1366.05.05

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۲۵ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۱ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.05.05
نام‌های دیگر پنج مرداد
تاریخ شمسی 1366.05.05
تاریخ میلادی 7 ژوئیه 1987
تاریخ قمری 30 ذیقعده 1407



گزارش- 93

در 48 ساعت گذشته ارتفاعات جنوبي يال "دوقلو" در منطقه "ميمك" دوبار بين نيروهاي ايراني و عراقي دست به دست شد. خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از ادامه درگير‌ي‌ها در اين منطقه نوشت: «رزمندگان نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي سحرگاه امروز با هجوم به مواضع دشمن در اين ارتفاعات موفق شدند مجدداً ارتفاع "شهدا" و "دلاوران" و قسمتي از يال جنوبي"ناف ميمك" را آزاد سازند ولي قسمت شمالي اين ارتفاعات كه مشرف به پاسگاه‌هاي "‌ني‌خضر" و "هلاله" مي‌باشد هم‌چنان در تصرف دشمن است. ارتش عراق نيز حملات ديگر را در ساعات 12 ظهر، 16 و 20 به سمت تپه "سه قلو"، تا "ناف ميمك" و تپه "شهدا" تدار‌ك ديد كه با مقاومت نيروهاي خودي نتيجه‌اي درپي نداشت. در اين حملات كه با بمباران مواضع ايران از سوي هواپيماهاي عراقي همراه بود، بيش از 40 تن از افراد دشمن كشته شدند.»[۱]

گزارش- 94

به گزارش روابط عمومي فرماندهي قرارگاه رمضان (مركز جنگ‌هاي نامنظم سپاه پاسداران)، در حمله نيروهاي اين قرارگاه به مواضع دشمن، واحدهايي از تكاوران تيپ "75ظفر" با همكاري حزب "دمكرات كردستان عراق" پايگاه گردان87 و چند پايگاه حفاظتي تيپ9 كوهستاني عراق را كه حفاظت از جاده "چمچال" به "سنگاو" را برعهده داشتند، به تصرف خود درآوردند و 9 روستاي منطقه، از جمله روستاهاي "هشت زرين" و "تپه سوره" را پاك‌سازي كردند.[۲]همچنين نيروهاي " لشكر6 ويژه پاسداران" ـ تحت امر قرارگاه رمضان ـ با همكاري "اتحاديه ميهني كردستان عراق" در دو عمليات هماهنگ و نامنظم در 150 كيلومتري داخل خاك دشمن، موفق شدند 12 دكل اصلي انتقال برق بين شهرهاي " اربيل" به "كركوك"، "اربيل" به "موصل" و "كركوك" به "دوكان" را منهدم كنند. در اين عمليات شهرهاي موصل، اربيل و كركوك 24 ساعت در خاموشي فرو رفتند.[۳]سپاه يازدهم امام حسن عسگري نيز گزارش داد: «اخيراً رژيم عراق با استخدام و آموزش جاش‌هاي كرد عراقي، آنان را در گروه‌هاي چهار الي شش نفره به منظور به اسارت بردن نيروهاي خودي، به ايران گسيل داشته و براي تحويل هر اسير، سه هزار دينار عراقي پرداخت مي‌كند.»[۴]

گزارش- 95

امام امت در ديدار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با ايشان، بر داشتن خلوص‌نيت در كارها و حفظ وحدت تأكيد كردند. حضرت امام در اين ديدار فرمودند: «اين خداي تبارك و تعالي است كه به شما قدرت داده است و خداي تبارك وتعالي است كه شما را همت داده است و هر تيري كه رها مي‌كنيد، با دست شما خداي تبارك و تعالي كار را انجام مي دهد چنان‌چه تا حالا تجربه كرديد. من دعا به شما، دعاي به همه را بر خودم لازم مي‌دانم و از خداي تبارك و تعالي مي‌خواهم كه شما را موفق كند و از شما تشكر مي‌كنم كه مشغول خدمت به اسلام هستيد و تقاضا دارم كه وحدت خودتان را حفظ كنيد و اخلاصتان را هم وحدت را حفظ كنيد و هم اخلاص را. هم خودتان را چيزي ندانيد و هم قدرت خداي تبارك به دست شما ان‌شاءالله اجرا بشود و شرط اين است كه همه با هم، تمام قوا با هم باشيد و اميدوارم كه خداوند به همه شما سلامت، صحت و توفيق و پيروزي عنايت كند.»[۵] "محسن رضايي" فرمانده كل سپاه قبل از سخنان امام با اشاره به حركت كاروان نفت‌كش‌هاي تحت حفاظت امريكا و برخورد آن با مين، درمورد عزم و اراده فرماندهان سپاه براي برافراشتن پرچم "الله" در سراسر دنيا گفت: «ما آمده‌ايم تا آخرين نفر و تا آخرين قطره خون دوباره با امام عزيزمان بيعت كنيم. اگر چه جاي شهداي ما خالي است، اما ناملايمات و مشكلات، ما را از توكل بر خدا و از قصد و رضايت او كه هدف اصلي ماست باز نمي‌دارد.»[۶] "خبرگزاري فرانسه" در مورد ديدار فرماندهان سپاه با امام نوشت: «آيت‌الله خميني پاسداران را به مبارزه در خليج‌فارس براي فراهم ساختن زمينه سقوط كفر تشويق كرد.» اين خبرگزاري افزود: «محسن رضايي در مورد ورود اولين كاروان كشتي‌ها با اسكورت نيروي دريايي امريكا به خليج‌فارس، تاكيد كرد كه به هنگام ‌پيش‌روي كاروان در آب‌هاي خليج‌فارس، دعاي يك ميليارد مسلمان اجابت شده است.»[۷]

گزارش- 96

آيت‌الله "سيدعلي خامنه‌اي" رييس جمهوري، سياست جديد "مقابله به مثل" در برابر حمله به تأسيسات نفتي ايران، احتمال حمله موشكي به كويت و امكان درگيري با نيروهاي امريكايي در خليج‌فارس را تشريح كرد. رييس شوراي عالي دفاع در پايان جلسه شوراي عالي پشتيباني جنگ گفت: «آن چيزي كه تاكنون حساسيت ما را بيش‌تر برمي‌انگيخت، حمله به كشتي‌هاي نفت‌كش بود و امروز حمله به تاسيسات ما در خليج‌فارس همان حساسيت را برمي‌انگيزد. ما مقابله به مثل خواهيم كرد و در اين مقابله به مثل ممكن است موشك زمين به زمين هم مورد استفاده قرار بگيرد. بعضي از دولت‌هاي خليج‌فارس كه قبلاً به عراق كمك مي‌كردند، امروز منكر اقدام خود هستند ولي دولتي كه تا امروز به طور صريح به رژيم عراق كمك كرده است، دولت كويت است. بنابراين، هدف اين تهاجم، قاعدتاً كويت خواهد بود.»[۸] وي در مورد شيوه برخورد احتمالي ايران با نيروهاي استكباري در خليج‌فارس گفت: «ما خود را محدود نخواهيم كرد، هركاري كه مقتضي باشد و به تناسب اقتضاء در هر زماني انجام خواهيم داد.» وي افزود: «ما در خليج‌فارس شروع‌كننده نبوده‌ايم و نخواهيم‌ بود؛ ما دفاع‌كننده و پاسخ‌دهنده هستيم. اگر شرارت‌هاي عراق و پشتيبانان منطقه‌‌‌اي و خارجي عراق متوقف شود، ما هم در زمينه نظامي فعاليتي نخواهيم داشت. ما در خليج‌فارس به هر اقدامي دست خواهيم زد و امكانات ما بسيار زياد و متنوع است. در صورت ادامه شرارت‌هاي كويت، اين كشور هدف تهاجم موشكي ايران قرار خواهد گرفت و در سياست مقابل به مثل، ما از موشك‌هاي زمين به زمين و از تمامي امكانات خود استفاده خواهيم كرد.»[۹]

گزارش- 97

وزير امورخارجه (علي‌اكبر ولايتي) كه براي تشريح مواضع جمهوري اسلامي ايران در خصوص مسائل خليج‌فارس و تلاش‌هاي سازمان ملل متحد به اروپا سفركرده است در يك گفت‌وگوي مطبوعاتي در"ژنو" با تأكيد بر جلوگيري از گسترش جنگ، سرنگوني حكومت متجاوز عراق را شرط پايان جنگ اعلام كرده سپس به تشريح وضعيت بحراني خليج‌فارس و سياست " مقابله به مثل" جمهوري اسلامي ايران پرداخت. وي گفت: «همه حواث اخير نشانه‌اي از آشكار‌شدن علايم شكست امريكا در منطقه است كه ابعاد گسترده‌تر آن در آينده روشن‌تر خواهد شد. به نظر ما جنگ بايد محدود به دو كشور ايران و عراق بماند و وابسته كردن سرنوشت منطقه به سرنوشت صدام امر ناردستي است. ما جنگ را تا تعيين سرنوشت جنگ كه چيزي جز سقوط رژيم متجاوز "بغداد" نخواهد بود، ادامه خواهيم داد.»[۱۰] وي در مورد واكنش ايران در برابر حمله "عراق" به تاسيسات نفتي "ايران" گفت: «ما هركشوري را كه در جنگ از عراق حمايت مي‌كند، در خليج‌فارس مورد حمله قرار خواهيم داد.» وزير امورخارجه درپاسخ به اين پرسش كه اگر اين كشور، امريكا نيز باشد، آيا مورد حمله قرار خواهد گرفت؟ گفت: «ما هيچ‌گونه محدوديتي قائل نخواهيم شد. نفت در نفت‌كش‌هاي كويت با هر پرچمي كه باشد در واقع نفت عراق است چون كويت رسماً از بغداد در جنگ حمايت مي‌كند. ما با توسل به اقدامات "مقابله به مثل" و هركار ديگري كه ممكن باشد، نخواهيم گذاشت كه عراق نفت خود را صادر كند. در ‌صورتي‌ كه عراق از حمله به خليج‌فارس خودداري كند، در آن صورت كليه حملات متوقف خواهد شد.» وي همچنين در پاسخ به اين پرسش كه آيا ميني كه به نفت‌كش "بريجتون " برخورد كرد، ايراني بود؟ گفت: «حقيقت اين است كه خليج‌فارس نزديك ميدان جنگ و نزديك منطقه خطر است و در منطقه‌اي كه در مجاورت ميدان نبرد قرار دارد، هرچيزي امكان‌پذير است.»[۱۱] نماينده ايران در سازمان ملل متحد (سعيد رجايي‌ خراساني) نيز در گفت‌و‌گو با شبكه تلويزيوني "اي.بي.سي." امريكا در مورد برخورد با اين كشور (امريكا) در خليج‌فارس با تأكيد بر اين نكته كه حمله‌هاي ايران تا كنون تلافي‌جويانه بوده است گفت: «ايران در نظر ندارد جنگ خليج‌فارس را تبديل به يك رويارويي با ايالات متحده نمايد. ما رسماً اعلام كرده‌ايم تا زماني كه به ‌ما و يا كشتي‌هاي كشورهايي كه وارد حريم آبي ما مي‌شوند، حمله نشود، ما نيز دست به حمله نخواهيم زد.» وي افزود: «تلاش ما آن است كه از منافع ملي و تماميت ارضي خود دفاع كنيم و اميدوارم كه بتوانيم در اين راه موفق باشيم.»[۱۲]

گزارش- 98

امريكا هم‌زمان با افزايش نيروهاي نظامي‌اش درخليج‌فارس و حفاظت از نفت‌كش‌هاي كويتي و نيز در پي تهديد به عمليات تلافي‌جويانه عليه ايران، ضمن هشدار به نمايندگان و مؤسسات خود در سراسر جهان درباره حمله احتمالي هواداران انقلاب اسلامي، به نيروهاي امريكايي مستقر در اين مؤسسات آماده‌باش داد. نشريه "نيويورك تايمز" با اعلام اين خبر در مورد طرح امريكا براي حمله به ايران نوشت: «فهرستي از اهداف و تاسيسات در ايران تهيه شده كه در صورتي كه ريگان رييس جمهوري امريكا صلاح بداند، مورد حمله قرار خواهند گرفت.» اين روزنامه افزود: «اعتقاد بر اين است كه طرح‌هاي اضطراري شامل حملات عليه تاسيسات نظامي و اقتصادي از جمله بندر اصلي نفتي ايران در جزيره خارك است.»[۱۳] راديو اسرائيل نيز به نقل از اين نشريه گفت: «وزارت دفاع امريكا جزئيات ‌ضربت زدن به ايران را آماده ساخته است. يكي از اقدامات اين است كه موشك‌هاي "سيلك ورم" (كرم ابريشم) را كه ايران در تنگه هرمز نصب نموده، نابود سازند و ساير اقدامات اين است كه پايگاه‌هاي ايران را در بوشهر و بندرعباس بمباران نمايند همچنين احتمال دارد كه "جزيره فارسي" را نيز مورد حمله قرار دهند.» [۱۴] از سوي ديگر، مقام‌هاي نظامي امريكا براي مقابله با مين‌هاي دريايي، در نظر دارند از هلي‌كوپترهاي مين‌ياب نيز استفاده كنند. "واشنگتن‌پست" به نقل از يك مقام امريكايي در اين باره نوشت: «ما به شدت تلاش مي‌كنيم كه كشتي‌هاي امريكايي اسكورت كننده نفت‌كش‌هاي كويتي را به وسايل اضافي مجهز كنيم.»[۱۵]

گزارش- 99

در پي برخورد نفت‌كش "بريجتون" با مين و ترديد در توانايي امريكا در حفاظت از نفت‌كش‌هاي كويتي، امروز فرمانده ناوگان امريكا در خليج‌فارس هارولد برنسن (Harold Bernsen ) گفت: «مقامات نظامي امريكا بايد تمامي برنامه اسكورت را مجددا بررسي كنند و راه‌هايي براي خنثي كردن خطر مين پيدا كنند. علاوه بر اين، كارشناسان مين به زودي عازم منطقه‌اي خواهند شد كه نفت‌كش "بريجتون" روز جمعه در آن جا با مين برخورد كرده بود.» وي افزود: «انفجار مين برنامه اسكورت نفت‌كش‌هاي كويتي توسط نيروي دريايي امريكا را مورد سئوال قرار نداده است.»[۱۶]

گزارش- 100

برخورد نفت‌كش "بريجتون" با مين، ناتواني نيروهاي امريكايي را در برابر خطرهايي كه در خليج‌فارس وجود دارد نشان داد و از سوي ديگر، واكنش شخصيت‌ها و نهادهاي اين كشور را عليه دولت ريگان در پي داشت. "كارتر" رييس جمهور سابق امريكا برنامه دولت "ريگان" را در خليج‌فارس اشتباه خواند: «تصميم دولت به اسكورت نفت‌كش‌ها‌ي حامل پرچم امريكا توسط كشتي‌هاي جنگي امريكايي يك اشتباه بوده و من تصور نمي‌كنم افزايش نيروهاي امريكا در خليج‌فارس در بحبوحه رويارويي ايران و عراق لازم باشد.»[۱۷] راديو امريكا نيز به نقل از "چارلز نيبت" يكي از نمايندگان كنگره امريكا گفت: «رييس جمهور امريكا ما را در موضعي قرار داده است كه يا تحقير و يا به ناچار وارد جنگ شويم. از آن بيم داريم كه طرح اسكورت نفت‌كش‌هاي كويتي كه متضمن نصب پرچم امريكا برفراز اين نفت‌كش‌ها است، امريكا را در جنگ با ايران درگير كند. در قانون اساسي امريكا تصميم اعلان جنگ در اختيار كنگره است، نه رييس جمهور و در اين قانون تصريح شده كه رييس جمهوري نمي‌تواند ملت را به جنگ بكشاند. اما "ريگان" ما را به جنگ كشانيده است، بدون آن ‌كه با كنگره مشورت كند.[۱۸] "جفري كمپ" عضو سابق شوراي امنيت ملي امريكا نيز در گفت‌و‌گو با "راديو بي.بي.سي." گفت: «امريكا با آن‌كه تجهيزات و تدابير بسيار پيش‌رفته‌اي براي مقابله با هر ‌نوع حمله ديگر را دارد، در زمينه مقابله با خطر مين از توانايي اندكي برخوردار است.» "كمپ" با اشاره به برخورد نفت‌كش "بريجتون" با مين، در مورد نظر مخالفان و موافقان برنامه حفاظت از نفت‌كش‌ها گفت: «اين نكته براي امريكا بسيار نارحت‌كننده است كه عليرغم تمام پيش‌بيني‌ها، باز حادثه برخورد نفت‌كش به مين پيش آيد. بسياري از سناتورها اينك به دولت مي‌گويند "ما به شما گفته بوديم كه اين وضع پيش خواهد آمد." ولي دولت و بسياري از حاميآن آن دركنگره در پاسخ اظهار مي‌دارند "ما از تصميم خود برنخواهيم گشت و مانند لبنان از خليج‌فارس خارج نخواهيم شد، زيرا چنين كاري ممكن است در آينده حملات بيش‌تري را براي ما به دنبال داشته باشد." امريكا نيز كوشيده نشان دهد كه عمليات اين كشور درخليج فارس يك جانبه نيست و با آن كه حركت نفت‌كش‌هاي كويتي در خليج‌[فارس] با پرچم امريكا يك اقدام امريكايي است ولي كل عمليات چند ملّيتي محسوب مي‌شود. اگر جريان به همين نحو پيش برود و تلفات جاني پيش نيايد، توجه مردم امريكا كم‌كم از آن منحرف خواهد شد. من‌ فكر مي‌كنم اگر تلاش‌هاي سازمان ملل در جهت برقراري آتش‌بس در جنگ خليج[فارس] از همان حمايت دو هفته اخير برخوردار باشد، امكان موفق شدن اين عمليات زياد خواهد بود. ايران نهايتاً مجبور خواهد بود ميان ادامه جنگ و يا روبه‌رو ‌شدن با تحريم احتمالي اسلحه، يكي را انتخاب كند.»[۱۹]

گزارش- 101

روزنامه‌هاي "وال‌استريت ‌ژورنال" و "اينديپندنت" در مقاله‌هاي خود، تلاش‌هاي ايران و امريكا در خليج‌فارس، تاثيرحضور نيروهاي غربي در منطقه بر اوضاع داخلي ايران و بيداري حس حمايت از جنگ در مردم و تحكيم جايگاه جناح تندرو در ايران، حمله‌هاي هوايي عراق و پاسخ ايران را مورد بررسي قرار دادند. وال‌استريت‌ ژورنال چنين نوشت: «دولت ايران مي‌خواهد امريكا را در خليج‌فارس تحقير كند ولي سعي خواهد كرد كه اين كار را به طور غيرمستقيم انجام دهد تا از رويارويي با واشنگتن اجتناب نمايد. امكان دارد رهبران راديكال ايران در تلاشي براي كشاندن واشنگتن به يك جنگ آشكار، با امريكا به خصومت برخيزند ولي امريكا سعي خواهد كرد به گونه‌اي دقيق و محدود پاسخ دهد.» اين روزنامه افزود: «ايران از اسكورت نفت‌كش‌هاي كويتي توسط كشتي‌هاي نيروي دريايي امريكا در خليج‌فارس براي تقويت روحيه داخلي و مقابله با تهديد عراق بهره‌برداري مي‌كند.»[۲۰] روزنامه اينديپندت از نيكوزيا نيز به تاثير مثبت حضور امريكا در خليج‌فارس بر ايران اشاره كرد و نوشت: «مقامات دولت ايران كه در ميان آنها اختلاف وجود دارد، اكنون عليه مداخله امريكا در خليج‌فارس هماهنگ و هم‌صدا شده‌اند و در زماني كه جنگ ظاهراً در حال فروكش كردن بود، بار ديگر حس حمايت از جنگ عليه عراق را بيدار كرده‌اند.» اين روزنامه افزود: «رقابت ميان جناح‌هاي مختلف در دستگاه دولت ايران در زير پرده اتحادي كه به واسطه گرايش آشكار امريكا به جانب عراق و متحدان آن پيدا شد هم‌چنان به جاي خود باقي است. افزايش نيروي دريايي امريكا در خليج‌فارس براي مقامات تندرو ايران به رهبري "ميرحسين موسوي" نخست‌وزير و همچنين بنياد‌گرايان مذهبي موقعيت مناسبي به وجود آورده است.»[۲۱] راديو امريكا نيز به نقل از روزنامه "واشنگتن‌پست" در مورد موضع ايران در برابر حمله‌هاي عراق به كشتي‌ها گفت: «خودداري عراق از حمله به كشتي‌ها در خليج‌فارس احتمالاً موجب خواهد شد كه ايران نيز دست از حمله بردارد.»[۲۲] وال‌استريت ژورنال هم در اين باره نوشت: «ايران سعي دارد با روشن كردن اين موضوع براي واشنگتن كه اگر عراق به هدف‌هاي نفتي ايران ضربه زند به كشتي‌هاي امريكا در خليج‌فارس حمله خواهد كرد، با كارآمدترين سلاح عراق يعني جنگ هوايي‌اش عليه هدف‌هاي اقتصادي ايران، مقابله كند.»[۲۳] راديو اسراييل در گزارشي از اوضاع بحراني خليج‌فارس با بيان اين مطلب كه برخورد نفت‌كش كويتي "بريجتون" با مين مناسب‌ترين واقعه‌اي بود كه امريكايي‌ها و ايراني‌‌ها در انتظارش بودند، گفت: «مقامات ايراني از اين واقعه ابراز رضايت نمودند زيرا ثابت كردند كه تهديدشان واقعيت دارد و از لطمه زدن به كشورهاي خليج‌فارس كه به عراق كمك مي‌نمايند، حتي اگر كشتي‌هاي خود را تحت پرچم امريكا به حركت در آوردند، ترسي ندارند. و در مقابل، امريكايي‌ها نيز تا حدودي احترام و حيثيت خود را حفظ كردند، زيرا حركت نفت‌كش‌ها تحت اسكورت امريكا، ايراني‌ها را از پرتاب موشك‌هاي سيلك‌ورم (كرم ابريشم) در تنگه هرمز باز داشت و ثابت نمودند كه دولت ريگان از تهديدات خارجي و مخالفت‌هاي داخلي و كنگره امريكا واهمه‌اي ندارد.»[۲۴]

گزارش- 102

نماينده دايمي جمهوري اسلامي ايران در سازمان ملل (سعيد رجايي‌ خراساني) در يك گفت‌وگوي اختصاصي با خبرنگار واحد مركزي خبر در لندن به تشريح اهداف و سياست‌هاي امريكا در تصويب قطع‌نامه 598، ارزش و اعتبار حقوقي اين قطع‌نامه، چگونگي تعيين متجاوز و تحريم تسليحاتي عليه ايران پرداخت: «نقش امريكا در جلسات اخير شوراي امنيت در خور توجه بوده و هدف اصلي "كاخ سفيد" از مداخله و اعمال نظر در اين جلسات الزاماً به خاطر حمايت از رژيم عراق نبود بلكه سرپوش گذاشتن بر بحران‌هاي داخلي كاخ‌ سفيد از جمله افشاي مسئله "مك ‌فارلين" بود.» وي در مورد اعتبار و ارزش حقوقي قطع‌نامه 598 گفت: «در حالي كه در پاراگراف‌هاي مقدماتي قطع‌نامه تعاريفي وجود داشته كه به نفع ما بود ولي يكي از اين تعريف‌ها كه اشاره به بند 39 و 40 منشور ملل متحد داشت در حقيقت تهديدي عليه جمهوري اسلامي محسوب مي‌شود.» رجايي خراساني در مورد موضع‌گيري كشورمان و ارتباط با مشروع بودن تصميم‌هاي شوراي امنيت گفت: «انتظار ما براين بود كه شوراي امنيت در قبال اين قطع‌‌نامه با ما مشورت‌هايي انجام مي‌داد. البته ما به طور غير‌مستقيم نظرات خود را مطرح كرديم، اما بايد رسماً از ما درخواست مي‌شد. تصميم آنها بر‌اين بود كه اين قطع‌نامه بدون مشورت با ايران و عراق به تصويب برسد ولي آنها در اين زمينه با عراق مشورت كردند. امريكا و فرانسه با عراق ارتباط داشته‌اند و امريكا با تمام وجود از عراق حمايت كرد، و كانال مشورتي عمده عراق با شوراي امنيت بوده است. از سوي ديگر، يك كشور عرب عضو شوراي امنيت نيز با عراق رابطه داشته است.» وي درباره بند ششم قطع‌نامه گفت: «اين بند ابهامات زيادي دارد. در اين بند از دبير‌كل‌ [سازمان‌ ملل] خواسته شده كه كميته‌اي تشكيل دهد كه آغازكننده جنگ را معين كند. شوراي امنيت به ما مي‌گويد اين همان چيزي است كه جمهوري اسلامي ايران خواسته است. ما مي‌گوييم اين صرفا يك پيشنهاد آيين‌نامه‌اي است.» وي درباره دوگانگي برخورد نمايندگان شوراي امنيت گفت: «آنها در ملاقات با ما مي‌گويند محكوميت متجاوز در اين پيشنهاد گنجانده شده و به عراق مي‌گويند اين تنها يك پيشنهاد است ! و در هر حال اين بند قطع‌نامه (بند ششم) مبهم و در واقع دو طرفه بازي مي‌كند ولي در عين حال اين خوبي را دارد كه زمينه‌اي براي مذاكره بين ما و دبير‌كل سازمان فراهم كرده است.» رجايي خراساني در مورد يكي از اهداف تبليغ شده قطع‌نامه كه ايجاد تحريم تسليحاتي و سياسي ايران است گفت: «تحريم تسليحاتي بعد از عمليات "فاو" شروع شده و در اجلاس‌هاي سران امريكا و شوروي و جلسات مختلف جامعه اقتصادي اروپا و ساير جلسه‌ها جهات مطرح شد و به طور كلي امريكا تلاش زيادي را براي محاصره اقتصادي و نظامي عليه ايران صورت داده و اين مسئله جاي بحث و ترديد ندارد. در حال حاضر نيز امريكا خواستار تحريم تسليحاتي ايران است. درباره انزواي سياسي بايد بگويم كه انزواي سياسي داراي دو بعد مي‌باشد: يكي روابط بين ما و ديگر كشورها و ديگر آن كه يك جو سياسي خاموش و خفته‌اي در اطراف ايران ايجاد شود. در مورد اول بايد بگويم هم اينك تجار امريكايي بسيار مي‌كوشند تا روابط اقتصادي خوب با ما داشته باشند. امريكا و كشورهاي اروپايي نيز از گسترش روابط اقتصادي با ما بسيار خوشحال خواهند شد زير اين تصميم به نفع اقتصاد آنها نيز مي‌باشد. در مورد ايجاد جو سياسي خاموش كه از اهداف امريكاست بايد بگويم ما تحت هيچ شرايطي مطرود و منزوي نيستيم و نخواهيم شد.» وي افزود: «ايران اينك مقتدرترين، تعيين‌كننده‌ترين، فعال‌ترين و خبرسازترين كشور در صحنه‌هاي خبري و سياسي جهان است.»[۲۵]

گزارش- 103

"طارق عزيز" وزير خارجه عراق كه در امريكا به‌سر مي‌برد با "جرج شولتز" وزير خارجه اين كشور و دبير‌كل سازمان ملل متحد ديدار و گفت‌وگو كرد. طارق عزيز در ديدار با شولتز ضمن پافشاري بر ادامه حمله‌هاي هوايي عراق به خطوط كشتي‌راني درخليج‌فارس و رد هر تلاشي براي محدود كردن جنگ، گفت: «در صورتي كه ايران قطع‌نامه شوراي امنيت سازمان ملل متحد را قبول نكند، عراق حمله به كشتي‌ها و بنادر ايران را از سرخواهد گرفت. عراق يك آتش‌بس محدود را كه فقط به پايان جنگ نفت‌كش‌ها در خليج‌فارس منجر شده ولي به ايران فرصت دهد كه جنگ را در روي خشكي ادامه دهد، نخواهد پذيرفت.» راديو "بي.بي.سي." به نقل از طارق عزيز گفت: «عراق به غير از اجراي كامل قطع‌نامه شوراي امنيت سازمان ملل متحد، حاضر نيست طرح ديگري را براي تخفيف تشنج در منطقه خليج‌فارس بپذيرد.»[۲۶] راديو امريكا نيز در گزارش خود از ديدار طارق عزيز با شولتز گفت: «انتظار مي‌رود وزير خارجه امريكا از عراق خواسته باشد تا كماكان به قطع حملات خود عليه نفت‌كش‌ها ادامه دهد تا بدين وسيله كاخ‌سفيد زمان بيش‌تري براي تصميم‌گيري راجع به مسائل پيش‌بيني نشده داشته باشد.»[۲۷] روزنامه "الاتحاد" چاپ "ابوظبي" به نقل از منابع آگاه در نيويورك، نوشت: «طارق عزيز وزير خارجه عراق در ديدار با دبيركل سازمان ملل استقرار آتش‌بس در مرزهاي ايران و عراق، بازگشت نيروهاي درگير به مرزهاي بين‌المللي، مبادله اسرا، تشكيل يك كنفرانس منطقه‌اي جهت تضمين امنيت و آزادي كشتي‌راني بين‌المللي در خليج‌فارس، بهره‌برداري عراق از سواحل و بنادر خود و همچنين بحث و تحقيق درباره كشور آغازكننده جنگ را پيشنهاد كرده است.»[۲۸] در همين حال "نزار حمدن" سفير عراق در سازمان ملل نيز گفت: «عراق آماده است يك يا دو سال ديگر به جنگ ادامه دهد. ما نقشه‌هاي خود را براي يك جنگ بسيار طولاني طرح‌ريزي كرده‌ايم اما دلايلي در دست داريم كه توانايي‌هاي نظامي ايران واقعاً به انتهاي خود رسيده است.» وي افزود: «ايران و عراق خواهند توانست مناقشه مرزي خود را همانند زمان حكومت شاه حل كنند و يك نهاد بين‌المللي مي‌تواند مهاجم را مشخص نمايد اما در مورد رفتن صدام حسين رييس جمهوري عراق، مصالحه‌اي در كار نخواهد بود.»[۲۹]

گزارش- 104

پس از سخنان اخير"گنشر" و واكنش شديد عراق و حاميان اين كشور، "يورگن روهنوس" مشاور وزارت خارجه آلمان بر بي‌طرفي اين كشور در جنگ ايران و عراق تأكيد كرد و برخي از مطبوعات آلمان نيز از معرفي عراق به عنوان آغازگر جنگ انتقاد كردند. روهنوس در ديدار با سفير عراق در "بن" گفت: «ميان آغاز جنگ و سبب شدن يك جنگ فرق وجود دارد.»[۳۰] خبرگزاري رويتر به نقل از يك ديپلمات آلمان غربي در اين باره گزارش داد: «علي‌رغم اظهارات گنشر در مورد اين كه عراق آغازگر جنگ بوده است، دولت بن خواهان حفظ روابط خود با دو كشور ايران و عراق مي‌باشد و هيچ يك از آنها را برطرف ديگر ترجيح نمي‌دهد…» وي در مورد سرمقاله امروز روزنامه "الجمهوريه" در انتقاد شديد از گنشر و دولت بن گفت: «اين سرمقاله ظاهراً معرف موضع مقامات رسمي عراق است ولي به هرحال يك حركت غيردوستانه از سوي عراق تلقي مي‌شود.»[۳۱] يك ايستگاه راديويي آلمان گفت‌وگوي گنشر با ولايتي را گامي به سوي پذيرفتن درخواست‌هاي ايران براي محكوم شدن عراق در شوراي امنيت سازمان ملل به عنوان آغازگر جنگ خليج‌فارس دانست. [۳۲] "راديو كلن" تصميم عراق به تحريم گفت‌و‌گو با شركت‌هاي آلماني را مايه تأسف دولت فدرال خواند.[۳۳]

گزارش- 105

بهاي نفت به عنوان اصلي‌ترين منبع درآمد كشورهاي منطقه و حساس‌ترين ماده خام مورد نياز كشورهاي صنعتي غرب به شدت از اوضاع كنوني منطقه خليج‌فارس متأثر است و بر روند جنگ ايران و عراق اثر مي‌گذارد. راه‌كارهاي صدور نفت از منطقه و حمله عراق به خطوط كشتي‌راني و نقش امريكا در صدور نفت كويت، از موضوعاتي است كه مورد توجه تحليل‌گران و صاحب‌نظران مسائل نفتي مي‌باشد. يكي از كارشناسان نفت در "نيويورك"، آرامش به وجود آمده در پي تصويب قطع‌نامه 598 را در هفته اخير موجب پديد آمدن مازاد عرضه نفت دانسته و گفته است: «اين آرامش به كشورهاي صادركننده نفت در منطقه اجازه مي‌دهد كه هر‌قدر مايلند نفت صادر كنند و اين امر موجب پديد آمدن مازاد عرضه‌اي مي‌شود كه نهايتاً به كاهش قيمت‌ها منجر خواهد شد.»[۳۴] سردبير روزنامه "ميدل‌ايست ريپورت" چاپ نيويورك نيز در سرمقاله خود در مورد توليد مازاد نفت و تأثير آن بر قيمت‌هاي بين‌المللي نوشت: «در حال حاضر ايران، امارات متحده عربي، قطر و عربستان سعودي مقادير زيادي نفت صادر مي‌كنند و كويت نيز منتظر بارگيري نفت‌كش‌هايش است. در نتيجه ما با مازاد عرضه روبه‌رو هستيم.»[۳۵] خبرگزاري رويتر به ‌نقل از دپيلمات‌ها در بحرين، در مورد صادرات نفتي ايران گزارش داد: «از زمان توقف حملات عراق عليه كشتي‌ها در خليج‌فارس در اواسط ماه ژوئيه (اواخر تير 1365) تاكنون ايران به طور منظم روزانه 8/1 ميليون بشكه نفت صادر كرده است كه اين به معني كسب 25 ميليون دلار ارز در روز براي تامين بودجه ماشين جنگي اين كشور مي‌باشد.»[۳۶]

گزارش- 106

تأثير جنگ ايران و عراق بر اوضاع اقتصادي و اجتماعي عراق موضوعي است كه خبرنگار خبرگزاري آلمان در گزارشي از بغداد آن را به "آرامش قبل از توفان" تشبيه كرد. وي با اشاره به قبول قطع‌نامه 598 از سوي عراق، در مورد پي‌آمدهاي سياسي و اجتماعي آن در داخل اين كشور نوشت: «رهبري عراق ظاهراً به طور قاطع اوضاع را در كنترل دارد اين كشور در مورد قطع‌نامه، برخورد با اقتدار و آرامي را در قبال موضع سخت ايران اتخاذ كرده است. به گفته ديپلمات‌هاي غربي «در بغداد به ندرت اثري از 17 موشك ايراني "اسكاد" كه از ماه اوت 1986 (مرداد 1365) به اين شهر اصابت كرده، ديده مي‌شود.» اين خبرنگار درباره تاثير جنگ بر اوضاع اقتصادي و اجتماعي بغداد نوشت: «وجود صفوف در برابر سوپر ماركت‌هاي جديد مبيـن كمبود مواد غذايي و وسايل مورد نياز مردم است. رهبري حزب بعث مجبور شده است واردات را به نصف تقليل دهد تا ملزومات حياتي براي ادامه جنگ نسبت به كالاهاي مصرفي اولويت داده شود. صندوق‌ها بي‌‌پول و خالي هستند، ارز و ذخاير طلا تمام شده، مجروح جنگي در پايتخت ديده نمي‌شود و اين در حالي است كه تعداد آنها به ده‌ها هزار بالغ مي‌شود. هواپيماهاي حمل و نقل مملو از تابوت‌ها، دور از شهر نگه‌داري مي‌شوند. مقامات رسمي درباره هر كس كه بخواهد از تابوت‌ها‌ي نظامي عكس بگيرد، واكنش نشان مي‌دهند.» اين خبرگزاري چگونگي بازتاب اخبار جبهه و جنگ در مطبوعات عراق، نوشت: «مطبوعات پر از گزارش‌هاي مربوط به عقب راندن نيروهاي ايراني در منطقه جنوب است كه عراقي‌ها يك نوع خط دفاعي ايجاد كرده‌اند، ولي عده كشته‌ها و مجروحين عراقي معلوم نيست. درگير بودن نيروهاي جوان در جنگ، تأثير جدي بر روي توليدات صنعتي كه از سال 1981 به بعد در يك حالت كسادي فرو رفته‌اند، داشته است و اين درحالي است كه سرمايه‌گذاري و توليد ناخالص ملي كاهش يافته‌ و مدت‌هاست كه از اجتماع تجار بيگانه كه به طور مكرر به "بغداد" رفت وآمد مي‌كردند، به علت عدم وجود سفارش‌هاي فراوان، خبري نيست. پروژه‌هاي عمراني در مرحله سوم اولويت و بعد از نيازهاي جنگي و مايحتاج عمومي قرار گرفته است.»[۳۷] اين گزارش با بيان وضعيت نابسامان اقتصادي عراق به نقل از يك مقام رسمي اين كشور افزود: «ما به خاتمه اين جنگ بي‌معني نياز داريم چون در نهايت مي‌خواهيم به كارهاي مهم‌تري بپردازيم.»[۳۸]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/05/05

  1. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 131، 7/5/136، ص3، ايلام ـ به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/5/1366؛ و ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 130، 6/5/1366، ص3، ايلام ـ به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي،5/5/1366.
  2. سند شماره 069436 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از روابط عمومي قرارگاه رمضان، 9/5/1366؛ و ـ سند شماره 097446 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از روابط عمومي قرارگاه رمضان، 15/6/1366.
  3. سند شماره 069395 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از روابط عمومي قرارگاه رمضان، 6/5/1366.
  4. سند شماره 088242 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي، ستاد سپاه يازدهم امام حسن عسگري (ع) كردستان،3/5/1366 تا 4/5/1366.
  5. سازمان مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي، صحيفه نور، مجموعه رهنمود‌هاي حضرت امام (ره)، جلد 20، تهران: سروش، 1369، ص106.
  6. روزنامه جمهوري اسلامي، 6/5/1366، ص12، به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  7. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 130، 6/5/1366، ص23، پاريس ـ به نقل از خبرگزاري فرانسه، 5/5/1366.
  8. روزنامه اطلاعات، 6/5/1366، ص3، تهران ـ به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  9. روزنامه رسالت، 6/5/1366، ص2، تهران ـ به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  10. روزنامه كيهان، 6/5/1366، ص2.
  11. روزنامه اطلاعات، 7/5/1366، ص3، سرويس سياسي، به نقل از خبرگزاري يونايتدپرس.
  12. روزنامه كيهآن، 5/5/1366، ص20، راديو امريكا.
  13. روزنامه رسالت، 6/5/1366، ص12، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل ازروزنامه نيويورك تايمز.
  14. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 130، 6/5/1366، ص17، راديو اسراييل، 5/5/1366، به ل از فته‌نامه نيويورك تايمز.
  15. روزنامه كيهان، 5/5/1366، ص20، به نقل از روزنامه واشنگتن‌پست.
  16. روزنامه كيهان،5/5/1366، ص20، خبرگزاري فرانسه.
  17. روزنامه جمهوري اسلامي، 8/5/1366، ص3، به نقل از خبرگزاري آسوشيتدپرس.
  18. روزنامه كيهان، 5/5/1366، ص20، به نقل از راديو امريكا.
  19. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 130، 6/5/1366، صص‌14ـ13، به نقل از راديو بي.بي.سي، 5/5/1366.
  20. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره131، 6/5/1366، ص27، واشنگتن ـ به نقل از خبرگزاري كويت، 6/5/1366.
  21. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 130، 6/5/1366، صص21ـ20، راديو بي.بي.سي، 5/5/1366، به نقل از روزنامه اينديپندنت.
  22. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 130، 6/5/1366، ص9، تهران ـ به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، 5/5/1366.
  23. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 131، 7/5/1366، ص27، واشنگتن ـ خبرگزاري كويت، 6/5/1366، وال استريت ژورنال.
  24. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 130، 6/5/1366، ص16، پاريس ـ به نقل از راديو اسراييل، 5/5/1366.
  25. روزنامه رسالت، 6/5/1366، ص6.
  26. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 131، 7/5/1366، ص15، به نقل از راديو بي.بي.سي.، 6/5/1366.
  27. روزنامه رسالت، 6/5/1366، ص12، راديو امريكا.
  28. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره130، 6/5/1366، ص30، به نقل از روزنامه الاتحاد، چاپ ابوظبي، 5/5/1366.
  29. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شمـاره130، 6/5/1366، ص24، نيـويورك ـ خبرگزاري
  30. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره130، 6/5/1366، ص34، بن ـ به نقل از خبرگزاري آلمان، 5/5/1366.
  31. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره130، 6/5/1366، ص33، بغداد ـ به نقل از خبرگزاري رويتر، 5/5/1366.
  32. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره130، 6/5/1366، ص34، بن ـ به نقل از خبرگزاري آلمان، 5/5/1366.
  33. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره130، 6/5/1366، ص36، به نقل از راديو كلن، 6/5/1366.
  34. روزنامه اطلاعات، 6/5/1366، ص4، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري يونايتدپرس.
  35. روزنامه اطلاعات، 7/5/1366، ص4، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري يونايتدپرس.
  36. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره130، 6/5/1366، ص6، بحرين ـ به نقل از خبرگزاري رويتر.
  37. روزنامه اطلاعات، 5/5/1366، ص16، بغداد ـ به نقل از خبرگزاري آلمان.
  38. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره130، 6/5/1366، ‌صص28ـ27، بغداد ـ به نقل از خبرگزاري آلمان.