقاد به اسلام و اخلاقیات اسلام نداشت، امروز هم در رادیو و هم در صحبت‌هاى او دم از اسلام مى‌زند. حالا كه بیچاره شده است از اسلام دم مى‌زند و اگر مهلت داده بشود به این خبیث، آن روزى كه مهلت پیدا بكند و تجهیز قوا بكند بدتر از اول به سرزمین شما حمله مى‌كند.» امام خمینی همچنین ضمن تأکید بر لزوم تنبیه متجاوز و ضرورت اداره عراق به دست مردم این کشور، فرمودند: «ما مى‌خواهیم آن كسى كه تعدى كرده است به مسلمان‌ها و آن اشخاصى كه خون مسلمان‌ها را در بلاد ما و بلاد خودش ریخته است و علماى اسلام را در بلاد خودش شهید كرده است، ما مى‌خواهیم به حكم اسلام از او انتقام بگیریم؛ ما مى‌خواهیم قصاص كنیم، ما مى‌خواهیم دست او را قطع كنیم و ما مى‌خواهیم كه این حزب منحوس و این حزب عفلقى از بین برود و كشور عراق به دست خود عراقى‌ها، به‌ دست مردم و ملت خود عراق اداره بشود، نه به دست دیگران و امثال صدام كه تمام حیثیت عراق را، حیثیت نظامى عراق را، حیثیت ملى عراق را زیر پا گذاشته است و تمام ذخیره‌هاى عراق را براى نفهمى به باد فنا داده است كه امروز مفلس شده است و طلاها و جواهرات زن‌هاى مردم را مأمورین مى‌روند و به‌زور مى‌گیرند و یك دسته از خودشان هم نمایش مى‌دهند كه صف كشیده‌اند براى اینكه ذخیره‌هاى خودشان را بدهند. بااینكه با زور دارد از ملت خودش طلاها را مى‌گیرد و در كویت و در غیر كویت به فروش مى‌رساند براى اصلاح حال خودش و یا براى پركردن جیب خودش و دیگران. یك همچو موجودى نباید دیگر در دنیا باقى بماند و نباید حكومت یك كشور اسلامى را داشته باشد. اسلام اجازه نمى‌دهد به یك همچو مسالمتى بین ما و او و بین مسلمان و یك كافر متعدى. ما باید به همه كشورهاى منطقه بگوییم كه ما و اسلام به ما اجازه نمى‌دهد كه حتى یك وجب از ملك شما و از مملكت شما تصاحب كنیم، ما دفاع داریم مى‌كنیم از شما و از كشور خودمان. ما دفاع از نوامیس شما مى‌كنیم، ما دفاع از علماى شما مى‌كنیم، ما دفاع از متدینین شما مى‌كنیم، ما دفاع از ملت شما مى‌كنیم. لكن بعد از اینكه ان‌شاءالله پیروزى حاصل شد، كشور شما مال خود شماست و همه كشورهاى منطقه مال صاحبانش هست و كشور اسلامى به یك وجب از خاك دیگران طمع ندارد. لكن نمى‌گذارد كه كسانى كه طمع در مملكت خودش دارند و كسانى كه تعدى كردند به كشور ما، نمى‌گذارد آنها را به حیات خودشان ادامه بدهند.»[۲۶]

گزارش - 10

وزیر امور خارجه ایران در ادامه سفر دوره‌ای خود به یازده کشور آسیایی - افریقایی*، امروز در لیبی با رهبر و وزرای امور خارجه و نفت این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد.[۲۷] علی‌اکبر ولایتی در دیدار با سرهنگ معمر قذافی، پیام آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور ایران را به وی تسلیم کرد. رهبر لیبی نیز ضمن خوشامدگویی به وزیر امور خارجه ایران و هیئت همراه، پشتیبانی دولت و ملت لیبی از انقلاب اسلامی ایران را اعلام کرد و گفت: «انقلاب اسلامی به‌عنوان حامی قضیه فلسطین ... مورد حمایت همه کشورهای پیشرو اسلامی است.» ولایتی در این دیدار با تأکید بر حمایت ایران از مبارزان فلسطین و سایر کشورهای پیشرو، مبارزه با رژیم اشغالگر قدس را یکی از اهداف راهبردی جمهوری اسلامی ایران برشمرد و با اشاره به جنگ ایران و عراق تأکید کرد: «نیروهای ما تا پیرزوی نهایی به نبرد علیه عامل امریکا در منطقه یعنی رژیم صدام، ادامه خواهند داد.»[۲۸] هیئت ایرانی همچنین دیدارهایی با وزرای امور خارجه و نفت لیبی انجام داد. در دیدار ولایتی با عبدالعاطی العبیدی دبیرکل کمیته روابط خارجی لیبی، چگونگی روابط فی‌مابین و راهکارهای توسعه این روابط در زمینه‌های گوناگون مورد بررسی قرار گرفت. العبیدی با اشاره به حمایت لیبی از انقلاب اسلامی ایران گفت: «معتقدم این انقلاب باوجود توطئه‌های امپریالیستی فراوان و باوجود جنگ ظالمانه علیه آن، همچنان در کنار دوستان مسلمان خود و کشورهای مستضعف قرار گرفته و ما هر دو کشور را در یک سنگر می‌بینیم.» ولایتی نیز ضمن اشاره به همسویی ایران و لیبی در قضیه فلسطین، این رابطه را نمونه خوبی از نزدیکی هرچه بیشتر کشورهای اسلامی برشمرد. وی در تشریح هدف رژیم صهیونیستی از حمله به جنوب لبنان گفت درواقع رژیم اشغالگر قدس می‌خواست با این کار «مقاومتی که ازطریق جبهه پایداری در مقابل کمپ دیوید نشان داده شد را در هم بشکند.» علاوه‌بر دیدارهای فوق، معاون وزیر نفت ایران نیز با وزیر نفت لیبی ملاقات کرد. در این دیدار که با حضور علی‌اکبر ولایتی انجام شد ضمن بررسی مسائل بین‌المللی نفت و اوپک، مقرر گردید که در آینده‌ای نزدیک وزیر نفت لیبی به ایران سفر کند.[۲۹]

گزارش - 11

پس از کشمکش‌های فراوان میان دستگاه‌های اجرایی و قضائی و درحالی‌كه مسئله خرید برنج در ماه‌های اخیر به یكی از مسائل اساسی كشور تبدیل شده است،* امروز آخرین هماهنگی‌ها برای آغاز طرح خرید برنج از شالیکاران استان‌های مازندران و گیلان، انجام شد. در دیدار امروز نخست‌وزیر با استانداران گیلان و مازندران، مسائل استان‌های شمالی و طرح خرید برنج از شالیکاران مورد بررسی قرار گرفت. نخست‌وزیر در این دیدار ضمن تأکید بر عزم دولت برای اجرای طرح خرید برنج، که وی آن را به نفع مستضعفین و همه ملت خواند، ابراز امیدواری کرد که شالیکاران شمال نیز دراین‌زمینه همکاری‌های لازم را انجام دهند.[۳۰] از سوی دیگر، در جلسه امروز شورای عالی قضائی که با حضور رئیس دیوان‌عالی کشور، دادستان کل کشور، اعضا و سخنگوی شورای ‌عالی قضائی، رئیس و مشاور ستاد بسیج اقتصادی، وزیر دادگستری و استانداران گیلان و مازندران تشکیل شد، چگونگی خریدوفروش و توزیع برنج در حیطة مسئولیت‌های قوه قضائیه مورد بررسی قرار گرفت.[۳۱] در همین حال، رئیس سازمان تعاون روستایی استان گیلان از تخصیص اعتبارات لازم برای آغاز خرید برنج خبر داد و گفت: مبلغ 500 میلیون ریال جهت آغاز طرح خرید برنج مازاد بر مصرف دراختیار این سازمان قرار گرفته است. براین‌اساس، 190 مرکز خرید آماده خریداری حدود 450 تا 470 هزار تن برنج تولیدشده در این استان هستند.[۳۲]

گزارش - 12

امروز مراسم بدرقه زائران ایرانی برای شركت در مراسم حج امسال با حضور نخست‌وزیر، وزیر ارشاد، سرپرست سازمان حج، وزیر راه و مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. هم‌زمان با اعزام نخستین گروه از زائران ایرانی به عربستان، وزیر ارشاد این کشور و یك روزنامه سعودی درمورد سیاسی‌شدن مراسم حج هشدار دادند. در مراسم اعزام زوار ایرانی، سیدمحمد خاتمی وزیر ارشاد در سخنانی اعزام حدود یک‌صد هزار نفر از زائران ایرانی به عربستان سعودی را پس از سه سال جنگ با استکبار جهانی، نشانه ثبات جمهوری اسلامی ایران دانست. میرحسین موسوی نخست‌وزیر نیز با سنگین برشمردن وظایف حجاج، نوع حرکت و شعارهای آنان را معرف انقلاب خواند و نحوه برخورد حجاج ایرانی با سایر مسلمانان را برای نظام، تعیین‌کننده دانست. موسوی خوئینی‌ها سرپرست حجاج ایرانی هم اظهار کرد: «با رهنمودهای امام امت حجاج ایرانی حجی را برگزار می‌کنند که همه مسلمانان با این حقیقت روبه‌رو می‌شوند که جمهوری اسلامی ایران ارزش‌های فراموش‌شده را زنده می‌کند.»[۳۳] امروز همچنین سیدحسن شفتی مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، در گفت‌وگویی اعلام کرد که در سال جاری، حدود 95 هزار زائر ایرانی به مکه عزیمت خواهند کرد و درحالی‌که برای اعزام این تعداد زائر حدود یک ماه زمان لازم است، به‌دلیل محدودیت‌هایی که دولت عربستان سعودی اعمال کرده است، سعی خواهد شد که این کار در مدت بیست روز و با کمترین نارسایی انجام شود.[۳۴] به گفته وی عملیات انتقال زائران ایرانی از پنج شهر تبریز، تهران، مشهد، اصفهان و شیراز انجام خواهد شد.[۳۵] در همین حال، شیخ عبدالعزیز بن باز وزیر ارشاد عربستان سعودی، در بیست‌وپنجمین نشست مجلس مؤسسان سازمان رابطه العالم اسلامیه در مکه، ضمن درخواست از مسلمانان سراسر جهان برای حمایت مالی و معنوی از حجاج، از کلیه زائران خواست که «مراسم حج را همان‌طورکه ازجانب خداوند دستور داده شده به جای آورند و از هرچه ممکن است منتهی به ضایع‌شدن مراسم شود اجتناب کنند.»[۳۶] از سوی دیگر، روزنامه سعودی البلاد امروز در تفسیری مغرضانه «موضع‌گیری رژیم ایران در دعوت به فتنه‌انگیزی و آشوب در موسم حج و تبدیل این شعائر اسلامی به یک گردهمایی برای آشوب و ایجاد فتنه در میان مسلمانان [!] را محکوم کرد.» این روزنامه همچنین از سران سعودی خواست تا با سیاسی‌شدن پدیده حج مقابله کرده و «از درهم‌کوبیدن هرکس که درصدد بازیچه گرفتن مسائل حجاج در جریان انجام این فریضه مقدس برآید درنگ نکند.»[۳۷]

گزارش - 13

جزئیات اساسنامه سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، در جلسه امروز مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی، ابتدا به ریاست اکبر هاشمی رفسنجانی و در ادامه به ریاست محمد یزدی و با حضور محمد هاشمی مدیرعامل سازمان صداوسیما تشکیل شد. در این جلسه پس از بررسی جزئیات اساسنامه سازمان صداوسیما که از دو جلسه قبل آغاز و ناتمام مانده بود، درنهایت این اساسنامه در سی ماده به تصویب رسید.[۳۸] براساس این مصوبه، اختیارات اصلی سازمان صداوسیما به شورای سرپرستی واگذار شد. هاشمی رفسنجانی دراین‌باره نوشته است: «... طرح اساسنامه صداوسیما تمام شد؛ برخی مطالب برخلاف نظر امام و من بود. مخالفت من هم، اثری نکرد. جو حاکم بر مجلس چنین اقتضا دارد. به‌خاطر اهمیتی که به آزادی عمل و رأی نمایندگان می‌دهیم، تحمل آن سخت نیست؛ حتی نمایندگان عضو حزب جمهوری اسلامی - که به کمک حزب، انتخاب شده‌اند - هم در بسیاری از موارد، برخلاف نظر حزب رأی می‌دهند و شاید از این جهت، در تاریخ پارلمان‌های دنیا، کم‌نظیر باشد. درعین‌حال، ضدانقلاب، گاهی تعبیر "مجلس فرمایشی" را به کار می‌برد که خیلی غیرمنصفانه است.»[۳۹]

گزارش - 14

عراق هم‌اکنون درپی یافتن راه‌های جایگزین برای صدور نفت خود برآمده است. خبرگزاری عراق به نقل از عصام القلیبی رئیس شرکت ملی نفت عراق، که امروز از اردن بازگشته است، از امضای قرارداد جدیدی درزمینه استخراج نفت میان کارشناسان عراقی و مسئولان اردنی خبر داد. در همین حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز با اشاره به بسته‌شدن خط لوله نفتی عراق از مسیر سوریه، اعلام کرد که کار احداث یک خط لوله به‌سوی بندری متعلق به عربستان سعودی در دریای سرخ و در فاصله هزار و دویست‌وسی کیلومتری از بغداد آغاز شده است. براساس این گزارش، درحال‌حاضر عراق فقط ازطریق خط لوله نفتی کرکوک نفت خود را صادر می‌کند.[۴۰]

گزارش - 15

روزنامه دیلی تلگراف امروز در مقاله‌ای به قلم ادموند فرستون کارشناس امور دفاعی، شهر کوت را هدف عملیات تهاجمی نیروهای ایرانی مستقر در مهران (واقع در جبهه مرکزی جنگ) خواند؛ در این مقاله آمده است: نیروهای ایرانی با تصرف کوت می‌توانند «به‌راحتی ازطریق تنها شاهراه موجود در این منطقه ... بغداد را به مخاطره اندازند.» دیلی تلگراف همچنین با اشاره به عملیات اخیر ایران در کردستان عراق (والفجر2)، به‌رغم نامناسب‌خواندن این منطقه کوهستانی برای عملیات تهاجمی، بر تداوم فشار شدید نیروهای ایرانی بر خطوط دفاعی عراق تأکید کرده است.[۴۱]

گزارش - 16

روزنامه هرالد تریبیون (چاپ پاریس) با اشاره به کاهش شدید صادرات نفتی عراق به‌دلیل تداوم جنگ، عراق را مشتاق خاتمه‌یافتن جنگ با ایران قلمداد کرد. این روزنامه در مقاله‌ای با عنوان "دنیا به جنگ خلیج‌فارس توجه ندارد" هزینه این جنگ را برای هریک از طرفین ماهانه یک میلیارد دلار تخمین زده و یادآور شده است که جهانیان در مواردی از ادامه این جنگ خرسند نیز هستند. به نوشته این روزنامه: «جمهوری اسلامی به جنگ به‌عنوان وسیله‌ای برای پوشش‌نهادن بر جوشش نارضایی‌های داخلی و به‌عنوان ماشین صدور انقلاب نیاز دارد. رژیم تهران ... می‌تواند ضربه‌های فرسایشی و پایان‌ناپذیر بر عراق وارد آورد.» در این مقاله همچنین با بیان اینکه هر دو ابرقدرت به‌نحوی از تداوم این جنگ سود می‌برند آمده است: شوروی گرچه تأمین‌کننده 70 درصد از نیازهای تسلیحاتی عراق است، مایل به پیروزی عراق هم نیست. از طرف دیگر، این جنگ مانع از این می‌شود که ایران بتواند ضمن کمک به شورشیان افغان، به نارضایتی مسلمانان شوروی دامن بزند. درعین‌حال، هرالد تریبیون موضع بی‌طرفانه ایالات متحده را نوعی کمک به ادامه جنگ برشمرده است؛ چراکه این کشور به متحدان خود اجازه می‌دهد که به طرفین جنگ کمک کنند. این مقاله، چشم‌انداز صلح را تاوقتی ایران به برکناری صدام اصرار داشته باشد تاریک دانسته و جمع‌بندی نهایی خود را درباره برندگان و بازندگان جنگ ایران و عراق این‌گونه بیان کرده است: «نه ابرقدرت‌ها و نه جهان عرب از اینکه می‌بینند ایران و عراق نیروهای یکدیگر را می‌فرسایند ناراضی نیستند؛ این جنگ به نفع همه است جز مردم ایران و عراق.»[۴۲]

گزارش - 17

امنیت خلیج‌فارس، جنگ ایران و عراق، اوضاع لبنان و همکاری‌های امنیتی، مهم‌ترین موضوعاتی است که در اجلاس وزرای امور خارجه شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در شهر طائف عربستان، مورد بحث و بررسی قرار گرفت. شیخ محمد بن مبارک وزیر امور خارجه بحرین، که ریاست اجلاس کنونی وزیران شورای همکاری خلیج‌فارس را برعهده دارد، اوضاع سیاسی منطقه خلیج‌فارس را محور مباحثات این نشست برشمرد. وی همچنین بدون ذکر هیچ‌گونه جزئیاتی «[بررسی و مقابله با] تهدیدات ایران علیه کشتیرانی در خلیج‌فارس را یکی از هدف‌های اصلی این مجمع» اعلام کرد.[۴۳] یادآور می‌شود این اجلاس از دیروز آغاز شده[۴۴] و قرار است فردا به کار خود پایان دهد. رادیو امریکا در گزارشی با اشاره به قرارگرفتن جنگ ایران و عراق در دستور کار اجلاس اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس اعلام کرد: «ترس از بالاگرفتن دامنه نبرد ایران و عراق ممکن است شش کشور عرب را وادار سازد طرح صلحی را که در اوایل سال جاری پیشنهاد کرده بودند بار دیگر مطرح کنند.»[۴۵] رادیو بی‌بی‌سی نیز در تحلیل شبانگاهی خود، تهدید فزاینده جنگ ایران و عراق برای امنیت کشورهای حوزه خلیج‌فارس، بحران لبنان، نشت نفت در خلیج‌فارس و دشواری‌های اقتصادی را از محورهای مباحثات این اجلاس برشمرد. این رادیو با اشاره به امکان گسترش جنگ و درگیرشدن دیگر کشورهای خلیج‌فارس در آن گفت: «این خبر که عراق درحال به‌دست‌آوردن موشک‌های فرانسوی دقیق و مخرب اگزوسه است بر نگرانی‌ها افزوده است، عراق اشاراتی کرده است دایر بر اینکه اگر جنگ همچنان در بن‌بست بماند ممکن است موشک‌های اگزوسه برای حمله به تأسیسات نفتی ایران به ‌کار گرفته شوند. در چنین حالتی ایران احتمالاً به فکر انتقام خواهد افتاد.*» بی‌بی‌سی در ادامه گزارش خود با اذعان به اینکه ایران از کمک‌های مالی دولت‌های حاشیه خلیج‌فارس به عراق و همچنین تصمیم شورای همکاری برای برگزاری اولین دور تمرین‌های نظامی مشترک در منطقه در ماه آینده، ناخشنود است، افزود: بهترین سیاست برای این کشورها خودداری از دخالت مستقیم و آشکار از یک‌سو و تداوم حمایت مالی از عراق است، به‌گونه‌ای که «اقتصاد این کشور فرونریزد و از سوی دیگر، عراق را از هر اقدامی مانند حمله با موشک‌های اگزوسه که می‌تواند درگیری را عمیق‌تر کند بازدارد.»[۴۶]

گزارش - 18

دو تن از مقامات آلمان فدرال و یوگسلاوی خواستار خاتمه‌یافتن جنگ ایران و عراق از راه‌های مسالمت‌آمیز شدند. هانس یورگن، نایب‌رئیس کمیته امور خارجی آلمان فدرال، خواستار پایان جنگ ایران و عراق شد.[۴۷] به گزارش رادیو صوت ‌الجماهیر وی گفت: «در مذاکراتم با مقامات عراقی، تمایل این مقامات نسبت به پایان‌یافتن این جنگ از راه مسالمت‌آمیز را لمس کردم.»[۴۸] از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری عراق، زوون دراگان معاون رئیس شورای اجرایی فدرال دولت یوگسلاوی، در خلال دیدار خود از بغداد، علاوه‌بر مذاکراتی درباره گسترش روابط اقتصادی بین دو کشور، «نقشی را که کشورش در جنبش غیرمتعهدها برای پایان‌بخشیدن به جنگ عراق و ایران از راه‌های صلح‌آمیز داشته برای مسئولان عراقی تشریح کرد.»[۴۹]

گزارش - 19

به‌دنبال اعلام برنامه ارتش رژیم صهیونیستی مبنی‌بر عقب‌نشینی از بعضی مناطق لبنان، نشانه‌هایی از وقوع یک منازعه داخلی در این کشور، نمایان شده است. رادیو اسرائیل امروز گزارش داد که قرار است نیروهای اسرائیلی روز یکشنبه هفته آینده عقب‌نشینی خود را از کوهستان‌های شوف واقع در جنوب‌شرقی بیروت به‌سوی مواضعی جدید در شمال رودخانه اولی آغاز کنند. در همین حال، مناطق مسیحی‌نشین شمال بیروت مورد اصابت چندین گلوله توپ قرار گرفت؛ بنا به گزارش رادیو دولتی لبنان، گلوله‌های مذکور از مواضع نیروهای سوری در لبنان شلیک شده است.[۵۰] نبرد توپخانه‌ای امروز بین نیروهای فالانژ و دروزی‌ها در کوهستان‌های شوف و حومه بیروت، 6 کشته و 58 زخمی برجای گذاشت.[۵۱] از سوی دیگر، خلیل وزیر معروف به ابوجهاد، مشاور بلندپایه نظامی یاسر عرفات، ضمن ابراز نگرانی درباره وقوع جنگ داخلی و فرقه‌ای در لبنان، اعلام کرد که دراین‌صورت سازمان آزادی‌بخش فلسطین از مسلمانان و نیروهای ملی پشتیبانی خواهد کرد.[۵۲]

ضمیمه گزارش 1: توضیحاتی درباره عملیات‌های مهندسی لشکرهای 7 ولی‌عصر(عج)، 19فجر و 25کربلا

عملیات مهندسی لشکر7 ولی‌عصر(عج) در منطقه پاسگاه زید لشکر7 ولی‌عصر(عج) سپاه ازسوی قرارگاه کربلا مأموریت داشت در امتداد عملیات رمضان به‌منظور نزدیکی به شرق بصره، یک عملیات مهندسی را در منطقه عملیاتی زید طراحی و اجرا کند.[۵۳] براین‌اساس، مقرر شد ابتدا این لشکر خاکریزی به طول 16 کیلومتر از پاسگاه زید به‌طرف آب‌گرفتگی و در فاصله 200 متری از دشمن احداث کند. پس از این اقدام قرار بود شناسایی‌ها برای انجام مرحله دوم عملیات ادامه یابد، اما این عملیات به دلایل زیر منتفی شد: 1. افزایش ضریب ضربه‌پذیری و جناح‌دهی نیروهای خودی به دشمن. 2. ضعف فرماندهی. 3. کمبود نیرو. 4. نبود عقبه و جاده مناسب. 5. تسلط آتش دشمن بر روی نیروهای خودی. 6. ضعف شناسایی.[۵۴] یادآوری می‌شود روز گذشته، غلامپور فرمانده قرارگاه کربلا، به رئوفی فرمانده لشکر7 ولی‌عصر(عج)، دستور داده بود شناسایی‌های این لشکر را در منطقه زید متوقف کند. درپی این اقدام، مسئولیت این منطقه به لشکر25 کربلا واگذار و مقرر گردید که لشکر7 ولی‌عصر(عج) برای اجرای عملیات مهندسی طلائیه با لشکر25 کربلا ادغام شود.[۵۵]   عملیات مهندسی لشکر19 فجر در منطقه طیب لشکر19 فجر سپاه ازسوی قرارگاه کربلا مأموریت داشت تا در امتداد جناح راست (منطقه جنوب‌غربی) عملیات محرم و سه‌راهی زبیدات روی دو ارتفاع 100(کوچک و بزرگ) - که بر شهر طیب عراق مسلط بود - عملیاتی طراحی و اجرا کند.[۵۶] این لشکر قرار بود با استعداد رزمی 4 گردان در سه محور- سمت جاده آسفالت منتهی به شهر طیب عراق، رودخانه میمه و شیار سور- وارد عمل شود.[۵۷] اما بررسی‌های اولیه فرماندهان قرارگاه کربلا دورنمای اجرای این عملیات را در هاله‌ای از ابهام فروبرد.   عملیات مهندسی لشکر25 کربلا در منطقه طلائیه لشکر25 کربلا ازسوی قرارگاه کربلا مأموریت داشت در امتداد عملیات رمضان با هدف نزدیکی به شرق بصره، یک عملیات مهندسی را در منطقه عملیاتی طلائیه عراق طراحی و اجرا کند.[۵۸] پیش از این عملیات، پاسگاه طلائیه جدید در دست نیروهای ایران و پاسگاه طلائیه قدیم دراختیار نیروهای عراق قرار داشت و یکی از اهداف مهم این اقدام مهندسی تصرف پاسگاه طلائیه قدیم بود. این منطقه به‌دلیل وجود منابع و تأسیسات نفتی عراق در داخل هور به‌سمت پاسگاه طلائیه، دارای اهمیت حیاتی و راهبردی بود. در این عملیات به‌علت بعد مسافت خط خودی و دشمن، قرار شد لشکر25 کربلا ابتدا با استعداد رزمی 5 گردان و احداث خاکریزی به طول 12 کیلومتر، خود را به یک کیلومتری دشمن برساند و پس از تکمیل شناسایی‌ها، مرحله دوم عملیات را ادامه دهد.[۵۹]   ضمیمه گزارش 2: توضیحاتی درخصوص تاریخچه تشکیل و برخی اقدامات قرارگاه نصرت پس از عملیات والفجر مقدماتی و در آستانه عملیات والفجر1، شناسایی‌های منطقه هورالعظیم نیز قوت گرفت و به‌دلیل اهمیت این منطقه، قرارگاهی به نام نصرت برای انجام شناسایی و طراحی اقدامات چریكی در هور، با هدف بازكردن جبهه‌ای در این منطقه تشکیل شد. براین‌اساس از نیمه نخست سال 1362، قرارگاه نصرت به فرماندهی علی هاشمی شناسایی‌های این منطقه و ارائه راهکارهای مناسب طرح مانور را به سرانجام رساند و درنهایت عملیات خیبر، در تاریخ سوم اسفند 1362 در منطقه طلائیه و هورالعظیم، اجرا شد.[۶۰] درواقع، هم‌زمان با عملیات رمضان، استفاده از فضا و آب‌گرفتگی هور برای غافلگیرکردن دشمن مورد توجه قرار گرفت. پس از پایان عملیات والفجر4، محسن رضایی فرمانده سپاه پاسداران، به علی هاشمی مأموریت داد تا قرارگاه نصرت را که در منطقه هورالهویزه تشکیل شده بود، به‌طور تمام‌وقت فعال کند. این قرارگاه بر روی منطقه مطالعه کرد و اطلاعات لازم و کافی از وضعیت دشمن را به دست آورد. بررسی‌های منطقه هور، مقدمه پیشنهاد این منطقه برای عملیات گسترده شد. این شناسایی‌ها همان‌گونه که پیش‌تر آمد، موجب شد تا عملیات خیبر به‌منظور درهم‌شکستن بن‌بست نظامی در جنگ، طرح‌ریزی و اجرا گردد. با پایان‌یافتن عملیات والفجر4 در اواخر مهرماه 1362، عملیات عبور از آب‌گرفتگی بزرگ هور در دستور کار سپاه پاسداران قرار گرفت. عبور از این آب‌گرفتگی که بیش از 3 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد، رسیدن به ساحل شرقی رودخانه دجله را امکان‌پذیر می‌کرد. مهم‌ترین مسئله برای دستیابی یگان‌های عملیاتی به جاده بصره - ‌عماره، عبور آنان از آب‌گرفتگی هور و چگونگی تدارک آنها پس از تصرف شرق دجله بود.[۶۱]

ضمیمه گزارش 11: تدابیر دستگاه‌های دولتی برای مقابله با افزایش نرخ برنج و توزیع عادلانه آن در ماه‌های اخیر نخست‌وزیر در روز اول مرداد 1362، خبر تهیه آیین‌نامه خرید متمرکز و توزیع برنج را اعلام کرد.[۶۲] همان روز دکتر بانکی وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه‌وبودجه از طراحی سیستمی برای تضمین اینکه برنج با قیمت مناسب به دست مردم برسد خبر داد.[۶۳] وی همچنین در روز هفتم مردادماه، درمورد علت گرانی‌های اخیر گفت: «مهم‌ترین مشکلی که باعث این‌همه گرانی شد همان برداشتن کنترل لازمی بود که از ابتدای جنگ مورد تأیید برادر بزرگوارمان شهید رجائی بود که در زمان ایشان اجرا شد؛ این کنترل بنا به دلائلی سال گذشته برداشته شد و ما با تورم سرسام‌آور روبه‌رو شدیم. ... دراین‌رابطه سازمان برنامه‌وبودجه ... طرح‌هایی را در دست اجرا و اقدام دارد که ان‌شاءالله سیستم توزیع کنترل ‌شده و این کنترل در زمان جنگ و تا زمانی‌که تولید به‌اندازه کافی بالا نرفته بایستی اجرا شود.»[۶۴] بااین‌حال، در اوایل مردادماه، اقدام وزارت بازرگانی در آزادسازی برنج موجب واکنش مجلس و سؤال بیش از یک‌صد نماینده از عسگراولادی وزیر بازرگانی شد. وی در جلسه‌ای که با کمیسیون رسیدگی به سؤالات نمایندگان داشت، ستاد بسیج اقتصادی را مسئول اصلی و اولیه آزادسازی برنج معرفی كرد، ولی در جلسه بعدی این کمیسیون که با حضور شفیق معاون بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی، تشکیل شد، شفیق آزادکردن برنج و اعلام آزادی را برعهده گرفت.[۶۵] شفیق، روز دهم مرداد با ارسال نامه‌ای به عسگراولادی استعفای خود را اعلام کرد.[۶۶] به‌دنبال این وقایع وزیر بازرگانی نیز از سمت خود استعفا کرد. متن استعفانامه عسگراولادی وزیر بازرگانی، خطاب به نخست‌وزیر در روز یازدهم مرداد منتشر شد.[۶۷] طرح خرید برنج پیگیری شد و در جلسه شورای اقتصاد در روز 17/5/1362 با حضور نخست‌وزیر، استانداران گیلان و مازندران و جمعی از ائمه جمعه شهرها و نمایندگان این دو استان، اصول حاکم بر قیمت‌گذاری برنج در این استان‌ها باتوجه‌به ‌سقف قیمت خرید برنج ممتاز از شالیکاران تعیین گردید.[۶۸] سرانجام روز 25/5/1362 متولی‌زاده مدیرعامل سازمان تعاون روستایی کشور، اعلام کرد که خرید برنج از شالیکاران گیلان از هفته بعد آغاز می‌شود.[۶۹]

ضمیمه گزارش 17: اظهارنظرهای مقامات ایرانی در واكنش به انتشار اخبار مربوط به واگذاری هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی به عراق در چند ماه گذشته در چند ماه اخیر به‌ویژه از اواخر تیرماه، خبرهایی درمورد واگذاری هواپیماهای پیشرفته سوپراتاندارد مجهز به موشک‌های اگزوسه ازسوی فرانسه به عراق و نیز تهدید عراق به انهدام تأسیسات نفتی ایران در خلیج‌فارس انتشار یافت. در واکنش به این اخبار چند تن از مقامات ایرانی عملکرد دولت فرانسه در قبال جمهوری اسلامی ایران و جنگ ایران و عراق را مورد انتقاد قرار دادند. در سی‌ام تیرماه، هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس، به انتقاد از مواضع خصمانه فرانسه در قبال ایران ازجمله حمایت از عراق متجاوز و ارسال اسلحه به این کشور، پناه‌دادن به تروریست‌ها و... پرداخت؛[۷۰] سه روز بعد یعنی دوم مردادماه نیز علی‌اکبر ولایتی در پاسخ به تهدیدات اخیر وزیر امور خارجه عراق مبنی‌بر حمله به تأسیسات نفتی ایران با بیان اینکه: «اگر در جریان صدور نفت ایران هرگونه اخلالی رخ دهد هیچ کشوری در منطقه نخواهد توانست نفت خود را صادر کند»، سخنان وزیر امور خارجه عراق را تهدیدی برای کل منطقه قلمداد کرد.[۷۱] همچنین روز سوم مرداد، رئیس مجلس پس از جلسه شورای عالی دفاع، در واکنش به تهدیدهای عراق مبنی‌بر استفاده از سلاح‌های پیچیده و جدید برای انهدام تأسیسات نفتی ایران اظهار کرد: «می‌توانیم طوری حرکت کنیم که یک کشتی هم نتواند به خلیج‌فارس وارد یا از آن خارج شود، ما الآن امنیت خلیج‌فارس را تأمین می‌کنیم؛ ممکن است فرانسه هواپیماهای خیلی پیشرفته به عراق قرض دهد، اگر بخواهیم خلیج‌فارس را ناامن کنیم برای ما آسان است؛ دراین‌صورت، فکر کنید که بنادر کشورهای جنوب خلیج‌فارس به چه وضعی درمی‌آیند.»[۷۲] در همین روز رجائی خراسانی نماینده ایران در سازمان ملل، در یک مصاحبه مطبوعاتی ضمن اعلام مقابله ایران با هر اقدامی برای ناامن‌کردن خلیج‌فارس، تصمیم فرانسه برای واگذاری 5 فروند هواپیمای سوپراتاندارد به عراق را به‌منزله شرکت مستقیم فرانسه در جنگ با ایران دانست.[۷۳]



پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/06/01

  1. سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات منتفی‌شده قبل از والفجر‌‌4، محمد دیانی، 26/5/1362 تا 8/6/1362، صص 49 - 46.
  2. همان، صص 43 - 37.
  3. سند شماره 119922 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش اطلاعات - عملیات قرارگاه کربلای سپاه به اطلاعات - عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا، 1/6/1362.
  4. سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص36.
  5. سند شماره 93248 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش قرارگاه نوح نبی سپاه به فرماندهی کل سپاه، 1/6/1362.
  6. سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات منتفی‌شده قبل از والفجر‌‌4، محمد دیانی، 26/5/1362 تا 8/6/1362، صص 49 - 46.
  7. همان، صص 43 - 37.
  8. سند شماره 289090 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان، 2/6/1362.
  9. سند شماره 358006 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از طرح و عملیات قرارگاه حمزه سیدالشهدا به ستاد مرکزی طرح و عملیات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 4/6/1362.
  10. سند شماره 44452 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شهربانی جمهوری اسلامی ایران به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 2/6/1362.
  11. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 157، 2/6/1362، ص1، به نقل از رادیو صوت ‌الجماهیر عراق، اطلاعیه نظامی شماره 1195 ارتش عراق، 23/8/1983.
  12. سند شماره 401965 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان خوزستان به استانداری استان خوزستان، 2/6/1362.
  13. سند شماره 289171 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام فرمانداری خرمشهر به دفتر سیاسی انتظامی استانداری خوزستان، 2/6/1362.
  14. سند شماره 289089 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام فرمانداری آبادان به دفتر سیاسی و انتظامی استانداری خوزستان، 1/6/1362.
  15. سند شماره 401958 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان خوزستان به استانداری استان خوزستان، 3/6/1362.
  16. روزنامه جمهوری اسلامی، 2/6/1362، ص2.
  17. سند شماره 358107 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به ستاد مرکزی فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 9/6/1362، ص4.
  18. همان، صص 2 و 3.
  19. سند شماره 113271 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور، شماره 127، 15/6/1362، ص7.
  20. سند شماره 113659 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شماره 356، 13/6/1362، ص1.
  21. همان.
  22. سند شماره 113655 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور، شماره 126، 10/6/1362، ص2.
  23. روزنامه اطلاعات، 2/6/1362، ص2.
  24. روزنامه کیهان، 1/6/1362، ص2.
  25. واحد مرکزی خبر صدا‌و‌سیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 2/6/1362، ص9.
  26. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صحیفه امام(مجموعه آثار امام خمینی)، جلد18، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1386، صص 71 - 67.
  27. روزنامه کیهان، 1/6/1362، ص1.
  28. روزنامه کیهان، 3/6/1362، ص3.
  29. روزنامه اطلاعات، 6/6/1362، ص3.
  30. روزنامه کیهان، 2/6/1362، ص2.
  31. همان، ص1.
  32. روزنامه کیهان، 1/6/1362، ص3.
  33. روزنامه کیهان، 2/6/1362، ص5.
  34. همان.
  35. روزنامه جمهوری اسلامی، 1/6/1362، ص1.
  36. سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص36.
  37. همان، صص 43 - 37.
  38. مشروح مذاكرات مجلس شوراى اسلامى، دوره‌ اول، صص 9490 - 9405.
  39. اکبر هاشمی رفسنجانی، آرامش و چالش (کارنامه و خاطرات سال 1362)، به اهتمام مهدی هاشمی، تهران: دفتر نشرمعارف انقلاب، 1386، ص195.
  40. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 158،3/6/1362،صص 8 - 7، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 2/6/1362.
  41. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 2/6/1362، صص 8 - 7، رادیو بی‌بی‌سی، 1/6/1362.
  42. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 157، 2/6/1362، صص 19 - 18، به نقل از رادیو ایران، 1/6/1362، ساعت 17.
  43. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 158، 3/6/1362، ص19.
  44. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 157، 2/6/1362، ص9.
  45. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 2/6/1362، ص4، به نقل از رادیو امریکا، 1/6/1362.
  46. سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات منتفی‌شده قبل از والفجر‌‌4، محمد دیانی، 26/5/1362 تا 8/6/1362، صص 49 - 46.
  47. همان، ص3، رادیو صوت الجماهیر(عربی)، 1/6/1362.
  48. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 157، 2/6/1362، ص23، بغداد - رادیو صوت الجماهیر، 1/6/1362.
  49. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 158، 3/6/1362، ص8، منامه - خبرگزاری فرانسه، 2/6/1362.
  50. روزنامه کیهان، 2/6/1362، ص20.
  51. روزنامه جمهوری اسلامی، 2/6/1362، ص10.
  52. روزنامه کیهان، 2/6/1362، ص20.
  53. سند شماره 12577/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: مصاحبه محمد دیانی با احمد سوداگر، (قرارگاه کربلا، 2/6/1362، نوار شماره 12577)، ص19.
  54. سند شماره 130/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات منتفی‌شده قبل از والفجر4، محمد دیانی، مرداد و شهریور 1362، صص 4 - 3.
  55. سند شماره 273/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص28.
  56. سند شماره 12577/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  57. سند شماره 130/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  58. سند شماره 12577/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  59. سند شماره 0130/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  60. سند شماره 79/گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر مقدماتی، 26/8/1361 تا 6/1/1362، ص83.
  61. حسین علایی، روند جنگ ایران و عراق، جلد دوم، تهران: مركز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1391، صص 35 - 34.
  62. سند شماره 119922 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش اطلاعات - عملیات قرارگاه کربلای سپاه به اطلاعات - عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا، 1/6/1362.
  63. همان، ص17.
  64. روزنامه کیهان، 8/5/1362، ص23.
  65. روزنامه کیهان، 10/5/1362، ص22.
  66. روزنامه کیهان، 13/5/1362، ص2.
  67. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صحیفه امام(مجموعه آثار امام خمینی)، جلد18، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1386، صص 71 - 67.
  68. روزنامه کیهان، 18/5/1362، ص4.
  69. روزنامه کیهان، 27/5/1362، ص3.
  70. روزنامه کیهان، 1/5/1362، ص17.
  71. روزنامه کیهان، 3/5/1362، ص3.
  72. روزنامه کیهان، 4/5/1362، ص2.
  73. روزنامه کیهان، 5/5/1362، ص4.